Nieuwe Leidse Courant
ÈËI»
AR moeten verlossende
woord spreken
loena maakt
toch foto's
van de maan
Commentaren
De Chinese affaire
JAMIN
'n sterWras
Kabinet is het nog niet eens
Fractie ook vandaag bijeen
Verspieders
fiscus in
witte VW's
ROYAL E
Geen gat in
begroting
i zonder
dekking
Communist
in B. enW.
Amsterdam
Geen druk van ARP
op Smallenbroek
Koningin weer thuis
ssraa-sas zJSSSi
Oirecteun f. DIEMEK
Hoofdr#d«ct»un Or. E. DIÉME8
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
tantvaitich I» gh*bla»an
ijr» hart Ir taghantpoat I'
Din«Hae 30 augustus 1066 47ste jaargang
Kantoren Leiden - Steenstras! 37 Postbus 76 Telefoon 31441 - Giro 58936 Abonnementsprijzen p.w. 0.93. p.m. 3,97, p.kw. f 11,90 - Klachtendiensl bezorging 18 00-19.00 i
-fe Gehandicapte
helpt lotgenoten
pag. Kernmerk
NCRV-nieuws voor de
winter: korter praten door
de radio; meer pret voor
de TV; zendtijd op zon
dagavond; David Copper-
field in een TV-serie; een
Steden-Olympiade en de
tachtigjarige oorlog samen
met de KRO.
Materiaal
oorzaak gas-
explosie - pag. 7
..Kan mün vader later niet terug
bellen. Hü ia druk bezig met mijn
J. M. L. Th. Cals
DEN HAAG Nog een maand
op 1 oktober precies en er verschij
nen witte Volkswagen-Variants op de
weg met op het dak een lichtbak:
..Controle Motorrijtuigenbelasting". Zij
zullen gaan controleren of de wegge
bruikers aan hun fiscale plicht hebben
voldaan. Niet door ze aan te houden,
maar, zoals men weet, door foto's te
maken.
Er zullen vyftien van deze wagens
gaan rijden op autosnelwegen, op bin
nenwegen en in de steden. De opval
lende uitmonstering is gekozen opdat
vergeetachtige en frauderende ver
keersdeelnemers er vaak aan herinnerd
worden dat ze in gebreke zijn.
De camera's zullen onverbiddelijk
hun werk doen. Aan de hand van de
opnamen kan dan in het computer
centrum te Apeldoorn gecontroleerd
worden of de weggebruiker al of niet
„goed zit". Als eersten zullen de con
trolerende ambtenaren het nieuwe
douane-uniform dragen: donker blauw
groen colbert met grijsgroene pantalon.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Voor de tweede maal binnen 48 uur vergaderde
vandaag de Tweede-Kamerfractie van de ARP naar aanleiding
van het kabinetsberaad over de zg. dekkingsplan. Gisteren kwam de
fractie in het diepste geheim bijeen te Hoogblokland, een van de
plaatsen waarover het a.r. Kamerlid M. W. Schakel burgemeester
is. Vanmorgen werd in het Kamergebouw vergaderd. Dit fractie-
overleg wordt van doorslaggevend belang geacht voor de afloop
van het kabinetsberaad, dat gisteravond in verband met de hou
ding van de anti-revolutionairen opnieuw moest worden geschorst.
Het zou in de loop van vandaag worden voortgezet.
De door de a.r.-ministers gestelde voor
waarde schijnt door de meerderheid van
het kabinet niet zonder meer te zijn ver-,
worpen. Ware dit wel het geval geweest.1
dan zou een kabinetscrisis gisteren on
vermijdelijk zijn geweest. Vermoedelijk
zijn de a.r.-ministers gisteravond, bij de
hervattingen van de beraadslagingen
over het dekkingsplan. geconfronteerd
met een soort tegenvoorstel, dat hen op
nieuw aanleiding heeft gegeven tot be
raad met hun politieke achterban, in ca-
su de a.r. Tweede-Kamerfractie.
Het kabinetsberaad werd gisteravond
om tien uur tot vandaag geschorst nadat
slechts anderhalf uur was vergaderd.
Premier Cals deelde mee, dat hijzelf de
schorsing van het overleg had voorge
steld „in vert>and met de gebleken be
hoefte aan nader beraad". Verwacht
werd dat het kabinetsoverleg vandaag
zou worden hervat na afloop van de
fractievergadering van de a.r.. die om
elf uur begon.
