li Wereldraad moet zichzelf
en grondslag respecteren
Promotie mr. Geelkerken
op Europees kartelrecht
Op zoek naar lijnen voor
modern christelijk leven
El Atabal
vraagt hulp
Zomerconferentie ICCC
Kamercommissie stemt
in met omroepwet
NVSH-boek geen bijdrage
discussie pornografie
Een woord voor vandaag
Eigenlijk is het slot van het verhaal van de spijziging van de
5000 nog het merkwaardigsteAls allen gegeten hebben en
verzadigd zijn, lezen we: „En zij raapten de brokken op, twaalf
manden vol". Er is veel te veel. Was dit niet een heleboel extra
werk voor de discipelen, die toch al moe waren?
Als ChristiLS met vijf broden en twee visjes vijfduizend men
sen kan voeden, was het dan niet mogelijk 'geweest, dat. als
de laatste man volkomen verzadigd was, ook de laatste kruimel
op was? Waarom dan dit extra werk? Ik schreef al een paar
maal deze week. dat we niet vergeten moeten dat deze ge
schiedenis tegelijkertijd een gelijkenis is voor de discipelen.
Er blijven twaalf manden over, voor elke discipel van de Heer
één. Zij gaven het voedsel voor één man, nu is er overvloed
voor elk van de discipelen. Dat is één van de dagelijkse won
deren voor wie het evangelie uitdraagt. Hoe meer hij geeft
hoe meer hij ontvangt. Wie anderen helpt, wordt zelf geholpen.
Dat is een wet van het Koninkrijk Gods, die ook thans nog
geldt. Dat is de zegen van het geven.
We lezen vandaag: Jesaja 26:1-19
We lezen zondag: Jesaja 28:1-13
ZATERDAG 9 JULI
Röntgen onderw erp
van VU-dissertatie
AMSTERDAM Gistermidag is san
de Vrije Universiteit tot doctor in de
geneeskunde gepromoveerd drs. W.
H. van Wytick te Hilversum. Zijn
proefschrift is getiteld „Röntgen en Ne
derland" en handelt over Röntgens be-
trekkingen tot ons land en over de
opkomst van de röntgenologie hier te
lande.
Uit zijn proefschrift blijkt, dat
Röntgen, de ontdekker van de naar j
hem genoemde stralen, een belangrijke j
periode van zijn leven in Nederland i
heeft doorgebracht. Zijn moeder was j
Nederlandse en ook zijn familieleden, i
zowel van moeders als van vaders zij
de. Als student woonde hij in Utrecht
bij dr. J. W. Gunning, die op zijn ont
wikkeling een grote invloed heeft uitge
oefend.
De promovendus werd in 1913 in
Hannover geboren. Hij studeerde in
München, Berlijn en aan de gemeente- I
lijke universiteit van Amsterdam, waar I
hij in 1940 het artsexamen aflegde. Hij
is röntgenoloog aan het rooms-katho- j
lieke ziekenhuis te Hilversum.
Opnieuw heeft een comité bij mi
nister Vrolijk bezwaar gemaakt tegen
plannen om het voormalige militaire
vliegveld in de Bergermeer voor sport-
vliegerij in te richten. Men wil graag
Bergen als oase van rust behouden.
Zestig; procent zendelingen
s zending" te ver-
staat nog buiten oecumene
(Van onze kerkredactie)
ONTVANGEN
BOEKEN
Een vlek op de rug. door J. van de
Walle. Salamanderpocket, tweede druk
Uitgave Querido, Amsterdam. (255
blz. 1.951
Mijn grootvader en ik, door Top Naeff.
Salamanderpocket, tweede druk. Uitga
ve Querido, Amsterdam. (158 blz. 1.95).
Zelfportret of het galgemaal, door Her
man Teirlinck. Grote Marnixpocket,
vijfde druk. Uitgave Manteau. am
I uitdrukking „Kerk
staan.
Volgens is. Maris toont de oecumene
in de zendingslanden dikwijls meer j
belangstelling voor nationale revolutie I
dan voor de boodschap van bekering1
j en geloof.
j Ds. Maris hekelde het streven naar
een monopoliepositie van de oecumeni-
sche beweging. Het is al verschillende
ZEIST De Internationale Raad van Christelijke Kerken malen voorgekomen, dat aan een kerk
(ICCC) heeft geen bezwaar tegen een concentratie van het belij- I of zendingsorganisatie, die niet in de
den, zoals dat is geschied in de grondslag van de Wereldraad I
T, i /t S, j ry l bepaald zendmgsterrem werd gewei
van Kerken. Tegen de formulering (Jezus Christus God en Zalig- gercj
maker) richten onze bezwaren zich ook niet, al vinden we haar
vaag ineen tijd, die alles relativeert. Maar het bezwaar van de 1 ...:^alen w.e niet yer&eten- dat "os
ICCC gaat tegen het feit, dat de Wereldraad haar belijdenis niet ^ndiniSïUdaerSZbVitenPrd7occumcni-
handhaaft. sche beweging staat", aldus ds. Maris.
