Nieuwe Leidse Courant
China verliest
greep op Centaal Afrika
Fries polderland
is noodgebied
Complete chaos in
Newyorkse straten
Leger verzekert
zich van de macht
in Opper-Volta
Illegale veemarkten aan de grens
Yarkensprijzen gaan
nog meer omlaag
Frisdrank: 32
liter per jaar
Lonen in
bakkerij
omhoog
Nieuw eilatid
bij IJsland
Commentaren
In mei ,InterlancT-quiz
Stroom buitenlandse
arbeiders afdammen
Dinsdag 4 januari 1966, 46«te jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 AbonneTnentsprijzi
„Stantv*jtich is ghebleven
mijn hert in leghenspoet I"
0,88, p!m. 3,75, p.kw. 11,30 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
Water zo ver het oog reikt
(Van een onzer verslaggevers)
LEEUWARDEN Het Friese pol
derland is een noodgebied geworden.
Zover het oog reikt water, water en
niets dan water. Het dorp Akmarijp
bij Joure lijkt wel op palen te zijn
gebouwd. Voor het eerst sinds de
hoge stand van het water is het no
dig gebleken loopplanken naar de
huizen uit te leggen, omdat de wo
ningen anders niet meer zonder het
gevaar voor natte voeten zijn te be
reiken. Een voorbij rijdende auto
doet het water aan weerszijden van
de smalle rijweg hoog opspatten,
waardoor het aan een amfibievoeiv
tuig doet denken.
De mannen van de dienst van gemeen
tewerken van Utingeradeel zwoegen als
paarden om nieuwe dijkdoorbraken te
voorkomen. Over een lengte van kilo
meters brengen zij onafgebroken zand
zakken aan. Overuren worden niet gere
kend. Zij weten sinds drie weken al niet
beter. Hun werk hangt samen met het
ene woord water, dat steeds weer als
een refrein opklinkt.
Voorman wegwerker Kleefstra uit Ak-
krum is niet zo best te spreken. De hele
dag hebben we gezwoegd als paarden,
moppert hij, maar u moet niet denken
dat ook maar een van de mensen hier
ons een kopje koffie heeft aangeboden.
Het is om moedeloos van te worden.
De anderen vallen hem bij. De voor
man neemt er even Je tijd voor. Ziet
u dat dijkje daar? Wanneer we het
niet tijdig hadden opgehoogd, zouden
die boerderij en die en die onder wa
ter zijn komen te staan. Hij beschrijft
met een vaag gebaar van zijn arm een
halve cirkel. De boerderijen staan nog
droog, nog wel. dankzij voorman Kleef
stra en zijn helpers.
Hoelans
Hoelang de misère nog zal duren kan
niemand voorspellen. Het is met veer
tien dagen wel bekeken, heeft de gede
puteerde voor 'waterstaatzaken, de heer
Gerbrandu op 15 december in .e Friese
Staten verklaard. Daarom ook had naar
zijn idee het instellen van eei. maalver-
bod weinig zin meer.
Kleefstra en alle anderen weten wel
op uw schaaltje
71A7t
niet duur. wel heerlijk
Weersverwachting
Later meer wind
Dc Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk: droog weer, plaatselijk
mist, temperatuur om het vriespunt tot
lichte vorst en overwegend zwakke ver
anderlijke wind. Later: half tot zwaar
bewolkt met mogelijk enige neerslag,
temperatuur om het vriespunt en matige
of vrij krachtige wind uit zuid tot oost.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
Zesde deel
Een zesde deel van midden Friesland
staat nu onder water. Dat betekent dat
er voor de mensen van gemeentewerken,
voor Kleefstra, Stoker. Van de Meulen
en al die anderen geen tijd overschiet
om thuis een hapje te gaan eten Zij
hebben wel iets anders te doen. Nu weer
hier, dan weer daar moet geholpen wor
den en steeds spelen zandzakk^r de
hoofdrol.
