Mieke Bouman
overleden
Veel kritiek op korting
van 2 pet vakantiegeld
Niemand is er gelukkig mee
EZH: 25 jaar
gekoppeld
Regeling met
vele haken
en ogen
Verkeer eist weer vele
mensenlevens
MÜ7ICK
Prins van Homburg
vol verve gespeeld
Rekord uit
Duitsland
Nat.Ballet bracht goede
Giselle en Petroesjka
Boheemse
Gotiek in
Boymans
NDP beschouwt zich
geen nazi-partij
NIEUWE LE1DSE COURANT
MAANDAG 20 JUNI 196(
ZWOLLE Te Smnta Gertrudis op
Ibiza (Balearen) ls zaterdag plotse
ling op 58-jarlge leeftijd overleden
mevr. dr. Maria Sophia Bonman
van den Berg.
Mevrouw Bouman heeft de bewon
dering van het gehele land afge
dwongen door de evenmoedige als
bekwame wüze waarop zij, tien jaar
geleden, in de geruchtmakende pro
cessen tegen Nederlanders in Djakar
ta, de beide hoofdverdachten, de heren
L. N. H. Jüngschlaeger en H. C. J. G.
Schmidt, verdedigde.
Bus botst en slipt
in stromende regen
UTRECHT Niet alleen de on
georganiseerden maar ook het
georganiseerde bedrijfsleven in
de bouw blijkt kritisch te staan
Na haar repatriëring, sinds 1956,j u j*
erd mevr. Bouman benoemd tot Rid- tegenover de inhouding van twee
procent administratiekosten bij
de verzilvering van vacantiebon-
nen voor ongeorganiseerden.
werd mevr. Bouman benoemd tot Rid
der in de orde van de Nederlandse
Leeuw. Aan de universiteit van Gro
ningen promoveerde zij tot doctor
honoris causa in de rechten.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Vanmiddag recipieerde
het Elektriciteitsbedrijf Zuid-Holland ter
gelegenheid van zijn 25-jarig bestaan in
het Provinciehuis. Velen kwamen de pre
sident-commissaris. mr. J. Klaasesz en de
directie gelukwensen. Ook werd afscheid
genomen van de directeur ir. J. H. Bak
ker. die naar Arnhem vertrekt. Zijn op
volger is ir. J. H. Goossens. Adjunct-di
recteur werd ir. A. Govers.
Een kwart eeuw geleden sloten de pro
vincie en de gemeenten Delft, Dordrecht,
Gouda, Den Haag, Leiden en Rotterdam
een overenkomst, waarbij de N.V. EZH
werd opgericht. Het was wenselijk geble
ken de nodige elektrische energie in
Zuid-Holland in samenwerking op te
wekken en de in deze gemeenten bestaan
de centrales te koppelen. Hierdoor kon
den de gevolgen van storingen worden
beperkt en kon economischer gewerkt
worden. Kort na de bevrijding werd de
verbinding met Noord-Brabant in bedrijf
gesteld en in 1949 werd het net
In de eerste plaats Is de regeling pas
ln tprll overeengekomen en in mei via
"«whlkkinj het Coll.,, hee(t
(Van onze soc.-econ. redactie)
HENGELO Zes personeelsleden
van de AKU in Emmen zijn gisteren in
een ziekenhuis achtergebleven toen
hun collega's na een bang avontuur
huiswaarts keerden.
De bus waarmee ze zaterdag een
tochtje hadden gemaakt, raakte in de
stromende regen een auto die in de
berm stond, schoof over het natte weg
dek naar links, raakte een inhalende
auto, gleed tussen bomen door en kan-
telde in een bermsloot. Via een nood-
luik en gebroken ramen werden de
passagiers door voorbijgangers naar
minde- buiten gehaald.
In het ziekenhuis moesten zeventien
mensen worden behandeld. Zes liggen
er nu nog met gebroken benen of snij
wonden.
nauwlijkes nodig, i
Rijksbemiddelaars goedgekeurd.
reTéHne'een terugwerkende imchf t^fe-hel,f Jaar 8ekweekt wordt, de administra-1 fijic contributiebedrag aan
ïStfSTSrtÜKS SSSJ"al *eünancierd 201,0611 kunneni len
vklin* ,»lf nikt mtap^I irkanPAlrkn
De aannemers kop>en reeds aan net
van het vakantiejaar vakantiebon
die per week ana de werknemers
zijn. toch administratiekosten
ring gebracht zien op hun vakantiegeld
in de bedrijfstak, waarin ze niet georga
niseerd zijn. Over dit probleem is thans
overleg tussen de bonden gaande.
Een ander zwak punt in het systeem is'
nog. dat alleen de werknemers, die lid
zijn van een vakbond aangesloten bij
een der vakceintrales, NVV, NKV of
CNV, als georganseerd worden aange
merkt. Alle andere georganiseerde bouw- volgpnHp wppk in
vakkers (en dat zijn er nog vele duizen- 8
deni aangesloten bij de zogenaamde cate- uitbetaling
gorale organisaties, gelden als ongeorga- *>,nnen-
niseerd en zien dus administratiekosten
indering gebracht op hun vakantie
eken duren. Inmiddels gaat
Rotterdam en Den
/an vakantiegeld be-
hun bond beta-
regellng self niet wordt gesproken.
