Chicago-roof
Ramp bij Saas Fee
Explosie op Rona Star
MEL WE LEI USE COL'RAM
VRIJDAG 31 DECEMBER 1965
DE GEBEURTENISSEN
DE MENSEN
Gemaskerde en gewapende bandieten ver
moedelijk Algerijnen pleegden een brutale
roofoverval in Chicago-6tijl op de Amro-bank
in Tilburg. Op de kop af zeven minuten had
den zij nodig om de buit van negen ton in
twee in Rotterdam gestolen Citroëns te laden.
Nog een tien minuten later waren zij al in
België. Alle naspeuringen ten spijt vond de
politie geen enkel aanknopingspunt over de
verblijfplaats van de rovers en hun buit.
Ruim een maand later kreeg de Amro-bank
in Dongen bezoek van inbrekers. De diefstal
was een peuleschilletje: de achterdeur van het
gebouw stond open, de boekhoudkast was niet
gesloten en de zg. kleine kluis ook niet...
Twee schietende mannen deden op 11 no
vember een overval op het postagentschap aan
de Fahrenheitsingel te Amsterdam. Zij stalen
twee postzakken met 850. Nog geen twee
weken later werden zij na een intensief buurt
onderzoek gepakt.
Meer dan honderd Zwitserse en Italiaanse
arbeiders werden op 30 augustus bedolven
onder een gigantische ijsmassa, die bij het
Zwitserse wintersportplaatsje Saas Fee van de
Allalin-gletsjer brak. De mannen, bezig met
de bouw van een stuwdam, werden volkomen
verrast. De herrie van hun machines overstem
de het lawaai waarmee de tientallen tonnen
wegende ijsklomp naar beneden kwam.
Grote gebieden van Oost-Pakistan waren dit
jaar twee maal het toneel van natuurrampen.
Medio december werden tal van kustprovin
cies overvallen door een vloedgolf. Het aantal
doden werd op meer dan 25.000 geschat. In
mei teisterden wervelstormen dezelfde streek.
Er werden toen 5.500 doden geteld. Vijf mil
joen mensen werden dakloos: vijftigduizend
stuks vee gingen verloren.
In de late avond van 15 juni. tegen het
middernachtelijk uur, ontplofte een der tanks
van de Noorse tanker Rona Star. die ligplaats
had genomen bij Verolme Cleaning op Rozen
burg. De ontploffing ging gepaard met een
zware knal, die tot in Den Haag en Zwijn-
drecht te horen was. Een brand, die vrijwel
gelijktijdig uitbrak, zette het gehele midden
schip in vuur. Wat van stonde af aan werd
gevreesd, werd later bewaarheid. Zestien men
sen. die op het schip aan het werk waren,
verloren het leven. Een groot aantal werd
gewond.
Vier maanden later voer de Griekse coaster
Akti met een brandende lading de Nieuwe
Waterweg binnen, daarbij geassisteerd door
vier sleepboten. Die zondagmorgen 17 oktober j
stonden honderden nieuwsgierigen in Den
Hoek, per auto en ook per trein daarheen
gereisd nadat het ANP 's morgens het bericht
van de brand had doorgegeven. De Akti werd
de Elbehaven «Europoort! binnengesleept. Ge-
tracht werd het vuur te blussen maar tijdens j
het blussingswerk kapseisde het schip
stuurboordzijde.
De Nederlandse kleuters namen in
september afscheid van hun trouwe
televisievriend Barend de Beer, die
met Klaasje en Pimpernel van het
scherm verdween.
Onze jongste jeugd vond het hele
maal niet leuk, dat de goedmoedige
dikbeer wegging, maar gelukkig
kreeg zij een goede vervanger in
Klaas Vaak. die elke avond om zeven
uur een nieuw verhaaltje-voor-het-
slapen-gaan meebrengt.
"Het was in het begin even
maar geen kleuter zou het g
mannetje nu nog willen missen.
Rhodesië werd het afgelopen jaar
een nieuw probleemgebied in Afrika
nadat Ian Smith in november de ban
den met het moederland Engeland los
maakte en het land eenzijdig onafhan
kelijk verklaarde. Verscheidene pogin-
_gen van premier Wilson om hem van
deze plannen te weerhouden liepen
op niets uit met het gevolg, dat Lon
den, gesteund door het hele Gemene
best een economische boycot begon
tegen de nieuwe republiek. Hoewel
massale onlusten tot nu toe uitbleven,
blijft de situatie explosief. De meeste
Afrikaanse landen hebben fel gepro
testeerd en gedreigd de betrekkingen
te verbreken (sommigen deden het
al) met Engeland als dit land niet
snel een einde maakte aan het be
wind van Smith.
