ïeuwe
leidse Grarant
Maar één
klacht op
10 maart
Arbeidsplicht schorsen als
vakbond staking beveelt
Hllnesf;
WEST*
Regering stuurt voorontwerp van wet naar de SER
Actie mag niet strijdig
zijn met de c.a.o.'s
ettelijke maatregelen
tegen kwetsende TV
3EMCONV
^snEHEEsna
Soeharto ontkent macht
van militaire junta
Verdere actie
tegen Defence
and Aid Fund
Schilderij van
het huwelijk
Pieter moet
in dienst
Verruiming
in bouwbeleid
Commentaren
/VU
Overheid concurreerde
met brandstofhandel
Zaterdag 19 maart 1966, 46sto jaargang
Iredicteur: Dr. E. DIEME*
CHRfSTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
«Sfcntvsttkk n gh«bt*vM
mijn k«rt in Wghempoet I"
Elektronische Orgels
Piano's
Keuze uit vele
Vraagt brochure
Kantoren Leiden - Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 - Giro 58936 - Abonnementsprijzen p.w. 0.88, p.m. 3,75. p.kw. 11.30
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
Geld stroomt de
vakbonden toe
Pagina 7
DEN HAAG Als een staking wordt georganiseerd door een vakver
eniging, moet dan de plicht van de arbeider om te werken worden ge
schorst? En staat daar dan tegenover dat de werkgever bevoegd is de
dienstbetrekking zonder meer te beëindigen? Dat is de kern van een ad
viesaanvrage van de ministers Samkalden en Veldkamp aan de SER over
het stakingsrecht.
In het voorontwerp van wet wordt
verder bepaald dat bij wilde stakin
gen de criteria van de bestaande ju
risprudentie blijven gelden. Ook zou
volgens de adviesaanvrage moeten
worden bepaald dat een vakvereni
ging die een staking uitroept of zich
daarachter stelt, onrechtmatig han
delt indien de staking in strijd is met
de verplichtingen die uit een cao
onen in molens is ver- il voortvloeien.
In het advies van vier hoogleraren
het arbeidsrecht, dat in 1961 werd ge
publiceerd, is het standpunt ingenomen
dat de werkgever door een staking niet
bewogen moet kunnen worden tot het
toekennen van arbeidsvoorwaarden die
afwijken van een hem bindende
De ministers hebben SER gevraagd dit
standpunt in zijn beschouwing te willen
betrekken. Ook wordt aan de SER
gelaten of hij nader wil ingaan op de
inschakeling van een bemiddeliruzsLn-
sbantie.
ru.kkej.ijk: er is ruimte, het
is een beetje excentriek en 't
uitzicht is vaak onvergelijke
lijk. Daar staat tegenover dat
de kosten ook van restau
ratie vaak schrikbarend
hoog zijn. In ons Zondagsblad
een verhaal over de molen als
I' enige of tweede huis.
iekenweek
i Ter gelegenheid van de ko-
I mende boekenweek in ons
Zondagsblad een gesprek met
een uitgever en een boekhan-
I delaar. Hun meningen zijn
mede gevormd tegen de ach
tergrond van het conflict in
1 de wereld van het boek.
Kamermuziek:
tóch om de Staten
Pagina 9
Volgens de toelichting op het
5 ontwerp verdient het geen aanbeveling
een wettelijke regeling tot stand
I brengen, waarbij alle rechtskwesties die
zich bij een staking kunnen voordoen.
worden opgelost. Alleen op die punten
d'ie in de praktijk moeilijkheden ha'
5 opgeleverd^ dient een voorziening te
3 worden getroffen.
