Een „schelmen galerie zonder zigeunermeisjes
Bud Oostrom en zijn kruistocht tegen de Leidse wansmaak
„Ik word er kotsziek van-
ze bestaan toch helemaal niet"
NCR(eis)V keek naar
Die Fledermaus"
Buitenlandse studenten
na drie jaar „thuis"
Kwart miljard
staatslening
6.25 a 99,5 pet.
Lekasin
HTEWE LEIDSE COURANT
ZATFRDAC S FEBRUARI
(Van een onzer redacteuren)
LEIDEN Het pand aan de Langebrwg onderscheidt zich in niets
van de andere in de zich door het hart van de stad kronkelende straat.
Het enige dat opvalt is een bord op de deur met de op het eerste gezicht
wat onbegrijpelijke woorden „Galerie Cartouche". Bij nadere beschou- „heeft "geen smaak en als hij er"wel
is gewoon een schande zulke meis
jes bestaan toch helemaal niet".
Kernachtig geeft hij daarme" een
verklaring van het ..waarom" van zijn
galerie.
..De gemiddelde Leidenaar". zegt hij,
wing blijken deze woorden ook in het bovenlicht te zijn aangebracht. Ei
is dus kennelijk toch iets bijzonders aan de hand met dit huis. Het is
niet waarschijnlijk dat zich hier een particulier of een student heeft ge
vestigd: die plegen zich niet zo nadrukkelijk te afficheren. Maar de op
lettende voorbijganger heeft verder weinig tijd daarover na te denken.
Het zal wel iets met studenten te maken hebben in negen van de tien
gevallen zitten die er ten slotte achter als er in Leiden iets buitenissigs
te beleven valt.
De oplettende voorbijganger heeft
ongelijk ditmaal. Het is hem niet kwa
lijk te nemen, want een galer' i is in
Leiden een onbekend verschijnsel. In
Amsterdam struikel je erover, zoals
hier over de kitschwinkeltjes, had
den wij bijna geschreven, maar dat is
niet waar. Zoveel zijn er hier niet. al
Bud Oostrom voor de toegangs
deur naar Galerie Cartouche aan
de Langebrug.
(Foto Chris Stapels)
r inynLu nu. Altijd weer die heideland-
urn het er altijd nog meer dan blonde. »chy en diJe zigeunermf,isjes. Zelfs
blauwogige en stevlggebouwde Bud| J27e de kamer
Oostrom lief i
Oostrom (zeg maar Bud), de 29-
jarige onderwijzer aan een mulo in]
Alphen aan den Rijn. geboren in Bel-
gië, maar volbloed Nederlander, is de|>
man die zich eigenaar van de galerie]»
j mag noemen en dat doet ook. s
Ten slotte heeft hij iets aangedurfd U
I waarvan anderen altijd zeiden datK
zoiets in Leiden onmogelijk was. In||
Leiden was nu eenmaal geen kunst-
leven. Boem. Uit.
Bud Oostrom vond dat ook, maar
toch opende hij een paar maanden ge
leden zijn galerie Cartouche. Inmiddels
is hij ai aan zijn derde verkoopexpo-
sitie bezig
bij intellectuelen zie je i
hangen. Ik word er kotsziek van. Het
een heeft, is het een wansmaak. Die
kitschwinkels floreren toch niet voor
niets. Een stuk of vier. vijf heb je er
hier. Het is een schande dat die aan-
de-lopende-band-schilders vaak meer
verdienen dan kunstenaars die keihard
werken".
keiluird
Intussen verbaast hem die naar
zijn zeggen afwezigheid van elke
goede smaak helemaal niet. Hij heeft
er zelfs alle begrip voor. wat blijkt
wanneer hij doorgaat met het kwistig
uitdelen van vegen uit de pan.
