„LATEN ZE ONS MAAR WAKKER
SCHUDDEN"
RECHT VAN LANG HAAR
RUIMTE
Pas benoemde secretaris Ned. Jeugd Gemeenschap over lastige jeugd:
Vrouwelijk
protest
ZATERDAG 9 APRIL 1966
lllllllllilllllllllllllllliillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIII
lllllllllllllilllllllllllllllilllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllülinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllpllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllfll
Pieter Jan Dekkers
„IK ken geen provo's", zegt de heer A. Baggelaar.
„Tenminste, niet in die zin, zoals ze ons de laatste tijd
door de dag- en weekbladen worden voorgeschoteld. Wat
zijn provo's eigenlijk? Jongelui met lange haren en op
zichtige kleding die dc Amsterdamse politie een beetje
willen pesten? Kom nou. Weet u wat provo's zijn? Jonge
mensen die willen leven.
Leven zoals zij zelf willenzonder daarbij te worden gehinderd
door onze gematerialiseerde en verstarde maatschappij. Want wat
is leven? Waarom gebeurt alleszoals het gebeurt? Waarom zijn we
zo gemakzuchtig en laten we alles zoals het is? Omdat verandering
inspanning kost. Want leven is veranderen, bewegen. Daarom is
het goed dat deze jongelui eens hard tegen de dingen aanschoppen.
Misschien worden we dan wel wakker."
Dit geluid komt niet uit de mond
van een dr. Jef Last (kandidaat op de
provolijst) of andere „linkse" figuren
in Nederland. Het is afkomstig van
de per 1 juli benoemde algemeen se
cretaris van de Nederlandse Jeugd
Gemeenschap, de heer A. Baggelaar.
Hij is jarenlang jeugdwerkleider ge
weest van de Hervormde Gemeente
van Bergen op Zoom. In die funktie
heeft hij te maken gehad met alle
soorten jeugd- en jongerenwerk; hij
kwam daardoor ook in aanraking met
wat hij noemt „de ongrijpbare asfalt-
Maatl
geven. Maar dat willen de mensen niet.
Ze zitten maar te hakken op de manier
waarop ze in de publiciteit proberen te
komen. Hoewel, we moeten erkennen
dat ze beslist durf hebben."
..Het witte fietsenplan? Dat vind ik
een origineel idee! Het aiaat in. Het
spreekt mij aan. want het was in de
begintijd van het jeugdwerk ook xo. Je
moest een muur van vooroordeel door
breken. Nee, ik til er niet zo zwaar aan.
Maar, als het bij provo's te doen is om
een rel terwllle van de rel, dan zeg ik
NEE! Ala het gaat om ons wakker te
schoppen: JA!"
Conformisme
„Alles wat ik gezegd heb, houdt niet
in dat ik ze zo waardeer. Het aantal
lieden, dat zich op een onopvallende
Het was onze bedoeling meer te we
ten te komen over het werk en de
doelstellingen van de NJG, een organisa
tie waarbinnen ongeveer zestig jeugdor
ganisaties samenwerken. Veel wijzer
werden we niet, „want", zo zei de heer
Baggerman, „het is voor iemand die er
nog nooit bij is geweest, een ontoegan
kelijk oerwoud".
Bijna onwillekeurig komt het gesprek
op provo's en andere jongeren, „die
hardnekkig proberen de boel eens lekker
wakker te schudden". „We zien de
laatste tijd bij een groot deel van de
Nederlandse jeugd de neiging om lang
haar te gaan dragen. Wat zeggen nu de
mensen, die zich net en fatsoenlijk noe
men? Daar gaat er weer een. Bah, wat
vies. d'r zal wel een steekje aan los
zijn."
