Zwarten niet altoos knechten
van blanken in Zuid-Afrika
NOURILAX
Kerkdiensten voor Leiden
en omgeving
il
Verwoerd heeft
opinie ten
gunste van de
zwartmensen
beïnvloedt*
Aanvoer ruimer, vooral
op wolvee-afdeling
Ruim 250 vogels op jaarlijkse
tentoonstelling; van .Avibus
5', tsrs
Tentoonstelling Herbert
Fiedler in De Lakenhal
-U
NIEUWE LEIDSE COURANT
4
ZATERDAG 18 DECEMBER 19é
(Van een
redacteuren)
NOORDWIJK AAN ZEE Als
twintigjarige jongeman trok Kees
Bamhoom twaalf jaar geleden naar
Zuid-Afrika. Nu is hij een maandje
met vakantie in Noordwijk met zijn
Zutdafrikaanse vrouw Dawn van
der Merwe en zijn drie kinderen: de
rnerjarrige Hetty, de tweejarige Jaco
bus en de elj maanden oude Grietje.
Moeder Bamhoom heeft kinderen en
kleinkinderen hartelijk verwel
komd, blij nu eens met z'n allen
kerstfeest en oud en nieuw te kun
nen vieren.
Kees Barn hoorn emigreerde des
tijds uit balorigheid. Hij was in mili
taire dienst, waar hij praktisch de hele
dag kamers aan moest vegen. Door
zyn emigratie ontkwam hy aan het
uniform. Naar Zuid-Afrika ging hij,
omdat de enige kennissen die hy bui
tenlands had. daar woonden en omdat
daar een soort Nederlands wordt ge
sproken.
Armoe
De beginjaren vielen niet mee. „Ik
heb het gehad, dat ik zondags m'n
laatste paar centen in het collectezak
je gooide en verder totaal aan de
grond zat. Ik was loodgieter, maar ze
werken daar heel anders dan hier,
zodat ik niet veel klaarmaakte. Uit
armoe ben ik toen naar de goudvel
den gegaan, waar een groot perso
neelsgebrek heerste en ze ledereen
konden gebruiken. Later begon ik een
bouwbedrijf, dat nu heel goed draait
met zo'n twintig witmensen en tachtig
zwartmensen als personeel. M'n broer
Jaap werkt ook bij me. Die is twee
jaar geleden naar Zuid-Afrika geko
men.
Spijt van mijn emigratie? Ja en
nee. Ik zou heit niehand aanraden,
maar ook niet afraden. Wanneer je
het in Nederland naar de zin hebt,
blijf er dan. Heb je het niet naar de
zin ga dan weg, want dan is het hier
toch ook niets. Maar je moet er wel
rekening mee houden, dat je een
beetje in een vacuüm komt te leven.
Ik heb twee levens waartussen een
breuk ligt. Mijn jeugd ligt in Noord-
wijk. Daar kom je niet van los, maar
m'n vrouw behoef ik er niet over te
vertellen, want die kan toch niet be-
grijpen, hoe wij hier leefden.
Aan de andere kant: wanneer ik nu
weer in Holland zou komen te wo
nen. dan zit ik met de tijd die ik in
Afrika heb doorgebracht. En van die
leefwyze kom je ook niet meer los.
Zodoende is het nooit helemaal goed.
Drang
Zeker, in Zuid-Afrika liggen ruime
mogelijkheden voor jongens die van
aanpakken weten. Maar is dat in Ne
derland dan niet zo? Wanneer ik hier
was gebleven, had ik misschien wat
minder geld en niet zo'n grote auto,
maar ik had hier toch ook een behoor
lijk bestaan kunnen opbouwen. Daar-
KOMT, VERWONDERT U HIER,
MENSEN
Openbare Kerstviering
morgen-avond 8 15 uur
Stadgehoorza a 1
Sprekers: ds EEKHOF. pater HEYNEN
ds MACKENZIE
Koorzang. Samenzang. Instrum muziek
behoef je dus niet te emigreren.
Ik heb echter altijd al de drang ge
voeld weg te trekken. Dat is een on
verklaarbare drang, waaraan je niet
ontkomt".
Wie Zuid-Afrika zegt, zegt apart
heidspolitiek. Hoe denkt Kees Barn-
hoorn daar over? „Ik bewonder deze
politiek niet. Zij is niet ideaal. Maar
wanneer er twee kwade mogelijk
heden zijn, kies je voor de minst
kwade. Geef die zwartmensen stem
recht, dan kunnen de witmensen met
alles wat ze hebben opgebouwd het
veld ruimen. De blanke minderheid
wordt onder de voet gelopen door
kleurlingen, die nog lang niet zover
zijn, dat ze een geordende samenle
ving kunnen leiden. Niemand kan
zelfmoord van ons vergen. Dat land
is van ons. Wij waren er het eerst
Hadden de Zuidafrikanen ten aan
zien van de zwartmensen indertijd de
zelfde politiek gevoerd als de Ameri
kanen tegenover de Indianen, wij had
den thans niet met dit probleem ge
worsteld. De Amerikanen roeiden de
Indianen nagenoeg uit. de Zuidafri
kanen gaven de zwartmensen een bord
ip en werk. Dat is het verschil.
