Leven met de auto:
grootse plannen
meer
Stadsgewesten met
eengezinswoningen
Commentaar
Overloopnaar
de Delta
Nederland nu
...en in 2000
^1 Gemeenten moeten studies maken
Spreiding van rijksdiensten
Recreatie
in centrum
Speciaal voor
kort parkeren
*1"
ftm.
0 f WL
VKIJIHG SEPTEMBER 19(16
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Verkeers- en
vervoersvoorzieningen zijn de sleu
tel van een ruimtelijk beleid dat
samenleving berekend is. De
tweede nota inzake de ruimtelijke
ordening, waaruit deze passage
is ontleend, besteedt veel aandacht
aan de verkeersvoorzieningen die
voor de toekomst nodig zijn.
Er wordt een aanvulling van
fraai werk
T)E vandaag verschenen tweede
nota over de ruimtelijke orde
ning is in vele opzichten een fraai
stuk werk. Een gedegen studie moet
ieraan vooraf zijn gegaan. De nota
schetst de ontwikkeling van ons
[land naar het jaar 2000. Betere
qreiding van de bevolking en ver
hindering van de druk op de rand
stad staat hierbij voorop.
IVanneer de plannen verwezenlijkt
kunnen worden, zal het mogelijk
zijn gebieden die thans in de wel
vaartsgroei ten achter blijven krach
tig te stimuleren
Elf ministers hebben de nota onder
tekend. Dit geeft duidelijk de veel
zijdigheid aan van deze materie.
Duidelijk is gesteld, dat er offers
gebracht moeten worden om de
doeleinden te verwezenlijken. Het
is niet aangenaam dit te horen.
|Maar duidelijk wordt gemaakt
waarvoor de offers nodig zijn Ieder
kan zich nu een beeld vormen van
de plannen. Regeren met de blik op
het jaar 2000 verliest zo het abstract
karakter. En de politiek wint aan
duidelijkheid.
Raadscommissie
geboycot
ALKMAAR In de gemeenteraad van
kmaar zijn moeilijkheden. De liberale,
iti-revolutionaire en christelijk-histori-
he fracties hebben nl. geweigerd de
rgaderingen van de raadscommissies bij
n, omdat zij er niet mee akkoord
t er in alle commissies, ook in die
ider voorzitterschap van KVP-leden,
'ee leden van de KVP zitting hebben,
ilang hierin geen verandering is geko-
en willen zij de raadscommissies boy
tten.
DEN HAAG De regering wil de stedenlijke ontwikkeling in
ons land opzetten volgens het systeem van de gebundelde de-con-
centratie. Er zullen in de toekomst zogenaamde stadsgewesten
gevormd worden. Het stadsgewest is een tussenvorm tussen de
grote dicht opeengebouwde stad en een spreiding van de bevolking
over een aantal kleine kernen. Het stadsgewest heeft de vorm van
een of meer grote centra met omringende kleine kernen, die onder
ling een functioneel geheel vormen.
twaalfde provincie worden. Deze pol-
Binnen de stedelijke gebieden is een
grote verscheidenheid van woonmilieus
mogelijk. Er zal voor 50 tot 70 pet.
ruimte zijn voor eengezinswoningen.
De laatste jaren zijn in de meeste ste
den 35 tot 40 pet. eengezinswoningen
gebouwd.
Deze vorm is het meest juiste, omdat
een vergaande verspreiding in verband
met het ruimtegebrek niet mogelijk is.
Anderzijds wordt een sterke concen
tratie in woonkernen uit sociaal oog
punt als woonvorm niet gewenst ge
acht.
Ander bestuur
Voor deze verstedelijkte gebieden
moet, een andere bestuursvorm gezocht
worden. Een goede coördinatie is abso
luut noodzakelijk. Het provinciaal
bestuur is hiertoe niet toereikend.
