h
n
VIJFTIG
JAAR
BMW
Een woord voor vandaag
Vrijgemaakten beëindigen
zending in Australië
Qïe&ma
Uw probleem
is het
onze
Puzzelhoek
In 1944 wist de paus
nog niet of hij moest
spreken of zwijgen
Joodse afzijdigheid bij
huwelijk is genegenheid
Ottaviani
inderdaadl
voorzitter t
DINSDAG 8 MAART 1!
..Wie zeggen de mensen dat de Zoon des mensen is?" vraagt
de Here Jezus. En het wonderlijke is: Niemand drukt Hem
een etiket op. En dat doen wij mensen nog al gauw. Voor je
het weet wordt je een Barthiaan genoemd of een fundamenta
list. een piëtist of een rationalist, een methodist of een
lutheraan. En er waren in die tijd sekten genoeg: Farizeeën,
SadduceeënEssenen, Zeloten om de bekende te noemen, of
genisten, meristen, Joodse baptisten of hemerobaptisten, om
een paar onbekende te noemen.
En de grote mannen van die tijd waren Hillel en Gamaliel.
Maar ook aan hen doet de Heiland niet denken. Alleen
Johannes de Doper komt in aanmerking.
Neen, Jezus wordt niet vereenzelvigd met Zijn tijdgenoten. Hij
was anders. Maar als zij Jezus horenworden de mensen wel
herinnert aan de profeten. Hij is radicaal als Elia, bewogen
als Jeremia en nog andere namen worden genoemd.
De mensen voelen dat er een verband is. Ze horen de Heiland
prediken en trekken de lijn direct naar de profeten, wier
woord Hij kwam vervullen. En toch vergissen zij zich enorm.
Jezus heeft iets van de bijbelse profeten, voelen ze, maar ze
zetten Gods werkelijkheid op zijn kop. De waarheid is, dat de
profeten iets van onze Heer hebben. Zij hebben Zijn opdracht
ontvangen. Zijn woord gehoord. Zij zijn vaak al een voor
afschaduwing van Hem. Juist daarom laten deze antwoorden
toch iets van Christus zien. Hij is de Eeuwige, de Vervulling
van de profetieën, de Vervuiler van wat de gelovigen door de
eeuwen heen verwachtten. En Hij komt om ook ons te ver
vulden.
Ds. Versluis terug naar ons land
We lezen vandaag: Marcus 5 1-20.
(Van onze kerkredactie)
LEERDAM De gereformeer
de kerken (vrijgemaakt), samen
werkend in het Zuidhollands zen
dingsconvent, hebben besloten
hun zendingspredikant ds. C. A.
Versluis uit Australië terug te
roepen. Dat betekent het einde
van het zendingswerk der Gere
formeerde Kerken (vrijgemaakt)
in dat werelddeel.
Ds. Versluis arriveerde eind 1964 in
Australië om te gaan werken onder de
heidense Austroloïden ii
noord-westen van het land. Het bleek
echter, dat er door anderen al zoveel
zendingswerk wordt verricht (36 zen-
dingsposten onder in totaal 9.000
Australoïden), dat het hem niet lukte
goed aan de slag te komen. Op 10 mei
hoopt hij in ons land aan te komen.
De Gereformeerde Kerken (vrijge
maakt) hebben diverse zendingsterrei-
(in Indonesië, Zuid-Afrika, Brazi
lië en op Curasao). In 1962 richtte het
Zuidhollands zendingsconvent (waarin
Zuidhollandse kerken samenwerken)
de aandacht op Australië. Contact
werd opgenomen met de Free Refor
med Churches in Australië (een kleine
k^rkgroep, voornamelijk bestaande uit
vrijgemaakte immigranten). Toen de
in een uitvoerig rapport twee
plaatsen in Noordwest-Australië
Stemmenwinst GPV?
