Slumber Asih vroej
om een leidster
Gebouw voor Knesseth:
mijlpaal in Israël
Liiluabourg
moet goecl zijn
Duitse kerk verdedigt
kerkbelasting
Uw probleem
is het
onze
Atheïsten kunnen
nog wat leren
van de preek
Bremen raakt
zijn laatste
NS-kerk kwijt
Meer aandacht voor
Bijbel in Z.Amerika
Een woord voor vandaag
Een paar maal in het afgelopen jaar hebben we als krant
moeten constateren dat het leven steeds ruwer wordt. Soms
wordt het openbaar in een serie moorden, soms maar in kleine
dingen, zoals het niet opstaan in een tram of bus voor oudere
mensen. Vooral bij een bepaalde groep van jongeren leeft de
gedachte dat zij zich alles maar kunnen veroorloven. Dat een
ander zich aan hun kleding, hun woorden, hun hele levens
houding stoot, deert hen niet. Ieder moet hen maar nemen
zoals ze zijn. Ze trekken zich ran niemand iets aan. Maar ook
de ouderen zijn vaak niet onschuldig. De jongeren zijn tot deze
levenshouding gekomen, omdat zij het gevoel hebben dat
tl iemand zich om hen bekommert, dat niemand naar hun
klachten luistert. Het motto voor deze tijd is vaak: Ieder voor
zich en God voor ons allen. Maar Christus zegt. als het eerste
deel van de zin waar is. kan het andere niet waar zijn. In Zijn
Bergrede formuleert Hij het aldus: Zalig de barmhartigen."
God slaat in het bijzonder acht op de mens die zich wel i«ts
aantrekt van de ander, die rekening houdt met zijn medemens.
Dat betekent niet alleen een bord soep voor een zieke buur
vrouw, en een tientje voor Turkije maar dat moet tot uiting
komen in de gehele levenshouding van de mens, in onze
kleding, onze woorden, onze daden. Barmhartigheid wil
zeggen: de ander een plaats geven in je leven, niet doen alsof
ze er eigenlijk niet zijn. of er niet toe doen. Wie zo leeft, leeft
dicht bij de zaligheid. Hij is al zalig, zegt Christus, want „hem
zal barmhartigheid geschieden". God zal rekening met hem
houden. God zal hem niet hooghartig voorbij lopen, maar hem
een plaats geven in Zijn leven. Dat wil zeggen dat wij altijd
bij Hem mogen zijn. in Zijn gedachten, Zijn tegenwoordigheid.
We lezen vandaag: Handelingen 23 1-15.
We lezen zondag: Handelingen 23 16-35.
ZATERDAG 27 AUGUSTUS 196
Prof. Hromadka:
Duitse kerkelijke
eenheid moeilijk
te handhaven
Vierde eeuwfeest
voor lutheranen
in Nederland
BERLIJN De verhoudingen lig- (Van onze kerkredactie
gen op het ogenblik zo, dat het moei
lijk zal zijn dogmatisch vast te blijven '"/EIST „Het komt wel voor, dat na jaren de zoon van een zende-
mUcmÜ a!rL*.e .een£e'.d iVa j de Evan" ling weer eens bij Oegstgeest terecht komt, maar dat de moeder
gehsche Kerk m Duitsland, zo ver- 5 T r- j vr j
klaarde de Tsjechische voorzitter van van die zoon dat nu ook doet kcht mevrouw L. C. de Vreede-
de Praagse Vredesconferentie, prof Varekamp. Ze is de echtgenote van de in 1956 overleden zendings-
dr. Josef Hromadka. onlangs op een predikant dr. E. A. A. de Vreede. In het najaar gaat ze na jaren weer
if ft,"BerliinJ naar Indonesië, om voor drie jaar een nieuwe school voor zwakzinnige
..Ik kan niet beoordelen of de ene i j - i u i u u -j
Evangelische Kerk van Duitsland nog kinderen in Djakarta te gaan leiden. En terwijl ze heel bescheiden en
een realiteit is. ik kan me volledig' voorzichtig over haar plannen vertelt, zit haar zoon. de heer E. de
dat bissch°P Scharf in j Vreede. er bij. Hij is juist met zijn gezin voor een kort verlof uit
wtr kunnen "nier zonder^mee"' arfüerKo,n«° «"gekomen en is ook al bij de oprichting van een school be-
deze wens staan. De broeders in het trokken. In d,t Seval een protestantse hogeschool voor Kongo,
westen moeten het probleem van
Hogeschool in
beide kanten bekijken."
