TV RADIO Bondsrepubliek loert privé tv-satelliet op '-KIJKEN DOET KINDEREN iLEMAAL GEEN KWAAD ■••'uzzelhoek ai Olympische Spelen aanleiding DINSDAG 20 SErTEMBEB AR A's Fanclub komt vrijdag terug (Van onze radio- en tv-redactie) (LVERSUM Goed nieuws voor jtrs en twens en ieder die zich met leeftijden nog verbonden voelt: lagavond a.s. komt VARA's Fan- terug op het scherm en wel op I 1 tussen 7.05 en 8 uur. i presentatie is nu voor Judith h alleen. In de eerste aflevering het nieuwe seizoen treden op Engelse tienersterretje Marianne hfull, de Haagse beatgroep Tee de ook uit deze stad afkomstige |anger Franky Franken en de espeier Rob van Houten. Er is een gefilmd optreden van het Ikaanse duo Sonny en Cher te i en te zien. Grijsboek televisie iver de commercie kommerciële televisie tot kom- 1 teel bestel" luidt de ondertitel van fïrHsboek televisie", geschreven Gros en volgende maand bij ee tgeverij De Bezige Bij verschijnend wadraat Pocket. J aandrang om te komen tot commer- d de televisie en daarvoor de voor e Jlrland juiste vorm te vinden, vormt 1 boeiend aspect in het botsen der kfpgen in en buiten het parlement. e®1 een politieke beslissing, n overzicht zou niet compleet zijn. lieer voorbijgegaan werd aan „het ht" over „wat er zich achter de ^cnen heeft afgespeeld" en ook aan 'r erucht is dus een plaats ingeruimd. Iros heeft het gemengd met de wer- Jce gang van zaken, zonder van het iebl J een wetenschappelijk geschrift te derlandse omroephistorie". ER SCHIJNEN in W.st -Duits land krachten aan het werk te zijn om de Olympische Spelen die in 1972 in München worden ge houden, aan te grijpen teneinde de Bondsrepubliek een eigen ruimte vaartprogramma te geven. In de uitspraken die men hier en daar hoort, wordt gezegd dat dan een vaste satelliet op ongeveer 35.000 km nodig is om televisiereporta ges van de sportwedstrijden naar Azië en Afrika mogelijk te maken. Dat is het min of meer officiële geluid, maar in werkelijkheid steekt er wel iets meer achter. De eerste uitlatingen in de richting van het plan voor een Duitse satelliet kwamen uit de mond van de Beierse minister van cultuur, Huber, en zijn ideeën zijn gretig overgenomen. Kortgele den heeft het Duitse maandblad „Wehr und Wirtschaft", dat zich vooral verdiept Begin van eigen ruimtevaart? een satelliet met een gewicht van 150 tot 500 kg. Dat gewicht hangt nl. af van de raket die wordt gekozen om de kunst maan op de juiste plaats in de ruimte te brengen. Zoals bekend, moet de satelliet op 35.000 km boven de aarde haar baan draalen, wil rij als het ware „op een vast punt" blijven staan. Volgens voorlopige berekeningen zou er met'de verwezenlijking van het plan een som van 80 tot 120 miljoen Duitse Marken mee gemoeid zijn. Behalve de vraag, hoe aan dit geld te komen, doet zich een ander probleem voor nl. de keuze van de voor het lance ren te gebruiken raket. Een aantal raket ten komt daarvoor in aanmerking, de Atlas-Agena, de Atlas-Centaur, de do Aps en de Aldo B 1. De eerste twee zijn Amerikaanse vindingen, de andere worden ontwikkeld binnen het Europese ruimtevaartprogramma van de Eldo. Nu wordt het weinig waarschijnlijk geacht, dat de Amerikanen bereid zou den zijn, een van hun raketten voor hulp aan de volvoering van het Duitse plan ter beschikking te stellen. Duitsland zou dan gedwongen zijn, een van de Euro pese raketten te kiezen, maar dat gaat ook niet zonder meer. De Westeuropese landen hebben zich verenigd in de Eldo (European Laun ching Development Organisation) waar binnen alle wetenschappeljke en tech nische ontwikkelingen zijn geconcen treerd. Overigens is Frankrijk op