DE VOORUITZICHTEN
Sir Winston
Na tien dagen daarvoor door
beroerte te zijn getroffen overleed op
24 januari 90 jaar oud de grote
Britse oorlogsleider Sir Winston Chur-
chiU. Honderdduizenden namen
afscheid van de staatsman, wiens ziek
bed velen zelfs 's nachts op straat had
gehouden. In de Westminster Hall,
waar het stoffelijk overschot drie da
gen lag opgebaard defileerden n
300.000 mensen en de staatsbegrafenis
werd via de televisie door niet nr
der dan 350 miljoen kijkers gevolgd.
Na de indrukwekkende uitvaartplech
tigheden in St. Paul's, o.a. bijgewoond
door Koningin Juliana en Prins Bern-
hard, werd het stoffelijk overschot
slechts in het bijzijn van de naaste
familie ter aarde besteld op het kerk
hof van St. Martin's in Bladon.
Violtf Liuzzo
Dramatisch aoogtepunt van de ook
dit jaar niet uitgebleven rassenonlus-
ten in de V.S.: ae laffe moord op de
blanke mevrouw Viola Gregg Liuzzo
door leden van de Ku Klux Klan. De
moord werd gepleegd na afloop van
de grote vrijheidsmars van Selma
naar Montgomery, hoofdstad- van
Alabama, waaraan zij had deelgeno
men. Duizenden negers en blanken
marcheerden de 80 kilometer lange
weg onder leiding van dr. Luther
King om gouverneur Wallace een peti
tie aan te bieden, waarin werd gepleit
sor gelijke burgerrechten. De gou-
;rneur volhardde echter in zijn star-
i houding en wilde de petitie niet in
ontvangst nemen. De enkele dagen
later volgende moord schokte de we
reld. President Johnson beschuldigde
de Klan. Maar een einde aan het tries
te rassenvraagstuk was er ook niet
mee gekomen, want nog in augustus
braken onlusten uit in Los Angeles:
doden, gewonden en een zeer grote
schade.
Albert Schweitzer
In het ziekenhuis van Lambarene.
het levenswerk, dat hij met eigen han
den opbouwde, overleed op 4 septem
ber dr. Albert Schweitzer, de rimboe
dokter van Afrika. Hij bereikte de
leeftijd van negentig jaar.
Dr. Schweitzer heeft tot de verbeel
ding van miljoenen mensen gespro-
en met zijn voorbeeld zeer velen
geïnspireerd, ook hun leven geheel
belangeloos in dienst van de mede-
nens te stellen.
Als arts had dr. Schweitzer de
grootste bekendheid. Hij blonk ook op
andere terreinen uit, als theoloog, filo
soof en organist.
De 32-jarige Zwitserse arts Walter
Munz zet het werk van dr. Schweit-
in Lambarene voort.
De situatie in Vietnam heeft zich iu het afgelopen jaar zodanig ontwik
keld. dat voor het volgend jaar slechts met een voortzetting en wellicht ver
dere uitbreiding van de strijd rekening kan worden gehouden. Slechts wan
neer de Sowjetunie en de Verenigde Staten er elk in hun eigen belang
in slagen. Noord-Victnam van communistisch China los te weken, kan er
van een vreedzame oplossing van het Vietnamese
conflict sprake zijn. Het is echter de vraag, of het
daar al niet te laat voor is.
Helaas heeft het Vietnamese conflict een nadelige uit
werking gehad op de toenadering, die sinds de Cubaanse
affaire tussen de Verenigde Staten en de Sowjetunie
werd nagestreefd. In Peking heeft men er belang bij.
dat er een eind komt aan deze toenadering. Vandaar, dat
het geen eind wil maken aan de strijd in Vietnam.
de c
In Azië blijven voorts het geschil tussen India en Pakistan over Kasjmi
munistische activiteiten in Laos en de Indonesische confrontatiepolitiek tegenover I
Maleisië de aandacht vragen. De strijd om Kasjmir zal opnieuw oplaaien, al wordt
niet verwacht, dat nog eens naar de wapens za! worden gegrepen. De jongste ge
beurtenissen in Indonesië zullen er wellicht toe leiden, dat geen oorlog met Ma
leisië zal worden geriskeerd.
Evenals in andere gebieden van de wereld zal
het probleem van de kernbewapening in het ko
mende jaar een belangrijke rol spelen in Europa
Oorzaak daarvan is het streven van de Westduit-
se regering, op de een of andere wijze medezeg
genschap te krijgen over het gebruik van kern
wapens in geval van nood. Een Russisch-Ameri-
kaans akkoord over het voorkomen van uitbrei
ding van het aantal kernwapens bezittende landen
lijkt niet langer tot de mogelijkheden te behoren.
