d
eita
De gistende
van Saigon
samenleving
*eiij a
V
jSSj
Amerikanen tussen
Vietnamezen
Vlaamse jeugd
betoogde weer
Tsjoe en-Lai
naar Roemenië
Staking nutteloos
en schadelijk
V.S. verbolgen over
houding premier Ky
NIEUWE UEIDSE COURANT
DINSDAG 17 MEI 1966
VAN ONZE
A
SPECIALE
VERSLAG
GEVER
LINK
VAN
BRUGGEN
SAIGON In verschillende, al geheel op de Amerikaanse
smaak ingestelde winkels in de Znidvietnamese hoofdstad han
gen kleurige, glimmende vesten, op het rugpand waarvan twee
volzinnen zijn gestikt. De woorden, die al op een afstand van
twintig meter te lezen zijn, hebben een inhoud, die misschien
alleen de1 stoeren onder ons aanspreekt.
„Als ik sterf", zo staat er, „ga ik naar de hemel, want ik heb
m'n tijd in de hel doorgebracht".
Bij nadere bestudering staan er
nog een paar plaatsnamen onder,
die in deze tweede oorlog in het
voormalige Indo-China steeds
weer worden genoemd. Saigon
dus, Da Nang, Pleikoe en Qui
Nonh.
Souvenir
Er zijn Amerikanen, die dit
afschuwelijke vest kopen. Ik heb
het weliswaar nog nergens zien
dragen, maar misschien moet men
daarvoor in de Verenigde Staten
zijn. Een souvenir, dat vest, een
souvenir uit Zuid-Vietnam. De
pakjes dragende en immer foto's
knippende Amerikaanse militairen
in burger, die men overal in de
straten van Saigon ontmoet, bezor
gen de winkels, die herinneringen
in alle mogelijke vormen verko
pen, stromen van piasters. En ie
dereen, die handig is en de nodige
koopmansgeest bezit, pikt er een
graantje van mee. Ook dat oude
mannetje, dat lelijke, maar fel ge
kleurde tekeningen van rijstvel
den en waterbuffels tracht te slij
ten. Ook dat magere meisje, dat
op blote voeten met slecht afge
werkt lakwerk leurt. Ook de jon
getjes, die gespikkelde, groen en
geel geverfde katjes in een kooitje
bij zich dragen, en steeds maar
roepen: „Hi, boy, very cheap!"
Sinister leedvermaak
Mensen in een land, waar een
smerige oorlog woedt mensen
in Zuid-Vietnam. De Fransen, die
nog in Saigon verblijven, draaien
zich met zichtbare afkeer van de
passagierende Amerikanen af. Ze
vinden hen veel te luidruchtig. Ze
lachen schamper, als er snoepjes
aan kinderen op straat worden uit
gedeeld, of als de verbroedering
met wildvreemden door middel
van een slok uit een fles whisky
moet worden gevierd. Ook het na
fluiten. of aanspreken van Vietna
mese schonen achten ze weinig
verfijnd en geciviliseerd.
Bovendien en dat is wel de
diepere achtergrond zien de
Fransen de Amerikanen veel te
veel als de nieuwe machthebbers.
Het Franse Indo-China van vroe
ger. zo wordt met pijn en met
spijt geconstateerd, is als een kolo
nie van de Verenigde Staten ge
worden. Men wenst de Amerika
nen dezelfde nederlagen toe als
die. welke in „de schande van
Di'i Bien Phoe" culmineerden,
hoe .el vergeten wordt dat dit te
vens het einde zou zijn van de
laatste. Franse restanten in
Zuid-Vietnam.
Hoezeer die van Saigon ook aan
de stijl van de Amerikanen moe
ten wennen, met het geld, dat
de laatsten overal rondstrooien,
wordt veel goed gemaakt. De bij
na twee miljoen inwoners van de
Zuidvietnamese hoofdstad ook
de havenplaats Cholon is hierbij
gerekend zijn minder in de mi
litaire operaties en in de politiek
geïnteresseerd dan in de moeilijk
heden van het dagelijks bestaan.
