Leidse Courant
TIC SLAAT BRES IN
STAKINGSFRONT
Commentaren
Troepen weg
of wapens
kopen
Vrijlating van Willy Lages
schokt Nederlanders
Fransje en
mamma
Britse zeeliedenbond
staat nu alleen
Straks elektriciteit
uit aardgas
Arts voor de vierde
keer dood verklaard
Vrijdag 10 juni 1966 47ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantv«stich it ghebleven
mijn hert in teghenspoet I"
Steensfraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441
58936 - Abonnementsprijzen p.w, f 0,88, p.m. 3,75, pAw. 11,30 - Klachtendienst bezorg
Geen eensgezindheid meer
i Britse zeelieden demonstreren voor
>t gebouw van de Nationale Unie van
Zeelieden.
r kan ik nou es lekker afkoe-
n, dacht ondernemende Fransje
tmdaag al dribbelende over het
'rand. M'n mammie zegt: in zee
ag je niet alleen, dat is te ge-
larlijk. Weet je wat? Dat kleine
hnenzeetje, daar laat ik me lek-
t in zakken. Of je broek nu van
nnenuit of van buitenuit nat
yrdt, dat zal m'n moeder wel
niks kunnen schelen.
LONDEN Het ziet er naar uit dat er een bres geslagen is het
Britse stakingsfront. Leiders van de grootste vakbond, TUC,
hebben gisteren de stakende zeelieden gewaarschuwd, dat z\j geen
steun kunnen verwachten van andere bonden, als zjj hun actie voort
zetten.
Shell koopt de
olierechten
in Suriname
NEW YORK Shell heeft van de
Amerikaanse oliemaatschappij Gulf
Tates Land Industries de olierechten
in Suriname en Frans Guyana ge
kocht De maatschappij vertelde niet
hoeveel de Shell geboden heeft voor
deze gebieden. De betrokken landen
moeten de verkoop nog goedkeuren.
Voor Suriname zal dat niet veel moei
lijkheden opleveren.
Deze waarschuwing kwam nadat
TUC-leiders tevergeefs hadden
tracht de zeelieden af te brengen
Prinselijk paar
naar Suriname
PARAMARIBO Prinses Beatrix
en prins Claus worden op zaterdag
avond 2 juli in Suriname verwacht.
Dit bericht is in dat rijksdeel gisteren
officieel bekendgemaakt. Tijdens het
bezoek zullen zij in talrijke districten
een kijkje gaan nemen. Op 16 juli
hoopt het paar, naar Curagao te ver
trekken voor een bezoek van twee we
ken aan de Nederlandse Antillen.
Aan TH-Twente
248 plaatsingen
ENSCHEDE Van de 380 jongelui
die zich hebben aangemeld als student
op de Technische Hogeschool Twente
gedurende het cursusjaar 1966-1967
kunnen er 248 worden geplaatst. Dit is
bij loting geschiedt W?t hun her
komst betreft kunnen df..é 248 adspi-
rant-studenten als volgt worden ver
deeld: 101 mannelijke en twee vrouwe
lijke studenten uit een gebied van de
belangengemeenschap Twente - Oost-
Gelderland. Uit dit gebied zijn bo
vendien 7 werkstudenten afkomstig.
Uit overig Oost-Nederland zijn in to
taal 59 mannelijke studenten toegela
ten, uit de rest van Nederland 86 man
nelijke studenten en een vrouwelijke
student.
JAM experimenteert in Sloehteren
een onzer verslaggevers)
"HTEREN De Neder-
je Aardolie Maatschappij is
puttengroep bij Sloehteren
bezig met het monteren
turbine met generator,
,ee men, gebruikmakend
e hoge druk van het aard
elektriciteit wil opwekken,
omhoog geperste aardgas
een druk van 290 atmosfeer
moet, om bruikbaar te zijn
et buizennet van de Gas-
een drukval maken tot on-
|r 70 atmosfeer.
j|enteel wordt de gasstroom van
jten verwerkt door vier installa-
de druk omlaag brengen
Sertijd water en condensaat aan
t s onttrekken, zodat het droog en
'n het buizennet komt. De tech-
an de NAM hebben berekend,
t proces van het omlaag bren
ts »n de druk evengoed kan wor-
itgevoerd door een turbine met
tv"\f? gekoppeld een generator, die
LVjliteit kan opwekken. De ver-
fig is, dat dit een aanzienlijk
'oordeel kan opleveren,
«search-generator, die volgende
i in Sloehteren gaat draaien, zal
èr 500 kilowatt per uur kunnen
u De experimentele proefnemin-
llen ongeveer 6 maanden duren
i, bij gunstig resultaat, de hele
poep van zes putten wordt aan-
n. Daarmee kan een capaciteit
po kilowatt per uur worden be>
in 1974 alle 48 puttengroepen
NAM zouden zijn aangesloten,
de (nu nog theoretische) moge-
l om per uur 288.000 kilowatt
fluceren, dat is meer dan de
kilowatt, die de Hunzecentrale
st Provinciaal Elektriciteitsbe-
linnenkort aan Groningen en
kan leveren.