dit punt ook weer het buitenbeentje. Het is nu maar de vraag, of de Eldo kan worden ingeschakeld voor puur Duitse, en dus geen algemeen Europese, ruimteplannen. Dat ligt niet voor de hand. Goodwill De Westduitse plannen, waarvan in ju- j.l. voor het eerst sprake is geweest, illen in eerste instantie onder de verant woordelijkheid van het ministerie van wetenschappelijk onderzoek in Bonn. Maar ook de ministeries van buiten landse zaken, posterijen en defensie heb ben ermee te maken. Dat zijn er dus vier. Buitenlandse zaken heeft bijzonder veel belang bij het project, omdat door het gebruik van zo^n satelliet de Invloed van Duitsland ln de Aziatische en Afri kaanse landen zou worden verstevigd elke poging tot versterking van de good will daar verheugd wordt aangegrepen. Bovendien geldt zo"n ruimteschip lang niet alleen voor televisie overbrenging, het Duitse ministerie van defensie zou daarom de satelliet willen gebruiken voor het contact tussen de NATO-part ners, hetgeen heel wat communicatiepro blemen op het gebied van telegraaf, tele foon en telex zou vereenvoudigen. Resultaat van 16 jaar golf .'an onze radio- en tv-redactie kapCAGO „Televisiekijken hindert ortkren op geen enkele wijze", Is de van een zestienjarig ononder- onderzoek naar de invloed van op kinderen, geleid door dr. Paul van de Northwestern Universiteit rdigyifornië. „Ze worden er alleen wlj- misschien wat volwassener in hun begfc door, maar geestelijk noch licha- -akejk ondervinden zij er nadelen van", In het rapport dat nu eindelijk is lnge- ;nd Witty's publikatie heeft in Ameri- truixwoord-puzzel ie rizontaal: 1. boom, 5. tevens, 8. kwel- 10. hemellichaam, 12. strak, stijf, 14. imsdeel, 15. duinvallei, 17. boom. 18. ln Rusland, 20. scherm wapen, 21. nnen draad, 22. inwendig li- ideel, 24. afval van steen, 26. zot, is li uiskolk, 29. eenmaal, 31. voegwoord, fdeli erklokaal, 33. graafwerktuig, 34. bit- *ht. vttikaal: 2. vast deel van een boom, 3. gewaad, 4. rivier in O.Azië, 5. ge- "ïf*, 6. jongensnaam, 7. familielid. 9. wfemsdeel, 11. vruchtbaar bergland d. Kaukasus, 13. iedereen, 15. H'i ttertuig, 23. plaats in Limb., 24. sche elgevormd. 27. vrouw van Abraham, ociéteit (afk), 30. gebod, 31. zoek, ii OPLOSSING VORIGE PUZZEL „,K rizontaal: 1. kater, 5. Adorp, 10. O- is 12. idee, 13. Ee, 14. garoe, 17. it, 18. istisc !0- Fin. 21. one, 22. ma, 24. in, 25. 20. rode, 28. e.k., 30. ne, 32. aal, 34. 8. rio, 38. kr, 39. robot, 41. md, 42. vanifa- 44- Rome, 46. Leeds, 47. Dalen. jrtlkaal: 1. koets, 2. ader, 3. te. 4. erg, t, 7. od, 8. rein. 9. peter, 11. drie, 15. egos'. 6. on, 19. ampel, 21. onder, 23. aak, nrijkm, 27. Bakel, 29. robe, 31. Roden, 33. ambt 34. Po, 35. L.O., 37. imme, 39. rad. 43. me, 45. o.l ka veel stof doen opwaaien. In dit land van enquéteringen op alle mogelijke ge bied, waarbij snelheid in het verwerken van de gegevens de tijd prachtig bij houdt en iedere uitkomst iets actueels geeft, heeft men zelden of nooit gehoord van een populair-wetenschappelijk onder zoek dat zich op grote schaal uitstrekte over een tijdvak van maar liefst 16 jaar, aleer de uiteindelijke resultaten werden medegedeeld. Wat heeft dr. Paul Witty ertoe ge bracht, van dit onderzoek bijna een stuk levenswerk te maken? De bezorgdheid van ouders, opvoeders en andere in jeugd geïnteresseerden, die in het begin van de Amerikaanse televisietijd veront rust kennis namen van allerlei bedreigen de artikelen en opinievormingen over het nadeel, dat kinderen kunnen onver vinden van televisiekijken. Ook wij kennen deze verontrustende publikaties tot en met: hier wordt vast gesteld dat kijkende