Ondanks ontroering vast „ja
Gelukwensen uit
heel de wereld
Schittering in volle raadszaal
Bruid en bloemen brachten lente
Gezamenlijk voor de
toekomst inzetten
Militairen
kregen
gratie
Gasten op
het feest
14
VRIJDAG 11 MAART 1966
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Even is het stil in de van bloemengeur
doortrokken raadszaal. Zichtbaar ontroerd is het paar als bur
gemeester Van Hall de belofte vraagt. Maar vast en duidelijk
klinkt beider antwoord: ja. En op dat moment is het bruidspaar
echtpaar en Claus von Amsberg, Claus, Prins der Nederlanden,
jonkheer van Amsberg.
Alle aandacht van de honderdvijftig
aanwezigen is gevestigd op het mid
den van de zaal, op de bruid en de
bruidegom, die nu de huwelijksacte
krijgen voorgelegd. De Prinses kijkt
even glimlachend op naar de Konin
gin, die een zakdoekje uit haar tasje
haalt. Een kort ontroerend moment
van begrijpend contact tussen moeder
en dochter.
Dan roepen klikkende camera's
haar weer tot de werkelijkheid te
rug: de bruidegom krast met de gou
den pen ziin handtekening. De bruid
volgt. En aan ook Koningin en Prins
(mevrouw von Amsberg niet. omdat
haar zoon ouder dan dertig jaar is)
en de acht getuigen.
Terwijl net boek over de twee
J-vormige tafels gaat, is er in de zaal
even ontspanning. Claus buigt zich
knipogend achterover naar de bruids
kinderen, die zo nu en dan onder
drukt lachen en vol aandacht zijn
voor de op het bruidspaar gerichte
i de
rpOEN dr. W. Drees en zijn echtgenote, mevrouw C. Drees-Hent, het
paleis op de Dam verlieten, bleek hoe populair de oud-premier
nog i*. Er steeg een luid gejuich op.
Premier Cals opende plechtigheid
LUXEMBURG De Nederlandse
ambtenaren in Europese dienst in Luxem
burg hebben gisteren officieel televisie-
verlof gekregen. Zij behoefden niet op
hun kantoren te zijn gedurende de uren
dat de televisiereportage van de huwe
lijksplechtigheid in Amsterdam in
Luxemburg op het scherm te zien was
AMSTERDAM Uit alle delen
van de wereld zijn gisteren geluk
wensen binnengekomen, gericht
aan het bruidspaar en aan konin
gin Juliana en prins Bemhard. Tal
van staatslieden boden telegrafisch
hun felicitaties aan. Zo kwamen
er telegrammen binnen van pre
sident Johnson, president Saragat
van Italië, Peter Altmeier, voor
zitter van de Duitse Bondsraad,
van de regeringen van Japan en
Mexico en uit de overzeese rijks
delen.
In zijn telegram zegt de Amerikaan
se president, „dat hij zijn gelukwensen
aanbiedt mede namens zijn vrouw en
het Amerikaanse volk. Mijn vrouw en
ik hebben aangename herinneringen
aan de gastvrijheid, die u ons op be-1
minnelijke wijze hebt betoond bij ons
jongste bezoek aan Nederland."
De heer Altmeier feliciteerde het
bruidspaar namens de bondspresident,
dr. Lübke, die op het ogenblik een reis
door Afrika maakt. Bondskanselier
Erhard stuurde een telegram aan de
commentaar geleverd op het huwelijk
van onze Kroonprinses. De gezaghebben
de Frankfurter Allgemeine Zeitung
schreef dat het huwelijk geen verande
ring zal brengen in de Duits-Nederlandse
verhouding, „die voorlopig in de schaduw
ban de kwade herinneringen aan oorlog
en bezetting, moord en plundering"
blijft. Men moet zich daarom In Duits
land ervan bewust zijn dat hoewel het
huwelijk een zaak Is van het geluk van
twee mensen, het toch In velerlei opzicht
een politieke betekenis heeft en boven
dien nog politieke gevolgen kan hebben.