Ir. J. M. P. Bongaerts zei over de
nieuwste activiteiten van de NAM:
„We kunnen nog niet beoordelen hoe
de mogelijkheden zullen liggen, maar
zeker is. dat we zelf van de opgewekte
elektriciteit gebruik zullen kunnen ma
ken. Onze installaties hebben nogal
een hoog verbruik en er is ons veel
aan gelegen om goedkoper te werken".
Bij het experimentele systeem van
gas een drukval, wanneer het met gro
te kracht de schoepen van de turbine
aanjaagt, die vervolgens de elektrici
teit opwekkende generator. Russische
deskundigen, die kortgeleden een be
zoek aan Slohcteren hebben gebracht,
hebben daar beweerd dat van het door
de NAM te testen systeem in Siberië
al op grote schaal gebruik wordt ge
maakt.
Het spreekt vanzelf, dat de kostbare
installaties van de NAM nauwlettend
bewaakt moeten worden, omdat de mo
gelijkheid van sabotage in principe al
tijd aanwezig is. Daarom wordt mid
den op een cluster een torentje, met
daarop een tv-camera gemonteerd, ge
bouwd. Aan de omheining worden ge-
ophones aangebracht, die od druk rea
geren. De camera reageert daarop en
richt zich automatisch op de bewuste
plaats en seint de beelden door naar
de monitor in het centrale schakelcen
trum in Tripscompagnie.
hun besluit om hun 25 dagen geleden
begonnen staking voort te zetten, tot
dat zij een 40-urige werkweek hebben
bereikt.
"William Hogarth, de secretaris van
de zeeliedenbond, merkte op dat zijn
organisatie het nog minstens acht we
ken kan uithouden. De secretaris-gene
raal van TUC, George Woodcock, was
van oordeel dat de zeelieden toch eens
akkoord moeten gaan met een compro
mis. .j
FS dreigen Bonn
WASHINGTON De Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
McNamara heeft gedreigd de troepen
uit Duitsland terug te zullen trekken
als Bonn niet voor een passende ver
goeding van de onderhoudskosten
zorgt. Die passende vergoeding is:
pens kopen in de Verenigde Staten.
Amerika houdt vast aan de overeen
komst die indertijd gesloten is en in
1967 afloopt. Tot dusver zijn de
Duitsers bij hun aankopen ongeveer 2
miljard gulden onder de contractuele
verplichtingen gebleven. De overeen
komst voorziet in wapenaankopen
voor een bedrag van ongeveer twee en
een half miljard gulden per jaar.
West-Duitsland had voorgesteld an
dere goederen in plaats van wapens te
willen kopen, maar op die suggestie is
Amerika niet ingegaan. Bonn had daar
bij vooral het oog op industriële uit
rustingen ten behoeve van zijn hulp
programma voor ontwikkelingslanden, i
La ges
Mannen, vrouwen en kinderen in Kansas, Amerika, rennen voor hun leven als ze een dreigende wervelwind
zien naderen, die zich inktzwart tegen de hemel aftekent. Velen zouden te laat op veiliger plaatsen komen:
tien mensen weC:,en gedood en vele tientallen gewond toen de tornado over de stad trok.
„BANALE SENTIMENTALITEIT"
WIJNANDSRADE Voor de
vierde keer in zijn leven hoorde
dokter G. Widdershoven, dat hij
overleden was. Eén keer komt
nog wel eens meer voor, maar
vier keer zal wel een luguber
record zjjn. Ditmaal stond het
bericht met foto en al in een
Heerlense krant.
Hoe het bericht in dat blad gekomen is,
kon de 73-jarige rustende arts uit
Wijnandsrade niet verklaren. „Ik be
gin bang te worden dat ik vandaag
of morgen in mijn eigen doodskist
wakker word en er niet meer uit
kan," zei de dokter tegen een journa
list.
Reeds drie maal eerder kreeg hij in
zijn leven te horen dat hij overleden
was. Dit is echter de eerste keer dat
het bericht met naam en necrologie
in de krant kwam. Het opmerkelijke
is dat het bericht steeds begon te
circuleren, als hij met vakantie
was.
Toen hij voor de oorlog eens van va
kantie terugkeerde, vond hij zelfs
zijn eigen begrafenis al geheel gere
geld. Hij heeft de politie in de arm
genomen, maar die gelooft nog niet
in kwaadwilligheid. Aangenomen
wordt dat de krant een vergissing
maakte.
