.Nieuwe Leidse Courant
■VORSTER MOGELIJK OPVOLGER
MOTIEF DADER ONDUIDELIJK
Commentaren
Wilson heeft
tijd nodig
uit
breiden
Incidenten
van de
bij verkiezing
wethouders
JAMIN
Na moord op Verwoerd:
Koers Zuid-Afrika blijft
IVY Times:
apartheid
zal falen
ROYAL CB
gaat
produktie
Raadslid in
witte broek
en rode trui
Demonstraties
tegen beleid
Diepenhorst
eis ijs
EE lj
^Bilr.ct.ur) p. OIEMER ,5r«ntv«»Hch It ghabUvan
Dr. t diemei) CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD m> hirl
Woensdag 7 september 1966 47ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen p.w. 0,93, p.m. f 3,97, p.kw. 11,90 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 i
KAAPSTAD De Zuidafrikaanse minister van justitie, Balthazar
korster, zou de meeste kans maken de gistermiddag vermoorde
premier dr. Hendrik Verwoerd op te volgen. Ook staat de minister
pan financiën, Dönges (die als oudste minister het premierschap
jvaarneemt) op de nominatie. Bij de opvolging van premier Strijdom
in 1958 leed Dönges een nederlaag tegen Verwoerd met 75 tegen
>8 stemmen.
Minister Vorster zou zowel in het Huis van Afgevaardigden als
de Senaat in de fractie van de Nationalistische Partij (die in
ieide Kamers de meerderheid heeft) zeer veel aanhang hebben,
erder wordt de naam genoemd van de leider van het Huis van
igevaardigden, de minister van verkeer, Schoeman. Er zal echter
;een opvolger worden gekozen voordat premier Verwoerd is be
gaven.
de gelegenheid zijn aanval voort te
zetten. Zo moest een van de eersten
die Verwoerd te hulp schoten, de
minister van bosbouw, Frank Wa
ring, opzij springen om niet zelf het
slachtoffer te worden. De bewinds
man, die vroeger speler was in een
rugbyteam, greep Stafendas bij de
keel en overmeesterde hem. Hij werd
de zaal uitgeleid en opgesloten in een
politiebureau.
De aanslag op premier Verwoerd, die
13e gehele wereld schokte, is gistermid-
jag in enkele seconden tijds iitgevoerd
Boor een blanke, Dimitri Stafendas,
ten man van Grieks-Portugese af
komst. Juist zou de vergadering van
het parlement beginnen de bellen
pinkelden nog toen Stafendas, die
een maand geleden als parlementsbode
was aangenomen, de vergaderzaal bin
nenkwam en direct op de premier toe
liep.
Dr. Verwoerd boog zich even naar
)roren om te horen wat de boodschap
per te zeggen had. Op dat moment hief
gtafendas zijn rechterhand met een
hes erin omhoog. Met de andere hand
laaide hij de schede eraf, waarna hij
Ie premier enkele steken toebracht in
forst en hals. De premier viel voorover
ip zijn lessenaar, nadat een poging om
Ie aanval met een arm af te weren,
tas mislukt.
Opgevangen
Het bloed stroomde uit de wonden
lodat zich een grote plas vormde onder
ferwoerds zetel. Lijkwit zakte hij in-
len, daarbij opgevangen door een
irts-parlementslid. die onmiddellijk
toond-op-mond beademing toepaste.
Jen kwartier later werd de premier op
ten draagbaar naar het dichtstbijzijnde
tekenhuis gebracht.
Verwoerds vrouw, die wel in het par-
tmentsgebouw was maar niet in d<
ergaderzaal, kon haar man nog een
us op een van de wangen geven. Even
iter bracht zij een bezoek aan het
lekenhuis. Zij mocht haar man, die al
ras overleden voor hij er aankwam,
oen al niet meer zien.
