Ruim 3,5 miljoen kijkers
volgden de „rijtest"
Pu l*Ol kfengl
Het geheime dorp
De schuldeiserseen
huwelijkstragedie
HIHJ
AS PRO
Voor straataanleg: f 800
tot f 6000 per woning...
Rumoer in Assen
over belasting
Tegen „pech onderweg"
kijken naar Teleac
Brick Bradford
Senmoet
9
DONDERDAG 6 JAISX'ARI 1966
ETHERGOIVEN-ETHERGOIVEN-ETHERGOIVÉN-ETHEPGOIVEN
ITHERGOIVENETHERGOLVEN-ETHERGOLVEN-ETHERGOIVEN-
kè liedere
je 19.50 Lichte grammofoonmuziek. 20.10
Boeren en burgers in Buitenveen, hoorspel.
20.35 Steravondprogramma. 22.00 Viool en
piano (opn.) 22.15 Avondoverdenking. 22.30
Nieuws. 22.40 Boekbespreking. 22.45 Kerkor
gelconcert (opn.) 23.15 Veertiendaags mu
ziek periodiek in klank. 23.55-24.00 Nieuws.
Pacifistisch Socialistische Partij,
ensemble met zangsoliste. 18.55 Voor de kleu-
'19 00 Gesproken brif. 19.05 Sportparade.
Nederland I: NTS: 19.00 Nieuws in het
kort. 19 01 Klaas Vaak. 19.05 De Verrekijker
19.15 Van
Lucy Show. NTS.:
VARA: 19.35 De
20.00 Journaal. VARA:
Achter het nieuws. 20.45 Tel uit je
winst, hobbyquiz. 21.20 De schuldeisers.
TV-spel NTS: 22.50 Socutera. 22.55-23.00
NEDERLAND II
(8) TV-film. 20.45 Op i
ramma van de Franse
hollands, vokaal
Televisiespel vanavond
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Uit het feit,
dat de televisie-opvoering van
Strindberg's toneelspel ,,De
schuldeisers" pas om 9.20 (Ned.
1) in het VARA-programma be
gint, mag men reeds opmaken,
dat het beslist geen stuk is voor
kinderen die op deze tijd in bed
behoren te liggen.
Een cynicus heeft eens ver
klaard, dat in elke tragedie een
toets van komedie wordt aange
slagen en dat zou men van dit
stuk van liefde en verfijnde mo
rele wraak ook kunnen zeggen.
Misschien is het goed, de figuur van
August Strindberg, de wereldbefaam-
de Scandinavische schrijver van wie
vooral zijn toneelwerken overbekend
zijn gebleven, nog even bij u in herin
nering te brengen. Dit temeer, omdat
Strindberg, wiens toneeloeuvre een 80
jaren geleden (hij leefde van 1849 tot
Nader onderzoek volgt
HILVERSUM Ruim de helft van
de televisiekijkers, d.i. een dikke 3,5
miljoen, heeft op de avond van 16
december j.l. de „rijtest" uitgezonden
door de AVRO in samenwerking met
het Verbond voor veilig Verkeer, ge
volgd en al dan niet voor zichzelf mee
gedaan. Dat moet nog nader worden
onderzocht.
De AVRO vindt dit voor een educa
tief programma een heel hoog aantal,
dat wordt niet dikwijls bereikt zolang
het geen amusement is. De uitzending
(van Amerikaanse afkomst, maar goed
?ld) werd ook
wel met een ge
middeld cijfer van 7,9.
Uit het rapport dat het bureau Into-
Óver het geheel keken iets meer
mannen dan vrouwen (55 en 56
pet-).
Ook per provincie komen opmerke
lijke verschillen voor: in Randstad Hol
land was de kijkdichtheid groot, maar
Noord-Brabant spande met 65 pet. de
kroon. Limburg. Drente. Groningen en
Friesland deden er veel minder aan.
Tegenwoordig is het mode, ook een
kijkersgroepering te maken naar lid
maatschap van omroepverenigingen en
toegepast op de „rijtest" is de
uitkomst: 62 pet. VPRO-leden, 59 pet.
