DE 18 GATEN VAN DS R. WURMBRAND Tibetaanse ballinüen Veertien jaar gevangen, vrij via dollars Met Anna Pauker in e<zfM Mhdacnfmt1: India helpt geducht ondanks eigen nood ZATERDAG 23 JÜLI 1966 (Van onze kerkredactie) PHILADELPHIA - Een straatdemonstratie tegen de oorlog in Vietnam. Ineens springt een man op de weg. Hij trekt zijn overhemd uit. „Vinden jullie, dat je niet mag vechten tegen het communisme? Dit hebben ze mij gedaan." Hij toont de verbijsterde omstanders achttien gaten in zijn lichaam. „Look here. Look here, look here. And so my whole body. Vinden jullie het goed, dat een moordenaar gemarteld wordt? Is Oswald gemarteld? Is Ruby gemarteld? Ik ben nooit van moord beschuldigd. Ik ben dominee." Zijn naam is Richard Wurmbrand. Veertien jaar heeft hij gevangen gezeten. Enkele maanden geleden heeft de Roe meense regering hem vrijgelaten. Of beter: verkocht voor tienduizend harde dollars, die Noorse christenen voor hem betaald hebben. Ze zeggen, dat hij niet lang meer leven zal. „Volgens on ze medische boeken moet u dood zijn", zeiden doktoren in Oslo, die hem onderzochten. „Een man met vier gebroken wervels kan niet leven." Maar de 55-jarige Joodse^ dominee leeft nog. Hij wil eerst de hele wereld nog vertellen, wat de communisten in Roemenië met de kerk hebben gedaan. Op het ogenblik is hij in Engeland. Hij is al in Italië ge weest, in Frankrijk en de Verenigde Staten. In Washington werd hij gehoord door een subcommissie van de Ameri kaanse senaat. Wat hieronder volgt, hebben wij ontleend aan het proces-verbaal van deze hearing. SENATOR DODD: Stelde de geheime politie niet bepaalde voorwaarden, voordat u Roemenië kon verlaten? DS. WURMBRAND: Voordat ik Roemenië verliet, werd ik tweemaal bij de geheime politie ontboden. De eerste keer zeiden ze, dat ze nog niet wisten, of ze mij wel toe zouden staan, met mijn gezin het land te verlaten.. Ze zeiden: „We hebben dollars voor u gekregen. U zult het land moeten ver laten, maar misschien zullen we nog wat wachten, omdat uw herinneringen aan de gevangenis nog te vers zijn. U hebt een te goede pen. Misschien zullen we iemand van uw gezin hier houden als gijzelaar." De tweede keer zeiden ze: „Nu gaat u het land verlaten, maar wees heel voorzichtig. U mag Christus prediken, zoveel u wilt. Wü weten, dat u een prediker bent, maar kom niet aan ons. Spreek niet tegen de communisten. Als u dat wel doet, kunnen wü voor duizend dollar een gangster vinden, die u likwi- deert Wü spelen open kaart met u. U komt uit de gevange nis. U hebt daar men sen ontmoet, die wü hebben teruggehaald uit het Westen." En dat ie waar. Ik heb gevangen geze ten met een orthodox priester, Vasile Leul, die ontvoerd is uit Oostenrijk. Ik heb gezien, dat zün nagels uitgetrokken waren en daar her innerden ze mü aan. „U weet. hoe onze gevangenissen zün er weer in kunt komen.' dat u „Ik wist niet, wat een bandre corder was. Ik had er nog nooit En het derde, wat zü zeiden: een gezien. Maar opeens hoorden „Wü hebben nog een andere we prachtige Roemeense muziek, mogelükheid met u. Wü kunnen We Waren blij. We wisten niet, u daarginds kapot maken. Wy wa( er mcj de communisten ge- vinden eerivntail.met je d„ bUj m,,k. of met geld of zoiets en de mensen zün stom genoeg om het te ge- )fn\en. J?