In de tweede plaats genieten de ongeor- beein
niakkrHkn Hl» IntvnlliHt v&kftntlfhon-
1 worden verstrekt (gelijk met het loon)
snipperaagen en jeesiaageu eenextra Bovendien betalen de aannemers per
:°_°.r^ï'A.ïï;fSLÏÏ,r?iJJÏÏÏ„ïre* H«x.r bouwvakker nog vijf cent ad-
cent administratiekosten ls gekort.
Van de zijde van de vakbonden geeft
men toe, dat de regeling vele haken en
ogen heeft, maar dat men deze regeling
nog de beste vond van vele minder goe
de.
In de derde plaats vraagt men zich in
het georganiseerde bedrijfsleven, met na
me bij de werkgevers, af, of het wel zo
gelukkig is, dat het vraagstuk ongeorga
niseerd-georganiseerd voor het bouwbe
drijf in Nederland thans op deze wijze
geregeld wordt. Ook tegen de beschik
king, waarin het College van Rijksbemid
delaars de inhouding van twee procent
van ongeorganiseerden mogelijk maakte,
kijken de aannemers wat vreemd aan.
(De aannemers hebben aan deze regeling
echter meegewerkt en zij zijn zelfs ver
tegenwoordigd in het bestuur van het
Vakantiefonds bouwnijverheid.)
INGEWIKKELD
Formeel is de gang van zaken op het
ministratiekosten aan het vakantie-
De twee procent van de ongeorga
niseerden houdt het fonds daarom royaal
over. Dit geld van het fonds wordt nu
gebruikt voor subsidies aan het research-
werk in de bouw, voor de vakopleiding,
het economisch Instituut voor de Bouw
nijverheid enz.
De Vakbonden komen hier eerlijk voor
uit en zij willen nog wel erkennen, dat
punt één voor hen is, dat de ongeorga
niseerden meebetalen voor dit werk, af
gezien van de financiële noodzaak. Zij
noemen de twee procent n,og maar een
habbekrats vergeleken bij wat de georga-
niseerden moeten betalen voor wat de
vakbeweging tot stand brengt en waar
van de ongeorganiseerden in de zelfde
mate profiteren.
De vakbonden zijn van mening, dat de
ongeorganiseerden eigenlijk het minst
recht hebben om op deze vakantiebon-
nenregeling aanmerkingen te maken. Ie
mand. die totaal niets doet om een bete
regeling tot stand te brengen, moet
Alle aandacht, zowel
niseerden als van georganiseerden,
thans gericht op de procedure, die door
een Amsterdamse bouwvakker bij de
Amsterdamse kantonrechter aanhangig is
gemaakt. De Amsterdamse advocaat, mr.
L. Mok, heeft daartoe een verzoekschrift
bij de kantonrechter ingediend. In het
verzoekschrift wordt de vraag aan de
orde gesteld, of de inhouding van twee
procent vakantiegeld niet in strijd is met
de wet op de collectieve arbeidsovereen
komsten. De behandeling, die zoals ge-
blad De Gelderlander), dat het in reke
ning brengen van twee procent admini-
ongeorga- stratiekosten bij verzilvering van vakan-
tie'oonnen door ongeorganiseerden een
billijke zaak is. De leden van de vakbon
den betalen immers al ƒ100 contributie
per jaar. Ook noemde hij het oordeel
onjuist, dat de vakbonden fout zijn. Als
er hier iets fout gedaan is, aldus de heer
Borstlap, dan geldt dit niet de vakbon
den, die slechts een beschikking van het
College van Rijksbemiddelaars uitvoeren
(zij het, dat de vakbonden deze hebben
voorgesteld), maar dan zijn de rijksbe
middelaars bij het uitvaardigen van deze
beschikking onzorgvuldig te werk ge
gaan en zijn zij fout.
BODEGRAVEN Twee personen
zijn omgekomen toen zondagavond een
personenauto bij de Nieuwebrug bij het
inhalen frontaal tegen een andere per
sonenauto botste. De bestuurder van de
ffeeft leidina hii de Tnrirhtina en exnloi- ovuwoeargi iwec prvccm op aun r»«n- meent men Inhalende auto. de 26-jarige H. Grif-
tatie van de centrales die femeenteliik tie*eld Rekort kriJ*en De ,eden van de De structuur van het bouwbedrijf Hoen uit Woerden, was op slag dood.
eigendom zifn gebleven De EZH dstribu vakbonden krijgen deze twee procent brengt nu eenmaal mee. dat met vakan-evenals de zesjarige Jantje Slager uit
eertd? a eMmenUi k ónee wek te enerete echler «^middellijk weer terug. De tiebonnen gewerkt moet worden. He Gouda, die met zijn vader en moeder,
eert de gezamenlijk opgewekte energie. van de plaatselijke vakbon- aantal mutaties onder de werknemers is drie zusjes c
■«Ais De EZH KSfii® «.ss'srsz&E'
DEN HAAG De premiers van Guy- Bouwnijverheid,
ana en Suriname zijn overeengekomen
dat het overleg over de regeling van de Het fonds behoudt echter de
-* de grenzen 23 juni ln Lon- twee procent van de ongeorganiseerden
den zal begi
7 Statenlede
Voor Suriname i
Dijkzigtziekenhuis vervoerd, waar bleek
dat hij was overleden. Volgens voorbij
gangers verleende de bus geen voorrang.
