Zware sluier van rouw over Belgisch Limburg SPAANSE SINAASAPPELEN SAPPIGER DAN OOIT Weinig kans op Vietnam - debat Regering beschuldigt de Vlaamse Volksunie Vlucht uit Oostzone kostte 10,000 Mark Haliplus Haliplus ▼OENSDAG l FEBRÜAHI 196« Verbeten haat Moedeloosheid I Postende paras we negentien gewonden telden, onder wie een met een levensgevaarlijke messteek in de rug, en een ander met een zware hersenschudding, hebben we onze wapens gebruikt. Ik geef toe dat we nogal hardhandig zijn opge treden, maar als we het met zachte hand hadden gedaan, waren wij zelf het haasje geweest." Rechts extremisme en links extre misten gingen gistermiddag overigens hand in hand. In Zwartberg, waar verbitterde stakers in grote groepen stonden na te mokken, werden com munistische pamfletten verspreid, waarin de rijkswachters als moorde naars werden afgeschilderd, en de vakbonden als organisaties, die hun taak niet verstaan. .Succes 99 In de stad Hasselt boekte de Vlaamse Volksunie (of was het de communis tische partij?) ook nog een tijdelijk succes. Volwassen aanstokers en op- jutters wisten enkele honderden scho-i lieren tot het opbreken van een paar straten te bewegen en tot demonstra ties tegen de Belgische staatspolitie. Het gistermiddag voor het eerst gehoorde gerucht dat er uit een van de mijnen 40 kg soringstof is verdwe nen, was ook vanmorgen nog niet verstomd. Men vreesde voor aansla gen op spoorlijnen en krachtcentrales, 1966, een buitengewoon Jaar I Ons bracht de zomer bar veel regen - maar In Spanje Spaanse sinaasappelen zijn met een paar uur In Neder- rijpen de sinaasappelen In de brandende zon. Pluk- land. Goed besluit: deze winter iedere dag een sinaas- vers, vol vitamine C krijgt u ze nu thuis. Want u weetappel uit Spanje - lekker en gezond de winter doorl Veiligheidsraad verdeeld NEW YORK De bijeenkomst waarvan die bij Waterschei energie van de Veiligheidsraad werd gis- (Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen) ZWARTBERG Over bet nevelige Belgisch-Limburgs land hangt de zware sluier van de rouw. Twee doden, tientallen gewonden en een stuk moedeloosheid die de duidelijke kenmerken van demorali satie draagt, vormen de tol van een complete volksopstand, die als een door de vakhonden gesteunde staking begonnen is. Gisteravond hoorde ik in de straten van Genk, Zwartberg, Water schei en W'interslag de eentonige voetsappen van postende parachu tisten, Vanmorgen hoorde ik ze nog, terwijl ik tevens zag hoe de in khaki gestoken mannen van achter de ramen der niet onwelvarende huizen met verbeten haat werden aangegluurd. België DELGIË bevindt zich midden in een crisis: gevolg van rebellie in het Belgisch-Limburgse mijn- bekken en een dreigende nieuwe staking van een groot deel van de artsen. De rebellie in de mijnstreek vloeit voort uit saneringsplannen, die tot sluiting van enkele mijnen zullen leiden. Dit geschiedt in het kader van de Europese Gemeenschap voor kolen en staal. De regering te Brussel is er blijk baar niet in geslaagd, deze ingrij pende wijziging in het leven van talrijke mensen bevredigend te regelen, bijvoorbeeld zoals men dat in ons land van plan is. Wellicht wreek hier zich een gebrek aan voorlichting. De artsenstaking, die waarschijnlijk niet meer vermeden kan worden, houdt verband met het systeem in door socialistische organisaties be heerde ziekenhuizen, waar men vrij wel gratis kan worden verpleegd. Dit laatste probleem heeft tot ver wijdering geleid tussen de coalitie genoten. de r.k. Christelijke Volks partij van premier Harmei en de Belgische socialistische partij van vice-premier Spaak. Volledig uiteenvallen van de rege ring