I
Hoe besteedt de
mens zijn vrije
tijd het best?
Anders Pina
EXCURSIE DOOR BELGIË EN LUXEMBURG
r
Benelux
zoekt liet
antwoord
196€
ZATERDAG 28 MEI 1966
.0
Het „Comité van Belgisch-Nederlandsch-Luxemburgsche
samenwerking" organiseert al enkele jaren zogenaamde
Benelux-persreizen met het doel journalisten in de gele
genheid te stellen zich te oriënteren over allerlei facetten
van het maatschappelijk en sociale leven in de Benelux-
landen, en daarover hun lezers in te lichten. Op deze wijze
meent het comité (terecht) kan er tussen de Benelux-
volken, die door een economische unie steeds nauwer met
elkaar worden verbonden, begrip en waardering voor elkan
ders werk en streven ontstaan.
Bij de jongste persexcursie lag het accent op de mens in
zijn vrije tijd. Een van onze redacteuren, die de reis mee
maakte, bezocht Luxemburg, Namen, Spa, Luik, Mechelen
en Brussel. Hij sprak daar met verscheidene (regerings)
functionarissen, die met de organisatie en de uitvoering
van een doeltreffende vrijetijdsbesteding zijn belast. Zijn
indrukken heeft hij in onderstaand artikel neergelegd. Het
trekken van vergelijkingen met Nederland is achterwege
gebleven omdat dit als gevolg van geheel andere visies en
opvattingen, vrijwel onmogelijk is. Een vluchtige conclusie
zou echter kunnen zijn, dat in Nederland het particulier
initiatief een grotere rol speelt in het totaal van de vrije^
tijdsbesteding dan in België en Luxemburg, waar de over
heid (als eerste indruk) een „lange vinger in de pap" heeft*
(Van een onzer redacteuren)
Het was die namiddag
drukkend warm in het
Luxemburgse Moezelgebied
maar in de Cave Coopéra-
tive van Wellenstein was
het verrukkelijk koel en de
wijnen smaakten best.
„Onze wijnen zijn nobel",
prees de heer Erny Putz,
en we moesten dat beamen.
Hij zei: ,,De beste zijn de
Riesling, Auxerrois, Pinot
blanc, Pinot gris en Trami-
ner, van een tikkeltje min
dere kwaliteit zijn de El-
bling en de Rieslingx Sylva-
ner".
9- 41> Luxemburg is een voortreffe
lijk wijnland. Het wijngebied,
strekt zich uit langs de Moezel
over een afstand, van 35 kilome
ter, van de grens met Lotharin
gen tot aan de Duitse grens, een
oppervlakte van 1250 hectare.
i Volgens de jongste telling (1
I december 1964) zijn er in het
Groothertogdom 1675 wijnbedrij-
i ven. Gemiddeld wordt zestig pro
cent van de oogst in Luxemburg
verbruikt, veertig procent wordt
ngjj uitgevoerd, waarvan het groot-
mi ste gedeelte naar België. De
overige afnemers zijn onder
oppervlakte van 540 hectare en genheid te stellen een
ligt ongeveer halfweg Hasselt en prettige vakantie door
Genk. Het landgoed werd in 1938 brenjen in een bos-
aangekocht n«arV1 eerst6 aan het omgeviw. De
eind van de jaren vijftig was het bungalows zijn eeryvou-
zover gereed, dat het in zijn ge- dig en praktisch mge-
heel door het publiek in gebruik richt. Men gebruikt het
kon worden genomen. Met de aan- huis om te slapen. De
koop ervan zat de bedoeling voor fag brengt men buiten
in de de eerste plaats een prachtig faQT en eten doet men
natuurreservaat te behouden, daar- (verplicht) jn m;_
naast de bevolking een wandel- n<>
oord te geven, waar zij zich ge- V™ kantine. DeJ-*
zond kon Ontspannen. het
uitgegaan van het
standpunt, dat in de
Het domein Bokrijk heeft in en- uocanties de vrouw des
kele jaren Westeuropese bekend- huizes evengoed rust
joen belangstellenden, onder wie 11
zeer veel Nederlanders.
moet vermoeien met
het klaarmaken van de
Ml 1001 im maaltijden. Met de prijs
iviuseum daarmee rekening
Er is gelegenheid volop tot wan- gehouden. Een gezin
delen, maar ook tot het beoefenen van v{jf personen be-
i enkele tokken van sport. Er is aUes by atles dus
ÏSSSZ het „ebruik
tijden, niet meer dan
Vlaams openlucht- 250 per week. En wie
De organisatoren maak- liever met een caravan
op reis gaat, treft een
- grote speeltuinnpT npnT1L,K nn np
bedeelde gebied ligt met in de Ar- en een bijzonder fraai rosarium Ji IL-fj
dennen, maar in het Moezeldistrict met tal van rozenvariëteiten. bungalow en de maal-
van Remich, waar men slechts een J""
terrein per 2.5 gemeenten vindt.