In Afrika zullen Rhodesië, Zuid-Afrika en de
Afrikaans: gebieden van Portugal (Angola en Mo
zambique) nog meer de aandacht opeisen, dan de
onderlinge twisten tussen de jonge Afrikaanse sta
ten. Dë houding van de blanken in Rhodesië zal
•en ongunstige uitwerking hebben op het vreedza-
mtt samenleven van de verschillende rassen.
't Was me het weertje wel, dit jaar. Tienduizenden
vakantiegangers, die naar strand oj bossen waren gegaan,
zagen hun vrije weken verregenen. Toeristen, die dach
ten over de grens mooi weer te vinden, kwamen be
drogen uit. want grote gebieden van Zuid-Duitsland.
Zwitserland. Oostenrijk en Italië kampten enkele malen
met ernstige watersnood als gevolg van de langdurige
regenval waardoor rivieren buiten hun oevers traden.
De Vierdaagse «49ste) in Nijmegen was een trieste bedoe
ning. Drie dagen stortregende het: alleen op de dag van de
finish scheen de zon uitbundig. Niet de blaren, maar stijve
spieren zorgden dit jaar voor de meeste uitvallers.
..Nederland in natte hoek waar regenvlagen vallen. Herfst
blijft voorlopig nog", stond er op 12 juli in onze krant. Maar
met de herfst kwam ook het mooie weer niet lang
overigens, want na de laatste zonnige zondag begon het
plotseling flink te vriezen. Gladde wegen en sneeuw legden
vooral in het noorden het verkeer lam. Toen volgden
regen en zware stormen. Abnormaal hoge waterstanden ver
oorzaakten overlast in Friesland en de Gelderse Vallei. Opge-
zwiepte golven beukten onze dijken. In de Biesbosch werd
twee keer de noodvlag gehesen, toen het water de polders
binnenstroomde.
Commando-wisseling
Mr G. E. van Walsum trad in februari af als burgemeester
van Rotterdam. In de heer W. Thomassen begroette de Maas
stad in april haar nieuwe eerste burger. Hij nam het roer
over, terwijl de stad midden in een financiële crisis zat. Voor
paginanieuws was in mei he* besluit van de regering, in
Rotterdam een medische faculteit te stichten. De stad moet
er overigens met het verlies van de Ahoy'- en Energiehal een
groot offer voor brengen.
Taxi-terrenr
Rotterdam leefde In april twee weken onder taxi-terreur.
Voorbereid door enkele nachtvergaderingen werd op 1 april
gestaakt. In het begin waren bet slechts de taxichauffeurs
De huurwagenrijders (van de grote centrales) werd het
rijden belemmerd. In de loop van de dag en de daarop
Twee kerkelijke onderwerpen hebben dit jaar de wereldpers bezig ge
houden: Het Vaticaans concilie met de reis van de paus naar New York en de
radicale theologie van jonge Amerikaanse en Duitse theologen, die spreken
van „God is dood." Het concilie heeft de ramen van het Vaticaan niet zo wijd
opengegooid als paus Johannes XXIII wel wilde, maar ze staan wel op een
kier. De radicale jongeren geven de indruk dat ze bezig zijn het hele huis af
te breken omdat ze maar niet genoeg kunnen krijgen van de „frisse lucht".
Mensen
Dit jaar moesten vier mannen van wereld
faam hun werk afsluiten, twee theologen die
zich vooral op filosofisch en twee die zich voor
al op het practisch vlak van het kerkelijk werk
bewogen: Martin Buber schonk de kerk een
prachtige vertaling van het Oude Testament,
Paul Tillich bracht na Barth de filosofie weer
terug in de theologie, Schweitzer was de zende
ling van de daad, Hendrik Kraemer riep de ge
lovigen op tot de daad.
Oecumene
Keren we de blik naar Nederland, dan blijkt
dat in de verhouding tussen Rome en Reformatie
veel verbeterd is, zonder de verschillen weg tc
nemen, maar dat de protestantse kerken onder
ling maar moeilijk de weg naar elkaar kunnen
vinden. De verhouding tussen de Hervormde
Kerk en de Gereformeerde Kerken werd er niet
beter op. Hoofdoorzaak was het conflict binnen
de Commissie voor Interkerkelijk Overleg Militairen (CIO-M). dat leidde
tot het heengaan van hoofdlegerpredikant ds B. A. Bos. De Oecumenische
Raad zocht moeizaam naar een nieuwe vorm van samenwerking, zonder die
reeds te vinden. De achttien klaagden dat hun voorstellen zo weinig weer
klank vonden en de christelijke gereformeerde synode weigerde waarnemers
Constitutionele crisis uit te wisselen met de gereformeerde synode.
volgende nacht werd de staking echter algemeen. Veertien
dagen heeft het geduurd voor er een overeenstemming was.