kinderen achter ko- men op school, niet uitgeslapen zijn: daar wordt geconstateerd dat door het zien van misdaadverhalen de jeugdcrimi. naliteit toeneemt; ginds weer hoort men waarschuwingen tegen ondermijnen van de lichamelijke gezondheid enz. Geen wonder dus, dat dr. Witty's rap port opzien heeft gebaard! Wii ook kijken er vreemd tegenaan, als hij de volgende conclusies trekt: Tv vormt geen beletsel voor lezen, in werkelijkheid spoort zij daartoe dikwijls aan. Er is geen enkel bewijs gevonden in 16 jaar onderzoek, dat zelfs veelvuldig kijken gedurende de lagere 6chool-jaren enige funeste invlbed op het leren heeft. Kinderen, die veel naar televisie kijken beschikken Integendeel over een uitge breider woordenschat wanneer zij van de lagere school komen, dan de nlet-klj- kers. En tenslotte: veelvuldig tv-kljken maakt de kinderen niet noodzakelijk agressief of ongedurig. Over het algemeen, zegt het rapport, is de smaak van de kinderen in de laatste jaren sterk veranderd. In de periode 1949—1956 ging de voorkeur van lagere school-jeugd uit naar echte spannende kinderfeuilletons met veel dappere hel den, nu geven ze de voorkeur aan gro- te-mensenverhalen zoals „De schone heks'' en Bonanza. Wij moeten ons wél realiseren, dat het onderzoek is gehouden onder Ameri kaanse kinderen, die in vele opzichten anders leven dan onze Nederlandse jeugd. Maar... die ook heel wat meer kans hebben om televisie te kijken en die kans flink gebruiken. 's Morgens heel vroeg zitten ze dik wijls al l 'j het toestel, 's Avonds wordt er dikwi; j bij de beeldbuis gegeten en „het klokje van 7 uur" slaat bepaald geen bedgaanstijd voor de meeste Ameri kaanse kinderen beneden 7 jaar. Dr. Wltiy zegt dat hij rijn onderzoek zo lang heeft gerekt om zijn cijfers zo breed mogelijk te krijgen; van dc kinde ren die hij In de beginjaren bestudeerde, zijn er nu al velen getrouwd en zelf vader of moeder en bovendien is er maatschappelijk heel wat veranderd ln de lange t{jd van zijn onderzoek. Daarom durft hij nu met positieve resultaten te komen. zelf te doen en daardoor onafhankelijk te worden van anderen. Dat zit er in Duitsland stevig in: het baas zijn in eigen huis kan veel voorde len opleveren, vooral op een punt, waar bij prestige in het geding is. Het is overigens opmerkelijk dat op nieuw de Olympische Spelen worden aan gegrepen om bepaalde Duitse prestl- ge-doelelnden na te streven. In 1936 werd ditzelfde sportevenement, toen ln Garmlsch-Partenkirchen gehouden, ge bruikt om het aanzien van Hit- ler-Duitslar.d in de wereld te vergroten. Dit gelukte toen zo goed. dat het Interna tionaal Olympisch Comité voor 1940 op nieuw de Spelen aan Duitsland toewee». Helaas, het zijn toen wél andere „spe len" geworden! En nu, zo ziet het er naar uit, zullen de Spelen van 1972 als dekmantel moe ten dienen om Duitsland een eigen ruim tevaartprogramma te doen toevallen. Zal dit gelukken? Nederlandse bedrijfsfilm bekroond (Van de filmredaclie Op het zevende internationale in dustriële filmfestival heeft de Neder landse film „Elementen trotseren ele menten" over de bouw van de Ooster- scheldebrug. gemaakt door Joop Burch- sen en Ruud Herblot, een eerste prijs ge kregen. Het is niet de eerste maal dat deze film bekroond is: op de vijfde trienale van arbeids- en nijverheidsfilms in mei van dit jaar te Antwerpen, Unie zich er op kan beroepen, een eigen communicatiesatelliet te hebben ontwik keld. Natuurlijk hebben de plannen van de Eldo (voor de gezamenlijkheid) de steun van de Duitse overheid, maar deze is er ook op uit, elke mogelijkheid zich buiten dit Europese verband te kunnen mani