™' loven. Wü maken u kapot, als u de je Ineens hoe een vrouw ge- aan ons komt. marteld werd. Dat duurde een Onder deze omstandigheden half uur. En de gevangenen in kreeg ik toestemming weg te gaan. die gang herkenden allemaal hun En helaas, helaas, in het Westen elgen vrouw. Ik dacht ook, dat vond ik mensen. zelf* godsdienstige het vrouw was". het grijpen, waarom men Westen juist met deze contacten legt. „De communisten gebruiken de godsdienst, om in vloed in het Westen te krijgen. Zij sturen niet hun eigen partijle den. Zij sturen bisschoppen Brief grote baarden en baarden maken in het Westen altijd indruk". las er in (het was het janua- ri-nummer), dat de orthodoxie en het protestantisme in Roeme nië groeien in een atmosfeer van volledige godsdienstvrijheid. Honderden bisschoppen, pries ters, monniken, predikanten maar meisjes leiders, die mij hetzelfde zeiden: Predik Christus zoveel je wilt, maar kom niet aan de commu- EiSnSjn' rest Alle toeristen komen het ml- «torven. nisterie van binnenlandse zaken Weer een ander tafereel komt bewonderen. Maar tien meter on- bij ds. Wurmbrand boven: Op der de grond zijn cellen zonder een zondagmorgen in de gevange ramen. Cellen, waarin je precies nis van Pitesti was een jonge drie stappen lopen kunt christen al voor de vierde dag gebonden aan een kruis. Nooit ZOO Twee maal per dag werd het kruis op de grond gelegd en „Jaren lang heb ik nooit de honderd andere gevangenen wer* zon gezien, de maan, bloemen, den door siaan en martelen ge- sneeuw, sterren, niemand behal- dwongen hun behoeften te doen ve de ondervrager, die sloeg en op zIjn gezicht en zijn lichaam, martelde. Maar ik kan zeggen, jyan werd het kruis weer opge- dat ik de hemel open heb gezien, gfcht en de bewakers riepen: Ik heb Jezus Christus gezien, ik Kijk naar jullie Christus. Kniel heb de engelen gezien en wij wa- voor Hem", ren daar zeer gelukkig", zo ge tuigde hij voor de Amerikaanse En toen, die zondagmorgen, senatoren. werd een priester gedwongen Nooit werd hij uit zijn cel ge- voor die honderd gevangenen de haald. behalve voor verhoor. De mis op te dragen met in plaata bedoeling was de gevangenen van brood en wijn menselijke uit- gek te maken. Je hoorde nooit werpselen. Hij deed het. Wurm* iets. De wacht liep op vilten brand vroeg hem later: Pater, schoenen. In al de veertien jaar, hoe kon u dat doen? Hij ant- dat hij gevangen heeft gezeten, woordde: Broeder, Ik heb meer kreeg ds. Wurmbrand nooit een geleden dan Christus. De ande- boek, een stuk papier, een krant, ren werden gedwongen, de com- Geen enkele afleiding, behalve munie in deze vorm te ontvan- van tijd tot tijd bandrecorders gen, terwijl de bewakers riepen; op de gang. „Kijk eens, wat een sacramenten. staat vreedzame kerk is het ötanogelijk. Net zo^óhmogelijk als vreëdzame coëxistentie tussen gezondheid en tbc-bacillen of tussen de FBI Wurmbrand in het Westen direct naar het zendingstijdschrift van de Wereldraad van Kerken. Hij (Van onze kerkredactie) RICHARD WURMBRAND is een Jood. Het grootste deel van zijn familie is door de nazi's vermoord. In zijn jonge jaren was hij fanatiek communist en misschien is dat wel een van de redenen, waarom de communisten later zo fel op hem gebeten waren. Samen met de later 10 bekende Anna Pauker (rabbynendoehter) ging bij voor verdere opleiding naar Moekou. Hij kreeg tbc en keerde terug naar Roemenië, waar hü in een sanatorium werd opgenomen. Daar lag een oude broeder van de vergadering van gelovigen, wiens vurige wens het was, om nog eenmaal voor syn In april 1939 werd hij luthers predikant in nauwe samenwer- king met de Svenska Israelsmis- sionen en de Norsk Israel Society, twee Scandinavische organisaties voor de lending onder Israël. Dit contact *ou 27 jaar later zü" be vrijding hertekenen. In 19 IS werd hij hoog leraar Oude Testament aan het luthers seminarie te Boekarest. Tevens trad hjj op als vertegenwoor diger van de Wereldraad van Kerken in Roemenië. Als zodanig had hij een befangryke positie, die hem in contact bracht met patriarchen, priesters en predikanten van