Overmeesterd
In de enkele ogenblikken die ver-
Iepen voordat de afgevaardigden be-
feften wat er gebeurde, had de dader
Rode wachters
moesten nu
(naar gaan
en fEKING De „rode wachters"
moeten voor zaterdag Peking
|sens verlaten. De regering heeft de
honderdduizenden revolutionai-
184590. re jongeren die de laatste dagen
naar de hoofdstad waren ge-
j trokken, laten weten, dat hun
aanwezigheid aanzienlijke
moeilijkheden geeft voor het
leven in de stad.
fcp aanplakbiljetten staat, dat de in
vasie veel twijfelachtige elementen
naar de stad heeft gebracht, die zich
willen amuseren. Zij moeten ver-
I wijderd worden om de veiligheid te
verzekeren van vooraanstaande
functionarissen tijdens de parade op
de Chinese nationale dag.
B het Volksdagblad van Peking, het
orgaan van de partij, staat dat de
I gardisten niets van de landbouw of
1 Industrie weten. Zij moeten zich
daar dan ook niet mee bemoeien.
Rit het blad bleek, dat de gardisten
boeren en arbeiders lastig gevallen
hadden.
gardisten werden aangespoord de
boeren tc helpen bij het binnenha
len van de oogst,
Pe gardisten, die in Kanton heer en
I meester schijnen te zijn, hebben
j volgens reizigers bepaald, dat lijken
j voortaan worden verbrand in plaats
van begraven. Landeigenaren mogen
geen huur meer vragen voor hun
frond en de uitbetaling van divi-
j denden aan aandeelhouders is ver
boden. De gardisten zouden ook
mohammedanen gedwongen hobben
I Varkensvlees te eten.
Blijft Oe Thant
nog 2 jaar
NEW YORK Oe Thant, de secreta
ris-generaal van de Verenigde Naties,
is bereid zijn functie nog twee jaar te
blijven vervullen, indien de Veilig
heidsraad hem daartoe een verzoek
doet Dit is van betrouwbare zijde
klaard.
Oe Thant zou echter pas toegeven als
Frankrijk en de Sowjetunie meedoen
aan een gezamenlijke actie om hem te
bewegen aan te blijven. Beide landen
zouden dan ook de verzekering moeten
geven, dat ze een minder star beleid
zullen voeren ten aanzien van de vre-
desacties, waaraan zij tot nu toe niet
hebben willen meebetalen.
Bezorgdheid
Omtrent de motieven van Sta
fendas is nog niets met zekerheid
te zeggen. Het zou volgens be
kenden van de Griek niet uit
protest zijn gebeurd tegen Ver
woerds rassenbeleid en ook niet
uit persoonlijke wraak. Het zou
een spectaculaire daad zijn ge
weest om de aandacht te vestigen
op een „vergeten groep" in de
Zuidafrikaanse samenleving: de
arme blanken, waartoe hij zich
zelf kennelijk ook rekende.
Drie mogelijke opvolgers van de
gisteren vermoorde Zuidafri
kaanse premier. Van links naar
rechts Balthasar Vorster (minis
ter van justitie), Ben Schoeman
(minister van verkeer, voorzitter
van het parlement en tijdelijk
premier) en dr. Theo Dönges
(minister van financiën).
Geen geweld in Rhodesië:
LONDEN Premier Wilson heeft
gisteren op de Gemenebestconferentie in
Londen de Afrikaanse landen gevraagd
hem wat meer tijd te gunnen voor het
verkrijgen van vrijwillige economische
sancties bij zijn poging om de minder
heidsregering van premier Smith van
Rhodesië op de knieën te dwingen. Hij
gaf deze landen echter de verzekerini
dat er geen geweld zal worden gebruiki
Voordat de premier het woord nan
deed de afgevaardigde van Maleisië eei
beroep op Zambia en Sierra Leone on
zelfbeheersing te tonen en geen breuk ii
het Gemenebest te veroorzaken. Deze lan
den hadden gedreigd in verband met de
kwestie-Rhodesië uit te treden.