Hoewel van sportmanifestaties een
magische kracht uitgaat, erkennen ten daarvoor studiereizen
de Luxemburgers dat, zoals elders, Scandinavische landen en naar Ne- moderne en' aoed-
ook bij hen de geestdrift voor de derland, dat al lang een openlucht- „.tiSLleprd* raimmino
sport vaak niet verder reikt dan museum (bij Arnhem) heeft. Van ™tilleerde camping
de zuiver passieve rol van stonde af aan stond echter vast, aan-
toeschouwer. De muziekverenigin- dat het domein Bokrijk een open-
gen daarentegen weten dikwijls de luchtmuseum zou krijgen, dat een MOgGlljkhGdGn
belangstelling te wekken van de eigen sfeer ademde. Er werd daar-
jeugd. Zij hebben weinig klagen voor een beroep gedaan op
over het toetreden van aktieve le- aanstaande volksdeskundigei
den. het Vlaamse land. Het zou oo-
Eon vorm van vriietiidsbeste- het Vlaamse land moeten getuigen, vrijetijdsbesteding va-
ding is ook het bezoeken van een Drie kernen werden geprojec- rieren zonder twijfel met
scoopza'len met in totaal 22,831
i de beide Vlaanderen. De Kern-
recreatie, ontspan-
heeft de stad Luxemburg een stads- *lc*?"eemyse kerk>
schouwburg, zo fraai van architec- '™4— -
tuur en inrichting als er maar
weinige in West-Europa bracht rondom
landelijke 0ver ziJ beschikken of
herberg, hoeven, schuren, wind- en die zij zich financieel
watermolens werden samenge- kunnen veroorloven. In
driehoekig opzicht is de vrije-
de abdy.
- ui geweest, dat een nationaal sport-
ren. Wat de jongeren betreft - pro- ten verenigingen opgericht van instituut werd gebouwd dat vele
fessor Carlo Meintz, verbonden een zo grote verscheidenheid, landen als voorbeeld kan dienen,
aan het ministerie van culturele een je(jer zich „ergens" kan
zaken zei: „Spectaculaire aktivitei- onderhreneen
Pt pptïc nnriip Voor vele onaerDrengen.
dorpsplein. Dit dorpsplein met een tiidsbestedine
pp.iuronniifle ffererhtshnnm" en "jaSDesieamg
i dorpsvijver en een schandpaal, paalde groep of
een en ander geïnspireerd door te- hele bevolking",
keningen van Pieter Brueghel.
meer Nederland en de Bondsre
publiek Duitsland. ,Jdaar Neder
land" zei de heer Erny Putz
spijtig „proeft de wijnen veel
te weinig." De cijfers bewijzen
dit. In de laatste vijf jaren be
droeg de gemiddelde uitvoer
van Luxemburgse wijnen naar
België 65,3 procent van de totale
uitvoer, naar Duitsland 21,7 pro
cent en naar Nederland (slechts)
12,7 procent.
Café
De Luxemburger drinkt bij
voorkeur wijn volgens de sta
tistieken tussen de 27 en 30 liter
per jaar per hoofd. Hij drinkt
het thuis en hij drinkt het in
café's, waar hij vertoeft om zijn
vrije tijd te „doden". De heer
André Claude, als persattaché
verbonden aan het Luxemburgse
ministerie van algemene zaken
vertelde: „Op het gebied van
vrijetijdsbesteding speelt het ge
zin een wezenlijke rol, maar
niet ontkend kan worden, dat in
vele gevallen een groot gedeelte
van de vrije tijd in het alge
meen buiten de huiselijke kring
of althans buitenshuis wordt
doorgebracht. Men kan daaron
der rekenen allerlei verenigin
gen, filmvoorstellingen, het ma
ken van uitstapjes, maar ook het
bezoeken van cafés.