De protesten laten daarover geen twijfel
..Vele Nederlanders kunnen nu
eenmaal niet vergeten dat 104.000 Neder
landse Joden en 23.000 andere Nederlan
ders in de jaren van de Duitse bezetting
op afschuwelijke wijze zijn omgebracht.
Wij in Duitsland moeten dat zwijgend
eerbiedigen en uit dit respect ons zelfs
wel eens het ongerijmde laten welgeval
len".
De middagedities van de Westduitse
bladen hadden gisteren een groot deel
van hun voorpagina's aan het huwelijk
gewijd. Een van de koppen luidde: „Mil
joenen beleven het droomhuwelijk van
Amsterdam mee." De Deense kranten
kwamen gistermorgen al met voorbe
schouwingen uit, waarbij bijzondere
aandacht werd besteed aan de veilig
heidsmaatregelen die waren getroffen.
Op de onderscheidene ambassades in
de hoofdsteden lagen gisteren de gehele
dag felicitatleregisters klaar waarin hand
tekeningen konden worden gezet. In
Stockholm was koning Gustaf ,Adolf
een van de eersten die zijn handtekening
zette. Hij werd gevolgd door duizenden
Stockholmers die naar het Sergelplein
in het centrum van de stad waren geko
men. dat in het teken staat van de Neder
landse week.
ruimte, die is herschapen in een bloemen
tuin. Hyacinten, tulpen, narcissen, pru
nussen en azaleas, stijlvol gedrapeerd op
tafels en in nissen, hebben de lente bin
nengebracht. En het bruidspaar straalt.
Burgemeester Van Hall, die evenals
alle gasten al een uur voor de binnen
komst van het bruidspaar in de zaal
aanwezig was, spreekt. Terwijl de gasten
het langzaamaan warmer beginnen te
krijgen in het hete licht van de zeventig
televisie lampen in het plafond, zegt hij:
ik wens u toe. dat u tezamen erin zult
slagen uw huwelijk tot een hechte en
gelukkige eenheid te maken. Ik wens u
toe, dat u samen zeer gelukkige mensen
zult blijven. Het geluk in en van het
huwelijk is geen vanzelfsprekende zaak;
het is een ontwikkeling, die men als man
en vrouw bewust met zorgvuldigheid en
met liefde voor elkaar moet leiden en
stimuleren. Dit geluk is de beleving van
de groeiende eenheid, welke op zijn
beurt weer inniger liefde doet ontstaan,
aldus de burgemeester.
Zich speciaal tot de bruid richtend en
sprekend over haar toekomst: het is ze
ker een grootse taak. meer nog een roe
ping, zich te wijden aan en zich in dienst
te kunnen stellen van een grote gemeen-
Anderzijds gaat door de positie die
u inneemt, een belangrijk deel van uw
persoonlijke vrijheid verloren. Waar u
bovendien beperkte mogelijkheden
voor direct contact met grote groepen
van ons volk gegeven zijn, moet u
volstaan met de hoop, dat u steeds
juist wordt begrepen en dat er door
misverstanden geen belemmeringen in
het contact zullen ontstaan. Er kan
zoveel over u gezegd en geschreven
worden, het verhelderende gesprek, de
verduidelijkende ontmoeting is zelden
mogelijk. Ik wens u veel wijsheid, ge
luk en innerlijke kracht toe.
minister-president, mr. Cals. „Het is
mijn oprechte wens dat deze gewichti-
K gebeurtenis de Nederlandse konin-
ijfce familie en het Nederlandse volk I
ten zegen zal strekken", aldus
Gouverneur Debrot van de Nederland-1
ae Antillen seinde naar Soestdijk: „Het is
mij een voorrecht mijn hartelijke geluk
wensen aan te bieden en de hoop uit te
spreken dat de zegen van de Almachtige
steeds op uw echtverbintenis zal rusten
tot geluk van u beiden en tot behoud en
voorspoed van de landen in het Konink
rijk."