festeren, aan te grijpen. Eigen baas Bij dit alles komt nog, dat de toekomst van de Eldo en de daarbij betrokken organisaties er niet zo rooskleurig voor staat; de herverdeling van de bijdragen voor het gehele wetenschappelijke pro- Attentie morgen met belangrijke actualiteiten (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM In haar actualiteiten rubriek Attentie zal de NCRV-televisie morgen (woensdag) avond met twee op merkelijke onderwerpen tevoorschijn ko men. Ten eerste wordt er uitgebreid aan dacht besteed aan de vriie verkoop van voorbehoedmiddelen, zoals deze wordt voorgesteld in twee nieuwe wetsontwer pen die enkele dagen geleden bij de Tweede Kamer zijn ingedend. Voorts is te verwachten een beeld- verslag over de politieke toestand op Midden-Java. Een tv-team van de NCRV gevormd door verslaggever Henk Mochel en cameraman Chris van Duuren. was in Indonesië voor het maken van opnamen inzake het programma over christelijk onderwijs in het buitenland, dat de NCRV in verband met de komende actie Schoolslag in voorbereiding heeft. Tijdens dit verblijf deed zich de gele genheid voor een extra programma te maken op Midden-Java. Dit nu zal mor genavond eveneens te zien zijn. Aangezien de belde films vrij lang zijn, zal Attentie, dat om 10 uur begint op Ned. 1, langer uitlopen en wel tot 10.35 uur. De daarna volgende program ma-onderdelen zullen automatisch tien minuten opschuiven. Zelf kijken naar ruimtetelevisie de televisie is nauwelijks bij te hou den. Nu wc zover zijn, dat we het al „heel gewoon" vinden, dat we via enige ingewikkeldheden zoals grondstations en Eurovislenet van de NTS satellietuitzen dingen kunnen zien, komt uit New York het bericht, dat er al mogelijkheden zijn ontwikkeld om gewoon zelf vla een een voudige antenne ruimte-uitzendingen te ontvangen. Op den duur zullen we kalm aan een knopje draaien, om op de ene of de andere kunstmaan in te stellen en eens even te zien, wat de Amerikaanse, Ja panse of wie weet welke Europese zen der in de sferen brengt. Ingenieurs van de Amerikaanse firma JFD-Electronics hebben bij dc staatscom missie FCC een rapport hierover inge diend. Als de satelliet die de program ma's moet relayeren, maar uitgerust wordt met een 25-kW zender (veel ster ker dus dat die van Early Bird), zou er geen vuiltje meer aan de lucht zijn voor degenen die een speciale antennevoorzie ning laten treffen. Jaja, we staan ner gens meer voor. [e u komstig uit twintig landen. De Neder landse inzending van twaalf films, sa mengesteld door de raad Nederlandse werkgeversbonden, kreeg in de landen competitie de derde prijs, na Engeland en Duitsland. Gaudea musweek gevarieerd (Van onze kunstredactie) De internationale muziekweck van de stichting Gaudeamus (26 septem ber3 oktober) begint maandag met een concert in het Amsterdamse Con certgebouw door het Italiaanse en semble Societa Cameristica Italiane. Het Noordelijk Philharmonisch Orkest O.Lv. Charles de Wolff 29 september in Tivoli eerst zijn medewerking verlenen. Een dag later treedt in de Utrechtse Nicolaikerk van Beurden. De eerste oktober staat ei een experimenteel concert op het pro gramma met werken van Misja Mengel berg, Rob du Bois en Louis Andriessen. Bovendien worden er enige radioconcer ten gegeven en een concert voor de tele visie. Aan de muziekweek is een compositie prijsvraag verbonden, waarvoor een re cord aantal van 98 partituren uit 23 lan den werd ontvangen. De inzendingen zijn afkomstig uit West- en Oost Europa, Is raël, de Verenigde Staten, Chili en Cana da. Zij worden beoordeeld door een jury, die dit jaar bc",r",t ,,i4 t., Francis Travis