lïenwe Leidse Grarant
Sjahrir leed vooral
onder Soekarno
V arkenshouders
luiden noodklok
bittere woorden van dr. Hatta:
Sommige gevangenen
weldra in vrijheid?
Rusk zag studenten
vechten in Ankara
Pompidou verdedigt
uittreden NAVO
Nieuwe brug voor Zuid-Holland
Sceptische
reacties
op plannen
Bogaers
Commentaren
HOFNAR
38 ct
Donderdag 21 april 1966, 47ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
m 0UbWr«>
■rijn ImH rn teghen»port I"
Haagse
Courant
Postbus 76 v Telefoon 31441
Boeng Karno
zetfout
DJAKARTA Het Indonesi
sche legerblad Angkatan Ber-
sendjata heeft zijn lezers in
opperste verbazing gebracht.
Boven het artikel over Sjahrirs
verscheiden stond de twee-
kolomskop: „Oud-strijders be
wijzen eer aan Boeng Karnó".
Aangezien de benaming alleen
op president Soekarno kan slaan
vraagt men zich af of hier bij
redacteuren of zetters de wens
de vader van de gedachte is ge
weest. G ener aal-majoor Sarbini
onderminister voor oud-strijders
aangelegenheden, zal de zaak
grondig onderzoeken.
President Soekarno heeft
zich gisteren, voor het eerst sinds
de overdracht van de uitvoerende
macht aan generaal Soeharto, op
straat vertoond. Hij werd zwaar
bewaakt door de militaire politie.
,,Tribakti", het onder leger-
toezicht staande blad, publiceerde
gisteren een directe aanval op
Soekarno. Hij werd vergeleken
met Hitier. Dit is de eerste keer
dat het staatshoofd in een blad zo
openlijk wordt aangevallen.
Luitenant-kolonel Heroe en
de majoors Soejono en Gatot van
de luchtmacht zullen spoedig door
de buitengewone krijgsraad wor
den berecht voor hun aandeel in
de mislukte staatsgreep.
Studenten, die dinsdag een
aanval deden op het Chinese con
sulaat in Djakarta, hebben dit ge
bouw voorlopig in gebruik ge
in als clubhuis.
bezorging l8.OO7-i9.OO
(Bijzondere correspondentie)
DJAKARTA „Boeng Sjahrir heeft in het onafhankelijke Indonesië,
dat hij tot stand heeft helpen brengen, meer geleden dan tydens zyn stryd
en ballingschap onder Nederlands bewind", zei de voormalige vice-presi
dent van Indonesië, dr. Moh. Hatta, dinsdag aan de groeve van Soetan
Sjahrir. Terwijl een tropische regenbui boven het heldenkerkhof Kalibata
losbarstte, vervolgde Hatta: „Is het niet tragisch, dat Sjahrir zonder enige
reden werd gearresteerd, alleen op grond van laster, en dat in een land
dat is gegrondvest op de staatsfilosofie Pantjasila, waarvan een der vyf
punten humaniteit is?".
Microgolf verbindt Turkije,
Pakistan en Iran
ANKARA Dean Rusk, de Ame
rikaanse minister van buitenlandse
zaken, is gisteren in de Turkse hoofd
stad getuige geweest van fikse ge
vechten tussen studenten en de po
litie. Rusk gekomen voor de ver
gadering van de raad van de Cen
trale Verdragsorganisatie (Cento)
werd door een groep linkse studen
ten uitgejouwd, toen hij arriveerde
bij de officiersclub, waar hü de
linch zou gebruiken met premier
Suleyman Demirel. Militairen en
Sjahrirs arrestatie werd in ver
band gebracht met een aanslag op
president Soekarno in Makassar. „Ik
schreef Soekarno een brief", aldus
dr. Hatta, „waarin ik hem zei, dat
het volslagen onmogelijk was, dat
Sjahrir bij een dergelijke samenzwe
ring betrokken had kunnen zijn.
