VIER BROEDERS LEVEN
TAIZÉ IN AMERSFOORT
Jeugdreizen voor alle
leeftijdsgroepen
GEESTELIJK
LEVEN
Begin der vernieuwing: HET GEBED
ezfw Mhdacnfmfi:
Bewust naar O-dag
toe: „het" moment
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1966
Ttoee broeders in de kapel van
de Bergkerk tijdens een gebeds
den. Niets is minder waar: we
willen juist midden in de wereld
staan getuige onze aanwezig
heid hier om hetzelfde leven
als in Taizé te leven in Amers
foort en zo mogelijk wijder in
de Nederlandse situatie.
(Van een onzer redacteuren)
AMERSFOORT Kwart over twaalf in de mid
dag. In de kapel van de Bergkerk hoe weinig re
formatorische kerkgebouwen beschikken daarover?
zit een dertigtal mensen. Vier in eenvoudig wit
habijt geklede broeders betreden de ruimte, knielen
twee aan twee achter elkaar ter weerszijde van het
liturgisch centrum. Na een stilte van enkele minu
ten, en een gezongen introïtus, geeft één hunner een
psalm op, die door hem aan het kleine pijporgel
wordt begeleid.
Dan leest deze broeder een
kort Schriftgedeelte. Op
nieuw een stilte, maar nu
langer voor inkeer en per
soonlijk gebed met een af
ronding, die genomen is uit
de zaligsprekingen. De mid-
dagbidstonde, sober en de
voot, is ten einde.
Driemaal per dag is er een
bidstonde die volledig open
is en door velen vooral
's avonds wordt bezocht.
Die belangstelling kan er het
teken van zijn dat de aanwe
zigheid van vier broeders
van Taizé in de Bergkerk de
mensen iets te zeggen heeft.
Want ware ze louter beleefd
heid, dan zou ze in de loop
van de maanden al lang zijn
gaan tanen. Mensen zijn im
mers maar mensen. Maar
neen, er was juist een toene
mend komen naar de bid
stonden, een zich ontwikke
lende interesse voor wat Tai
zé is en doet.
Men ervaart, men ont
dekt hier iets. Hetzelf
de dat de broeders eer
tijds ook moeten heb
ben ervaren en ontdekt:
dat het eerst nodige
voor elke christen het
regelmatig zoeken van
gemeenschap met zijn
Schepper is. Een ge
meenschap, waarvoor
zeker in onze nerveuze
samenleving tijd
moet worden vrijge
maakt, want zonder ge
bed en stille inkeer
(contemplatiezonder
een bewust (dus niet
plichtmatigkomen tot
God is een christen
geen christen meer, on
derkent hij de tijd niet
waarin hij leeft, wordt
hij niet geïnspireerd
uitvoering te geven aan
wat zijn opdracht heet.
Een opdracht, die toch
al zo moeilijk is in een
tijd die aan alle kanten
om vernieuwing vraagt.
Daar ligt dan ook het
begin van alles, zegt
broeder Frank even la
ter als hü zijn witte
kleed heeft afgelegd en
gewoon heel huiselijk
in broek en sportieve
trui is verschenen. Re
gelmatige aanbidding
en regelmatige inkeer
zijn enerzijds een ant
woord van de mens op
de genade en anderzijd?
vereisten om in een
voud des harten datge
ne te volbrengen wal
van ons gevraagd wordt
Het leven van een
christen is een steeds
beginnen; iedere dag.
soms zelfs ieder uur de
genade terugvinden om
alle dingen nieuw te
maken. Alleen door die
instelling kan ons we-
Soms jaren
Als we eerlijk zijn moeten we
erkennen dat het „gewone" ge
bed maar voor weinig mensen
een werkelijke behoefte is. Voor
sommigen kunnen er maanden,
zelfs jaren voorbijgaan zonder
dat de gelegenheid zich voor
doet het contact met God in het
gebed weer op te vatten. Daarin
ligt juist het appèl tot het zich
regelmatig verplicht stellen
Gods tegenwoordigheid te zoe
ken opdat Hij zich aan ons zal
openbaren. En pas dan kunnen
we op weg, ons bewust van de
taak die we in alle nederigheid
liefdevol te vervullen hebben.
U zult vragen: jullie vormen
met de ongeveer 70 broeders
van Taizé een eigen (protestant
se) kloostergemeenschap en wat
doen jullie hier dan met z'n vie
ren in de Bergkerk van Amers
foort? Inderdaad heten we
kloostergemeenschap, maar in zo
verre is die benaming mislei
dend als eruit geconcludeerd zou
worden dat het een naar binnen
gerichte gemeenschap zou gel-
Eenheid
Taizé is zoals u weet de ge
meenschap van broeders, afkom
stig uit verschillende reformato
rische kerken, die door hun ge
meenschapsleven tekenen van
eenheid willen zijn in het ver
deelde protestantisme.