„Weet u, ik vind het afschuwelijk als
ik lees dat er weer een jongen is ontsla
gen, omdat hij lang haar draagt. Dat is
je reinste discriminatie! We leven blijk
baar in een ontzettend conformistische
wereld. Het is gewoonweg een golf van
onverdraagzaamheid. De mensen dulden
niet dat er anderen zijn die nu eens
anders willen leven."
lief. Weet u. vroeger was het woord
Watergeus een scheldnaam. Na Den
Briel is het een erenaam geworden. Ik
Foto Ger Dijkstra
voor alle groepen van de bevolking
scheppen. Maar ja, dat kost geld. en dat
hebben we er blijkbaar niet voor
Leefklimaat slecht
Die mensen, die nu wakker zijn
geschud, staan voor de moeilijke taak
„er iets aan te gaan doen", zoals dat
tegenwoordig heet. Een moeilijke taak.
want wij hebben een wereld gemaakt
waar de jeugd niet meer in kan leven.
Het leefklimaat en de mogelijkheden
om positief bezig te kunnen zijn. zijn
zonder meer slecht. Mag ik een voor
beeld noemen? Drenthe heeft net zoveel
inwoners als Amsterdam. In Drenthe
zijn na de oorlog zo'n dertig zwemba
den gebouwd. In Amsterdam, één. Wie
het hardst schreeuwt „van de jeugd is
zo slecht", beseft niet dat hij daaraan
zelf de meeste schuld heeft."
„We moeten meer vrijetijdsbesteding
„Het is in de eerste plaats de taak van
de Ned. Jeugd Gemeenschap dit te sti
muleren. Maar ook op de schouders van
de overheid rust een zware verantwoor
den clubhulzen en noem maar op.
„Tot slot zou ik nog dit willen zeggen.
Er zijn mensen die denken dat de pro
vo's geen idealen hebben, tenminste nisaties, waarbij
geen goede. Ik heb het idee dat dat niet
waar is. Ik geloof namelijk dat deze
mensen bijzonder romantisch zijn."
Contacten leggen
We keren weer terug naar het doel
van ons gesprek: de Nederlandse Jeugd
Gemeenschap en de benoeming van de
heer Baggelaar tot algemeen secretaris.
gen zijn aangesloten. Zo vindt men er
behalve chr. jeugdorganisaties, de pad
vinderij, de plattelandsjongeren en het
Jeugd Rode Kruis.
De belangstelling van de NJS strekt
zich echter veel verder uit dan de aan
gesloten organisaties; men is geïnteres
seerd in alle bestaande soorten jeugd
werk. „Ik had tot voor kort praktisch
geen enkel contact met de NJG. en dat
Is dan ook de reden dat ik er zo bitter
weinig over kan zeggen. Wat precies
mijn taak zal zijn? Ik vind het zelf een
beetje duister. Er lopen namelijk bin
nen de NJG duizend en één zaken. Ik
zal veel contacten moeten leggen bin
nen de NJG om er achter te komen wat
er precies gebeurt."
„Na de oorlog, ik woonde toen nog in
Bergen op Zoom, ben ik met het jeugd
werk begonnen; binnen het raam van
de Hervormde Gemeente. Het was in
die tijd bijzonder moeilijk om tegen
vooroordelen op té boksen. Ons streven
was al het jeugdwerk te bundelen om
zo een beter resultaat te krijgen. Door
het vele persoonlijk contact was ik over
al nauw bij betrokken. Het club-
huiswerk bracht mij ook dichter bij de
asfaltjeugd."
„Toen ik begon was het eigenlijk een
sprong in het duister. Bovendien was
het echt geen vetpot. Daarom was ik in
1954 genoodzaakt een baan met meer
perspectieven te zoeken. Die heb ik dan
gevonden bij de Maatschappij tot Nut
van 't Algmeen. hier in Amsterdam. Ik
weet het. het had praktisch niets te
maken met het jeugdwerk, maar het
sloot wel aan bij de ervaringen die ik
in Bergen op Zoom had opgedaan: het
persoonlijk contact met mensen. Het is
ook mijn taak bij het Nut contacten te
leggen met de plaatselijke besturen.