Naast Rijnmond en Eindhoven dienen
afzonderlijk Den Haag, Utrecht, Twen
te en het Gooi in groter bestuursver-
band te worden samengebracht.
De nota bepleit hiervoor het bovenge-
meentelijk bestuur. Hier kunnen de
hoofdlijnen van het beleid voor het
stadsgewest worden vastgesteld. De be
trokken gemeentebesturen behouden
daarnaast een essentiële functie.
Vaststelling van een kaderwet met
algemene regels voor de samenstel
ling van een bovengemeentelijk ver
band acht de regering niet gewenst.
Aan de gemeenten moet zelf worden
overgelaten hoe men wil samenwer
ken. De regering geeft er de voor
keur aan in bepaalde gevallen een
wettelijke regeling voor gemeente
lijke samenwerking te kunnen tref
fen.
Dc IJsselmeerpolders moeten geen
99
)E\ HAAG Ontwikkeling van zee-
vens buiten Amsterdam en Rotterdam
met name in de Eemsmond en het
eldebekken wordt in verband met
ieuhygiënische overwegingen aanbevo-
De afleiding van zcehavenactivitei-
n uit het Waterweggebied cnhetNoord-
ekanaalgebied naar het Scheldebekken
i de Eemsmond wordt vooral van belang
acht in verband met de vestiging van
dustrieën.
verplaatsing van de in- en door
erfunctie is echter minder waarschijn-
k. De verdere groei hiervan is boven-
en noch uit ruimtelijk noch uit mi-
lu-hygiënisch oogpunt bezwaarlijk
De centrale positie van de Rotterdamse
Amsterdamse havenagglomeraties zal
-irom nog versterkt worden.
In verband hiermee is een nauwkeuri-
studie over de aanleg van aanslui-
öde verkeerswegen en railverbindingen
dig. Speciaal het leggen van pijpleidin-
speelt een roL
De stedelijke structuur en het
ndschansschoon mogen met door het
acé der pijpleidingen worden aange-
it. Vervoer van gevaarlijke stoffen
net zo veel mogelijk buiten de woon-
rnen geschieden. De transportleidingen
mnen toekomstige infrastructurele wer-
n belemmeren. Aansluiting op bestaan
leidingen levert technische moeilijkhe-
lop.
POOR
Hoewel de studie nog niet voltooid is,
feit de nota reeds enkele richtlijnen
>or toekomstige spoorverbindingen in
1 rond ie Maasstad.
Een spoedige metroverbinding tussen
Rotterdam en .Hoogvliet wordt gewenst
geacht. Ten aanzien var de zuidweste
lijke verbinding zijn in studiecommissies
twee visies ontwikkeld: een Deltaspoor
lijn door het eilanden gebied naar Rotter
dam of een aansluiting via West-Brabant
en de Volkeraksluizen. Voorts denkt men
aan een verbinding tussen Rotterdam en
de Betuwelijn via Ridderkerk en via
Gouda.
DELTAGEBIED
Het Deltagebied zal van groot belang
worden om de druk van de randstad weg
te nemen. De landbouw is er welvarend
Het Scheldebekken biedt belangrijke mo
gelijkheden voor uitbreiding van de ha
vens. Het gebied heeft vele mogelijkhe
den voor recreatie. Daarnaast zullen be
langrijke natuurgebieden in stand wor
den gehouden.
Schouwen-Duiveland zal het centrum
vormen van het landbouw en recreatiege
bied in de Delta.
De werken bij Vlisslngen en Terneu-
zen ziet de regering als eerste aanzet
naar een nieuwe ontwikkeling van het
zeehavengebied in de Delta.
ZOET B ATER
De Biesbosch zal een belangrijke rol
spelen in de zoetwatervoorziening o.m.
van Rotterdam. Aandacht zal worden
besteed aan het unieke natuur- en recrea
tiegebied in deze streek.