,JDie mensen kunnen ook eigenlijk
niet weten wat nu wel en wat geen
kunst is. Je hebt hier de Lakenhal en
die verkoopt ook wel. maar je gaat
nu eenmaal niet -o makkelijk een
museum binnen, zeker niet om daar
iets te kopen. Bovendien zijn de
meeste suppoosten daar niet in staat
scherpe en voorlichtende kritiek te
leveren. Ook aan de kritieken in de
kranten heb je niet veel. omdat die
meestal nooit kritiek geven"
Uit deze wrevel om „de Leidse
wansmaak", zoals liij het noemt en de
oorzaken daarvan is zijn galerie ge-
Zigeunermeisjes. hoe om-in-te-bij-
ten ook geschilderd, maken daar geen
kans. wel keihard werkende kunst»
Om die op te sporen reist hij stad en
land af, waarbij zijn relaties met velen
van hen hem goed van pas komen.
Wie aan de kritische maatstaven die
hij aanlegt voldoet, kan een maand in
Cartouche komen, wat betekent dat
het werk er niet alleen tentoongesteld,
maar ook en vooral verkocht
Dc verkoop van kunstwerken is het
voornaamste doel van de galerie, wat
niet wil zeggen dat ieder die er bin
nen loopt met iets onder de arm moet
weggaan.
Ook wie geen cent op zak heeft,
maar na eeuwen kitsch hongert naar
echte kunst, is welkom. Na trapsge
wijze naar boven te zijn gewenteld,
vindt de bezoeker daar twee vertrek
ken. waar de schatten hangen, liggen
of staan, al naar gelang de aard ervan.
Er ]oop.t geen suppoost rond die met
een doffe "blik ïn dë ogen alleen maar
zeer duidelijk een boterham staat te
verdienen en zich, als het erop aan
komt, ook Appels voc»r Citroenen laat
verkopen. Nee. alle vragen die rijzen
worden deskundig beantwoord door de
galeriehouder zelf of door diens as
sistente Anneke Hasselbach, die tij
dens de middaguren als gastvrouw»
optreedt.
Door dat persoonlijlke contact hoopt
Bud Oostrom een betere kijk op kunst
te kweken dan in een museum ooit
mogelijk is. En die kijk op kunst vindt
hij voorlopig misschien wel het belang
rijkste. Als eerst die wansmaak maar
weggespoeld komen de Ikopers later
vanzelf wel, zo redeneert hij.
Voorlopig moet er toch alleen maar
geld bij geld dat uit de zak van
Oostrom komt. Wel heeft hij een be
langrijke rijkssubsidie weten los te
krijsen, iets wat voor een pas begin
nende galerie een zeldzaamheid is.
omdat als regel geldt dat zo'n onder
neming eerst een jaar gedraaid moet
hebben, voordat er aan subsidie iets
valt weg te slepen.
Alles mag
Volgens Oostrom is deze hulp. be
halve aan Lakenhal-directeur Van
Wessem, ook te danken aan de door
hem overgelegde lijst van toekomstige
exposanten „allemaal mensen van
niveau".
Hij noemt Nicolaas Wijnberg, Maar
ten Kemper, Kamerling!) Onnes. Pieter
Engels. Will Tweehuysen en Fer Hak
kaart. Ook wil hij een groep schilders
tussen de grote rivieren in zijn galerie
brengen „en dan hoop ik dat ik Van
Rappard voor de opening kan krijgen".
Fer Hakkaart, die een werkzaam
aandeel heeft gehad in de totstandko
ming van Cartouche, heeft al in de
galerie geëxposeerd: samen met Kees'schapje beter of goedkoper uit is.
Plezierige tentoonstellingsruimte
in Cartouche, waar Leiden een
flinke stap mee in een goede
richting heeft gezet.
het betekent ook kruithoudef en
schelm, In Cartouche wil ik mooi
werk brengen en brutaal. als
schelm" dus, bij de mensen binnen
dringen".
Op het gebied van kruit heeft Leiden
tot nu toe alleen een kruitschip ge
kend zeer tot zijn schade. Het is
niet te hopen dat de kruithouder even
rampzalige gevolgen heeft, om het
negatief te zeggen.
Rampzalig is een'wat groot woord
laten we zeggen dat het jammer zou
zijn als ditmaal de ontploffing uitbleef
en de oplettende voorbijganger bleef
denken dat hij met zijn heideland-
Buurman heeft hij indertijd het spits
afgebeten. Hij is een van de weinige
Leidse kunstenaars die door Oostroms
nauwe beugel kunnen en dan nog
niet eens met al zijn werk.