5 Ook moet, zo zeggen de ministers,
j de werkstaking in de eerste plaats
worden gezien als een middel in han-
Mr. Beemink in Middelburg:
.fan onze parlementsredactie)
ÉN HAAG CHU-fractieleider
ÉAl. K. J. Beemink vindt, dat op
termijn wettelijke maatregelen
worden genomen om kwet-
Re televisie-uitzendingen te voor-
•4n. „Ik ben ervan overtuigd, dat
meerderheid van het
j'irlandse volk dit standpunt zal
4'i, net zo als ik ervan overtuigd
5» dat een overgrote meerderheid
volk een flinker aanpakken
provo's zou toejuichen. Wat
sterdam op 10 maart heeft
'onden, heeft bü menigeen
jen voor het provoprobleem
opengaan. Ons volk past er-
HlffNMUIHinA
PI-AUTOMATISCHE
Betaling
bonnementsgeld
I abonnees, die ons nog geen
Jphtiging hebben verleend tot
^matische afschrijving van het
inementsgeld. verzoeken wij
r 1 april a.s. £11.30 voor het 2e
rtaal over te schrijven op onze
rekening no. 58936.
uw medewerking zeggen wij
rtelijk dank.
uw verzoek verstrekken wij
e nadere inlichtingen over
ïatische afschrijving.
DE DIRECTIE
oordoostelijke wind
lilt verwacht tot hedenavond:
perioden en op de meeste plaat-
og weer Matige tot krachtige
telijke wind. Middagtemperatu-
omstreeks vijf graden.
MR. BEERNINK
flinker
voor geterroriseerd te worden door
een stel onvolwassen kwajongens".
Mr. Beernink zei dit vanmorgen in
zijn jaarrede voor de Algemene Ver
gadering van de CHU in Middelburg.
Het was zijn laatste rede als Unievoor
zitter. In die kwaliteit is hij vandaag
opgevolgd door drs. A. D. W. Tilanus.
De kwetsende tv-uitzendingen onder
strepen volgens mr. Beemink de drin
gende behoefte aan een wettelijke re
geling van het omroepvraagstuk „Wij
moeten een grap kunnen verdragen,
een politieke mop kunnen waarderen,
begrip hebben voor humor en ook voor
satire, maar er zijn grenzen, die men
in het maatschappelijk verkeer met zijn
medemensen uit fatsoensoverwegingen
niet overschrijdt en die ook in de te
levisieuitzendingen niet mogen worden
overschreden. Het gaat niet aan om
personen, die zich niet kunnen verde
digen, belachelijk te maken of te be
spotten en het is ontoelaatbaar, wan
neer dingen gezegd worden, die zeer
vele kijkers kwetsen in hun godsdien
stige opvattingen", aldus mr. Beernink.
„Gelukkig", zo vervolgde hij, „heb
ben wij in Nederland vrijheid van me
ningsuiting. Dat is een kostbaar goed,
dat bewaard moet blijven en waaraan
slechts in zeer uitzonderlijke gevallen
mag worden getornd. Maar vrijheid van
meningsuiting houdt nog geen vrijbrief
in om er voor de televisie maar al
les uit te gooien en met modder te
spuiten. Ja, het is niet zo bedoeld, lioort
men weieens zeggen. Bedoeld of niet
bedoeld, hier dienen op korte termijn
wettelijke maatregelen te worden geno
men om kwetsende stukken verder
wil ik niet gaan te voorkomen".
Zie ook pagina 9
den van de vakvereniging ter beharti
ging van de belangen van de werk
nemer.
De functie van de vakvereniging komt
vooral tot uiting bij het tot stand brengen
van een t^a.o. Leiden de onderhandelin
gen niet tot overeenstemming, dan i5
het primair de verantwoordelijkheid van
de vakvereniging of zij tot staking zal
overgaan. De rechtmatigheid van
georganiseerde staking moet dus worden
beoordeeld naar het optreden van
Wilde staking
Een algemene regeling van de werk
staking ontbreekt tot dusver in de Neder
landse wetgeving. Ten aanzien van wilde
stakingen zou het criterium van de
Hoge Raad: „Er moet sprake zijn van
dusdanige omstandigheden dat naar de
heersende rechtsovertuiging in redelijk
heid van de werknemer niet gevergd
kan worden de arbeid voort te zetten"
moeten blijven gelden, evenais de indi
viduele aansprakelijkheid van de arbei
ders.