In Saint Malo (Bretagne) houden
Kaap Hoornvaarders, dat zijn
zeelieden die om deze kaap zijn
geweest, een ontmoeting. Het
feest werd opgeluisterd door de
statige binnenkomst van het
Duitse schoolschip Fock in
haven.
DEN .HAAG Het besluit van minister Sam-
kalden (justitie) de straf van de tot levenslang
veroordeelde oorlogsmisdadiger Willy Lages te
onderbreken en hem naar Duitsland te laten
gaan, heeft felle protesten ontketend.
vrijheidstelling van de oorlogsmisdadi
ger „onaanvaardbaar".
De vereniging van vrienden
oud-gevangenen van het concentratie
kamp Sachsenhausen is diep geschokt.
„De overweging tot vrijlating van de
ze zware oorlogsmisdadiger is tegeno
ver de onmetelijke tragedie, die hij
heeft veroorzaakt een banale sentimen
taliteit", zo staat in het telegram van
de vereniging dat naar minister Sam-
kalden is gestuurd.
De vriendenkring noemt het besluit
:n krenking van de nagedachtenis
van de slachtoffers en het rechtsge
voel van de nabestaanden.
De bewindsman van justitie wordt
overstroomd met protesttelegrammen.
.Verenigd verzet 1940-'45" uitte zijn
diepe verontwaardiging over het vol
dongen feit van de vrijlating van La
ges. Verenigd bezet ziet hierin een be
lediging van het rechtsgevoel van ons
volk en aanmoediging van die kranten
in de Duitse Bondsrepubliek,
de jaren 1940-'45 de Hit-
Ier-fascisten de exponent waren en
die thans op revanche aansturen.
Het hoofdbestuur van de republi
keinse partij noemt de wijze waarop
de vrijlating is geschied „ondemocra
tisch". Het maakt bezwaren tegen het
vervoer naar Duitsland. „Alsof er geen
ziekenhuizen in ons land meer zijn".
Demonstraties bleven niet uit. In de
hoofdstad verzamelden zich vijftig
mensen voor een demonstratieve op
tocht naar het standbeeld van de Dok
werker. Deze betoging verliep kalm.
De heer Bakker (comm.) heeft giste
ren in de Tweede Kamer toestemming
gekregen te interpelleren over deze
kwestie. Kamervoorzitter Van Thiel
verklaarde dat deze interpellatie naar
SHOW
EXCLUSIEVE MEUBELEN
NIEUWE RIJN 26
Verkoop:
BULTHUIS, Botermarkt 23
Alma verwoest dorpje
HAVANNA De orkaan Alma, die
al een stad in West-Honduras ver
woest heeft, richtte gisteren grote scha
de aan op Cuba. Het dorpje El Canjo
op de zuidkust werd totaal verwoest.
Spoorwegstaking
in Italië
UTRECHT Het personeel van de
Italiaanse spoorwegen heeft aangekon
digd op dinsdag 14 juni de gehele dag
te zullen staken. Volgens de Neder
landse Spoorwegen is dan het treinver
keer niet verzekerd, zodat met grote
vertragingen gerekend moet worden.
Dat zr.1 in het bijzonder gelden voor
de treinen uit Nederland met de num
mers D68, D108, 819/135 D164, D308
van maandag 13 juni en de TEE 10
van dinsdag 14 juni.
alle waarschijnlijkheid op dinsdag 21
juni zal worden gehouden.
Freule Wttewaal van Stoetwegen
verklaarde gisteravond in een vraag
gesprek voor de radio eens te zijn met
het besluit van minister Samkalden.
„In het aanschijn van de dood houdt
het aards gerecht op", aldus het Tweede
Kamerlid voor de CHU.
Zeer
warm
DE BILT Het weer in Europa
blijft bepaald door een hogedrukge-
bied boven Noordoost-Europa en een
lage drukgebied boven West-Frankrijk.
In een brede zone van Schotland over
Ierland en West-Frankrijk naar
Noord-Spanje viel overvloedig regen,
op verscheidene plaatsen 30 tot 50 mm
in 24 uur tüds.
In het overige deel van Europa
daarentegen is het zonnig en zomers
warm met slechts enkele lokale on
weersbuien.
Onweershaarden samenhangend met
de storing boven Frankrijk breiden
zich echter elke dag iets verder naar
het noorden uit. Gisteravond bereikten
enkele zeer plaatselijke buien het
uiterste zuidwesten van Nederland.
De kans op onweer in ons land
neemt van het zuiden uit langzaam
verder toe maar ze zullen het warme
zomerweer nog niet verstoren.
