Limburgse jongen wil op z'n plantage blijven Ziekenfondsen: doorgaan met verstrekkingen in natura? AVONTURIER IN ZUID-VIETNAM Banger voor beesten dan voor de Vietcong Air France mag naar Rood-China vliegen België keurt executies in Kongo af Eerst moest zij even lachen Vraagtekens achter verklaringen Tres alles goed/ en[ wel' NIEUWE LEIDSE COURANT 5 VRIJDAG 3 JUNI 1"66 SAIGON Frits van Knippenberg is een avonturier. Hij is bovendien een ijskouwedie van z'n Franse werkgevers heeft geleerd de wereld om zich heen zo onverschillig mogelijk te be kijken en nooit ergens van ondersteboven te zijn. Vandaar dat deze 35-jarige Limburgse jongen op zijn plantage wil blijven zitten, die zo'n 120 kilometer ten noordwesten van Saigon ligt. Vandaar dat het hem niet deert, of er de ene dag regeringstroepen en de andere dag Vietcong-guerrilla's door zijn rubberbossen zwerven. Vandaar dat het hem niets zegt dat een vliegtuigje van zijn maatschappij hem altijd van Xacat naar Saigon moet brengen (of omgekeerd), omdat het over de weg niet langer veilig is. Frits, die in Helden-Panningen geboren werd, heeft gelukkig een vrouw, die er net zo over denkt. Ik sprak met haar in een ziekenhuis van de Zuidvietnamese hoofdstad, waar het eerste kind, dochtertje Pascal, zich net had aangemeld. „Ik zal nog wel even in Saigon moeten blijven", zei de Venlose Annemarie Fransen, die sinds mei van het vorig jaar mevrouw Knip penberg is, „maar ik vind het verschrikkelijk, 't Liefst ging ik meteen weer naar de plantage te rug. Ik geloof dat ik banger voor slangen en andere beesten ben, die in het oerwoud rondscharre len, dan#/oor de Vietcong". Frits^van Knippenberg, die be ter Frans spreekt dan Hollands wat iets anders is dan Limburgs. was eigenlijk voor Indonesië bestemd. Maar toen hij de Tro pische Landbouwschool in Deven ter had afgelopen, deed Soekarno de deur voor de Nederlanders dicht. Het werd toen, in 1958, Zuid-Vietnam; het werd tegelij kertijd rubber. Na o.m. in Loc-Ninh en Phu-Ring als assistent te hebben gewerkt, werd hij in 1963 admi nistrateur. Van twee plantages nog wel liefst; 2800 hectaren in Xacat en 1500 hectaren in Minh-Thanh, tezamen werk ge vend aan tweeduizend mensen. Dat hij de laatste „plantation" sinds het vorige jaar niet meer bereiken kan „de Vietcong is daar minder vriendelijk" is geen „insurmontable" bezwaar. Een hoofdopzichter brengt hem een paar keer per week verslag uit, en op grond daarvan worden de bakens uitgezet. Hele vuren Een paar keer heeft Frits voor hete vuren gestaan. Enkele maan den geleden nog, toen het vlieg tuigje. waarmee hij naar Saigon onderweg was, door de Vietcong werd beschoten. „Het was een vergissing", lacht de planter nu. „Ze dachten dat ze zo'n Amerikaans waarne merstoestel onder vuur namen. Er bestaan afspraken tussen de gueril la's en ons; daarom hebben ze la ter ook hun excuses aangebo den". Maar hij lacht niet, als hij zegt: „Het was voor mij eenrdubbel- tje op z'n kant. Als ik voorover had geleund, had ik een van hun kogels dwars voor m'n raap gekre gen. Het ding kwam tussen m'n voeten naar binnen en ging er bo ven m'n hoofd weer uit". Voor de jungle, waarop voortdu rend bombardementen worden uit gevoerd, en waar herhaaldelijk schietpartijen tussen de Vietcong aan de ene kant en de Amerika nen, of regeringstroepen aan de andere kant plaats vinden, heeft Frits van Knippenberg zo z'n ei gen spelregels, c „Ik ga natuurlijk niet kijken, als er geschoten wordt", verklaart hij, „zeker niet als ik kogels hoor fluiten. Verder omzeil ik alles wat maar op vechten lijkt. Met een vriend van me heb ik eens een hele nacht in het oerwoud