Ze moeten kunnen rondkomen;
hun kinderen moeten met een ge
vulde maag naar bed kunnen
gaan. Als 't nodig is, willen ze er
best Engels voor leren spreken.
LEUVEN „Veg met de Walen" en
.Kardinaal aan de paal" waren leuzen,
die Vlaamse studenten maandagavond
meedroegen in een betoging, gericht te
gen het besluit -an het Belgische episco
paat de r.k. universiteit aldaar niet te
snlitsen in een Nederlandstalige en een
Franstalige afdeling.
De betogers begaven zich naar de stu
dentenverblijven van hun Franstalige col
lega's. waar ze werden opgewacht door
de politie, die ondermeer over waterka
nonnen beschikte.
Nadat een waterkanon in actie was
gekomen, trokken de studenten zich 1?-
rug. Zij besloten tot een onbeperkte sta
king die vandaag in zou gaan.
Herhaaldelijk is het in Leuven de afge
lopen maanden tot botsingen gekomen
De eis van de Nederlandstalige Belgisclu
studenten is zelfs twee aparte universitei
ten te stichten. De Vlamingen verzetten
zich tegen de tweetaligheid nan de Lew
vense universiteit, omdat Leuven volgens
de Belgische taalwetgeving tot het Neder
landstalige gebied behoort.
Het restaurant- en het barleven
heeft wel de grootste bloei en
groei ondergaan. Hoeveel nieuwe
café's er ondertussen niet geopend
zijn, en hoeveel meisjes niet de
kost verdienen met, hangend over
een arm van „G.I. Joe", de ene
..whisky" na de andere te bestel
len alleen de kleur en de prijs
van de thee. die ze drinken, doet
aan een Scotch of een Bourbon
denken! is niet met twee,
respectievelijk drie nullen te
schrijven.
..Recreatie"
De Amerikaanse soldaat, die
een paar weken in de verrader
lijke jungle heeft rondgebanjerd,
moet tijdens zijn twee verlofda
gen in Saigon vermaakt worden,
nietwaar? En aangezien de recrea
tie zich voornamelijk concentreert
op sterke drank is er goud aan
hem te verdienen.
Behalve een sterk Amerikaans
stempel draagt de Zuidvietnamese
hoofdstad ook de typische kenmer
ken van een opvangcentrum voor
vluchtelingen. De stumperds: man
nen, vrouwen en kinderen, zijn in
honderden kampen ondergebracht.
De voornamelijk plattelanders, die
alles verloren wat ze bezaten, voe
len zich als een kat in een vreemd
pakhuis, waarbij nog komt dat ze
dikwijls de vuilste karweitjes moe
ten opknappen om in hun onder
houd te kunnen voorzien.
Officeel krijgt elke vluchteling,
die door de Vietcong uit zijn ge
boortestreek werd verjaagd elke
dag een kommetje rijst, zomede
een kwartje. Nog afgezien van het
feit. dat niemand hiermee kan
rondkomen, zijn er ontelbaren, die
niets ontvangen.
Corruptie
De corruptie tiert welig in
Zuid-Oost Azië. ook in Vietnam.
Wat voor de pauper, de nietsbezit-
ter, is bestemd, verdwijnt al vaak
in de zakken van hen, die van
alles overvloed hebben.
Zeker er zijn vluchtelingen on
derdak gebracht. En er zijn er
ook, die geregeld werk hebben ge
vonden. Een enkeling heeft zelfs
het geluk gehad als sjouwer, als
chauffeur, of als administratieve
kracht bij een Amerikaanse instan
tie te worden aangesteld, wat een
twee- tot driemaal zwaarder loon
zakje dan elders betekent.
Het merendeel der ontheemden
echter leeft in overvolle barakken
en schuren. Teisterende ziekten
doen daar de ronde. De tubercu
lose, na de kogels, de granaatscher
ven en de napalmbommen mis
schien wel het grootste kwaad in
dit verscheurde lan, snijdt veel
mensenlevens al heel vroeg af.
Cholera, dysenterie, pokken al
les wat een mens verder nog kan
belagen, is in de „slums" van Sai
gon te vinden.