Ook morgen houdt het warme tot
zeer warme weer aan.
STRANDWEER
Warm strandweer met nog steeds een
onweerkans. In de middag- en avondu
ren matige oostelijke wind. Overdag 25
tot 27 graden, zeewater 14 graden
Vooruitzichten: Ook het weekeinde
blijft zomers met nog steeds een onweers
kans.
ONWEER
DE BILT Warm en vrij zonnig
met plaatselijk onweer. Overwegend
matige wind uit oostelijke richtingen.
TT ET eerste bericht dat ons bereikte
sprak van invrijheidstelling
zonder meer. Daarop bleek, dat de
man tijdelijk en zulks in verband
met zijn ernstige ziekte in vrij
heid is gesteld. Inmiddels is wel dui
delijk geworden, dat hier van een
bijna stervende moet worden ge
sproken.
Geen verlening van gratie dus, wat
ook kan worden opgemaakt uit de
mededeling dat verlening van gratie
aan de drie nog zittende oorlogsmis
dadigers niet wordt overwogen.
Toen enkele jaren geleden de wen
selijkheid van gratie weer werd be
toogd, hebben ook wij ons tegen de
verlening ervan gekeerd. Wij alen
ook nu tot het verlenen van gratie
geen reden.
Van tweeën één: öf de misdadiger
heeft geen wroeging, maar dan komt
gratie al dadelijk niet aan de orde;
öf hij heeft wroeging, maar dan zal
hij tegelijk beseffen dat zijn schuld
te zwaar is dan dat hij de gratie van
mensen mag inroepen. Waarop hij
dan nog een beroep mag doen en
dat gaat de gratie van mensen ver
te boven is de genade Gods in
Christus.
Lages is in gevangenschap rooms-
katholiek geworden. Wij menen te
mogen aannemen, dat zijn geestelij
ke leidslieden hebben gepoogd hem
beide duidelijk te maken.
Wat de in vrijheid gestelde thans ten
deel is gevallen is barmhartigheid
jegens een die aan het eind van een
mislukt leven lijkt te staan. Hij zal
zich te pijnlijker herinneren dat hij
destijds die barmhartigheid niet heeft
gekend. Maar daarin school dan ook
het onmenselijke, ja duivelse, van
het systeem, in dienst waarvan hij
zich met zovele anderen had gesteld.
Bouwsubsidie
yOOR de woningbouw dreigen
moeilijkheden.
Ondanks stijging van de kapitaal
rente en schaarste aan kapitaal heeft
minister Bogaers tot nog toe zijn ge
raamde aantallen woningen kunnen
bonwen. Grote bedragen aan over
heidsgeld werden in de woningwet-
bouw gepompt, zodat de financie
ringsproblemen in de particuliere
bouw nog niet tot uitdrukking kwa
men in de totaalcijfers van de afge
bouwde woningen.
Thans staat echter ook de overheid
voor financieringsproblemen. Vol
gend jaar moet voor een miljard
gulden in de overheidsuitgaven ge
schrapt worden, waarbij de woning-
wetbouw moeilijk buiten schot kan
blijken. Hoe nu een aanzienlijke ver
mindering van de activiteiten in het
bouwbedrijf voorkomen?
De Nederlandse Christelijke Aanne
mers- en Bouwvakpatroonsbond
heeft de minister een voorstel ge
daan, dat het overwegen waard is.
De bond vraagt een kleine over
heidssubsidie op de hoge rente, die
thans betaald moet worden voor
bouwkapitaal in de particuliere sec
tor. Deze rente-subsidie is aanzien
lijk goedkoper dan de financiering
van woningwetwoningen.
Op een goedkope wijze kan zo de
particuliere bouw gestimuleerd wor
den en de bouwmarkt voor te grote
inzinkingen behoed. Dc N CAB
noemt dit ook een rechtvaardige op
lossing, omdat het verschil in voor
waarden waaronder in de particulie
re en in de woningwetbouw gebouwd
moet worden, dan althans eniger
mate verminderd wordt.
Ons lijkt deze oplossing aanlokke
lijk. Het bouwen van minder wo
ningwetwoningen zal dan misschien
ook meebrengen, dat de nog te bou
wen woningwetwoningen ook inder
daad toegewezen worden aan men
sen die een duurdere woning niet
kunnen betalen.
fa „Ik had een meisje lief
pagina Kern merk
Op alle huizen subsidie?
Een nieuwe suggestie om de woningbouw te bevotde-
ren: de Chr. aannemersbond pleit voor een subsidie op
de kapitaalrente voor de particuliere bouw. Want de
huidige rentestijging is een gevaar vaor de bouwmarkt.
Zie pagina 11.
fa Riviersplitsing ivordt
ruimer - pagina 5