De twee a.r.-ministers en him partij
genoot staatssecretaris drs. Bakker
die de kabinetsbesprekingen voortdu
rend bijwoont hebben gisteren ten
huize van laatstgenoemde in Wassenaar
nog tot diep in de nacht vergaderd.
zie pagina 3
In Italië zijn gisteren bij een tiental
verkeersongeluk ken 24 mensen om het
leven gekomen en minstens 33 gewond.
Onder de doden bevinden zich de Itali
aanse wielrenner Raffaele Marcoli, zijn
verloofde en haar broer, die nabij Stresa
verongelukten.
Dit is de 23ste brug over de Seine
in Parijs, die overmorgen zal
worden geopend: de Auteuilbrug.
Nog een laatste belastingproef:
44 zwaar beladen vrachtwagens
met een totaalgewicht van 1400
ton rijden er langzaam overheen.
De situatie is nu zo, dat de a.r be
windslieden in de huidige (slot) fase
van de besprekingen binnen het kabi
net een sleutelpositie innemen. Zij
hebben tot dusver, in tegenstelling tot
hun collega's van KVP en PvdA. hun
onverdeelde instemming onthouden
aan een bepaald onderdeel van het
dekkingsplan dat we in ons blad van
gisteren publiceerden. Dit onderdeel
behelst de verhoging van de omzet
belasting over de hele linie met 20
procent, per 1 januari 1968.
Het kabinet wil met deze verhoging
de inkomstenvermindering van ƒ400
tot 600 miljoen compenseren die voor
het Rijk zou ontstaan als in 1967, de
inkomsten- en vennootschapsbelasting
versneld zou worden geïnd. Naar wij
gisteren reeds meldden zou deze ver-
sneldé inning voor 1967 een uitgaven-;
dekking van rond 500 miljoen ople- i
veren, met als gevolg dat de verlaging
van de loon- en inkomstenbelasting
(vastgesteld op 1 januari a.s.) niet
hoeft te worden uitgesteld en de indi-
rekte belastingen slechts in beperkte
mate hoeven te worden verhoogd
(benzine, diesel- en huisbrandolie).
De a.r. ministers kunnen met deze
opzet akkoord gaan, op voorwaarde
echter dat over de dekking van de
begroting 1968 nog in deze parlemen
taire periode dus vóór de verkiezingen
van volgend jaar, zal worden beslist.
Zij verlangen van het kabinet-Cals,
dat het zelf het wetsvoorstel tot ver
hoging van de omzetbelasting met 20
procent per 1 januari 1968 indient
en deze zaak niet aan het volgend
kabinet overlaat. Zij verlangen ook
van de regeringspartijen de garantie,
dat het betrokken wetsvoorstel tijdig,
dat wil zeggen ruimschoots vóór de
verkiezingsdatum, de parlementaire
eindstreep haalt.
Tiet gaat naar het oordeel van de a.r.
bewindslieden niet aan in de begroting-
1968 bij voorbaat en on kosten van het
volgend kabinet en de nieuw gekozen
Kamer een gat van ƒ500 milioen te bo
ren zonder tegelijk voor een adequate
dekking te zorgen. De huidige regerings- w
combinatie dient naar hun mening zowel derGeorge"Lincoln'Ro^kwêu is gisteren
h.*} ander de volledige jn Chicago gearresteerd toen hij zich
vervoegde op het kantoor van sheriff'
Richard Ogilvie. die vorige week had
aangekondigd, dat hij hem zou aanhou
den op beschuldiging van wanordelijk
gedrag. Rockwell heeft de laatste tijd op
v. verscheidene bijeenkomsten in Chicago,
•- gesproken tot tegenstanders van rassenge-
Tijkheid.
Engelsen proberen
afdrukken te maken
JODRELL BANK (ENGELAND)
De Loena 11. die de Russen in eer.
baan om de Maan brachten en waaro-
i ver zo veel geheimzinnigheid werd be-
tracht, blijkt een foto-satelliet te zijn.
I Gisteravond om negen uur Westeuro-
pese tijd begon de Loena foto's naar de
aarde te zenden, zo kon Sir Bernard
i Lovell, directeur van het Britse obser
vatorium in Jodrell Bank. meedelen.