Westminster Chapel
blijft zelfstandig
LONDEN Eén van de bekendste
kerken van Londen. Westminster
Chapel, waar dr. Martin Lloyd Jones
predikant is. heeft besloten niet toe
te treden tot de Congregationalistische
Kerk.
Gelijk wij berichtten is de Unie van
Congregationalistische Kerken van
Engeland en Wales twee maanden ge
leden omgezet in één Congregationa
listische Kerk. Westminster Chapel
slissing om zelfstan
dig te blijven voornamelijk op twee 1 j
redenen. Men wil geen gemeenschap
J? Oecumenische Hulp gezocht naar
hebben met een kerk, die de belangen ^,anr) i^iHïna 7«n kunnen scv
van de Wereldraad van Kerken be-
„Ik kom daar straks niet om de la
kens uit te delen, maar om met de
mensen samen naar een oplcssing te
zoeken", zegt mevrouw De Vreede, die
als haar visum er is waarschijnlijk
in oktober vertrekt.
Op verzoek van de stichting Sumber
imndd. haar heling on, zelf?tin. Asih «^„der L^de, "ebben he. we-
Kerken in Nederland en de Stichting
Oecumenische Hulp gezocht naar ie
mand die leiding zou kunnen geven
aan de zwakzinnigenschool in Djakar
ta.
i in 1957 begonnen met vier
JERUZALEM VIERT GROOT FEEST
vordert en men beschouwt de nieuwe
kerkstructuur als een definitieve
inbreuk op de congregationalistische in een ,okaa; in het beroem.
beginselen. (|p weeshuis van Pa van der steur (De
l bekende weeshuisvader in het vooroor-
j logse Indië). Dit aantal steeg tot onge
veer zestig, terwijl zes leerkrachten,
I waaronder in ieder geval een gediplo
meerde. les gaven. Toch moeten nog
vrouw De Vreede niet. Misschien
wordt hier en daar particulier wat
voor die kinderen gedaan. In Solo is in
ieder geval een internaat, waar het
Vrouwen Zendings Thuisfront contact
mee heeft.
Blo-school
Jarenlang heeft mevrouw De Vreede in
Indonesië gewoond. Van 1927 tot 1934
was zij er onderwijzeres en trouwde
er met dr. De Vreede. Na de bevrij
ding kwam ze naar ons land terug.
Toen haar man predikant werd bij
de Vluchtheuvelkerk van de
dringstichting in Zetten ging zij hier
op de blo-school werken, zodat
veel met deze kinderen te maken
heeft gehad.
Daarom is mevrouw. De Vreede ook
algemene taalwetenschappen
heel moderne vak) gaan studeren. Ge
woon uit belangstelling voor taalon
derwijs aan gestoorde kinderen. Als
bijvak had ze Indonesisch. Eigenlijk
sluit het allemaal zo mooi aan....
Kongo
Do school, die de zoon
De Vreede, die in het Kongolese Lulua-
bourg woont aan het oprichten is, is
wel van geheel andere aard. Hij werkt
in dienst van de American Presbytian
soort ho-
omdat het de eerste pro-
-testantse school is van dit soort en
t8.a™,brr:l-U^bl,n «el d« enige »,1 blijven.
moet hij goed zijn. Daar zullen de lera
ren vandaan moeten komen, waardoor
nu eens groot tekort is.
veel ouders worden teleurgesteld, want
naar schatting telt Djakarta alleen al lï1 V, i™;"
ongeveer 9000 ki-vw.n Ions" Mtarion. Het
Nu wil men een i
(Van een medewerker)
JERUZALEM Vierduizend
genodigden zullen hier dinsdag de
opening bijwonen van het nieuwe
gebouw voor het Israëlische par
lement. Onder hen zullen parle
mentsvoorzitters zijn uit 41 landen,
onder wie de voorzitters van onze
Eerste en Tweede Kamer alsmede
vertegenwoordigers van joodse ge
meenschappen en zionistische or
ganisaties, ook uit Nederland.
Voor Israël is de opening van het
nieuwe gebouw van de Knesseth een
mijlpaal. Er ia naar uitgezien sinds de
stichting van de staat Israël in 1947.