We bevinden ons als kerken
in een overgangsfase die naar
een totale vernieuwing van het
kerkelijke leven zal moeten voe
ren. Daarbij is de oecumene een
wezenlijk aspect, het bereiken
dus van een zichtbare eenheid
van alle christenen, gedachtig
aan de goddelijke opdracht,
opdat de wereld gelove.
Het gaat daarbij om vernieu
wing in bijbelse zin en dan min
der theologisch bepaald als wel
van ons hele bestaan, praktisch
en pastoraal bepaald. Centraal
staan daarbij, zoals gezegd, de
drie dagelijkse gebedsdiensten.
Misschien wordt het wat dui
delijker als ik een dag van ons
zijn hier in Amersfoort be
schrijf, waar we in oktober zijn
gekomen en tot eind maart zul
len blijven.
We zijn hier met vier broe
ders van Taizé, die allen hun
drie jaren noviciaat achter de
rug hebben: een Fransman,
frère Jean Paul, die tekenop
drachten aanvaardt en Franse
lessen geeft; broeder Jan, broe
der Philip en ikzelf, broeder
Frank, allemaal Nederlanders.
Onze eerste dienst is om
kwart voor acht in de morgen;
een van ons is dan al in een
nabijgelegen ziekenhuis keuken
diensten wezen verrichten. Daar
na gaat een van ons studeren,
een ander bereidt komende
ontvangsten (soms vier per dag)
voor, weer een ander ontvangt
mensen, die hier komen praten
(veelal pastorale gesprekken) en
nog weer de vierde prepareert
een lezing die hij ergens in het
land zal moeten houden.
Daartussendoor worden aller
lei kostersdiensten verricht er
is hier een kostersvakature
hetgeen vrij veel werk mee
brengt, ook al omdat dr. Elde-
renbosah, de plaatselijke predi
kant, het kerkgebouw tot een
echt gemeenschapscentrum heeft
ontwikkeld.
Na de middagdienst en de mid
dagmaaltijd gaat een van ons
(bij toerbeurt) naar een bedrijf
in Amersfoort waar hij admini
stratieve diensten verricht
een functie voor halve dagen
worden ontvangsten gehouden,
gaat een ander nogal eens weg
voor het vervullen van een
spreekbeurt, wordt het kosters-
werk gecontinueerd (een van
ons is altijd „thuis") en dan, om
zes uur, avondmaaltijd, avond
dienst om kwart over zeven en
tenslotte dan de avondbijeen
komsten.
Selfsupporting
Begrijp me goed kosters-
werk, werk buitenshuis, het ge
ven van lessen en het maken
van tekeningen zijn nodig om in
ons onderhoud te voorzien. We
moeten namelijk volledig „self
supporting" zijn, ja, zodanig dat
we ook de kosten verbonden aan
het gastvrij zijn kunnen betalen.
Net als in Taizé leven we samen
in volkomen gemeenschap van
goederen.
Nog ongenoemd bleven de con
tacten met de beweging van
echtparen rond Taizé hier in Ne
derland. Vanwege de vele
ontwikkelingen in de huidige sa
menleving en de vragen die deze
aan het christen-zijn stellen is
de kern van die samenleving:
het gezin, zo belangrijk.
Het gaat daarbij allereerst om
de man en vrouw die dag aan
dag willen proberen een licht
punt te zijn in deze wereld door
zichzelf, in het stellige weten
door Christus daartoe te zijn be
stemd, onder meer de volgende
eisen te stellen: driemaal per
dag een gebedsstonde, het be
trachten van een werkelijke spi
rituele eenheid in hun huwelijk,
het onderhouden van optimale
gastvrijheid en het antwoorden
op het welvaartsprobleem door
te weigeren aardse goederen bij
een te garen.
