ZOMEN
GROENTEN
NEEM NV
IN BUK
Amerika verafschuwde en
wantrouwde De Gaulle
GOLDEN FICTION
Aidit werkte met
Peking samen
PAKIJS Wil,
jANCEERBASIS
GUYANA
Uit de Haagse hof geplukt
alles
goed/
en
wer
5
DONDERDAG 28 APRIL 1966
Sepp Dietrich
begraven: enorme
belangstelling
LUDWIGSBURG Meer dan drie
duizend mensen woonden gisteren op
de begraafplaats van de Westduitse
gtad Ludwigsburg de teraardebestel
ling bij van de voormalige SS-gene-
raal Sepp Dietrich, die vorige week op
74-jarige leeftijd overleed. De velen
die in de rouwkapel geen plaats had
den kunnen bemachtigen, konden op
het voorplein door luidsprekers de
plechtigheid volgen. Een katholieke
reestelijke, deken Joseph Zoerlein, ver
klaarde dat Dietrich een man was ge
veest, wie liefde en verering ten deel
vielen, maar die „ook vijanden had
jehad". Ook voor hem golden de woor
den van de apostel Johannes: „God is
jefde", aldus de priester. Na hem
Toerden verscheidene oud-SS'ers het
jvoord. Aan het graf werd het SS-lied
jWenn alle untreu werden" gezongen.
Op de begrafenis waren ook be-
jngstellenden uit Nederland, Finland
in Zuid-Tirol, benevens enkele afge-
raardigden van de West-Duitse ex-
reem-rechtse nationaal-democratische
lartij. De Bundeswehr was niet offi-
deel vertegenwoordigd. Wel zag men
inkele mensen in het uniform van het
Vestduitse leger.
Zoeken naar
J Prins Frederik
Historicus Foot in boek over oorlog
met gegevens uit geheime archieven
11 gestaakt
Cg, WIESBADEN De Westduitse poli-
ie heeft gisteren de nasporingen naar
Bi® vermiste prins Frederik van
miisen gestaakt. Aan het onderzoek
Jde omgeving van de plaats waar de
ins het laatst is gezien, bij Wiesba-
n, hebben o.m. hefschroefvliegtui-
(en deelgenomen. Ook in de Rijn
geteeft men niets gevonden. Voor de
Iheorie van zelfmoord zou pleiten het
tpit dat de echtgenote van de prins,
naien dochter van de Engelse bierkoning
Zjuinness, na een huwelijk van twin
tig jaar wilde scheiden.
1 Picasso neemt
Leniiiprijs toch
H in ontvangst
CANNES Pablo Picasso heeft L.
et geheim de naar Lenin genoemde
lussische vredesprijs in ontvangst ge-
:omen. Naar een plaatselijke afdeling
an de vereniging Frankrijk-Rusland
3e®ft meegedeeld, werd de bij de prijs
gehorende gouden medaille hem in
Hpjn villa bij Cannes overhandigd door
".e Sowjet-schrijver Ilja Ehrenburg.
"i 84*jarige kunstenaar (een van
inj® rijkste schilders ter wereld) heeft
sJe prijs, die hem een jaar geleden is
i :oegekend, tot nu toe steeds gewei
gerd. Redenen hiervoor zouden zijn de
- ven» van de kunstenaar om publiciteit
te vermijden en zijn afnemende sym-
pathie voor de Sowjetunie.
WASHINGTON De Amerikaanse
[Minister van defensie McNamara heeft
ejeegedeeld, dat president Johnson
.em en minister van buitenlandse za-
:en Dean Rusk heeft opgedragen bij
fie Europese bondgenoten aan te drin-
n«n op verhoging van de defensiebe
De oorspronkelijke op
dacht hiertoe is indertijd gegeven
'oor president Kennedy en Johnson
eeft de opdracht herhaald, aldus de
ibioinister in de senaatscommissie voor
!e strijdkrachten. De commissie hield
n en „hearing" in verband met de
n leuwe Amerikaanse defensie-begro-
!r4ng van 59 miljard dollar.