EINDHOVEN De 66-jarige mevrouw
Ilelio uit Rotterdam is zaterdagmiddag
op rijksweg 63 onder Eindhoven dodelijk
verongelukt. Ze zat in de auto van haar
man, die in botsing kwam met de auto
van de heer A. V. uit Oisterwljk. die
vriendin van de mels- door de middenberm was gereden en op
groot, dat een ander systeem voor ics in de tegemoetkomende auto zat. De de andere rijbaan terecht kwam. Beide
het Vakantiefonds bouwnijverheid, j uitkering van vakantiegelden onmogelijk ouders van het jongetje werden ern- bestuurders werden met ernstig letsel op
dat ressorteert onder het Sociaal Fondswordt geacht. Ook in de landbouw en stig gewond, de vier meisjes licht ge- genomen in ziekenhuizen.
voor het maatkledingbedrijf en voor en-wond. ARNHEM De 20-jarige mej. M. P. P.
1 kele sectoren in de kleinmetaal geld: een1 de Kort uit Breda is bij een frontale
1 dergelijk systeem. ROTTERDAM Bij een_ ongeluk op botsing op de Nijmeegseweg om het le
den zijn namelijk tevens functionaris i
ter financiering van het apparaat. Maar
i regeringsadviseurs deel. ook deze twee procent van de ongeorga-
In Holland Festival
DEN HAAG Onder de Jonge Duitse
romantici Is Helnrlch von Kleist een der
boeiendste figuren geweest. Hij heeft
zijn jonge leven opgebrand aan zijn ide
aal: een woord voor de wereld te heb
ben. HIJ heeft ongeduldig bet resultaat
niet afgewacht, want toen hij niet direct
van zijn tijdgenoten die responsie kreeg,
die hij meende te verdienen, heeft hij
zich op 34-jarlge leeftijd in 1811 In grote
vertwijfeling het leven benomen.
In de verwarring van de Napoleon
tische tijd heeft hij niet op de oogst
kunnen wachten. Hij was bereid te ster-
yen als hem één van de drie was gelukt:
„een kind. een goed gedicht, een grote
daad". Kind en grote daad bleven uit.
Het goede gedicht is hem in een klein
dramatisch oeuvre zeker wel gelukt,
maar de verwachte responsie bleef uit.
Hij had als jong genie het ongeluk in
handen te vallen van een grote in zijn
nadagen. D« oud* Gofthe nl. wist voor Saurus was voortreffelijk als de oude
deze alles overrompelende Stunnurid keurvorstin en onder de vele anderen
Drang geen op te brengen. wag pr njet difi het in enigerlei
Daaraan ging Von Kleist ten onder. opzicht liet afweten.
dan bij voorkeur
r Keizer Wilhelm.
Zo herinnert de creatie van de keurvorst
door Ewald Balser aan Keizer Wilhelm
zelf even eigenzinnig en wispelturig
als c'eze wegbereider van Hitler was. De
oude veldmaarschalk Dorfling door Her
mann Weisse (een voortreffelijke presen
tatie) reminisceerde aan de oude Moltke;
de rondborstige Obrist Kottwitz van Ar
thur Mentz (een kostelijk rolletje op het
karikaturale af) deed denken aan de op
hol slaande Ludendorff, terwijl een fi
guur als Walter Kohls van de graaf Ho-
henzollern maakte terug deed denken
aan zo menige legeraanvoerder uit we
reldoorlog I. Maar dit was dan ook het
enige Pruisische. De opvoering moet juist
Voor in totaal een half miljoen werkne
mers geldt in Nederland het vakantiebon-
nensysteem. Vele jaren heeft dit geer»
moeilijkheden gegeven, maar nu dit sys
teem is aangegrepen om de georganiseer
den duidelijk te bevoordelen boven de
ongeorganiseerden zijn vele slapende
„honden" wakker geworden.
KORTING OP LOON
Aangevoerd wordt, dat hier gekort
wordt op het loon van (ongeorganiseer
de) werknemers. Inderdaad is dit een
leit, maar het systeem dateert al van
voor de oorlog, toen iedereen er blijk
baar vrede mee had. De administratiekos
ten, van twee procent worden in reke
ning gebracht over de vakantietoeslag,
maar ook over het doorbetaalde loon
over deze vakantieweken. Meer dan 25
jaar lang is dit, zij het met enige onder
brekingen, goed gegaan, m
regeling is aangemerkt als
de Pendrechtseweg is de 51-jarige ad-
junkt-inspekteur van een scheepvaartbe
drijf, P D. Brouwer, gedood. Hij botste
met zijn auto tegen een autobus en werd
met ernstige verwondingen naar het
DEN HAAG. Gebruikmakend van de
extra vrije dag die zij vrijdag kregen
wegens dc herdenking van de dag der
Duitse eenheid, brachten enige honderd
duizenden Dnltse toeristen een lang
weekeinde ?n Nederland door. Nooit eer-
mirirtpl'der 10 ls van de z'Jde der Algemene
Q»raf Nederlandse Vereniging voor Vreemdelln-
ai ie sirai- „l.„„„„edeeld heeft ons (and
geprezen worden om zijn grote soberheid.