Sjahrir kon in de politieke arena zijn
tegenstanders hardnekkig en moedig
bestrijden, maar nooit zou hij zijn
toevlucht nemen tot misdadige mid
delen. Mijn brief hielp echter niet en
de machthebbers kregen met de dag
meer te zeggen".
Gevangenen
De tekst van Hatta's rede werd eerst
na een aanzienlijke vertraging uit Dja
karta ontvangen. Dit was ook het geval
met bijzonderheden omtrent de politieke
gevangenen, die voor enkele uren de
vrijheid kregen, de rouwplechtigheden
in de woning van Sjahrrir en op de be
graafplaats bij te wonen. Aangezien het
vele lezers, en vooral degenen die in
Indonesië hebben geleefd, zal interesse
ren welke bekende personen uit
eerste jaren van de republiek zich onder
deze gevangenen bij Sjahrirs begrafenis
bevonden, publiceren wij alsnog deze
bijzonderheden.
Tot de tweeëndertig gedetineerden be
hoorde mr. Moh. Roem, de eerste en
enige Indonesische Hoge Commissaris in
Nederland, die ook de ministeries van
buitenlandse en binnenlandse zaken in
Djakarta heeft geleid. Hij vertelde onze
correspondent dat hij en zijn medegevan
genen tijdens de detentie goed behandeld
waren. Met Roem waren aanwezig Solen
ïdar, Soeoemgan en Soeharto, de po
litieke tekenaar van het dagblad „Indo
nesia Raya".
Vekelijks 25.000 dieren
aar het koelhuis?
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT Het bestuur van het
kluktschap voor vee en vlees,
larin alle sectoren van het be-
ijfsleven die betrokken zijn bij de
oduktie, verwerking en afzet van
>es vertegenwoordigd zijn, heeft
teren de noodklok geluid over de
derlandse varkensstapel.
>e heer S. Homburg (vleeswaren-
irikant) maakte zich de tolk van de
rgadering toen hij opmerkte, dat per
«k 25.000 varkens ingevroren en
geslagen zouden moeten worden om
markt voor instorting te behoeden,
varken zal de overheid hierop f 25
eten toeleggen, wat per week
>50.000 betekent en over vier weken
ca f 2.5 miljoen schatkistgeld.
>e heer Homburg was van mening,
de veterinaire diensten zich teveel
de handelspolitiek bemoeien. Oor-
ik van alle ellende is de mond- en
uwzeerepidemie in ons land. Hoewel
1 epidemie al lang geen sprake meer is
(ogstens komen per week nog enkele
raaien voor in Overijssel) blijft 't bui-
iland en met name de EEG-landen de
voor ons vee gesloten houden,
t bestuur achtte dit een grove onbil-
cheid en discriminatie, daar voor Bel
li Denemarken, waar in grotere mate
wel mond- en klauwzeer neerst, de
litse grens wel is opengesteld voor
•kensuitvoer.
Audiëntie
Weersverwachting
J Minder koud overdag
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht in het binnenland plaatselijk
4chtvorst. Morgen overdag aanvankelijk
Hj zonnig, later meer bewolking met in
«namiddag In het westen van het land
Ins op enige regen. Zwakke tot matige
testclyke wind, later krimpend naar
lid-west tot zuid. Hogere middagtempc-
DE MINISTER
DEN HAAG Gistermiddag
reeds beloofde minister Biesheuvel
zijn best voor de varkensexport
te doen. Zie het Kamerverslag
op pagina 5.
bouw te vragen. Staande de vergadering
ging er reeds een telefoontje naar het
departement. Men wenste duidelijke stap
pen van de minister bij de Europese Com
missie in Brussel en een eerlijke toepas
sing van de regels van het EEG-verdrag.