VARA-, 56 (eigen) AVRO-, 52 pet.
KRO- en 49 pet. NCRV-leden, maar
deze laatsten gaven wél het hoogste
waarderingscijfer.
Verdeling naar beroepen: onge
schoolden en landarbeiders keken het
meest (62 pet.), het minst de hogere
beroepen, academici, leidinggevenden
enz.: 47 pet., maar hun waardering
was dan weer groter (8.1).
Na deze eerste, snel-getrokken con
clusies Uit de onderzoek-resultaten zul
len er nog meer en andere volgen,
want Intomart gaat nu bijv. eens bekij
ken, wie er echt meedeed en wie niet,
hoe de resultaten dan waren enz.
enz.
mart (Hilversum) dat speciaal voor de
omroep werkt alvast vlug heeft uitge
bracht blijkt verder o.m. dat er nogal
wat verschil in kijkdichtheid en in het
waarderingscijfer voorkomt onder de
ken teweegbracht, in al zijn werken
een stuk van zijn eigen leven heeft
verweven.
Van hem is, uit zijn toneelwerken
zowel als uit zijn al dan niet als auto
biografisch aangekondigde romans, be
kend, dat hij het niet kon vinden met
vrouwen. Telkens weer klaagt hij ze
verbitterd aan, haalt haar slechtste
eigenschappen op het gebied van lief
de en huwelijkstrouw naar voren en
dat met een minachting en haat, die
hij nauwelijks verbloemt.
Misschien resulteert dit alles uit de
uitermate slechte ervaringen, welke
hij in drie mislukte huwelijken heeft
opgedaan. Want merkwaardig: hoewel
zijn antipathie tegen vrouwen al in en
kort na zijn eerste huwelijk met de
actrice Siri von Essen, die hem drie
kinderen schonk, tot uiting kwam,
trouwde hij toch nog tweemaal en
alles liep op catastrofes uit.
„De schuldeisers" schreef hij op
38-jarige leeftijd, heel kort na zijn
scheiding van Siri. Maar eerst ver
scheen een autobiografische roman,
waarin de ellende van dit huwelijk
wordt verhaald. Ook zijn verhouding
tot baron Carl Gustav Wrangel (de
echtgenoot die Siri verliet voor Strind
berg) beschrijft hij daarin.
Opmerkelijk is nu, dat „De schuldei
sers" handelt over een dergelijke
vreemdsoortige driehoeksverhouding.
Hoewel het stuk beslist afwijkt van de
roman, blijkt toch dat Strindberg zijn
bittere teleurstelling nog niet had ver
werkt: hij moet die opnieuw van zich
af schrijven.
Dagopening. M
Nieuwst. 7.45 Radiokrant 8.00 Nieui
Geestelijke muziek (gr.) .30 Nieu\
Stereo. Lichte muziek (gr.) 9.00 Voor de
zieken. 9.35 Waterstanden. 9.40 Klassieke ka
ler.) 10.30 Godsdienstige uitzen-
ïofoonmuziek.
j. 12.00 Lichte
grammofoonmuziek. 12.27 Mededelingen voor
land- en tuinbouw. 1230 Nieuws. 12.40 Licht
programma. 1330 Licht orkest. 1J330 Ur
16.30 Progi
Licht orkest. 1730 Populaire orgelbespeling.
18.00 Stereo: Meisjeskoor. 18.0 Militaire ka
pel. 18.55 Op het woord af: praatje.
diverse kijkgroepen. Jongelui van 15
tot 19 jaar toonden niet zo dol veel
belangstelling en vonden het program
ma met 7,2 al mooi gewaardeerd: de
meesten van hen hebben immers toch
nog geen rijbewijs en dus weinig met
het testen van eigen bekwaamheid te
maken.
Met het klimmen der jaren steeg de
belangstelling: van de 20 - 30-jarigen
keek 54 pet. dat een cijfer van 8,1 gaf,
30 - 50-jarigen volgden de test plm. 60
pet. en de waardering bewoog zich om
de 8. Bij de hogere leeftijden namen
zowel belangstelling als waardering
weer wat af.