De directeur van gemeentewerken, de
heer Kalsbeek controleert de verzwakte
polderdijken. Hij is in zijn vermomming
van brandweerman amper te herkennen.
Het gemaal bij Lemmer slingert het wa
ter er uit, 4000 m3 per minuut. En toch is
het slechts een druppel op een gloeiende
plaat. Voorman Kleefstra tikt aan zjjn
pet. We moeten weer verder, zegt hij.
Hij buigt zich weer over zijn zand
zakken en zover het oog reikt, water,
water, niets dan water.
ABIDJAN/BANGOEI/COTONOU Het communisme (en vooral dat van de Volksrepubliek China) begint
zijn greep op Centraal-Afrika, het laatste bolwerk in dit werelddeel, te verliezen. In Opper-Volta heeft het leger
de macht in handen genomen na vier dagen van heftige demonstraties tegen de bezuinigingspolitiek van ex-
president Yameogo. Chinezen zouden de oorzaak van de moeilijkheden zijn. Al op Nieuwjaarsdag greep het
leger in de Centraalafrikaanse Republiek in. Deze staatsgreep was het gevolg van de toenemende Chinese
invloed. In Dahomey, waar op 29 november een staatsgreep plaats had, heeft men alle Chinese diplomaten
aangezegd het land te verlaten. Alleen Ghana in Kongo-Brazzaville verkeren nog onder Chinese invloed.
Luitenant-kolonel Lamizana maakte
vandaag voor de radio bekend, dat hij
het nieuwe staatshoofd van Opper-
Volta is- De noodtoestand, die al enige
dagen bestond, blijft van kracht en
alle in het verleden gesloten verdra
gen zullen worden gerespecteerd.
Voordat het nieuwe staatshoofd het
woord nam. spraik oud-president
Yameogo. Hij verheugde ziöh erover,
dat d elegerleider in overeenstem
ming met hem maatregelen had
getroffen die de ontwikkeling van het
Inad gaande zullen houden.
De ex-president' heeft de voormalige
voorzitter van de nationale vergadering
burgemeester van de hoofdstad van
de moeilijkheden beschuldigd. Hij zou
gepoogd hebben Opper-Volta op te laten
Vooruitziende blik van een fabri
kant: er zijn vlaggetjes van Bea
trix en Claus met huwelijksdatum
op de souvenirsbeurs in Utrecht.
Drie of vier dagen hebben Chinese
diplomaten de tijd Dahomey te verla
ten. Alle betrekkingen met comir.unis-
tisoh China zijn opgeschort. De minister
buitenlandse zaken. Zinsou, zei dat
Dahomey een nieuwe politiek moet gaan
voeren die geen verdeeldheid onder de
bevolking meebrengt. Hij voegde eraan
dat de Chinese burgers in Dahomey
het land niet hoeven te verlaten, even
als de correspondent van het pers
bureau Nieuw China.
Dahomey erkende communistisch
China 13 november 1964. nadat de diplo
matieke betrekkingen in Nationalistisch
China in april waren verbroken.
Ook in de Centraalafrikaanse Re
publiek zijn Chinezen verbannen. De
leider van de opstand, kolonel Bokassa
heeft een nieuwe regering gevormd-
Hijzelf is president en minister van
defensie en justitie In de nieuwe re
gering zitten drie ministers van het
oude kabinet. Ex-president Boeko zit
in een militair kamp.
AMSTERDAM Dc Nederlandse pro-
duktie van frisdranken heeft in 1965
400 miljoen liter bedragen. Dit bete
kent, dat elke Nederlander per hoofd
32 liter gedronken heeft. (Volgens de
ramingen van april 1965 22,2 liter).
Dit nieuwe cijfer werd bekendgemaakt
door de heer J. F. C. Westerman, af
tredend directeur van The Coca-Cola
Export Corp. te Amsterdam.