nig. De jury gaf vi orkesten vrij, v een koorwerk. VROUW STEEKT MAN MET MES AMSTERDAM Een 22-jarige vrouw heeft maandagavond haar 31-jarige echt genoot M. V. dusdanig met een mes ge stoken dat hij in levensgevaarlijke toe stand naar een ziekenhuis moest worden gebracht, waar operatief ingrijpen nodig bleek. Het pas een jaar getrouwde echtpaar had al verscheidene malen ruzie gehad waarbij de politie moest ingrijpen. Enke le maanden waren ze zelfs uit elkaar. Bij een ontmoeting gisteren laaide de ruzie zo hoog op dat de vrouw een mes greep cn daarmee haar man te lijf ging. De vrouw is gearresteerd en opgesloten. Dr. Paardekooper sprak ondanks verbod in België BRUSSEL De neerlandicus dr. P. C. Paardekoper, wie al enkele malen in België een spreekverbod is opgelegd, heeft toch weer kans gezien het woord te voeren, zij het in een besloten bijeen komst. Hij verving een Belgische spreker in Mechelen die plotseling verhinderd was. De bijeenkomst was belegd om een studentenactie te ontketenen tot "ver nederlandsing" van de Leuvense uni versiteit. Dr. Paardekooper wekte in zijn toe spraak op toch vooral vreedzame mid delen te bezigen om de Franse afdeling van genoemde universiteit naar Wal lonië verplaatst te krijgen. Hij veroor deelde daden van geweld, waarvan eerder sprake is geweest. Zoals men weet heeft dr. Paardekoopci veel opzien gebaard met zijn brochure "Er zijn geen Belgen". Dank zij de televisie raken we meer en meer thuis met artiesten uit vreemde landen. Ze behoeven maar paar maal op het scherm te komen, of we begroeten ze al als oude kennissen. Zo zal niemand ervan opkijken, dat Peter Nero van avond weer eens in de huiskamer komt: deze Ameri kaanse pianist kennen wij intussen van haver tot gort en we zijn er al op voorbereid, dat hij in KRO's uitzen ding van de Italiaanse Anna Moffo-show weer zijn klassiek-moderne muzikale grappen zal uithalen. De tweede muzikale grootheid met wereldnaam, die in dit programma optreedt, is de gitarist Carlos Montoya, van wie hier een foto terwijl hij in volle actie is. Mon toya heeft zijn roem vooral te danken aan zijn prestaties op het gebied van de flamengo. „Die muziek moet recht uit het hart komen", zegt hij er zelf van. Montoya is bepaald geen tiener of twen meer, maar hij maakt niettemin onvermoeibaar en voortdurend wereldtourneessamen met zijn gitaar, die zijn beste vriend èn zijn goudmijn is. VANAVOND TE ZIEN Ned. 1 NTS en KRO 7.05 uur journaal voor gehoorgestoorden 7.35 uur filmserie „De vreemdeling zijn de kinderen verraden? 8.20 uur t.v.-portret van de r.k. theoloog prof. mag. dr. E. Schillebeeck. 9.'— uur show van de Italiaanse televisie met Anna Moffo. 9.50 uur Vanavond in Nieuwspoort met o.a. minister Vondeling die over de Miljoenennota spreekt. Ned. 2 AVRO 7.30 uur samenvatting van de reportage opening Stalen- Generaal. 8.01 uur documentaire over Thailand. 8.25 uur filmfeuilleton The fugitive. 9.15 uur Amerikaanse documentaire over het leven en werk van wijlen president Kennedy, eerste deel. VANAVOND TE HOREN Hilversum l KRO 7.35 uur het Radio Philharmonisch orkest concerteert. 8.20 uur de Chinese bas Yi-Kwei Sze zingt Engelse en Chinese liederen. 9.30 uur lichte klassieke werkjes. 10.45 uur muziek van overal. Hilversum II AVRO 7.20 uur vervolgspel Paul Vlaanderen. 