Voor opslag van zoet water komen
eveneens de duinstrook, de Veluwe en
het IJsselmeer in aanmerking. De berei
ding van zoet water uit zeewater acht de
regering economisch nog niet yerant-
dergebieden zullen worden Ingedeeld
bij de provincies waar ze het meest
mee verbonden (zullen) zijn. In de hui
dige fase is het nog niet verantwoord
om nu al een definitieve regeling te
treffen.
Rijksdiensten
De regering zal de spreiding van de
rijksdiensten uit Den Haag met kracht
voortzetten. Vooral omdat de ruimte
lijke situatie rond Den Haag veel aan
dacht vraagt. De groei der dienstensec
tor doet verwachten dat De Haagse ag
glomeratie in 2000 ongeveer 1 miljoen
Tegen uitbreiding van Gouda en Al-
phen bestaat het bezwaar dat dan de
groene middenstrook van Zuid-Holland
wordt aangetast. Uitbreiding naar de
Zuid-Hollandse eilanden en Dordrecht
komt in strijd met de Rotterdamse be
langen.
In beginsel heeft dc regering beslo
ten tot overplaatsing van de Pensioen
raad, de administratie der ziektekosten
verzekering van Rijksambtenaren, de
Rijks Mechanische Administratie, het
Rijkskadaster, het Centraal Teken- en
opleidingsbureau van de Rijksbelasting
dienst en de bijhoudingsdienst vai
Rijksdriehoeksmeting. Verder is de
gelijke samenvoeging van de geautoma
tiseerde administratie van
Rijkspostspaarbank met die van het gi
rokantoor te Arnhem in studie.
DEN HAAG In het jaar 2000 zal
ons land behalve verstedelijkte gebie
den een centrale open ruimte bezitten.
De regering hecht aan het behoud hier
van groot belang. Deze ruimte strekt
zich uit tussen het Hollands plassenge-
bied via het westelijk rivierengebied
naar de Peel, en van het centrale Delta
gebied en Noord-west-Brabant naar de
Biesbosch.
In deze zone mag geen sterke stede
lijke groei optreden. De agrarische pro-
duktie-omstandigheden moeten gunstig
zijn. Voorts is een krachtige ontwikke
ling van enkele streekcentra nodig.
Hiervoor zijn Woerden, Tiel, Venray,
Weert en Zierikzee het meest geschikt
Parken
Een aantal streken zal bestemd wor
den tot nationaal parkgebied. Genoemd
worden: de Duinkust, Veluwe en de
Graafschap, noord-oost Twente,
noord-oost en zuid-Limburg, de Kem
pen en het Drents plateau.
produktiebossen, natuurterreinen ei
landschapsreservaten.
Akn de ontwikkeling van he
landschapsschoon en de ruilverkave
ling zal hier grote aandacht besteed
worden.
Wegens het belang dat een afwisse
lend landschap planologisch gezier
heeft, zal de tuinbouw onder glas ir
het Westen aandacht krijgen.
Als watersportgebied zijn aangewezen
de Friese meren, de Randmeren, de Hol
landse meren en de Deltameren.
Zomerhuisjes
dc wet op de ruimtelijke orde
ningen aangekondigd, waarbij de
gemeentebesturen verplicht wor
den diepgaande studie van de
verkeersvraagstukken te maken.
Op korte termijn moeten er gemeente
lijke verkeerscirculatieplannen ko
men, waarin speciaal een plan voor
kort parkeren dient te worden opge
nomen. Ook moeten er verkeers- en
vervoersplannen op lange termijn ko
men. De regering is in beginsel be
reid aan de gemeenten financiële
steun te verlenen.
iet „leven met de auto" vraagt ook
maatregelen ter bescherming van de
voetgangers.
Bij de nota is een structuurschema van
hoofdwegen en een spoorwegnet ge
voegd. Een globaal plan voor het
openbaar vervoer wordt aangekon
digd.
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag.