Hoewel honderdduizenden
gisteravond thuisbleven
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT De Ltioopcombinaties
hebben voor de week tot 8 januari de
varkensprijzen weer met 15 cent ver
laagd, waardoor deze nu gedaald zijn
beneden de f 2.50 per kg, nl. tot f 2.47
per kg geslacht gewicht, eerste kwa
liteit, af-boerderij voor varkens van
68 tot 85 kg.
Tengevolge van de mond- en klauw-
z eer epidemie en de sluiting van de
buitenlandse grenzen voor onze vlees
export is de aanvoer van varkens op
het ogenblik ruim en staan de prijzen
onder druk. Zoals wij ai eerder schre
ven is er echter geen reden voor pa
niekverkopen. omdat de algemene si
tuatie eerder beter dan slechter wordt.
De minister heeft het advies van het
produktschap tot het uit de mait:t ne
men en invriezen van varkens over
genomen, het aantal ziektegevallen
neemt af en de provincie Zeeland is
weer tot vrij gebied verklaard.
Het verbod van het houden van vee
markten in Nederland heeft in het Ne
derlandsBelgische grensgebied reeds
geleid tot het houden van illegale vee
markten. Belgische boeren brengen langs
binnenwegen hun vee naar de dorpen
improviseren daar een prlvé-veemarkt
ar z(j hun varkens tegen zo hoog mo
gelijke prijzen trachten te slijten. Van
enkele Belgische boeren In St. Truide
erden de beesten reeds in beslag ge-
omen en vernietigd. In België is het na
melijk verboden veemarkten te houden
in de provincies die grenzen aan Neder-
In Nederland blijkt het rundvlees nog
tamelijk prijshoudend te zijn. Het rund
vee steeg zelfs gisteren iets boven het
niveau van de zogenaamde oriëntatie
prijs. Wordt de aanvoer van varkens
vlees bijzonder groot, dan moet echter
verwacht worden dat ook een druk zal
ontstaan op de prijs van het rundvlees.
Met vette kalveren staat het moeilijker.
Voor de afzet hiervan is men voor een
belangrijk deel op de export aangewe
zen, terwijl deze kalveren niet kunnen
worden ingevroren.
Bij de veehouders bestaat enige teleur
stelling over de beslissing van minister
Biesheuvel dat de invriesregeling
varkens zich voorlopig zal beperken tot
30.000 stuks voor de maand januari.
De thans geblokkeerde export bedroeg
per maand meer dan 100.000 stuks. De
veertig cent vergoeding die betaald
wordt bij de invriezing komt overigens
overeen met de kosten hiervan. Houden
de moeilijkheden voor de varkenshou
ders aan, dan is het echter niet uitge
sloten dat de minister hei aantal' van
30.000 alsnog zal verruimen.
LYON De olieraffinaderij Rhone-
Alpes in Feyzin, ongeveer tien kilo
meter ten zuiden van Lyon, is i
morgen om zeven uur na een aantal
explosies in brand geraakt. Ruim
duizend brandweerlieden bonden dc
strijd aan met het niets ontziende
vuur. Zware rookwolken maakten
het werk van de brandweer extra
zwaar. Het was niets bekend. Vol
gens een bericht van het Franse
persbureau a.f.p. van vanmiddag zou
het aantal doden en vermisten rond
de dertig liggen. Ongeveer tachtig
mensen zouden met brandwonden in
ziekenhuizen in Lyon zijn opgeno-
Vakbondsleider
in staat van
beschuldiging
NEW YORK De staking bij het
openbaar vervoer in New York ver
oorzaakte gistermorgen en aan het
begin van de middag weinig onge
rief, maar toen tegen de avond de
kantoren uitgingen en iedereen te
gelijk naar huis wilde, was de chaos
in de Newyorkse straten compleet.
Alle bruggen en tunnels waren ver
stopt met personenauto's die zich de
stad uitworstelden. De voornaamste
verkeersaders naar het hart van de
stad, vooral de wegen naai- de voor
steden Brooklyn en Queens, waren
afgestampt vol. De wagens reden er
bumper aan bumper.