In afwachting hiervan zullen er echter
reeds maatregelen getroffen moeten
worden om de binnenlandse markt te
redden. In welke vorm de subsidie ook
gegeven wordt, aldus het bestuur, in ieder
geval zal deze ongeveer f 25 per varken
moeten bedragen en zal deze gepaard
moeten gaan met het uit de markt nemen
van circa 25.000 varkens per week. De
verwachte weekaanvoer bedraagt thans
130.000 stuks. De marktprijs voor de boer
is reeds gezakt tot f 2.40 per kg eerste
kwaliteit. De heer Homburg berekende
dat het exportverlies en de overheids
subsidie tot nog toe ons land reeds f 110
miljoen hebben gekost Hij achtte het een
zaak van landsbelang, dat de minister
van landbouw alles op alles zal zetten
in Brussel om de grenzen voor onze
varkensuitvoer weer opengesteld te krij-
De tinprijs te Singapore is 21 april
met 6% tot 687% Singapore-dollar de
pikoel gestegen.
Groeien
De vroegere hoofdredacteur van het
verboden blad „Indonesia Raya",
Mochtar Loebis, verzocht Nederlandse
journalisten zijn vele vrienden in
derland te groeten. Loebis werd eerst
vier jaar onder huisarrest gesteld,
toen, in 1961 vrijgelaten, maar het
jaar daarop gearresteerd.
Aanwezig waren voorts Mohammed
Natsir (vooziitte van de party Masjoemi)
Simbolon (oud-di visiecomma/ndaTi't i<r
Noord-Sum atra)Boenhamoeddin Hara-
hap (oud-premn'or en Mnsjoemileider)
Assaait (vm. wnd.-president)Ventje Soe-
moeal (ex--kolonel), Noen Pan torn (Su-
matraans rebellenleider), Dolf Roentoe-
rambi, Zoelkifli Loebis (ex-plv. chefstaf
het leger), Sjafroeddin Prawirane-
gara (oud-premier en oud-gouverneur
de Bank Indonesia, Anak Agoeng
Gde Agoeng (oud-minister van buiten
landse zaken en daarvoor premier van
de Staat Oost-Indonesië)Sasbrosatomo
(parlementslid), Prawoto Mangkoesasmi-
to (voorzitter Masjoemi), Nasoetion (par
lementslid), Imron Rosjadi (voorzitter
van Mohammedaanse jeugdbeweging)).
Sultan Hamid II van Pontiamak (minister
staat in de eerste regering en de
gewezen Nederlander Prinsen (deserteur
in het KNIL en parlementslid)).
Van betrouwbare zijde werd mede
gedeeld dat Roem, Prawoto, Imran
Rosjadi, Ansaat, Soebadio Sastrosalo-
Anak Agoeng, Hasan Sastratmadja
en Prinsen binnenkort in vrijheid zul
len worden gesteld.
Ministers bereid
vervuiling Noordzee
te onderzoeken
DEN HAAG De ministers van bui
tenlandse zaken en van verkeer en wa
terstaat zijn bereid te onderzoeken of fhet
vervuilen van de Noordzee binnen aan
vaardbare grenzen kan worden gehouden
door middel van een internationale con
ventie. Mocht uit hun onderzoek blijken
dat deze mogelijkheid bestaat dan zullen
zy de overige oeverstaten van de Noord-
polsen over een dergelijke conventie.
De bewindslieden delen dit mee in ant
woord op vragen van het Tweede-Kamer
lid Oele (soc.).
Frankrijk zal bij verdrag 200.000 ton
tarwe aan de Sowjet-Unie leveren in de
maanden meijuli.
OOK IN SAIGON LOERT VIETCONG
IN ALLE STRATEN -Pagina 7
Een unieke kerkelijke samen- T"\_
werking is in Rijswijk tot stand W
gekomen voor het organiseren van 7 7
middagpauze-diensten. CM (IC llTlutGTKlClT
Zie pagina Kernmerk
Pagina 5
Sport: vandaag reportages
van internationaal voetbal en de
tweekamp schaken pagina 9
.Provo' in de raad
al in 1923
- Pagina 15
Motie van afkeuring verworpen
PARIJS Premier Pompidou
heeft gisteren inl de Nationale Ver
gadering president de Gaulle's be
sluit uit de NAVO te treden fel ver
dedigd. Voor het eerst noemde Pom
pidou als een der hoofdargumenten
voor de losmaking van Frankryk uit
de NAVO-integratie het feit dat de
Franse bewapeningsindustrie te kort
bedeeld werd met orders van
westelijke bondgenoten.