Via radio
Zowel in de West als In Nederland
werden vla de radio gelukwensen uitge
sproken. Kort voor het begin van de
huwelijksplechtigheid richtte premier
Cals «Ich tot het Nederlandse volk. Iede
re dar worden In ons land ongeveer 250
huwelijken gesloten 10 zei de pre
mier maar iedere dag opnieuw geldt
weer voor elk van dese huwelijken dat
het een hoogtepunt vormt In het leven
van twee mensen. Hoe vaak wij dat ook
meebeleven, het bUJft telkens weer een
wonderlijk ontroerend gebeuren, dat
twee mensen «Ich In wederzijdse liefde
en trouw geheel aan elkaar geven.
Vergis ik mij niet in de aard van de
Nederlander, dan zullen naast de tal
loos velen, voor wie het vandaag vanzelf
sprekend een feestdag is ook degenen,
die in alle eerlijkheid niet met ons kun
nen feestvieren, dit geluk niet willen
verstoren. Daarmede tonen zij een van
de beste karaktertrekken van ons volk.
de verdraagzaamheid, waarin prins Wil-
i Oranje ons in een tijd vol
Tot de bruidegom spreekt hij waarde
rende woorden. De menselijkheid, de
waardigheid en het begrip voor gevoe
lens. die in ons volk leven, welke u hebt
getoond sinds uw komst naar ons land,
hebben een bijzondere indruk gemaakt.
Ik heb grote waardering gekregen voor
uw persoonlijkheid en al die eigenschap
pen, die reden geven om u met veel
vertrouwen welkom te heten.
Onkel Julius
bij stadhuis
T~iE jarige Onkel Julius, ba-
ron J. von dem Bussche
Haddenhausen, en zijn echtge
note worden bij het stadhuis
begroet door de Amsterdamse
burgemeester, mr. G. van Hall,
die het huwelijk van neef
Claus zal voltrekken.
Dronk op jarige
Onkel Julius
AMSTERDAM De verjaardag
I van Baron J. von dem Busschchadden-
hausen, een oom van de bruidegom
die op de 10e maart 60 jaar werd. is
op bescheiden wijze door de bruilofls
gasten gevierd. Het bleef namelijk bij
een dronk op de gezondheid van de
jarige.
JJE door hoffotograaf Max Koot genomen officiële foto van bruid en bruidegom
Ik ben er zeker van, dat, naarmate
meer mensen u ontmoeten en ons volk
u beter leert kennen, het vertrouwen
en het respect voor u zullen groeien
en dat u niet alleen in toenemende
mate een krachtige steun zult zijn
voor uw vrouw, maar ook zelf een
belangrijke plaats in ons midden zult
verwerven, aldus de burgemeester.
Het paar zit roerloos. De hele zaal is
stil. Ook de tribune, waarop de minister
president. de voorzitters van beide Ka
mers, de ministers-president van de Over
zeese gebiedsdelen. enkele ministers,
Amsterdamse raadsleden (24 van de 45)
en persvertegenwoordigers. De duidelij
ke ontroering van bruid en bruidegom
ontroert allen.
Maar als de plechtigheid eenmaal voor
bij is, de burgemeester als eerste het
paar de hand had gedrukt en de gecalli-
grafeerde exemplaren van de huwelijks-
acte aan het paar heeft overhandigd,
keert de ongedwongen sfeer terug.
Prinses Irene, gekleed in rood toilet,
naast haar echtgenoot, glimlacht naar
haar zuster. Prinses Margriet fluistert
haar verloofde in het oor. De blikken
van de gasten glijden over schitterende
toiletten, die in het licht van de tv-lam-
pen nog kleurrijker lijken.
REGEN
Een half uur nadat het bruidspaar had
plaatsgenomen op de zetels voor de bur
gemeesterstafel (waaraan ook dr. P. Bak-
mevrouw Winnifred A. Zimet Kal-
als ambtenaren van de burgerlij
ke stand) is de plechtigheid afgelopen.