Leven is bewegen
„Ik heb in de loop van de jaren ont
dekt dat heel veel mensen dikwijls met
de zelfde problemen zitten. En dan is
samenwerking geboden. Dat zie je mo
menteel in het hele land, en op alle
gebied." „Het is eigenlijk gek met zulke
functies gestéld. Je levert namelijk (di
rect) geen concreet werk af en toch
hangt alles van je af." „Hoe het bij de
NJG zal gaan weet ik eigenlijk niet. Ik
heb praktische ervaring op het gebied
van Ihet jeugdwerk, al realiseer ik me
goed dat ik in m'n nieuwe functie niet
meer kan terugvallen op de-praktijk: Er
is in de loop van die jareri zo verschrik-
ikelijk veel veranderd. Ik; Zal' weer hele
maal van voren af aan moeten begin
nen. Aan de andere kant heb ik natuur
lijk veel ervaringen met het contact op
landelijk niveau.
Want wat er thans gebeurt werkt
activerend. En dat moet positief wor
den weergegeven. We zullen hard
moeten strijden tegen de gevestigde
meningen en organisaties, vooral op
plaatselijk gebied. Hoe dikwijls hoor
je niet van „grut, al die clubs lopen
zo achter?" De realiteit is anders. De
jeugd van vandaag wil leven nu en
leven is bewegen."
gezond ontwikkeld vrouw-besef;
roepen wij deze woorden toe,
bidden wij, smeken wij, vragen
wij beleefd doch zeer. zeer drin:
gend: Vrouwen, waar blijven wij?
Wij worden gelijkzelvig aan de
man, zo luidt het trieste doch
reële wat wij u, met van walging
misvormde mond, kunnen toefluis
teren, als antwoord oj) onze reto
rische vraag; wij worden als de
man! Doch neen, beter gezegd: de
man wordt aan ons gelijk. En hoe,
hoe zouden wij kunnen gedogen
dat dit schepsel, in opzet niet
kwaad bedoeld, aan óns, vrouwen
eender wordt?
pIJ vraagt bewijzen, zich aan-
gesproken voelende vrouwen
en meisjes van Nederland? Wij
zeggen het u: de man wordt als
de vrouw. Kleding, gedrag, spraak.
Maar vooral: de haren!Zij zijn
een afspiegeling, een mislukte af
spiegeling van wat eens de trots
van de vrouwen was. Immers: wie
verrukte niet bij het zien van een
fraai gevlochten vrouwen-wrong?
Wier hart sprong niet in blijde
vreugde op bij het aanschouwen
van een eerlijke vrouwen-knot?
En: wie werd niet diep. diep ver
heugd bij de blik op een pracht
van lang, loshangend
ElN dat maken de i
afhandig, déze rijkdom, déze
macht. Wat kunnen wij anders
doen dan nu zelf onze haren kort
knippen, om toch een tegenwicht
te vormen? O. gij vrouwen van
Nederland, dat is de verkeerde
weg. Verenigt u. en laat ons op
trekken. in gesloten gelederen, de
linkerhand in de lucht gestrekt
met een streng haar, zo fraai en
schoon van kleur en vorm als
slechts vrouwenhaar kan zijn, en
met inde rechterhand, dreigend,
de punten naar voren, de Schaar!
T AAT óns optrekkèn. in kordon,
*-/ 's nachts, en laat ons, als
eens ons grote voorbeeld: Delilah,
de vermeende macht en pracht
van de mannen beroven, neen.
rechtmatig ontdoen, door ze in
hun slaap te ont-lokken, als eens
Simson, wiens kracht toen ver
dween. Opdat hun valse macht
een einde neme. ónze heerlijkheid
weer stijge, en wij weer, zoals be
doeld, de vrouwen, de zo Waar
achtig Wezenlijke en Vrouwelijke
Vrouwen kunnen zijn!
RINEKE ENZLIN
Zoals gezeg is de NJG een overkoepe-
vestigde jeugdor
geestelijke strom
Peter Muller („ik ben tegen Provo's") komt op voor
Nadenken
„Zo moet je ook de provo's bekijken.