PARIJS Frankrijk heeft
gisteren op de conferentie van de
ortiropean Launcher Development
°^ganisation (ELDO) te kennen
R1?geven. dat het bereid is een
„joter deel van de kosten van het
,7uropese satellietprogramma te
acfagen mits de eerste Europese
erbindingskunstmaan van de
leuwe basis in Frans Guyana
'ordt gelanceerd.
De kwestie van een nieuw lancecrter-
in de buurt van de evenaar, ter
ervanging van het huidige te Woomera
i Zuid-Australië is een van de moei-
Btste vraagstukken waarvoor de deelne-
ers aan de conferentie staan. Frankrijk
hnt, zo werd in conferentiekringen ge-
Igd, fel op voor zijn basis in Guyana en
et zich bcdre'.gd door twee andere
forstellen, afkomstig van Italië en
"tastralië. Laatstgenoemd land is het eni-
5 niet-Europcse lid van de organisatie.
vlak
LONDEN Een officieel ge
schiedkundig werk over de Engelse
geheime dienst in de Tweede
Wereldoorlog (in het bijzonder
over het bureau speciale operaties
in Frankrijk) werpt nieuw licht op
de achtergronden van de houding
die president De Gaulle tegenover
de VS inneemt.
De auteur, de beroepshistoricus M.
R. D. Foot van St. Catherine's College
(Oxford) heeft toegang gekregen tot
de archieven van het Britse ministe
rie van buitenlandse zaken en die
van het bureau speciale operaties
(SOE).
In zijn voorwoord zegt Foot over de
gebeurtenissen van 1942:
„Het gewicht dat Amerika aan
geallieerde zijde in de schaal
wierp, was van beslissende beteke
nis maar dit gewicht is aanvanke
lijk niet achter De Gaulle ge
plaatst omdat president Roosevelt
hem niet mocht en omdat vele
hooggeplaatsten op het State De
partment hem verafschuwden.
Ook Churchill
wilde generaal
laten vallen
De Amerikanen hebben zo lang
maar konden vriendschappelijke be
trekkingen onderhouden met Vi-
ohy-Frankrijk en hebben aan het ein
de van 1942 geprobeerd Frans-Marok-
ko en Algerije (die door operatie
„Toorts" onder de voet waren gelo
pen) te besturen via Darlan, d«
plaatsvervanger van Pétain die in die
tijd toevallig in dat gebied was. Door
de moord op Darlan kwam er echter
niets van deze plannen terecht en vie
len de Amerikanen terug op de pas
ontsnapte generaal Giraud als hun
meest geliefde Franse leider.
Wantrouwen
Deze pogingen maakten De Gaulle
vastbeslotener dan ooit om zijn onaf
hankelijkheid en oppermachtigheid
duidelijk te tonen. Hij verplaatste zijn
hoofdkwartier van Londen naar Al-
de gouden tijd
van gelukkig zijn...
Is er een meer symbolisch geschenk denkbaar dan een gouden
horloge voor de allerdierbaarste? Een uurwerk wijst de tijd
aan die u samen zo gelukkig doorbrengt. En edel goud wijst
liefde en waardering aan. Geven of ontvangen, goud is een
bezit van beiden.
goud maakt zo blij
ce
Juweliers hebben veel begrip voor zeer persoonlijke ge
schenken, die blijvend blij en gelukkig maken.
giers en nam Giraud mee. In vijftien
maanden van onverzettelijke en gesle
pen politieke manoeuvres, gefasci
neerd gadegeslagen door Harold Mac-
millan, toen de Britse vertegenwoordi
ger in Algerije, steeg De Gaulle hoog
boven Giraud uit, die zich in 1944 te
rugtrok. Hierdoor had De Gaulle de
macht in de beweging der vrije
Fransen. De gebeurtenissen in Frank
rijk hadden hem tegen die tijd gerecht
vaardigd...