te Brussel lijkt totdusver slechts te zijn voorkomen door de ernstige ontwikkelingen in de pro vincie Limburg. Een beslissing kan echter niet lang meer uitblijven. Politiek ipEL is gisteren de kritiek geweest, die in het Belgische parlement werd geleverd op de extremistische Vlaamse volksunie. Zij werd ver antwoordelijk gesteld voor de om vang, die de onrust in het betrokken gebied heeft aangenomen. De Vlaamse extremisten proberen politieke munt te slaan uit een af faire, die niet tot de uitsluitende competentie van de Belgische rege ring behoort. De sanering van de mijnen is vooral een zaak van de Europese kolen- en staal-gemeen- schap. In Wallonië zijn al eerder onren dabele mijnen gesloten. Er is toen ook veel deining geweest. Nu is Vlaanderen aan de beurt. Verwacht mocht worden, dat men daar ge zien de tamelijk gunstige ervarin gen in het Waalse gebied de sa nering wat rustiger tegemoet zou treden. Thans is gebleken, dat de Vlaamse voluksunie er zelfs niet voor is te ruggeschrokken, de buitenlandse arbeiders voor hun propagandawa- gentje te spannen. Met kwalijke ge volgen. Stormhelmen tegen petten, ka rabijnen en traangasbommen te gen stenen, flessen en blote knuis ten, zwaar getrainde elitegroepen tegen onhandige burgers Een voor de opstandige mijnwerkers bij voorbaat verloren strijd, hoe wel de uitwerking ervan maanden, zo niet jaren zal duren. Toen in het roerige kolenbekken van Genk gistermorgen drieduizend Belgische militairen Werden ingezet, was het gevaar voor een opleving van de bloedige veldslag van maandag bij na meteen bezworen. Op hetzelfde moment dat in Leopoldsburg gemotori seerde eenheden met gevechtswagens werden gestationeerd, stroomden hon derden kompels weer naar hun werk. Van de 900 mijnwerkers in Waterschei liet slechts tien procent verstek gaan. Met uitzondering van enkele onver beterlijke heethoofden werd iedereen vandaag weer op zijn post verwacht. Furie In het nabij gelegen Zwartberg en ook in Winterslag kookte het nog. De furie, gepersonificeerd in de 27-jarige stakingsleider Piet Swenne, dacht er nog niet aan weer in te slapen. Door gebrek aan uitlevingsmogelijkheden er gold een demonstratieverbod was er tegen de avond een haast tastbare inzinking merkbaar. Men had er ge noeg van, men wilde niet nog meer riskeren; de vrouwen van de knoes tige kerels waren bovendien zó bang geworden dat de nederlaag hun een overwinning leek. „Zinloos", barstte een kompel ver bitterd uit. „Hier kun je alleen maar bommenwerpers tegenover stellen. We zijn verraden, drie keer verraden. In de eerste plaats door de syndicaten, in de tweede plaats door de rijkswacht, in de derde plaats door het volk." En de soldaten: jongens van en voor het volk? De gezichten van de voorname lijk Vlaams sprekende recruten uit Antwerpen, Brussel en Namen zijn uitdrukkingsloos. Zij kennen hun or ders; ze gehoorzamen die orders. Maar ze vinden het toch vreemd nu niet eens in de Borinage te staan met zijn sinds jaar en dag aanwezige woelige onder stromingen, maar in de altijd zo vre dige provincie Limburg. „We treden liever tegen de Paloeba's op dan tegen deze mensen", zei een wat oudere ka pitein, die ..koloniaal" in Kongo was geweest. Belgen tegen Belgen. Bah! Het is maar niets!" Trieste beelden van de relletjes te Genk. Een student is aan het hoofd gewond geraakt door een traangasbom en wordt ernstig gewond weggedragen door mijn werkers. Later overleed de jongeman. De mijnwerker links draagt een handdoek als gas masker. chutisten met hun paarse hielden alle strategische punten dan ook bezet. Elke spoorwegovergang, alle fabrieken en de meeste openbare gebouwen bleven