FEESTELIJKE
AAN U DE
DIENST:
GLORIE
Jezus zegt:
Ik ben de weg...
Wat God heeft samengevoegd
scheide de mens niet
Tweemaal
krachtig
klonk
Ja
„HOUDT HEN
DICHTBIJ
ELKANDER"
Bijna 100.000 mensen
langs de route
Ook Hitzacker was
in feeststemming
VRIJDAG H MAAKT 116»
T 11
Prinses Irene
helpt even
lijk en volgens de regels ver
lopen. Met alle mogelijkheden
was rekening gehouden. Toch
was het soms moeilijk. Bij
voorbeeld toen de predikant
het bruidspaar verzocht te
gaan staan en elkaar de rech
terhand te geven. Wat moest
er nu met het bruidsboeket
gebeuren? Maar de zuster van
de bruid, prinses Irene, die
op de rij achter het bruids
paar zat, onderkende de moei
lijkheid, stond op en nam het
boeket even van haar zuster
over. De foto toont het mo
ment, waarop prinses Irene
het boeket teruggeeft.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Uw droom is werkelijkheid geworden
en nu is de werkelijkheid ook een droom. Deze zin uit
de preek van ds. J. H. Sillevis Smitt tot het bruidspaar in de
Westerkerk vertolkte de gedachten van lien, die het voorrecht
genoten de huwelijksinzegening van prinses Beatrix en prins
Claus jonkheer van Amsberg bij te wonen.
Het kerkgebouw was als een
droom, vorstelijk versierd met hon
derden veredelde witte azalea's,
gevat in brede randen van diep
groen. De verlichting was als een
droom honderden brandende
kaarsenlampjes in koperen luch
ters, die feestelijk glansden.
En de aanblik van al die genodigden
was als een droom. Daar zaten ze, de
bloem van de Europese vorstenhuizen
en de rijksgroten, ook uit de Antillen
en Suriname, de in Nederland geaccre
diteerde ambassadeurs van tientallen
landen, de mannen van de weten
schap, van de handel, scheepvaart en
industrie, pijlers, waarop de Neder
landse economie stevig rust. Zij waren
allen naar de kerk gekomen om getui
ge te zijn van het geluk van een prin
ses uit het Huis van Oranje.
Uniform
Het was als een droom al die kleu
ren van de uniformen van hofdignita-
rissen en adjudanten van ons vorsten
paar, van officieren en van bestuur
ders van provincies en gemeenten, van
AMSTERDAM Almachtige
Vader, wij bidden u voor deze
man en vrouw, die zich voor Uw
Aangezicht door hun ja-woord
voor het gehele leven aan elkaar
verbonden hebben... Zo begon
het gebed, dat ds. H. J. Kater na
de huwelijksinzegening uitsprak.
Almachtige Vader... geef, dat
zij, die Gij zelf tot elkander
hebt gebracht, elkaar in elke fa
se van hun leven opnieuw zullen
vinden en ontdekken. Geef. dat
zij niet alleen vandaag, maar
elke dag open staan voor het
wonder van hun liefde. Houd
hen dicht bij elkander en dicht
bij U. Zegen hen, al de dagen
die Gij in Uw goedheid hun sa
men wilt schenken en stel hen
tot een zegen voor anderen, aller
eerst voor hun gezins- en
familieleden, met wie zij van dit
ogenblik af met andere banden
dan tot dusver verbonden zul
len zijn
Ds. Kater herdacht in zijn ge
bed „de vader van de bruide
gom, wie de aanschouwing van
dit grote geluk niet beschoren
was, en ook de grootouders, die
wij zo graag hiervan getuigen
hadden willen laten zijn...