Wolfgang Arps als de prins van Hom
burg zelf wist magistraal deze rol in al
zijn dichterlijkheid waar te maken, ter
wijl Evelyn Balser een uiterst tere crea
tie gaf van de rol van prinses Natalie
Oranje, de jonge geliefde. Gerda
Zijn laatste drama „Prinz Friedrich
von Homburg" (1810) laat hij afspelen
rond de slag van Fehrbellin in 1675
een van de vele niet bepaald indrukwek
kende oorlogshande'ingen van Friedrich
Wilhelm de Grote, keurvorst van Prui
sen.
Het stuk heeft evenwel niets met
Pruisen te maken, doch zoveel te meer
met Helnrlch von Kleist zelf, want de
Prins van Homburg is het prototype van
de jonge held. die het om hoge dingen
gaat: om de „grote daad" in vrijheid en
met volledige overgave. De prins heeft
eigenmachtig bij de veldslag zijn ruiterij
in de strijd gebracht en daarmee de slag
gewonnen. Hij deed dit uit liefde voor
het vaderland, maar de keurvorst ziet er
een overtreding van een speciaal gege
ven bevel in en laat hem ter dood veroor
delen. want de staat eist orde en gehoor
zaamheid.
Het Düsseldorfer Schauspielhaus heeft
een opvoering gegeven van een waarlijk
internationaal festivalniveau. Een groots
eerbetoon aan het op jeugdige leeftijd
verteerde genie Helnrlch von Kleist.
Ev. Grolle
ten, hrijn°df S5«UkhScïng«<.BenV'En gX"k£r S£jfito£ta "h ,ö«!idï?m""ÏS di"Sen-
uiteraard het eerst daar. walr grote aan- .f di".°°"«
tellen arbeiders een tnassa bennen vor- J- "Jê\,XAn d™
Onder de landarbeiders (die 5 procent da*en'
administratiekosten van hun vakantie- Aangelokt door het toen heersende
geld betalen» is het nog rustig, omdit mooje zomerweer verlieten reeds donder-
deze werknemers uit de aard van hun dagav0nd zeer velen het warme Roerge-
beroep minder ln de grote steden wo bjed om v'erfrissing te zoeken aan onze
ne° Noordzeekust. Vrijdagochtend was de
De heer j A. Berger, destijds.voorzit- aan dc bekende doorlaatposten
ter van het College van Rijksbemidn'»-0ijzonder groot. Aan de kust stonden
laars, heeft dezjproblematiek voorzien inJmidde-s de VVVs gereed om de vele
en omstreeks 1952 tijdelijk de beschik-1 Jogies-zoekenden aan passend onderdak
king ingetrokken, waarbij hel mogelijk te -,eipen -s Avonds geraakten geleide-
8emaakt de ongeorganiseerden^ad- aan a|jp logeergelegenheden aan de
kust tussen Den Helder en Cadzand. in-
clus'.ef zeer vele kampeerterreinen prak
tisch vol.
Ook in de grote steden en in vele
kleine centra elders in het westen slonk
Een ander probleem is op het ogenblik de voorraad lógeeradressi
nog. dat er werknemers zijn, die afwisse-
1. De botsing ontstond op
weggedeelte waar gewerkt werd en een
inhaalverbpd gold. Ernstig gewond wer
den de beide inzittenden van de tegen
ligger, die de botsing veroorzaakte, naar
een ziekenhuis gebracht.
PURMEREND De 48-jarige T. Wok-
ke uit Purmerend is zaterdagmorgen bij
een botsing op de Purmerenderweg ge
dood. De auto waarin hij zat botste met
grote snelheid tegen een boom. De heer
Wokke was op slag dood. De bestuurder
liep geen verwondingen op.
NIEUW WEERDINGE De 75-jarige
wielrijder G. Sibon uit Rooswinkel is
toen hij plotseling linksaf sloeg door een
auto gegrepen en op de weg gesmakt.
Later is hij aan zijn verwondingen over-
GRÏNDELWALD De 56-jarige me
vrouw G. Sakkers-Van Attekum uit
Utrecht overleed hier in het ziekenhuis
nadat zij op een bergpad door een zo
merse lawine getroffen was. Vier andere
wandelaars brachten het er heelhuids
kreeg lichte verwon-
't Was donderdag vies be
nauwd in 's lands vergaderzaal
tje. Schijnwerpers van de tele
visie werkten als electrische
kachels en joegen de toch al tro
pische temperatuur met graden
omhoog. Het zweet sijpelde over
de parlementaire ruggen en
naarmate de vergadering vor
derde keken de mannelijke ka
merleden met meer afgunst
naar hun luchtig geklede vrou
welijke collega's. Ze droegen
hun juk overigens geduldig.
