m
m
Theoloog van de
spiritualiteit
Groei veestapel
blijft achter
PROF. DR. M. VAN RHIJN
H
W-
W-
o:
B!
Nederland plukt wrange
vruchten van Euromarkt
FORTUIN IN MATRAS
Spanje sluit
grenskantoor
met Gibraltar
MUNDI
VICTOR
Zware straf
voor muitende
vissers
5
DONDERDAG 6 OKTOBER I9«6
AFZET VAN 1 MILJOEN VARKENS
PER JAAR WORDT MOGELIJK
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT Over 5 tot 6 jaar
zal de Nederlandse afzet van
slachtvarkens kunnen oplopen tot
10 miljoen stuks per jaar, wat
jaarljjks een waarde vertegen
woordigt van b\jna 2,5 miljard.
In niet geringe mate zal dit ten
goede komen aan onze deviezen-
positie. Om deze ontwikkeling
veilig te stellen vroeg de heer
S. Homburg in de openbare ver
gadering van het produktschap
voor vee en vlees gisteren om
een meer effectieve en preventief
gerichte bestrijding van het
mond- en klauwzeer in Neder
land.
Dé varkensproduktie, die thans onge
veer 7 miljoen per jaar bedraagt,
breidt onvoldoende uit, omdat de jonge
boeren met financieringsmoeilijkheden
te kampen hebben bij het bouwen
bedrijven en bovendien de vrees leeft
voor een herhaling van de mond- en
klauwzeerepidemie, die dit jaar op vele
bedrijven ernstige schade heeft aange
richt. De voorzitter vertelde dat op het
ogenblik reeds maatregelen worden
voorbereid ter voorkoming van de ziek
te. Aan deze initiatieven zal zo moge
lijk in versnelde mate gewerkt worden.
In Duitsland
Ook in het Landbouwschap te Den
Haag is gisteren over de mond'
klauwzeerdreiging gesproken. Meege
deeld werd dat in Lingen (Duitsland)
tien a twintig boerenbedrijven door de
ziekte zijn getroffen. In de dierentuin
van Nordhorn (eveneens Duitsland)
brak de ziekte ook uit De voorzitter
van de Noordbrabantse Christelijke
Boeren- en Tuindersbond, de heer Lar-
dinois, bepleitte een voorbehoedende
enting van alle dieren in de grens
strook, maar drs. J. Mol, hoofd van de
gezondheidscommissie voor dieren vai
het Landbouwschap, zei dat de over-
Snoep
verstandig
eet 'n appel
Jongensdie
politie hielpen
beloond
VLAGTWEDDE (Gr.) Gerrit Reints
(13), Jacob Pals (11) en Johannes
Hemmen (11) zijn gisteren door de
burgemeester, de heer G. Loopstra,
op het gemeentehuis te Sellingen ge
huldigd, omdat dank zij de oplettend
heid van deze jongens twee Duitse
knapen konden worden gearresteerd,
die in de r.k. kerk te Ter-Apel de
offerblokken hadden gelicht, en bo
vendien diverse inbraken hadden ge
pleegd en een auto hadden gestolen.
Na het „bezoek" aan de kerk in Ter-A
pel zagen Gerrit, Jacob en Johannes,
dat de Duitse jongens zioh niet ge
woon gedroegen.
Toen zij op „onderzoek" uitgingen von
den ze een tas met inbrekers werktui
gen, die ze prompt naar het politiebu
reau brachten.
Dank zij hun aanwijzingen wist de poli
tie de Duitsers te arresteren.
De drie helpers ontvingen van de bur
gemeester elk een boek en een zak
mes.
Maand geëist tegen
scholier, die man
dodelijk aanreed
AMSTERDAM Tegen de 19-jarige
hts-er J. W. van het N. is voor de
Amsterdamse rechtbank gisteren een
maand gevangenisstraf en twee jaar
ontzegging van de rijbevoegdheid
geëist, omdat hij in augustus bij het
passeren van een file auto's 'n vlucht
heuvel opreed, waarbij de wachtende
hoofdmonteur H. Doorenbosch om het
leven kwam.