Hij bad voor „Uw kerk, niet
alleen verspreid, maar helaas
ook verdeeld over de aarde. Wil
haar een maken, een in geloof,
een in hoop en een in liefde. Wij
bidden U ook voor het vaak zo
zwaar beproefde volk van
Abram, Izaak en Jacob, waar
door Gij ons allen geroepen hebt
tot Uw wonderbaar licht
Geef, dat kerk en synagoge
elkaar steeds beter verstaan,
opdat wij tezamen en door ons
alle mensen, voortdurend meer
zicht krijgen op het heil en de
vrede, de shaloom, die Gij de
gehele wereld schenken wil.
Hij bad voor de Koningin en
haar Huis, onze regering en de
regeringen van de rijksdelen
overzee. Hij bad voor hen, die
'het moeilijk hebben, die in ge
vaar verkeren, de zieken, de ge
handicapten, de bedroefden, de
verbitterden, de wanhopigen, de
hongerigen, de verdrukten, de
gevangenen en de vluchtelingen.
Wees hun nabij. Heer, Gij weet
wat zij nodig hebben....
En daarop baden alle aanwezi
gen in hun eigen taal: Onze Va
der, Die in de hemelen zijt...
de prachtige lange gewaden van de
dames, van diep rood tot zacht lila, al
die kleuren, hier en daar onderbroken
door het stemmig zwart van de toga's
van de vertegenwoordigers van univer
siteiten en hogescholen, van de jac
quets en de rokken van zovele hoog
waardigheidsbekleders.
Het was als een droom en toch was
het werkelijkheid. En die werkelijk
heid openbaarde zich in de binnen
komst van het jonge paar, dat straalde
van geluk toen het, voorafgegaan door
de bloemen strooiende bruidskinderen
zijn zetel schreed, terwijl de
tweeduizend gasten en genodigden
zich van hun plaatsen verhieven en
het toezongen: A toi la gloire, een van
de lievelingsliederen van onze Prin-
Ds. Sillevis Smitt zou later in zijn
predikatie zeggen: Ook als een ko
ningskind in het huwelijk treedt met
een prins-gemaal dan trouwen er twee
mensenkinderen. Het menselijke was
ook aan dit huwelijk niet vreemd. Het
vierjarige zoontje Marckus van graaf
en gravin Caspar von Oeynhausen
Sierstorff had zoveel plezier in het
bloemen strooien, dat hij „tegen de
afspraak in" doorliep tot aan de kan
sel, waar de vierjarige Carolijn Alting
von Geusau hem nog net tot de orde
kon roepen.
Dienst
A toi la gloire. Aan U de glorie. Het
kwam tot uiting in het gemeenschappe
lijk zingen van Grote God, wij loven
U, nadat ds. H. J. Kater, die de dienst
leidde het votum en de groet had
uitgesproken. Het kwam tot uiting in
het gebed, waarin de predikant de
moeilijkheden rond dit huwelijk niet
verzweeg: zij denken, o God, in
dit uur ook aan hen, die hun blijd
schap niet kunnen delen omdat hun
hart nog zo bedroefd is." En ten slotte,
het kwam tot uiting in het vertrouwen
de Was mein Gott will, das g'scheh'
allzeit, gezongen door het Westerkerk
koor, dat door het Westerkerkorkest
werd begeleid-
Aan U de glorie! Ds. Kater las twee
gedeelten uit de bijbel Psalm 121:
Ik hef mijn ogen op naar de bergen:
vanwaar zal mijn hulp komen?, en het
bekende 1 Corinthiërs 13: Al ware het,
dat ik met de tongen der mensen en
der engelen sprak, maar had de liefde
niet, ik ware schalend koper of een
rinkelende cimbaal... met dat indruk
wekkende slot: Zo blijven dan: Ge
loof, hoop en liefde, deze drie, maar
de meeste van deze is de liefde.
Een ernstig kijkende bruid en een
ernstig kijkende bruidegom, beiden
zichtbaar sterk onder de indruk, luis
terden naar de woorden van de predi
kant, bij wie de Prinses belijdenis des
geloofs heeft afgelegd. En een konink
lijke moeder liet haar blik rusten op
J^ONINGIN Juliana, mevrouw
Gösta von Amsberg en prins
Bernhard verlaten het paleis op de
Dam. Direct stappen zij in het rij
tuig om in de indrukwekkende
bruiloftsstoet naar het Amsterdamse
stadhuis te rijden, waar het huwelijk
van hun kinderen zal worden vol
trokken.