In plaats van steun te zoeken bij de
Aldus prof. J. J. van der Schuit in
de rede. waarmee hij de Nederlands-
Duitse conferentie van de ICCC deze
week in Zeist opende.
te Marnixpocket, derde druk. Uitgav.
Manteau. Den Haag. (237 blz. 7.50).
Ons weekeindhuisje Honderd-en-één-raad
gevingen, door To en Theo de Vries.
Uitgave Broekman De Meris.
Amsterdam. (76 blz. 5.90).
Vreugde met Venus, samengesteld en
geïllustreerd door Jan van Wessum.
Uitgave An dries Blitz, Laren, (ƒ4.25).
De schadestaat procedure, door mr. J.
Spoelder. Uitgave A. en E. Kluwer
Deventer. (176 blz. 17.50).
Nietigheid van Concurrentiebeperkingen,
door J. G. Geelkerken. Uitgave JE
E. Kluwer. Deventer. (306 blz. 22.50).
AMSTERDAM Gistermiddag I
promoveerde aan de Vrije Univer
siteit tot doctor in de rechtsge-1
leerdheid mr. J. G. Geelkerken te;
Leiden op het proefschrift „Nietig- J
heid van concurrentiebeperkingen.
Handhaving van het kartelrecht:
der Europese Economische Ge-i
meenschap". Promotor was prof.
mr. W. F. de Gaay Fortman.
De basis van het kartelrecht in de
Europese Economische Gemeenschap
ligt in de artikelen 85 en 86 van het'
verdrag tot oprichting van de EEG. j
Hierin worden kartels, die de handel j
tussen de lidstaten ongunstig kunnen
beïnvloeden en de concurrentie binnen I
de gemeenschappelijke markt beper-
r>,r ken- verboden (tenzij dit verbod buiten
P BLrtve" U.t/ave 3 H Kan - toepMamg wordt verklaard) en ook het
pen (34 blz. f 1.95) I misbruik maken van een machtspositie I
Resocialisatie, door mr. A. Heijder. Uitga- op de gemeenschapelijke markt. De i
ve JE E. Kluwer, Deventer. (24 blz. I commissie van de EEG is de eerst-aan- j
2.50) gewezene, om deze bepalingen te hand-
Codificatie, perikelen, door mr. J. Th. de haven en zelfs de enige, die het eerstge-
Smidt. Uitgave AE. E. Kluwer. Deven-j noemde verbod buiten toepassing kan I
ter (24 blz. 2.50). i verklaren 1
Mr. Geolkrrkrn .-wacht, da. dc kar-
riene druk Ultfive Kojtnos. Aimter- telpolitiek van de cotnmisie binnen af
dam. f283 blz. 19.50».
Vrijgemaakte synode
op 18 oktober
AMERSFOORT De gereformeer
de kerk (vrijgemaakt) van Amers-
foort-West heeft een generale synode
bijeengeroepen tegen 18 oktober om
half tien in de Westerkerk te Amers
foort.
Deze synode heeft als enige agenda
punt de benoeming van een hoogle
raar aan de Theologische Hogeschool
in verband met de emeritaatsaanvraag
van prof. dr. H. J. Jager.
zienbare tijd vastere vormen zal gaan
aannemen. Het belang voor de praktijk
van het economische verkeer van de
artikelen 85 en 86 EEG zal daardoor
aanzienlijk toenemen. En daarmee het
belang van de vraag naar de rechtsgel
digheid van de rechtshandelingen, die
op enigerlei wijze met deze artikelen
in strijd komen. 'Artikel 85 lid T. be
dreigt de ontoelaatbare kartels met nie
tigheid. Wat is de omvang en de gevol
gen van deze nietigheid? Kan een
rechtsbehandeling ook nietig zijn in
verband met schending van artikel 86?
Dit zijn volgens mr. Geelkerken vra
gen van Europees recht, die in hoogste
instantie zullen worden beslist door het
hof van justitie van de Europese ge-
Minderheid blijft protesteren
DEN HAAG Met de Omroep-: Zm vele Kkmrrledrn vrajen waar-
j- u ,,,„„,1 om niet in het wetsontwerp is opgeno-
wet die begin mei werd inge- mrn dat reclamc djent te wordfn uIt.
diend, stemt de bijzondere com- gf.ZOnden in blokken en duidelijk onder
missie van de Tweede Kamer in scheiden van de programma's. Recla-
het algemeen in. De ministers luss'» 21 22 "lls ir R'
Promotie in het
derde geslacht
AMSTERDAM De promotie
van mr. Geelkerken had voor de
Vrije Universiteit een bijzonder
cachet. Het is namelijk voor de
eerste maal, dat aan deze uni
versiteit een promotie plaats
vindt „in het derde geslacht".