Toch waren honderdduizenden New
yorkers gisteren niet naar hun werk
gegaan, waarmee zij gehoor gaven aan
het advies van burgemeester Lindsay.
Hij vroeg zijn stadgenoten liever thuis
te blijven dan met de eigen auto naar
het werk te gaan. Het verkeer op de
hoofdwegen naar Manhattan werd al
Staking van het openbaar vervoer
in New York bracht een voor die
stad zeldzaam verschijnsel, hier op
de Brooklynbrug gefotografeerd:
een eenzame fietser temidden van
de duizenden die zich te voet naar
hun werk begeven.
vroeg druk, maar later werd het nor
maal voor een werkdag. De verkeerspo
litie liet weten dat het niet nodig was
nietsessentiële voertuigen uit Manhattan
te weren, een maatregel die de burge
meester had geopperd.
De vakbond van het gemeentelijk
voerspersoneel, die 35.000 leden telt, heeft
de staking georganiseerd om kracht bij
te zetten aan de eisen inzake een loons
verhoging van dertig procent en een
vierdaagse werkweek van 32 uur. Deze
eisen zijn zondagavond echter drastisch
afgezwakt, maar de directeur van het
vervoerbedrijf ging daar niet op in.
gebaar van de vakbond was volgens
hem niet te goeder trouw.
Het is de eerste volledige staking bij
het Newyorkse openbaar vervoerbedrijf
in zijn 300-jarig bestaan. Tot het laat
ste ogenblik heeft niemand willen ge
loven dat het zover zou komen. In de
30 jaar dat hij aan het hoofd staat van
de vakbond van vervoerspersoneel had
Michael Quill steeds de uiterste maat
regelen vermeden.
Keus
Intussen is Quill voor de keus ge
plaatst de staking vandaag te beëindi
gen of de gevangenis in te gaan. Rech
ter Geiler van het hooggerechtshof heeft
Quill en acht andere vakbondsleiders
beschuldigd van minachting van het hof
door niet te voldoen aan een bevel, waar
bij de staking werd verboden.
De Newyorkse advocaat Kearney
heeft tegen Quill een eis tot schade
vergoeding van 25.000 dollar inge
diend omdat deze een onwettige sta
king heeft afgekondigd. Doordat er
geen bussen en treinen reden bleven
zijn cliënten nu weg. Wint Kearney
deze zaak, dan staat voor acht mil-
I norschot van f7,50
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT Het bakkerijpersoneel
krijgt met ingang van deze week f ".50
loontoeslag in afwachting van het de
finitief van kracht worden van de
nieuwe cao.
Partijen bereikten overeenstemming
over een loonsverhoging van 7 pet en
nog een extra optrekking van de lonen
met 6 pet tengevolge van een bestaande
loonachterstand. De vak.-toeslag wordt
van 4 op 6 pet gebracht. De huurcom-
pensaties en de waarderingstoeslagen
worden in de cao verwerkt en boven
dien start men met een nieuw systeem
van functiewaardering. De nieuwe cao
krijgt een looptijd van 15 maanden.
Een definitieve beslissing over dit fi
nancieel nogal ingrijpende contract wordt
niet verwacht voor eind februari. De ri
goureuze broodprijsververhoging, die de
bakkers noodzakelijk achten en die aan
zienlijk uitgaat boven de door de minis
ter toegestane verhoging per 1 januari
steunt mede op de aanzienlijke kosten
stijgingen die een gevolg zijn van de
nieuwe loonsverhogingen.
Voor het winkelpersodneel in het bak
kersbedrijf werd nog geen overeenstem
ming bereikt. Voor de toekomst wordt
gestreefd naai- een enkele cao zowel voor
het bakkerij- als het winkelpersoneel.