Aan U de glorie! Ds. Sillevis
Smitt legde dat in zijn predikatie,
die hij hield naar aanleiding van
Mattheus 7 vers 16: Smal is de weg,
die tot het leven leidt, in Johannes
14 vers 6: Ik ben de weg, en in
Johannes 1 vers 40 tot 43: Volg Mij!
Eén n eg
Tweeduizend gasten en genodigden
hield hij naast het bruidspaar voor:
Het klinkt niet erg feestelijk en uitno
digend. Maar er is een weg, een weg
voor iedereen. De weg, die tot het
leven leidt is smal, omdat er maar een
manier is om zeer gelukkig te zijn
aan elkaar verknocht. Immers, waar
de weg zo breed is als hij maar zijn
kan, is de woestijn. De deugd gaat
over het scherp van de snede. De weg
is smal, waar de liefde die alles toe
dekt met de waarheid samengaat. De
waarheid, die alles in het licht zet.
Jezus zegt: Ik ben de weg...
Het hoogtepunt van de samenkomst
in de kerk was de plechtigheid van de
inzegening. Aan Prinses en prins
Claus werden vragen gesteld. Aan
prins Claus: belooft gij, dat gij
haar zult liefhebben en beschermen
zoals een man aan zijn vrouw ver
schuldigd is, dat gij haar nimmer zult
verlaten... tot alleen de dood u zal
scheiden en dat gij haar trouw zult
zijn in alle dingen overeenkomstig het
Eerst meer BVD'ers dan publiek
AMSTERDAM Naar schat
ting tachtig- tot honderdduizend
mensen hebben gisteren een glimp
of misschien nog meer op kunnen
vangen van het stralende bruids
paar en de familieleden die zich
in een glazen en enkele „gewone"
koetsen naar het stadhuis en de
Westerkerk begaven. De belang
stelling leek aanvankelijk uiterst
gering te zijn, want nog geen uur
voor het begin van de huwelijks
plechtigheden stond het publiek
langs de route nog maar één tot
twee rijen dik. Op dat moment wa
ren er veel meer rechercheurs en
leden van de Binnenlandse Veilig
heidsdienst dan publiek
Tegen half tien begonnen de ruim
vierduizend militairen die erehagen
langs de route moesten vormen, hun
plaatsen in te nemen. Korte tijd later
gingen de eerste gasten al op weg
naar het stadhuis om tijdig (voor de
burgerlijke huwelijkssluiting) aanwe
zig te zijn. Ook op de Dam nam de
drukte met de minuut toe. Geduldig
stonden de rijtuigen en de auto's de
wachten op het moment dat ze konden
voorrijden voor het paleis. Om even
voor half elf stapten prinses Margriet
en Pieter van Vollen hoven als eersten
van de koninklijke familie in hun
galarij-tuig, luid toegejuicht door het
publiek. Kort daarna traden ook
prinses Irene en prins Carel Hugo naar
buiten.
Om zeven minuten over half elf, na
dat koning Juliana, prins Bernhard
en mevrouw von Amsberg, de moeder
evangelie?", waarop de bruidgegom
een krachtig ja liet horen. En aan de
bruid: belooft gij dat gij hem zult
liefhebben en terzijde staan, zoals een
vrouw aan haar man verschuldigd is,
dat gij hem nimmer zult verlaten...
dat gij hen trouw zult zijn in alle
dingen overeenkomstig het evange
lie?". Ja, antwoordde de Prinses ter
wijl zij haar man van terzijde
aankeek-
Toen werden de ringen gewisseld en
van de bruidegom, in de glazen koets
waren gestapt, kwam het koninklijk
bruidspaar het paleis uit. Een zeer
enthousiast applaus klonk op toen de
Gouden Koets, getrokken door zes
zwarte paarden, aan de tocht naar het
stadhuis begon.