Negentig flessen
port voor jarige
Adenauer
BONN Ex-bondskanselier Konrad
Adenauer is gisteren negentig jaar
geworden. Kaarsrecht als altijd
schudde de jarige tijdens de receptie
in het parlementsgebouw honderden
handen van ministers, diplomaten,
persoonlijke vrienden en journalis
ten.
De ontvangst kreeg een ongedwongen
karakter toen zijn jongere klein- en
achterkleinkinderen tussen de gas
ten ronddartelden; een groep volks
dansers uit Cadenabbia, zijn Italiaan
se vakantie-oord, gaf een voorstel
ling.
Adenauer kreeg 5000 geschenken,
waaronder negentig flessen port uit
1876, zijn geboortejaar.
Van Erhard kreeg der Alte een
oud-Russisch ikoon.
Na de receptie woonde de oud-bonds
kanselier een speciale kabinetszit
ting te zijner ere bij. Daarna volgde
een door president Lübke aangebo
den diner.
Eer viel Adenauer ook nog te beurt
van de zijde van zijn politieke tegen
standers de sociaal-democraten, die
hem „een levend monument" noem
den.
VARA: 7.00 Nieuws
astiek. 7.23 Lichte grammo
foonmuziek. 7.30 Van de voorpagin:
7.35 Lichte grammofoonmuziek
8.10 Lichte grammofoonmuziek. (ver
volg). 9.00 Informatief programma voor weg
en waterweggebruikers. VPRO: 9.40 Morgen
wijding. VARA: 10.00 Romantische muziek
(gr.) 11.00 Nieuws. 11.02 Voor de vrouw. 11
Oude Spaanse muziek (gr.) 12,00 Sten
Walsorkest. 12.27 Mededelingen t.b.v. land-
tuinbouw. 12.30 Overheidsvoorlichting. 12.40
Licht orgelspel. AVRO: 13.00 Nieuws 13.10
Actualiteiten. 13.30 Omroep dubbelkwartet.
13.50 Orgelconcert (opn.) '14.15 Bij de tijd en
bij de thee, gevar. 15.35 Licht orkest. VPRO:
16.00 Nieuwws 16.15 Kerkorgelconcert. 16.45
Nieuwsdienst voor nieuwsgierige kinderen.
16.49 Voor de jeugd. 1730 Muzikale aanwin
sten. 1730 Actualiteiten.
Hilversum III (FM-kanalen) NRU/AVRO;
9.00 Nieuws. 9.02 Vrolijk platenprogramma.
10.00 Nieuw.s. 10.02 Operette-varia. 11.00
Nieuws 11.02 Licht muziekprogramma. 12.00
kapel. 13.00 Nieuws
Metropole orkest. L
tij ns-Amerikaanse muziek. 15.(
Licht en luchtig programma
plaatjes en praatjes. 16.00 Nieu
platenprogramma. 17.00 Nieui
Gevarieerd platenprogramma v
NEW-YORK Het dertienduizend ton
nietende vrachtschip American Rover
dat met een brandbare lading verf
rubber op weg is naar Antwerpen en
Rotterdam heeft gemeld dat het 208 km
ten zuiden van Cape Race, (Newfound
land) brand heeft gekregen in een van
de ruimen. Een vliegtuig van de kust
wacht vloog boven het schip om zonodig
reddingsmiddelen uit te werpen.
De koers van het 39 koppen tellende
schip is verlegd naar St. John's.
11.02 Licht muziekprogramma. 12.0
12.02 Licht ensemble. 12.30 Militair
4ieuws 13.02 Licht orke
•kest. 14.00 Nieuws. 1'
Commentaar
De Vara brengt vanavond van 21.20
tot 22.50 via Nederland I het tv-
spel „De schuldeisers" van August
Strindberg onder regie van Theun
Lammertse op het scherm. Op de
foto een scène met Ton Lensink en
Joop Admiraal.