REYKJAVIK Een piloot heeft ont
dekt dat voor de zuidkust van IJsland
na vulkanische uitbarstingen een nieuw
eiland is ontstaan. Het is honderd bü
vijftig meter groot
WIJSHEID
De nieuwbenoemde hoofdlegerpre-
dikant, ds. J. Drost, heeft ruime er
varing, zowel in het leger als in de
interkerkelijke verhoudingen. Zij
zal hem van pas komen op de moei
lijke post waarom hij niet heeft ge
vraagd, maar waarvoor hij is aan
gewezen. Dit laatste, naar onze in
druk, in meer dan één zin.
Hoe moeilijk de post is, hebben de
controversen bewezen die naar bui
ten zijn gekomen. Afgezien van de
vraag of daarbij door allen steeds
de nodige wijsheid is betracht, het
ging om wezenlijke zaken, wel in
staat de gemoederen gaande te ma
in onze samenleving kunnen ook
conflicten hun functie hebben. Al
was het om het besef aan te scher
pen dat niettemin het leven voort
gang dient te hebben. Wij wensen
de nieuwe hoofdlegerpredikant gaar
ne de wijsheid toe die hij zal be
hoeven. en voorts aan allen begrip
voor zijn moeilijke maar noodzake
lijke taak.
OVERGANG
Als burgers van een democratische
staat behoren wij ook de ontw'kke-
lingen binnen het partij we-"-* met
belangstelling te volgen. Uit oog
merk leze men in dit numrier het
gesprek van onze parlementsredactie
met een vooraanstaand PSP'er.
De communistische partij ten on
zent heeft in de loop der jaren nogal
wat veren moeten laten. Telkens
weer hebben teleurgestelden haar
vaarwel gezegd.
In deze teleurstelling zit altijd iets
van tragiek. Men is van idealisme
bezield geweest, maar vond Xtar-
voor geen ruimte. Sommigen blij
ven dan politiek dakloos, anderen
zoeken een onderdak elders. Of in
dit geval de PSP zal bevredigen,
moet worden afgewacht. Ook trou
wens, of de PSP zelf in de nieuwe
aanwinst voldoening zal vinden. De
vroegere communisten zijn over het
algemeen uitgesproken figuren.
Ook buiten de PSP zal dc uitwer
king van deze overgang aandacht
krijgen.
KRANT
OP enigszins oorspronkelijke wijze
heeft gisteren onze redactie de le
zerskring die zozeer op haar is
aangewezen de goede wensen
aangeboden voor het nieuw begon
nen jaar. Het was, zoals zal zijn op
gevallen. een nogal respectabel ge
tal. Inderdaad, er komt wat kijken,
zal de lezer dagelijks worden voor
zien van de informatie die hij en
zij behoeft. En toch is ook die
omvangrijke redactie nog maar
één van de schakels in de ingewik
kelde organisatie van de hedendaag
se krant.
Naast haar voegen zich al die ande
re afdelingen: de abonnementen en
advertenties, van administratie, tech
niek en expeditie. En in nog wij
der cirkel onze honderden corres
pondenten, agenten en bezorgers.
Geen afdeling kan worden gemist,
wil de krant beantwoorden aan haar
doel: de lezer snel. betrouwbaar en
onderhoudend te informeren.
Coster, uitvinder en ontdekker van
de boekdrukkunst, zou vreemd heb
ben opgezien bij de uitgroei van zijn
vondst.
(VIA EARLY BIRD)
met emigranten in VS
(Van onze radio- en t-v-redactie)
HILVERSUM ,.Hoe je daar nu zo
gauw achter gekomen bent. weet ik
niet", zegt Dick van Bommel, „maar ja.
als je het mij vraagt.-., het is v
We hebben een heel vaag plannetje
om na de finale van „Interland'' nog
een spectaculaire slotuitzending tc
maken: een wedstrijd tussen Neder
landers en Belgen in eigen land en-..
