Nieuwe Leidse Courant kZmZ
Rijk eist
geld terug
Indonesië zal schnld
f. 600 miljoen betalen
Terugvordering van de
niet benutte premies
Moordenaar was man
met vele levens
JAMIN
Commentaren
Nare tegenvaller Hoge aanslagen
Oproep in de kerken
om studentenkamers
Witte pompen
verlagen weer
benzineprijs
Engeland moet Smith
ten val brengen
Donderdag 8 eeptember 1966 47»te jaargang
toofdr*daet«un Or. E. OIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
»st»nt>«»tich la ghablavm
mfif» Karl li» tegKaiipoat I"
Kantoren Leiden - Steenstraat 37 - Postbus 76 - Telefoon 31441 - Giro 58936 - Abonnementsprijzen p.
v. ƒ0,93, p.m. 3,97, p.kw. f 11,90 - Klachtendienst bezorging 18.00-19.00 i
Tijdens een hevige storm is de
Noorse veerboot Skagerak voor
de westkust van Denemarken
lek geslagen en later gezonken.
Van de 134 passagiers konden er
129 worden gered, vijf passagiers
worden nog vermist. Aan de
reddingsactie namen schepen en
helikopters uit de drie Scandi
navische landen en uit West-
Duitsland deel. De ramp ont
stond toen de laadklep van het
bijna 2800 ton metende schip
door de hoge golven werd inge
drukt en het water de veerboot
kon binnenstromen.
■fe Dr. Boertien
leidt theolo
gisch centrum
pagina
Kernmerk
Het Nederlands elftal,
dat gisteravond tegen het
sterke Hongarije speelde,
had tijdens de rust een
1—0 voorsprong. De over
winning lag voor het grij
pen, maar zover lieten
de Hongaren het niet
komen. Na de rust sloe
gen zij toe en de Oranje
mannen moesten alles
geven om de 2—2 stand
te handhaven.
ZIE PAGINA 9
VPRO op een
eenzaam stand
punt pagina
Radio TV
Rustig weer
DE BILT De diepe stormdepres-
pe is nu in Noord-Rusland aangeko-
nen. Koelere lucht, welke aan de
ichterzijde werd aangevoerd, drong
kist tot over Duitsland, België en
jloord-Frankrijk door, maar er ont-
Ikkelde zich langs de scheiding met
verder naar het zuiden aanwezige
fcarmere en vochtige lucht een zwak-
Je storing, die in ons land de be
volking deed toenemen, en plaatselijk
Vgen veroorzaakte.
[Na het wegtrekken van deze sto-
Ing komt ons land tijdelijk onder in-
loed van een in betekenis afnemen-
e rug van hoge luchtdruk, welke zich
an de Britse eilanden naar het oos-
en verplaatst, waardoor morgen en-
ele opklaringen kunnen voorkomen,
>ij overwegend zwakke winden. Ge
urende de nacht kan zich echter
Plaatselijk mist vormen.
DE BILT Aanvankelijk nog veel
«wolking en plaatselijk mist. Mor-
len ook opklaringen. Overwegend
taog weer. Aanvankelijk weinig wind,
ater zwakke tot matige zuidwestelijke
rind. Dezelfde, of iets hogere tempe-
'aturen.
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG De overheid is begonnen aan een massale
systematische terugvordering van de niet volgens de regels be
nutte gedeelten der extra toeslagen, die sinds medio 1956 tot
een totaal bedrag van ruim 100 miljoen gulden aan ca. 114.000
particulieren zijn verstrekt op grond van het Resluit Bevorde
ring Eigen Woningbezit. Als gevolg hiervan is onder een vrjj
groot aantal (deels voormalige) huiseigenaren beroering ont
staan, met name onder degenen, die door het lange uitblijven
van een verzoek om terugbetaling al jarenlang niet meer op de
mogelijkheid van een dergelijke „aanslag" (die tot ongeveer
1.300 kan oplopen) hadden gerekend.