AR-fractieleider Roolvink mag de
ze week dan in hemdsmouwen voor
de christelijk-gereformeerde vrou
wen zijn opgetreden, in de Kamer is
zoiets ondenkbaar. Daar dien je on
der alle weersomstandigheden je col
bertje aan te houden. En terecht. Als
je op Het Binnenhof het decorum
niet meer ophoudt, is binnen de
kortste keren het hek overal van de
dam.
Toch raar, dat donderdag allerlei
dagjesmannen in bretels en kortge-
mouwde sportblouses tot de publieke
tribune wisten door te dringen. Nie
mand die daar aanstoot aan nam.
Kennelijk gelden in het Kamerge
bouw niet voor allen dezelfde regels.
De tribune bood een aanblik als een
schilderij van Karei Appel, een stui
tende, klodderige kleurenmassa zon
der lijn, die fel contrasteerde met de
symmetrische, stemmig zwetende rij
en beneden.
De tribune roerde zich. „De rege
ring houdt de vinger voortdurend
aan de pols", zei minister Smallen-
broek. „En aan de trekker", grapte
een bezoeker. Een ander trachtte
een koekoekiaanse kronkelredenering
met een open doekje te honoreren,
maar een bestraffend gebaar van een
rijkspolitieman smoorde dat in de
kiem. Toch kwam er nog applaus,
een vrij onalledaags geluid in de Ka
mer. Formeel is het niet toegestaan
en de nogal formalistische Kamer
voorzitter Van Thiel, wiens feodale
ZWAKKE PUNTEN
lend in de landbouw' en in het bouwoe-
drijf werkzaam zijn. Zii zijn slechts aan
gesloten bij een landarbeidersbond of
een bouwbond. Dit heeft tot gevolg, dat
deze men6en, hoewel ze georganiseerd
VVV's zo snel, dat men in vele gevallen
de noodreserve van particuliere adres:
moest aanspreken.
Zaterdag was het bij verscheidene
doorlaatposten opnieuw vrij druk met
inkomend verkeer, maar dat bestond
overwegend uit bezoekers die kwamen
om inkopen in het grensgebied te doen.
Naar de mening van de ANVV hebben,
ondanks het minder gunstige weer. toch
neel veel Duitsers tot zondag gewacht
alvorens n^ar hun land terug te keren.
Volgens de ANWB hebben zich zondag
tot ca. halfdrie. op de verkeerswegen
geen ernstige stagnaties
(Van onze kunstredactie)
Een waardig onderdeel van het
Drie Holland Festivalprogramma vor-
ui ie mensen men de balletten Giselle en Pe.
De voortvarende prins is volkomen troesjka. die door het Nationale
rTs?erTvtenkde"k.Vntr veTriTr^eim" nr Ballet worden uitgevoerd en waar-
en van zijn geliefde, prinses Natalie van van zaterdagavond de balletliel-
Oranje (de vrouw van de keurvorst was h bb in jje Rotterdamse
een dochter van onze Frederik Hendrik' ,1CUU
worden gratieverzoeken gedaan
1*. hebbers in de
"de schouwburg hebben kunnen genie-
grote keurvorst wil wel^graUe^govern aj ten Reide stukken zijn wel geen
ziin"MHBHH
woordelijkheid voor eigen lot
van de prins zelf, want deze rr
bij zichzelf te rade gaan of het niet-op-
volgen van een bevel ongestraft moet toire werden genomen, doen alt-
'büjven. Hoewel^ de prins n3 het passeren maaJ was er het Holland
the. Dit deel danste zij waarlijk boeiend
en geïnspireerd. Zij heeft ongetwijfeld
apart talent.
t kunstredactie)
Anatoli Nisnevitch bleef hieraan, wat
de perfectie van zijn balletwerk betreft
wel achter, doch hij was weer sterker in
de uitbeelding van zijn rol als prinse-
lijke minnaar. Zo vulden deze solisten
elkander goed aan.
Juist in de sterk dramatische gedeelten
van dit werk blijkt ook tegelijk de zwak
heid. De balletvorm heeft geen middelen
om. wat eigenlijk een dialoog moet zijn
(zoals de genoemde ontmaskering) uit te ROTTERDAM Boheemse meester-
beelden. Het werd een gebarenspel daterken van gotische kunst, ontsi
h„h Hpnkpn aan He conversatie tu«sen d*ns de regering van ketzer K
doofstommln Er was een hinderlijk ge- 11316-1378) en diens zoon Wentel IV
handen en I960 reeds door het toenmaligebrefc aan acteervermogen. (1378-1419), zijn van 9 juli tot 12 septenr
ernstig TvrpriPrianHse Ballet OD het reper- Overigens heeft Giselle de moderne ber te zien In het Museum Boymans-Van
uet-op- iNederianase üanei op nei repel Deze rpmantische Beuningen.
'lucht uit de werkelijkheid is niet meer Karei IV. uit het Luxemburgse Huif
lan een boeiend kleurenspel, dat zater- werd opgevoed aan het Franse hof
dagavond in een prachtige montering,
sfeervolle decors en uitstekend begeleid
Vreemde manier
van reizen
UTRECHT Een reiziger die zaterdag
avond in Koog Bloemwijk op het laatste
moment een trein wilde halen, heeft de
1100 meter naar het volgende station op
een hachelijke manier moeten maken.