Het uitzenden van de foto-signalen
i duurde een half uur. Britse geleerden
proberen deze signalen, die zij op de
i band opnamen, om te zetten in beel-
Slim
Verscheidene malen hebben prinses Beatrix en prinr Claus de afgelopen
dagen voorstellingen in het Festspielhaus te Salzburg bijgewoond. Het
paar. vriendelijk glimlachend als altijd, bij de ingang van dit culturele
Mekka. Vanavond worden ze er voor de laatste maal verwacht.
VOOR
HET KWARTET:
In de zevende week van
het beleg van het Chinese
legatiegebouw aan de
Haagse Adriaan Goekoop-
laan zijn de bladen van
HET KWARTET in staat
een exclusieve serie over
de achtergronden ervan te
brengen. Het gaat om een
schokkende spionagezaak,
die in een diplomatiek in
cident zonder weerga is
uitgemond, getuige de gij
zeling van de Nederlandse
zaakgelastigde in Peking,
de heer G. J. Jongejans.
De werkelijkheid van DE
CHINESE AFFAIRE, zo
mede van de nog nimmer
beantwoorde vraag waar-
om de aan zijn verwondin- op 1 oktober als boek zal
gen bezweken ir. Hsu Tsu- verschijnen bij de N.V.
tsai moest verdwijnen, tart Periodiekenpers te Apel-
elke fantasie. De intrige doorn, berust op authen
en de verwikkelingen zijn tieke gegevens. Duidelijk
Werkelijkheid larl
elke fantasie
zó ongeloofwaardig dat de is dat er de nodige con-
schepper van James Bond structies moesten worden
er een dankbaar gegeven gemaakt zowel uit over-
aan zou hebben gehad. wegingen van landsbelang
als ten behoeve van de
De essentie van de ge- veiligheid van bepaalde
romantiseerde reeks, die personen terwijl diver
se ware namen achter een
pseudoniem schuilgaan.
De schrijvers: Link van
Bruggen. Harry van Seu-
meren en Frits de Blauw,
zijn na lang speurwerk
door de Chinese muur
heengedrongen, die zowel
letterlijk als figuurlijk om
het hoofdthema was ge
bouwd. Op het hoofdspoor
kruisten hun wegen elkaar.
Vandaar deze gezamenlijk
geschreven spannende en
tegelijkertijd onthullende
serie, waarvan de eerste
aflevering vandaag in de
bladen van HET KWAR
TET (op pagina 5) ver
schijnt.
j Op 4 februari is dat gelukt me", de
I signalen van de Loena 9. Toen konden
de zo verkregen maanfoto's aan de
pers worden verstrekt.
AMSTERDAM De vijf «rotc fracties
In de (nieuwe) Amsterdamse gemeente-,
raad hebben na langdurig overleg over
eenstemmine bereikt over de samenstel-
||ling van het college van burgemeester,
I en wethouders na 6 september. Voor het
eerst na ongeveer tien jaar zal weer een
communist zitting krijgen in het college.
Het aantal wethouders blijft voorlopig
gehandhaafd op zes.
De laatste vier jaar zaten er drie so
cialisten, twee KVP'ers en een vertegen-
li woordiger van de ARP/CHU-fractie in
II het Amsterdamse gemeentebestuur. Door
dat de PvdA van de 17 zetels er bij de
jongste verkiezingen 5 verloor, zal het
aantal PvdA-wethouders worden terug
gebracht tot 2. De KVP viel van 8 terug
op 7 zetels, waardoor zij ook een wet
houderszetel zal verliezen. De c.h. Tabak
zal zijn functie continueren. Behalve de
CPN zal ook do WD haar intrede in
het college doen.
De oude verdeling (PvdA-KVP-ARP'
CHU). 3-2-1 wordt vervangen door'
PvdA-KVP-ARP CHU-WD-CPN): 2-1 -
1-1-1. De ..oppositie" zal bestaan uit 4 j
PSP'ers. 4 Boeren en 1 Provo.
De fractieleiders willen overigens het
aantal wethouders na verloop van enige I
tijd uitbreiden tot zeven, gezien „de hui
dige situatie in Amsterdam".