Het Besluit Bevordering Eigen Wo
ningbezit werd op 1 juni 1956 in het
leven geroepen om meer pergonen dan
voordien in staat te stellen woningeige
naar te worden. Daarbij werd bepaald,
dat deze mensen gedurende tien ach
tereenvolgende jaren hun huis moesten
bewonen om de volle extra toeslag
(doorgaans variërend van 800 tot
1500) definitief de hunne te kunnen
noemen. Voor elk jaar, dat de woning
door de extra gesubsidieerde eigenaar
niet zelf werd bewoond, maakte het
rijk aanspraak op terugvordering van
eentiende gedeelte van de totaal ver
leende toeslag. (Voorbeeld: ontving ie
mand 1.000 en verliet hij na drie jaar
zijn woning dan had de overheid het
recht 700 terug te vorderen). De be
langstelling voor deze regeling bleek
bijzonder groot te zijn Sinds 1956 heb
ben niet minder dan ruim 114.000 perso
nen er dankbaar van geprofiteerd.
Geen controle
Een vrij groot, maar onbekend aan
tal van deze huiseigenaars heeft even
wel deyereiste zelfbewoningsperiode
van tien jaar niet volgemaakt. Daarbij
hebben veranderingen van werkkring
en woonplaats uiteraard een belang
rijke rol gespeeld. Het bleek, dat de
overheid wel een prachtig besluit had
genomen, maar verzuimd had daar
naast ook een goed controlesysteem in
het leven te roepen om de „verhuizers"
op te sporen en de door hen niet „be
nutte" tienden van toeslagen terug te
kunnen vorderen.
Voor vervolg zie pag. 2
Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG Na drie dagen van niet altijd even gesmeerd lopend
topoverleg zijn de hangende financiële problemen tussen Nederland
en Indonesië toch nog uit de weg geruimd. Gisteravond, enkele
uren voor het vertrek van sultan Hamengkoe Boewono en zijn
gezelschap naar Engeland, werd in een gezamenlijk, door minister
Luns voorgelezen communiqué bekend gemaakt dat er een over
eenkomst gesloten en getekend was met de volgende inhoud:
De schuld van Indonesië aan
Nederland beloopt een totaalbe
drag van 600 miljoen gulden.
36 miljoen hiervan wordt in
twee gelijke termijnen betaald,
respectievelijk vervallend op 31 de
cember 1966 en 31 december 1967.
Dit bedrag is reeds in 1965 gestort
op een geblokkeerde rekening van
de Nederlandsche Bank bij de Indo
nesische Overzeese Bank
De resterende 564 miljoen
wordt voldaan in 30 gelijke jaar
lijkse termijnen, waarvan de eerst
op 31 december 1973 vervalt. Van
genoemde datum af bedraagt de
Minister Luns en de Indonesi
sche vice-premier sultan Ha
mengkoe Boewono wisselen de
dokumenten tijdens de onderte
kening van het financieel ak
koord tussen Indonesië en Ne
derland.
KAAPSTAD De moorde
naar van premier Verwoerd
las elke avon^d in de Bijbel. Di-
mitri Tsafendas was een man,
die zelden uitging. Zijn vroege
re hospita, mevrouw Theyser,
wist dit gisteren mee te delen.
AMSTERDAM In pamfletten, die t
Vraktisch alle Amster- kamernood gaan.
iamse kerken zal
de een rondvlucht boven de
hoofdstad mogen maken.
De ASVA organiseert
Opzienbarender zijn WL w
i worden opgeroe- nog de volgende stunts, de acties samen met stu-
kamers aan studen- Studenten gaan op veld- denten van de Vrije Uni-
bed den in de tunnel versiteit. Deze laatsten
het Centraal Sta- „opereren" uitsluitend ir
i beschikbaar te stel
Amsterdamse
denten, die met
tion slapen, aan vijfhon- Amsterdam-Zuid, Bui-
\ekort van tienduizend derd hospita's worden tenveldert en Amstel-
mers kampen, hebben bloemen aangeboden en veen.