Plastiquers
Ook de Vietcong is als een chro
nische ziekte, die niet onder de
duim te krijgen is. De commu
nistische „plastiqueurs" zijn als
een handjevol ondergedoken moor
denaars in een grote stad, waar
geen politiemacht tegen opgewas
sen is. Elke dag slaan ze op verras
sende wijze toe met hun handgra
naten, hun explosieven, of hun
vuurwapens.
Wie de moeite neemt dagelijks
het macabere lijstje van geweïdda-
dig om het leven gebrachte
mensen te bestuderen, gruwt er
alleen maar van. Journalisten
(sinds kort gewapend), die voor
hun huis, of in hun auto worden
neergeknald. Een Amerikaanse
jeep, waarin plotseling een hand
granaat wordt gegooid. Mannen
en vrouwen, die drijvend in de
rivier worden aangetroffen met
dat inmiddels stereotiep geworden
gaatje in hoofd of nek.
De politie, die zich op elke
straathoek bevindt, de militairen,
die voor elk gebouw van enige
importantie de wacht houden,
staan machteloos.
Met niet meer dan wat hand
bagage worden deze vluchte
lingen per vliegtuig naar Saigon
gebracht. -
Verjaagd van zijn land door
oorlogsgeweld. Amerikaanse
soldaten torsen op een brancard
nog wat van zijn bezittingen
„De schoten werden gelost uit
een ongeïdentificeerde auto". „De
moordenaars, die een scooter bere
den. verdwenen spoorloos". Het
is alles wat men er ooit nog van
leest of hoort.
Een bijenkorf met op elkaar ge
worpen mensen. Een gekrioel van
volkeren, rassen, beschavingen,
ideeën en idealen. Eén ding heb
ben al die schepselen in Saigon
met elkaar gemeen. Niemand
voelt zich helemaal op zijn ge
mak: iedereen is voortdurend op
zijn qui vive. De metalen klik van
een sigarettenaaisteker in het don
ker van de nacht kan iemand al
verschrikt doen op- of omkij-
En wie regelmatig op de lucht
basis Tan Son Nuth komt, ziet pas
goed wat er in deze smerige oor
log. op die onzichtbare frontlijn,
gebeurt. Een paar keer in de
week wordt daar een lange rij
doodkisten voor een vliegtuig op
gesteld. Amerikaanse militairen in
keurig gestreken khakj treden
aan. Onder de brandende zon
wordt het volkslied gespeeld.
De laatste eer; een laatste groet.
..Back Home" gaan die vernielde
lichamen tussen de 100 en 150
per week.
De Amerikaanse soldaat, die
een jaar in Zuid-Vietnam dienst
moet doen, gaat graag voortijdig
naar huis. Maar niet in een dood
kist, of gewond op een brancard,
waarvan er elke week tussen de
400 en 500 moeten worden ge-
Gelijksoortig
WTAT president de Gaulle de
NAVO aandoet, krijgen de Sov
jetunie en het Pact van Warschau,
te slikken van de Roemeense leider
Ceausescu.
Ook de Roemeen is van mening dat
één land te veel macht in het bond
genootschap voor zich opeist. Nu is
dat in het geval van Rusland niet
zo vreemd. De satellietstaten zijn
gedwongen tot het Pact toe te tre
den, waarin Moskou de eerste viool
speelde. In de NAVO was er sprake
van vrijwillig toetreden, hoewel
Amerika in de eerste jaren van het
bondgenootschap uiteraard een over
heersende positie had, die het ove
rigens voor een groot deel heeft
weten te behouden.
Op de achtergrond speelt het ge
vecht oin onafhankelijkheid dat
Ceausescu nu al jaren voert. Roe
menië, het meest geïndustrialiseerde
Balkanland, wil graag zaken doen
met het Westen, vooral met West-
Duitsland. Gevolg is het verwijt
aan Moskou, dat de Russen de ont
spanning in Europa niet willen zien.
De overeenkomst met de visie ran
de Gaulle is duidelijk.