Oorspronkelijk werd als parlementsge
bouw een oud theater In Tel Aviv
Jeruzalem. Waarschijnlijk zou dat
nog vele jaren hebben geduurd als niet
de in 1957 in Londen overleden James de
Rothschild zeven miljoen gulden naliet
tor een nieuw Knessethgebouw.
Sindsdien heeft de familie Rothschild
nog veel financiële steun gegeven. Uit
dank zal de toegangsweg naar het parle
mentsgebouw naar James de Rothschild
worden genoemd.
Heu\els
Aan deze school zullen tevens cursus
sen worden gegeven voor leidsters.
Mevrouw De Vreede vindt het vooral
zo mooi. dat de kerken in deze „stoere
tijd" na de revolutie aandacht gaani jjet bouwprogramma vermeldt dan
oesteden aan het zwakzinnige kind. ook twaalf gewone klaslokalen, een na-
De wijk Hakirija kal he, culturele coo'^l werk nTe'luhSen scheikunde, en hiologielo.
politieke centrum van het land moeten \°.?r ,®ll J"at kaal' een practicum, een talenlaborato-
worden. Deze wijk is in heuvelachtig Allerlei inricht ngen heeft ze bezocht rjUIT1 en een projectiezaal. Verder een
gebied gelegen en hiervan hebben de om overal haar licht op te steken. museum voor didactisch materiaal,
architecten van de Knesseth een dank- gymnastiekzaal, een bibliotheek
leeszalen en .een auditorium, dat ook
als cultureel centrum dienst kan doen
De opening van het gebouw in Jeruza-
lems nieuwe wijk Hakirija („de stad"),
zal in Israël met grote feestelijkheden
gepaard gaan. Het gemeentebestuur heeft
openluchtconcerten en -filmvoorstellin
gen georganiseerd. Er zullen fakkelop
tochten worden gehouden en het Nieuw
Israel Museum zal gratis toegankelijk
zijn. Dit museum staat in de onmiddellij
ke nabijheid van het parlementsgebouw,
waar zich ook de gebouwen bevinden
baar gebruik gemaakt. Van drie zijden is
het gebouw m de heuvel ingekapseld.
Hierdoor heeft het gebouw aan de voor
zijde drie verdiepingen, maar elders in
de heuvels gebouwd drie meer.
Toch hebben de architecten reeds kri
tiek gekregen, omdat zij een synthese
zouden hebben gezocht tussen de moder
ne architectuur en de quasi-Hellenisti-
sche zuilengalerij die rond de Knesseth
is aangelegd.
Leesmethode
gebruikt en sinds 1950 een bankgebouw van de Hebreeuwse Universiteit.
Geen gunst, maar recht
Chagall
waardering heeft
de verleden week
onge'lukte Jeruzalemse beeldhouwer Pa-
lombo, die in abstracte vormen in de
toegangsdeuren de idee van de vrede
heeft gesymboliseerd. Marc Chagall heeft
de grote receptiehal van werken voor
zien. Een door hem getekend tapijt en
mozaïeken beelden de schepping, de uit-
tocht uit Egypte en de oprichting van de
i staat Israël uit.
1 De opening van het parlementsgebouw
wordt in Israël van groot belang geacht.
1 In zekere zin beschouwt men met het
gebouw de stichting van de staat afge
rond.
.99
99'
(Van ome kerkredactie)
BERLIJN Walter Hammer,
de president van de kanselarij
van de Evangelische Kerk in
Duitsland, heeft op een bijeen
komst van Westberlijnse socia
listen de kerkbelasting een juiste
zaak genoemd.
Het is rationeel, dat dr staat deze
belasting voor de kerken Int, ro zei hij.
De staat houdt maar drie tot vijf pro
cent af voor administratiekosten.
De kerkbelasting is een typisch
Wyszvnski mag niet
naar Canada en
Amerika
Daarom gaat ze ook met een flink
pak leermiddelen op stap. Op het
eerste gezicht lijkt het allemaal speel
goed. de belletjes, autootjes, spijker
plankjes en doosjes ol met kleine
speeltjes, maar het is echt allemaal me
nens. ..Het zwakzinnige kind moet be
zig zijn", zegt ze, „het moet alles doen".
Een leesmethode heeft ze ook voorbe
reid, die aansluit op de eerste leesme
thode van de Indonesische lagere
school.