Jarig journaal
„We laten 't ongemerkt voorbij
gaan", had NTS-voorzitter Schütten-
helm gezegd, maar de redactie liet
gisteravond toch even weten, dat het
juist tien jaar geleden was dat het
eerst NTS-journaal de lucht inging en
daarom kregen we nog eens een klein
stukje van die allereerste uitzending
te zien. Nadat de weerman helemaal
in stijl met in elk geval de mouw van
\een dikke ijstrui aan lichte vorst had
aangekondigd, vertoonde de AVRO een
heel goede, zij het niet zo diepgaande
reportage over de mijnen in Limburg.
We konden zien, hoe hard er in deze
provincie echter ook aan geheel andere
objecten wordt gewerkt: verbetering
en uitbreiding van het wegennet ook
voor toeristische genoegens, opbouw
van industrie, bevordering van het
toerisme en wat niet^al. Bij dit alles
blijft de ware Lintburger' arbeidzaam
en optimistisch gestemd ten opzichte
van de toekomst, ook al gaan binnen
afzienbare tijd drie mijnen sluiten.
Besloten werd met nog eens een ge
sprekje met een jonge smokkelaa\
die grif van zijn avonturen vertelde
en met het aantonen hoe aan xoeers-
kanten van de grens met België de
rollen zijn omgekeerd: nu koopt Ne
derland weer over de grens en leeft
de Vlaamse middenstand op: vooral
spek, koffie, suiker en sigaretten zijn
begeerde, want goedkoop te krijgen
artikelen.
Allemaal heel aardig om te zien al
bleef het geheel aan de onderhou
dende kant.
Utrechtse sterrenwacht
zag heldere vuurbol
VANAVOND TE ZIEN
Nederland 1 VARA
7.15 uur (NTS) gewestelijk nieuws.
7.35 uur Lucy Show.
8.45 uur quiz „Tel uit je winst".
9.20 uur televisiespel „De schuldeisers", een huwelijkstragedie.
Nederland 2 NCRV
8.01 uur sportrubriek.
8.20 uur aflevering van het feuilleton t Is zo bij de luchtmacht
Will moet nu maar eens overgeplaatst worden
8.45 uur Franse documentaire in Nederlandse bewerking over che
mische industrie.
9.20 uur liedjesprogramma onder regie van Kitty Knappert; „Ik hou
van Hollands".
10.05 uur dagsluiting door ds O. Jager.
Hilversum I NCRV
7.30 uur geestelijke liederen.
7.50 uur met Lex Karsemeyer de plaat poetsen.
8.10 uur dramatische ontknoping in „Boeren en burgers m Buiten-
8.35 uur steravondp» ogramma met de Johan Willem Frisokapel. een
loempiavuller. het Cocktail-trio en het spel ..Uit ben je
10.45 uur eerste van een serie uitzendingen Orgelsonates; IT hoort
Simon Jansen.
11.15 uur Toonkamer, muziekperiodiek.
Hilversum II AVRO
7.05 uur sportrubriek.
7.30 uur gezamenlijk programma: amusementsmuziek van eigen
8.05 uur concert door het Omroeporkest en de pianisten Hélène de
la Porte en Hans Kox (moderne werken).
9.35 uur hoorspel „Coulissen", een verhaal van twee bejaarde tone
listen.
11.05 uur nieuwe platen in Discotaria.
„De schuldeisers", onder hoogspan
ning ontstaan, is niet een van zijn
grootste drama's geworden, hoewel hij
er zelf lange tijd aan vasthield als aan
„zijn beste werk". Strindberg heeft
alle entourage verwaarloosd om maar
te komen tot het onderwerp zelf, dat
hij in venijnige dialoog scherpzinnig
ontleedt.
Een hoogst-eenvoudig decor, dat
niet wisselt, is voor hem genoeg: de
man en zijn vrouw moeten tegenover
elkaar staan, de schuldeisers moeten
hun wraak kunnen volvoeren en meer
komt er niet aan te pas.
Alzo drie mensen: de jonge vrouw
Tekla die haar eerste man Gustav (let
op de voornaam!) verliet en nu ge
trouwd is met een jongere, die zij als
een lief kinderlijk broertje behandelt,
omdat zij voelt hem ver voorbij te
zijn gestreefd. In dit tweede huwelijk
is zij nl. een bekend en gevierd schrijf
ster geworden.