gele gen, omdat er in de buurt een dorp door de guerilla's werd aan gevallen." Gekidnapped Het angstigste avontuur beleef de de Limburgse planter, toen hij door de Vietcong gekidnapped werd. Het is al weer jaren gele den, maar alles staat hem nog heel goed voor de geest. „Ik zóu op een zaterdagmiddag naar Saigon rijden", vertelt hij, „ik was de laatste Europeaan, die de plantage verliet. Maar ik was de poort nog niet uit, of m'n auto werd door de Vietcong overvallen. Met een stuk of wat Vietnamezen, die bij me waren, werd ik aan een boom vastgebonden. Ik kreeg een mitrailleur op me gericht, en de soldaten, die er achter lagen, dreig den steeds weer me neer te zullen schieten". „Ik dacht: kalm blijven, Frits. De Vietcong is goed gediscipli neerd ze spelen alleen maar een beetje met je. Na een tijdje lieten ze me los, maar toen moest ik voor hun geweren, die ze in de aanslag hielden, heen en weer marcheren. Soms lieten ze me het bos inlopen, rvaarbij me werd toe gesnauwd dat ik een kogel in m'n rug zou krijgen, als ik omkeek". „Ten slotte werd ik verhoord door de commanderende officier; een goed Frans sprekende intellec tueel. Ik zei dat ik Nederlander was, maar kreeg meteen te horen dat het koloniale verleden van de Hollanders niet zo best was. Ik verklaarde onmiddellijk nooit in Indonesië te zijn geweest, tot een jonge, verlichte generatie te beho ren, en altijd correct tegen de werknemers op de plantage te zijn opgetreden. En als hij me niet wil de geloven, zo vervolgde ik nog, dan moest hij maar eens in het dorp, waar onze rubbertappers woonden, navragen". „De man heeft dat gedaan, en precies om twaalf uur 's nachts werd ik vrijgelaten. De hele plan tage was toen gerampokt. De ma chines waren vernield, de gebou wen in brand gestoken van het wagenpark was niets meer over. Ook al m'n persoonlijke bezittin gen waren weg. Het enige, dat ik nog had, was het lijfgoed, dat ik droeg". Banden Frits van Knippenberg brengt nog naar voren dat de Vietcong de banden van buitgemaakte auto's gebruikt om er schoeisel uit te snijden. „Vooral de banden van een auto als het Lelijke Eendje", schertst hij, „zijn tegenwoordig erg in trek. Het rubber daarvan is erg soepel en je kan er harder op lo pen". De Limburger zit niet helemaal alleen in de jungle van Zuid-Viet nam. Er zijn nog wat Fransen op andere plantages in de buurt. Soms komen al die gevaarlijk le vende kerels bij elkaar om een feestje te bouwen. Niet zo lang geleden was er een partijtje, waarop, behalve een or kestje, ook de burgemeester van het in de omgeving liggende dorp aanwezig was. De laatste ontsnap te die avond aan de dood. Terwijl hij een biertje dronk en vrolijk aan het zwetsen was, overviel de Vietcong zijn huis. De guerilla's trokken zich echter in de rimboe terug, toen ze merkten dat de man, op wie ze het hadden voor zien het vereist moed zich in een Zuidvietnamees platte landsdorp tot burgemeester te la ten benoemen, want in de afgelo pen jaren zijn duizenden van deze functionarissen door terroristen vermoord spoorloos was. LONDEN De VS hebben verze kerd dat zij niet van plan zijn hun mili taire verplichtingen in Europa te vermin deren. De Amerikaanse ambassadeur in Londen, Bruce, heeft dit in een onder houd met de Britse premier Wilson ge zegd. De Amerikaanse bevestiging was noodzakelijk in verband met de onlangs door Times verspreide geruchten volgens welke Amerika zijn troepen in Europa tegen 1970 tot een divisie wilden vermin- T)E doop van dochtertje Pascal in Saigon. Naast mevrouw Van Knippenberg (met baby op arm) de niet uit Vietnam weg te krijgen Limburger. Pater Jacques Huysmans