'Jeze wijze ae hulp er worden optochten
J~ organiseerd.
i de kerken ingeroe-
Verder denkt men zich
on allerlei propaganda-
Uiatregelcn te bedie-
Prof. dr. J. van der
Hoeven, de rector-mag-
Ook zullen 25 hospita's nificus van de Universi-
die een kamer aan de teit van Amsterdam,
Amsterdamse Studen- noemt het huisvestings-
zoals het versprei- ten Vereniging Amster- probleem van de studen-
van vijftienduizend dam (ASVA) opgeven, ten onhoudbaar.
De Zuidafrikaanse veiligheidspoli
tie tracht door middel van vele ver
horen een beeld te reconstrueren
van de moordenaar. Hij is gisteren
naar het ziekenhuis Groote Schuur
(waarheen ook Verwoerd werd ver
voerd) gebracht. Tsafendas had een
gebroken kaak en neus. Niemand
wist te vertellen, waar hij dit letse'
had opgelopen.
Tsafendas is een bereisd man.
Hij bezocht een 35 steden in Afri
ka, Amerika, Europa en het Mid
den-Oosten voordat hij een baan
kreeg als tolk. Hij spreekt vloei-
nend Frans, Duits, Engels en ande
re talen. Hij gaf een onrustige in
druk en veranderde dikwijls van
betrekking.
Een belangrijk punt van onder
zoek is, hoe hij bode heeft kunnen
worden in het parlementsgebouw.
Ook gaat de veiligheidspolitie na
hoe hij er in slaagde in de verga
derzaal te komen, een streng verbo
den ruimte voor onbevoegden.
Kleurling?
De berichten over deze myste
rieuze man met zijm verschillend
gespelde naam en zyn diverse
paspoorten, zijn nog tegenstrijdig.
Werd aanvankelijk aangenomen
tot zekere opluchting van velen
dat hij een blanke was, andere
berichten doen vermoeden dat
Tsafendas toch een kleurling is.
Er wordt namelijk beweerd dat hij
48 jaar geleden in de Portugese
kolonie Mozambique geboren werd
als buitenechtelijk kind van een
Egyptisch-Griekse vader en een
Portugees-Afrikaanse moeder.
Men krijgt de indruk dat Tsa
fendas een psychopaat is met een
wrok tegen de maatschappij. In
hoeverre zijn politieke overtuiging
werkelijk een rol in zijn leven
speelt, is nog niet zeker. Hij zou
na de oorlog uit Portugees Oost-
Af rika zijn gedeporteerd wegens
communistische relaties. Hij moet
in Portugal gearresteerd zijn ge
weest wegens opstandig gedrag en
er zelfs een hersenspoeling heb
ben ondergaan. Hij heeft in 1958
als lasser in Frankfurt gewerkt,
maar toen rondgereden in een
grote Amerikaanse auto. Om de
een of andere reden nam een krant
in Kaapstad hem zes weken gele
den een interview af. Hij liet zich
nimmer vyandig uit over de Zuid
afrikaanse politiek.
De begrafenis van Verwoerd is
bepaald op zaterdag. Hij wordt ter
aarde besteld op de „heldenakker"
in Pretoria, waar ook zijn voorgan
ger Johannes Strijdom begraven
ligt
Voor de resterende periode
van dit jaar verschaft Nederland
Indonesië hulp tot een totaalbedrag
van 66 miljoen gulden. Een en
der zal bestaan uit giften, leningen
en bankkredieten.
In 1967 wordt de hulpverlening
volgens een nader te bepalen sleu
tel voortgezet.
De Nederlandse regering
neemt deel aan het internationale
overleg over een regeling van de
Indonesische commerciële schulden
aan het buitenland en over plan
nen tot rehabilitatie en ontwikke
ling van de Indonesische economie
(in eerste instantie wordt bedoeld
de op 19 september a.s. beginnende
consortium vergadering in Tokio,
waar alle schuldeisers en de schul
denaar elkaar zullen ontmoeten, en
waarbij ook het Internationale Mo
netaire Fonds is ingeschakeld).