Brezjnef is verontrust naar Boeka
rest getogen en schijnt een Ceausescu
aangetroffen te hebben die de zaak
nu op de spits wil drijven. Over
enige weken komt de Chinees Tsjoe
En-lai op bezoek, die er alle belang
bij heeft de Russische posities te
ondermijnen, al zal hij het met de
Roemeense doelstellingen niet eens
kunnen zijn.
De grote vraag is, of de ontwikke
ling in het communistische Oosten
sinds 1956 reeds zover is. dat Mos
kou deze Roemeense „rebellie" slikt.
LONDEN Premier Tsjoe en-Lai
zal waarschijnlijk op of omstreeks 22
mei voor een officieel bezoek naar
Roemenië vertrekken.
Dit is gisteren uit goedingelichte
westerse bron in Londen vernomen
Voor dit bezoek bestaat grote internati
onale belangstelling, vanwege de neu
trale houding die Roemenië heeft aan
genomen in het ideologisch geschil tus-
sen Rusland en China. Na zijn bezoek
i aan Boekarest zou Tsjoe en-Lai ook
j naar Albanië gaan.
Premier Wilson doet beroep
op Britse Zeelieden:
LONDEN Met een indrin
gende toespraak heeft premier
Wilson gisteravond een beroep
gedaan op de stakende zeelieden
het werk onmiddellijk te hervat
ten. Hij noemde de staking nutte
loos en zeer schadelijk voor het
land. Vooralsnog is de Britse re
gering niet van plan de noodtoe
stand uit te roepen. Als dit nodig
is, zal zij niet aarzelen het te
doen. De regering, aldus Wilson,
zal alles in het werk stellen om
het hoofd te bieden aan een tegenj
staat en gemeenschap gerichte,
actie.
Premier Wilson zei, dat de eisen
W eer schoten in Da Nang
SAIGON Hoewel president
Johnson het gisteren zelf niet
met zoveel woorden zei, zou de
Amerikaanse regering, die steeds
aangedrongen heeft op een
vreedzame regeling van de poli
tieke crisis in Zuid-Vietnam, ern
stig verbolgen zijn over premier
Ky's besluit geweld tegen zijn te
genstanders te gebruiken. Ame
rikaanse regeringskringen deden
duidelijk uitkomen dat zij in Ky's
optreden een bedreiging voor de
hoop op een ordelijke terugkeer
naar een burgerregering zien.
Deze reactie zou niet moeten wor
den beschouwd als het kiezen van
partij ten gunste van de boeddhisten,
maar als een uiting van ongenoegen
over de wijze waarop de regering in
Saigon zich distancieert van een po
litieke oplossing, zoals de VS voor
staan om nationale eenheid te berei
ken, naar militaire macht.
De grootste zorg van de functiona
rissen in Washington is de mogelijk
heid dat de politieke crisis tot een
chaos zal leiden, waardoor de oorlog
tegen de Vietcong zal worden ver
lamd.
Eenheid
Wel heeft president Johnson meege
deeld dat de VS hun invloed zullen aan
wenden om de nationale eenheid in Zuid-
Vietnam te versterken en volgens de ont
worpen plannen tot een constitutionele
regering te komen. Het werd niet duide
lijk wat de VS zullen doen om die een
heid te versterken. Waarnemers menen
echter dat de Amerikaanse vertegen
woordigers in Zuid-Vietnam opdracht
hebben alles in het werk te stellen om
de Zuidvietnamese leiders tot elkaar te
brengen om hun moeilijkheden op te los
sen. De Amerikaanse ambassadeur in i
Zuid-Vietnam. Henry Cabot Lodge is van
daag naar Saigon teruggekeerd. Hij reist
via Zuid-Korea. waar hij met de leiders I
in Seoel de kwestie-Vietnam zal bespre
ken.
In Da Nang. dat zondag door regerings-
trouwe mariniers werd bezet, zijn van
morgen vroeg weer vuurgevechten uit
gebroken. Aan de oostzijde van de Da
Nangrlvier. waar een compagnie muiten-
de „Rangers" ligt, werd hevig geschoten
met lichte wapens. Elders In de stad was
het vrij rustig.