heeft ook gevangenis i zijn hart aan China en zijn randgebieden verloren. Van 1917 tot 1954 verbleef hij onaf gebroken als missionaris achter de Chinese muur, de laatste jaren in een communistische i Peking. September eerste vlucht Chinese route via Parijs (Van een correspondent) PARIJS Parijs is woensdag een overeenkomst getekend, die de Franse luchtvaartmaatschappij „Air France" machtigt een luchtdienst op Sjanghai te openen. De overeenkomst, die na drie weken van onderhandelen in de Franse hoofdstad tot stand gekomen is heeft betrekking op een luchtroute via Tirana of Athene, Cairo, Teheran, Ka rachi en Phnom Penh. Het is de eerste maal, dat een Westeuropese luchtvaart maatschappij toestemming krijgt in China te landen. Als tegenprestatie heeft de Chinese regering het recht gekregen een lucht lijn voor een dienst op Parijs uit te stippelen. Volgens een gisteren afgeleg de verklarisg zou deze Chinese route lopen via een stad in Pakistan, twee steden in het Midden- en Nabije Oosten, Cairo en Tirana. Men ver wacht niet, dat China deze dienst in de zeer nabije toekomst zal kunnen openen. Scheepvaartpolitiek van VS in Oslo scherp gekritiseerd OSLO De internationale scheep vaart kan haar taak in de wereldhan del het beste uitoefenen als haar eer. optimale bewegingsvrijheid wordt ge laten. Dit staat in een communiqué dat gisteren na afloop van de twee daagse scheepvaartconferentie in Oslo is uitgegeven. In de verklaring wordt vooral gewe zen op de scheepvaartpolitiek van de VS. die sedert 1963 pogingen in het werk stellen de internationale scheep vaart aan allerlei regelingen te onder werpen. De elf Westeuropese landen die aan de conferentie deelnemen heb ben besloten een nota aan de VS te overhandigen waarin wordt gepro testeerd tegen de scheepvaartpraktij ken van dat land. De landen zijn het erover eens dat Amerika met zijn scheepvaartbepalingen inbreuk maakt op de soevereine rechten van de zeeva rende landen. Balaguer zeker van zijn zege SANTO DOMINGO Bij de presi dentsverkiezingen in de Domenicaanse Republiek heeft dr. Joaquin Balaguer volgens officieuze gegevens een meerder heid van ongeveer honderdduizend stem men behaald bij 300.000 uitgebrachte stemmen, ongeveer een vierde van het totaal van 1.100.000. De hervormingspar tij van Balaguer zegt hiermee reeds de overwinning te hebben behaald. Balagu er beschouwt zich reeds als gekozen en heeft op een persconferentie de vorming van een „regering van nationale een heid" voorgesteld. Hij zei de terugtrek king van de inter-Amerikaanse strijd macht van het eiland te zullen eisen. Volgens hem heeft hij 70 procent yan alle geldige stemmen gekregen. De Air France zal vermoedelijk september met een wekelijkse vlucht tussen Parijs en Sjanghai beginnen. Bij de ondertekening van de overeen komst zei Hervé Alphand, de secreta ris-generaal van het Franse ministerie van buitenlandse zaken, dat hij hoop te, dat de overeenkomst de eerste van lange reeks zou zijn ter verbetering van de Frans-Chinese betrekkingen. Tsjen-toe, het plaatsvervangende hoofd van de burgerluchtvaart in Chi na die de Chinese delegatie op de besprekingen geleid heeft, antwoordde dat regelmatige verbindingen door de lucht tussen Frankrijk en China eer belangrijke stimulans voor de econo mische betrekkingen tussen beide lan den zou betekenen. BRUSSEL België heeft zich ge distantieerd van de terechtstellingen in Kongo. Het ministerie van buiten landse zaken heeft gisteren in een ver klaring de gang van zaken scherp ver oordeeld. Het communiqué werd uitgegeven om bekend te maken, dat geen van de 90 Belgische deskundigen, die als on derdeel