Niets opvallends derhalve, zo
als trouwens de hele sfeer rond
Taizé eenvoudigheid van geest
wil uitstralen zowel in het ge
bed, in het gesprek als in het
geduld, dat als een der wezen-
Zo ook proberen broe
ders van Taizé, die
evenals wij ingetreden
zijn voor hun gehele le
ven, waarbij ze celi
baat, goederengemeen
schap, eenheid van
geest (dit is aanvaar
ding van het gezag vair
de prior) hebben aan
vaard, het leven van
Taizé te leven te Madi- In de kapel
son (V.S.) in de stu
dentengemeenschap van
de universiteit: in
Lyon, waar in solidari
teit met maatschappelijke
gepoogd wordt mede arm
de Niger republiek, waar sinds broeders onder broeders (z g. fra- - „ederirfieid overiffens
ternité's) te worden gezocht. alle neaerigneia overigens,
een vernieuwend christelijk
i de Bergkerk, naar de broeders van Taizé elke dag hun drie gebeds
diensten houden is een in Taizé gebrandschilderd zeskantig raam aangebracht. De
nstelling is de verheerlijking op de berg. Ter u eerszijden van de Christusfiguur
Mozes en Elia, aan hun voeten de discipelen.
armen ming mét de plaatselijke situatie zichzelf de eis van luisteren
i te zijn; naar de geëigende vorm van Qp Jeggen om vervolgens,
kort enkele broeders werken;
in Chili, waar meegewerkt wordt x i x x. i
aan een ontwikkelingsproject, om Een van de belangrijke, nog leven trachten mee te leven
nu maar enkele voorbeelden te ongenoemde, punten hierbij is langs wegen van liefde op
noemen. het volledig proberen open te grond van Gods belofte en
Overal dient in overeenstem- staan voor de ander door het gebed van Zijn zoon.
(Van onze kerkredactie)
Het wordt echt weer zo
mer. En mochten de erva
ringen met de vorige zomer
zon ietwat teleurstellend zijn
geweest, dit heeft toch de
verschillende jeugdorganisa
ties niet afgeschrikt enthou
siaste plannen voor de ko
mende vakantie te maken.
Van verschillende kanten
komen de kleurige vakantie
folders weer opdagen.
Nauwelijks doet een enkele
voorjaarsachtige dag zijn in
trede of het voorbeeld wordt
gevolgd van de grote reisbu
reaus en -verenigingen en het
programma wordt bekendge
maakt. De meeste van deze
gidsen zijn voorzien van een
vrolijkkleurig kaft.
„Bestijg de trein nooit zonder
uw valies met dromen" raadt
het Centrum voor Gereformeerd
Jeugdwerk in de reis- en kamp-
gids Weg Wezen de toekomstige
reizigers aan.
Nieuw bij deze reizen zijn die
voor de groep van 15 tot 17 jaar,
de zogenaamde „vergeten
groep", waar het Centrum speci
aal aandacht aan gaat besteden.
Ze komen naast de bestaande rei
zen en kampen voor jongelui
van zestien jaar en ouder en die
voor de jongens en meisjes van-
acht tot twaalf en twaalf tot zes
tien.
Om misverstanden te voorko
men, vrije reizen zijn er niet bij.
Alle vakantiereizen worden in
groepsverband gemaakt.
Kamperen
Friese meren, waar je kunt le
ren zeilen. Overal in het land
wordt gekampeerd. In de trai
ningskampen kun je het leren.
De jeugd kan ook de grenzen
over, naar de Ardennen, de Vo
gezen, het Zwarte Woud, Dene
marken, Grindelwald en Oosten
rijk. Nieuw zijn de wintersport
vakanties. Deze vallen in decem
ber 1966 en januari 1967, de be
stemming is Blausee in Zwitser
land. - - 7 - of,
Ook van de Hervormde Jeugd
raad is de kamp-reisfolder ver
schenen. Op overzichtelijke wij
ze is aangegeven voor welke
leeftijdsgroep en waar en wan
neer de reizen en kampen wor
den georganiseerd.
Samen op Weg heet de vakan-
tiewijzer met de zomerkampen
van de Hervormd - Gereformeer
de Jeugdbonden. Het leuke mo
derne kaft trekt al dadelijk de
aandacht. Er zijn mogelijkheden
zowel voor het binnen- als bui
tenland. Er wordt gekampeerd
in tenten, boerderijen en als
woudloper. Over de grenzen zijn
Italië, Duitsland, Oostenrijk en
Luxemburg het einddoel.
Dienstverleniing
Een geheel andere vorm van
vakantiebesteding doet de Bijbel
Kiosk Vereniging aan de hand.
Ruim zeshonderd jongeren wor
den gevraagd voor het dienstver-
leningswerk, dat van de kerken
uitgaat. Dit houdt in het houden
van kerkdiensten, avondslnitin-
gen en morgendiensten voor va
kantiegangers.
Dit werk heeft zich echter de
laatste jaren uitgebreid. De va
kantieganger wordt zelf tot crea
tiviteit gebracht. Kleuters en
kinderen worden beziggehouden.