Het bruidspaar met bruidskinderen en
-meisjes verlaat langzaam schrijdend de
zaal. Nu als man en vrouw. Op weg naar
Buiten klinken al de bevelen voor de
erewacht. De gasten gaan eerst. Het paar
wacht nog even in de wachtkamer. Stad-
huispersoneel verdringt zich achter de
ramen, die uitzicht geven op de
uitgang.
Ook daar bloemen. Talloze bloemen in
alle tinten. Maar helaas, geen stralende
zon meer. Als het bruidspaar even later
de gouden koets bestijgt, vallen de eerste
regendruppels.
Dankwoord van het bruidspaar
AMSTERDAM Prinses Beatrix en prins
Claus hebben gisteravond voor radio en televisie
een dankwoord uitgesproken.
Prinses Beatrix zei: „Voor ons vertrek uit Neder
land is het ons een behoefte om een woord van warme
dank te spreken tot u, die ons zo vele, hartelijke
blijken van uw sympathie in intens medeleven heeft
gegeven. Onze dank gaat in de eerste plaats uit naar
al diegenen, die hebben bijgedragen aan het nationale
geschenk en die ons daardoor een persoonlijk huwe
lijkscadeau hebben gegeven, dat voor ons juist daarom
zo bijzonder feestelijk is, omdat wij dit dagelijks
samen zullen kunnen gebruiken.
Daarnaast heeft u het ons mogelijk gemaakt om het
doel te verwerkelijken, dat ons, zoals u weet, zeer na
aan het hart ligt. Een gezamenlijke steun aan gehandi
capten hier, in Suriname en in de Nederlandse Antil
len, kan thans, mede dankzij deze bijdragen aan het
nationale geschenk, belangrijk worden uitgebreid.
Maar wij willen ook zeggen hoe dankbaar wij zijn
voor al die persoonlijke bewijzen van medeleven en
hartelijkheid, die ons uit vele brieven, bloemen en
geschenken zijn gebleken. Uw spontane reactie in de
ze laatste maanden hebben ons vaak gesteund en
verheugd.
Dat niet allen met ons dit huwelijk in vreugde
hebben kunnen vieren, is een feit. dat wij erkennen
en begrijpen. Velen hebben in het verleden ondeel
baar leed moeten dragen en onherstelbare verliezen
geleden, verliezen die ook als offers zijn gebracht in
de strijd voor recht en vrijheid. Wij willen dit niet
onvermeld laten, omdat wij op deze dag, die voor ons
zoveel geluk brengt, dit leed, dat voor ons allen is
geleden en die offers, die voor ons allen gebracht zijn,
in eerbied willen gedenken.
Het is deze achtergrond, die onze gevoelens van
dankbaarheid verdiept. Wij willen u zeggen, dat het
geluk, dat wij beiden vandaag mogen ervaren, ons
voor de rest van ons leven een steun en aansporing
zal rijn om ons samen in te zetten voor de toekomst
van ons land".
Daarna zei prins Claus: „Graag wil ik hierbij
aansluiten en u zeggen hoe dankbaar ik ben voor alle
bewijzen van sympathie, die wij beiden hebben mogen
ontvangen. Voor mijzelf ben ik ook zeer erkentelijk
voor de medewerking en de hartelijkheid die ik in de
afgelopen maanden van kennismaking met Nederland
heb mogen ondervinden. Hierdoor is mij het gevoel
gegeven dat ik niet alleen ons land, maar reeds velen
van u persoonlijk beter heb leren kennen.
Ik weet, dat sommigen van u met ons huwelijk geen
vrede kunnen hebben. Ik kan u slechts verzekeren,
dat ik hier volledig begrip voor heb, omdat ik weet,
dat het Nederlandse volk in de laatste oorlog onzeg
baar veel leed en groot onrecht is aangedaan. Nie
mand kan dit verleden ongedaan maken. Maar ik zou
graag willen vragen ons de kans te geven om samen
met u allen aan een nieuwe toekomst te bouwen.