De vrije tijd, en vooral een
nuttige besteding daarvan, is
ook in Luxemburg een vraag
stuk, dat de autoriteiten voor
problemen stelt. De heer Clau
de: „Men moet toegeven dat
de mens in veel gevallen niet
meer weet hoe zijn vrije uren te
besteden en, in plaats van
fysiek, intellectueel en moreel te
profiteren van die vrije tijd,
zich meer en meer verveelt."
ten zijn niet eens nodig. Voor vele
jongeren blijft de vrije tijd geluk-
kig een tijd gedurende welke zij bDOIT
zich aktief bezig houden en vrij
voelen. Dit is overigens het doel Luxemburg telt in totaal 315.000 preferéren heeft het bestuur van
van elke werkelijke inspanning inwoners, die leven in 126 h' -
zMken^in Vakantiedorp
De Belgische vereniging Ge
in wandelen, in het maken van zondheidszorg kocht in 1962 het ™?t!"
uitstapjes. Voor hen. die dit laatste domein Hetwclhoef „Um beu» j"~>« d«uj^
Hoe brengt de
tijd door? Hij kan het zoeken
studie, in vermaak, in sport, ook
wandelen, in het maken
In de Benelux-landen
moet men ook met de fi
nanciële mogelijkheden
rekening houden. Voor
elk wat wils e
domein Hengelhoef aan, gelegen
pieiereieii neen net ueavuiu v«m //-■„_>, r-, 1 ""J"".
de Belgische provincie Limburg V} Houthalen/Genk. De bedoe- bouwde een modern w—...
de opvoeding op het gebied ten. Die 126 gemeenten bezitten het domein Bokrijk ingericht. die daarbij voorzat was de provincial de la jeunesse, in S]
van de vrijetijdsbesteding: de gezamenlijk 114 voetbalvelden, in Het domein Bokrijk heeft een lagere gesalarieerden in de gele- worden festivals georganiseerd,
jeugd alle elementen verschaffen
Namen Luik heeft men een provinciale handenarbeid verricht.
Centrebibliotheek ingericht en er is daar De Benelux-landen zullen op het
iSm-i, niet eens zo goed ingericht, gebied van de vrijetijdsbesteding
is waar de jeugd met plezier van elkaar moeten leren.
Niet zo lang geleden werd in
Luxemburg de Nationale Dienst
voor de Jeugd in het leven geroe
pen, die tot taak kreeg „alle initia
tieven te bevorderen, die de jeugd
helpen him vrije tijd op educatie
ve wijze te besteden, alsmede zelf
soortgelijke initiatieven te nemen
en bij te dragen tot de vorming en
de vervolmaking van de leiders en
verantwoordelij ken".
Overheid
De Luxemburgse overheid is
van oordeel, dat zij in het
vraagstuk van de vrijetijdsbeste
ding een taak heeft te vervullen.
Daarom heeft zij een program
ma opgesteld met enkele pun
ten, die zij op korte termijn wil
verwezenlijkt zien.
Dit programma omvat onder
meer het oprichten van jeugdhui
zen in de voornaamste gemeen
ten, en deze huizen uit te rusten
voor alle soorten van aktivitei-
ten; het organiseren van cursus
sen als aanvulling op de school
opleiding; het laten rijden van
een biblio-bus; het organiseren
van cultuurreizen en jeugdkam
pen voor jongens en meisjes, in
samenwerking met de jeugdbe
wegingen, het vormen van lei
ders en tenslotte hulp verlenen
aan jeugdbewegingen en -vereni
gingen, die reeds een aanzien
lijke aktiviteit ontplooien.
Ook is de aandacht op de vol
wassenen gericht geweest. Er
zijn met morele en financiële
steun van regering en gemeen-
Anders Pina sjokte doodmoe
door de fijne haast onmerkbare
regen en keek met duffe ogen
tegen de donkere scheepsrom
pen op.
In deze tijd van het jaar la-
gen er schepen genoeg in de
nauwe haven. Ze zochten alle
maal een goed heenkomen voor
het barre winterweer en de
mannen die in een aangenamer
seizoen het brood op en rond
om die schepen verdienden,
moesten zich nu tevreden stel
len met de geringe gelden die
het schieten van ijsberen op-
Anders Pina had moeite zijn
rug recht te houden. De honger
knaagde voortdurend aan zijn
maag en verminderde
kracht. Hij rilde van kou.
oorlog had hij het geesteli.
lichamelijk niet zwaarder te
verduren gehad dan op dit
ogenblik.