Maar men bleef hem nog steeds wan
trouwen in de hoogste regionen van
het westerse geallieerde commando:
een wantrouwen dat was voortgespro
ten uit Dakar en was gevoed door een
groot aantal min of meer onbeduiden
de incidenten sindsdien. Als gevolg
daarvan zijn de vrije Fransen buiten
de planning gehouden van de operatie
Overlord (de D-day landingen in
Frankrijk).
Later schrijft Foot:
In mei (1943) scheen er voor De
Gaulle een ramp op handen te zijn:
Churchill, die op bezoek was in
Washington, liet er zich toen door zijn
gastheren van overtuigen dat het
beste wat men met de generaal zou
kunnen doen, was hem te laten vallen.
Churchill zond zijn kabinet in Londen
een telegram van die strekking. Het
kabinet antwoordde onmiddellijk met
het dringende verzoek zijn beslissing
te herzien. De Anglo-Gaullische sa
menwerking overleefde dit.
Vriendschap
Verder in het boek schrijft Foot:
De regering van de VS nam een
standpunt in inzake de Franse politiek
tussen de val van Frankrijk en de
invasie in Noord-Afrika dat zo scherp
afweek van het Britse, dat er verschei
dene verstoringen door zijn ontstaan
in de Anglo-Amerikaanse verstandhou
ding. Het State Department ging bij
het behandelen van de Vichy-regering
als een onafhankelijke macht verder
dan het foreign office: de ambassa
deur in Vichy van Roosevelt, admiraal
Leahy, was een persoonlijk vriend van
de president die in rechtstreeks kon-
takt met hem stond en de beide man
nen konden een geheel eigen Vichy-po-
litiek voeren. Om maritieme redenen
achtte Roosevelt vriendschap met Pe-
tain onmisbaar.
De meeste Amerikanen op belang
rijke posten, Roosevelt inbegrepen, ble
ven De Gaulle wantrouwen. Verschil
lende redenen hiervoor zijn hen in die
tijd en daarna door anti-Amerikaanse
auteurs verweten. De naakte waarheid
is dat de Amerikanen generaals in de
politiek wantrouwden: zij hadden in
Latijns-Amerika te veel gezien om
zich veel illusies te kunnen maken
over de waarschijnlijke bedoelingen
van generaals in de politiek.
Zij hoopten dat Giraud het zou aan
kunnen; hij was in ieder geval een
beminnelijk man. Maar zij verdachten
De Gaulle ervan, als gevolg van zijn
ijzige manier van doen, een manier
van doen die hij noodzakelijk achtte
om de waardigheid te handhaven van
het Frankrijk dat hij meende te verte
genwoordigen, dat hij evenals de
meeste generaals in zijn hart een
aristocraat was.
BRUSSEL België nadert de 10
miljoen inwoners, zo blijkt uit cijfers
van het nationale Bureau voor de Sta
tistiek. Op 31 december van het vorige
jaar bedroeg het aantal 9.499.234, ruim
71.000 meer dan het jaar daarvoor.
Met of zonder...
Met of zonder room... uiteindelijk maken verfijnde smaak en aroma van supe
rieure koffie uw„kopje koffie"tot een waar genot! Zo ook maken smaak en
aroma van de kostelijke U SA tabakken van uw Golden Fiction iets bijzonders:
de sigaret voor rokers met een eigen stijl. Met of zonder filter: geniet van uw
Voor rokers met een eigen slijlt
Mao reilde ZO-Azië in tweeën splitsen
en de Russen een lesje geven
DJAKARTA De Indonesische
communistenleider, Dipa Aidit,
had vorig jaar zomer een bespre
king in Peking met Lo Joei-Tsjing,
het hoofd van de Chinese spiona
gedienst, over de levering van Chi
nese wapens voor 300.000 perso
nen. Dit heeft het blad van het In
donesische leger „Anakatan Ber-
sendjata" gisteren gemeld.