alle Roemeense kerken, voor- al door het hulpwerk 111UU1,UM van de Wereldraad in de 1959 opnieuw naoorlogse jaren. arresteerd. Dat was de reden, waarom hy ZÜn vrylatmg volgde in juli onmiddellijk, na de communisti- 1964 op basis van een algehele sche machtsovername in 1948 amnestie. HÜ werd predikant in werd gearresteerd. Men probeer- Orsjova, maar omdat hy steeds de bezwaren.le mededelingen van in gevaar bleef, begonnen «ün hem los te krygen over de kerke- Skttxlinavische vrienden onder- lyke leiders, volgens Wurmbrand handelingen, om hem vrij te krü- omdat zy een «howproce» wilden, gen. In het begin van dit jaar als dat tegen Mindszentv in Hon- wisten zü hem met^ SOm garye. Ook wilden zü alles weten zoon voor mm J J over de Wereldraad, die zü al» kopen. een Amerikaanse spiona- ge-organisatie beschouw- den. Pas in 1956 werd hü vrügelaten, maar het pre ken werd be«n na een alweer verboden. HÜ had in ren preek ge zegd. dat christenen ge duld moeten hebben en moerten blyven hopen. Hy verrichtte zün pasto- a a rale werkzaamheden toen MOSKOU ,ot höin j«n«»ri muonuu 1Q5Q *nni«.w werd ge- tienduizend dollar vry Verleden jaar was de aartsbis schop van Canterbury in Roeme nië. „Waarom zat u aanaan maal tijden met onze vervolgers?" heeft Wurmband de leiders van de Anglicaanse Kerk gevraagd, nu hij in Engeland is. Christenen moeten vriendschap zoeken met alle mensen, ook met commu nisten, zei men hem. „Ik ben maar een kleine domi nee. Ik kan niet met u polemise ren. Veertien jaar heb ik de Bij bel niet gelezen. U moet meer van het christendom afweten, dan ik. Vaag herinner ik me, dat er in de Bijbel staat, dat de vriendschap met de wereld vij andschap is tegen God. Maar stel, dat u met iedereen vriendschap moet zoeken. Waar om hebt u dat dan alleen met onze vervolgers, nooit met ons gedaan?" zo heeft hij geant woord. Nooit zijn al die grote mannen uit het Westen in de huizen van de christelijke martelaars ge weest Ik heb maar één zoon en ik houd van hem. Ik kan niet naar hem kijken. Hij ziet er uit als een skelet. Hij heeft honger geleden. Hij zal nooit meer ge zond worden. Velen van onze kin deren zijn gestorven. Waarom hebt u bij uw bezoek aan ons Ds. Richard Wurmbrand wijst de leden van de Amerikaanse senaat op de land geen tien pond achtergela- littekens, die getuigen van de martelingen, die hy heeft moeten doorstaan ten? Dan zou u een gezin gered in de Roemeense gevangenissen. hebben. Waarom bent u niet naar de graven gegaan van de wat een heilige kerk jullie heb- gen. Wij geven nooit het adres, bisschoppen, die doodgemarteld ben". Wij weten niet, of de man niet zijn? Waarom hebt u daar geen Hersenspoeling tip?ey?r van d.e geheime politie traan Maar het ergste in alle gevan- wachten in een park of zoiets en Die ^em kennen< zeggen dat genissen, waarin Wurmbrand ge- als da" iemand voorbij komt met Wurmbrand een zeer zachtaardig zeten heeft, was de hersenspoe- £en bloem of een halsdoek, dat man js Maar fel attakeert hij ling. Eerst kregen de gevangenen "'J achter hem aan moet gaan. het beginsel van vreedzame wat in hun eten. Wat het was WlJ stellen ons niet aan elkaar coëxistentie. „Ik weet niets van weet hij niet. Maar het resultaat voor ei}. iemand een ander politiek. Veertien jaar heb ik was tweeërlei. Om te beginnen naar zijn naam vraagt, weten geen krant gelezen. Misschien is verloren de gevangenen de dat da,..tipgever van de voor een st. - macht over hun wü. „Ze zeiden: geheime politie is. Zo hebben wij coëxistentie met doe je hand omhoog en ik deed ons geheime kerkewerk ontwik- wel goed. Ik het Als ze niet zouden hebben keld en zo kon ik werken" gezegd, mijn hand weer naar be neden te