Onmiddellijk na hertoetreding
van Indonesië tot de Verenigde Na
ties streeft Nederland naar een re-
aktivering van het V.N.-fonds voor
West-Irian, terwijl het bereid is de
destijds toegezegde bijdrage van
miljoen dollar (108 miljoen gulden)
te honoreren.
TOELICHTING
Minister Luns, die met zijn ambtgeno
ten Vondeling (financiën), Den Uyl
(economische zaken) en Bot (ontwik
kelingshulp) het topberaad heeft ge
voerd, gaf onder meer als toelichting
dat er van Nederlandse zijde niet
zuiver commercieel is gedacht. Men
was er op uit geweest een definitieve
streep te zetten achter de moeilijkhe
den die de betrekkingen tussen Ne
derland en Indonesië in de afgelopen
Jaren meer dan eens in een troebele
sfeer hebben geplaatst
•op nieuwe weg, een nieuwe verdie
ping was noodzakelijk. Het enige an
dere alternatief was geweest dat de
hangende financiële problemen zich
blijvend hadden voortgesleept.
Zoals in Den Haag verwacht werd. kon
digde de minister van buitenlandse
zaken aan dat de eerste 18 miljoen
gulden, die nog voor het einde van
dit jaar naar de schatkist zullen
vloeien, voor schrijnende gevallen"
zullen worden gebruikt. De minister
doelde hiermee op de categorie klei
ne particulieren, die door nooit ge
compenseerde, in Indonesië geleden
schade ernstig zijn beknot in hun
Ünanciële bewegingsvrijheid
Voor vervolg zie pag. 2
Huwelijkskaarten
kersenbonbons
niet duur wel heerlijk
Noodmaatregel
IJ ET bestuur van het Landbouw-
schap heeft besloten de voor
zitters van de drie standsorganisa
ties (te beginnen met drs. R. Zijl
stra van de Chr. Boeren- en Tuin-
dersbond) beurtelings te belasten
met de leiding van het schap; men
is er namelijk nog niet in geslaagd
te voorzien in de vacature-Biewenga.
Dat het Landbouwschap op zoek
naar een nieuwe voorzitter reeds
tweemaal (vrij fors) het hoofd ge
stoten heeft, is niet zo verwonder
lijk. Immers, toekomstige opzet en
werkwijze van het schap zijn op dit
moment allerminst duidelijk, ook
niet na de studie ,,Taak en organi
satie van het Landbouwschap". Dit
door een speciale bestuurscommis
sie uitgebrachte rapport moet nog
steeds in discussie komen.
Daar komt nog iets bij, dat een voor
zittersfunctie bij het Landbouwschap
evenmin aantrekkelijk maakt. Deze
functie is altijd gezien als een .bij
baan" en betaalt daarom ruim de
helft minder dan het voorzitterschap
b(j een produktschap. In de praktijk
evenwel vergt het geven van leiding
aan het centraal orgaan van werk
gevers- en werknemersoverlcg en
van marktregeling in de landbouw
heel wat meer tijd dan voor een bij
baan gevraagd mag worden.
Het lijkt ons wenselijk de vergoe
ding daarmee wat meer in overeen
stemming te brengen; anders kan
de thans getroffen noodmaatregel
wel eens van langere duur zijn.
Bouwraad
CAMENWERKING in het bedrijfs
leven is reeds lange tijd toege
juicht. Helaas heeft een belangrijke
bedrijfstak als het bouwbedrijf tot
nog toe op dit terrein weinig weten
te bereiken. Thans gloort echter
enige hoop.
Nadat een bedrijfschap in de bouw
door de aannemersorganisaties vrij
duidelijk was afgewezen, Is men
hier thans gekomen met een plan
voor een privaatrechtelijk samen
werkingsorgaan, dat in de praktijk
inderdaad iets belooft, voor zowel
de economische als de sociale be
langen van het bouwbedrijf.