In zijn tweede artikel van een s
bedoeld om aan te tonen dat China
ten nauwste betrokken is geweest bij
de mislukte staatsgreep van vorig
jaar oktober, schreef het blad dat Lo
de belofte deed de wapens te leve
ren. Medio september had Aidit dik-
de communicatiesatellieten wedijve
ren met Amerika en Rusland dan zal
van de basis in Woomera moeten
afstappen en het dichter bij de evenaar
moeten zoeken, aangezien een equatoria
le baan het geschiktst is, zo hebben El-
do-functionarissen gezegd.
De Australische regering heeft de
bouw van een nieuwe lanceerbasis te
Darwin in Noord-Australië aangeboden
de Italianen hebben de idee geopperd
een lanceerplatform ter zee en in dit
band de Italiaanse kruiser San Marco
genoemd.
Waarnemers zien in het aanbod van
Frankrijk een poging de steun van Enge
land te winnen voor de lanceerbasis in
Guyana. Engeland, dat wel naar het
Australische voorstel scheen over te hel
len. vindt dat het een te groot deel van
de financiële lasten van het Eldo-pro-
gramma draagt. De kosten zijn op het
ogenblik in percentages als volgt ver
deeld: Engeland 38,7, Frankrijk 23,93,
West-Duitsland 22,1, Italië 9.78. België
2,85 en Nederland 2.65. Australië heeft
alleen de basis te Woomera ter beschik
king gesteld en draagt verder niet bij in
de kosten.
VOOR AEWVISSELING IN HET MENUI
Geloof me of geloof me niet. Hier fout bleek de huiseigenaar ten laste reeds in de helverlichte zoemende,
volgt het ware verhaal van enige te komen. Die prompt een stoet van kloppende, blinkende ruimte. „Na
zaken mannen stuurde, d.w.z. de volgende u", zei de directeur en ik stapte de
gebeurtenissen. Simpele
slechts, doch heel bijzonder wan
neer je het zelf beleeft.
Het begon met de grote dag van per telefoon bereikbaar,
de omschakeling op het nieuwe vol-
tage. Een ietwat grappige dag, om
dat er aldoor kleine tovenaartjes fabriek bekijken,
kwamen. Een goeie gever van een
heleboel nieuwe lampen, een jonge- I
man die een gloednieuwe soldeer- nici verliet ik het pand.
bout bracht inplaats van het oude
beestje, dat ik had mee gegeven,
twee stoere lieden die loodzware
transformators binnensjouwden
omdat enige grote apparaten niet
ombouwbaar bleken. Daar was de
eerste verbazing om de gemeente
lijke economie. Enige jaren geleden
kocht ik die apparaten. Informeer
de bij de gemeente of men kopend
dag, zodat we vierentwintig uur op drempel over.
een soort eiland woonden, alleen
„Nieuwe stoppen indraaien", riep
hij.
Ik bleef aan de deur staan, net
voor de drempel. Hoorde haastige
Peinsde op de reis nog wat over stappen achter mij en om ruimte te
maken, trad ik terug in de gang.
Floep, een zee van licht, geblink
van chroom en koper en glas. Een
opgeluchte kreet van toeschouwers
en personeel.
Toen kwam er nog iemand aan
rennen en weer wilde ik plaats ma
ken, ditmaal moest dat gebeuren
door voorwaarts het laboratorium
Geloof me
of niet
in het nieuwe voltage een transfor- de wonderen van de electriciteit en in te stappen,
mator in bruikleen kon krijgen. De vergat de huiselijke beslommerin- Duisternis, eerst stilte, dan kre-
man aan de andere kant
de gen ras toen in de fabriek allemaal ten.
irnalisten Als ëen kat in de nacht ben ik
hoe best ver de gang ingeslopen.
Rest te zeggen, dat bij
thuiskomst alle lichten brandden,
de bel en de deuropener weer werk-
oude voltage of zelf transformato- hun produkten gemaakt werden.