Sleepboot verliest
baggermolen
met twee runners
IJMUIDEN De Nederlandse see
sleepboot Hector heeft gisteravond om
streeks kwart over elf aan Schevenin-
gen Radio gemeld, dat haar sleep, een
baggermolen met aan boord twee run
ners, zoek is. De Hector, die behoort
tot de vloot van N.V. Bureau Wijsmul
ler te IJmuiden, was met de bagger
molen Tiger van De Blankevoort uit
Bloemendaal onderweg van Brunsbot-
telkoog (Did) naar IJmuiden.
De sleep vertrok donderdagmiddag uit
de Duitse haven en had gisteren met een
noordoosterwind, windkracht 6 tot 7, te
maken. Gisteravond was het transport
gevorderd tot 55 mijl ten noorden van
Terschelling. De baggermolen is vermoe
delijk van de sleepdraad van de Hector
losgeslagen. De Hector heeft schepen die
in de buurt zijn gevraagd naar de bag
germolen uit te kijken. Van de baggei
molen is nog geen spoor gevonden
Fabriek (nieuwe
machines) in
de as gelegd
ZEIST Een felle brand heeft in
de vroege ochtend de fabrieksgebou
wen van de N.V. Sinus aan de Van
Reenenweg te Zeist vrijwel geheel in
de as gelegd.
Nog pas enkele dagen geleden was in
het complex voor enige tonnen aan nieu
we wals- en vulmachines geplaatst, ter
wijl het bedrijf over enige dagen de
feestelijke opening had willen vieren
van een nieuw kantoorgedeelte en een
uitbreiding van de bedrijfsruimte. Voor
raad en gereedgekomen produktie, o.a.
boilers, gingen verloren.
Infanterie Nunspeet
slikte sulfapillen
DEN HAAG Het gehele militaire
n burgerpersoneel van de legerplaats
Nunspeet slikt sulfatabletoten omdat zich
bij het 312de bataljon infanterie een
geval van nekkramp heeft voorgedaan.
De patiënt bij wie de ziekte werd ge
constateerd is sinds tien dagen voor
herhaling onder de wapenen. Hij is op
genomen in het Dr. A. Mathijsenhos-
pifcaal in Utrecht. In Nunspeet wordt
lichte dienst gedaan, maar de militai
ren zijn gisteren wel met bewegings
vrijheid gegaan.
Japanners durven
niet te vliegen
TOKIO Drie grote luchtrampen heb-
en een schier vernietigde invloed op
't binnenlandse luchtverkeer van Japan.
Vele Jappamiers zijn bang geworden.
Duizenden reserveringen zijn geannu
leerd. De luchtvaarmaatschappijen over
wegen hun dienstregelingen in te krim-
en, aangezien de vliegtuigen veelal
oor nauwelijks een derde zijn gevuld.
Watersnoodramp
teistert Argentinië
BUENOS AIRES Een zware
watersnoodramp, de zwaarste in deze
eeuw, teistert Argentinië. Santa Fé,
een stad in de provincie Buenos Aires
met 200.000 inwoners is zeer zwaar
getroffen. De stad staat rondom in het
water. Ruim 30.000 hebben hun wo
ningen moeten verlaten. Twaalf men
sen zijn tot nu toe verdronken, terwijl
de tegelijkertijd uitgebroken gele
koorts 13 doden heeft geëist.
SINGAPORE Luitenant-generaal
Soeharto, de nieuwe sterke man van
Indonesië, heeft volgens radio-Djakar
ta ontkend, dat het land nu door een
militaire junta wordt geregeerd. Mili-
De communist Adam Malik, die
(tijdelijk) dr. Soebandrio als In-
donesiës minister van buitenlandse
zaken opvolgt.
taire commandanten uit geheel Indo
nesië hebben verklaard dat het optre
den tegen Maleisië zal versterkt wor
den. Zo zeide generaal-majoor Ibrahim
Adji dat zijn manschappen gereed
staan om onmiddellijk tegen Maleisië
te vechten en brigade-generaal Sima-
riadi van de Prawidja-divisie dat deze
de strijd zal versterken. Soortgelijke
uitlatingen kwamen van de militaire
gouverneur van de Riouw-eilanden na
bij Singapore.