Hij noemde de aanwezigheid van
Amerikaanse militaire inrichtingen op
Franse bodem een waar risico voor
zijn land omda't het bij een eventueel
conflict tussen Oost en West zou kun
nen gaan om een geschil dat tenslotte
slechts de VS en de Sowjetunie aan
ging. Hij is van mening dat een on
afhankelijk Frankrijk al zün invloed
kan aanwenden voor een toenadering
tussen Oost en West waarvan de toe
komst van Europa en de vrede van d«
wereld afhing.
Tevoren hadden de Franse socialistische
en radicale oppositie een motie van af
keuring tegen de regering-Pompidou in
gediend. De motie kreeg slechts 137 stem
men. Zij werd tot dusver verworpen om
dat er 242 stemmen nodig waren om dt
motie door te krijgen. In de tegen de
regering ingediende motie werd gezegd
dat president De Gaulle's besluit tot los
making van de NAVO zonder voorafgaand
overleg met regering of parlement en
zonder onderhandelingen met alle
tien NAVO-bondaenoten Frankrijk
In antwoord op kritiek van de oppositie
volgens welke door losmaking uit het ge-
integreerde NAVO-waarschuwingssysteem
voor luchtaanvallen de Franse force-de
Frappe „blind" zou worden en Frankrijk
dus veiligheidsrisico's zou gaan lopen, zei
Pompidou verder dat Europa en Frank
rijk by een aanval met raketten uit het
Oosten slechts een waarschuwingstijd
een tot twee minuten hebben zodat het
alarm praktisch pas door de bommen die
op Franse grond vallen gegeven wordt. De
In constructie en uitvoering vol
ledig aangepast aan de schoon
heid van het Brielse Meer is de
nieuwe verbindingsbrug tussen
Voorne en Roozenburg ontwor
pen. Een kunstwerk, waarmee de
provincie tot in lengte van jaren
eer zal kunnen inleggen, zo
wordt in gepaste lyriek gespro
ken en geschreven. De brug, lang
driehonderd meter, zal een be
langrijke rol gaan spelen in het
woon- en werkverkeer tussen
Voorne en Europoort, maar zal
zeker ook van belang zijn voor
de ontwikkeling van de recrea
tiemogelijkheden op de eilanden.
Verwacht wordt dat met de
bouw van de brug zeer snel kan
worden begonnen.
(Zie daarover ook pag. 15)
gegevens van het geallieerde waarschu
wingssysteem kwamen overigens zo
zei hy niet alleen by het geïntegreerde
NAVO-bevel maar ook bij het Franse
commando.
Eigen belang
De Franse premier noemde de Ameri
kaanse hulp aan Europa „eigen belang".
Waarom zou het anders niet alleen de
bondgenoot van Frankryk zijn maar ook
van Duitsland dat twintig jaar geleden
zün voornaamste tegenstander was, en nu
tegenover Rusland staan dat toentertijd
zyn voornaamste bondgenoot was? zo
vroeg hy zich af.
Pompidou zei nog dat de NAVO was
opgericht op basis van de mogelykheid
van een nietuitgelokte aanval door Rus
land. „Wy zijn niet van plan met de po
tentiële tegenstander te onderhandelen
over onze positie in het bondgenootschap
Generaal De Gaulle mag dan een moei
lijke partner zyn, hij is geen deloyale
bondgenoot", aldus de premier. Hy gaf
tenslotte verder geen nadere bijzonder
heden betreffende de termijnen van te
rugtrekking van de Amerikaanse troepen
in Frankrijk.