Om dat te bewijzen zouden
naar het laboratorium geleid wor-
ren moest kopen. Dus kocht ik ou
de V9ltage. want die transformato
ren zijn niet zo goedkoop.
Nu heb ik twee van die bak-
beesten in huis, gratis voor niks, met hefboompjes, gewichtjes, rader-
niet in bruikleen maar om te heb- tjes en dan wordt er aan draadjes
ben en te houden, zoals duidelijk getrokken, miniatuur stukjes mate-
op het bijbehorend briefje staat. riaal gebeukt of gewreven. Dat al-
Enfin. dit is nog het gekste niet. les om trekkracht, wasechtheid,
Om half vijf was alles in orde. wrijfweersfand en wat niet al te
Feestverlichting overal. beproeven.
Maar de volgende ochtend bleek Op de gang naar het laboratori- 4
heel de electrische apparatuur in um stond een stoel. Even zitten, de gelegd. Het was een vriendelijke
het trappenhuis, inhoudende de bel, dacht ik. Maar toen aan het eind uitnodiging van de Electriciteits-
de deuropener en de verlichting de van de stoet de directeur-himself vrouwen om lid te worden!
geest te hebben gegeven. De ge- kwam, stond ik ijlings op en sloot Even wachten dames, werkelijk, II
meente kwam aanhollen, maar de mij aan. De collega's dromden dat is beter voor u!
duisternis de trap af.
Op de krant floepten tot mijn
opluchting alle lichten prompt aan.
Een snelle blik naar de post op
mijn bureau. Een grote brief. Ik |j
heb hem snel en voorzichtig terzij-
wijls contact met een aantal leiders
van de opstandige beweging, zoals
de commandant van de paleiswacht
Oentoeng en vice-luchtmaarschalk
Omar Djani, de toenmalige chef
luchtmachtstaf.
Liquidatie
Aidit gaf Oentoeng opdracht de le
den van de legertop „stipt en met
grote vindingrijkheid" om het leven
te brengen. Dit was, zo deelde hij
Oentoeng mee, volgens Mao Tse
Toeng de enige wijze om vijanden uit
de weg te ruimen. Het was Djani's
taak president Soekarno op de dag
van de coup naar de luchtmachtba
sis Halim Perdanah Koesoemah, ten
zuiden van Djakarta, te lokken.
Djani zou de president na het be
gin van de staatsgreep gevangen moe
ten nemen. De communisten zouden
het van de omstandigheden van het
ogenblik laten afhangen of de presi
dent zou worden gedood of dat hij
aan de massa zou worden overgele
verd om te worden berecht, aldus
Angkatan Bersendjata.
Op 1 oktober
De communistenleider had Oen
toeng nog meegedeeld dat hij met
Mao Tse Toeng had afgesproken dat
de staatsgreep zou samenvallen met
de nationale feestdag in China: de
eerste oktober.
Aidits telegram over deze aange
legenheid had Mao bereikt door be
middeling van Teng Hsiao-Ping, de
secretaris van de Chinese communis
tische partij.
In zijn derde artikel, woensdag,
gaf het blad bijzonderheden overeen
gesprek tussen Mao Tse Toeng en
Teng Hsiao-Ping. De laatste zou heb- i
ben gezegd dat de Chinezen met de
PKI niet dezelfde betrekkingen on
derhielden als met de Russische com
munistische partij. „Wij kunnen de
Indonesiërs geen opdrachten geven",
zo zou hij hebben gezegd.
Alleen
wapens
Mao: „Stuur Aidit een telegram
met de mededeling dat de eerste wa
penzending is verscheept. We zullen
ook troepen en marine-eenheden zen
den".
Teng antwoordde toen dat er geen
militairen, maar uitsluitend wapens
voor 30.000 man waren verzonden.
„Wat doen we als het Indonesische
volk in moeilijkheden komt en wer
kelijk behoefte aan militaire bijstand
heeft?".