Naar aanleiding van uw bericht op
dc voorpagina van zaterdag jl. het
volgende: Als ergens een gemeente
raadslid het vertrouwen van zijn
plaatselijke kiesverenigingen mist, is
dat niet een zaak van het ,.GPV'
maar van deze kiesverenigingen. Het
hoodfbestuur vernam het bericht als
ieder ander uit de krant. Dat dit be
richtje evenwel tot voorpaginanieuws
was bevorderd, wekt een vreemde
indruk. Het is de Verbondsraad niet
bekend of de heer Laning niet
opnieuw werd gekandideerd, „omdat
hij kerkte bij ds. v. d. Ziel". Nu is ds.
v. d. Ziel aanhanger van de a.r.-poli-
tiek en medewerker van het antiGPV
gerichte strijdblad „Contact", terwijl
de Groningse kiesverenigingen zich
op de algemene vergadering van het
GPV uitspraken voor de nationaal ge
reformeerde politiek van het GPV.
Toen de heer Laning, die in Gronin
gen als GPV vertegenwoordiger in de
gemeenteraad wordt gezien, wilde de
monstreren voor een kerkelijke posi
tiekeuze met duidelijk, politieke kan-
tehTbracht dit het risico mee, dat hij
niet zou worden herkozen. Dit risico
heeft de heer Laning willen nemen.
De heer Laning deelde eind 1959
mee, dat hij zich op medisch advies
niet herkiesbaar kon stellen als lid
van de Verbondsraad. Van een ver
schil in beoordeling omtrent het open
karakter van het GPV liet hij toen
niets blijken. Wel liet hij door openlij
ke kritiek blijken, dat hij de overheids-
tak meer ziet zoals die door de
a.r.-politiek wordt voorgestaan dan zo
als thans door het GPV.
Het GPV maakte na zijn aanvanke
lijke oprichting ongeveer 10 jaren
van stilstand door. Maar na de veran
dering van de leiding in 1959/'60
ontstond een nieuwe vaart in het
GPV. Doch misschien heeft de heer
Laning dit nieuwe elan tot nu toe
niet goed begrepen. Dit zou hem tot
zijn pessimistische uitspraak met be
trekking tot de komende verkiezingen
hebben kunnen voeren. Dit pessimis
me wordt door de Verbondsraad
echter in geen enkel opzicht ge
deeld.
Dordrecht A. J. Verburgh,
(alg. secretaris GPV)
Xomlaygsport (7)
Geref. kerk in Puttershoek leed
geen nederlaag, meldde u enerzijds,
terwijl anderzijds het schaatsspecta-
kel op zondag in Gotenburg uitvoe
rig werd verslagen. Indertijd werd ik
lezer omdat men mij vertelde en ik
ook in reclamefolders las. dat de
krant op positief chr. basis staat
Onbegrijpelijk, dat u dit schaatsevene-
ment niet als ontheiliging van de zon
dag hebt gezien
Souburg F Beekman
(Discussie gesloten - red.)
Draion vestje.
Maten 104-146
v a. f. 9,95.
Vraag de nieuwe, kleurrijke
"aankleedfolder" van Delana
Bij uw winkelier. Dan kunt u meteen die vele
prachtige modellen bewonderen uit Delana's nieuwe
collectie gebreide kleuter- en kinderkleding!
Brieven die niet r(jn voorzien
van naam en adres kunnen niet
In behandeling u-orden genomen
Geheimhouding Is verzekerd. Vra
gen die niet onderling roet elkaar
in verband staan moeten In af
zonderlijke brieven worden ge
steld Per brief dient een gulden
aan postzegels te worden Ingeslo-
Driehoek-puzzel
Horizontaal woorden invullen die oete-
kenen: 1. medeklinker. 2. rund. 3. bitter
vocht, 4. ongaarne. 5. enig, 6. schaaldier.
Bij juiste oplossing vormen de beginlet-
Oplovsinü voriüP pii""'
Horizontaal: 1. Muntendam. 10. termiet.
12. A.M., 14. bomen. 15. Ta. 16. nee. 18.
nar. 19. ges. 20. sterk. 22. smart, 24. tere.
25. ergo, 26. order. 28. Eider, 29. nee, 30.
Ier. 32. ana. 33. dn. 34. lange. 38. dl. 37
kandeel, 39. Amsterdam.
Verticaal: 2. ut, 3. neb. 4. tronk. 5.
emma. 6. nier». 7. den. 8. at. 9. aanstonds.
11. pastorale. 13. Meteren. 15. tergend. 17.