Een lege maag, lege zakken
en geen dak boven zijn hoofd.
Kon het minder?
Hij vocht tegen de neiging
om alle mensen te gaan haten.
Zelfs in de bierkroeg waar het
toch altijd vrolijk toeging kon
hij maar moeilijk kontakt krij-
Daar vond je alleen vrienden
zolang je geld liet zien. Als dat
er niet was kon je gerust een
prooi van kou en narigheid
worden.
kou. In de
Een blik op de oude stad Luxemburg.
Dat was hij nu. Er was
"geen mens die naar hem om
keek. Doelloos liep hij voort en
zonder het te willen stond hij
plotseling weer voor de bier
kroeg. Hij hoorde het geroeze
moes van half dronken mannen
die berenhuiden voor drank
verkwanselden.
Er tussen door klonk de hoge
stem van Stina Seljevik, de
dochter van de zaagmolenar
beider uit de dichte wouden
van het uitgestrekte land.
Hoe Stina in de havenbuurt
van de kleine kuststad was te
recht gekomen, was voor velen
een raadsel gebleven. Ze was
geboren in een armoedig huisje
van een eerzaam zaagmolenar
beider en bleek bestemd te zijn
als een preutse juffrouw haar
dagen te slijten.
Maar de wouden konden Sti
na niet meer vasthouden toen
ze eenmaal de roep van het
leven gehoord had.
Met haar schamele bezittin
gen was ze in deze havenstad
in het westen van het land te
recht gekomen.
En hij. Anders Pina, had het
eerlijk met haar bedoeld. Hij
had haar aan een betrekking
geholpen en haar geld gegeven
om in de eerste behoeften te
kunnen voorzien.
Hij kende het gevaar dat spe
ciaal in deze buurten een
vrouw omringde.
Hij zag het als zijn plicht
toezicht op haar te houden en
het duurde niet zo lang of hij
was van haar gaan houden.
Maar de kwade geest die Sti
na uit de wouden dreef trok
zich op zijn commando niet te
rug.
Weldra begon ze zich opzich
tig te kleden, nam een baantje
als dienster in de bierkroeg aan
en had er al gauw geen be
zwaar meer tegen dat dronken
zeelieden vrijpostig de handen
naar haar uitstaken.
Woorden hielpen niet, slaag
Pina moest aanzien hoe ze 's
avonds over de kade sloop, zich
tussen het vreemde scheepsvolk
begaf. En toch... hij bleef van
haar houden.
Hij at niet meer en begon
gretiger naar de bierkroes te
grijpen.
Maar vanavond had hij niets
gedronken. Hij had geen
geld.
Voor de bierkroeg bleef hij
staan. De krijsende stem van
Stina sneed hem door de ziel.
Meer dan ooit was hij zich
nu bewust dat zijn krachten
snel op retour waren.
Hulpeloos keek hij de duister
nis in.
Plotseling voelde hij zich aan
zijn mouw getrokken. Hij zag
het vale gezicht van een meisje
van een jaar of zestien. Ook zij
behoorde tot het milieu van de
bierkroeg.
Nu en dan werd ze zonder
eten de straat opgestuurd om
in de sloppen haar geluk te
beproeven.
Door J. de Boer
.Anders", fluisterde ze, „An
ders Pina, ik weet brood te vin
den. Je moet met me mee gaan.
Ik weet dat je honger hébt.
We moeten op dat Panamese
schip zijn. Het brood ligt onder
een zwaar luik dat ik alleen
niet open kan krijgen."
„Toe, ga mee." Ze duwde hem
in de richting van de Pana-
mees. En Anders Pina liet zich
meetronen. Er was geen andere
uitweg.
Het was een Panamese
vrachtvaarder.
Hij verwonderde er zich over
hoe het meisje het brood op
het hoge schip ontdekt had.
Maar honger is een scherp
zwaard.
De Panamees lag een heel
eind uit de wal en Anders Pina
begon uit alle macht aan de
kabel te trekken. Het meisje
hielp hem zo veel ze kon.
Het werd een hele toer haar
op het vreemde schip te hel
pen. Anders Pina huiverde toen
hij daar met het lichtzinnige
meisje in zijn armen stond.