Op 15 oktober 1909 behaalde
de grootvader van de jonge doc
tor de graad van doctor in de
theologie. Het was de bekende
Amsterdamse predikant wijlen
dr. J. G. Geelkerken. Zijn
proefschrift handelde over de em
pirische godsdienstpsychologie.
Mr. Geelkerkens vader, het
Tweede-Kamerlid dr. X. G. Geel
kerken, promoveerde op 23 febru
ari 1932 op het proefschrift „Pre
ferentiële rechten in de koloniale
handelspolitiek".
Dr. J. G. Geelkerken sr. was 29
jaar, toen hij promoveerde, zijn
zoon 25 jaar (deze promoveerde
op zijn verjaardag) en de klein
zoon 27 jaar.
maar in het sehalte; niet in de breedte j oecumene (als het gaat om kwesties als
handelen, maar in de diepte van toewijzing van zendingsveldcn. lec-
I tuurverspreiding, hulpverlening, oplei
ding, sociaal werk) bepleitte hij
het belijden.
clamestichting wenst, zou langere TV-
meenschappèn. Op grond van een ana
lyse van de methoden van rechtsvin
ding-wan-.dit hof sinds 1954 blijkt vol
gens mr. Geelkerken, dat het steeds
teruggrijpt op het nationale recht van
de lidstaten. Daarom heeft hij in zijn
dissertatie een uitvoerig rechtsverge
lijkend overzicht gegeven van de nietig-
heidsleer in de zes landen. Ook het
kartelrecht van de lidstaten en van de
EGKS heeft hij op dit punt onderzocht.
Prognose
Op basis van dit materiaal heeft hij
een schets gegeven van wat men ver-
i wachten kan ten aanzien van vragen,
ais die of de nietigheid van een kartel
1 ook terugwerkende kracht zal hebben;
of de nietigheid zich ook zal uitstrek -
I ken tot al de overeenkomsten, die op
het ontoelaatbare kartel gegrond zijn
en of een kartel ook Voor een deel
nietig kan zijn.
Daarnaast bespreekt mr. Geelkerken
in hoeverre de bevoegdheden van de
commissie van de EEG, vaii het hof
van justitie en van de nationale kartel-
autoriteiten en rechters elkaar beper
ken en welke de betekenis is van het
begrip „voorlopige geldigheid", dat het
hof heeft gecreëerd in zijn beroemde
Bosch-arrest.
Het gaat er niet om. of wij allen
dezelfde kerkelijke belijdenis hebben,
maar of wij allen christgelovigen zijn.
Het gaat dus om de centrale waarhe-
den, waarmee ae kerk van Christus
staat of valt Ook de ICCC wil in haar
getuigenis concentreren inzake Gods
waarheid. Daarom had prof. Van der
Schuit geen direct bezwaar tegen een
(concentratie van het belijden, zoals de
j Wereldraad dat doet.
i Maar wil dal belijden waarachtig
zijn, dan moet dat ook gehandhaafd
worden. Dat is geen kwestie van
„kerkelijke tucht", maar van zelfres
pect. Prof. Van der Schuit noemde het
een blamage, een grenzenloze toleran
tie in geloofszaken, wanneer an de
Wereldraad jui.'l aan de vrijzinnigheid
een leidende en sterk dirigerende func
tie wordt gegeven. Het is deze toleran
tie, die èn in de politiek èn in de
kerken een bedreiging is. De ICCC
wijst elke invloed van deze doorbraak
af. Wie dit standpunt huldigt, hoort bij
de ICCC.
ONBEGRIJPELIJK
Dc antithese wordt weggedoezeld en
prof. Van der Schuit noemde het
onbegrijpelijk, dat een volk, dal man
nen als Kuyper en Bavincksa's leiders
aanvaardde, niet meer opschrikt over
alles, wat tegenwoordig gehoord wordt
inzake schriftkritiek en schriftgcloof.
Zijn wij reeds in de tijd gekomen,
waarvan Jezus gesproken heeit, dat èn
de wijze èn de dwaze maagden samen
in slaap vallen?