Chauffeur vrachtauto
onderweg overleden
GRONINGEN De 55-jarige heer
D. Groeneveld is gistermiddag achter
het stuur van een Van Gend en
- - Loos-vrachtwagen overleden, terwijl
gulden. Met extra krachtsinspanninghij op het Emmaviaduct reed. De wa
gen botste tegen een partij rioolbuizen,
schoot rakelings langs een viskraam en
raakte een wielrijder, die licht gewond
naar het ziekenhuis moest worden over
gebracht
Limburg wil bouw nu
helemaal vrij
VALKENBURG De provincie Lim
burg is thans toe aan een volledige
liberalisering van het bouwbeleid. Dit
zei de Limburgse commissaris der Ko
ningin, dr. Ch. van Rooy, gisteren bij
de opening van de vijfde internationale
bouwvakbeurs „Modern Bouwen" te
Valkenburg.
In een toelichting hierop verklaarde
gedeputeerde drs. J. Lebens later, dat
Limburg vanwege zijn nabuurlanden
niet meer of nauwelijks aan bouw- en
huurverordeningen kan blijven vast
houden. Ze zijn volgens hem uit de
tijd.
Verkeersmisdrijven
nemen toe
DEN HAAG Het Centraal Bureau
voor de Statistiek heeft vastgesteld dat
in 1964 vergeleken met 1963 het aantal
verkeersmisdrijven met elf procent is
gestegen.
Het merendeel van de vonnissen be
trof rijden onder invloed van sterke
drank. In totaal werden 5.852 personen
hiervoor veroordeeld.
Drassige grond
houdt aanleg
gasleiding op
LEEUWARDEN De Nederlandse
Gasunie ondervindt moeilijkheden met
de aanleg van aardgasbuizen in het
midden van Friesland, waar een lei
ding dwars door de provincie naar de
IJsselmeerkust bij Hindelopen komt te
liggen. Oorzaak hiervan is de drassige
grond: de natte zomer heeft de bodem
zo week gemaakt, dat de geulen regel
matig instorten en de zware werktui
gen zich nauwelijks kunnen verplaat
sen. De kosten zijn daardoor sterk
gestegen. Op sommige plaatsen komt
i kilometer leiding op 1 a 2 milj<
heid in verband met de toestand van 's
lands financiën een enting
rijkskosten van ca. 1 miljoen varkens
niet verantwoord acht
Instorting
Groter nog dreigen de moeilijkheden
te worden voor de rundveemarkt De
prijzen zijn hier tot een minimum ge
daald, zodat het produktschap over
weegt op korte termijn met marktorde-
nende maatregelen in te grijpen in de
hoop afzet en prijs voor de producen
ten te verbeteren.
Tengevolge van het warme
jaarsweer, de goede gras groei en de
behoorlijke melkprijs hebben vele boe
ren het rundvee langer aangehouden
dan normaal. Een forse uitstoot valt
echter te verwachten, omdat er op de
bedrijven veel jong rundvee is. Gaat
deze uitstoot tussen half oktober er
half november een grote omvang aan
nemen. dan wordt gevreesd voor een
instorting van de rundveemarbt, wat
voor de consument extra goedkoop
rundvlees zou betekenen. Tengevolge
van de hoge prijzen voor het var
kensvlees neemt op het ogenblik het
rundvleesverbruik reeds toe.
AYLESBURY Vier Britse vissers,
die op hun treiler de piratenvlag
een doodskop met twee gekruiste been
deren hadden gehesen en daarna in
een reddingboot waren weggevaren,
zijn gisteren in Aylesbury tot gevange
nisstraffen variërend van vijf maanden
tot tweeëneenhalf jaar veroordeeld.
De muiterij deed zich enige tijd gele
den voor ter hoogte van de Neder
landse kust. De piraten waren door een
Westduits schip opgepikt en later naar
Engeland gebracht.
Resultaten van
rechtenstudie
(Van c
e ondcrwljsredactic)
DEN HAAG Van de 849 manne
lijke studenten die in de jaren
19541957 hun studie in de rechtsge
leerdheid begonnen had na acht studie
jaren 83 procent het kandidaatsexamen
met succes afgelegd en slaagde 63 pro
cent voor het doctoraal examen. Stu
denten met het diploma gymnasium- B
behaalden gunstiger resultaten dan de
alpha's. De slechtste resultaten werden
behaald door de groep „andere opleidin
gen." Deze gegevens zijn ontleend aan
een onderzoek van het CBS.
De 80-jarige heer G. Huberts uit
Venlo is gistermiddag door een Duitse
personenauto aangereden en gedood,
toen hij per fiets de weg overstak.