Eerde. 19. Garda. 21. ree. 23. mei, 27.
riant, 28. erger. 31. ende. 34. las, 35. eed.
37. km. 38. la.
Vraag: Heeft prins Bernhard broers
en zusters?
Antwoord: De Prins heeft eén
broer, prins Aschwin. die te York
woont, waar hij conservator van een
museum is en deskundige in oosterse
kunst.
Vraag: Wat is kongeraal?
Antwoord: Men leze voor de duide-
1 lijkheid: konger-aal. -- aling be
tekent. Het woord is afgeleid van het
Latijnse conger. -neens zeepa
ling betekent. Hiervan is ook de we
tenschappelijke naa~t conger congei
en de Engelse naam conger afge
leid.
traag: Een zevenjarig jongetje
werd door een goede kennis naar
school gebracht. Bij het uitstappen
kreeg een windvlaag het portier te
pakken en het jongetje kon dit niet
meer houden, zodat er scharnieren
zijn verbogen en de auto gedeukt is
De agent van de verzekeringsmaat
schappij. waar de vader voor WA ver
zekerd is. zeide dat de schade niet
onder de WA valt De kennis wil niet
graag de premie voor schadevrij rij
den verliezen. Is de verzekeringsmaat
schappij van de vader in gebreke of
niet?
Antwoord: Inderdaad behoeft de
maatschappij niet te betalen want de
betrokken minderjarige stond onder
toezicht van de man. die hem weg
bracht. Verhaal op het jongetje
gesteld als dat dit geld had is
evenmin mogelijk. De goede vriend
zal zich niet tot zijn eigen maatschap
pij wenden, en lijdt dus schade. Hier
is een lacune in de dekking, die voor
de betrokkenen altijd moeilijk te ver
werken is. Het is moeilijk zich zo tr
verzekeren dat alle risico voor de be
trokkene zelf en zijn goede vrienden
is uitgesloten. Misschien dat de vin
dingrijke verzekeringmaatschappijen
ook hiervoor eens een oplossing zullen
vinden, maar dit zou dan ook beteke
nen dat de premie hoger zou moeten
worden.
Paus bezorgd over
Mindszenty
ROME Pauselijke bezorgdheid
over de gezondheidstoestand van kardi
naal Mindszenty is de oorzaak geweest
van het bezoek van de Oostenrijkse
kardinaal König aan Boedapest dit
weekend. Volgens zegslieden in het Va-
■icaan voelde Mindszenty zich de afge
lopen weken niet goed. De paus wilde
rit de eerste hand weten, hoe het met
hem gaat en verzocht daarom kardi
naal König hem een bezoek te bren
gen.
Het secretariaat van het Vaticaan
wilde niet zeggen, of de missie van
kardinaal König ook was, de mogelijk
heid na te gaan, om kardinaal Minds
zenty uit Hongarije te krijgen. Maar
zij zeiden, dat de 74-jarige Hongaar
kort geleden opnieuw de wens geuit
heeft in Hongarije te blijven.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Weesp (vac. E. Holtrigter
toez.): H. M. Cnossen te Amsterdam:
te Nieuw Amsterdam: J. G. Eelderink te
Surhuisterveen: te Poederooijen: kand.
d. Heuvel te Ede.
aanwezen als geschikte zendingspos-
ten. werd ds. Versluis in samenwer
king met de Australische kerken uitge
zonden-
Ds. Versluis en zijn vrouw arriveer-1
den twee jaar nadat het rapport wasi
opgesteld. In deze tussenliggende ja-!
ren was echter in de plaats, waar hij
zich vestigen zou (Roebourne), een
Australische zendeling gestart als be
heerder van een internaat voor school
kinderen, terwijl hij ook preekte, cate
chisatie gaf en allerlei sociaal werk
deed. Pogingen van ds. Versluis, om
met deze zendeling Stevens tot samen-1
verking te komen, mislukten.
Sociaal werk
Volgens „Ons Kerkblad", het orgaan
van de gereformeerde kerk van Leer-I
dam (de thuiskerk van ds. Versluis),
had het zendingswerk van Stevens, op
Australische wijze gericht op sociale
verheffing van de Australoïden meer!
hun belangstelling dan louter de predi-1
king van het zuivere Woord Gods.