PRETORIA De Zuidafrikaanse
veiligheidspolitie heeft vrijdag inval
len gedaan in de kantoren van hel
door de regering onwettig verklaarde
Defence and Aid Fund. In Port Eliza
beth werden schrijfmachines en kan
toorbehoeften weggenomen. In deze
stad bezocht de politie ook het kan
toor van de Christelijke raad voor so
ciaal werk, die de gelden verdeelt die
buitenlandse kerken verstrekken ter
ondersteuning van gezinsleden van ge
vangenen
In Durban kreeg de schrijver Alan
Paton, die voorzitter van het fonds in de
provincie Natal is, huiszoeking. Hoewel
Paton voorzitter is van de liberale partij
die herhaaldelijk tegen de apartheidspo
litiek fulmineerde, was dit de eerste keer
dat hij huiszoeking kreeg. De politie
een aantal administratieve bescheiden in
beslag.
Volgens de Zuid-Afrikaanse minis
ter van justitie Vorster is slechts een
klein deel van de middelen van het
Defence and Aid Fund voor de ge
zinsleden van gevangenen gebruikt.
Het grootste deel zou voor politieke
activiteiten aangewend zijn. Ook de
salarissen van communistische partij
functionarissen werden volgens Vor
ster uit bet fonds betaald.
In Londen heeft de Anglicaanse ka
nunnik Collins verklaard dat de hulp
politieke gevangenen in Zuid-Afrika
danks alles toch doorgaat. Een woord
voerder van het Nederlandse ministerie
buitenlandse zaken verklaarde dat
indien zou blijken dat de gelden uit Ne
derland niet het doel van hun bestem
ming bereiken, de regering zal overwe
gen of op andere wijze aan de slacht
offers van de apartheidspolitiek steun
kan worden verleend.
Tbc -explosie Arnhem
besmette 155 mensen
Van de ongeveer 300 naar aanleiding
van een tbc-explosie in Arnhem door
het districtsbureau voor de tbc-bestrij-
ding onderzochte personen, blijken er
in totaal 155 besmet te zijn. Hiervan
zijn er 41 ziek geworden. Van hen
moesten zeventien worden opgenomen
in een verpleeginrichting. 15 volgen een
rustkuur thuis, acht zijn lopend pa
tiënt en een kind is aan de ziekte
overleden. De epidemie kan thans wel
als geëindigd worden beschouwd.
De tijdelijk minister van buitenlandse
zaken Adam Malik is leider van de ver
boden Partai Moerba (proletarische of
nationaal-communistische partij) geweest.
Hij heeft indertijd de onderhandelingen
met Nederland over West-Irian gevoerd.
Hij was reeds benoemd tot minister bij
het presidium belast met economische be
trekkingen.
Verschillende massa-organisaties en be
stuursinstellingen hebben de veiligheids
maatregelen van Soeharto goedgekeurd,
o.a. het nationale front welks leider
Soedibjo gearresteerd is en het
Pantjasila-front.
DEN HAAG De regering heeft Bob
Bruyn uit Wassenaar opdracht gegeven
een schilderij te maken van het huwe
lijk van prinses Beatrix en prins
Claus. Bob Bruyn heeft op 10 maart
schetsen van de huwelijksplechtigheid
gemaakt. Hij stelt zich voor deze uit
te werken tot een schilderij van onge
veer twee bij twee en een halve me
ter. Over de plaats waar het komt te
hangen is nog geen beslissing geno-
DEN HAAG De verloofde van
prinses Margriet, Pieter van Vollen
hoven, is „geschikt" verklaard voor
het vervullen van de militaire dienst
plicht. De herkeuring heeft een gunstig
resultaat opgeleverd.
De heer Van Vollenhoven zal met in
gang van dinsdag 29 maan worden ge
plaatst op de Luchtmacht officier- er
derschool te Breda, waar hij een offi
ciersopleiding zal volgen voor academisch
gevormden.