IJ ET kabinet komt nu toch wel ge
ducht in tijdnood te zitten. De
periode tussen de zomervakantie en
de opening van het nieuwe parle
mentaire jaar. elk jaar tóch reeds
kort, is dit jaar nauwelijks voldoen
de ter overwinning van de gerezen
problemen. De bewindslieden hebben
het naar onze indruk ditmaal ook
wel zeer op de laatste weken laten
aankomen.
Duidelijk is, dat met name de minis
ters uit de A.R.P. ditmaal behoefte
hebben aan beraad met bon politie
ke geestverwanten. Dat is begrijpe
lijk. Heel het kabinet is destijds tot
stand gekomen op basis van overleg
tussen partijpolitici.
En tot dit overleg is nu temeer re
den omdat, naar verluidt, andere be
windslieden dan die uit de A.R.P.
een oplossing natstreven die al te
slim moet heten een oplossing die
aan de ene kant de mensen vroeger
hun belastinggelden afhandig maakt
en die aan de andere kant besluiten
neemt welke alleen het toekomstige
kabinet toekomen.
Beide lijken ze ons moeilijk te aan
vaarden.
Verachtelijk
JN de perscommentaren klinkt vrij
algemeen begrip door voor het
geen de door hem genomen beslis
sing van de nu teruggetreden minis
ter van binnenlandse zaken voor
hem zelf heeft moeten betekenen.
Wij moesten denken aan het bijbel
woord. waarin van ons wijsheid en
voorzichtigheid worden gevraagd in
het oordelen van anderen. Hoe ge
makkelijker men is met zijn oordeel
over anderen, des te lichter stelt
men ook zichzelf aan een beoorde
ling en mogelijk straks aan een
veroordeling bloot.
Verachtelijk is het, dat een, om zo
te noemen. Amsterdams ochtend
blad, sinds jaar en dag gretig in het
ontketenen van campagnes, de afge
treden bewindsman ook nu nog trap
pen achterna geeft
Wij achtten het een goed gebruik,
dat. wanneer iemand een te ingrij
pend besluit heeft genomen als in dit
geval, het wel genoeg werd geacht.
Maar in de mensenwereld blijkt de
meedogenloosheid gemakkelijk te
overheersen.
Er openbaart zich soms een niterst
bedenkelijke behoefte om over lijken
te gaan. Men mag zich al bezorgd af
vragen, wie de volgende slachtoffers
zullen zijn.
Kruispunt
NAZI-LEIDER IN
VERENIGDE STATEN
GEARRESTEERD
CHICAGO De Amerikaanse
verantwoordelijkheid te aanvaarden.
De a.r.-bewindslieden hebben over au
standpunt hel advies ingewonnen van de
geestverwante Tweede-Kamerfractie. De
ze heeft zich in haar geheime vergade
ring van gistermorgen volledig met de
visie van de ministers Biesheuvel
penhorst geconformeerd.
drs. J. A. Bakker
niet duur wel heerlijk
Wisselvallig
N.v.v.d.velde Citroën
ZOETERWOUDSEWEG 23 - LEIDEN - TELEFOON 21156
Dr. Berghuis verklaart:
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG ARP-voorzitter
dr. W. P. Berghuis heeft gis
teren met grote nadruk ver
klaard. dat door zijn partij geen
druk op minister Smallenbroek is
uitgeoefend om af te treden. ,.De
heer Smallenbroek heeft zijn be
slissing geheel naar eigen inzicht
genomen. Er is geen georgani
seerd collectief beraad van de
ARP over deze zaak geweest",
aldus dr. Berghuis in een verkla
ring tegenover het ANP.
Er ziin natuurlijk wel contacten en
gesprekken geweest en adviezen ge
vraagd en gegeven, maar dat heeft zich
volgens dr. Berghuis allemaal volledig
incidenteel en in de persoonlijke sfeer
afgeepeeld.
Opvolger
Ir Haagse politieke kringen verwacht
men dat zeer spoedig een opvolger van
do heer Smallenbroek zal worden be
noemd. Het blijft vooralsnog bij een
voorlopige vervanging Op het ogenblik
DE BILT Boven Engeland ligt een
depressie, waarvan het front in de afge
lopen nacht en vanmorgen Nederland
passeerde. Dit ging in bijna het gehele
land met regen en soms ook met onweer
gepaard.