Op de vraag, waarom de ICüC-ers
niet binnen de Wereldraad aan het
gesprek willen deelnemen, om zo als
bijbelgetrouwe kerken invloed te Haten
gekten, antwoordde prof. Van dér
Schuit, dat de Wereldraad geen ge-
sprekscentrurp, maür een geloofscen-
trüm is. Bovendien vergeleek hij de
invloed van bij'oelgetrouwe kerken in
de Wereldraad bij een vlieg op de rug
van een olifant.
ZENDIiNG
ICCC-secretaris ds. J. C. Maris haak
te op het betoog van prof. Van der'
Schuit in met zijn referaat „Kerk en
zending". Sinds de integratie van de
internationale zendingsraad in de We
reldraad wordt meer nadruk gelegd op
kerk dan op zending. Deze integratie
was maar niet eenvoudig een accentue
ren, e zending kerkelijk is. Er zit
iets anders achter, aldus ds. Maris.
Men vindtsindsdien telkens d» uit
spraak „Kerk is zending". De oecume
nische visie gaat het zendingswerk
beheersen. De bekering van de enkele
mensdoor de prediking van het evange
lie maakt plaats voor een meer sociaal
gerichte actie van de kerk als geheel.
Vooral in deze zin blijit men de
werking en overleg met bijbels
I gefundeerde zendingen in verschillende
landen.
Ds. Maris eindigde met een
appèl tot nieuwe zendingsijver.
,,Er is reden tot heilzame veront
rusting. Als kerken doen wij lang
niet genoeg. In Amerika komt het
voor, dat één plaatselijke kerk
één of meer zendelingen voor
haar rekening neemt. Dit moge
ons beschamen en bezielen. Los
van oecumenische belemmerin
gen zullen de schriftgelovige ker
ken tot een nieuwe zendingsdrang
moeten komen."
Zomerconferentie Gemeentetoerusting
Giro 2511 37
(Van o
e kerkredaktie)
ROTTERDAM-Vier km ten noor-
den van Malaga in Zuid Spanje
ligt El Atabal, een woonoord van
Nederlanders. Veel bewoners zijn
afkomstig uit Indonesië. Predikant
daar is ds H. van den Brink, be
kend om zijn zendingswerk in In
donesië en in het bijzonder in Ma
kassar.
De eerste Nederlandse kerk
dienst in El Atabal is Eerste
Pinksterdag in een huiskamer ge-,
houden. Een van de 35 kerkgan
gers was ds A.J .van Sluijs uit
Berkel en Rodenrijs, die in de om
geving met vakantie was. In het
.Centraal Weekblad van 'deze week
brengt de Berkelse predikant
verslag uit van zijn ervaringen.
De geestelijke verzorging van de
ongeveer 2.000 Nederlanders in
Spanje is een grote opgave voor ds
Van den Brink. Zijn kerkdiensten
kan hij alleen per brief aankondi
gen. Advertenties en raambiljetten
zijn verboden. Verder betekent het
afleggen van de pastorale bezoe
ken een zware financiële last.
Ds Van Sluijs heeft nu zijn colle
ga in Spanje beloofd wat geld in
te zamelen, waardoor ds Van den
Brink een stencilmachine en
desnoods een auto kan bekostigen.
Het gironummer van ds AJ. van
Sluijs te Berkel en Rodenrijs is
25 11 37.
Ds Van Sluijs besluit zijn
verslag van dit vakantiebezoek
met: ,.Ds v.d.Brink doet dagelijks
zijn pionierswerk op een vrij een
zame post in dit Roomse land,
waarin de protestantse kerken wel
een groeiende, maar nog zeer be
perkte vrijheid hebben. God ster-
i zegene hen."
van Philadelphia kunnen we leren, dat in deze tijd?
haar betekenis niet ligt in het getal,
WOUDSCHOTEN
Onze tijd die
alles in beweging
stelt laat de mo
raal niet onge
moeid en ze doet
dat de christelijke
leefgemeenschap uiteraard ook
niet. Als het dan gaat om een ver
anderende moraal, wat is dan de
inhoud. ei;van en wat veel. .be
langrijker is hoe werken We
ermee? In alle simpelheid ge
zegd: hoe vinden we met elkaar
nieuwe wegen om te komen tot
een verantwoord christelijk leven
Foreestkliniek toch
verkopen aan
Amsterdam
(Van c
r verslaggevi
len hun ledental te dan- j -»
bijzondere omstandighe- LutherS IlOOgleraar
O
voor hereniging
met R.K. Kerk
Bemoeienis
Bedenkingen worden v
lende zijden geuit tegen de
moeienis. De regering
in verschil-
jverheidsbe-
verminde-
NEW YORK Het gaat nu niet.