van de technische hulp van België aan zijn voormalige Afrikaanse kolonie bij de Kongolese justitie werk zaam zijn, er bij waren betrokken. „Zij hebben op geen enkele wijze deel genomen aan de door een politieke beslissing ingestelde rechtspleging ten einde een vonnis te vellen over de vier personen, beschuldigd van het deelnemen aan een complot tegen het Kongolese staatshoofd en wier dood vonnis gisterochtend werd voltrok ken". aldus de verklaring. Uit Washington wordt nog verno men dat Amerika en nog een aantal andere landen, tevergeefs bij de Kon golese regering om clementie hebben gevraagd voor de vier terechtgestelde politici. Topconferentie in juli Geheim gesprek in Moskou MOSKOU De ministers van de fensie van de zes landen van het Warschau-pact voeren op het ogenblik in de Russische hoofdstad geheime besprekingen. Gefluisterd wordt dat de ministers voorbereidingen aan het treffen zijn voor een topconferentie van de staatshoofden van Rusland, Roemenië, Polen, Tsjechoslowakije, Bulgarije en Oost-Duitsland. Een precieze datum is nog niet vast gesteld, doch waarnemers menen dat deze topbespreking in juli zal worden gehouden en wel in Oost-Berlijn. Het is niet uitgesloten dat reorganisatie van het Warschau-pact, dat de laatste weken becritiseerd werd door o.a. Roe menië hoofdschotel van gesprek zal worden op deze topbespreking. Nu Joegoslavië Frankrijk ijvert nog voor SECAM (Van onze radio- en tv-redactie) PARIJS De Franse televisie mag dan groot doen aangaande het besluit om, ongeacht de uitkomsten van de con. ferentie voor kleurentelevisie in Oslo de ze maand te houden, het eigen SE- CAM-systeem te volgen bij kleurenuit- zendingen in de (naaste) toekomst, zij tracht nog op het allerlaatste ogenblik Joegoslavië voor SECAM te winnen. Joegoslavië behoort tot de Europese landen, die nog geen staqdpunt, hebben ingenomen en nog niét met een bepaald systeem experimenteren. Nu Parijs in Moskou van een koude kermis is thuisge komen voor wat de interesse van het oostblok en ook Spanje niet zo'n liefde voor het SECAM-systeem toont, heeft de Franse televisie haastig en in nauw over leg met de regering, vertegenwoordigers en technische experts van de Joegosla vische omroep uitgenodigd en zo zijn er nu in de lichtstad drukke besprekingen gaande. De ORFT hoopt de Joegoslaven nog mee te krijgen, voordat op 21 juni de conferentie in Oslo begint, wel wetend, dat zij anders van kleuren-uitwisseling in Europa is verstoken. NAIROBI Het Huis van Afge vaardigden van Kenia heeft gisteren een wetsontwerp goedgekeurd, dat president Jomo Kenjatta verstrekken de bevoegdheden geeft in het belang van de veiligheid van de staat. Hij mag onder meer mensen laten aanhou den, censuur laten uitoefenen en vreemdelingen laten controleren. Oei, ik mocht de Prins een hand je geven, zei Debbie Caponetta met een gebaar of ze het zelf niet kon geloven. Zij was een van de velen die in New York aan boord van de Rotterdam (Hol- land-Amerika Lijn) kennis met Z.K.H. prins Bernhard maakten. Het schip is bezig aan een cruise, waarvan de baten ten goede komen aan de kankerbestrijding. Juist daarom kwam ook de Prins even aan boord. Toen de dames van het Sunil was- team aan de was begonnen, moest mevrouw W. van Dongen - Admi raal de Ruyterlaan 42 in Hilver sum - eerst even lachen. Ze dacht stellig dat haar was niet witter kon. Nu weet zij beter. Elk stuk wasgoed kwam gewoon weg stralend wit uit het sop. En toen de was werd vergeleken met het goed uit de linnenkast, kon mevrouw Van Dongen alleen nog maar zeggen: „U heeft gelijk, nog nooit is niijn was zo wit geweest. Voortaan was ik met Sunill