Schijn bedriegt, maar zo te zien
zijn deze Indonesische vrouwen
die op het Bantengplein in Dja
karta het regime van Suharto toe
juichen, wel gelukkig met het
nieuwe bewind.
AMSTERDAM De Amsterdamse
politie heeft tot nu toe slechts één
klacht vap een burger ontvangen
over haar optreden op 10 maart Zij
was afkomstig van een journalist
die meende dat hij voor Krasnapol-
sky, waar het perscentrum was ge
vestigd, ten onrechte een klap heeft
gekregen.
In de nacht van 10 en 11 maart deel
de een aantal journalisten van he
Franse weekblad „Paris Match" d«
wachtcommandant van het bureau
Singel mee dat zij overwogen een
klacht in te dienen omdat zij
hun mening ten onrechte waren
wijderd van het Spui, waar zich
geregeldheden voordeden. Tot nu
hebben de Franse journalisten echter
geen aanklacht ingediend.
Ook de officier van justitie en het
hoofd van het arrondissementsparket
in de hoofdstad hebben geen klach
ten ontvangen over incidentele geval
len van mishandeling.
In antwoord op schriftelijke vragen van
het Tweede-Kamerlid mevrouw G.
Brautigam (soc.) hebben de ministers
Samkalden (Justitie) en Smallen-
broek (Binnenlandse Zaken) gezegd
dat het Openbaar Ministerie eventue
le klachten met betrekking tot deze
zaak op de normale wijze zal onder
zoeken.
DEN IIAAG. Op 1 april worden
enige maatregelen van kracht, die een
verdere verruiming van het goedkeu-
ringsbeleid voor de bouwnijverheid
(met uitzondering van de nieuwbouw
van woningen) bedoelen.
Geen rijksgoedkeuring is dan meer
vereist voor werken tot en met f5000
(thans f3000), de grens van f15.000
wordt verhoogd tot f25.000 voor wer
ken, waarvoor de gemeentebesturen
rijksgoedkeuring mogen verlenen. (Am
sterdam, 's-Gravenhage en Rotterdam
van f200.000 naar f300.000): De grens
van f200.000 wordt verhoogd tot f300.000
de werken, waarvoor de provin
cies rijksgoedkeuring mogen verlenen.
Met ingang van 1 april zullen
KLM-stewardessen op de Noord-
Atlantische routes de passagiers in
een nieuw uniform tegemoet tre
den. Dit gemoderniseerde uniform
is wat minder getailleerd en licht
blauw van kleur. Het „jacht-
hoedje" maakt plaats voor een vlot
rond dopje.
DE PROVINCIE
Ongetwijfeld is in onze tijd het be
grip provincie binnen ons nationale
bestel in betekenis toegenomen. Dat
is een gelukkig ding, ook omdat het
niet ten nadele van dat nationale
bestel strekt, doch daarin integen
deel bijdraagt
In de vorige eeuw was de provin
cie bij ons wat in de verdrukking
geraakt. Geen wonder overigens,
want men herinnerde zich de ge
volgen van het opgedeeld zijn van
ons land in een aantal gewesten
nog te goed. Voor een opgedeeld
raken van ons land in een aantal
provincies behoeft geen beduchtheid
meer te bestaan. Zonder bange bij
gedachten kan men daarin nu bele
ven, dat de provincie aan inhoud en
tegelijk aan betekenis wint.
Streekplannen, het streekeigene
dit alles is in onze dagen van een
sprekende actualiteit. En dit alles
komt aan de dag, zowel een ont
lasting van als een correctie op de
staat, die trouwens nog waarlijk
genoeg te doen overhoudt.
VERKIEZINGEN
Voor de nieuwe samenstelling dan
van de staten der provincies gaan
we volgende week als volk naar de
stembus. Een belangrijke bezigheid
en altijd opnieuw een Hoogtepunt in
onze verwerkelijking van de demo
cratie. Te belangrijker nu zoals
hierboven aangestipt het begrip
provincie belangrijker aan het wor
den is.