meer om de vraag, of de protestanten
naar Rome terug moeten, maar wan
neer en onder welke voorwaarden zij
dat kunnen doen. De hoop op hereni-
ring daarvan ten gunste \an de zendge- |g a,|enn|ngi utopisch. Wij zullen
machtigden zelf of do gemeenschappe- n|r, K>ehoeven te wachten lot de jongste
lijke organen nog eens moeten overwe- i d
gen. Thans moet reeds duidelijk wor-j
den uiteengezet hoe iedere wezenlijke j Aldus de lutherse hoogleraar prof.
aantasting van de vrije meningsuiting dr. Carl E. Braaten uit Chicago in het
kan worden voorkomen, want de mi- laatste nummer van „Una Sancta". een
nister kan volgens het ontwerp een pro- kwartaaltijdschrift van Amerikaanse
grammamedewerker voor een bepaalde lutheranen.
termijn uitsluiten van medewerking Niets lag Luther zo ver. als de stich-
aan uitzendingen. ting van een (nog wel naar hemzelf
De vrees wordt uitgesproken dat via genoemde) onafhankelijke kerk, die
een achterdeur een soort nationale om- naast en in concurrentie met de
roep wordt geschapen. Begrip wordt Rooms-Katholieke Kerk zou bestaan
ook gevraagd voor de grote onzekerhe- aldus prof. Braaten. In het huidige pro
den waarin de omroeporganisaties testantisme komt een „evangelische ka-
thans verkeren. tholiciteit" op. Het wordt tijd de vraag
De mogelijkheid wordt onder ogen te stellen, of de protestantse kerken
gezien dat de omroepen met alle denk-[geen „reformgroep" binnen een onge-
b8re middelen zieltjes moeten gaan deelde Katholieke Kerk moeten zijn, zo
winnen om hun zendtijd te behouden. I schrijft deze hoogleraar.
AMSTERDAM Prof. dr. G. A. Linde
boom, hoogleraar aan de Vrije Universi
teit, moet de Pieter van Foreestkliniek in
Buitenveldert aan de gemeente Amster
dam verkopen. De Amsterdamse recht
bank heeft dit vonnis gewezen in de
civiele procedure, die de gemeente tegen
prof. Lindeboom had aangespannen.
De Amsterdamse hoogleraar en de ge
meente waren destijds tot overeenstem-
over de verkoop van dit
7, -. 7 1 I te nmnciuaui ccvurcu u|i u ucvcmuci tirneiinujs, wdarvan prof. Lindeboom
oorlopig verslag geprezen voor minderheid betreurt het zeer dat straks 1938 jn 1961 jegde hij aan de vrije eigenaar is. Het college van burgemeester
de indiening binnen een redelijke op alle zenders reclame zal worden UnlvergHe|t riJn doctoraal examen af., en wethouders diende daarop by de ge-
termijn, al heeft snelle IndieninR Ter voorbereiding «U» jrojj-chrif f/T^lUVS «Aril:
het nadeel dat weinig ervaring De bewindslieden worden uitgeno- "'j °L„. ;gen. Later wilde de hoogleraar de verkoop
•rol -riln onwoHnnn mof het over-digd nader uiteen te zetten waarom "ng ^"Ken.v*" «*e c°mmissie van annuleren. De gemeente Amsterdam hield
zal zijn opgedaan met net over omroeDverenieine verplicht;^e Thans is hij advocaat en pro- echter vast aan de gemaakte afspraak en
gangsbestel. ern ^dig pmgAmm. «Ten htt d. rrchter uitmrc.k doen.
gen. Vergelijking met de pers doet,
Een minderheid spreekt nog vreemd aan, want „nimmer is van een
van een schijn-openheid in het hestel|d kladdirectie geëist een volledig
als de stringente bepalingen gehand-. dagblad te maken. wat dat dan ook
haafd blijven. Deze leden vragen hoe -
nieuwe gegadigden een reële kans krij- JT'l
gen. Zij vinden dat zij die een toestel f ll 771S
hebben en dus mee kunnen tellen voor i
het vereiste ledental van een adsp,. De. d.rplicht.nj, om
"«Tbom «nde^erd d^ ee. minderheid' „in
neTen zich duT^Teelal óp een bestaande «rijd peach, me. he, karakter van he,
ridt en of ze het met het bestel eens e.pen ha» maar de onder,:
WaChte" Ski" h""
Dc TROS en de RTN hebben volgens
deze Kamerleden hun ledental te dan
ken a_
den. die zich In de toekomst niet
zullen voordoen. Zij menen dat nog niet
bewezen is dat het huidige bestel inder
daad gebaseerd is op de wensen van
een meerderheid van het Nederlandse
volk.
Dit is het thema van de zomerconferen
tie der stichting Gemeentetoeruscing tot
vernieuwing en verdieping van het (ge
reformeerd) kerkelijk leven, die giste
ren en vandaag op het conferentieoord
Woudschoten wordt gehouden.