Toch kan ze over het onderwijs, dat
aan het Indonesische zwakzinnige kind
zal moeten worden gegeven nog niet
veel zeggen. Het leerprogramma moet
afgestemd zijn op de maatschappij. Hel
gezin daar is ook zo heel anders dan
bij ons. Hoe de bouw van de nieuwe
scnooi wordt zal ook moeten worden j
afgewacht. Hoe de situatie elders in
Indonesië is op dit gebied weet me-l
voor de omgeving.
Omdat de leerlingen uit het hele
land komen zal er een internaat bij
moeten komen en woonhuizen voor de
leraren. Voor deze soort campus
leen nog maar een terrein van 25 ha
toegewezen. Maar in een voorlopig ge
bouw uit de Belgische tijd begint men
in oktober toch. Hopelijk heeft dan al
les in 1968 zijn beslag.
Fondsen
Duitse zaak. Wie in de burgerlijke
stand geregistreerd staat als lid van
een bepaalde kerk. moet acht tot tien
procent extra loon- of inkomstenbe-
lasting betalen, welk bedrag door de C2E8TOCHOWA (Polen) —De Poolse
staat aan de desbetreffende kerk wordt
afgedragen. Ainerlka e
Brieven die niet iQb voorzieo
ran naam en adres kannen niet
In nehandellng worden genomen
Geheimhouding Is verzekerd Vre-
Pdle niet onderling mei elkaar
verband «taan moeten In at-
■ouderlijke brieven worden ge
steld Per brief dient ren golden
aan pootsegels Ie worden tnreslo-
Vraag: Met eer. buurman-a
heb ik mijn woning geruild. Hij zou
voor mij een bUBgUOW bouwen en ik
kreeg nog geld toe Hij vroeg mij
toestemming om op mijn erf eer. gara
ge te plaatsen, wat ik op grond van
de ruilafspraak heb toegestaan. Nu is
de buurman failliet en hn heeft mij
ontheffing gevraagd omdat hij de
overeenkomst niet kan uitvoeren Nu
komt er van de bungalowbouw niets,
terwijl ik reeds een vergunning had.
Zijn woning en de op mijn grond
staande werkplaats worden nu ver
kocht. De curator zeg dat ik geen
recht heb de werkplaats te laten af
breken. Ia deze nu van mijr
Antwoord: U kunt als de overeen
komst met toestemming van de cura
tor ontbonden wordt, het gebouw als
het vast aan de grond gebonden is.
behouden onder vergoeding van de
koeten U kunt ook au u de overeen
komst bewijzen kan ontbinding met
schadevergoeding vorderen, maar het
is de vraag of dit de kotten loont, rii
de tegenpartij failliet is Maak ir. elk
geval schoon «chip zodat vaststaat
dat de «'vereenkomst ontbonden is
Het veiligste Is een advocaat te hulp
te toepen
Deze samenwerking tussen kerk en
staat is maar niet een gunst van de
kant van de staat, aldus Hammer,
maar een recht van de kerk, dat histo
risch, zedelijk en juridisch gegrond is.
In de loop der tijden is het eens zo
grote vermogen van de kerk aan land
immers grotendeels door de staat gecon-
fisceerd.
Tweede weg
Bij de grote meerderheid van de be
lastingbetalers bedraagt de kerkbe
lasting nog niet één procent van hun
inkomen. ..Wie zijn kerk lief heeft en
ernst maakt met de taak van de kerk
in de wereld, kan er niet mee
volstaan", aldus Hammer. Hij pleitte
daarom voor een „systeem van de
tweede weg": vaste vrijwillige bijdra
gen voor algemene uitgaven van de
kerk. Ook al omdat het raadzaam is
„ingeburgerde vormen van kerkelijke
financiering" te bezitten voor het geval
de kerkbelasting zou worden af
geschaft.
Hammer sprak niet over de vele on
rechtvaardigheden. die aan dit systeem
van inning van kerkelijke bijdragen R"ijk-Rij*nhout
■erbonden zijn. Zo worden de eige-
Aan het eind van deze maand zou de
kardinaal in Chicago een herdenking lei
den ter gelegenheid van het duizendjari-
S; bestaan van het christendom in Polen, j
aarna zou hij diensten leiden in andere
Amerikaanse en Canadese steden.