(Van onze parlemcntsredactie)
DEN HAAG Een aantal hulsves-
tingsbureaus heeft zich in eerste In
stantie tamelijk pessimistisch uitgela
ten over de plannen van minister
Bogaers tot vrijmaking van de woning
bouw.
Vooral in Leeuwarden en Zeeland zegt
men dat er nog een aanzienlijk woningte
kort is. Bovendien vreest men dat door
het vrijlaten van de bouw in de particu
liere sector vooral de woningzoekenden
met de laagste inkomens gedupeerd zul
len worden.
Deze sceptische reacties hoeven ech
ter aan de mogelijkheid tot realisering
van de maatregelen die de minister ln
in zijn circulaire heeft genoemd geen
afbreuk te doen.
Drs. Bogaers heeft nadrukkeUjk gesteld
dat het in 1967 verwachte woningover
schot betrekking heeft op de provincie
als geheel. Dit sluit niet uit dat er in
sommige gemeenten een woningtekort
kan zyn.
Voorts wordt in het stuk van de be
windsman nadrukkelijk gezegd dat de
bouw van woningwetwoningen normaal
blijft doorgaan. De minister hoopt op deze
wijze de doorstroming te bevorderen.
agenten dreven de tweehonderd op
rukkende studenten uiteen.
Kort na dit incident verschenen pro-
Amerikaanse studenten ten tonele. Op
hun kreten: „Communisten" en „Kosy-
gin zouden jullie niet uitjouwen", raak
ten de twee groepen slaags. Agenten
met gummiknuppels maakten snel
eind aan het gevecht.
Kritieker werd de situatie enige uren
later, toen een menigte links georiën
teerde studenten samendrongen voor de
Amerikaanse voorlichtingsdienst in An
kara. De „rechtse vleugel" van Jong
Turkye ging ook hier met „links" on
de vuist. Politiemannen deelden de
meeste klappen uit
Dean Rusk kon intussen rustig de
maaltijd nuttigen met zijn collega's van
Turkije, Pakistan en Iran. Daarna namen
de ministers het grootste microgolf-
verbindingsnet ter wereld in gebruik.
Dit net verbindt de drie bii de Centc
aangesloten landen.
De ministers brachten een beleefd
heidsbezoek aan Turkye's nieuwe presi
dent Cevret Sunay en hielden hun eerste
geheime by eenkomst. Pakistan zou niet
zo enthousiast zyn over het anti-com
munistisch bondgenootschap. In rede
voeringen van de andere partijen was
daarentegen de teneur te beluisteren
van: „Laten we ons niet in slaap sussen
door de vreedzame coëxistentie waar de
communisten voor pleiten".
Nader wordt vernomen, dat het korte-
golf-verbindingsnet dienst weigerde op
het moment van de officiële InwUdings-
plechtlgheid. Het net heeft at maanden
achtereen als proef uitstekend gefunc
tioneerd.
SOUMOKIL
De voltrekking door de Indonesische
regering van het doodvonnis tegen
de Zuidmolukker Soumokil vanuit
Indonesië nog altijd niet officieel be
vestigd, maar al evenmin ontkend
heeft hier te lande, en waarlijk niet
alleen onder de Zuidmolukkers, ver
ontwaardiging gewekt
Het zou een daad van verzoening
geweest kunnen zijn, indien anders
ware gehandeld. In plaats daarvan
is aan leed en wrok opnieuw voedsel
gegeven. In de voltrekking van dit
doodvonnis kan ook allerminst een
bijdrage worden gezien aan de ver
betering van de betrekkingen tussen
Nederland en Indonesië, al wordt
deze verbetering, zeker ook van Ne
derlandse kant, op prijs gesteld.