Snoep
verstandig
eet 'n appel
„Op een plaats in de „Qtzodli-
beta" roert Thomas van Aquino
de vraag aan, wat een hoogere
beteekenis heeft in het kerke
lijke leven: de zielzorg of het
Professoraat in de theologie.
Wanneer mij de vraag in precies
denzelfden vorm werd voorge
legd, zou ik niet weten, hoe ik
zou moeten antwoorden. Het
liefst zou ik in mijn arbeid als
Kerkelijk Hoogleeraar beide
werkzaamheden willen trachten
te verbinden."
Prof. dr. M. van Rhijn
„Modern Christendom" (1926)
pag. 47.
,Jiet wordt voortdurend moei
lijker om de eenzaamheid te vin
den. - - - Wij zijn telkens te
bezet, veel te haastig en te zeer
van ons werk vervuld, om de
laatste vraag, de vraag naar
God, behoorlijk te stellen. Er is
te weinig stilte. Wij zouden een
vergadering, de trein of de bus
kunnen missen! Luther gaf Me-
lanchton eens een standje, om
dat hij de kunst niet verstond
tot eer van God te luieren.
Christus zegt het nog anders:
„Wat zou het een mens baten,
indien hij de gehele wereld won,
maar zijn leven zou hij verlie
zen?" Als wij, moderne cul
tuur-mensen en academici niet
oppassen, worden wij allen door
deze waarschuwing getroffen.
Zonder het verborgen leven met
God veruitwendigen en verpul
veren wij. Wij verliezen het le-
Prof. dr. M. van Rhijn
,£on der Gerechtigheid verlicht
ons"(1949)
pag.79-80.
HET heengaan van prof. dr. Maarten
van Rhijn stemt tot droefheid en
bezinning. Maar het is geen bezinning,
die ons voor 't eerst doet zien wie hij
was. Het is de bezinning die ons voor
ogen stelt wat hij voor ons, zijn studen
ten die zijn colleges zo graag liepen,
altijd is geweest en altijd blijven zal: de
pastor van achter de college-catheder,
de man die het moet erkend tot
ver in het gereformeerde kamp door zijn
persoonlijke vroomheid invloed heeft
uitgeoefend met zijn voordrachten, ont
moetingen en gesprekken.
Men leze daarvan vooral in het artikel
„Maarten van Rhijn: een voorloper" dat prof.
dr. D. Nauta in Trouw te zijner herdenking
schreef.
Als een der zeer weinige niet-hervormden
die enige jaren zijn colleges volgde, is het mij
een voorrecht te getuigen van wat hij aan
ons, jonge studenten, op college schonk.
Toen ik in 1940 in Utrecht college begon te
lopen, was ik intuïtief geboeid door de per
soonlijkheden van Johannes de Groot en
Maarten van Rhijn.
Door De Groot, omdat ik zijn voordrachten
over de Psalmen en het Oude Testament voor
de radio had gevolgd; door Van Rhijn omdat
hij de promotor was van mijn toenmalige
aardrijkskundeleraar W. H. van de Pol, wiens
dissertatie „De Kerk in het Leven en Denken
var. Newman" (1936) het eerste proefschrift
was dat ik geheel las.
En ik heb geen spijt van mijn keuze gehad.
De Groot bracht ons werkelijk in aanraking
niet alleen met de teksten van het Oude Testa
ment, maar ook met de wereld en „Umwelt"
ervan. Hij kénde Jeruzalem werkelijk, en hij
wist op zijn colleges archeologie, exegese en
canoniek het Oude Testament ons te bieden
als een levende werkelijkheid, waardoor hij
ons leerde ademen op het ritme van het he
breeuws. Hij maakte, in die voor ons vader
land zo zware eerste veertiger jaren, het Oude
Testament werkelijk nieuw voor ons!
IN VAN RHELJN ontmoette ik mis
schien de beste propaedeuse-hoogle-
raar die mogelijk was voor een aanko
mende student Hij was de eerste die
ik geregeld hoorde spreken over Augustinus
en Thomas, over Luther en Pascal, over Kier
kegaard en Barth. Hij sprak over hen als
mensen die hij werkelijk „ontmoet" had, en
wier levensverhaal wij nu vernamen uit de
mond van één die hun strijd en nederlagen,
hun pogingen en telkens weer opnieuw begin
nen als het ware méé doorleefd had, terwijl
hij toch de distantie van de verteller had.