Wilson gaf nog toe in januari een on
juiste voorspelling te hebben gedaan,
toen hij beweerde dat vrijwillige sanc
ties premier Smith binnen enkele weken
ten val zouden brengen. Hij had niet
gerekend met de „olieaanvoer" v;
Zuid-Afrika.
zie pagina 3
De ongeveer 45-jarige Stafendas is
geboren in Lourengo Marques in Mo
zambique. Hij doorliep de lagere
school in Middelburg, ruim honderd
kilometer ten oosten van Johannes
burg. De man zou acht talen vloeiend
spreken, waaronder Duits, Engels,
Afrikaans en Portugees. Enkele jaren
geleden keerde hij naar Zuid-Afrika
terug. Vorige maand werd hij aan
genomen als parlementsbode. Hoewel
het niet gebruikelijk is, dat bodes
dens de vergadering in de zaal komen,
is zijn komst waarschijnlijk door de
drukte niet opgemerkt. Het parlement
kwam voor het eerst bijeen sedert de
verkiezingen van maart.
Waanzinnige
De leider van de Griekse bevol
kingsgroep in Bloemfontein (Oranje
Vrijstaat), Manidis, verklaarde: De
moordenaar is ongetwijfeld een waan
zinnige. Hij vertegenwoordigt stellig
niet de Griekse gevoelens in Zuid-
Afrika of waar dan ook. De meeste
Grieken steunen Verwoerd en zijn
aanhangers".
Voor vervolg zie pag.
Financiering van
berging Renate
Leonhardt rond
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De financiering
voor de eventuele berging van de la
ding goud van het in 1917 in de buurt
van Den Helder gezonken schip Re
nate Leonhardt is rond. Onbekende
geldschieters hebben initiatiefnemer
P. Visser uit Wijdewormer geholpen
om een hernieuwde poging tot berging
van de miljoenenschat te wagen.
Daarnaast hebben tientallen anderen
met kleine bedragen ingetekend in de
duikmaatschappij.
Indien het weer goed is, zal de heer
Visser morgen met enkele buitenland
se duikers vanaf een kotter de juiste
plaats van het wrak trachten te loka
liseren. De heer Visser beweert dat
het scheepswrak de laatste jaren in
een gunstige positie is komen te lig
gen. Het zand zou grotendeels boven
het wrak zijn weggespoeld.
Indien de duikers het wrak vinden,
zal de echte berging ter hand worden
genomen. Dan zal ook een Nederlands
bergingsvaartuig op de plaats, ter
hoogte van Texel, verschijnen.
NIET ALTIJD FORMELE ZAAK..
DEN HAAG De honderden
gemeenteraden in ons land heb
ben gisteren ijverig hun wethou
ders gekozen. Ook hebben de ra
den, na de verkiezingen voor het
eerst in nieuwe samenstelling bij
een, hun commissies samenge-
steld. Die wethoudersverkiezing (Van een onzer redakteuren)
was in vele gevallen een formele
aangelegenheid, omdat de heren
raadsleden alles achter de scher
men hadden uitgedokterd. Het
kwam ook voor, dat men het niet
eens was geworden. En dan kwam
het gisteren tot een uitbarsting
en zelfs incidenten.
Er waren ook raden, waar men de
geschillen en grieven angstvallig
heim hield, zodat de stemming in het
openbaar voor de inwoners van deze
gemeente een raadselachtig verloop
had. Hetgeen de democratie niet ten
goede kwam.
De verkiezing in de hoofdstad had
tot resultaat, dat in het Amsterdamse
college van B. en W. voor het eerst
sinds 1948 weer een communist
sinds 1940 weer een liberaal zitting
hebben.
Natuurlijk trok het Provo-raadslid
Bernhard de Vries erg de aandacht.
Hij viel wel wat uit de toon met zijn
witte broek en rood truitje bij de
andere keurig geklede raadsleden.
Overigens is Bernhard de Vries
van plan de zaken serieus aan te
pakken. Hij stelde zich beschikbaar
om in vijf raadscommissies
gekozen te worden en beloofde niets
uit de vergaderingen van deze com
missies te verklappen.
Bernard de Vries, kandidaat ge
steld door de provo's, heeft gis
teren zijn intrede gedaan als lid
van de Amsterdamse gemeente
raad. Er waren er, die daar heel
wat van hadden verwacht, maar
Bernard hield zich kalm. De in
stallatie verliep zonder inciden
ten. Het leek wel of het provo
raadslid toch enigszins onder de
indruk was van de plechtigheid.