Zijn teleurstellende mededeling over
het verbod van de Poolse regering deed
kardinaal Wyszvnski aan 60.000 pelgrims,
die zich gisteren ter gelegenheid van de
viering van Maria Hemelvaart hadden,
verzameld voor het zeshonderd jaar oude
klooster, waar de zwarte madonna hangt.
B er o win ssiverk
NED. IIERV. KERK
Aangenomen het beroep van de gen. j
syn. tot zendingspredikant op Timor. In-j
donesië: C. W. Oppelaar. laatstelijk Vijf- l
huizen, wonend te Oegstgeest; naar Zun-
dert: A. M. van Zweden, kand. te Goes,
die bedankte voor Surhuisterveen "toez.i.
Bedankt voor Surhuisterveen (2e pred.-
pl.): K. J. Inberg. kand. te Cornjum. Fr.;
Vlagwedde <toez.>: C. J. Amcsz te
Een dergelijke school is ontzettend
duur in expoitatie en opzet. Het vrije
onderwijs wordt wel gesubsidieerd,
maar de school moet toch eerst een
of twee jaar draaien. En dan betreft
de subsidie nog alle lopende on
kosten, want voor het gebouw zelf
het geld er niet. Daarom probeert de
heer De Vreede, die pedagogiek heeft
De afgelopen
maanden, sinds
december, heeft
mevrouw De
Vreede alle mo
gelijke inrichtin
gen voor zwak
zinnigen en blo-
scholen bezocht.
Overal heeft ze
iets geleerd, waar
ze straks in Dja
karta profijt van
hoopt te trekken
als de nieuwe
zwakzinnigen-
school daar be
gint.
Ook bezocht ze
een Philadelphia
kamp in Hattem.
gestudeerd, maar in Kongo eigenlijk
alle vakken geeft als het er opaan
komt ln Nederland fondsen te zoe-
ke.n
De vakantie van de heer De Vreede is
ook bedoeld om leraren aan te trek
ken. Zelfs naar Brussel. Parijs en
Stuttgart wil hij ervoor gaan. Studen
ten zijn er genoeg, maar er moeten
leraren komen, op den duur alleen
Kongolezen.
In een rapport, dat hij over de situatie
heeft gemaakt staat, dat er 89 pro
testantse middelbare scholen zijn.
waarvan maar tien echt compleet.
Het aantal leerlingen bedraagt 11580.
56 procent van de leraren komen uit
het buitenland en 37,7 procent zijn
onbevoegde Kongolezen, er zijn maar
acht afgestudeerde Kongolezen. Met
de opleiding aan de nieuwe ho
geschool hoopt met in 1979 aan vijf
tig procent van de aanvraag voor
gekwalificeerde leraren te kunner
voldoen.
Economie
Over de situatie van het land toonde
de De Vreede zich niet ontevreden.
Tenminste wat het gebied betreft waar
zij wonen en dus iets van afweten.
Economisch gaat het beter en er is
meer te krijgen. Eigenlijk is er ook
geen honger, maar de mensen weten
niet wat het goede voedsel voor hen
is. Melk is echter voor de meesten
veel te duur. En dat hebben kleine
kinderen toch heel hard nodig.
„Iedereen doet daar wat", zegt de
vrouw van de heer De Vreede. me
vrouw J. de Vreede-Brinkman. Zijzelf
heeft het hostell voor zendelingen in
Kongo geleid en naailessen gegeven.
Aan het huishouden heb je weinig te
doen, maar de moeders moeten hun
eigen kinderen les geven. Vooral voor
de kinderen is het er een heerlijk kli
maat.
heid van godsdienst. Dit betekent dat
die datum de Lutherse Kerk in de Neder
landen van overheidswege erkend wer<
Het 400-jarig bestaan wordt in septembe
gevierd
De synode var. de Evangelisch-Lc
therse Kerk doet dat op bescheiden wij
ze. tijdens een herdenkingsbijeenkoim
op 2 september in de oude Lutherse kefl
aan het Spui in Amsterdam. De herdei
kingsrede tijdens deze bijeenkom
wordt uitgesproken door prof. dr. W.