Want Van Rhijn was een groot verteller, die
gewijde soberheid aan diep menselijke sug-
gestiviteit wist te paren; wiens stem, blik en
handgebaar medewerkten om aan de werke
lijk groten uit de kerkgeschiedenis gestalte te
geven.
OE TERECHT schreef ds. E. L. Rui
tenberg in de bundel „Ernst en Vre
de" over de Luthercolleges van prof.
Van Rhijn: „Het eerste college han
delt over Luther te Worms. We horen niet
alleen, dat Luther er geweest is, maar we zien
het voor onze ogen gebeuren. Professor Van
Rhijn immers bezit de voor een docent zo
waardevolle gave van het plastisch vertellen.
Terwijl hij vertelt, worden we zelf verplaatst
naar Worms. We zitten met Luther in Johanni-
terhof, we staan in de dichtopeengepakte me
nigte, om een glimp van „de ketter" op te
vangen, als hij zich op weg begeeft naar het
gebouw, waar de Rijksdag wordt gehouden.
We bevinden ons in de grote zaal van dit
gebouw, als Luther weigert te herroepen. We
delen in de vreugde van zijn medestanders,
steken met hen juichend onze armen omhoog,
gevoelen iets van de haat van zijn felle te
genstanders, de Spanjaarden, met hun sissend:
„Al fuego, al fuego", „In het vuur, in het
vuur". En na alle spanning drinken we, terug
gekeerd in Johanniterhof, met Luther, die „er
door" is, een kan Eimbecker bier." (pag.
25-26.)
Hij was geen strenge hoogleraar en hele
maal geen „Wissenschaftier" in de enghartige
zin des woords. Hij is wat zijn studenten
betreft altijd trouw gebleven aan wat hij in
zijn inauguratie gezegd had: „Er zijn er onder
u, die stellig geen gevaar lopen, dat zij zich
aan den boom der kennis zullen ophangen.
Maar allen staan wij voor het uitermate
raadselachtige vraagstuk van het leven. In
geen geval is het ideaal van de positie, die ik
nij onder ulieden voorstel, dat van een geleer
de, die als een eik op bepaalde tijden zijn
eikels laat vallen, zonder zich te bekommeren
om de levende wezens die onder hem
rondsnuffelen. Van harte hoop ik, dat wij in
elkanders leven iets verder zullen komen dan
tot in de vestibule." (pag. 50-51)
•AT HIJ ONS bijbracht vanuit zyn
collegecatheder (hij zat altijd!) was
T werkelijke liefde voor de kerk- en
dogmengeschiedenis, welke vakken bij hem
ineenliepen, waardoor voorkomen werd dat
de dogmengeschiedenis al te wijsgerig ge
laden werd.
Wat hij ons aan theoretische wijsbegeerte
misschien te weinig gaf werd volledig vergoed
door de wijze waarop hij ons zijn rijke hart
opende. Wij leerden door zijn liefhebbende
ogen de geschiedenis der kerk mild zien: noch
als een geschiedenis van triomf noch als enkel
van verval, maar als een worsteling van zon
de en genade, waarin het alleen ging om Jezus
Christus en Zijn werk. Dat de liefde de
meeste was, ook in het gelovig beschouwen
van de kerkgeschiedenis, daarvan getuigden,
geheel indirect, al zijn colleges. Hij maakte
ons langs die weg duidelijk dat de liefde al
tijd beter verstaat dan vervreemding en af-
keef.
Praktische toenadering tot Rome stond in
die (eerste veertiger) jaren bepaald niet op
zijn program, maar wel was al wat hij over
Rome doceerde (ik volgde in 1940-'41 zijn col
leges over het eerste Vaticaans Concilie) door-
drengd van eerbied voor anderer overtuiging,
en hij deed ons verstaan dat wij, om Rome te
begrijpen, in ieder geval terug dienen te gaan
tot de bronnen van Trente en Vaticanum I. De
teksten daarvan heeft hij met ons uit Denzin-
ger tekst voor tekst gelezen en vertaald. Zijn
commentaar daarop werd gedreven door zijn
zeer persoonlijke vroomheid.
Want hij was een diep overtuigd NCSV-er,
en zijn colleges boden op het hoogste niveau
wat de NCSV te bieden had: persoonlijke
vroomheid en een geloofsgetuigenis zonder
tromgeroffel. Voor hem stond als hij college
gaf niet zozeer de aanstaande geleerde voor
ogen, zelfs niet de aanstaande theoloog, en
niet eens de aanstaande predikant, maar de
aanstaande zielzorger.