Dr. B. Rietveld, uit Den Haag, benader
de het onderwerp van theologiscne zijde.
Hij noemde verscheidene voorbeelden
van veranderende moraal, waarbij in al
lerlei opzichten de grenzen wegvallen.
Veel van hetgeen vroeger werd afge
keurd wordt nu aanvaard en zo niet dan
dringt het zich eenvoudig op. Deze ve
derde en nog steeds veranderende situa
tie dwingt tot heroriëntering.
De spreker schetste, dat men bij het
pogen om te komen tot een nieuw le
venspatroon, huiverig blijkt te zijn vooi
een nieuw stel regels voor de moraal
Men stelt, dat ze hoogstens het ieven wat
intomen maar het niet werkelijk gezond
maken en dat ze weer voedsel aan oude
kwalen van onoprechtheid en vormelijk
heid geven.
Men zoekt het daarom veeleer in dc
diepte van het mensenhart. Daar behoort
de mens gezond te zijn; zijn uiterlijk
gedrag zal zich dan vanzelf t:n goede
wijzigen. Het hart behoort dan beheerst
te worden door liefde.
Dit achtte spreker een juist uit
gangspunt. Gevraagd moet echter wor
den waar dit liefdevolle hart vandaan
TIET WAS NATUURLIJK
nief comme il faut zo te loe
ren en te luisteren naar de
mensen, die aan het tafeltje naast
me zaten. Maar de aantrek
kingskracht die van de hoofd
persoon uitging was zo sterk, dat
ik nauwelijks oog of oor voor iets
of iemand anders had.
Ik lepelde quasi met smaak
mijn soep, waar ik door het
luistervinkspelen gedachteloos te
veel zout in had gegooid. Ze ma
ren met z'n drieën. Een echt
paar van midveertig en een
oude dame. Haar handen beef
den, zodat .le gloed van de
grote zeekleurige steen aan haar
vinger steeds van hel flonkeren
tot zacht gloeien veranderde,
aan-uit, aan-uit, als een vuurto
renlicht. De zwarte hoed op hel
zilverwitte haar was koninklijk.
Haar ogen waren heel licht en
straalden. „Kinderen wat heerlijk,
deze dag'', zei zeHet klonk niet
pathetisch. De ober bracht menu
kaarten, die ze niet openmaakte.
Tegen haar zoon zei ze: „Nu hoop
ik toch zo dat er forel is, gebak
ken forel met amandelen. Ik ge
loof dat ik dat in geen eeuwen
heb gegeten". De zoon vroeg: ,J!n
wat witte wijn erbij?"
Jfee", vond de oude dame, „lie-
rosé".
Het klonk gedecideerd, maar
absoluut zonder poeha. De ober
beloofde haar de forel met aman
delen en bracht de rosé, die een
wedstrijd flonkeren begon met de
ring. De toegewijde liefdevolle
blikken waarmee haar kinderen
haar omringden waren even vro
lijk en blij als de licht rode wijn
in de glazen. Ik kreeg helemaal
niet de indruk dat het echtpaar
„bejaardenzorg" pleegde, zo in de
geest van: we vemen het oudje
maar eens een keertje mee uit.
Haar trillende hand hief het glas:
„Dat ik nu 85 ben. Zullen we daar
op drinken?"
Nog veel goede jaren mama".
Even leek ze te ontroerd te zijn,
maar ze was snel weer zichzelf,
zette haar glas neer en zei met
een precieus mondje: „Goed die
wijn, heel goed".
De ober droeg de schalen aan
en toen hij de vis ontgraat op de
borden had geschoven en was ver
dwenen zei ze: ^Zullen we begin
nen?" Haar hand gleed op die van
haar dochter toen ze vervolgde:
„Ook danken voor vandaag hoor
en voor alles". En daar midden in
de dritkte van af en aan dravende
obers, van tientallen mensen die
zich te goed deden aan het vette
der aarde, bogen ze hun hoofd en
baden. Zo hoort het ook, zou mijn
tante Nel zeggen. Ach, er hoort
zoveel en zoveel niet. Ik wilde me
daar helemaal niet in verdiepen,
ik wilde me alleen in de harmo
nie, in de warmte die van het
drietal uitging koesteren. Van de
levens van de oude dame en haar
kinderen wist ik achter de streep
van dat ogenblik nietsDat was
ook niet nodig. Nu waren ze er,
nu waren het blijde mensen, die
zonder het te weten mij iets ga
ven. En ik dacht: als ik het
beleef, waar zal ik zijn als ik 85
ben? Wie zal ik om me heen heb
ben? Wie zullen van me houden?