Utrecht, Eindhoven, Arnhem en
Twente hebben een railstelsel op
vrije baan met goede aansluitingen
op enige stations van het landelijk
spoorwegnet nodig.
Elf concentraties met een kwart tot
een half miljoen inwoners vergen
een tram- of busnet met vrije banen
in de centra en aansluitingen op het
landelijk spoorwegnet: Groningen,
Zwolle, Haarlem, Het Gooi,
Amersfoort, Dordrecht, Breda, Til
burg, Den Bosch, Nijmegen en Heer-
len-Kerkrade.
Een 38-tal concentraties van 65.000
tot 250.000 inwoners vereisen een ste
delijk busvervoerssysteem met
aansluiting op het landelijk spoor
wegnet
Plaatselijke verdichting van het
streekvervoer in enkele stads-buslij-
nen is gewenst voor een 32-tal con
centraties van 30.000 tot 65.000 inwo
ners.
Boerenraadslid
voor rechter
SOEST De KVP-wethouder A. P.
Hilhorst van Soest heeft bij de officier
van justitie te Utrecht een klacht inge
diend tegen de heer J. H. N. Veldhuijsen,
gemeenteraadslid voor de Boerenpartij.
De klacht is ingediend wegens laster.
Het raadslid zou de wethouder tijdens
een verhit debat op een rumoerige ver
kiezingsbijeenkomst ervan nebben
beschuldigd gemeentegrond van een schil-
leman te hebben afgenomen en aan zijn
eigen zoon te hebben gegeven.
„Boer" Veldhuijsen moet S oktober
voor de rechter verschijnen.
van individuele tweede woningen,
maar in complexen van zomerwei
gen buiten de stedelijke gebieden.
Deze uomplexen dienen niet geboi
te worden bij bossen, rivieren en
ren. De bebouwing moet aansluiten
de landelijke omgeving.
STEDEN
Hierij een voor-
gering zich in haar
nieuwe nota de
ruimtelijke orde
ning van de toe
komst denkt
met name de ver
schillende vormen
van steden, agglo
meraties, stadsge
westen met een of
Q
f;
met meer grote
centra en erom
heen kleinere ker
nen, die samen en
onderling een func
tie hebben.
Dat vraagt ook
a
om nieuwe vormen
van bestuur, zoals
die in het buiten
i"o-;rwnr
land, in Engeland
bijvoorbeeld met
zijn counties, bo
roughs, urban dis
tricts, rural dis-
rishes, al jarenlang
bestaat. Bestuurs
vormen tussen pro
vincie en gemeente
i n.
Hoe men zich dat
indenkt, wordt el-
ders op deze pagina
uiteengezet.
"M 4M:ru.:''
v
.W
1/2-1 min
1/4-1/2 m
125000-250000 (n
<5000-125000
30000-65000
O 15000-30000 Ir
Bovenstaande kaarten geven een beeld van de huidige
bevolkingsspreiding en dichtheid èn die in het jaar 2000
(naar verwachting). In dat jaar zullen er twee concentra
ties van steden zijn met meer dan één miljoen inwoners
(Amsterdam en Rotterdam):
1/4-1/2 min
vijf concentraties van een half tot een miljoen inwoners
(Den Haag, Utrecht, Eindhoven, Arnhem en Twente);
elf concentraties van een kwart tot een half miljoen in
woners (Groningen, Zwolle, Haarlem, Het Gooi, A\iers-
foort, Dordrecht, Breda, Tilburg, Den Bosch, Nijmegen en
10000-15000 -
O 30000-45000
Hecrlen-Kerkrade); 16 concentraties van 125.000 tot 250.000
inwoners; 22 concentraties van 65.000 tot 125.000 inwoners;
32 concentraties van 30.000 tot 65.000 inwoners; 45 concen
traties van 15.000 tot 30.000 inwoners en 64 concentraties
van 10.000 tot 15.000 inwoners.