President geïrriteerd moeten constateren dat de verdachten tegenstrijdige verklaringen aflegden. Tijdens het vooronderzoek had één der verdachten, jhr. van M. gezegd, dat het slachtoffer de roetkap had losgerukt. Thans verklaarde hij, dat dat op een „vergissing" moet berusten. „Wel won derlijk", reageerde de officier van justitie, „dat u zich zo kunt vergissen in een zo ernstige zaak." Verdachte baron B. van S. legde ook een verklaring af waarachter de president een vraagteken moest zetten. Uit het verhoor van baron B. van S. bleek, dat jhr. Rutgers nog tweemaal heeft gepro beerd, de roetkap te verwijderen. Zijn drie bewakers drukten hem steeds weer stevig tegen de grond, tenminste dat verklaarde hij bij de politie, maar voor de rechtbank gaf hij gistermiddag te kennen dat het „voetenwerk" heel wat onschuldiger was geweest. „Wij moesten onze voeten ergens neerzetten, want dq koets was nogal klein, en tqen konden we hem meteen ld bedwang houden", heette het nu. Öók op énkele andére dndérdélën at tendeerde de president de verdachte op tegenstrijdige verklaringen. Bij de poli tie gaf hij toe dat er een worsteling met de benauwde baron is geweest, maar voor de rechtbank zei de baron, niet de gen. We dachten, dat hij de zaak traineer de". Een ander geval. Verdachte mr. ba ron de L. had. eveneens bij het vooron derzoek, gezegd zelf tijdens zijn installa tie als Tres-lid bij het opzetten van de roetkap vrij veel roet naar binnen te hebben gekregen, maar op de zitting be weerde hij het tegendeel. Op de vraag van de president hoe dit te rijmen was. antwoordde mr. baron de L. dat dan maar moest worden aangenomen, dat de verklaring die hij bij de rechter-com saris had afgelegd de juiste was. RAAR UTRECHT ,,Ook ten aan zien van het ziekenfondswezen is er verzet tegen het zich na dc oor log sterk ontwikkelende collecti visme, waardoor het individu wat op de achtergrond dreigt te raken. Voor het ziekenfondswezen roept dit de vraag op, of voortgegaan moet worden met het garanderen van de verstrekkingen in natura, of dat een soort restitutieverze kering meer algemeen mogelijk moet worden gemaakt. Daarbij zouden de minder draagkrachti- gen echter altijd de dupe blij ven". Aldus de voorzitter van de Centrale bond van onderling beheerde zieken fondsen, de heer C. J. van Lienden. giste ren in Utrecht bij de opening van de algemene vergadering van de C.B.O.Z. Als voor het hele volk een oplossing werd nagestreefd zoals men die nu voor de rijksambtenaren wenst, zou dat vol gens hem een onbetaalbare taak worden en zou de gewone burger vaker een be roep op de bijstandswet moeten doen. De heer Van Lienden verklaarde, dat dit een weg is die niet gegaan kan worden en die naar het oordeel van de CBOZ ook voor de ambtenaren moet worden verlaten. Ook in de sector van de gezond- I heidszorg moeten volgens de heer Van Lienden grenzen worden gesteld aan de financiële consequenties van bepaalde maatregelen. De gemeenschapsgelden I moeten zo doelmatig mogelijk worden j besteed. Bij de bouw van verpleegtehui- j zen gaat het er bijvoorbeeld volgens hem I zo nu en dan op lijken, dat teveel reke- n,nS wordt gehouden met de omstandig heid, dat de kosten toch op de verpleeg- prijzen verhaald kunnen worden en dat men ervan uitgaat, dat er altijd nog een Bijstandswet is als de bijdrage van de patiënten en de tiekenfondscn niet vol doende is. rechter-commlssaris met geen woord heb ben gerept over de wat hij noemde „zwartepieterlj". „Nu wekt U de Indruk, dat het knijpen in de roetkap alleen bedoeld was om het gezicht zwart te maken", aldus de president mr. Van de Werk. Na het horen van