Ook op de andere zendingspost
bleek het zendingswerk van anderen
al in volle gang.
Ds. Versluis heeft in zijn zendingsar-1
beid al meer tegenslag gehad. Vanj
1960 tot 1962 arbeidde hij opl
Nieuw-Guinea. Dit werk moest hij
opgeven, omdat de Indonesische rege
ring hem geen visum meer wilde ver-
strekken. Dit was de reden, dat het
Zuidhollands zendingsconvent destijds
een ander zendingsterrein zocht.
Merkwaardigerwijs hebben ook de
Reformed Churches van Australië
(waarmee de Gereformeerde en Chris
telijke Gereformeerde Kerken in ons
land nauw contact onderhouden) vo
rig jaar moeten besluiten hun zen
dingswerk onder de oorspronkelijke
bevolking van Australië op te geven.
Ook hier waren moeilijkheden in de
samenwerking met een reeds ter plaat
se werkzame zendelinge de oorzaak.
Oranjenummer
van
Kohlbruggianen
OMMEN Ter gelegenheid van het
huwelijk van prinses Beatrix en de
heer Claus von Amsberg is er een
bijzonder nummer verschenen van het
Kerkblaadje, het orgaan van de
„Kring van vrienden van Kohlbrug-
ge.
In het Ten geleide schrijft hoofdre
dacteur ds. D. van Heyst uit Ommen,
dat het doel van dit nummer is de
kerk en het volk van Nederland op te
roepen tot een nieuwe gehoorzaam
heid aan de apostolische vermaning
om smekingen, gebeden, voorbiddin
gen en dankzeggingen te doen voor
koningen en allen die in hoogheid
zijn. Tevens willen de vrienden van
Kohlbrugge bij deze gelegenheid Neer-
lands kerk en volk met grote nadruk
in herinnering brengen het drievoudig
snoer „Kerk, Oranje en Vaderland".
Het nummer bevat allereerst de toe
spraak „In geloof gestorven", die dr.
K. H. E. Gravemeyer op 10 juli 1934 in
de Nieuwe Kerk te Delft hield ter
gelegenheid van de 350e sterfdag van
Willem van Oranje. Voorts de toe
spraak van wijlen dr. G. Oorthuys tij
dens de dank- en bedestond in d(
Nieuwe Kerk te Amsterdam ter gele
genheid van de verloving van prinses
Juliana en prins Bernhard in 1936.
Tenslotte halen ds. W. A. Hoek en ds.
H. C. Touw herinneringen op uit de
tijd van de geboorte en de doop van
prinses Beatrix.
Door veertig cent over te schrijven
op postrekening 88 71 47 ten namr
van de administratrice van het Kerk
blaadje te Ommen, komt men in he
bezit van een exemplaar van dit num
mer.
Cursus industrie
voor predikanten
BMW! WAT EEN WAGEN
WAT EEN WEGLIGGING
VRAAGT UW DEALER OM EEN PROEFRIT
Brieven van Vaticaan
Russisch Orthodoxe kerk
Deken Dionissios
benoemd tot
hulpbisschop
ROME Nog in maart 1944
wist paus Pius XII niet of hij zou
I moeten blijven zwijgen of ter elf
der ure het nazisme openlijk ver-
oordelen. Dit blijkt uit het tweede
deel van de zojuist gepubliceerde
geheime brieven van het Vaticaan.
Zij zijn bedoeld als een antwooivl
op de scherpe kritiek van Rol!
Hochhut in zijn toneelstuk Der
Stellvertreter, dat paus Pius aan
klaagde als een man die zijn plicht
heeft verzaakt.
Nu blijkt officieel dat nog op 3 maart
1944 de paus aan de aartsbisschop van
Keulen, nu kardinaal Frings, schreef:
„Er moet een bovenmenselijke poging
Hij besloot zijn ambt als bisscl
neer te leggen. Dit ontslag w
echter door paus Pius niet aanvat
Pius schreef Von Preysing dat ook f
het gedrag van kardinaal Bertr g
afkeurde, maar tegen deze kardin
werden geen openbare maatregelen I
nomen.