Ik til er echt niet zo zwaar aan. Vragen
de mensen zich wel af wat ze nou pre
cies willen? Nee, want dat willen ze
niet. Hun vastgeroeste leven moest eens
veranderen! Maar ze vergeten dat routi
ne, want dat is ons leven toch, dodelijk
Is. Als we de provo's nou eens van die
kant benaderen, dan geloof ik dat het
een hele boel stof tot nadenken zou
„Gewoon modeverschijnsel"
T~\E 19-jarige Amsterdammer Peter J. Muller maakt, ondanks
zijn ruige haardos en zwarte kledij, een allesbehalve schrik
aanjagende indruk. Hij lijkt wat verlegen te zijn. en is uitermate
beleefd. Nuchter constateert hij: ,.Er zijn langharigen èn lang
harren. Onze stichting richt zich ook tegen verwaarloosd en
vies lang haar. Kijk eens. deze haardracht is gewoon een mode
verschijnsel; !het heeft niets te maken met opstand, al zit er na
tuurlijk wel een agressieve ondertoon in."
KADER 2 x
dat van jou
een lichaam
van bronsgroen
dennelover
een denneloverboom
zonder vingers
dat van jou
een zee
van aquarelleblauw
jodiumzweem
zonder kleuren
een fictief stromen
van van jou
een zeelichaam
zonder dagen
A. SONNEVELD
Hij vertelt ln januari de Stichting Pro
Lang Haar te hebben opgericht omdat
hem. als hoofdredacteur van het beat-
biad „Hitweek", steeds meer klachten
bereikten van jongelui die op grond
van lang haar werden ontslagen. „Het
begon eigenlijk met een artikel in Hit
week van 1 januari 1966. met ais titel
„Nu Is het genoeg."
De oprichting is notarieel vastgelegd:
we hebben 500 sympathisanten, onder
wie opvoedkundigen, leraren en een rec
tor. In het stichtingsbestuur zit ook een
jurist. Juridisch hebben we het recht
aan onze kant. Niemand kan worden
„Lange, vleze haren", is een
begrip geworden in Nederland.
Tieners van mannelijk geslacht
verontrusten met hun haardracht
herinnerend aan portretten van
onze zeventlende-eeuwse voor
vaderen de wat oudere goe
gemeente. Gezien de terreur die
„vetkulven" in Rotterdam op
straat hebben uitgeoefend, is deze
verontrusting zeker begrijpelijk.
Anderzijds zijn er tal van jongelui
die niets te maken willen hebben
met „vetkuiven" en „provo's",
maar „gewoon" lang haar willen
dragen. Nevenstaand interview
met Peter Maller voorzitter van
dc Stichting Pro Lang Haar
wil een antwoord zijn op de
vraag wat deze groep bezielt.
ontslagen op grond van het feit dat zijn
haar te lang is; wel kunnen er redenen
tot ontslag zijn als het haar vies is."
Romantiek terug
..Persoonlijk draag ik lang haar om te
experimenteren. Er is discriminatie in
Nederland. Dit wil ik aantonen. Net als
naar onze eigen muziek te luisteren. Ik
heb geen contacten met Provo's. Die
vind ik erg negatief. Ik beschouw de
groep Provo's als een ontspanningsvere
niging om Indiaantje te spelen. Ik voel
er niets voor met rookbommetjes te
gooien, en illegale blaadjes uit te geven.
En wat de „vetkulven" betreft: die moe
ten worden opgestoten."
Lang-haar-verdediger Peter Muller ge
looft dat het „provo-probleem" kan wor
den opgelost met het brengen van meer
mogelijkheden tot ontspanning. De
jeugd moet zich uit 'kunnen leven. Die
jongetjes rondom de provo's zijn
Huib Goudriaan
Peter Muller heeft een verklaring
voor het verschijnsel van het lange
haar. „Vanaf 1957 met de opkomst
van Elvis Presley is een nieuwe gene
ratie ontstaan. Deze jeugd is zelfbewust,
wil niet meer kijken naar wat de oude
ren doen. en hoe de ouderen leven,
maar heeft een eigen leefwijze. De oude
ren hebben hun eigen wereld; ze be
grijpen niet dat er naast die wereld een
andere is gegroeid. De jeugd van nü
leeft in een doodgeorganiseerde
maatschappij. Een samenleving die een
vlakke, grijze, eentonige indruk maakt.