De staking die gisteren in Saigon werd
afgekondigd, is Inmiddels beëindigd. De
overheid en de vakbeweging zijn tot over- j
eenstemming gekomen. De eis van de
vakbond dat het hoofd van de politie zou j
worden gestraft omdat zijn personeel ruw
tegen stakers is opgetreden, is ingewil
ligd.
Arrestatiehevel
tegen Nkroemah
ACCRA De Ghanese regering
heeft een arrestatiebevel uitgevaar
digd tegen ex-president Kwame
Nkroemah en dat bevel aan 60 landen
doorgegeven, zo is gisteren te Accra
bekendgemaakt.
De op 24 februari afgezette presi
dent bevindt zich in Guinea. Waarne
mers in Accra menen dat het arresta
tiebevel geen gevolgen zal hebben zo
lang Nkroemah in dit land blijft. Presi
dent Sekoe Toeré heeft beloofd Nkroe
mah te helpen weer president van
Ghana te worden.
Komsomol treft voorbereidingen om
anderhalf miljoen jongelui naar Sibe
rië en het uiterste oosten van Rusland
te zenden voor de ontginning van die
gebieden.
van de stakers, ivanneer zij worden
ingewilligd, de loon- en prijspolitiek
der regering in gevaar zouden bren
gen. Wilson waarschuwde de handel
de situatie niet uit te buiten door de
prijzen onnodig op te drijven. De
marine wordt gereed gehouden om
te zorgen voor de aanvoer van nood
zakelijke behoeften naar landstre
ken die van de aanvoer per schip af
hankelijk zijn.
Inmiddels was op de eerste dag van
de staking geen enkel token te bespeuren,
dat op een spoedig einde van de actie
wees. Volgens de vakbond van de zee
lieden wordt het stakingsparool voor hon
derd procent nageleefd.
Onze groentenexport naar Engeland
zal voorlopig nog geen gevaar lopen. Zo
lang het walpersoneel biyft werken kan
de groente nog worden gelost. Juist in
deze tüd is er grote vraag van Engelse
kant naar tomaten en komkommers. De
export kan voor het grootste deel rustig
doorgaan, omdat ze voor zestig procent
geschiedt met eigen kustvaarders van de
exporteurs cn voor slechts veertig pro
cent met lijndiensten, waarvan een deel
ook weer door Nederlandse rederijen met
Nederlandse bemanningen wordt onder
houden.
naar de
werken
haringvliet
dagelijks vanuit
HELLEVOETSLUIS
HAVENDIENST "SPID0"
Antl-Roiiif
Gaarne wil ik nu ook eens een
stukje inzenden, dat gericht is te
gen allen, die met Rome heulen of
in deze kerk nog iets goeds menen
te zien. U schreef, dat het overlij
den van bisschop Bekkers een ver
lies is voor de christelijke kerk.
Nu, dat klopt niet, want deze man
was slechts lid van de Roomse
kerk. Ik haat niemand persoonlijk.
Dat mag niet. Maar we moeten wel
de Roomse leer bestrijden Een goe
de protestant zal er altijd tegen blij
ven getuigen.
Rotterdam W. Houkamp
Oude Testament
Ir. Van Dis wil een verbod van
het slachten van dieren volgens de
Joodse ritus op grond van anti-vivi
sectiemotieven. Mag ik hen er
aan herinneren, dat de Joden
■MNs leMM
geboden
13-14, in Deuteronomium 12: 15-16,
20-28 en 15 22-23. Wil ir. Van Dis
een verbod met het argument, dat
de ceremoniële wetgeving in
Christus vervuld is. dan zeg ik ak
koord (al moet hij wel beseffen,
dat hij dan ten a.- nzien van de Jo
den in strijd handelt met het be
ginsel van godsdienstvrijheid).
Maar nu hij een verbod van deze
slachtmethode motiveert door te
-preken over „vreselijk lijden voor
deze dieren", levert hij kritiek op
'iel Oude Testament. Ik kan ten
minste niet aannemen, dat die die-
~en in M^es' tijd minder hebben
?eleden Wat weeizt voor de SGP
nu zwaarder: het Oude Testament
-•f de anti vivisectie?
Vlaardingen E. B. van 't Hoff