8.05 uur discussie over de Troonrede en de Miljoenen nota. 8.45 uur amusementsprogramma uit een vakantieoord in Oldenzaal. pianorecital door Christoph Eschenbach (stereo). Metamorpheuse J— Meta de Vries. uur Metamorpheuse, monoloog met plaatjes door JANE ZOEKT EEN BAAN 4 „Juffrouw Jane Cleveland," las hij langzaam. „Ik ben graaf Streptitch." Zijn mond plooide zich in iets wat kennelijk een glimlach moest verbeelden, waarbij zijn regelmatige witte tanden zichtbaar werden. Maar er was geen sprankje vrolijkheid te bespeuren. „Ik begrijp dat u in antwoord op onze advertentie komt," ging de graaf verder, „en dat de goede kolonel Kranin u hierheen gestuurd heeft." Dus hij was inderdaad kolonel, dacht Jane, trots op haar eigen mensenkennis. Ze zei niets en boog haar hoofd. „Vergunt u mij u een paar vragen te stellen?" Zonder op haar antwoord te wachten begon hij haar te ondervragen op dezelfde wijze als kolonel Kranin dat al had gedaan. Haar antwoorden schenen hem te bevredigen. Hij knikte een paar keer met zijn hoofd. „Zou u nu zo goed willen zijn, mademoiselle, naar de deur te lopen en weer terug?" Misschien willen zij mü wel als mannequin, dacht Jane terwijl zij naar de deur wandelde. Maar zij zouden toch nooit tweeduizend pond aan een mannequin betalen? Ik denk dat het maar beter is voorlopig nog geen vragen te stellen. Graaf Streptitch zat met gefronste wenkbrauwen voor zich uit te kijken. Hij trommelde met zijn witte vingers op de tafel. Plotseling stond hij op, deed de deur van de kamer ernaast open en sprak met iemand, die zich daar bevond. Hij ging weer op zijn stoel zitten. Toen kwam er een kleine dikke vrouw van middelbare leeftijd binnen. Zij was opvallend lelijk maar niettemin zag zij eruit als een belang rijk personage. „En, Anna Michaelovna." zei de graaf, „wat denk Je van haar?" De dame bekeek Jane van top tot teen, alsof zij een wassen beeld in een museum was. Ze groette niet. Eindelijk zei ze: „Niet slecht. Van echte gelijkenis is nauwelijks sprake, maar haar figuur en de kleur van haar haar zijn erg goed. Veel beter dan bij de anderen. Wat denk jij er van, Feodor Alexandrovitch?" „Ik ben het met je eens, Anna Michaelovna." „Spreekt zij Frans?" „Vloeiend." Jane voelde zich steeds meer een etalagepop. Deze vreem de mensen schenen allebei te vergeten dat zij een menselijk wezen was. „Maar zal zij haar mond kunnen houden?" vroeg de dame met een bedenkelijke blik op Jane. „Dit is prinses Poporenski", zei graaf Streptitch in het Frans tegen Jane. „Zij vraagt of u in staat zult zijn tegen niemand iets te zeggen." Jane antwoordde de prinses: „Totdat ik weet waarom het gaat, kan ik nog niets beloven." „Het kleintje heeft groot gelijk," merkte de dame op. „Ik denk dat zij intelligent is, Feodor Alexandrovitch. intelligen ter dan de anderen. Vertel me eens, kleintje, ben je ook moedig?" „Ik weet het niet," zei Jane verward. „Ik vind het niet prettig pijn te lijden maar ik kan het wel verdragen." „Ahl Maar dat bedoel ik helemaal niet. Zou u het erg vinden in gevaar te verkeren?" „Oh!" zei Jane. „Gevaar. Dat vind ik niet erg. Ik houd er Juist wel van." „En ben je arm? Zou je graag veel geld willen verdie nen?" „Nou en of!" zei Jane enthousiast. Graag Streptitch en prinses Poporenski keken elkaar aarn. Toen knikten zij op hetzelfde moment „Zal ik het vertellen, Anna Michaelovna?" vroeg de graat De prinses schudde haar hoofd. „Hare Hoogheid wil dat graag zelf doen." „Dat is niet nodig en bovendien niet verstandig." „Niettemin is dat haar uitdrukkelijke wens. Zodra jij met haar klaar was, moest ik haar onmiddellijk meenemen." Streptitch haalde zijn schouders op. Hij was het er zicht baar niet mee eens. Maar toch was hij kennelijk niet van plan het bevel te negeren. Hij wendde zich tot Jane. „Prinses Poporenski zal u nu aan Hare Hoogheid de groothertogin Pauline voorstellen, weest u maar niet bang." (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 13