De christelijke aannemers- en
bouwvakpatroonsbond gaat er deze
maand op zijn Iedencongres te
Rotterdam over praten. Hopelijk zal
deze organisatie als eerste het plan
voor een Bouwraad aanvaarden.
Het is immers hoog tijd, dat in een
zo omvangrijke en voor onze volks
huishouding zo belangrijke bedrijfs
tak een goede vorm van samenwer
king bestaat tussen de bedrijfsgeno-
ten, zowel werkgevers als werkne-
Super al 47,9 cent
UTRECHT Een aantal houders
van witte pompen in Utrecht en omge
ving heeft de prijs van benzine op- i
nieuw verlaagd. Autorama, met veer
tien pompen het grootste benzinesta
tion in ons land, heeft de prijs deze
week met 0.6 cent verlaagd. De su»
per-benzine kost daar nu 47.9 en de!
normale 44,9 cent per liter.
Deze prijsverlaging is een reactie!
op de veriaging die enkele grotere!
maatschappijen vorige week hebben I
ingevoerd. Ook andere exploitanten
van witte pompen hebben hun prij-1
zen aangepast aan die van Autora
ma. Een witte pomphouder in
Nieuw-Loosdrecht zit zelfs nog iets
beneden deze prijzen.
Autorama heeft zijn omzetten de af
gelopen maand zien stijgen tot gemid
deld 250.000 liter per week. Weken ?t
een omzet van 300.000 liter vormen
geen uitzondering.
Afgedaan
1V|ET het schuldenakkoord is een
moeilijke kwestie tussen Ne
derland en Indonesië de wereld uit.
Nederland had recht op méér, maar
het heeft met minder genoegen ge
nomen.
Wij achten dit een verstandig be
leid. Gesteld al, dat Indonesië een
grotere schuld had erkend, had het
die nog minder kunnen betalen dan
de wèl erkende die het land reeds
problemen oplevert.
Het kwam erop aan, dat een streep
zou worden gezet onder het verle
den. Een nieuw bewind ginds maak
te dit zowel mogelijk als wenselijk.
Voor Indonesië zelf Cn daarom
ook voor onze betrekkingen met dat
land was het een levenszaak, dat
de situatie van berooidheid, waarin
het door het vorige bewind was ge
bracht, niet alsnog zulk een omvang
zou aannemen dat herstel niet mo
gelijk was. Ook in dit licht bezie
men de beperkingen die Nederland
zich heeft opgelegd.
Werkelijk èn Nederland èn Indone
sië ten baat, kan uit de bereikte
overeenkomst nu mèèr voordeel
gaan komen dan Nederland zich
aan schulderkenning-van-Indonesi-
sche-kant heeft ontzegd.
Singaporebinnen een jaar
LONDEN
Premier Jew van
Singapore heeft
gisteravond op
de Gemenebest-
conferentie een
compromisvoor
stel gedaan dat
dreigende
breuk binnen het
Gemenebest in
verband met de
kwestie-Rhodesië
moet voorkomen.
Sprekend over
Je tien maanden
oude impasse als
gevolg van de
eenzijdige Rho-
desische
£at de Afrikaanse landen zoals
Zambia en Sierra Leone, die heb
ben gedreigd uit het Gemenebest te
treden in verband met deze kwestie
Engeland een jaar lang de kans
geven het bewind van premier Smith
ten val te brengen.
1 dat Engeland intussen duidelijk aan
toont, vastbesloten te zijn het be-
wind-Smith te laten verdwijnen door
het treffen van strengere economi
sche sancties en door te dreigen
met wapengeweld om te voorkomen
dat deze sancties worden ontdoken.
Minister Kapwepwc van Zambia had
tevoren verklaard, dat de enige ma
nier voor Engeland om een eind to
desische onafhankelijkheidsverklaring!maken aan de rebellie v n hhodesië ij
stelde Jew voor: 'het gebruiken ven geweld