Zouden mijn handen ook zo be
ven en mijn ogen zo stralen? Wat
zal ik eten? Geen gebakken forel:
als me dat nu al te machtig is,
dan zeker. Hoeveel vreugden heb
ik nog te tellen? Of niet tellen en
als vanzelf sprkend accepteren?
Hoeveel tranen zal ik nog schrei
en. hoeveel bitterheid wegwerken
Het is een lange reis eer je 85
bent.
Misschien ben ik eerder dood
dan mijn oude dame. Misschien
ivas dit de laatste rosé die zij
dronk. Het ongewisse van het le
ven overrompelde me als nooit te
voren, maar beangstigde me niet.
Op een parasol, die rood uitstond
op het terras voor het restaurant,
streek een duif neer.
„Dag duifje, kom je vrede bren
gen" vroeg de oude dame. „Vlieg-
maar wat verder, mijn beestje,
vandaag heb ik niets nodig. Van
daag heb ik vrede genoeg".
Zij zei precies wat ik voelde.
Mink van Rijsdijk.
komt en bovendien, of aan net enkele
mensenhart, hoe liefdevol ook, de
wijsheid kan worden toegeschreven die
voor praktische oplossingen in allerlei
situaties nodig is.
Afwijzend 9tond dr. Rietveld tegenover
het optimisme waarmee wel de aanwezig
heid van het liefdevolle hart als gegeven
wordt verondersteld mits het maar aan
bod kan komen en niet door (overdre
ven) nadruk op de toorn van God en op
de zonde in zijn spontaneïteit wordt ge-
men van de enkele mens, gedreven door
liefde, in die verschillende situaties het
juiste antwoord zou verwachten, des
noods tegen alle wet en zede in.
Dit laatste lichtte hij toe door te
schetsen, dat het leven te ingewikkeld en
te moeilijk is om van een enkel
senkind te eisen dat hij alleen
een warm hart en verder zonder hulp de
juiste weg zou vinden. Het Evangelie
eist ook een liefdevol hart en niet alleen
een uiterlijke wetsgehoorzaamheid. Maa:
dat hart wordt door vele verbanden
gesteund en bestuurd: het is vrucht
wedergeboorte.
Samen
De liefde is een antwoord op de liefde
van God. Ze ontstaat uit de gemeenschap
met Christus, in het geloof, door de Heili
ge Geest. Ze is dan in overeenstemming
met de wet. Zij zoekt haar wegen samen
met anderen, aan wie speciale gaven ten
nutte van het geheel gegeven zijn.
Dan is er nog ceze belangrijke vuistre
gel: de liefde is op de voleinding gericht,
het leven wordt er beter van, nooit slech
ter. Een nieuwe moraal zal dus een voort
gaande verfijniog en verdieping te zien
geven. De bijbelse liefde beweegt zich
tussen geloof en hoop en is dus wel zeer
eigen van aard, aldus dr. Rietveld.
Aan de hand van deze gegevens toetste
vervolgens ds. B. van der wal. medewer
ker van het universitair instituut vor
mingswerk bedrijfsleven te Utrecht, een
en ander aan wat praktisch in kerk en
industrie voorvalt.
De conferentie verdeelde zich vervol
gens in gespreksgroepen om de kwestie
ethiek-nieuwe moraal nader vooral prak
tisch .onder ogen te zien en zo mogelijk
lijnen te trekken die mede richting -kun»
nen geven aan het christenleven van alle
dag. In plenaire vergadering zou men
proberen conclusies te trekken.
Prot. geestelijke volksgezondheid:
DEN HAAG Het boek „Is pornogra
fie schadelijk?", van de Deense
schrijfster Anna Karin, dat de Neder
landse Vereniging voor Sexuele Hervor
ming heeft uitgegeven (en dat door de
overheid in beslag is genomen red.)
om de discussie over het verschijnsel
pornografie aan de orde te stellen, zal de
lezers niet helpen om inzicht te krijgen
in deze, op zichzelf actuele, moeilijke
materie. Het brengt hen eerder op
dwaalsporen.
Dit is de mening van het Nationaal
protestants centrum voor de geestelijke
volksgezondheid, dat over het initiatief
van de NVSH een verklaring heeft uitge
geven. Het bestuur van het centrum
spreekt de hoop uit, dat de discussie
spoedig met beter materiaal kan worden
voortgezet.
Volkomen is het bestuur akkoord met
de NVSH dat het nodig is de pornografie
aan de orde te stellen. Van dit
verschijnsel is meer in ons volksleven
sprake, terwijl overheidsmaatregelen om
het tegen te gaan tot nu toe en zelfs in
toenemende mate hebben gefaald.