bewaakt. Afzichtelijk tot een stemming was gekomen over het al dan niet op de agenda plaatsen van de kwestie Vietnam. Vandaag zou de raad opnieuw ver gaderen. Het zal dan van Jordanië af hangen, of de kwestie in behandeling zal worden genomen. Acht van de vijf tien landen (ook Nederland) hebben zich al voor behandeling uitgesproken. Zes (de Sowjetunie, Frankrijk, Mali, Nigeria, Oeganda en Bulgarije) zijn er tegen. Als Jordanië zich bij de voorstanders schaarst, wordt de kwes tie op de agenda geplaatst. De Sowjetunie en Frankrijk verzet- EGKsrver^TaaT^r^ek mogè: J-*.-»- inge,rapt ka" nsf ST"1De'RFadSó De vernielingen, die werden aange richt, hebben afzichtelijke sporen door meesters in, net zoals trouwens deldorPen en gehuchten getrokken. De ophitsers van het Waalse volk. straten liggen vol met ouin en ver- De mijn in Zwartberg moet dicht, jsplinterd glas, terwijl de barricades, De produktie is niet meer lonend 'die. thans verlaten zijn, aan een revo- er kan ook van uitputting van de ko- Pu*'e.?n het Midden-Oosten herinneren, lenlagen worden gesproken en het Er ziJn auto's verbrand, of op een dak EGTCK-vprHmo inaf croc, andono mocm Igezet: er ziin muren inppfrant on lijkheid open. De werknemers, boven gronds zowel als ondergronds, nemen dit niet. Ze organiseren een sit-down staking in de mijn, waarbij de christe lijke en de socialistische vakbond zich daning roeren. Dan een overeenkomst tussen de syndicaten en de mijndirectie. De mijn gaat weliswaar dicht, maar aan de herscholing en de herplaatsing van de kompels zal alle aandacht worden be steed. „Niet genoeg" beslist een plotseling opduikend (wild) stakingscomité, dat den begraven zijn argumenten door de Vlaamse) Volksunie krijgt ingefluisterd. ..De schat in Zwartberg moet tenminste drie jaar open blijven". Het verwees naar de faciliteiten, die Brussel verleent aan inproduktieve mijnen in het Wa lenland. ruiten ingeslagen. De sfeer is er een van geladen rust. De militairen vormen de enige barriere tegen voortgezette ongeregeldheden. De hele verdere week zal de spanning in het ko lenbekken van Genk wel voelbaar zijn. Nieuwe moeilijkheden wor den vrijdag verwacht, als de slacht offers van dit zinloze oproer wor- Waalse haan De Waalse haan tart hiermee op nieuw de Vlaamse leeuw. Onbezonnen en slechts gebrekkig georganiseerd ter roriseren de stakers kompels, die in mijnen in nabijgelegen plaatsen wer den. Het vuur is aangestoken; op naandag en op dinsdag laaiden de vlammen van het gemoed hoog boven het eigenlijke probleem uit. Vernie lingen, molestaties, sabotage en agres sief optreden tegen de wettige hand havers van het gedrag zijn er het ge volg van. De ongeveer duizend rijkswachters, e in de wijde omgeving hebben ge patrouilleerd, waren vanmorgen zo goed als verdwenen. Uit taktische overwegingen werden ze teruggetrok ken na de inzet van de soldaten. De ge(e°rgd"^inVhetl bijzonder Soo^de"» p41™* Va" ™lksvertegenwoordi- Antwerpen opgetrommelde oproer-1 gers is gistermiddag de Vlaamse politie, die het verzet met harde hand Volksunie vprantwnnrdpliiL- neersloeg. Alleen al het gezicht van) verantwoordelijk ge- een donkerblauw uniform, of een met steld voor de ongeregeldheden in dat de VS de Veiligheidsraad Dropagandadoeleinden willen gebrui ken om hun oorlogsplannen te verhul len. Frankrijk meent dat VN-ingriipen slechts verwarrend zou werken, ook al omdat Peking en Hanoi niet in de Ver. Naties zijn vertegenwoordigd. Het verwees evenals de Sowjetunie naar de akkoorden van Genève. De Amerikaanse ambassadeur Gold berg reageerde hierop met de opmer king, dat de Sowjetunie als mede-voor zitter van de Geneefse