GESPREK
Vier dagen nadat paus Pius gekoj
was had hij een gesprek met de
Duitse kardinalen. Dat was op6m:
1939, zes maanden voor de Duitse ow
val op Polen. Volgens de notulenJ
de paus: „Wij zullen zien. Wij zu
proberen. Als zij (de nazi's) een
f liet willen, zullen wij dat niet vrei
Maar wij willen nagaan of er een i
gelijkheid is vrede met hen té sluil
principes kunnen niet opgeofff
gedaan worden om de heilige stoel te worden. Pas wanneer wij alles gej
Haag, maar i.i 1958 kwam hij
Rottterdam, waar de Russisch-Ortho-
doxe Kerk in januari 1959 het nieuwe
bedehuis aan de Persijnstraat in ge
bruik kon nemr-n.
Archimandriet Dionissios geniet landelij
ke bekendheid, mede vanwege zijn ve
le lezingen over de Russisch-Orthodoxe
Kerk. Bij zijn wijding tot bisschop in
de Russische ofdstad zal ook aanwe
zig zijn aartsbisschop Basilius van
Brussel, hoof! .-an het bisdom
Omstreeks Pasen zal de nieuwe hulpbis
schop te Rotterdam in z' J*~
heid worden geïnstalleerd.
houden boven de twisten van de partij
en en de verwarring die zo goed als
onmogelijk ontward kan worden tus
sen politieke en ideologische stro-
(Van een odter verslaggevers) mihgen, tussen geweld en recht."
In het slot van deze lang zin schrijft
paus Pius dat het pijnlijk moeilijk is
te beslissen wat hij zichzelf moet
opleggen: reserve en voorzichtig zwij-
icriauu eu «c. «e ®en Soed gekozen woorden en ener-
mML zal hlTE ^iek optreden.
ROTTERDAM Deken-archimandriet
Dionissios. pastoor van de Russisch
Orthodoxe Kerk in de Maasstad, is be
noemd tot hulpbisschop in het bisdom
Brussel, waaronder Nederland en België
ressorteren. ZonJat 20 maart zal hij in
Moskou worden gewijd In zijn nieuwe
aardigheid. CONFLICT
Pastoor Dionissios is thans 55 jaar oud.
Hij is reeds bijra 30 jaar in Nederland' Het tweede deel van het Vaticaanse
werkzaam. iCe'-st stond hij in Den witboek bevat 124 brieven uit de perio-
irdig-
UTRECHT In de afgelopen vijf
jaar hebben de Nederlandse rooms-ka-
tholieken bijna zeventien miljoen opge
bracht voor de „vastenactie". Vorig
jaar bracht de vastenactie 4.4 miljoen
op, dat naar allerlei projecten over de
gehele wereld (meest naar Afrika en
Latijns-Amerika) ging. Het meeste
geld (1,8 miljoen) kwam beschikbaar
voor het onderwijs. Daarna kwamen
sociale opbouw en medische hulp.
de van 1934 tot 1944. Zij zouden pas
tussen 1989 en 1994 gepubliceerd ge
worden zijn na vijftig jaar als
Hochhut niet zijn toneelstuk geschre
ven had dat zoveel pennen in bewe
ging bracht. Het eerste deel werd in
december gepubliceerd, het derde
dat geheel over de Joodse kwestie
gaat zal in de loop van dit jaar
verschijnen.
Uit de brieven blijkt ook dat er een
fel conflict is geweest binnen de
Rooms-Katholieke Kerk in Duitsland.
Kardinaal Adolph Bertram van Bres-
lau (nu Wroclaw) feliciteerde nog in
1940 Adolf Hitler met zijn verjaardag.
De bisschop van Berlijn graaf Von
Preysing was hierover zo woedend dat
hij de paus schreef dat hij drie moge
lijkheden overwoog. Hij zou proberen
kardinaal Bertram afgezet te krijgen
als hoofd van de Duitse bisschop
pen-conferentie, hij zou zijn ambt
neer kunnen leggen of hij zou uit de
conferentie kunnen weglopen.
Nieuw Israëlisch Weekblad
(Van een medewerker) I
dat de Koningin en haar familie
onze gevoelens begrijpen en dat
zij weet, dat juist in onze afzijdig
heid van ieder feestelijk betoon
een element van gebondenheid
ligt en dat onze beden voor geluk
en vrede er niet minder om zijn".