Al evenzeer is het bestuur van hei
protestantse centrum van mening, dat
het van betekenis voor de discussie kan
zijn fragmenten van pornografische of
naar pornografie neigende geschriften te
publiceren.
Maar als het probleem aan de orde
wordt gesteld moet recht worden gedaan
aan de wezenlijke betekenis van de sexu-
aliteit voor het mens-zijn als man en
vrouw en aan de achtergronden van de
cultuur waarbinnen de mens leeft. Al
leen zo kunnen op de juiste manier de
remmingen worden benaderd, die een
cultuur de beleving vap de sexualiteit
oplegt. Pas daarna kan men de lezers
leren een houding tegenover de pornogra
fie te bepalen.
Met teleurstelling constateert het
Beroem n eswerk
NED HERV. KERK
Beroepen te Aarlandervee..,
Koelman te Surhuizem: te Herkingen. kenden
kand. J. L. Ravesloot te Delft.
Beroepbaar kand. T. A. D. W. Aris.
Frans van Mieresstraat 55 bis, Amster
dam: kand. A. van de Beek, Klomper-
weg 91, Lunteren; kand. K. J. Inberg,
hervormde pastorie, Cornjum (Fr.); kand.
G. J. Martens, Merwekade 229 bis.
Utrecht; kand. E. J. Struif, hervormde
pastorie, Feerwerd (Gr.); kand. A. M.
van Zweeden, Verlengde Heereweg 141,
Groningen.
Mej. M. C. Barbas. Prof. Wentlaan 19,
Utrecht heeft na gehouden volloquium
een getuigschrift onvangen, bedoeld in
art. 18 van de ordinantie voor de oplei
ding.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Beverwijk (industriepred
IJmond), J. Pasveer te Zeist.
Aangenomen naar Rotterdam-Pen-
drecht, H. Peper te Slootdorp, die bedankt
voor Den Ham (Ov.) en voor Wolfheze.
Beroepbaar kand. M. A. Noorloos, Gro
te Haar 31, Gorinchem.
bestuur van het protestantse centrum,
dat aan deze fundamentele eisen in het
door de NVSH uitgegeven boek op geen
enkele wijze wordt voldaan. Het doet
tekort aan de werkelijkheid van de n
door de sexualiteit als een e i g
tingen bepaalt.
En wat de culturele achtergronden
„Is pornografie schadelijk?" betreft, het
boek doet vele en tendentieuze uitspra
ken over de religiositeit in het algemeen
en het christendom in het bijzonder.
Paus Paulus benoemt
commissie voor
taak van de leek
ROME Paus Paulus heeft deze
week een commissie ingesteld, die moet
ijveren voor uitbreiding van de taak
der leken in de Rooms-Katholieke
Kerk. Speciaal heeft deze commissie
tot opdracht gekregen artikel 26 van
het conciliedecreet over het lekcna-
postolaat en artikel 90 van het decreet
over de kerk in de moderne wereld
ten uitvoer te brengen.
Het eerste artikel voorziet in de
instelling van een speciaal secretariaat
voor leken bij het Vaticaan. Verder
beoogt het in het algemeen nauwere
samenwerking tussen geestelijkheid en
leken op alle niveaus.
In het tweede artkel wordt de vor
ming uiteengezet van een Vaticaans
agentschap ter bestrijding van de hon
ger en tot hulp aan ontwikkelingslan
den. Verder wordt hierin aangedrongen
op grotere steun aan alle internationale
organisaties, die voor de vrede werken
en gepleit voor speciale middelen voor
rooms-katholieken. om met andersden-
vrede samen te wer
ken.
De commisie, die bedoeld is, om deze
werkzaamheden van de grond te krij
gen, staat onder leiding van de Cana
dese kardinaal Maurice Roy. Vice-voor-
zitter zijn een Italiaanse aartsbisschop
en een Franse bisschop. De vier le-
ken-leden (waaronder een vrouw) zijn
afkomstig uit Australië, België,
Duitsland en Italië. Onder hen is prof.
August Vanistendaele.
Niet bij brood alleen
nu al f 130.000
AMSTERDAM D.» opbrengst van
Wolfheze. j de speciale actie van het Nederlands
'Bijbelgenootschap „Niet hij brood al-
Emeritaat verleend aan J C. J. Kuiper »«rtreft de _ie_ wachtin„ ei. hc-
te 's-Gravenhage-West. draagt nu al ruim 130.001 rolden. Nog
GEREF. GEMEENTEN steeds komen dagelijks v e rillen
Beroepen te Vlissingen, J. Karens tc binnen op giro 44.000 ten name van
Nieuwerkerk (ZldJ het NBG te Amsterdam.