Kooiman, hoogleraar aar. de university
van Amsterdam en aan het Lutherse St
De jaarlijkse kaderconferentie, die tij
dens het weekeinde van 3 en 4 septem
ber op hel lutherse buitencentrm
kasteel Hoekelum in Bennekom
gehouden zal deze keer voor eer
gewijd zijn aan bezinning op het jubi
Algemene diakonale
vergadering op
14 november
AMERSFOORT De jaarvergaderin
van dc "hervormde) Generale Diakonal
Raad zal zaterdag 19 november worde
gehouden. In de middagvergadering a
prof. dr. A. F. N. Lekkerkerker uit Gro
ningen spreken over het onderweij
Ambtsdrager en gemeentelid in het diakc
Het maandblad Diakonia van bovenge
noemde raad zal dit najaar met een sped
aal nummer uitkomen. Het is gewijd aa
de -gehandicapte mens. Aan dit numnu
zullen onder andere meewerken: prol
dr. G. van Leeuwen, mr F. Boessenkool
drs. D. Jacobs, drs. A. Verkuyl. drs. C. D
Moulijn, M. H. F. Witteveen, Bob Spaak
dr. J. C. van Dongen, drs A. D.
Tilanus. mr. A. H Heering, J.
Schaafsma en H. Wisman.
Nu reeds is vastgesteld, dat de voor
jaarsconferentie van de Generale Diako
nale Raad in 1967 van 16 tot 18 maart ii
Beekbergen zal zijn.
(Van onze kerkredactie)
MOSKOU Atheïstische propagan
disten kunnen nog heel wat leren van
de wijze, waarop een dominee zijn pre
ken maakt. Dat blijkt uit een artikel in
het Russische tijdschrift „Nauka i Reli-
gia", waarin een aantal regels van de
homiletiek worden „vertaald" en toege
past voor atheïstische sprekers.
Een goede preek heeft een universeel
thema, terwijl alle delen van de preek
zo levend zijn als het water van een
beek, zo schrijft het blad. Een dominee
mag niet verschillende thema's in één
preek behandelen, van de hak op de
tak springen en een gedeelte onafge-
handeld laten. Net als de predikant
moet ook de atheïstische spreker zich
tot één onderwerp bepalen.
Weliswaar wordt de preek gemaakt
door de dominee, maar hij brengt haar
als een persoonlijke boodschap van
Christus aan zijn hoorders. Daardoor
spreekt de preek sterk aan. Hij appel
leert aan de geestelijke ontwikkeling
en beantwoordt aan de religieuze be
hoeften. de preek confronteert ons met
de psychologie van de massa, aldus het
Russische blad.
De atheïstische spreker moet ook een
concrete boodschap brengen. Zoals de
preek gebracht wordt als een
boodschap van Christus, zo moet een
f atheïstische lezing een boodschap van
de wetenschap zijn aan de individueli
i hoorder
Nog enkele regels uit de homiletiek
voor de Russische propagandisten
het atheïsme: Gebruik altijd eenvoudi
ge taal. Probeer niet tc poseren
groot spreker. Wek vertrouwen, inst
eer, licht voor. En de belangrijkste f
gel: Geloof zelf in de waarheid
dat, wat je verkondigt.
Kerk eerde Hitier
(Van onze kerkredactie)
BREMEN Óok de laatste
van de drie ,,Dankkerken", die
tijdens het Derde Rijk in Bremen
gebouwd zijn, wordt nu afgebro
ken en vervangen door een me
dern kerkgebouw. De twee ande-
Reumatischc pijnen TOGAL HELPT ren werden tijdens dc oorlog al zo
Griep
Migraine
Menstruatiepijn
Verkouden
Hoofdpijn
Spit
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
1\IJ HUIZUM,
Friesland is
bouwers het
?en klein dorp in
gebleven zoals de
de vorige eeuw heb- folkloristisch evenementals een r
ben bedacht. Als een presse-papier mantisch kijkspel op een vroege
staat het kerkje op een terpje, met
wat huisjes erom heen. .4 nes is
klein en intiem, behalve de wiide
luchten er boven. Het is na'uurlijk
asociaal om te wensen dnt zo'n
dorp zo zal blijven. Want een enke-
vond mijn huiskamer binnei
naars van particuliere bedrij
zwaar door getroffen, omdat zij in te
genstelling tot naamloze vennootschap
pen over hun volle bedrijfsinkomen in
komstenbelasting en dus zeer veel kerk
belasting moeten betalen. Ook levert
het systeem moeilijkheden op bij ge
mengde huwelijken.