conferenties ge weigerd heeft, een nieuwe bijeenkomst bijeen te roeoen. „Zou dat wel gebeu ren, dan waren we morgen al in Ge- lève, aldus Goldberg, die vervolgde: De deur van Genève is gesloten. Moet ïu ook die van de VN worden dicht gesmeten? Wat zullen de volken van de wereld wel zeggen van een Veilig heidsraad. die verstek laat gaan op een ogenblik dat de wereldvrede ern stig wordt bedreigd?" Tevoren had de Nederlandse afge vaardigde gezegd dat een weigering van de raad, een dermate belangrijke kwestie te behandelen, een ernstig precedent zou vormen. Hij voegde er TIJDENS OPGEWONDEN DEBAT BRUSSEL In de Belgische d°or Waalse ministers, die vooral oog hebben voor Waalse belangen". Deze uitlating le'dde tot een minuten lange woordenstrijd en protesten van de banken der regeringspartijen. Kamer voorzitter Vanacker was er nauwelijks een traangasbom getooide karabijn kan de grootste spanningen opwekken. Een komnel met een breed zwachtel n het hoofd vertelde gisteravond: ,.Ze hebben er op een schandalige wijze op los getimmerd. Niets en niemand werd ontzien. Ook vrouwen, kinderen en ouden van dagen werden met de kolf van het geweer bewerkt. En het nodig was raak te schie ten, zal geen mens ook begrijpen." Getersd Doden In een ziekenhuis in Hasselt liggen de lichamen van twee mijnwerkers op gebaard. Het zijn Jean Latos, een tot Belg genaturaliseerde Hongaar, en de nog jonge Matthieu de Denier. De eer ste kreeg maandag een dodelijk schot in de buik, toen kompels van Zwart berg het politiecordon rond de mijn van Waterschei bestormden. De twee de werd een ontploffende traangasbom noodlottig, die in de avonduren van diezelfde maandag precies tegen z'n slaap terecht kwam tydens een treffen met de rijkswacht. Mannen, weggerukt uit hun gezin en familie. Mijnwerkers, stakers, demonstranten, zoals honder den anderen. „Waarom?" wordt er thans door de tot bezinning gekomenen gevraagd. „Wie treft in feite schuld aan de dood van onze kameraden?" Het antwoord is moeilijk noch dubbelzinnig. Het is de Vlaamse Volksunie geweest, die de sluiting van de mijn in Zwartberg heeft aangegrepen om een rebels vuur tje te stoken. Haar leiders zijn daar De rijkswachters, eerder verslagen dan beschaamd, begriipen het wel. „Ze hebben ons het bloed onder de nagels weggehaald", verklaarde er een. „We hebben urenlang met ons laten sollen tot er een moment aanbrak dat dit niet langer verantwoord was. Met ste nen, met flessen, met gebroken bier glazen en met messen, met alles waar die oproerkraaiers de handen op kon den leggen, werden we bedreigd. Toen het kolenbekken van Belgisch Lim burg. Terwijl het 's middags in de omgeving van Genk en bij de mijn in Zwartberg vrij rustig was leid de in het parlement een regerings verklaring tot een zeer opgewon den debat. Zowel de minister van binnenlandse zaken Vranek als de minister van econo mische zaken Pierson betoogden, dat de Vlaamse Volksunie „om politieke rede nen" onrust hadden gezaaid in de mijn streek. Een beschuldiging, waarbij de beide regeringspartijen (de katholieke en de socialistische partij) én de liberale oppo sitie zich aansloten. De woordvoerder van de Vlaamse Volk sunie. Vanderelst. daarentegen weet de oorzaak van de incidenten aan het beleid van de regering een Waal ls, omringd ren", zei hij, „als men weet dat de leider van de regering. „Dit is niet te verwonde de regeringsbanken de volksunie schuldigd van „fascistische methoden". De regeringsverklaring werd niet beslo- n met een stemming over het regerings- aan toe, zich een gunstiger tijdstip voor een debat te kunnen voorstellen. „Het is echter duidelijk dat wy voor keerpunt staan op