Maar 't moest.
Uit alle macht rukten ze aan
het zware vochtige luik. Ner
gens aan boord viel een lichtje
te ontdekken. Het stond dus
vast dat al het volk de wal op
Toen het luik eindelijk los
schoot graaide het meisje bege
rig in de opening er onder.
De buit bestond uit brood en
toen ze voldoende bij elkaar
gegraaid had liet Anders Pina
het luik weer met een plof
naar omlaag vallen. Daarna kro
pen ze onder een omgekeerde
roeiboot.
De regen begon op de met
ijzer beslagen bodem te klette-
Ze lagen beschut tegen het
water en de kou tussen warme
buizen die naar de machineka
mer leidden.
Toen ze verzadigd waren
voelde Anders Pina zich weer
een heel stuk meer mans. Tege
lijk drong het goed tot hem
door in welk een gevaarlijke
situatie hij zich bevond. Ieder
ogenblik kon er volk op het
schip komen.
Haast ongemerkt schuifelde
het meisje dichter naar hem
toe. Ze had hem aan brood ge
holpen en rekende er vast op
dat Anders Pina nu ook wel
verder over de brug zou ko-
Ze wist dat hij nog vage con
necties onderhield met Stina
uit de bierkroeg.
In hun milieu kende men
maar weinig scrupulus. Ze vlei
de zich tegen hem aan en sloeg
haar armen om zijn hals. An
ders Pina verkeerde in twee-
Het jonge meisje werd steeds
vrijpostiger.
Uit zich zelf zou Anders Pina
nooit haar gezelschap gezocht
hebben maar nu voelde hij er
veel voor de toestand te nemen
zoals ze was. 1
Plotseling kromp hij in el
kaar. Hij hoorde gerucht op de
kade in de buurt van de Pana-
Er klonken onzekere voetstap
pen en hij voelde dat het schip
naar de wal werd getrokken.
Hij duwde het brutaaltje van
zich af en kroop half onder de
roeiboot vandaan. Er klonken
Ons
kort
verhaal
stemmen boven het donkere wa
ter. Een lawaaierige vrou
wenstem, lallend en overmoe
dig. Ook het meisje naast hem
hield de adem in.
De regen had opgehouden en
nu glinsterde de maan boven
het midden van het wateropper-
Schokkend kwam het schip
met de kade in aanraking en
ze rolden bijna over elkaar
Opnieuw klonk de stem van
de vrouw op de wal, ongedul
dig en fel.
Toe, help me nou aan boord
je durft niet hè!
Het sneed Anders Pina door
zijn ziel. Het was Stina die
daar stond.
Anders Pina werd spierwit
Hij zag nog hoe de Panamees
onhandig met een zaklantaarn
begon te zwaaien.
Als hij werkelijk zou probe
ren Stina aan boord te helpen
kon een ongeluk niet uitblij-
Ze begonnen tegen elkaar te
razen en te tieren. Stina wilde
aan boord van het vreemde
Ze zag geen gevaar. Maar de
Panamees was gelukkig nog
niet voldoende beneveld om
het grote gevaar niet te zien.
Voortdurend wees hij naar het
grimmige water beneden.
Minachtend keek Stina er
naar en maakte bewegingen als
of ze er zo in wilde springen.
Anders Pina sidderde. Het
zweet brak hem uit.
Nu zag hij duidelijk hoe ver
het eertijds zo teruggetrokken
meisje uit de wouden wegge-
Dan kroop hij kreunend on
der de roeiboot vandaan. Met
één sprong stond hij op de wal.
De Panamees begon te vloeken
maar Anders Pina liet hem
staan voor wat hij was. Met
een treurige blik in zijn ogen
keek hij Stina aan. Ze herken
de hem niet eens en ging door
met haar dwaas gepraat.
Nog eens schudde ze de Pana
mees heftig aan de arm.
„Toe. help me aan bóord, sis
te ze hem toe, je durft niet hè,
lafaard".
Terwijl hij heftige gebaren
maakte, beduidde de vreemde
ling haar dat hij onmogelijk
haar wensen in kon willigen.
Hij gaf de leiding van de situa
tie aan Anders Pina over en
trad zelf stap voor stap terug.
Dat irriteerde de beschonken
vrouw. Haar uitdrukkingen
werden bepaald vulgair.