GEREF. KERKEN (vrijgri
aki)
Aangenomen naar Musselkanaal: J. A.
Petter. ktnd. te Ede. die bedankte voor j
Avereest-Dedemvaart. Ferwerd-Hallum,
Garrelsweer en voor Zoutespui.
Beroepen te London en te Wartford,
Candaa: D. de Jong, tc Brampton, voor- I
heen te Middelstum.
(Van onze kerkredactie)
LONDEN De persdienst van de Verenigde Bijbelgenootschappen maakt
melding van toenemende vrijheid voor bijbelverspreiding en -lezing in Latijns-
Amerika. In verschillende landen daar is een grotere belangstelling merkbaar j
onder de bevolking voor de Bijbel.
De nieuwe houding van de Rooms-Katholieke Kerk blijkt uit de instelling
van een afdeling voor bijbelstudie aan de universiteit van Antioquia (Co-1
lumbia). Het programma omvat onder andere Grieks. Hebreeuws, bijbelsei
geschiedenis en archeologie, methoden van bijbelonderwijs en exegese.
Op verzoek van de Gideons (een organisatie voor bijbelverspreiding) heeft
de aartsbisschop in Columbia een Spaanse vertaling van het Nieuwe Testament
goedgekeurd. De uitgave draagt nu de machtiging van de aartsbisschop voorl
particulier gebruik
Een rooms-katholieke priester in Mexico heeft dezer dagen de laatste hand i
gelegd aan een nieuwe vertaling van de Bijbel in het Spaans. Zijn vertaling
van de evangeliën ia al enige tijd verkrijgbaar.
Wie schetst mijn vreugde dat tij
dens ons vakantieverblijf in Ga ast-
meer juist zo'n tocht naar Nijhui-
zum zou plaats vinden. De toe-
■akantiepanger mag er dan rust ristische sensatie, die me bij deze
vrede vinden, het trieste ieit gebeurtenis even te pakken had,
spoelde snel weg. De regen stroom
de loodrecht uit een grauwe hemel,
die van geen ophouden wist. De
boot. die op de televisie een riant
pleziervaartuig leek, was in werke
lijkheid een oude open vissers
schuit. Onder de luiken waarop we
stonden krioelde op werkdagen ae
blijft dat het dorp al jaren lang
zaam aan het dood gaan is. Geen
bakker vind je er meer, geen sta
ger. geen groenteman en geen
dommee. Het dagelijks en geeste
lijk voedsel moet worden geïmpor
teerd.
Het is nu alweer maanden gele
den dat daar. op ..dat pltkje dat paling: ook nu zieltoogden er enige
niemand wist" televisiecamera's vissen, dat kon je nog qoed ruiken.
De muzikanten kleumden nat en
in stralen van de oliejekkers af en
kleurde de grijze vloertegels glim
mend blauw. Vochtige lucht sloeg
klam van iedereen af en nestelde
zich als een dof vernis op de glan
zende trompetten en de grote
hoorn.
TWAS het kerkje ooit
l/IMft? Hnrl hot If or
ol ge
weest? Had het kerkvolk ooit
zo gecontrasteerd? Over bruin ver
brande vakantiegezichten met natte
piekharen en over statige zondagse
hoedjes, over jongelui met koltrui
en en over de Nijhuizumer mannen
waarop visschubben glommen alsof met de stijve witte boordjes golfde
het verloren lovertjes waren. Er de zegen. Het was een uitzonderlijk
je. waar maar zes keer per jaar was veel belangstelling voor de evenement, maar het had een di-
dienst is. Dan komt de j. as tor uit
Gaastmeer er preken. En omdat het mengden
kleine godshuis geen orgel heeft oliegoed, kleur
neemt de dominee zijn Gaast- van de dag.
meerse fanfare mee. Want de Frie
zen zingen graag: en zonder hegelei
ding ach nee dat is niezs. Soms
zijn de wegen in Friesland over het
water korter dan over land en zo
wordt dan hier de reis naar dr
verstrooiden per boot gem.akt
Daarom stonden ook i
Gaastmeer de camera'!
Immers 't vertrek van dominee
de blazers met hun glanzende toe
ters moest ook worden gefilmd. He;
grijs-witte haar van de t.v. geniekz
pastor wuifde in de wind. ie bla
zers zetten hun instrumenten aan
de mond en het ene geestelijke lied
na het andere schalde over het wa-
mensie meer dan een toeristische
trip. Het preekstoeltje was oud, ou
de somberheid der was het verhaal van Jona. dat
ons er weer met de neus opdrukte
dat we geen nee konden zeggen te-
gen onze opdracht.