VAN RHIJN was een groot pastor,
vooral als hij college gaf. Onze theolo
gische inzichten zullen zich conform
onze persoon, ontwikkeling, omgeving
en tijd gewijzigd hebben, maar dat is niet
essentieel in onze verhouding tot professor
Van Rhijn. Hij bezat trouwens niet die vreem
de eerzucht om mensen te „leren" denken
zoals hij zelf dacht Van Rhijn, die de ethische
theologie tot op de bodem gepeild had, schatte
daarbij het denken maar matig hoog. Want
hij was ten volle de theoloog van de spirituali
teit En hoe onze ontwikkeling ook zijn loop
genomen moge hebben, ik ben er zeker van
dat allen die op die rijke woensdag- en vrij
dagmorgens zijn gewijde voordrachten hebben
gehoord, hem als voorbeeld en steun blijven
bewaren in hun hart
Onvergetelijk wag Iedere keer weer dm tien
uur dat binnentreden: zijn lichte, snelle tred,
die kaarsrechte gestalte, dat verlichte gelaat;
en wanneer die vriendelijke, suggestieve stem
begon te spreken, boeide hij vanaf het eerste
moment, en wij wisten dat het een goed en
voor ons leven belangrijk uur werd, omdat hij
schoon kon mediteren over Bijbel en kerkva-
Van Rhijn zal daarom altijd een kaars in
ons leven blijven: helder brandend, stil, maar
zéér vreugdevol.
ANT HIJ KENDE de vreugde. Hij
nam niet voor niets op 22 mei 1958 In
de Domkerk als hoogleraar afscheid
met die schijnbaar lichte, maar in we
zen zo diepdoorvoelde woorden: „Het was een
feest!" De man die veler leven en le
vensworsteling had bestudeerd en ingevoeld,
en ons had voorgehouden, suggereerde zelf
nooit een hem opgelegd levenskruis of offer,
maar beleed bij zijn afscheid de dank aan
God voor zijn leven met de woorden: „Mijn
leven was een feest, een groot feest"
In de tijd waarin Karl Barth de onbetwiste
grootmeester was in de hervormde theologie,
erkende en doorzag hij volop diens betekenis,
maar hij liet niet na op college en in publika-
ties ook kritische aantekeningen te maken.
Tot in zijn kleine schets „Sören Kierkegaard,
een indruk van zijn leven en denken" (1941)
schroomt hij niet bedenkingen op te werpen.
Maar dat Van Rhijn, die in zijn onderwijs ons
altijd de grote lijnen voorhield, Barth in zijn
onderwijs voortdurend ter sprake bracht, zegt
genoeg.
Opvallend was de altijd vreedzame houding
die Van Rhijn aannam jegens de gereformeer
den. Uit zijn „Handboek voor Bijbelstudie"
(1927) blijkt wel hoezeer hij hun werkmethode
en studie serieus nam, en allerminst negeerde,
hoezeer de uitspraak van de Synode van Leeu
warden van de Gereformeerde Kerken in 1920
over de NCSV hem een grote teleurstelling
moet zijn geweest.
PMERKELIJK is een passage van
„Bij de tweeden druk" van zijn „Een
Blik in het Onderwijs van Jezus"
(1924, 1927) omdat daaruit blijkt dat
ook de vriendelijke Van Rhijn onjuiste critici
te woord wist te staan; maar tevens blijkt uit
het eind van deze passage zijn eerbied voor
werkelijke gereformeerde vroomheid: „Ten
slotte heeft mijn boek in de Gereformeerde
pers eenige beroering gewekt, omdat daar een
beschrijving van de orthodoxie der Farizeeërs
werd gegeven (blz. 110, 145, 148), die volgens
sommigen indirect aan het adres der Gerefor
meerden was bedoeld. Terstond toen ik het
hoorde, heb ik het in het openbaar ontkend.
Maar wat mij het meest verwonderd heeft, is
dit, dat men er dit uit heeft afgelezen. Op blz.