De regering ginds heeft, vrijwel van
stonde aan, het zo rijk geschakeerde
land met zijn gevarieerde bevolking
de richting uit geleid van een een
heidsstaat. Deze politiek heeft de
zorgen niet kunnen voorkomen waar
in land en volk sindsdien zijn ge
raakt. Wel heeft men zich op deze
wijze beroofd van veel inbreng aan
ijver en sympathie waarop men bij
andere aanpak had kunnen rekenen.
Bij heel velen ook in ons land zal de
naam van Soumokil in ere blijven le
ven. Dit doodvonnis was niet nodig
BENOEMING
Met de door haar gedane benoeming
van dr. Albeda tot hoogleraar in het
sociaal-economisch beleid valt de Ne
derlandse Economische Hogeschool te
Rotterdam geluk te wensen. Minder
geldt dit het CNV, waarvan de be
noemde een der secretarissen is, al
bewijst de eer die hem thans wordt
verleend dat liet CNV destijds een
goede greep heeft gedaan.
Voor de NEH een gelukwens waard,
deze benoeming. Want de benoemde
heeft allang blijk gegeven van een
helder wetenschappelijk inzicht,
waarbij hij bovendien de verworven
wetenschap heeft kunnen toetsen aan
tal van vormen van praktijk, die ove
rigens zelf heel dikwijls weer een
bron van kennis zijn.
Ook daarom is de benoeming een ge
lukwens waard, omdat zij bewijst
dat de verbijzondering binnen de
economische wetenschap tegelijk de
ogen opent voor de sociale ontwikke
lingen, die op haar beurt tot verrij
king van het economisch inzicht kun
nen bijdragen, ja zonder welke het
economisch inzicht zich in deze tijd
nauwelijks meer denken Iaat.
Voor het CNV is te hopen dat zij op
even gelukkige wijze in de openge
vallen post kan voorzien als deze
door de naar elders benoemde werd
bekleed.
Journalist A. Algra
overleden
LEEUWARDEN In het Diaconessen-
huis is gisteravond de 38-jarige Journa
list A. Algra overleden aan de verwon
dingen die hij opliep bij een verkeers
ongeluk op 9 april j.l. De heer Algra
was sportredacteur en chef van de pro
vincie-redactie by het Fries Dagblad. Hij
verzorgde oolc veel reportages voor da
NCRV
De vijftienjarige Nezihe Akca
geldt in haar dorp (Günliikbasi in
West-Turkije) als het mooiste
meisje, omdat 't hoofdhaar slechts
één centimeter korter is dan haar
lengte. Nezihe is 1-60 meter lang.
Tot nu toe heeft zij alle aanbie
dingen geweigerd om als reclame-
meisje voor shampoo te dienen.
CARLTON
Uitsluitend tabak
KOMEN ZE WEL OF NIET?
Niet meer dagelijks een
orchidee naar Zanderij
PARAMARIBO Na de verklaring van mevrouw Adolfo Lopez Mat-
teos, de echtgenote van de voormalige Mexicaanse president, dat prinses
Beatrix en haar echtgenoot in aansluiting op het verblijf op het eiland
Cozumel een bezoek aan Suriname zouden brengen, verkeerden verschei
dene Surinaamse autoriteiten en uiteraard ook de pers in een zekere staat
van paraatheid. Elk vliegtuig van de ,jMïlitary Air Transport Service" uit
de Ver. Staten, dat op het vliegveld Zanderij landde, werd nauwkeurig door
verrekijkers gevolgd, terwijl in de stad politie en pers gereed stonden om
op het eerste sein naar het vliegveld te gaan.
Ook de gouverneur had de nodige voorbereidingen getroffen. Dagelijks
werd o.m. een orchidee bezorgd bij het hoofd van de luchthaven, zodat,
wanneer de prinses met haar echtgenoot toch onverwacht zou landen, zij
op een attentie van het hoofd van de Surinaamse regering zou kunnen
rekenen.
Na het bericht over de aankomst van het paar in New York is de span
ning enigszins geweken, maar men blijft toch nog een beetje paraat, want
men kan nooit weten...