Nederlandse en Belgische emigranten
in Amerika. En dat in een directe
uitzending via Early Bird. Als het ten
minste te verwezenlijken is, dat dolle
„Ik zog je eerlijk hot idee is niet
van mij, maar van mijn BRT-collega
joen andere Newyorkers de weg open Nest Jansen. We zaten te praten over de
tot het indienen van soortgelijke eisen. wenselijkheid van een stunt aan het eind
(Van een onzer redacteuren)
UTRECHT De werving van de
buitenlandse arbeiders moet niet
zonder meer gehandhaafd blijven.
Het is evenmin gewenst dat men
niets doet tegen de spontane toe
loop van arbeiders uit andere lan-
is het standpunt van het overleg
orgaan van de drie vakcentralen. Men
wijst op de onzekerheden, die er ten
en van de werkgelegenheid, na de
massale ontslagen van de afgelopen we
ken, bestaan. Verder herinnert het over
legorgaan dat zich keert tegen de opvat-
.•an de Raad van Nederlandse Werk
geversbonden aan de toenemende moei
lijkheden op het gebied van de huisves
ting en de maatschappelijke begeleiding
van de buitenlandse gastarbeiders.
Deze zienswijze van de vakcentralen
wordt gepubliceerd in het officiële or
gaan van het Nederlands Katholiek Vak
verbond, „Ruim Zicht". Uit deze publi-
katle blijkt, dat de vakcentralen reeds in
augustus dc aandacht van de regering
voor deze kwestie hebben gevraagd.
Nu heeft het overlegorgaan de rege
ring laten weten, dat het dringend ge
wenst is het bestaande toelatings- en
werkvergunningsbeleid in verband
met de zogenaamde spontane toeloop
in nadere overweging te nemen. Een
goed gecontroleerd wervingsbeleid is
noodzakelijk om excessen te voorkomen.
Ten slotte wordt de vraag gesteld, of
van de quiz. Ineens zei Nest: ,,Een quiz
tussen Europa en Amerika over Early
B:rd. We waren ineens allemaal enthou
siast. Maar er zijn 'n hoop bezwaren. Om
te beginnen kost het veel geld. En dan:
een stuk organisaitdel".
„En jullie denken aan de Nederlands
sprekende kolonie in Detroit?
„Dat weet je dus ook al. Ja, daar
kwam Nest ook mee aan. We weten wel.
dat daar veel Nederlanders en ook Bel
gen zitten, maar we moeten eerst on-
aerzoeken of de aantalsverhouding juist
„Jullie gaan er dus eerst op uit om
dat te onderzoeken?".
„Natuurlijk, dat moet. Bovendien ken
nen ze daar het programma helemaal
niet. dat moet je dus inleiden en verto
nen. maar met dan nadat we alle moge
lijkheden met die satelliet hebben onder
zocht en ook eoht een gemeente in Ame
rika hebben vastgesteld. Maar we welen
nog niet eens. wanneer we ervoor naar
Amerika zuilen gaan; we hebben er pas
een gesprek over gehad. Dan moeten
we nog noren, wat onze BRT- en NCRV-
bazen zeggen. Vergeet vooral die hoop
geld niet. En als het eenmaal zou kun
nen doorgaan, moeten er toch ook weer
organisatoren naar Amerika. En we
moeien nog eens medewerking van een
Amerikaanse tv-maatschappij hebben...,,
„Weet je. dat ZDF in Duitsland in
maart de quiz „Het gulden schot" via
Early Bird met Amerika gaat spelen?".
„Nee Is dat zo? Dan zijn zij in elk
geval de eerste, maar wij zijn los van
de ZDF op de gedachte gekomen".
..Wanneer zou „Interland" eventueel
kunnen doorgaan?".
„Aan hert eind van het seizoen. Niet
voor mei. We gaan tot eind april door
met Nederland—België zoals hot nu is".
„Maar je hebt tc rekenen met zes uur
tijdsverschil".
„Dat is een van de dingen, die we al
hebben bekeken. Als het bij ore avond
is het daar namiddag, dan moeten ze
maar vrij voor nemen", zegt Dick
BommeL