110 heb ik uitdrukkelijk gezegd, dat deze tee-
kening een carricatuur ook van vrome confes-
sioneele orthodoxie gaf. Daarbij blijft het ook
nu en ik heb in deze passage in den tweeden
druk niets veranderd. Of sommige Gerefor
meerden zich er in herkennen, ligt niet voor
mijn verantwoording, maar moeten de heeren
zelf weten. Voor mij persoonlijk ben ik er
zeker van, dat waar Gereformeerd geloofsle
ven er geheel anders uitziet." (pag. 17)
Nog één opmerking over prof. Van Rhijn en
de gereformeerden. Er zou een belangrijke
vergelijkende studie te schrijven zijn over de
academische rede van prof. Van Rhijn Zon
der gerechtigheid verlicht ons (1949) en de
rectorale oratie De verflauwing der grenzen
(1892) van dr. A. Kuyper. Ondanks zoveel
verscheidenheid van persoon, kring en tijd,
vertolken beide oraties een protest tegen da
relativerende tendenties van de tijd. Een gron
dige studie zou kunnen belichten wat over
heerst: de verschillen of de overeenkomsten.
IJ HET HEENGAAN van prof. Van
Rhijn zullen velen gedacht hebben
I aan vrat hij ons zo vaak op collega
vertelde en voorhield: de woorden dia
Luther sprak, toen hij stierf: „Du treuer Gott,
du hast mich erlöscht!" Wat Van Rhijn eens
over prof. Jonker schreef in de over hem
handelende biografie, waarin men Van Rhijn
zelf zo goed leert kennen, geldt in sterke mate
Van Rhijn: „Denken aan hem is danken."
(pag. 181)
Vorige maand zag ik in Kopenhagen op het
Assistents-Friedhof het graf van Kierkegaard,
en wellicht moest ik mede daarom tijdens
mijn reis door Scandinavië veel aan professor
Van Rhijn denken. Ik wil eindigen met de
Duitse vertaling van het lied van Brorson, dat
op het graf van Kierkegaard staat, en waar
mee Van Rhijn zijn biografie over Jonker
eindigt, omdat wij weten dat ook prof. Van
Rhijn dat lied zo lief was:
Noch cine kleine Zeit,
Dann 1st 's gewonnen,
Dann 1st der ganze Streit
mit eins verronnen.
Dann geh zur Ruh' ich ein
lm Rosensaale,
Und spreche Jesu meln
Viel tausend Male.
Den Haag. 3/4 oktober 1966 G. PUCHINGER
Lijk van man
na botsing
verborgen
(Van i
i onzer verslaggevers)
HOENSBROEK Een tot nu toe
onbekende automobilist heeft zondag
avond op de Schuureikenweg te
Hoensbroek de 72-jarige heer F. de
Cock aangereden, het slachtoffer, dood
of levend, in zijn wagen geladen en
in Geulle (bij Maastricht) achter een
heg gelegd.
Een tienjarig meisje ontdekte het
lijk dinsdagmorgen. De politie stond
aanvankelijk voor een raadsel. De
man droeg geen schoenen, maar zijn
sokken waren onbeschadigd. Beroving
werd dadelijk uitgesloten, omdat in de
zakken 160 werd gevonden.
De heer De Cock had zondagavond
de woning van zijn dochter verlaten
:en wandeling te maken. Toen hij
maandagavond nog niet was terug
gekeerd, was de politie gewaarschuwd.
Sectie heeft uitgewezen, dat de man
aangereden. Een inwoner van
Hoensbroek meldde zich bij de politie
met de mededeling, dat hij op de
Schuureikenweg een paar schoenen
had gevonden. Op dezelfde plaats ont
dekten politiemannen glasscherven,
vermoedelijk van de voorruit van de
auto, en een metalen ring van een
koplamp.
Van voordelen weinig te bespeuren
MOSKOU Op een terrein in Moskou spelende kinderen keken hun ogen
uit toen een oude matras, die zij op een vuurtje hadden gegooid, openbarste
en de bankbiljetten naar buiten puilden.
De matras, die verscheidene maanden tussen afval op het terrein had
gelegen, was van een overleden vrouw. Kennissen wisten te vertellen, dat
de vrouw bij verwanten vaak om geld voor een kaars in de kerk bedelde.
In de matras zat naar schatting veertigduizend gulden. De meeste bankbil
jetten zijn verbrand.
(Van onze soc.-econ. redactie)
AMSTERDAM Nederland
plukt op het ogenblik wel de
wrange vruchten van de EEG,
maar van de voordelen valt nog
weinig te bespeuren. De Euro
pese samenwerking heeft totnog
toe voornamelqk prijsverhogin
gen opgeleverd.