Het kookte in het binnenste
van Anders Pina. Vanavond wil
de hij een eind maken aan heel
de ongelukkige toestand.
De lucht werd weer ondoor
dringbaar, de horizon zwart en
donker werd het ook in Anders
Pina's ziel.
Hij stormde op Stina af,
greep haar ruw bij de schouder
en schreeuwde er onbeheerst
op los. Maar ook deze keer rea
geerde Stina slechts met een
onnozel lachje.
Ze hield geen oog van de Pa
namees af en begon hartroe
rend te smeken toen ze zag dat
haar schreeuwen en dreigemen
ten zonder resultaat bleven.
„Maak dat je weg komt,"
schreeuwde Anders Pina de
vreemdeling toe. Deze koos
snel eieren voor zijn geld en
haastte zich in de richting van
de bierkroeg. Het zwarte water
rumoerde dreigend en de stilte
op de haven was de beste voor
waarde om tot uitvoering van
welk plan dan ook te komen.
Het maakte Anders Pina ra
zend dat iedere poging haar tot
rede te brengen zonder resul
taat bleef
„Stina Seljevik, dochter van
Torbelt de zaagmolenarbeider,
probeerde hij toen op rustiger
toon, herken je mij n>et?" Ik
ben Anders Pina de havenarbei
der die zich indertijd over jou
ontfermd heeft." Ze antwoord
de met een schelle lac.i. En
toen gaf haar beneveld brein
had.
„Je bent immers zelf ook aan
de drank gegaan, voegde ze
hem spottend toe, moet de blin
de dan de kreupele leiden?"
Verachtelijk spuwde ze hem in
het gezicht. Anders Pina wist
dat dit 'het einde was. Duidelijk
zag hij twee verloren levens. In
zijn geest begon het roemloos
eindpunt te doemen. Er wacht
te een nauwe donkere gang
maar aan het einde zag hij" lich
tende sterretjes. Als het we
reldse leven je terugdringt
wordt tegelijkertijd de moed
om te sterven gestimuleerd.
Het schuren van de zwarte
scheepsrompen spoorde hem
„Toe Anders Pina, aarzel
toch niet langer en grijp de
kans die op je wacht."
En toen begon ook de verre
branding een aanmoedigend
lied te zingen. Hij voelde zich
plotseling door vrienden omge
ven. De schepen en de bran
ding, ze hadden zijn jeugd ge
lukkig gemaakt. Een wonder
lijke kracht en moed maakten
zich van hem meester. Een ge
bed steeg op. Met beide armen
omvatte hij Stina Seljevik en
trok haar met zich mee. Er gier
de een stoomfluit van een schip
dat de verte zocht. Het leek
een laatste levende groet. Toen
viel Anders Pina met Stina in
zijn armen naar omlaag. In-
plaats van zich van hem los te
scheuren grepen haar handen
steunzoekend naar zijn li
chaam. Hij probeerde nog een
maal haar ogen te zien maar de
maan was niet zo goed hem
daar bij te helpen. Steviger
greep ze hem aan. Hij snakte
nog maar een zwak rukken aan
zijn kiel gewaar. Een huivering
voer door zijn hele lichaam en
met de krachten die hem nog
overgelaten waren greep hij Sti
na nog beter vast toen hij de
huiveringwekkende diepte op
zich af zag komen. Maar die
diepte weerde hem af en plotse
ling voelde hij zich opgeheven
naar het licht. Er klonk muziek
en Stina zong haar mooiste
lied, zonder dat haar tong dub
bel sloeg door de drank. Ze
kwam naar hem toe en legde
haar hand op zijn schouder, de
ogen vol blijdschap. Nu zag hij
toch haar ogen. En kijk, de
bierkroeg stortte in elkaar. Een
dronkemanslied werd herscha
pen in gave jubeltonen. Alles
wat het visioen voor zijn ogen
toverde was ongerept en
schoon. Een duizeling beving
hem en was oorzaak tot dishar
monie in het panorama.
Het zakte weg en Anders Pi
na tastte als een radeloze in
het rond. In de diepte van het
donkere havenwater ontmoette
hij de nacht.
Tussen de schepen tekende
het water geruisloos kring na
kring en terwijl in de bier
kroeg het leven doorging
zweeg het in alle talen over
V,atd°n^er °Pperv^ak P^aats