De meest briljante televisie
mensen zouden het esscnacle van
die ochtend niet kunnen filmen en
wie ben ik, dat ik woorden zou
vinden om te beschrijven hoe
warm we werden, terwijl we nat
en koud waren. De koeien in de
wei keken ons op de terugweg nog
verbaasder aan dan eerder op de
ochtend. Ze konden natuurlijk niet
weten dat er allemaal Jonas in de
hun kerkje op het terpje regen liepen, met dode wonderbo-
MA bijna een uur varen meer
den we en maakten ons gereed
voor de tweede étappe, een wande
ling van een stijf kwartiertje dwars
door drassige weilanden, waarin de
koeien uitgebreid voor bemesting
het dorp hadden gezorgd. Daar gingen we,
opgesteld, hup over een slootje, hup over een
koeieplak, hup over nog zo een.
Verbouwereerd staarde het Friese
stamboekvee naar de vreemd sprin
gende, heilbegerige horde.
aten de Nijhuizumers en keken men onder de
opdrachten
ter.
bankjes persten. Het water siepelde
MIEN VAN RIJSDIJK
zwaar beschadigd, dat ze gesloopt
moesten worden.
..Kirchenfüher" bisschop Heinz Weide*
mann, in wiens brein het plan tot de
bouw van deze kerken in 1938 gesproten j
was. had eigenlijk mooiere namen l-e-
dacht voor deze kerken, die Hitly
moesten eren. zoals Hindenburg-kerk 0
Horst Wessel-kerk. Maar „Gauleitei
Rover protesteerde bij de rijksregerir
in Berlijn tegen het „misbruik" van de;
namen en Hitier zelf liet weten, dat h
een geste van de kerk in deze vorm i
op prijs stelde.
Daarom noemde Weidemann de kerka
„dankkerken" en op grote houten borden
in de drie kerken getuigde hij van zijn
dankbaarheid jegens de Fiihrer, omdat
hij het Duitse volk gered had van het
„Joods-bolsjewistische gevaar". De ker-
ken waren volgens de borden gebouwd
in het Jaar 5 na de Verheffing.
In 1945 werden deze borden samen
leuzen als ..Trouw is het kenmerk
de eer", hakenkruizen en andere natio
naal socialistische attributen uit de laatst
overgebleven Dankkerk éerwiiderd. Tot
nu toe was men echter nog steeds niet is
de gelegenheid het kerkgebouw door een
nieuw te vervangen.
Klooster Ter Apel
500 jaar oud
GRNINGEN Het prachtige oud»
kruisherenklooster Ter Apel in het uit
erste zuiden van de provincie Groningen,
waar sinds eeuwen elke zondag de pro
testantse eredienst wordt gehouden en
dat eigendom is van de stad Groningen,
bestaat dit jaar 500 jaar. De stichting, die
de herdenking en viering onder voorzit
terschap van de heer E van Ruller, wet-
houder der gemeente Groninger., voorbe
reidt. heeft niet willen volstaan me
nifestaties van culturele en sportieve
aard. maar ook een oecumenisch gesprek
georganiseerd, dat donderdag 3 seotent-
ber wordt gehouden
In deze ontmoeting Rome-Reformatie
geheten, zullen voorgaan van r k.-zijdl
dr. H. A M. Fiolet en dr. B. van Leeu
wen, hoogleraar te Nijmegen, van pro
testantse kant dr. G. P. Hartveld, hoogle
raar te Kampen en dr. A. F. N. Lekker
kerker, hoogleraar te Groningen.
Het is de bedoeling, dat de overige
plm 150 aanwezigen kerkelijke voorgan
gers en gemeenteleden uit een groot ge
bied in Noordoost-Nederland, ook werke-
I lijk deelnemers zullen zijn.
Een uitgangspunt voor het gesprek k
gevonden in de bijdragen Over de oecu-
I mene die prof. dr. J. D Groot en
dr. A. F N. Lekkerkerker h(
geschreven voor het boek Uit t\
|één. dat dit najaar bij de uitgeverij Lem-
niscaat in Rotterdam zal verschijnen.