Want behalve over de kunstkopers
is hij maar slecht te spreken over de
kunstmakers in Leiden. Vandaar dat
hij het verderop zoekt en half Neder
land naar zijn galerie sleurt. Daaron
der zijn niet alleen schilders en beeld
houwers: alles maa. als het maar
Zo worden deze maand behalve
sohilderijen. plastieken en etsen ook
poppen geëxposeerd, terwijl hy in de
toekomst ook beslag hoopt te kunnen
leggen op wandtapijten, keramiek en
glaswerk.
„Ik zie het als mijn taak de men
sen wakker te maken", zegt onder
wijzer Bud Oostrom. Daarom heb ik
ook de naam
Oorspronkelijk
Bud Oostrom hoopt dat liij het snel
komt inruilen; 's middags van twee tot
vijf en 's avonds, behalve op zaterdag
en zondag, van zeven tot negen houdt
hij in een hoekje van zijn galerie dej
vuilnisbak wijd open. I
99
LEIDEN De afdeling Leiden
van de N.C.R.(eis)V.y hield gister
avond in de foyer van de Stadsge
hoorzaal een culturele avond,
waarop Bert Brugman met zijn
Marionettentheater een voorstel
ling gaf van de bekende operette
„Die Fledermaus". Het muzikale
gedeelte lag vast op een Colum
bia plaat. Er werd aan meege
werkt door o.a. Elisabeth Schwarz
kopf, Rita Streich, Helmut Krebs
en het Londens Philharmonisch
Orkest, het geheel onder leiding
van Herbert von Karajan.
Dat was dus allemaal in orde. F,n
datzelfde kan men ook zeggen van
het marionettenspel. Ber< Brugman en
de zijnen: dus allemaal in orde- Er
zijn internationaal bekeken bouwsels
met meer allure en show. En dat laat
ste misten we eerlijk gezegd wel wat,
e in de zaal bij prins Orlofskv.
doch wat het spelen met zijn mario
netten betreft, kan hij met de beste
wedijveren.
Bij alles wat iets met toneel, in
zeer ruime zin genomen, te maken
heeft, komt het er op aan de illusie zo
te maken dat het voor de toeschouwer
echt wordt Daartoe moet zijn fan
tasie op de juiste manier geprikkeld
worden. Dat is moeilijk, want men
moet zich steeds hoeden voor te veel
Burgerlijke stand
van Leiden
LEIDEN GEBOREN: Adrians
Margaretha. d v M van Vulpen en
W A van der Plas; Max, z v R de
la Court en N G van der Voet; Alex
ander, z v A Spek en J P Staffeleu:
Johannes Franciscus Maria, z v L C
de Haas en M C van Vuuren; Fre-
derik Wouter, z v F O van der Dus-
sen en S S Vinke; Alwyn Levien, z
v A J G Huigens en H M Harms;
Freddy, z v W van Vliet en G Flippo;
Edwin, z v B Sijthpff en A C Hees
akkers; Jacob, z v A Ouwehand en
K C Ouwehand; Louis Martinus, z
v H M Tolhulsen en JH Prins.
GEHUWD: T P Hofstee en L Kort
hals.
OVERLEDEN: J M den Blaauwen.
90 jaar, man: C G van Wingen. 75
jaar, man: S H van Iter son, 76 jaar,
man; M E Hoogstraten, 82 jaar, wed
van C van der Weijden.
Th. J. van der HEIJDEN
lid van de Nederl. Veren, van
Rechtskundige Adviseurs
Hoge Rijndijk 103a, Leiden.
Telefoon 23405.