Zo beëindigt hoofdredacteur M.
H. Gans een artikel in het Nieuw
Israëlitisch Weekblad, waarin de
Joodse houding ten opzichte van
het huwelijk van prinses Beatrix
wordt verklaard.
Het blad schrijft: „Dit feest kunnen
wij niet meevieren, juist omdat op zo
een dag het verleden spreekt en wij
UTRECHT In oktober start weer j feestvierend tegelijkertijd de herinne-
een groep predikanten uit verschillen- ring^ aan onze doden sterker
De heer Gans schrijft dat heden en
toekomst van het herboren joodse
AMSTFRnAM Wii weten volk in de Westerkerk vertegenwoor-
AM51LKDAIV1 .,wu weien
zinvolle trots dat Israël daar officieel
vertegenwoordigd zal zijn. He» is niet
een gebrek aan interesse of medele
ven, dat de joden op de tiende maart
niet kunnen meefeestvieren.
„Juichen en vlaggen kunnen uitin
gen zijn van oprechte intense vreug
de", schrijft het weekblad „al te vaak
echter zijn zij, zonder daarom oneer
lijk te zijn, toch niet meer dan feest
ter wille van het feest en met inner
lijke bewogenheid en doordachte me
ningsuiting heeft dit weinig te ma-
Aangenomen het beroep v. d. prov.
kerkverg. tot pred. v. buitengew. werk-
'aamh. 'pastorale organisatie kerkewerk
de provincie Groningen): F. Mooi te
Haren: naar VelD (4e p.p>: H C. Boer
Noord-Laren'Glirr.nen.
Bedankt voor Ouderkerk a. d. IJssel:
A. J Timmer te Elspeet: voor Middel
burg (vac. H. Snoep): W. R. v d. Zee.
ieugdpr- J fe Rotterdam-centrum.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Ede fvac J A v d. Pep-
•D: E J. Duursema 'e Maassluis: te
Rijsoord fvac. Th. W. A Rijper): A. Groe-
gen te Ulrum: te Schiedam (vac. J.
ée>: C. J. Tissink te Bodeeraven: te
Womrr - and. H. Torenbeek te Den
Tam (O.).
Aangenomen naar Utrecht-west: K. A
^iret te Assen: naar Rooden: R. Petersen
e Berg-im 'Fr.), die bedankte voor
Utrecht-noord (vac. W. Schouten)
Noordwijk a Zee. Rijnsburg en Veen-
dam.
GEREF. KERKEN (VBIJGEM.)
Beroepen te Monte Alegre (accL): M.
Brandes te Meppel; te Veenendaal: H.
Pool te Avereest-Dedemsvaart.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Papendrecht: K. Boersma te
Onstwedde en drs. J. P. Versteeg te Wor
de kerken met een begeleide studie
voor het doctoraal examen theologie,
waarin de industriële verhoudingen
bijzondere aandacht krijgen.
In 1963 begon een eerste groep. Het
initiatief ging toen uit van het univer
sitair instituut vormingswerk bedrijfs
leven (UIVB) te Utrecht in samenwer
king met de theologische faculteiten
van de Utrechtse universiteit, de Vrije
Universiteit en de Theologische Hoge
school der Gereformeerde Kerken te
Kampen
Thans is deze samenwerking uitge
breid tot de andere faculteiten, zodat
de commissie van begeleiding bestaat
uit de hoogleraars dr. J. van den' Berg
(VU), dr. J. de Graaf (Utrecht), dr. P.
J. Roscam Abbing (Groningen), dr. G.
Th. Rothuizen (Kampen), dr. E. L.
Smelik (Amsterdam), dr. P. Smits
(Leiden) en dr. J. C. C. Rupp
(UIVB).
Wat de studie aan de faculteit naar
keuze betreft is er wel enig verschil in
opzet, maar daarnaast wordt de geza
menlijkheid in het schema bereikt in
gemeenschappelijke studieweken, 1
die elk jaar in januari en september
worden gehouden. Bovendien wordt eri
tegen juni 1967 een gemeenschappelijk
bedrijfspracticum van vier weken in
uitzicht gesteld.