Haar echtgenoot Adolf op zijn beurt
beschouwt haar half en half als zijn
verwend dochtertje en hoewel dat alle
maal wel reilt en zeilt, wordt gauw
genoeg duidelijk, dat de juiste verhou
dingen in dit huwelijk ook alweer
zoek zijn.
Het is Gustav, die als „schuldeiser"
tussen de twee komt. Hij voelt zich
vernederd omdat Tekla hem niet
alleen heeft verlaten, maar hem in een
van haar boeken ook als een onnozele
hals (hij was immers veel ouder dan
zij!) heeft geschetst.
Bovendien weet hij, dat Tekla zich
tegenover haar man helemaal
UTRECHT De Utrechtse sterre-
wacht heeft dindsdag 4 januari
omstreeks vijf minuten over acht
's morgens, een zeer heldere vuurbol
waargenomen. Het was zo helder als
de volle maan en bewoog zich met een
grote snelheid langs de noordelijke he
mel.
Verkouden?
Ueltït&ts o/t>
Rillerig Onprettig?
Pas dan op!
Neem bijtijds 'ASPR0'.
'ASPR0' bevat alles om Uw
verkoudheid snel en doel
treffend te bestrijden.
ASSEN In de Drenthse hoofdstad is groot rumoer ont
staan. Er zijn zelfs huizen waarvoor de vlag halfstok staat en
er wordt gesproken over protestbijeenkomsten. De rede van
de onrust in de stad van Bartje? Een nieuwe verordening
van de gemeente; straataanlegbelasting.
Eigenaars van hulzen aan de Tal-
mastraat. de Vaart, Noordzijde en de
Langediik hebben deae dagen aansla
gen variërend van achthonderd tot
zesduizend gulden gekregen ofwel
155,20 per strekkende meter.
Het was het idee van het college
van B en W dat op deze wijze iets
wilde terugontvangen voor de enor
me kosten van verbetering van we
gen en straten.
Onder de belastingplichtigen, zijn
enkele AOW'ers die vóór ae oorlog
voor een paar honderd gulden hui
zen kochten en nu het veelvoud aan
belasting moeten opbrengen.
Enekele huiseigenaren overwegen
er een juridische aangelegenheid van
te maken. Er schijnt een fout te
schuilen in de redactie van de veror
dening.
BUSSUM In de loop van de volgen
de week zal Teleac de cursussen hervat-
net enkele nieuwe lessen: een serie
Studievoorlichting begint op 12,
reeks Pech onderweg op 20 januari.
Medio maart start een uit 17 lessen
bestaande cursus over het antieke treur
spel „De Attische tragedie" genaamd
half april beginnen acht lessen over het
maken van en luisteren naar muziek.
De cursus Studievoorlichting is tot
stand gekomen in samenwerking met de
Landelijke commissie voor de Academi
sche Studievoorlichting in Den Haag en
omvat 9 lessen, welke op woensdagavon
den tussen 6.30 en 7 uur worden gegeven
herhaald op zaterdagochtenden tussen
11.30 en 12 uur.
Begonnen wordt met algemene infor
matie over studie en studentenleven, de
tweede les behandelt „Leven aan de uni
versiteit". Daarna worden de studies aan
verschillende faculteiten besproken. Cur
susleider is prof. dr. F. van der Blij:
leden van het wetenschappelijk corps
van een aantal universiteiten en hoge
scholen, een studentendecaan, een voor
lichtingsambtenaar en studenten werken
aan de uitzending mee.
„Pech onderweg" is een cursus
automobilisten, die plotseling optredende
motor- en andere storingen zelf willen
verhelpen. Deze 12 lessen zijn voorbereid
Het besluit tot het instellen v3n d«
verordening is genomen in mei 1962.
Ook in Gasselte is dat gebeurd maar
daar wordt slechts ƒ1,50 per meter
gerekend.
De Assenaren zijn niet slechts
boos op de aanslag als zodanig, maar
over de manier waarop deze belas
ting door de gemeente is opgelegd.