LEIDEN Dat het „Leiden In
ternational Students' House" onder
overweldigende belangstelling is geo
pend, is ditmaal geen gemeenplaats:
de benedenzaal, waar de bar is on-
c'art'óvehê'gèkoze'n.dergebracht, bood nauwelijks genoeg
_fls dat de versierende Plaats om alle genodigden te bevat-
rand om de naam van de farao. Maar Iten-
Wansmaak
Onze oplettende voorbijganger, die
wij nog steeds niet uit het oog hebben
verloren, heeft inmiddels begrepen dat
galerie Cartouche iets met kunst heeft
uit te staan. Dat had hij al gedacht
ia)
Maar nu moet hij er toch echt van-
H 'or. want liet loopt tegen zessen En
hij heeft zijn vrouw bezworen dat hij
vandaag dat schilderijtje dat zo mooi
bij hun nieuwe behangetje past. zou
meenemen. Het is wel een hele uitgave,
maar vooruit, het is winter en dat
heidelandschap brengt weer een beetie
de zomer in huis.
Bud Oostrom kijkt hem vol wal-
ANNEKE HASSELBACH
gastvrouwe
LEIDEN Dat de jonge slager
Theo M. Koekenbier (22) een
doorzetter is. evenals trouwens
zijn twee jaar oudere broer Bert.
kunt u rustig van mij aannemen.
Dezer dagen werd Theo kampioen
van de slagersvakschool. Ruim
vijf jaar geleden zat hij op de
hbs en droomde ervan öf vee-arts
te worden en daarvóór eerst nog
het gymnasium te bezoeken, óf
de handel in te gaan.
Het mocht niet zo zijn. Om
streeks Kerst 1960, geen half jaar
nadat de in 1895 door Theo's
grootvader gestichte zaak was
verbouwd, overleed de vader pan
Theo, een gezin met zeven kin
deren achterlatend.
Wat doe je dan', zegt Theo.
„Je gaat gelijk van school af en
zet je schouders eronder. Gewoon
omdat het moet. Met grote moei
te konden we uit dienst bliiven.
Eerst ruim twee jaar uitstel: dan
hangt „het" altijd nog boven je
hoofd. Maar ten slotte werd er
kend, dat wij nog te jong waren
om vreemd personeel aan te ne
men.
Veel tijd voor studie bleef er
niet over. We beginnen elke och
tend om 7 uur en het is 's avonds
toch al gauw 10 of 11 uur, voor
dat we klaar zijn. Natuurlijk
moest ik papieren hebben. Ik
volgde in Leiden de gezellencur-
sus. Die duurde officieel drie jaar
maar ik mocht een jaar overslaan.
Daarna twee jaar patroonscursus
Kampioenslagcr Theo Koekenbicr is een echte „doordouwer"
zoals u hier kunt lezen. Vorige week won hy in Rotterdam by de
nationale slagersvakcompetitie. georganiseerd door de stichting
Slagersvakonderwijs te Utrecht, de eerste prys, die onder meer uit
een wintersportvakantie voor twee personen bestaat. „Probeer
daar maar eens tijd voor te vinden", zegt Theo.
in Den Haag. Ik slaagde als de hij zijn hele lichaam meewieoen
beste. Daarna zijn de cursisten vertelde Theo me achter in de
van 1965 vorige week tegen el- eigenlijke slagerij hoe dat nu al
kaar uitgekomen er was zelfs lemaal is gegaan op die wed-
een vrouwelijke leerling bij. Nou, strijddag. „Er'werd gelet op vak-
ik heb die wedstrijd gewonnen", bekwaamheid, economisch wer
ken en hygiëne", sprak hij snel,
TERWIJL broer Bert in de win- op zijn horloge kijkend hoeveel
kei minzaam knikkend de tijd hij nu eigenlijk wel stond te
klanten stond te helpen als hij verbruiken. „Dat was voor mij
met de machine worst snijdt, laat niet zo moeilijk als voor iemand.
die nog knecht is. Je bent gewend
zelfstandig en zuinig te werken.
's Morgens kregen we elk een
achterbout van 70 kg. van een
koe. Uitbenen, verdelen en ,.rer-
koopklaar" maken, 's Middaas
kregen we er een half varken
„vlees" bij, zonder spek dus. Na
afloop moesten we van alles een
vleesshow maken. Die werd on
der meer beoordeeld ov originali
teit en vakmanschap.