Het Amsterdamse stadhuis stond
aan het begin van de vergadering
onder zware politiebewaking. Het
was gelukkig een overbodige maatre
gel.
In de Haagse gemeenteraad deed
de heer L. van der Weide als tweede
man van de Prot. Chr. Groep (naast
de heer B. Bol) zijn intrede in het
college van B. en W. De fractievoor
zitters van de KVP en de WD wa
ren gegriefd over het feit, dat dc
prot. chr. fractie, zonder hen daarvan
op de hoogte te stellen bij het vooro
verleg, een combinatie met de
P.v.d.A. is aangegaan.
Eindhoven heeft nu ook een wet
houder van de prot. chr. groepering.
AMSTERDAM De Studentenvakbe-
weging, die het niet eens Is met de advie
zen van het rapport-Sassen over de rijks-
studietoelagen. zal haar actie tegen het
tot nu toe door minister Diepenhorst ge
voerde beleid intensiveren.
In alle universiteitssteden In ons land
zullen demonstraties worden georga
niseerd. Deze zullen culmineren in c -n
grote nationale demonstratie op de vier
de dinsdag van september in Den Haag.
loon). Het te voeren beleid gaat meer en
meer een wezenlijk gevaar vormen voor
de democratisering van het onderwijs,
aldus de SVB.
Het rapport-Sassen is voor de SVB
ïaanvaardbaar, omdat hierdoor verdere
democratisering van het onderwijs vrij
wel onmogelijk wordt gemaakt. De rege
ling van de toeloop van het aantal stu
denten en de bezuinigingsmaatregelen
worden helemaal afgewenteld op
beursstudenten, die toch al uit de fir
cieel zwakste groepen komen zo stelt de
Studenten vakbeweging.
Dat was mogelijk doordat het aantal
wethouders van deze gemeente met
één werd uitgebreid, De fracties van
de WD, de Katholieke Democraten
en de Boerenpartij waren het niet
met deze benoeming eens.
Het college van B. en W. van Zeist
heeft nu twee hoogwaardigheidsbe
kleders in den lande in zijn midden.
Het zijn de oud-voorzitter van het
CNV, de heer C. J. van Mastrigt en
het lid van de Tweede Kamer voor
de PvdA de heer J. H. Scheps. De
heer Scheps stelt zich volgend jaar
niet meer herkiesbaar als Kamerlid.
Het Rotterdamse college kent
slechts een nieuw gezicht en wel dat
van mr. H. C. G. L. Polak, die na
mens de WD de heer J. U. Schilt-
huis opvolgt. Wegens ziekte kon wet
houder mr. H. Bavinck (a.r.) niet bij
zijn herverkiezing aanwezig zijn.
Voor vervolg zie pag. .7
Zon
DE BILT De stormdepressie die gis
teren noordelijk van Schotland naar de
kust van Noorwegen trok, verwijdert
zich nu naar Finland en Noord-Rusland.
Door drukstijgingen is het weer in ons
land onder invloed gekomen van een
hogedrukgebied, dat zich uitstrekt van
de oceaan via de Kanaalzone naar de Al-
»n en de Balkan.
Ons land bevindt zich aan de noorde
lijke flank van dit hogedrukgebied. zodat
de wind nog westelijk blijft. Morgen zal
weer ongeveer hetzelfde beeld verto-
als vandaag. Bij weinig wind zullen
:e zonnige perioden voorkomen en de
i regenkansen blijven gering. In de nacht
is plaatselijk mistvorming te verwach
ten. In de temperaturen komt weinig
verandering.
heerlijk veel en niet duur
Moeder en vijf
kinderen gestikt
GENT Een moeder en haar vijf
kinderen zijn hier gisteren als gevolg
van gasverstikking om het leven geko
men. De 32-jarige vrouw en haar kinde
ren, van wie de oudste negen jaar en
de jongste 14 maanden was, werden in
hun woning aangetroffen door buren,
die waren gealarmeerd door een sterke
gaslucht. In een ziekenhuis bleek het
niet mogelijk het leven van de slachtof
fers te redden.