Want wint de provincie aan bete
kenis, dan is het te noodzakelijker
dat boven haar een bewind komt
te staan dat daarmee in overeen
stemming is.
Verkiezingen voor de provinciale
staten behoeft men echt niet achte-
lozer te behandelen dan die voor
de Kamer en voor de gemeente
raden. Zelfs al zou men dat menen
omdat ze nu eenmaal minder tot
dc verbeelding lijken tc spreken.
Vooral de jongeren mogen al dade
lijk beseffen dat het ook bij deze
verkiezingen om wezenlijke zaken
gaat. Er gaan ditmaal heel wat
jongeren voor het eerst naar de
stembus en peilingen van de open
bare mening hebben al doen zien
dat dit op de uitslagen van invloed
zal zijn.
Een plechtig moment, die eerste
gang naar de stembus, en het is
goed dat men al dadelijk weet
desnoods na aarzeling wat men
doet.
VOORKEUR
Vraagt men ons voor de komende
stembus een advies, dan mag men
weten dat naar onze overtuiging dc
voorkeur moet uitgaan naar de pro
testants-christelijke partijen. Want
politiek blijft in tal van opzichten
een principiële aangelegenheid, het
geen wie er zo over denkt graag
ook door de politieke partijen er
kend ziet.
Helaas is er op het ogenblik ook
tussen dc protestantse partijen eni
ge verscheidenheid in denken. Die
verscheidenheid Ls er buiten haar
overigens ook, en dan niet zelden
tot binnen die andere partij-verban
den zelf.
Wij zijn van goeden moed dat uit
eengaan van protestantse partijen
een voorbijgaand karakter zal dra
gen, en door het kweken van onder
ling begrip willen wij als onafhan
kelijke protestants-christelijke krant
aan dat voorbijgaan gaarne van
harte meewerken.
Wij zien voor protestants-christe
lijke politiek ook in deze tijd nog
belangrijke taken en mogelijkheden
weggelegd. Maar dan moet aan de
beoefenaars van die politiek ook de
kans worden geboden- Welnu, dan
is het volgende week aan ons allen
om die kans nog te vergroten.
bij ieder spel
/7 niet duur wcheerlijk
Prof. Polak over mrdgasbeleid:
VALKENBURG „De overheid
heeft met haar aardgasbeleid schade
toegebracht aan de brandstoffen-
detailhandel. Zij deinsde er niet
voor terug zich als belanghebbende
partü in de concurrentiestrijd te be
geven en het aardgas heeft daardoor
een voorsprong bereikt die particu
lieren in normale concurrentiever
houdingen nooit zouden kunnen ver
werven".
Dit zei prof. mr. J. H. Polak, hoog
leraar aan de Landbouwhogeschool te
Wageningen, vanmorgen op het congres
van de Nederlandse Brandstoffenhandel.
Prof. Polak wilde in het midden laten
of deze concurrentie oneerlijk of onbe
tamelijk is. Hij vond het in ieder geval
wel onordelijk. En als de overheid on
ordelijkheid veroorzaakt, dan zal zy voor
de gevolgen moeten instaan.
„Er is een algemeen rechtsbewustzijn
gtoeiende dat onevenredige schade moet
worden vergoed. Die vergoeding is niet
zo maar een gunst of een politiek gebaar,
maar de betrokkenen hebben daar recht
op volgens het beginsel der solidariteit.
Een en ander projecterend op dc brand
stoffenhandel was voor de Wageningse
hoogleraar de conclusie niet moeilijk: Hij
constateerde enerzijds een rechtmatig
overheidsoptreden en anderzijds schade
door overheidsbeleid. Hier wordt een
economische noodsituatie veroorzaakt
die een bepaalde bevolkingsgroep treft en
dc schade is voor de betrokkenen door
gaans onevenredig groot.'
Prof. Polak achtte spoedige hulp ln
verschillende opzichten gewenst Hoe
langer we wachten, hoe groter de schade
wordt, zei hij.