Buiten alle verwachting kreeg
ik als winnaar naast een smeed
ijzeren klok een veertiendaaase
wintersportvakantie voor twee
personen aangeboden van jury
lid Teekens. Nu is het zo, dat ik
in deze tijd beslist niet weg kan
en daarom zijn we al tot het ak
koord gekomen er een zomer
vakantie van te maken. Wie ik
meeneem? Weet ik nog niet. Ik
ben noa niet getrouwd of ver
loofd. Wel verliefd geweest. Het
zal wel Spanje worden. Maiorca
bijvoorbeeld".
Proevend van een specialiteit
van de gebroeders Koekenbier,
leverworst, vernam ik nog van
Theo. dat zijn nu 24-jarige broer
elke maandag iets doet, wat vele
oudere vakgenoten hem niet na
kunnen of durven doen: hij koopt
dan op de markt in Rotterdam
zelf „levend" in.
Nadat prof. jhr. mr. H. F. van
Panihuys al die genodigden had ver
welkomd, verrichtte dr. E. H. Ree
rink, president-curator van de Rijks
universiteit, de officiële opening. In
een even korte als geestige
spraak herinnerde hij aan alle moei
lijkheden die aan deze opening wa
ren voorafgegaan-
Het heeft niet minder dan drie jaar
geduurd voordat een geschikte huis
vesting kon worden gevonden.
Door het indrukken van vier knop
pen. waardoor de letters LISH (Lei
den International Students' House) op
een landkaart werden verlicht, ver
richtte hij de officiële opening.
De heer L. P. Montnor, voorzit
ter van de sociëteitscommissie, sprak
daarna namens alle buitenlandse stu
denten de wens uit dat het nieuwe
huis ook voor de Nederlandse stu
denten een trefpunt zou worden, op
dat er een beter begrip zou ontstaan.
Prof. Van Panhuys, voorzitter van
het bestuur van het LISH. bracht
ten slotte dank aan al degenen die
deze opening hadden mogelijk ge
maakt, onder wie mevrouw Geertse-
ma en mevrouw Samkalden, die zich
door hieraan mee te werken even li
beraal als sociaal hadden betoond, zo
als prof. Van Panhuys onder grote
hilariteit opmerkte.
Verder dankte hij verscheidene gro
te bedrijven die aan de inrichting van
dit huis een belangrijke bijdrage heb
ben geleverd.
Ten slotte sprak hij de hoop uiit dat
de buitenlandse studenten zich in hun
nieuwe onderkomen aan de Binnen-
•estigracht zullen thuisvoelen.
Herv. Gemeente Oegstgeest
OEGSTGEEST Ds. H. Perdok. die
als ouderling van de Hervormde Ge
meente vele jaren het scribaat van dc
kerkeraad heeft waargenomen, heeft dit
moeten neerleggen, daar hij kerkordelijk
niet als ouderling herkiesbaar was. Voor
jaar zal dit scribaat worden waar
genomen door dr. J. L. Swellengrebe!
Hedenmiddag zijn de beide Hervorm
de predikanten met de wika en hun be
lijdeniscatechisanten naar het Woord-
brookershuis in Bentveld waar men het
weekeinde zal doorbrengen ter voorbe
reiding op de openbare belijdenis op
Palmpasen.
Burgerlijke staiul Valkenburg
VALKENBURG GEBOREN: Caspert
Johannes, zoon van G van der Wel en
E J van Iterson: Johanna Francisca.
dochter va Th van der Meij Mzn en
M C P Spiering.
en te weinig. Brugman beheerst cHt
onderdeel volkomen. Hij buit daarbij
ook uit de typische eigenschappen die
de poppenkast als volksvermaak heeft.
Men kan me» weinig moeite het ko
mische een kluchtig effect geven. Hier
in toont hij zich bedreven, maar tege
lijkertijd ook een verantwoordelijk
kunstenaar, die het op het juiste mo
ment zonder overdrijving gebruikt Het
was een zeer geslaagde avond.
De voorzitter, de heer A. v. d.
Bos, deelde nog mee, dat 11 maart de
volgende culturele avond zal ge
houden worden. Dat wordt een film
avond waar gedraaid zal worden de
film „Vakantie is een feest".