Juist op het moment dat de Gouden
Koets voor het stadhuis aankwam
ontplofte er een rookbommetje dat de
paarden deed steigeren. De dieren wa
ren echter spoedig gekalmeerd en aan
het bruidspaar was dan ook bij het
uitstappen niets te merken. Bij de
ingang van de binnenplaats gaf het
bruidspaar een handje aan de vier
bruidskinderen, Daphne Stewart Clark
(6), Carolijn Alting von Geusau (4),
stelde ds. Kater vast: „Voor God zijt
gij nu man en vrouw. Zo dan wat God
heeft samengevoegd, scheide de mens
niet. Terwijl het bruidspaar knielde
zegende hij hun huwelijk in met: De
Vader der barmhartigheid, die u door
zijn genade geroepen heeft tot de heili
ge staat van het huwelijk, verbinde u
met rechte liefde en trouw. De Here
zegene u en behoede u. De Heer doe
zijn aangezicht over u lichten en zij u
genadig. De Heer verheffe zijn aange
zicht over u en geve u vrede. Waarop
gemeente inviel met de zegenbede
uit Gezang 263 vers 1 en 5: U zeegne
God, Hij steil' u tot een zegen!"
Dankgebed
Ds. Kater sprak daarop een indruk- j
w skkend dankgebed uit, besloten
met een door ieder in zijn eigen taal I
hardop meegebeden Gebed des Heren.;
In het Nederlands, Frans. Engels en i
Duits klonk, terwijl de kerkklokken
begonnen te luiden: Onze Vader, die
in de hemelen zijt...
De huwelijksbijbel, die het bruid
spaar werd uitgereikt was de bijbel,
geïllustreerd met tekeningen van Mart
Kemper, op het schutblad waarvan
hun namen waren gecalligrafeerd.
Nog een keer zong het koor, bege
leid door het orkest. Het machtige
Quoniam tu solus sanctus... uit het Glo
ria in D van Antonio Vivaldi.
Aan U de glorie. Het kwam nog
terug in de slotzang. Gezang 301 6:
Mijn schild ende betrouwen zijt Gij, O
God, mijn Heer! Op U zo wil ik bou
wen, verlaat mij nimmermeer...
Toen werd de zegen uitgesproken en
had de dienst een einde genomen. De
ze zo ontroerende dienst, waarvan niet
alleen het koor en het orkest, maar
ook Simon C. Jansen en Annette de la
Bije, zo voortreffelijk hun medewer
king hadden verleend.
Eerst het bruidspaar, toen de naaste
familieleden en tenslotte de gasten, ver
lieten de Westerkerk. Het laatste wat
zij hoorden was de Trumpet Volunta
ry in D van Jeremiah Clarke, uitge-
voerd door orgel en de trompettist
Wim Groot.
als de meeste kleintjes -enige moeite
mee hadden zich geheel aan te passen
aan deze ceremonie voor volwassenen.
Zij liepen wat onwennig over de rode
loper, maar onder de bemoedigende
woorden van een lachende prinses en
•de heer Van Amsberg wilde het nog
wel lukken. „Is dat zo goed?" vroeg
het achterste meisje aan de Kroonprin
ses. „Prima", was het antwoord.
De plechtigheid in het stadhuis duur
de precies een uur. Koningin Juliana
en prins Bernhard waren de eersten
die buiten kwamen, waar het inmid
dels was gaan regenen. Om precies
twaalf uur verscheen het bruidspaar
aan de uitgang. Het paar bleef op
verzoek van de fotografen enige tijd
op de rode loper onder de gele per
gola staan. Ook op de vrij lange weg
menigte langs de route, die vele
naar de Westerkerk stond een grote
malen het „Oranje-boven" en „Leve
Beatrix en Claus" aanhief.