Ik kan u zeggen dat het mijn vaste voornemen is
om mijn eigen taak en plaats naast mijn vrouw zo op
te vatten en zo te vervullen, dat ik haar alle steun zal
geven, die van mij kan en moet worden verwacht.
Wij zijn er beiden van overtuigd, dat wij de ver
wachtingen, die wij aan elkaar gesteld hebben, slechts
zullen kunnen verwezenlijken door ons gezamenlijk
voor de toekomst in te zetten. Daarbij is uw hulp en
steun onontbeerlijk.
Ik zou mijn dank willen uitspreken aan al diegenen
die reeds nu hebben doen blijken, dat zij in deze
toekomst vertrouwen hebben.
Mijn dank daarvoor richt ik in de eerste plaats tot
H. M. de Koningin en Z. K. H. de prins der Nederlan
den. Ik hoop jegens mijn vrouw en jegens u allen dit
vertrouwen altijd waar te maken".
J~)E bruidskinderen hebben het
braaf gedaan. Prins Claus
keek in het stadhuis even om, om
te zien hoe het ging.
Wij
geluk. Wij zullen u op de levensweg, die
gij heden inslaat, volgen met de bede dat
Gods zegen u steeds moge vergezellen".
Suriname's waarnemend premier, de
heer Kraag, zei in zijn toespraak tot het
Surinaamse volk dat de Kroonprinses
een „vorstelijk figuur is. die weet wat zij
wil en die als volwassen mens inhoud
wil geven aan haar leven. De heer von
Amsberg. die in Suriname nog onbekend
is, zal desalniettemin door ons volk volle
dig worden geaccepteerd, omdat hij de
keuze is van onze geliefde prinses."
Commentaren
DEN HAAG Alle krijgstuchtelij-
ke arreststraffen voor militairen zijn
gisteren bij de reveille kwijtgeschol
den. De straf van plaatsing in de tucht-
klasse is met een kwart verminderd
met een minimum van veertien dagen.
Deze vermindering is van toepassing
op militairen die zich in het depot
voor discipline bevinden en/of militai
ren, wier straf uiterlijk op 10 maart
onherroepelijk is geworden.
Voorts is in Suriname een gratiebe-
sluit uitgevaardigd. Er komen niet
minder dan 121 gedetineerden voor
gratieverlening in aanmerking.
Vele malen krasten de pennen
op het papier in de raadszaal.
Bruid en bruidegom hadden
ieder vier getuigen. Voor de
Prinses tekenden: Prinses
Alexandra van Kent, mevrouw
Renee Smith, jkvr. Röell, dr. W.
Drees en Prins Ernst Aschwin
zur Lippe Biesterfeld. Voor de
bruidegom: Freiherr Julius von
dem Bussche Haddenhausen,
graaf Ferdinand von Bismarck,
Freiherr Johann Christian von
Jenisch en prof. jhr. dr. Frans
A. M- Alting von Geusau.
Bruidsmeisjes waren Prinses
Christine, Prinses Christina van
Zweden, Lady Elisabeth Anson,
jkvr. Joanna Elisabeth Röell,
jkvr. Eugénie Mary Loudon en
Christina von Amsberg.
In het gevolg reden o.a. mee:
Koning Boudewijn en Koningin
Fabiola van België, Koning Con.
stantijn en Koningin Anne-Ma
rie van Griekenland, Groother
tog Jean en groothertogin Char
lotte van Luxemburg, Prinse
Marina, hertogin van Kent
Prins Harald van Noorwegen.
Prins Albert en Prinses Paola
van België, Prinses Benedikte
van Denemarken, Prinses Irene
van Griekenland, Prins Charles
van Luxemburg, Prinses
Armgard, Prins Juan Carlos en
Prinses Sophie van Bourbon, en
Prinses Simone zur Lippe Bies
terfeld.