De belastingplichtigen worden in da
gelegenheid gesteld de door hen ver
schuldigde belasting eventueel in 25
jaar te voldoen, -maar dan berekent
de gemeente 4,5 procent rente
Verloofde paar
naar Gstaad
DEN H.AAG Prinses Beatrix en
haar verloofde, de heer Claus von
Amsberg, zullen om en nabij 20 januari
voor een korte wintersportvakantie naar
Gstaad (Zwitserland) gaan. Vandaar ver
trekken ze naar Lech (Oostenrijk), waar
Koningin en Prins dan zullen zijn. In do
eerste week van februari wordt de Ko
ninklijke familie weer in Nederland ver-
De heer Von Amsberg heeft, na con
tact te hebben gehad met synodeleden
der Hervormde Kerk en van de Geref.
Kerken, nu ook een oriëntatiebezoek bij
kardinaal Alfrink gebracht, die hem do
positie der r.-k. kerk in Nederland schet-
te. Het gesprek duurde ongeveer een
uur. Het eerstvolgende werkbezoek van
de heer Von Amsberg zal het Koninklijk
Instituut voor de Tropen zijn.
in de huid gezondheid en zuiverheid
derdagavonden zelfde tijd, herhalingen
zaterdagsochtends 11 uur (alle Tele-;
ac-uitzendingen gaan vla Ned. 1). wordt te beginnen op dinsdag 11 januari
Instructeur is de heer C. van Dijkhui- van 22.30 tot 23 uur voortgezet met do
zen, hoofdinspecteur-instructeur Wegen-1 elfde les. De nog volgende afleveringen
wacht De lessen handelen o.m. over ge-1 van de reeks komen eveneens op dins-
reedschap, de ontsteking, electrische dagavonden laat op het scherm (de tij
installatie, benzinesystemen en startpro- den kunnen wisselen, maar vallen in elk
blemen. geval na afloop van het avondprogram-
De in de herfst van 1965 begonnen ma) en de herhalingen volgen zaterdaga-
cursus „Samen leven nu en morgen" cohtends om 10.30 uur.
a* v txu/xr rceoas op eev kvopuc \>ah oe metrr-
84
„Hello!" zei hij laconiek, maar toen Bonsma
hem in het Engels naar zijn bevindingen vroeg,
deed hij moeite om op te staan. Bonsma hield hem
tegen, trok een stoel bij en ging zitten. Spoedig
waren ze in een opgewekt gesprek gewikkeld.
De piloot was klein van stuk, hij had een soort
beleefde vrijmoedigheid over zich. Tot Bonsma's
grenzeloze verbazing was hij nog in vol uniform
van staf-sergeant gekleed en hij vroeg, omkijkend
naar de vrouw, die er met de handen onder haar
schort vol ontzag bijstond:
„Als u zo bang bent voor ontdekking, waarom
hebt u hem dan niet onmiddellijk dat uniform uit
laten trekken?" Maar ze antwoordde:
„De kleren van de baas, daar verzuupt hij in en
het goed van de jongens is hem veel te krap."
„Hij is toch ook niet zo over straat gegaan?"
„Jawel," antwoordde de vrouw nu ijverig, „hij
kwam in dat pakkie achterom lopen. Ik dacht
eerst, dat het een Duitser was; ik kan al die
spullen niet uit mekander houden."
,,'t Is goed," zei Bonsma ongeduldig, „ik zal
zorgen, dat hij wat anders krijgt. Gaat u nu maar
zolang naar de keuken en pas op, dat er hier geen
mens binnenkomt."
De vrouw, nu het erop aankwam, wist zich te
beheersen. „Goed", zei ze en op dat moment klep
te de bel met een vals geluid. De vrouw slikte een
paar keer, streek haar schort glad en ging op een
handbeweging van Bonsma langzaam de gang in.
DOOR
H H. VAN NÏJNATTEN
DOFFEGNIES
voelt en maar grasduint in de liefde nanaoewegmg van oonsma langzaam ae gang in.
achter zijn rug om, zonder zich jegens Geoffry, die het gesprek niet had kunnen volgen,
hem verantwoordelijk te voelen... - 1
De manier, waarop Gustav zich,
enkel door woorden, wreekt, zult u in
dit spannende en knappe, maar niet zo
verheffende stuk ervaren.