Aan de stoet waren wandelende poli
tieagenten toegevoegd om op sommige
punten de Gouden Koets te flankeren.
Omstreeks kwart voor twee zette de
stoet zich voor de derde maal in bewe
ging, nu op weg naar het einddoel (te
vens het beginpunt): het paleis op de
Dam. Na een half uur had de Gouden
Koets het paleis bereikt en was alleen
nog het wachten op het bruidspaar
11
11
DS. SILLEVIS SMITT IX PREDIKATIE:
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Uw hartewens is vervuld. U zijt nu van
elkaar. Helemaal en in de goede zin van het woord
levenslang. Uw droom is werkelijkheid geworden en nu is de
werkelijkheid ook een droom.
Ds. J. H. Sillevis Smitt, de oud-hoofdvlootpredikant. die in de Wester
kerk de predikatie hield, richtte zich met deze woorden tot het bruids-
De dag van vandaag, vervolgde hij, heeft een aparte schoonheid. God
ziet mensen nu eenmaal liever in overvloed, dan kaal en in armoe.
Maar toch, ook als een koningskind in de echt wordt verbonden met
een prins-gemaal, dan trouwen er twee mensenkinderen. Dit is geen
depreciatie, maar het is het hart van de zaak. Wat is er mooier dan
trouwen en wat is er hoger dan een mensenkind? Er is sprake van een
intens verlangen, natuur gedreven en van God geschonken om gelukkig
te zijn en gelukkig te maken. Om liefde te geven en liefde te ontvangen.
Maar laten we trachten de werkelijkheid te zien. Echte liefde is
schaars, geven is moeilijk en ontvangen soms nog moeilijker. Want in
elk mensenhart leeft wel een verradertje dat vele rollen speelt Gij zijt
hier gekomen om uw huwelijk te beginnen bij een open bijbel, «at is
dan beter te kiezen dan de woorden van de Heer zelve: De weg js
smal die tot het leven leidt
Eigenlijk klinkt het niet erg
feestelijk en uitnodigend. Maar er
is een weg, een weg voor iedereen.
De weg die tot het leven leidt is
smal, omdat er maar een manier
is om gelukkig te zijn en aan el
kaar verknocht. Immers waar de
weg zo breed is als hij maar kan
zijn, is de woestijn. De weg is
een middel om tot een doel te
geraken, om een bestemming te
bereiken. Vandaag kan men zo
vaak beluisteren: Er is geen weg,
want er is geen doel, geen bestem
ming. We hebben wel dorst, maar
er is geen water. We zoeken wel
kontakt, maar we hebben geen
communicatie-middelen.
Jezus nu zegt: Er is wel een weg, hoe soms ook geblokkeerd, maar
de weg is smal. Jezus zegt: Ik ben de weg, want Ik ben Gods com
municatie-middel. Via Hem komen we tot God en via Hem tot de mede
mens, tot elkaar. Het is of de Heer zegt: Loop maar met Mij.
Het huwelijk is een geschenk, een opdracht, geen probleem. Als het
een probleem wordt, is het geen geschenk meer, en wordt de opdracht
vergeten. Zonder Jezus is er wel een bestaan, maar geen leven. Wel
een huwelijksbestaan, maar met schijn en camouflage, geen leven sterk
en gezond als stuk verrassing en verrukking.
Er ligt voor u een leven met prachtige mogelijkheden, maar ook met
Er is voor u een mogelijkheid de gemeenschap toe te behoren en
toch uzelf te zijn. Er is een mogelijkheid om bij eer en erkenning
en waardering afhankelijk te blijven en niet ingebeeld te worden, en
bij een onheuse bejegening positief te antwoorden met Ik dien.