Wie nog mee wil doen. moet zich
voor 15 maart melden. Inlichtingen
verstrekt dr. J. C. C. Rupp, Achter
Sint Pieter 14 te Utrecht.
zou~den oproepen in een afschuwelijke
dans macabre. Maar als de bruilofts
stoet vertrokken zal zijn, dan hebben
zij allen, maar in het bijzonder de
georganiseerde joodse gemeenschap, in
de praktijk van het dagelijkse maat
schappelijke leven te maken met het
Koninklijk Huis als zodanig en de
plaats die zij innemen in het Neder
landse staatsbestel.
Oorlog
„Wij gaan aan de tiende maart niet
met een schouderophalen voorbij,
noch ieder van ons persoonlijk, noch
onze vertegenwoordigende colleges, die
zich met deze zaak zo uitvoerig heb
ben beziggehouden. Deze weken voe
len wij de wonden geslagen in de
oorlog weer bijzonder sterk, wij voe
len sterker de banden die ons met
talloos velen aan net Nederlandse volk
binden".
ken.
Onze afzijdigheid op de tiende
maart getuigt ervan, dat het gebeuren
ons juist wel raakt, zo sterk dat een
houding die ons niet door het hart
wordt ingegeven ons als bedrog tegen
staat".
Tachtig gemeenten
doen niet niee
met collecteplan
beerd hebben en zij tot oorlog blij*
uitnodigen zullen wij ons verdedii
Maar de wereld moet in staat gesl
worden te zien dat wij alles gei*
hebben om met Duitsland in vred(
leven.'
De „oorlog" waarop paus Pius d<
is echter niet de komende wereldc
log. maar de strijd tussen de na
en de Rooms-Katholieke Kerk.
JODEN
Uit brieven aan bisschop Von Pr?*
sing van Berlijn blijkt dat deze pr
wel de hulp van Duitse rooms-kati"
lieken aan de Joden prees: „Het heéV
ons behaagd te vernemen dat kathol)*
ken en in het bijzonder katholieker
Berlijn, met grote liefde de zogenoi
de niet-ariërs in hun moeilijkheden]
hulp geschoten zijn."
De paus vervolgt dan: de heilfS'
stoel heeft alles gedaan wat in hfcn
rn^icht lag, zowel economisch als nuu
reel, om de niet-arische katholiekfen
en Joodse gelovigen te helpeke
Achter die uitspraak zet het toneelsti
van Hochhut een fel vraagteken, d
echter door deze brieven nog altfa
niet is uitgewist. pi
lei
ldi
Geboortenregeling F
tz
c
ROME De commissie die tfu
paus van advies moet dienen vo^
een uitspraak over de geboorte^
regeling staat inderdaad ondee
leiding van kardinaal Ottaviani'
die tijdens het concilie bekent^
heid heeft gekregen als leider vac
de conservatieve „fractie" Vic9<
voorzitters zijn geworden de ka^
dinalen Döpfner uit Duitsland e,\
Heenan uit Engeland. Z(j wordef
beschouwd als tegenpolen. Dj]
namen van de commissieled»
werden gisteren door de patri
bekend gemaakt.
Zeven kardinalen en negen bisschop*
pen behoren tot deze commissie. Reeè
maandenlang heeft een commissie van
or leden bestaande uit priesters en spa
cialisten zich op een uitspraak bezon
nen. Het is reeds lang bekend dat d<
commissie niet tot een eenparig adv
aan de paus kon komen. Deze commii
sie blijft formeel bestaan, maar waa:
nemers in Rome menen dat de led.
niet meer zullen zijn dan adviseu
van de nieuwe commissie van zesti.
prelaten.