In de drie rollen ziet u Annet Nieu-
wehuysen als Tekla, Joop Admiraal
als de echtgenoot Adolf en Ton Len
sink als Gustav, de schuldeiser.
Ontsnapte gevangenen
doden twee mannen
SYDNEY In Australië heeft de poll.
tie twee ontsnapte gevangenen gearres
teerd die sedert hun ontsnapping op 17
november twee mannen zouden hebben
vermoord, een bewaker en iemand die
gedreigd had de politie te vertellen dat
zij in Sydney waren.
Bij hun arrestatie verzetten zij zich
met hun vuisten. De wapens (revolvers
en geweren) bleven in de auto liggen.
maar wel begreep dat er iets niet in orde
vroeg:
„Jerries?"
„Yes," zei Bonsma, gree^ hem bij de hand, trok
hem mee de gang in en vandaar door de keuken
naar buiten. Daar tegen de zijkant stonden ze een
poosje stil. Achter de heg hoorden ze de Duitsers
in het buurhuis praten. Bonsma fluisterde tegen
Geoffry:
„My bike is near de frontdoor. When the Ger
mans are inside, w'll try to escape."
„Allright", antwoordde Geoffry laconiek, „but I
don't want to bring you in danger, let mc go. I
have learned to hide myself, let me go. I'll find
my way."
„No question about", siste Borisma tussen zijn
tanden en greep hem steviger bij de hand. „I
know an excellent hidingplace auite near."
De deur sloeg dicht en in éen ren bereikten ze
de fiets. Daar verviel Bonsma meteen weer in zijn
rol. Hij nam bedaard z'n fiets en liep ermee het
paadje af en het hekje uit, beduidde Geoffry
onder het oog der soldaten, die juist met gerepa
reerde schoenen het buurhekje uitkwamen, om
achter op de bagagedrager te gaan zitten en reed
weg met een: „Pas op de kuilen!" en: „Zit je
goed?" tegen zijn passagier, die hem toch niet
verstaan kon, maar zoals Bonsma hem bevolen
had stijf zijn mond hield. Zo peddelden ze het
dwars door de bossen naar het Geheime
zonder dat één Duitser hen met een blik verwaar
digd had.
De eerste oktober bracht voor de leiding van
het Geheime Dorp nieuwe schrik en ontsteltenis.
Ondanks al oom Chris' waarschuwingen waagden
vijf jongens zich uit het kamp om aan de grote
weg te gaan kijken of het gerucht als zouden de
Duitsers nu werkelijk de vlucht nemen, waar was.
Hoe ze aan die onzin kwamen? De piloten, die de
hel in Arnhem meegemaakt hadden, wisten wel
beter, maar het was ten slotte wel mogelijk, dat
het Tweede Leger intussen redding gebracht had.
Van „mogelijk" naar „waarschijnlijk" was maar
een paar woorden verder voor een gerucht en
vandaar naar „zeker" besloeg niet veel langer
afstand in een vluchtelingenkamp, waar iedereen
zit te haken naar verlossing. Zo hadden dan de
jongelui de stoute en zeer verboden schoenen
aangetrokken en waren tamelijk lawaaiig en opge
wonden op stap gegaan.
Aan de grote weg werden ze al spoedig uit de
droom geholpen; van in wanorde terugtrekkende
Duitsers geen spoor! Wel kwam er een tot de
tanden gewapende patrouille S.S.'ers aan, op
jacht naar ontsnapte luchtlandingstroepen. Onder
de jongelui, die daar nogal opvallend stonden in
hun bij elkaar geraapte kleren, brak een paniek
uit. Ze deden het stomste wat ze doen konden, ze
gingen er vandoor. Een van de twee studenten, die
in het kamp de naam hadden niet tot de snugger-
sten te behoren, bleek nu bovendien ook nog te
langzaam te reageren; hij draalde, vloog de weg
over en bleef aan de overkant onder een '.en
zitten en werd gemakkelijk door de Duitsers inge
rekend. De anderen kwamen na veel omzwervin
gen weer behouden in het kamp terug.