In die tijd is het vaak tot handgemeen gekomen, zijn spijker
planken gebruikt en andere terreurmethoden die algemeen
werden veroordeeld.
Griekenland maakte deze zomer een ernstige constitutionele
crisis door. Er dreigde zelfs een burgeroorlog uit te breken,
nadat de jonge koning Constantijn de 77-jarige premier
Papandreoe aan de kant had gezet.
Blijder nieuws was de geboorte van het prinsesje Alexia,
het eerste kind van tiener-koningin Anne-Marie en de Griek
se vorst.
Rijnmond
Bewoners van 24 gemeenten in het Nieuwe Waterwegge
bied gingen woensdag 2 juni naar de stembus om de leden
van de Rijnmondraad te kiezen. De uitslag leverde behalve
de winst voor de Boerenpartij en de CPN geen spectaculai
re wijzigingen op. De proef van ARP en CHU om met één
lijst uit de komen sloeg bij de kiezers aan.
Casino's
Minister Samkalden (justitie) sprak krachtige taal,
toen hij eind oktober exploitanten van casino's, die in de
maanden daarvoor als paddestoelen uit de grond waren
gerezen, opdracht gaf onmiddellijk hun zaken te sluiten.
De sommatie had succes: de deuren gingen dicht. In de
zuidelijke grensprovincies moeten gokkers nu naar Duits
land dT België om geld te winnen (en te verliezen).
Scheepsramp
91 passagiers vonden de dood toen in november bij de
Bahama-eilanden het Amerikaanse toeristenschip Yar
mouth Castle in brand raakte en in de golven verdween.
De brand was ontstaan door een explosie in een van de
stoomketels.
Synodes
Het was een jaar van kerkelijke vergaderingen, maar niet van machtige
besluiten. De synode van de Gereformeerde Kerken (vrygemaakt) vergaderde
nog. maar vond geen oplossing voor het conflict-1964 over ds. A. van der Ziel
De synode van de Gereformeerde Kerken was vier weken byeen, maar stelde
vele belangrijke besluiten uit tot begin volgend jaar. De christelijke gerefor
meerde synode kwam al evenmin klaar. De synode van
de Gereformeerde Gemeenten weigerde het christelijk-
gereformeerde voorstel tot samenwerking maar nodig
de daartoe wel de Gereformeerde Gemeenten in Neder
land en de Oud-Gereformeerde Gemeenten uit. De eer
sten reageerden positief.
Concilie
Het concilie kreeg overweldigend veel aandacht, maar
liet in protestantse kring een zeker gevoel van teleur
stelling na. Ook de Nederlandse rooms-katholieken had
den op meer gehoopt. De reis van de paus naar New
York was voor de wereldpers een grote gebeurtenis,
maar zijn rede voor de Verenigde Naties voor velen een.
grote teleurstelling. Datzelfde geldt voor de encycliek
van paus Johannes, Mysterium Fide over de eucharistie
(avondmaal) die een ontwikkeling in protestantse rich
ting een halt toeriep.
Inn Smith
Mr. if. Albarda
De KLM rouwde dit jaar toen in
mei de tijdelijk president-directeur
mr. Albarda met zyn vrouw in Zwit
serland bij een vliegtuigongeluk om
het leven kwam. Hij immers was de
man, die de maatschappij na enkele
zeer moeilijke jaren weer nieuw le
ven had weten In te blazen. Lang
zaam maar zeker was verlies in winst
omgezet en het afgelopen jaar is die
winst opnieuw vrij fors gestegen. De
ze ruimere armslag bracht de maat
schappij ertoe een oud plan voor
uitvoering op tafel te brengen: een
binnenlandse luchtlijn. Na alle misluk
kingen in het verleden wil zij volgend
jaar beginnen met dagelijkse diensten
naar Groningen. Eindhoven en
Beek.
Dominggus
Indonesië protesteerde hevig, toen
de Nederlandse regering de Papoea
voetballer Dominggus Wawejai
(19), rechtsbuiten in het Indonesische
nationale elftal, toestemming gaf in
ons land de HBS af tc maken.
Toen de voetballers, die in Rotter
dam tegen Feijenoord hadden ge
speeld. naar Djakarta vertrokken,
was Wawejai spoorloos. Een tijdje la
ter (begin juli) kwam hij boven wa
ter; hij meldde zich bij de Rotterdam
se politie met het verzoek in ons land
te mogen blijven. Minister Luns zei
,ja" tegen de voetballer en „nee" te
gen het verzoek van Indonesië, Wawe
jai terug te zenden.
Tot nu toe hebben alle instanties
angstvallig hun mond gehouden over
de verblijfplaats van de jonge-
Barend de Beer