De vrouw en haar kinderen werden
TAE als elke moord verwerpe
lijke afschuwelijke aanslag
op dr. Verwoerd lijkt door wel zeer
banale overwegingen, liggend in de
orde van wrok, te zijn ingegeven.
Maar ook afgezien daarvan lost de
ze wrede, verachtelijke en diep
zondige daad niets op. Dat zullen
ook zij allen moeten erkennen die
op hun beurt in de apartheidspoli
tiek, deze allengs veelszins over
leefde rassengedachte, geen oplos
sing kunnen zien voor de ontzaglij
ke problemen waarvoor land en
volk van Zuid-Afrika staan.
Onze sympathie gaat, zeker in deze
dagen, en mogelijke verschillen van
inzicht ten spijt, uit naar het Zuid
afrikaanse volk, onze deernis naar
mevrouw Verwoerd en haar zeven
kinderen. Ook betrekken wij ln on
ze deernis dc dader, die wel vanuit
een ontstellend verward brein moet
hebben gehandeld.
Aan te nemen valt, dat in Zuid-
Afrika zelf in wezen niets zal ver
anderen. Handelde Verwoerd steeds
vanuit een stellige overtuiging, hij
wist zich gedragen door de even
stellige overtuiging van zovele an
deren. En zij zullen zich juist nü ge
roepen achten, deze zelfde politiek
in de geest van hun betreurde voor
ganger voort te zetten.
In een wereld van menselijk tekort
behoort wel, indien wij althans al
leen op mensen zien, bezorgdheid
ons deel te zijn.
Proces
HTERWUL tc Parijs het Ben Barka-
proces op gang is gekomen, wordt
te Rabat de laatste hand gelegd aan
een volledige internationale her
oriëntering. De affaire-Ben Barka
waar Marokko liever over zwijgt
heeft koning Hassan ertoe gebracht,
Frankrijk vaarwel te zeggen en zich
volledig op de VS te verlaten.
Om onder het juk van Egypte en
Algerije vandaan te komen heeft
Marokko zich ook geschaard achter
koning Feisal van Saoedi-Arabië, die
naar samenwerking tussen de mo
hammedaanse, en niet alleen Ara
bische, landen streeft.
Marokko zoekt dc beste waarborgen
voor zijn veiligheid. Dat is begrijpe
lijk. De persoonlijke vrijheid van de
Marokkanen dient echter evenzeer
te worden gewaarborgd.
Het proces te Parijs kan duidelijk
maken, in hoeverre Marokko in dat
opzicht gefaald heeft.
Kasjmir
QNGEVEER een jaar na de onver-
kwikkclijke strijd om een deel
van Kasjmir staan Indiërs en Pa
kistani weer in gevechtshouding
tegenover elkaar.
Beide landen hebben zich ln mili
tair opzicht hersteld van de slagen
die zij elkaar hebben toegebracht.
Pakistan kreeg hulp van communis
tisch China; Perzië „leende" het een
groot aantal vliegtuigen. India kreeg
steun van de Sowjetunie en op be
scheiden schaal ook van de VS.
Moeilijk valt nü nog uit te maken,
wie met het concentreren van troe
pen langs de Indisch-Paklstaanse
grens is begonnen. Een feit is even
wel, dat ze er zijn.
Pakistan blijft een regeling voor het
probleem-Kasjmlr eisen. Wellicht
probeert het een situatie te schep
pen, waarin de VN zich geroepen
voelen deze zaak aan de orde te
stellen.
Binnenkort komen dc VN weer bij
een. De situatie kan dan duidelijker
worden.
drie jaar geleden onder dezelfde
omstandigheden in de woning gevon
den. Toen stond de gaskraan ook open,
maar kon tijdig geneeskundige hulp
worden verleend.
fa Willy Lages moet weer operatie
ondergaan pagina 9
De groentijd i* begonnen aan de universiteiten. Het zie»
er naar ui» dat het dit jaar heel wat kalmer aan zal gaan.
Onze onderwijsredactie ontdekte dat veel studentenvereni
gingen het roer volkomen om hebben gegooid. Pagina
Kernmerk.
fa Engels vlieg-
festijn mist
trehpleister
pagina 5
fa Kom plot in
Amsterdam
pagina 7