In Zuidoost-Engeland werd op tal van
plaatsen 15 tot 30 mm afgetapt. De de-
B-essie komt nog dichter bij ons land.
et weer blijft in verband hiermee wis
selvallig. Ook morgen moet op plaatse
lijke buien worden gerekend, die door
enkele opklaringen worden afgewisseld.
De wind blijft overwegend zuidwester-
lijk, maar neemt iets in kracht toe.
Strandweer
Een kleine depressie boven Engeland
geeft nog wat onstabiele lucht met ook
morgen nog een kleine buienkans Ook
flinke opklaringen. Matige zuidwesten
wind. In do middag ongeveer 18 gmdon,
zeewater 18 graden.
Vooruitzichten: Geleidelijk weer iets
stabieler met opklaringen.
31 augustus 5 4®. ond.
ET Chinese communisme bevindt
zich op een kruispunt Moet het
een gematigde koers gaan volgen
of een nieuwe revolutie nastreven?
Bewust worden nu de jongeren rond
om leider Mao bijeengebracht. Die
jeugd heeft tot taak over enige
jaren de boedel van Mao over te
nemen.
Deze culturele revolutie, de „grote
sprong voorwaarts", jaagt de Chi
nese jeugd de straat op. Een van de
slagvelden van het communisme, de
straat wordt door de jeugd ver
overd. Dat dc oude generatie het
gevaar ziet, blijkt uit vechtpartijen
en ook slachtoffers.
Onvermijdelijk dringt zich nu de
vraag op: wanneer zou dit China
klaar zijn voor een militaire kracht
meting? Schattingen lopen uiteen
van tien tot vijftig jaar. afhankelijk
van de mogelijkheid om lange-
afstandsraketten te maken. De kern
bom is geen probleem meer.
Over één ding sfjn de Cbina-kennen
het echter eens: hoe langer het
duurt, hoe minder gevaar er be
staat voor een wereldbrand. Over
enkele tientallen jaren is in China
eenzelfde situatie als in de Sowjet-
unle. De jongeren, die nu de winkels
plunderen, zijn niet hard geworden
in de strijd en zullen Mao's leer
zelf interpreteren. Hun ideologie
zal meer gebaseerd zijn op ver-
'enheden dan op revolutie en
L
Samkaldcn justitieplaats
vervangend minister van binnenlandse
zaken, maar de mogelijkheid bestaat dat
deze ad interim-taak binnenkort zal wor
den overgenomen door de a r. minister
Diepenhorst i onderwijs pn wetenschap-
Voor dr uiteindelijke opvolging van de
heer Smallenbroek lijkt de huidige a.r.
staatssecretaris van economische zaken,
drs. J. A. Bakker, de meest serieuze kan
didaat. maar er worden ook andere na
men genoemd, zoals die van de a.r.
Tweede-Kamerleden mr. W. Aantjrs en
P. C. Elfferlch (straks weer Eerste-Ka-
merlld). De kans dat de Koningin de
ontslagaanvrage van de heer Smallen
broek In beraad zal houden tot de justi
tie over het al of niet Instellen van een
vervolging heeft beslist, is theoretisch
aanwezig, maar wordt zeer klein geacht.
Behalve minister Smallenbroek heeft
ook zijn staatssecretaris, drs. Th. J
Westerhout. zijn ontslag ingediend. Het is
i binnenlandse ra
il.
Voor vervolg zie pag. 7.
van haar vakan e. Nadat dr kontnjln via het rijborde, al naar binnen w™
gegaan, kwam «U even later weer bulten om te kijken naar het uitladen 7,n
een bestelauto vol bagace. die kort arhter de hofautn AA.82 ile paleishekken
uUst.M°,,ev,".,?e?'ii mb""a' hl"' d' Koningin kijken naar het
uitstallen van tientallen koffers en pakken. Het leek er op. dat >U wat miste.
Die indruk werd bevestigd, toen de koningin even later met een tevreden
glimlach een zwarte „beauty-case" In ontvangst nam en er vrollik lachend
mee naar binnen ging.
Dat genoeglijke schouwspel was inmiddels een attractie geworden voor
enkele tlentaUen voorbijgangers. Die konden constateren, dat hun koninain
bijzonder bruin is geworden.