A. C. Bouwman
Morgen intrede van
ds. Kronemeijer
LEIDEN Morgenavond om 7 uur
hoopt ds. D. Kronemeijer tijdens de
avonddienst in de Zuiderkerk zijn
intrede te doen als predikant van de
Geref. Kerk te Leiden na 's morgens
te zijn bevestigd door ds. J. H. de
Boer. Hij woont reeds in Leiden en
wel in het huis Roodenburgerstraat
64. tel. 41357
Ds. Kronemeijer werd op 14 maart
1931 in Dedemsvaart geboren. Na ziin
theologische opleiding aan de Vrije
Universiteit in Amsterdam, aanvaard
de hij op 3 juli 1955 in Oppenhuizen
(Fr.) hei predikambt in de Geref.
Kerken. Op 18 september 1960 deed
ds. Kronemeijer zijn intrede in zijn
vorige gemeente Maastricht.
Tijdens zijn ambtsbediening als
predikant van de Geref. Kerk van
Oppenhuizen ging ds. Kronemeijer
eind augustus 1957 in militaire dienst.
Hij is toen ruim een jaar in de leger
plaats 't Harde werkzaam geweest als
reserve-legerpredikant. Verder was hij
enige tijd in de classis Sneek deputaat
voor de geestelijke verzorging van
militairen.
In Maastricht was ds. Kronemeijer
o.m. voor de particuliere synode van
Noord-Brabant in Limburg deputaat
voor de evangelisatie in Noora-Bra
bant en Limburg; in de classis Maas
tricht deputaat voor de geestelijke
verzorging van militairen en kerk-
visitator.
Ds. Kronemeijer is lid van de classi
cal e Hervormd-Gereformeerde ge-
sprekskring in de classis Maastricht,
lid van het moderamen van de afde
ling Maastricht van het Nederlands
Gespreks Centrum en voorzitter van
de plaatselijke afdeling Maastricht van
het Nederlands Bijbelgenootschap. In
Maastricht nam hij deel aan de Ge-
sprekskring van protestantse en
rooms-kaitholieke geestelijken rondom
hel Oriëntatiecerutrum".
Overzicht van de
Leidse veemarkt
LEIDEN De aanvoer was let*
ruimer; er waren zelfs 100 schapen
meer dan vorige week. De gesloten
Franse grenzen voor vette kalveren,
schapen en varkens enerzijds en de
reclame voor dit vlees anderzijds leg
gen de agrariërs geen gouden eieren.
bijna geen vraag naar rund
vlees.
Er was gisteren een matige han
del op de slachtiveeafdelirig. Notering
3.30 tot 4,30 per kg gesl. gewicht.
Goede handel in vette schapen met
noteringen tussen 2.50 en 3.05 per
kg levend gewicht.
Gebruiksvee was rustig met note
ringen voor melkkoeien tussen 1000
en 1400 en voor varekoeien van 700
tot 1250. Nuchtere kalveren liepen
van 1.30 tot 1.50 per kg lev. gew.
Aanvoer wolvee was verdubbeld,
met enkele lammetjes erby. Vette
schapen noteerden van 95 tot 120
gulden, vette lammeren van 90 tot
115.
LEIDERDORP
Ds. J. J. POORT uit KAMERIK
te spreken over het onderwerp:
Van 's Heeren wet en 's mensen
liefde.
DEN HAAG Op 18 februari staat
de Inschrijving open op een f250 mil
joen 6'rc a 99!a in stukken van f 1000
en f 100 met schuldregister, de coupons
vei-schynen 15 maart, de storting ge
schiedt 15 maart. De aflossing begint 15
maart 1972 en geschiedt in 20 gelijke
jaartermijnen. Vervroegde aflossing is de
eerste 10 jaar niet mogelijk. Beursnote
ring te Amsterdam en Rotterdam wordt
bevorderd. De prospectus verschijnt ver
moedelijk 10 februari.
VALKENBURG - Geref. kerk Vrii-
g: maakt: 9 u. ds. Breen. 3 u- ds. Hoek
stra-
NOORDWIJK AAN ZEE Her
vormde kerk 10 u. ds. Lapré; De Rank
5 u. ds. Lapré.
de snelle en zekere pijnverdrijver