doen, zou ik het nooit Baarden gedaan hebben". Tegelijk kregen de gevangenen ontzettend weinig De officiële kerkelijke leiders en gangsters", te eten. Wurmbrand heeft tijden gtaan volgens Wurmbrand onder Omdat hij altijd zo in de zen- gekend, dat hij moest leven van communistische controle. De ding geïnteresseerd was, greep honderd gram per week. man, die vroeger zelf een belang- Verder veroorzaakte het gif rljke in de Wwidraad van een delirium van zelfbeschuldi- Kerken speelde, kan het niet be ging. Sommigen sloegen de hele nacht op de deur, schreeuwend dat ze nog meer wilden beken nen. Anderen liepen naar de do minee toe, om hem te bekennen dingen, die zij nooit gedaan had den: diefstal, echtbreuk, moor den. En toen kwam de eigenlijke hersenspoeling. Zeventien uur per dag op je hurken. Niet leu nen. Niet even je ogen sluiten. Zeventien uur per dag op je hur ken luisteren. „Communisme is goed. Communisme is goed. Com munisme is goed. Christendom is dood. Niemand gelooft meer in Christus. Alleen jullie zijn nog zo gek. Christendom is dood". Ds. Wurmbrand wil. nu hij in het Westen is, echt niet de held uithangen. Hij heeft toen ook geloofd, dat het christendom dood was. Dat was toen de gevan genen naar huis mochten schrij ven en bezoek ontvangen. „Tien jaar had Ik mijn vrouw niet gezien. Toen werden we op een dag geschoren. We wachtten en wachtten tot de avond. Nie mand kwam. Ze hadden de post niet verstuurd, maar dat wisten we niet. Toen kwam de hersenspoeling: „Jullie vrouwen zijn er met anderen vandoor. Jul lie kinderen haten je. Geef je geloof toch op. Er zijn geen christenen meer." Ik geloofde het. Ik had in de Bijbel gelezen, dat cr in het laatst der dagen gro'e afval zal zijn en ik geloof de, dat ik in die tijd leefde. Maar toen ik uit de gevangenis kwam, zag ik, dat het christendom niet dood is in Roemenië. Volgens de cijfers van de communisten zelf is het aantal christenen sinds 1948 verdrievoudigd. Ondergronds Met deze boodschap trekt ds. Wurmbrand door de wereld. De kerk in Roemenië is springle vend. maar ondergronds. Zo deed hij ook van 1956 tot 1959 zijn werk, toen hij geen vergunning meer had om te preken. „Overal in de communistische landen bestaat de ondergrondse kerk. die werkt zoals de eerste christenen werkten. Nu pas be grijpen wij bijbelteksten, die we eerder nooit begrepen hebben. Ik wist niet, waarom in de Bijbel staat, dat Simon de naam Petrus kreeg. Simeon werd Niger ge noemd enzovoort. Iedereen werd anders genoemd, dan zijn moe der hem noemde. Zo is het nu met ons. In ieder dorp had ik een andere naam. Ik heette Va lentin. Georgescu. Ruben. Zo kon ik preken. Vroeger begreep ik niet, waar om Jezus, toen Hij het laatste avondmaal wilde houden, zei: „Wanneer gij de stad inkomt, zal u een man tegenkomen, die een kruik water draagt. Volgt hem in het huis, dat hij binnengaat en maakt daar het Pascha gereed' Nu weten wij het, nu wij gehei me gebedssamenkomsten beleg- Hij heeft dr. E. C. Blake een brief geschreven: Waar is het bu reau van de Wereldraad in Roe menië? Waar is het bijbelge nootschap? Toon mij één bijbel, gedrukt in de afgelopen twintig jaar. Geef mij de naam van één christen, die een bock kon uitge ven. Noem mij één zondagsschool in Boekarest, die nog open is. Waar is de YMCA gebleven? Waar het Leger des Heils? Als u het niet weet, dan weet ik het wel. Kom maar eens kijken naar de achttien gaten in mijn li chaam. Wurmbrand is verbitterd, om dat de Wereldraad nog geen con tact met hem opgenomen heeft, alle maanden, dat hij nu vrij is, terwijl hij nota bene om zijn re laties met de Wereldraad (die toen nog als een Amerikaanse spionnenorganisatie werd be