de weg, die i een ramp kan leiden", aldus dr. De Beus. Tang in Convair een raadsel BREMEN Bij een onderzoek naar de oorzaak van het verongelukken van een Lufthansa-Convair bij Bremen, waar bij alle 46 inzittenden om het leven kwa- imen. heeft de politie ontdekt, dat de •tweede piloot bij het neerstorten een 'niet thuis te brengen tang in de hand had geklemd. Men heeft nog geen antwoord kunnen krijgen op de vraag, wat hij met deze tang had willen doen. Direct bij de stoel van de piloot werden nog twee tangen gevonden, die niet tot de standaarduitrusting van het toestel behoorden. De politie probeert thans een kist met Gereedschap op te sporen, die toebehoor- e aan de enige Amerikaan aan boord van het toestel. „HELPERS VEROORDEELD" In Amerikaanse uniformen over sectorgrens WEST-BERLIJN De 42-jari- ge Westberlijner Albert Schütz, die gisteren terecht stond wegens het onwettig gebruik van Ame rikaanse militaire uniformen en auto-nummerborden heeft gezegd, dat hij 399 Oostduitsers naar het Westen heeft helpen ontsnappen sedert hij in 1962 van deze hulp verlening een „beroep" maakte. Hij werkte samen met twee hel pers, de 24-jarige Karl Heinz Bley en de 29-jarige Gerd Schramm, die eveneens terecht stonden. In totaal hadden zij van de vluchte lingen 10.500 mark gekregen voor hun hulp. Volgens Schütz zouden zij voor offi ciële Westberliinse autoriteiten de ontsnappingen hebben georganiseerd (een bewering, die de openbare aanklager tegensprak). De uniformen hadden ze voor 320 Mark van twee Amerikaanse militairen gekocht In de oostzone trok de vluchteling de uniformjas van een van hen aan en zette een militaire pet op. Doordat er bovendien Amerikaanse nummerpla ten op de auto waren bevestigd, lieten de Oostduitse grenswachten hen onge hinderd passeren. Schütz werd veroordeeld tot een ge vangenisstraf van vijf maanden en 2500 mark boete, terwijl Bley en Schramm voorwaardelijke straffen kregen. Alle drie zijn veroordeeld wegens overtreding van een geallieerde veror dening, volgens welke het Duitsers vefboden is geallieerde uniformen te dragen en wegens het stelen van num merplaten van een Amerikaanse mili taire auto. De president noemde de wijze, waar op hulp was geboden verwerpelijk omdat zij zelfzuchtig te werk waren gegaan. De Amerikaanse militairen, die uniformen hebben verkocht, zou den vandaag voor een krijgsraad te rechtstaan. verhoogt uw weerstand tegen griep, vermoeidheid, slapte, wo*-1 nervositeit, verkoudheid. ig zo'n kleine capsule Haliplus co gemakkelijk is in te nemen. j* I De 38-jarige G. de G. uit Willeskop heeft deze maand dubbel pech. Op 15 januari schoot hij zich zelf met een buks in het been en dezer dagen ver scheen de rijkspolitie aan zijn bed in het ziekenhuis te Utrecht om proces-ver- baal op te maken omdat hij de buks „onbevoegd en ondeskundig" had ge hanteerd. I Meivin Sweeney uit Pittsburg (VS) dacht dat hij in zijn woning een inbreker hoorde. Hij loste vier schoten met een Door een schot werd de hond in een achterpoot getroffen. Een andere ko gel doorboorde een gas buis en het gas kwam vrij. De vrouw van Swee ney ging even later de keuken binnen met een brandende sigaret in de mond. Resultaat een hevi ge ontploffing. Mevrouw Sweeney kwam met de schrik vrij. I Op 14 februari wordt by Sotheby in Londen een veiling gehouden voor ga stronomen. Een grote col lectie boeken over wijnen en keukengeheimen wor den onder de hamer ge bracht. De meer dan 500 boeken zijn van de 65-ja- rige Brusselse zakenman, Leon Lambert. I Een tamme hyena, Salo mon genaamd, die in het Nationale Park van Se- rengeti in Tanzania werd losgelaten, kon de geneug ten van de