Voor jongeren zijn er instuiven
en wordt aan sport en spel ge
daan. De ouderen wordt ge
vraagd mee te doen bij de voor
bereidingen, evenals aan de dis
cussie-avonden en gespreksgroe
pen.
Daarnaast worden er films ver
toond, boeken uitgeleend en
kranten verkocht. Gebleken is,
dat dergelijke activiteiten zeer
op prijs worden gesteld op bij
voorbeeld de campings. Vooral
met regenachtig weer, zoals ver
leden jaar, zijn de ouders erg
dankbaar, dat door middel van
de praktische hulpverlening van
de BKV'ers de: kinderen, worden
beziggehouden.
Van 1 juli tot 13 augustus be
staat de mogelijkheid voor jonge
mensen, zoals kleuterleidsters,
kweekschoolleerlingen, onderwij
zers en onderwijzeressen, leerlin
gen van scholen voor maatschap
pelijk werk, kampleiders, studen
ten en ieder die zich geschikt
acht, om mee te werken. Van
ieder, die mee wil doen wordt
verwacht, dat men twee weken
beschikbaar is.
F.en aantal broeders in uit habijt voor de twaalfde eeuuse dorpskerk van Tav.
die door het plaatselijke bisdom aan de communiteit ter beschikking ia gesteld i
een gezamenlijk gebruik met de parochie.
Er Is een instructief boekje verschenen, dat ln de V.S.
en elders si opgang heeft gemaakt. Het heet „De eeuwige
sigaret" en de auteur Arthur H. Cain doet er een se
rieuze poging ln rokers een doeltreffende methode te
geven (de doeltreffendste althans die wc ooit onder ogen
hebben gehad) om van de sigaretten-rookgewoonte af te
komen. Men zegge niet te snel: naïeve Amerikaanse
humbug-psychologie. De velen overal ter wereld die dank
zij tientallen vertalingen van dit boekje roker-af zijn
geworden vormen het levende bewijs van het tegendeel.
Dr. L. Meinsma van het bureau Kankervoorlichting heeft
het voor Nederland bewerkt. (De eeuwige sigaret, door
Arthur H. Cain, Uitgave De Arbeiderspers, 100 biz, 2,90.)
We hebben een tijd lang
niets meer, of weinig,
over het gevaar van siga
retten roken en de moge
lijkheden om er af te
komen vernomen. De (te?)
grote anti-golf is geruime
tijd geleden uitgerold.
Wat bleef is een systema
tischer propaganda tegen
het sigaretten roken,
vooral op de scholen.
.Aanvankelijk ging met
,,de grote campagne" een
herziening van de rook
gewoonten gepaard, zich
uitende in een opvallende
daling van de sigaretten-
consumptie. Vele sigaren
winkeliers achtten zich
reeds in hun bestaan be
dreigd. Maar
Ondanks de overtuiging, dal
met name de sigaret schadelijk
is voor de gezondheid, hebben
op langere termijn vele rokers
de behoefte aan sigaretten niet
kunnen weerstaan, zodat de
consumptie weer geleidelijk is
gaan stijgen
belangrijkste reden niervan is
dat bij de bestrijding de psycho
logische achtergronden van de
rookgewoonte onvoldoende
aandacht hebben gekregen
Hier nu houdt de Amerikaanse
„bestrijdings-expert" Arthur
Cain wèl rekening mee. het
geen mede moge blijken uit het
succes met zijn methode.
Twee typen
Cain richt zich in feite tot
twee rokerstypen: de zware ro
kers en de verslaafden. De zwa
re roker noemt hij de man die
twintig tot dertig sigaretten ge
bruikt: dc verslaafde roker die
daar weer bovenuit komt.
Maar met getallen zijn deze
typen onvoldoende geduid. Hun
typering is ook dat zware ro
kers van al hun rokertjes kun
nen genieten, terwijl verslaaf
den ermee doorgaan als zij er
al lang niet meer van genieten.
Zelfs midden in een hoestbui
en met een onaangename bitte
re smaak in de mond kunnen
zij nog een sigaret opsteken.
Langs welke wegen hebben
ze de meeste kans om er af te
komen? Cain acht om te begin
nen een uitvoerige voorbe
reiding noodzakelijk. Hij
vindt, dat een periode van 21
dagen oftewel drie weken voor
af moet gaan aan de dag van
ophouden: O-Dag.
Dit is ook een soort test
wie niet van plan is zich aan
de voorbereidingsregels te hou
den, hoeft ook niet aan de
ontwenningskuur te beginnen
Ten diepste wil die dan immers
niet.