schouwd) opgepakt werd. Bij zijn brief heeft hij een ge documenteerde lijst gevoegd, die hij ook aan de senaat heeft gege ven. Honderdvijftig namen staan er op van Russische baptistenpre dikanten, die in 1961—1964 naar Siberië gedeporteerd zijn. „Ze zijn niet allemaal in Siberië aan gekomen. Sommigen bezweken onderweg al aan hun wonden". Is er de laatste jaren dan niet meer godsdienstvrijheid geko men? Zeker wel. Je mag rustig preken, dat God goed is, als je maar niet zegt, dat de duivel slecht is, aldus Wurmbrand. Jo hannes de Doper zou in leven zijn gebleven, als hij alleen maar gepreekt had, dat het Koninkrijk der hemelen nabij gekomen was. Maar hij zei, dat Herodes slecht was en toen werd hij gegrepen. Christus zou niet gekruisigd zijn, al had hij duizend Bergredes ge houden. 'Maar hij zei „Gij ge veinsden" en Hij werd gedood. Je ff.as,J<ry,Bre|5«nv6f>' God goed is. Maar je mag niet zeggen, dat het misdadig is, dat kinderen vergiftigd worden met atheïsme. Een unitarisch predikant werd tot zeven jaar gevangenisstraf veroordeeld, omdat hij met Kerst over de 'vlucht naar Egypte had gepreekt. „Aha, u bedoelde ons met de kindermoordenaar van Bethlehem en u hoopte, dat Nas ser zich aan de kant van de impe rialisten zou scharen". Een andere dominee preekte op een zondag over Johannes 21: 5 en 6, waar Jezus zegt tot de discipelen: Kinderen, hebt gij ook enige toespijs, en toen zij neen zeiden, hun de raad gaf het net aan de rechterzijde uit te werpen. De volgende dag verscheen de geheime politie aan zijn deur. Hij had kritiek uitgeoe fend op de voedselsituatie en dus op de collectivisatie van de land bouw en daarbij zijn gehoor op gehitst hun hoop te stel'en op de rechterzijde, de imperialisten. De man kreeg vijftien jaar. Heiligen SENATOR DODD: Wij hebben geen vragen meer te stellen. Hebt u nog iets te zeggen, domi nee? DS. WURMBRAND: Ik wil nog iets zeggen. Ik ben dat verplicht aan degenen, met wie ik gevan gen heb gezeten. Ik heb u veel treurige dingen verteld. Ik wil niet eindigen zonder te vertellen, dat in deze grote kwellingen en dit grote lijden christenen zich als heiligen en helden gedragen hebben. Ik wil eindigen met iets, dat ik zelf gezien heb. Het was aan het kanaal. Met ons waren 150.000 mannen en vrouwen gearresteerd om een ka naal te graven. Geslagen, gemar teld, hongerig, zonder iets moesten zij het Donaukanaal gra ven. Mijn vrouw was er ook bij. Aan dat kanaal was een gods dienstige brigade van 400 man. Bisschoppen, priesters, boeren, die Christus lief hadden, secta- riërs, allemaal om godsdienstige redenen gevangen. Over onze brigade waren misdadigers gesteld, aan wie be loofd was, dat zij vrij gelaten zouden worden, als zij ons mar telden. Deze belofte is nooit ge houden, maar stel u voor: een misdadiger, die levenslang heeft gekregen en weer hoop heeft. Als ze je een kruis zagen slaan of je handen zagen vouwen of een. woord zeggen pver -God, u^e^dy j# doodgeslagen. Op een zondagmorgen komt de politieke functionaris van de ge vangenis. De hele brigade wordt verzameld. Hij ziet een willekeu rige jongeman. „Hoe heet je?" Hij zegt zijn naam, „Beroep?" „Priester." En toen spottend: „Ge loof je nog in God?" Die priester wist, dat als hij Ja zei. dit de laatste dag van zijn leven was. Wij keken allemaal naar hem. Een paar seconden was hij stil. Toen begon zijn ge laat te glanzen. Hij opende zijn mond en sprak nederig, maar zeer beslist: „Luitenant, toen ik priester werd, wist ik dat tijdens de kerk geschiedenis duizenden christe nen en priesters om hun geloof gedood zijn. Toch ben ik een christen en een priester gewor den. Ik wist, wat ik werd. En zo vaak ik het altaar naderde in