De oorspronkelijke commissie heeij
het resultaat van haar studie aangeb*
I den als basismateriaal aan de nieuw,
commissie van kardinalen en bisschora
pen. Na de poging om vanuit dezj
i studie tot een advies te komen, i
Er zijn nog altijd kennelijk de nieuwe commissie zie]
in de Nederlandse j op de pastorale kanten van de
Hervormde Kerk, die niet deelnemen bezinnen,
aan het collecteplan van de generale
financiële raad. Episcopaat
Dat blijkt uit een schrijven van de. Het is niet bekend of het advies val
raad aan de kerkeraden en colleges deze nieuwe commissie aan de pau!
van kerkvoogden ter begeleiding van eerst nog zal worden voorgelegd aai
de bestelbrief voor collectemateriaal het wereld-episcopaat, bijvoorbeeld
voor de Paascollecte 1966. Tweemaal via de regionale bisschoppen-confe-
per jaar wordt de aandacht van dei renties. Hoewel de ervaring met dezi
hervormden gevraagd voor hei lande-1 procedure niet geruststellend ii
lijk kerkewerk. Daarvoor zijn de bij-1 schrijft De Volkskrant, ongetwijfel*
dragen in de Oudejaars en de Paascol- namens vele ooms-katholieken, da
lecte bestemd. iet velen toch liever zal zijn als he
De generale financiële raad wijst er
op. dat de financiën vanzelfsprekend
noodzakelijk zijn voor het algemene
werk en dat door een nieuwe restitu
tieregeling de gemeenten zelf meer
baat vinden bij een goede Paascollec
te Het gaat er tevens om. dat de leden
van de kerk weet hebben van het
I werk, dat op allerlei gebied wordt ver-
richt. Dit werk moet gedragen worden
door aller offervaardigheid, aldus de
raad.
Nog geen 300 gulden voor
Hongaarse predikanten
Beroepen te Schiedam: M. Vlietstra te
IJmuiden.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Rotterdam-Zuidwijk: C.
Harinck te Utrecht.
OUD GEREF. GEMEENTEN
Tweetal tc Kralingseveer: L. Gebraad
te St. Philipsland en J. v. Proolijen te'
■Grafhorst
BOEDAPEST Slechts enkele predikanten verdienen in Hongarije meer
dan driehonderd gulden per maand, dat blijkt uit een bericht van gerefor
meerde bisschop Tibor Bartha voor de generale synode van het kerkdistrict
„over de Theiss".
Volgens zijn mededelingen komen 31 predikanten in dit district nog niet tot
1500 forint (een forint is ongeveer een dubbeltje). Van 158 anderen ligt het
tractement tussen de 1500 en 2000 forint, van 177 tussen de 2000 en 300 forint,
terwijl slechts 33 predikanten meer verdienen dan 300 forint per maand.
Bisschop Bartha noemde deze situatie „helemaal niet ongunstig", waaruit
„.en kan afleiden, dat de predikantstractementen in de andere drie districten I ne Begraafplaats
I van de Hongaarse Gereformeerde Kerk nog lager zijn. I Utrecht.
Ds. D. J. Peterse
(89) overleden
kant van de Nederlandse Hervormde
Kerk. ds. Dirk Jacobus P^'erse Hij was
39 jaar geworden.
Ds. Peterse werd in 1905 in Mes. zijn
eerste gemeente bevestigd. In 1914 ging
Parrega. in 1919 naar Oud-Loos-
drecht, in 1926 naar Hien en in 1929 naar
De Meern. In 1945 ging hij met emeri
taat.
De begrafenis vindt woensdag9 maart
half één plaats op de Eerste Algeme-
B |h|| de Gansstraat in
episcopaat mede verantwoordelijk za
zijn voor de uiteindelijke uitspraal
van de paus.
De huiver van De Volkskrant stam
uit de geschiedenis met de uitspraal
die moet leiden tot een verzachtini
van de bepalingen om het gemengd*
huwelijk. Deze is aan de bisschoppen
conferenties toegezonden, maar. zeg
dit „Ten Geleide"' „door tegenkantinj
uit de angelsaksische wereld ondei
anderen kardinaal Heenan nu a
een jaar lang opgehouden".
Conservatief
Kardinaal Heenan is een van dt
twee vice-voorzitters van de nieuw*
commissie. Van hem wordt gezegd da'
hij een tegenstander is van een nieu
we benadering van het vraagstuk var
de geboortenregeling.
Velen in de Rooms-Katholieke Kerl
zijn er niet erg gerust op dat dez*
commissie met een uitspraak zal ko
men die voor bijvoorbeeld de Neder
landse rooms-katholieken aanvaard
baar is. In de commissie van zestien
prelaten zitten slechts een vijftal man
nen die een tegenwicht kunnen vor
men tegen de conservatieve opvattin
gen.