Bij zijn sprong naar de treindeur kon
hij nog wel de kruk grijpen, maar de
deur zelf kreeg hij niet open. Hij moest
toen zodoende tegen de trein geklemd de
rit meemaken. Bij het volgende station
dook hij de trein in, maar de conducteur
snapte hem cn bood hem ccn proccs-vcr-
baal aan. Aan de reis heeft de man al
leen een nat pak overgehouden.
Congres in Karlsruhe beëindigd
KARLSRUHE Met een massabij
eenkomst in de congreshal is zondag
het congres van dc uiterst rechtse Nati
onale Democratische Partij beëindigd.
Buiten riepen 150 jongeren „weg met
dc nazi's" cn binnen schreeuwden 4000
aanwezigen „schande" toen kritiek
werd geuit op het vergelijken van dc
NDP met de nazi's van Hitler.
Zaterdag deelde voorzitter Fritz
Thielen mee dat de partij haar eerste
vertegenwoordigers in een parlement
een Westduitse deelstaat heeft ge
kregen. Twee afgevaardigden van de
/eneens rechtse Duitse partij in
het parlement van Bremen zijn name
lijk naar de NDP overgestapt.
Satelliet
Gisteren kreeg Thielen een wild ap
plaus toen hij zei dat Europa een satel-
lietland van de Verenigde Staten is
geworden. Volgens hem was de
golf in de Duitse bladen onder
Amerikaanse invloed ontstaan. Hij zei
dat het ideaalbeeld van de vrouw in
Duitsland veranderd is van echtgenote
en moeder tot prostituee.
2000 jaar geschiedenis heeft ver
diend.
Vice-voorzitter Adolf von Thadden
eiste van de regering aan haar bondge
noten te zeggen dat West-Duitsland
niet langer bereid is bij te dragen in
de onderhoudskosten van buitenlandse
troepen.
De congreshal werd streng bewaakt
door politie-eenheden, om herhaling
van de botsingen van vrijdag te voor
komen.
Thielen werd voor de komende twee
jaar als partijvoorzitter herkozen (hij
de enige kandidaat). De partij
zegt thans 19000 leden te hebben,
tweemaal zoveel als vorig jaar.
Thielen deelde mee dat zijn partij
tot taak hee,t Duitsland de internatio-
Karel IV nalc rol terug te geven die het door
van het kerkhof, waar hij zijn eigen graf uQi-,r,rt
zag delven, hartstochtelijk bij de keur- Festival een element van belang-
vorstin voor het behoud van zijn leven rjjkheid aan toegevoegd door de
««fv.f.flrt a» hn nu hAt manmo. me(jewerj^g van de twee RllSSi-
sche gastsolisten Natalia Makarova
Het ls deze manmoedigheld, die door en Anatoli Nisvevitch van het Ki-
de keurvorst met gratie wordt beloond. row ballet te Leningrad,
maar niet alleen gratie, ook krijgt hij de;
hand van prinses Natalie. Zo verwerft!
zich de prins de drie hogen dingen, öiei
Von Kleist zichzelf had gehoopt: een vjci het accent van de avond toch wel op
-- (zede- het laatste omdat de solistische prestaties
?n een daarin veel sterker domineren dan
zelf als dra- petroesjka. Giselle. zwaar van romanl
en zeer dramatisch, eist van de ballei
niet alleen een technisch maar ook
n dramatisch vern
L)e ODl oerine komt Makarova
e laatste wel. Dit bleek vooral bij de ont
maskeringsscène van Loys, waar het
Giselle duidelijk wordt, dat haar geliefde
tot zijn
Petroesjka
Petroesjka leverde een pittiger aanblik
op. Dit stuk heeft ook meer ziel. Men
zou de figuur van Petroesjka kunnen
transponeren tot de mens die zich verzet
tegen de doem een Patroesjka te moeten
zijn, een marionet, die moet dansen naar
de pijpen van de meester achter de scher
men. Dit zou een appèl kunnen worden
aan het moderne levensgevoel.
Ronald Snijders maakte er een goede
figuur van. Calliope Venieris was zijn
technisch knappe tegenspeelster als de
ballerina-marionet. De derde, de Hoor
Conrad van de Weetering was de minst
overtuigende van de drie.
Lof verdient het ensemblewerk. De
r gi
„.lufur Karl Heinz werkelijkheid de verloofde pnns ai- ix>i verdient net ensemoieweris. L»e
sirnuï «n nrachtlce Innerlijke regie orecht is. Zij moet dan waar maken dat groepsbewegingen werden goed en be-
Ï2»^r. optel I. "tie dit de «chok i. die heer waapzinmg heeret uitsevoerd. Samengevat i, het een
culaire ink'edlng. maakt
meegekregen, waarin met optel
zien van allerlei a,-e Ijculaire -
Het U geheel het drama van
lijke overweging geworden.
Een andere opgave is. de bevrijding geheel gevulde schouwburg beloonde de
Hilarion als Giselle is opgenomen
W,1 tl,-ft Strou* zijn voort*,ld in het de kring van de Willi, en ziet dat Hilari-langdurig
Pruisische officierenkorps gevonden en on in de dood wordt gedreven door Myr-1
gastsolisten en het gezelschap met
uitbundig applaus.