mijn prachtig priestergewaad, be loofde ik God, dat als ik het uni form van een gëvangenè zou dra gen, ik Hem nog zou dienen. Lui tenant, gevangenis is geen argu ment tegen religie. Ik heb Helaas kan ik de toon niet weergeven, waarmee hij deze woorden zei. Zo moet Julia gesproken hebben over Romeo. Wij schaamden ons, omdat wij geloofden in Christus. Deze man had Christus lief, zoals een bruid haar bruidegom. Hij is geslagen en doodgemar teld. Maar dit is Roemenië. Roe-' menië is een land, dat bespot is, verdrukt, maar diep in de harten van de mensen is eén grote ach ting en een grote lof voor hen, die geleden hebben. De liefde tot God, tot Christus, tot het val land is nooit geweken. Mijn derland zal leven. Daarmee ein- l ik". TYEZE WEEK hadden we een onderhoud met de Ih- diër, mr. K. J. Peter, die een kort bezoek aan ons land bracht, met name aan de mensen van de Nederlandse zusterorganisatie, het Christelijk Jonge ren Verbond (CJV). Hij is in zijn land, India, secretaris van het vluch telingenwerk via de ook daar werkende YMCA, de Young Men's Christian Association, een der grote organisaties die zich over de gehele wereld beijvert om met name van huis en haard verdrevenen de hel pende hand toe te steken. Hij vertelde speciaal over de hulp aan tienduizenden Tibetanen, die thans nood gedwongen in India verblijven, omdat ze niet in eigen land onder het Chinese communistische regiem wensen te 'even. Mr. Peter kwam via Londen naar ons land. Zijn verdere trip gaat via de steden Genève, Rome, Athene, Beiroet, Jeruzalem, Kaïro, terug naar huis, New Delhi. Burma, binnen zijn (Van een onzer redacteuren) Wie in India mee mag werken Tibetaanse vluch telingen aan een nieuw bestaan te helpen het zijn overwegend landbou wers wie ziet met hoe veel moeite voor deze mensen enig land is be vochten, waarna hun zeer elementaire middelen zijn verschaft om er een be drijf op uit te gaan oefe nen, wrijft zich de ogen uit als hem bij een bezoek aan Nederland een indruk wordt gegeven hoe het hier in de agrarische sec tor toegaat. Veel meer ef ficiency, ultra-moderne bedrijfsmethoden (althans in Indiase ogen) en op- Boe onthutsend is het om dan te moeten horen dat de land bouw In Nederland er ondanks dat alles „niet uitkomt": dat er zelfs grote subsidies nodig zijn om de zaak draaiende te hou den. Merkwaardig, merkwaar dig. vindt YMCA-official mr. K. J. Peter uit New Delhi. Dat v/as voor hem toch wel de schokkendste ervaring, op gedaan in Holland, „uw schone, charmante en zeer welvarende staat"... Maar goed. daar zou hij het nu toch met ons niet verder over willen hebDen. Wèl over zijn confrontatie met een stukje vluchtelingenwerk in eigen land. In wereldverband, maar ook nationaal gezien inderdaad ..maar" een stukje. Want India heeft méér vluch telingen geborgen dan de rond 50.000 Tibetanen, die in 1909, en in minder wordende mate later, hun vaderland verlieten, omdat zich daar het rode Chinese regime vestigde. Het heeft na melijk ook nog zo'n slordige Aandoenlijk Voor een buitenstaander is het zonder meer aandoenlijk te vernemen hoe India, zelf tot zijn nek In de ellende, ten koste van grote opofferingen probeert deze mensen op te vangen. Dat wil zeggen ze een bestaan te verschaffen, want op korte termijn zit het er zeker niet in dat ze terug gaan. Een extra probleem bij de vele die het overbevolkte land zelf reeds heeft op te Die Tibetanen nu. Vraag niet wat er door die mensen heen moet zijn gegaan, toen ze meenden de wijk te moeten nemen voor een overheerser onder wie ze niet zouden kun- Weg uit hun koude, hoogge legen natie naar de warme vlakten van India, waar ze in een samenleving terechtkwa men die in