De heer J. van Eibergen, voor
zitter van het CNV, sprak van
morgen deze woorden mede na
mens voorzitter Mertens van het
NKV, in de openingszitting van
het drie dagen durende congres
van de Europese Organisatie van
het Internationaal Christelijk
Vakverbond in het RAI-congres-
centrum.
Het is opvallend, dat vooral de
zelfstandige beroepsbeoefenaren
voordelen toegespeeld krijgen, zoals
bijv. de Franse graanboeren, de Duitse
kippenfokkers en de Italiaanse si
naasappelkwekers. Wanneer niet ook
de Europese werknemer duidelijker
dan totnogtoe de vruchten kan plukken
van de EEG, is dit in strijd met het
beginsel van de economische en sociale
gelijkmaking. De EEG brengt zichzelf
in gevaar, zo vervolgde de heer Van
Eibergen.
Het is op Europees niveau bijzonder
moeilijk, regelingen te treffen tot ver
betering van de arbeidsvoorwaarden
over de gehele linie. Naar buiten wordt
de Westeuropese economie versterkt,
maar de innerlijke kracht dreigt
ernstig ondermijnd te worden. De mas
sa der werknemers komt er niet aan te
pas. Hier dreigt het gevaar dat de be
volking niet bereid zal blijven de of
fers te brengen, die voor verdergaande
integratie nodig zijn.
Str{jd of overleg
Op deze vierde Europese conferentie
van het ICV zal nagegaan worden, hoe
de Europese vakbeweging haar krach
ten kan bundelen. De heer Van Eiber
gen deed een beroep op de aanwezige
Nederlanders uit overheids- en onder-
ncmerskring zoveel mogelijk hun in
vloed uit te oefenen op de regeringen
en de werkgeversorganisaties van ande
re landen, het niet te laten aankomen
op strijd, maar vrijwillig te kiezen
voor samenwerking en overleg.
Voor de Nederlander is samenwer
king en overleg ook op Europees ni
veau eigenlijk een vanzelfsprekende
zaak. omdat in nationaal verband de
samenwerking tussen werkgevers, over
heid en vakbeweging zowel op sociaal
als economisch terrein vele goed resul
taten heeft opgeleverd. De heer Van
Eibergen wilde niet zonder meer de
strijd als enig middel aanvaarden om
Europese problemen op te lossen. Deze
opvatting blijkt In internationaal ver
band bij regeringen en werkgeversver
tegenwoordigers echter wel te bestaan.
Komt hierin geen verandering dan zal
de Europese vakbeweging macht tegen
over macht moeten plaatsen, aldus de
heer Van Eibergen.
Hij noemde het een onaanvaardbare
zaak, Indien bij voortgaande integratie
over de belangen van de werknemers
wordt beslist zonder dat de werkne
mersvertegenwoordigers hierbij als vol
waardige partner betrokken worden.
heeft een rapport geschreven over de
Europese positie van de vakbeweging.
Aan de hand van dit rapport zal de
conferentie zich de komende dagen be
zinnen op de driehoeksverhouding over
heid, werkgevers en vakbeweging bin
nen de EEG.
DDR belooft:
Luther wordt geen
kroongetuige van
socialisme
BERLIJN De Oostduitse regering
is niet van plan, Maarten Luther tot
kroongetuige van het socialisme te ma
ken, heeft Gerald Göttlng, plaatsver
vangend voorzitter van de Oostduitse
Raad van State meegedeeld. Maar al
leen als wij Luther en de Reformatie
vrijwaren van het misbruik door de
reactionaire krachten, zij wij in staat
zijn betekenis te zien voor onze tijd.
Voor het eerst zal de herdenking van
de Reformatie in het teken staan van
de vrede en de vriendschap der volke
zen, aldus Göttlng.
Snoep
verstandig
eet 'n appel
LONDEN Spanje heeft zijn doua
nekantoor aan de grens met Gibraltar
gesloten, vijf dagen voor in Londen de
Spaans-Britse besprekingen over de
toekomst van de „rots" zullen worden
hervat. Als officiële reden wordt ge
geven dat er nagenoeg geen handelsver
keer plaats heeft. Maar een woordvoer
der van de Britse ambassade in Madrid
zei, dat deze maatregel duidelijk ge
richt is op een economisch beleg van
de Britse kolonie, waarop Spanje sedert
lange tijd aanspraken doet gelden.
Londen heeft officieel geprotesteerd.
sigaren van wereldfaam^