H. St
Staatsprijs van 8.000,
voor beeldende kunst
en architectuur
Parijs en bracht in zijn jeugd ook
jaren door in Italië. Hij was door vele
familiebanden verbonden met de vorsten
huizen -die over de Lage Landen regeer
den. Niet slechts waren de culture» van
Frankrijk, Italië, de Nederlanden en
Duitsland in de persoon van Karei IV
verenigd, de keizer wist deze relatie ook
te concretiseren. Van Praag maakte hij
een van de actiefste cultuurcentra in Cen-
traal-Europa.
Een grote bouwactiviteit (de voltooiing
van de SL Vituskathedraal en o.a. dc
bouw van de burcht Karlstein) ging ge
paard met een ongekende opbloei van de
schilderkunst. Deze stimuleerde op haar
beurt de beeldhouwkunst. Met verwer
king van invloeden uit Italië, maar voor
al van die utt de Zuidelijke Nederlan
den. kwam de Boheemse kunst tot een
geheel eigen interpretatie van de z.g.
„schone" laat-gotische stijl.
Op de tentoonstelling is de ontv/ikke-
ling van deze schitterende, verfijnde hof
kunst te volgen in ongeveer vijftig schil
derijen en beeldhouwwerken. Het zijn
Je kostbaarste en belangrijkste werken JPI
uit de Nationale derie te Praag en uit den benoemd: Chr. N. E. de Moor (voor-
De minister van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk, mr. M. Vrolijk,
heeft na het advies van de Raad voor
de Kunst, besloten tot instelling van een
jaarlijks toe te kennen staatsprijs beel
dende kunst en architectuur. De prijs be
draagt ƒ8.000,- en kan worden toegekend
aan een levende Nederlandse beeldende
kunstenaar of architect voor zijn gehele
oeuvre.
Te beginnen met 1966 komen achtereen
volgens de volgende categorieën in aan
merking: schilderkunst, grafische kunst en
tekeningen; beeldhouwkunst; toegepaste
kunsten en industriële vormgeving; archi
tectuur. De prijs kan ook worden toege
kend aan een vaste samenwerkende groep
van kunstenaars.
Voor de categorie schilderkunst, grafi
sche kunst en tekeningen zijn als juryle-
De collectie
verluchte handsc iften
van toegepaste kunst.
Tsjechoslowakije. I zitter). mr. G. J. P. Cammelbeeck. J. Die-
ivuld met een aantal deren. dr. W. J. de Gruyter en jhr. dr. W.
voorwerpen Ij. H. B. Sandberg. Mevrouw G. P. Stips—
'van Weel is secretaresse.
D.Jzn. Zwart gaf
orgelconcert met
verzoeknummers
ROTTERDAM Zaterdagavond
verzorgde Dirk Janszn. Zwart, or
ganist van de Simonstraatkerk,
zijn tweede bespeling van het or
gel in de Adriaen Janszkerk te IJs-
selmonde. één van de weinige goed
klinkende oude instrumenten in
onze omgeving.
Dirk Jansz. Zwart bracht op dit orgel,
waarop door een gezonde dispositie de
diverse uiteenlopende stijlen goed tot
hun recht komen, een programma van
verzoeknummers ten gehore.
Na de opening met Hymne psalm 75
van de vader van de concertgever speel
de Zwart Bach's koraal „Wachet auf" en
twee gedeelten uit Hëndel's geliefde con
certo in Bes. Van de hierna gespeelde
trio-sonate in Es van Bach vielen met
name de snelle hnekdelen op door de
fraaie vulstemmen, die het orgel bezit.
Na de heldere Toccata van Paradise,
gaf de organist een imponerende vertol
king van Boëlmann's Suite Gothique.
Aan het slot prijkte wederom een com-
Na de heldere Toccata van Paradies
ma: bewerkingen van Psalm 42 ei
Het boeiende concert had helaas niet
zo'n grote belangstelling als de eerste
keer. maar daar zal het buitengewoon
regenachtige weer wel debet aan zijn
geweest.
Dirk Janszn. Zwart, die zich op 2 juli
a.s. op zijn eigen orgel in de Simonstraat
kerk zal laten horen (o.a. met Reger's
koraalfantasie), zal wederom in de Adri
aen Janszkerk concerteren op 20 au
gustus en 8 oktober a.s.
gestrengheid af en toe door
masker van Brabants bonhomie
breekt, hamerde dan ook geïri
toen de publieke tribune na d«
woorden van minister Samkalde
handen op elkaar bracht. Het 1
averechts, want de Kamerlede
gonnen mee te klappen. E
De minister sprak uitstekendL
wel niet magistraal zoals we e.M
lazen. Hij formuleert altijd bijafc,
scherp, hoeft nooit naar woorcté
zoeken, draagt zijn betogen metWr
tuiging voor en wekt de iip,
enorm deskundig te zijn. Maaje
applaus van donderdagavond Ï-É
minder voort uit bewondering®,
die eigenschappen dan uit de alfc,
ne behoefte om even stoom af
zen en lucht te geven aan de
kropte gemoederen De lofjii
KVP-fractieleider Schmelzer (j(
het ministeriële verhaal („als
nisters schoonvader, de
rechtsgeleerde prof. Meijers,
eens had mogen beleven1
dan ook schromelijk overdrevej
bewindsman zelf ging
voor zich uit zitten kijken.