huiselijke haard niet vergeten. Dr. H. Kruuk, een Nederland se deskundige, die de hye na bijna twee jaar heeft bestudeerd, hoopte, dat Salomon tenslotte weer aan het leven in het wild zou wennen. Maar op een avond, toen Kruuk en bad nam, drong Salomon het huis binnen en liep eveneens naar de badka mer. Dr. Kruuk sprong uit de kuip, terwijl Salo mon er in sprong. De door heimwee gekwelde hyena kreeg een goede wasbeurt en een goed avondmaal voor hem de deur werd gewezeu. Truman kandidaat Nobelprijs Vrede OSLO Het Noorse Nobel-insti- tuut heeft gisteravond bevestigd, dat ex-president Harry Truman van de VS, kandidaat is gesteld voor de No- bel-prijs voor de vrede 1966. De kandi datuur werd voor 1 februari inge diend. HELSINKI De raad van vrije Zweedstalige kerken in Finland heeft aangedrongen op intrekking van de wettelijke verplichting, dat alle onder wijzers, die op de openbare school godsdienstles geven, luthers moeten j zijn. Gelijk bekend heeft verleden j jaar nog een baptist op grond van j deze bepaling zijn ontslag gekregen. Wie wil? Ds. H. Wiersinga, van de Gerei kerk op Curagao komt met verlof naar Nederland. Voorziening in deze vacature noopt de kerkeraad meer be kendheid over de situatie te geven. Vandaar dit schrijven. Het kerkelijk teven op C. vertoont overeenstem ming met een gemeente in Nederland. Er is een sterke wisseling onder de leden. Bejaarden ontbreken nagenoeg. De predikant bezoekt enkele malen per jaar de verstrooiden in Venezue la: af en toe vervult hij een predik beurt op Aruba en Bonaire. Trakte ment is goed en komt overeen met dat van een docent m.o. Na vijf jaar is er een buitenlands verlof van vijf maanden. Emeritaatsleeftijd 55 jtar. Curagao is vaste standplaats voor een koopvaardijpredikant der kerken; dit ds. J. Bakker. Er wordt gezocht naar een dominee van 30 tot 40 jaar. Ook zijn vrouw moet er uiteraard zin in hebben om naar de tropen te gaan. Huishoudelijke hulp is beschikbaar. Het onderwijs is op Nederlandse leest geschoeid. Het Peter Stuyvesant Ly ceum heeft afd. voor gym. hbs, mms en kweekschool. Nadere inlichtingen mogelijk bij ondergetekende. De be roepingscommissie bestaat uit J W. Beversluis, ds. D. van Enk, J. G. van Gelder, ds. H. A. Wiersinga en onder getekende, tel. 070 - 680929. Den Haag Drs. W. de Boer Foute telling Ik las een bericht over de interland Tienen en Valkenswaard, dat thans 7000 inwoners zou tellen. Mag ik erop wijzen dat die plaats 21.800 inwoners telt? Ofschoon Ridderkerkers van ori gine, we zijn nu al dertig jaar Val- kenswaarders. En dan kun je het toch niet zo verkroppen nietwaar als men je ..discrimineert....". Valkenswaard C. van Nieten Oicaaslieid (7) Het organiseren heeft ongetwijfeld een hogere ethische waarde dan het „loslopen." Maar het onder bedreiging af willen dwingen van voordelen voor georganiseerden vind ik onsympa thiek. Het Arbeidsfront heette het niet zo in de NSB-tijd? - was althans openlijker. Den Haag W. F. Bingley ar. nuip (2) Overschotten aan voedsel naar hon gerende landen te brengen is inder daad niet eenvoudig; vooral het trans port kost veel geld. Als we het geld eens „leenden" van de bijna honderd miljoen die minister Bot overhield? Ja, zegt men, één keer wat voedsel, daar zijn de mensen in India en elders ook niet r- - —loipen. Weet ik wel. Maar was Nederland in 1945 -'eholpen met dat brood en dat pakje boter uit Zweden? Evenmin, maar me nigeen heeft met tranen in de ogen de eerste happen van dat brood ge proefd en het is een national gebeu- geworden, die zendingen uit Zwe den. Rotterdam B.J Delkav.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1966 | | pagina 5