de verklaringen zei hij duidelijk geïrriteerd: „De recht bank zet nu wel enige vraagtekens bij de wijze waarop thans de verklaringen worden afgelegd". Tijdens de middagzitting werden de getuige-deskunddgen gehoord. De eerste, de arts-patholoog-anatoom M. Voortman herhaalde dat jhr. Rutgers door mecha nische verstikking is overleden. Deze verstikking is veroorzaakt door een vrij wel volledige verstopping van de diepere delen van de luchtwegen. Hij kon niet zeggen, of het opzetten van de kap reeds tot benauwdheid aanleiding heeft kun nen geven. Roet in de hoeveelheid die het slachtoffer binnenkreeg, is schadelijk voor de gezondheid, aldus de lezing yan de heer Voortman. De apotheker-toxicoloog D. D. Boer tel als getuige-deskundige, te imenen, dat het slachtoffer niet door verstikking om het leven is gekomen. Het roet (afkomstig uit een stofzuiger waarmee kolen- en oliehaarden en oliestookkachels waren schoongemaakt) reageerde sterk zuur. Als het in aanraking zou komen met het weefsel, zou dit wel beschadigingen ver oorzaken, vooral bij gevoelige weefsels. Een andere getuigc-dskundigc, prof. dr. A. de Meenjer, zei van oordeel te zijn, dat het slachtoffer om het leven is geko men door de gevolgen van een te laag zuurstofgehalte, in casu dus verstikking. Het roet heeft volgens hem wel degelijk tot de verstopping yan de luchtwegen geleid. Optimisme i vragen hoe in het moderne menselijke verkeer de optimistische en pessimistische le vensbeschouwing zich tegenover el kaar verhouden, dan zou ik hierop antwoorden, dat zij ook in onze tijd voortdurend tegenover elkaar staan. Men kan in alle mogelijke verhoudin gen onder mensen dagelijks waarne men. hoezeer men zich in een van deze twee uitspreekt, ook in christe lijke kringen. Maar het christelijk ge loof verwerkt ze anders. Het beschouwt het optimisme als bevoeg de en rechthebbende levensbeschou wing. Het staat niet. zoals het pessi misme. machteloos tegenover het on geloof. omdat het weet dat op aarde alles slechts vluchtige episode is: de kwalen, de misstanden, de ongemak ken, de rampen. Alleen niet de liefde van God, met als hoogste samenvat ting het slot van het Onze Vader. Voor dit slot verdwijzen alle nevels van het pessimisme als schaduwen voor het licht van de zon. Zeist d. Witzand Woningnood In Den Haag stonden op 1 oktober 1965 volgens de wethouder 14.500 wo ningnoodgevallen op de wachtlijst. Hoe onoplosbaar de zaak is de monstreert de toename tot 15.166 op 1 april JL terwijl in heel 1965 maar 1180 woning werden toegewezen minus dan weer 350 woningen, die wegens sloop alleen ter vervanging dienden. Intussen gaf het gemeentebestuur zijn medewerking aan het tot stand ko men van allerlei, mijns inziens, niet strikt noodzakelijke bouwwerken, die materiaal, kapitaal en arbeid vergden, welke de woningzoekenden ten goede hadden moeten komen. Na diverse de monstraties door Haagse woningzoe kenden is de wethouder nu over* gestapt op de befaamde Bogaers-me* thode. te weten via persconferenties woningzoekenden in de waan te bren gen dat over een aantal jaren de wo ningnood wel opgelost zal zijn. Den Haag j. H. Borsboom Stemmen Naar gebleken is. heerst reeds lang de misstand dat zwakzinnigen, vertoe vend in een tehuis te Druten ter stem bus worden gevoerd en mogen wor den gevoerd. Een leemte in de wet dat deze mensen niet van het stem- ïïlSl ^0rd°n Uitgesloten. Daar lifkt^t «1«V1S ,ls georiënteerd, u,«iL ui moeil,)k te raden naai1 welke lijst deze stemmen gaan. Is het nog steeds zo. dat voor bepaalde heHigf? hCt d0el de middelen Den Haa« P- A Bakker

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 5