Dat neemt niet weg, dat defaj
Samkalden donderdag nadrukf
zijn kandidatuur voor het lijsi,!
keisschap van de PvdA in 1967^
gesteld. De socialisten zijn ijv
zoek naar een aanvoerder v..
verkiezingsstrijd. Gezien de
weerstanden die hij het afgt
jaar binnen en buiten zijn clubt
gewekt, kan de heer Vondelinf
Den Uyl, die wat „volkser"
superintellectueel Samkalden eqjf
in staat moet worden geacht de 8e
ders aan te spreken, zoals datje
Maar aan de keuze van Denjti
kleeft het nadeel, dat hij al te
betrokken is bij het toch
impopulaire financieel-eci
beleid van het kabinet-Cals. Si
den staat daar min of meer buitte
dat werkt in z'n voordeel. Politie
hij tot dusver weinig op de
grond getreden, maar acht(
schermen is zijn invloed op
het regeringsbeleid als de parti
tiek van de PvdA onmiskenl
Het Kamerdebat heeft ons (ei
licht ook u) weinig gedaan,
geëmotioneerd, maar de c
resultaten vonden we maar po
dereen was het er over eens,
leiding van de Amsterdamse
heeft gefaald. Ook minister Sm
broek sprak van „fouten". Maïl
leen de heren van uiterst links )-■
helaas consequent: zij eisten z(
meer het hoofd van de falende au
teiten. De anderen, inclusief de
nister, desavoueerden in meerde)
mindere mate de leiding in[
hoofdstad, maar schrokken 1
voor de onvermijdelijke conseij'
tie. Dat was halfslachtig.
Als je op autoriteiten zulke sli
pe kritiek hebt als de Kamer dofc;
dag op de heer Van Hall c.s., kt
ze maar beter gelijk wegsturenF
is beter dan hun toch al sterk ol1
mijnde gezag met allerlei diskwje
caties nog meer te verzwakken I.
dat was het effect van de karna
tiek). Sta je op het standpunt cFe
ernst van de situatie een abrupt»!
vanging van de leiding niet getfe
slik dan je kritiek voorlopig iu
hou maar liever geen Kamerdr
De WD-fraclie trachtte het sliP
spelen: overdracht van de leidis r
Amsterdam aan de minister van!'
nenlandse zaken. Op die manier
de Amsterdamse top langs eenk(
weg terzijde kunnen worden gek
ven. Geen formele vervangeng, k
wel uitschakeling, met in feitee
zelfde gevolg, 't Was sluw bedti
maar de regering had er zelf op f'
ten komen, en wel in de noodsitf3
van dinsdag. Twee dagen later,r®
de toestand in Amsterdam
enigszins normaal was, kon ze 1
zo'n forse ingreep niet meer veroel
ven. Dat zou mosterd na de ma{
zijn geweest. L.
Eén van de weinige concrete
ten van het debat: de medecU
over de reorganisatie van het Arnl
damse politie-apparaat. Aarzj
verschafte minister Smalleng
daarover opheldering. De maatj
bleek minder verstrekkend das
bewindsman aanvankelijk (missd
onbedoeld) had gesuggereerd,
toch voldoende om het vertrouw!
de operationele mobiliteit van
Amsterdamse politie wat op te m
len. Minister Smallenbroek haqr
dag niet. Hij is een geroutineercL
bater, die niet makkelijk uit heti
is te slaan, maar donderdag watt
wat nerveus, liet zich door inteyl
ties van de wijs brengen en bracK
problematiek moeizaam over
voetlicht. Intussen heeft het but
voorlichting van de gemeente E
sterdam meegedeeld, dat burgeafa
ter Van Hall op 11 en 31 mei
minister tevergeefs om bijstand lJ
de Amsterdamse politie heeft r
vraagd.
V eiligheidsgordelft
kunnen beter
LONDEN De veiligheidsgorder
auto's kunnen verbeterd worden. I
wordt gezegd in een rapport van
Britse regering door het Engelse labol
rium voor verkeerson der zoek. Max»
bescherming van passagiers kan sl«
worden verkregen door gordels die1
geheel vormen met de zitting, die I
zal moeten worden versterkt.
ROTTERDAM NEH kand. «i
wetensch.: C. J. B Boender en R 51
Waar. Rotterdam: mej.
Hedm
Heere. Vlaardlngen: H Hidalf
Kleeff. VV. Krijgsman en J. M
Rotterdam: W. K. C. v. Loon V
dingen A. Oostevhuk. Rhoon: M Sar.
H T U v. Rijn. A. B v d Scheer. C
Valk. F. v Haren. P C. Verton. V
•orden. J. v. Vuure. H M v. d. I
iej.1. J. Reehorst. G. H G Pelkman
H D. Wlersma (mej.). Rotterdam.