Daarbij komt de commerciële uitbui
ting. waarop als protest de beatmuziek
is gekomen. Je moet nu zelf iets doen
om kleur in het leven te brengen. Van
daar het lange haar. waarin ik dus een
verlangen naar romantiek zie. Vanuit
dat gezichtspunt is ook de opkomst van
het tegenwoordige, romantisch ingerich
te, jeugdcafé te verklaren."
Ontspanning nodig
„Met de maatschappij als zodanig heb
ik vrede. We moeten alleen de vrijheid
hebben ons haar te laten groeien, kle
ren te dragen zoals we dat willen, en
meestal op zoek naar relletjes. Ik heb
voorgesteld het RAI-gebouw. dat in de
weekends leeg staat, elk weekend ter
beschikking te stellen voor muziek,
zang en dans, kortom voor ontspanning.
Daarvoor is in Amsterdam op het ogen
blik praktisch geen gelegenheid. De
overheid is gewoon te bang dat. als die
gelegenheden er komen, weer rellen zul
len ontstaan."
Weer terugkomende op het onder
werp „lang haar" benadrukt hij dat de
ouderen een vals beeld hebben van de
langharigen. „Men denkt dat een langha
rige persé onmaatschappelijk is, een out
cast is. Ook worden ze teveel verward
met de Beatles. Op het ogenblik is lang
haar gewoon mode: vooral op de middel
bare scholen. Over enkele jaren is het
waarschijnlijk weer verdwenen."
Klachtenformulier
„Onze stichting stelt zich niet ten
doél het dragen van lang haar te be
vorderen, maar alleen op te komen
voor het recht van het dragen van
lang haar. Het gaat erom de oudere
generatie te laten zien, dat lang haar
dragen niet vies behoeft te zijn, maar
normaal kan zijn. Op het ogenblik
wordt een langharige in de meeste
restaurants niet eens bediend. Er zijn
verscheidene gevallen bekend van
jongens die vanwege lang haar wer
den ontslagen. Zij kunnen van onze
stichting een klachtenformulier krij
gen. Na ontvangst kunnen wij ons
beraden over het verlenen van juri
dische bijstand."
De Stichting Pro Lang Haar wordt
ook gesteund door kapper H. Schroder
in Amsterdam. Deze legt de nadruk op
de speciale behandeling die lang haar
nodig heeft, om verwaarlozing te voor-
Peter Muller vertelt dat de meeste
kappers niets voelen voor het knippen
van langharigen. Daarom zullen binnen
kort weer sitdown-bij eenkomsten wor
den gehouden voor kapperszaken in
Haarlem en Amsterdam.
Lang-haar-plaatje
Peter is ook oprichter en hoofdredac
teur van het bloeiende tienerblad Hit
week. Het verscheen in 1965, en heeft
nu een oplage van 35000 exemplaren.
Het blad voornamelijk gericht op
beatfans maakt typografisch een
uitstekende indruk. „We hebben vier
redacteuren in dienst."
Peter Muller heeft na het verlaten
van de middelbare school een cursus
reclametechniek gevolgd, en was twee
jaar verslaggever bij het grote Amster
damse advertentieblad Echo. Alles wijst
erop dat deze vorming resultaat heeft
gehad. Een van zijn recente successen is
een grammofoonplaatje (compositie en
tekst van Peter Muller) met als titel:
„Beter langharig dan kortzichtig."
„Het kapperskoor onder leiding van
kapper Schroder komt ook in het plaat
je voor; achtergrondgeluiden zijn van
schaar en tondeuse."
Boer Koekoek
Stunt-in-petto van Peter Is een ver
zoek aan boer Koekoek te mogen spre
ken voor de televisie in de zendtijd van
de Boerenpartij. „Ik heb geen enkele
politieke belangstelling, maar ik wil pra
ten over de vrijheid voor de jengd, en
Koekoek is geloof Ik ook voor individue
le vrijheid."
Peter Muller: discriminatie