letterlijk alle op zichten verschilde van wat ze altijd gewend waren geweest Geen mens bij wie ze zich Een leefpatroon dat helemaal niet in het nieuwe milieu paste. Gewoonten waar ze eenvoudig af moesten omdat ze in h et nieuwe land niet te handhaven waren (kleding, hygiëne). Al deze Tibetanen in balling schap werden in doorgangs kampen opgevangen. Hun gees telijke en wereldlijke leider, de Dalai Lama, kwam mee en kreeg van de Indiase overheid een nood-residentie op een berg te Dharamsala, in de Pensjaab. (Inmiddels hebben de 13,5 mil joen Tibetanen in eigen land een andere leider). De Indiase regering doet wat zij kan om na te komen wat wijlen Pandit Nehroe de vluch telingen heeft beloofd, namelijk het verlenen van alle steun waartoe zij maar in staat is. Daarnaast wordt van particulie re zijde aanvullende hulp gege ven. Een dier instanties is de YMCA. Voor een deel van de vluch telingen heeft India werkter rein gevónden in de landbouw. Aan alle provincies werd ge vraagd om land beschikbaar te stellen. In Mysore wilde men 4000 acres afstaan, dat is ruim 1600 ha. Het land werd ver deeld onder 600 families van gemiddeld vijf personen. Voor hen werden huizen gebouwd. De grond werd geschikt gemaakt voor het doel. Elke gezinseen heid kreeg twee ossen. Thans vijf dorpen voor Tibe- MR. K. J. PETER tanen gesticht, waarvan de meeste reeds selfsupporting zijn en de overige het binnenkort hopen te worden .En dat alle maal sinds 1960! De regering is ook met on derwijs gestart. Er kwamen elementaire scholen voor de jeugd waar ze de landstaal leren en waar hun ook Engels en andere vakken worden on derwezen. Reeds is er een voortgezette opleiding die be oogt de jongeren ook andere toekomstmogelijkheden dan die in de landbouw te scheppen. Een van de urgente eerste taken waarvoor men zich ge steld zag was het opvangen van honderden Tibetaanse wezen, die onverzorgd waren. Ei kwam een groot wezentehuis voor beschikbaar. Later kwa men daar ook kinderen in die half-wees waren of wier ouders hen moeilijk konden verzorgen. YMCA nam in tweede instantie de bouw van slaapgelegenheden voor haar rekening. In toppe- rioden bleek de grote capaciteit van 600 kinderen onvoldoende en moest wel het dubbele aan tal kinderen worden gehuisvest. Dan sliepen noodgedwongen twee kinderen in één bed... Inmiddels is er ook meer medi sche hulp gekomen. Volwassenen Mede dank zij YMCA zijn ook scholen voor volwassenen in het leven geroepen, die de Tibetanen helpen zich in hun nieuwe leefomgeving gemakke lijker te bewegen. Er wordt ook hier veel aan taalonder richt gedaan. Men brengt enige culturele vorming bij door ken nis te doen nemen van hetgeen in de krant staat of wat via de radio wordt verteld. Ook met vormen van recreatie en sport (waar men in Tibet nimmer aan deed) confronteert men dc volwassenen. Tenslotte tracht men allerlei aanpassingsmoei lijkheden te overwinnen in hy giënisch opzicht. De YMCA exploiteert diverse gemeenschapshuizen. Deze vor men de centra van pedagogie, recreatie en culturele vorming Langzaam maar zeker bereikt men meer jonge mensen omdat taalmuren lager worden. Plan nen voor meer gemeenschaps huizen en trouwens 'voor nog andere activiteiten wórden overwogen. Alles geschiedt ih nauw overleg met de plaatselij ke vertegenwoordiger 'van de Dalai Lama en de verbindmgs- man van. de Indiase regering. Behalve in India verkeken kleine groepen Tibetanen in Europese adoptielanden. Skan- dinaVië eii Zwitserland ontferm den zich over beperkte aan tallen. Dat het juist die landen zijn hangt samen met hun voor Tibetanen over het algemeen zo vertrouwde klimaat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 14