Mao: „Er zal geen moeilijkheid
zijn als Aidit doet wat ik hem heb
gezegd. Hij moet Nasoetion, Jani,
Soeharto en de anderen in een slag
uitschakelen. Soekarno moet hij ge
vangen nemen en alles zal dan in or
de komen".
Aidit kreeg zijn telegram. Hij zou
erg blij zijn geweest met de belofte
dat er Chinese soldaten en marine-
eenheden zouden worden gestuurd.
In de daarop volgende weken be
reidde Aidit stap voor stap zijn plan
voor. Hij rapporteerde Peking zijn
vorderingen en liet de minder be-
Penvrienden
Als bestuursleden van een interna
tionale correspondentieclub met leden
penvrienden in Holland kunnen wor
den gevonden. Het gaat erom, dat de
leden door briefwisseling meer te we
ten willen komen over het volk, de
gewoonten, de folklore enz. in dit
land. We zouden reacties van uw le
zers zeer op prijs stellen. Lezers dus
die graag willen corresponderen met
buitenlanders. Bij opgave graag ver
melden leeftijd, belangstelling en of
men een penvriend dan wel -vrien
din wenst. Namens de Concorde Cor
respondence Club, 38. Parkside Drive,
Edgware, MDDX, England.
Edgware Doreen Black
Diacones
Ik las in een verslag, dat door het
tijdgebonden houden van de bijbel
men voor het ambt van de vrouw kan
zijn. Men moet toch wèl weten dat
ten tijde van het Nieuwe Testament
en daarna de diacones er was, ingeze
gend tot haar ambt en werk. Naast
hulp aan zieken gaf zij voorlichting
de gemeente. In de ambten der
nooit kritiek hoort c
onding in het pastorale vlak als dat
van een sociaal werkster. Is het niet
beter hier van diacones te spreken?
Rotterdam H. Hazewindus
Koekoek.
Het beste wat men thans kan doen
is na Koekoek's overwinning alle
vooraanstaande politici van het toneel
te laten verdwijnen. Behalve de heer
Koekoek dan. Trouwens, de kiezers
kunnen nog duidelijker spreken, in
dien men hen soms niet goed
verstaan zou hebben. Mogelijk dat
men. na het verdwijnen der prominen
ten de partijpolitiek met opvolgers of
vervangers gewoon kan voortzetten.
Den Haag W. F. Bingley sr.
Kamermuziek (4)
Al is men lid van de CHU, dan
hoeft dat m.i. niet in te houden dat
men het met alles eens is. Wijlen dr.
Tilanus was niet alleen een leider van
en voor de CHU. mrar tevens voor
ons gehele volk. Hij zocht niet naar
wat scheidt, maar naar hetgeen bindt.
Daarom is het niet juist onverdraag
zaamheid te prediken tegen de
AR-broeders en daarbij met weinig
steekhoudende argumenten alle pogin
gen tot meer eenheid te verwerpen.
De CHU hoeft volstrekt niet te ver
dwijnen. Laten alle chr. partijen sa
men pal staan tegen re hedendaagse
stromingen van revolutie en ongHnof.
Den Haag D. Knoester
langrijke zaken over aan de Chine
se .ambassadeur in Djakarta. Jao
Tsjoeng-Ming.
Mao Tse-Toeng was volgens het
legerblad in zijn nopjes met dc da
gelijkse berichten over de activiteit
van de PKI. Naar zijn mening zou
een geslaagde opstand in Indonesië
Zuidoost-Azië in tweeën delen: in het
oosten Formosa, Zuid-Korea en Ja
pan. In het westen Thailand en Ma
leisië, waar Tsjing Peng de toestand
meester zou worden.
Het zou onder die omstandigheden
moeilijk voor de Philippijnen worden
hun bestaan te handhaven, zo meen
den de Chinezen. Op deze wijze zou
den zij de „wereldrevolutie" met ten
minste twintig jaar bekorten, aldus
de „revisionistische Russen" een les-
je gevend.