Zorgvuldig
Drie weken toeleven naar
O-dag dus. Deze O-dag dient
zorgvuldig gekozen te worden
Het mag bepaald niet zijn een
tijpstip waarop men drukte (za
kelijk, een feestviering, reizen)
verwacht. Het moet een rustige
dag zijn, bijvoorbeeld een lans
weekeinde, waarin niets en nie
mand het voornemen op de een
of andere manier kan dwarsbo
men.
De eerste week van voorbe
reiding wordt in grote lijnen
door de volgende gedragslijnen
gekenmerkt. Men moet een
ander merk sigaretten gaan ro
ken en nalaten te roken voor
het ontbijt, een uur na elke
maaltijd en vlak voor het naar
bed gaan.
Hierbij helpt een glas vruch
tensap te drinken als men wak
ker wordt: na elke maaltijd de
mond te reinigen (uitvoerig tan
den poetsen) zodat het verband
eten-rookbehoefte wordt verbro
ken hetgeen de rookbehoefte
vermindert.
Tenslotte moet in die rooklo-
ze periode elke gedachte aan
roken worden uitgebannen.
Steekt zo'n gedachte de kop op
en lukt het niet haar te verdrin
gen, dan moet men desnoods
maar iemand op gaan bellen of
een straatje om gaan lopen. In
deze voorbereidingsweek moet
ook worden gewerkt aan een
lijst met redenen waarom men
op zal houden.
De tweede voorbereidings
week is gelijk aan de eerste
met deze uitzondering, dat men
nu het merk sigaretten neemt
waarvan men altijd het minst
hield (waardoor het plezier er
dus nog verder afgaat). De der
de en laatste voorbereidings
week geeft als enige verande
ring het consumeren van de
lichtst denkbare gefiltreerde si
garet die maar te krijgen is.
O-Dag
Ja, en dan komt O-Dag. Daar
voor dient men in overleg met
zijn huisarts over een aantal
kalmerings- en keel-zulgtablet-
ten te beschikken (de verslaaf
de roker gebruikt iets zwaarde
re kalmeringsmiddelen dan de
zware roker). De bedoeling van
die kalmeringsmiddelen is even
tueel „opspelende" zenuwen de
baas te blijven. Terecht wordt
in dit verband met nadruk
aangeraden, zeker de eerste da
gen van het gebruik, niet te
chaufferen of andere inspannen
de arbeid te verrichten.
De tweede belangrijke voor
bereidende taak voor O-Dag is
een dagboekje aan te leggen
waarin men te beginnen bij
O-Dag alles moet noteren wat
in verband met de ontwennings
kuur van belang lijkt. Dus: hoe
men zich voelt, wat men
ervaart, hoe de gemoedstoe
stand is, of het eten al of niet
beter smaakt, enzovoorts.
Op de eerste dag en trouwens
ook de volgende dagen dient
men normaal te eten, maar
alleen tijdens de maaltijden.
Geen extra's en ook geen
drankjes, omdat er immers ook
een verband drank-rookbehoef-
te is. Bij het wakker worden
op O-Dag weer .gewoon" vruch
tensap, maar nu ook een kal
meringstablet genomen. Na het
ontbijt de bekende reiniging
van de mond en een uur daar
na een zuigtablet, weer een uur
later nog een tablet. Na de
koffietafel de tweede kalme
ringstablet; weer na elk uur
een zuigtablet en na de avond
maaltijd opnieuw hetzelfde.
Dagboek bijhouden en regelma
tig op deze dag de lijst met
redenen om te stoppen doorne
men.
Het verloop van de volgende
dagen Is vrijwel hetzelfde, doch
langzamerhand worden de ta
bletten om te kalmeren minder
Op de vijfde dag dient men
daarmee op te zijn gehouden.
De officiële ontwenningskuur
(na O-Dag) duurt opnieuw 21
dagen. Daarna wordt aangera
den voort te blijven gaan met
vruchtensap 's morgens en het
tanden poetsen na elke maal
tijd. Hoe lang? Tot men het
ook zonder kan.
Men heeft dan volgens Cain
het roken afgeleerd. Dat wil
zeggen: natuurlijk blijven cr
nog altijd aanvechtingen (soms
na jaren nog) maar ze zijn nu
gemakkelijk de baas te blijven
zonder speciale therapieën.
Voor allen, die serieus van
het sigarettenroken af willen,
lijkt dit boekje in een dringen
de behoefte te voorzien. Maar
men moet het wel misschien
zelfs enkele malen goed heb
ben gelezen.