Jezus zegt: Smal is de weg. Ik ben de weg, en volg Mij. Dit laatste
is een oproep, die altijd in enkelvoud, dus op de man, op de vrouw,
af is. Jezus zegt daarmee: Zorgt dat er geen afstand komt tussen u en
Mij, blijft zeer dicht in Mijn nabijheid. Volg Mij, wil zeggen: onvoor
waardelijke overgave in alles, altijd en helemaal. U zult merken afls u
Christus volgt, dat Hij ook vaak stil staat. Jezus staat telkens bij men
sen stil. Hij deed u stil staan bij gehandicapte kinderen.
Jezus zegt: Volg Mij. Gij hebt het antwoord al gegeven: Ich will dir
mein Herze schenken
VLAGGEN HINGEN ONDERSTEBOVEN
HITZACKER In de geboorte
plaats van prins Claus. Hitzacker.
was het gisteren ook feest. In de
3.700 inwoners tellende gemeente
aan de Elbe vlak bij de grens met
Oost-Duitsland las loco-burgemees
ter Guhl op het versierde balkon
van het raadhuis een huwelijks
proclamatie voor.
De loco-burgemeester richtte zich in
het bijzonder tot de gasten uit Ne
derland, „die een brug slaan tussen
het Nederlandse en het Duitse
volk."
In een dienst, die in de St Johannes-
kerk werd gehouden, bad men om
Gods zegen over het in Amsterdam
gesloten huwelijk.
Elders in de gemeente lazen zes herau
ten de huwelijksproclamatie voor.
Op het postkantoor van Hitzacker
moest men een stroom van gelukste
legrammen verwerken, die bestemd
waren voor het bruidspaar. Enkele
waren ook gericht aan de burge- 1
meester, Julius vom dem Bussche,
die in Amsterdam als getuige optrad
en die gisteren zijn 60e verjaardag
VLAGGEN
Natuurlijk kan er ook in Hitzacker
dat op het bordes zou verschijnen.
Twintig minuten hield de yell „Op
het balkon", „Op het balkon" aan,
afgewisseld met het „Oranje boven".
Toen werd het geduld van de menigte
beloond: het stralende bruidspaar ver
scheen in de zojuist geopende balkon
deuren en bleef enkele minuten op dit
met bloemen en groenkransen versier
de balkon staan om een ware ovatie in
ontvangst te nemen.
geen feest worden gevierd zonder dat
de vlaggen zijn uitgestoken. Ze hingen
er bij duizenden cn waar geen vlag
wapperde was wel een fraaie foto
onder de ramen uitgestald om uiting
te geven aan de verbondenheid met
het feestvierende Nederlandse volk.
De argeloze bezoekers van Hitzacker
zullen het misschien niet eens gemerkt
hebben dat de meeste vlaggen waren
geleend van de deelstaat Slees-
wijk-Holstein, waar men blauw-wit-
rode vlaggen heeft. Ze werden dan
ook omgekeerd aan de vlaggemas-
ten in Hitzacker gehangen en zo
was het dus de Nederlandse driekleur.
De rood-wit-groenc vlaggen van Hit
zacker ontbraken evenmin.
Voorts waren nog tienduizenden pa
pieren vlaggetjes met de Nederlandse
kleuren in etalages neergelegd. Dat
verhoogde de feestvreugde in dit vier
duizend zielen tellende stadje aan de
Elbe. En ook het Holland-comité is de
laatste weken zeer actief geweest om
toch vooral een stukje Nederland in
Hitzacker te brengen.
Het bekende Zuidlimburgse muziek
gezelschap de Harmonie (uit Meers-
sen) was gisteren ook van de partij.
Dat zette op Limburgse wijze luister
bij aan de festiviteiten die rond het
huwelijk waren georganiseerd. Heel
de stad was in feeststemming, want
tenslotte was dit de geboorteplaats
van prins Claus, die samen met prin
ses Beatrix één dag in de wereldpubli-
citeit stond.
T)RINSES Margriet en haar
verloofde, mr. Pieter van
Vollenhoven, tijdens de dienst
in de Westerkerk. Even krui
sen hun blikken elkaar, ter
wijl ds. Kater het huwelijks
formulier leest.