Fout
Fout is natuurlijk, dat men tot voor
enige tijd in Zuid-Afrika gedacht
heeft, dat de zwartmensen voor altoos
de knechten van de witmensen zouden
zijna En die gedachte leeft nóg wel.
Het is juist de verdienste van de re
gering-Verwoerd in deze zienswijze
veranderingen te hebben gebracht.
Ik mag Verwoerd. Het Is een reu
ze kerel. Met grote geestkracht
en veel doorzettingsvermogen
heeft hij het overgrote deel der
Zuidafrikanen ervan kunnen over
tuigen. dat de zwartmensen ont
wikkeld moeten worden, dat hun
moet worden geleerd op eigen be
nen te staan, dat zii niet alleen
In de gelegenheid moeten worden
gesteld te studeren, maar daarna
ook de kans moeten krijgen een
functie te vervullen die met hun
kennis en capaciteiten in overeen
stemming is.
Verwoerd is erin geslaagd hiervoor
geld los te krijgen. Verwoerd heeft
kans gezien de blanken de eeuwige
dienstbaarheid van de zwartmensen
uit het hoofd te praten. Ik vind dat
een reuze stap vooruit en daarom
steun ik Verwoerd.
Het is logisch, dat Verwoerd in deze
omstandigheden niet behoeft aan te
komen met een voorstel tot volledige
gelijkberechtiging van zwart- en wit-
mensjei^ Paarvoog» ia df lijd niet rijn.
Niet wat de witmensen hsn ook niet
wat de zwartmensen betreft. Hooguit
kan men zeggen, dat de witmensen
eerder met de ontwikkeling van de
zwartmensen hadden moeten begin
nen. Maar dat is nu eenmaal niet ge
beurd en in de politiek moet men uit
gaan van de feiten.
T evreden
Als ik een zwartmens was die had
gestudeerd en ik woonde in Zuid-
Afrika dan zou ik misschien opstan-
Het gezin Bamhoom
dig zijn, omdat mijn ontplooiingskan
sen nog betrekkelijk gering zijn, al
hoewel aanzienlijk beter dan voordat
Verwoerd aan de regering kwam.
Maar er zijn nog maar weinig zwarte
intellectuelen. Het overgrote deel van
de zwarte bevolking leeft in veel be
tere omstandigheden dan het ooit ge
daan heeft en het is tevreden zolang
het niet wordt opgestookt. Mannen als
Albert Luthulie zijn hun tijd vooruit.
Ik realiseer me, dat aan de apart
heidspolitiek fouten en gebreken
kleven. Maar er is geen redelijk al
ternatief. Apartheid in de bussen? Ja
natuurlijk, anders ging ik niet meer
met de bus mee. Mijn zwarte voor
man rijdt vaak mee in mijn auto.
Maar.als hij zich niet zou hebben ge
wassen en zou stinken, kan ik tegen
hem zeggen: ga eruit en neem een
bad. Dat kan ik tegen mensen in de
bus of trein niet zeggen. En de apar
te kerken? Waarom zou ik schijn
heilig zijn. Doordeweeks voor apart
heid en op. zondag niet?
t oekomst
Waaï dit afles* op ta: uitdraaien?
Dat weet ik niet. Als ze twintig jaar
geleden tegen de witmensen hier had
den gezegd, dat ze over enige tijd
fikse bijdragen zouden uittrekken om
de zwartmensen tot zelfstandigheid en
op een hoger ontwikkelingspeil te
brengen, dan had men je voor gek
verklaard. Dat kon toen niet.
Hoe zal de politiek van de rege
ring in 1985 zijn? Misschien zodanig,
Herbert Fiedler leren we hier ken-
:n als een gedegen schilder, wiens
voorkeur blijlkJbaar uitging naar het
min of meer huiselijke genre. Land
schappen en andere onderwerpen
hangen op deze tentoonstelling althans
Overzicht Leidse veemarkt
LEIDEN In tegenstelling tot de vorige week, toen regen en storm een
goede handel in de weg stond, gisteren rustig en donker weer. De aanvoer
ders rekenden op een goede vraag. Of aan al die verwachtingen is voldaan
is een vraag die wij niet gaarne bevestigend zouden willen beantwoorden
men kan ook te veel verwachten. Maar meer nog dan het weer is de mond
en klauwzeer een dreigend gevaar, dat de gemoederen bezig houdt. Gis
teren gaf de veehandel te Leiden een beeld te zien vrijwel overeenkomend
met dat van de andere grote veemarkten deze week, mogelijk met een ver
schil nl. de grote aanvoer gisteren van wólvee (2300 stuks).
i handel op de gebruiksvee-
markt was iets levendiger dan vori
ge week, ondanks het feit dat de
aanvoer groter was. Jongvee, zoals
pinken en graskalveren, deden het
redelijk, naar onze gevoelens lagen
de prijzen niet lager. Notering:
melkkoeien 1000. 1250, 1375;
vare koeien f 750, f 1000. 1350.
De nuchtere kalveren blijven ma
tig bij de prijs. Er zyn er op het
ogenblik maar weinig aan de markt.
Vette kalveren. De aanvoer van
LEIDEN Onder grote belangstel
ling heeft de heer J. H. Goossen, voor
zitter van de Leidse club van vogellief
hebbers gisteravond in „Oosterkwar
tier" aan de Borneostraat de jaarlijkse
Avibus-vogelshotv geopend. De show
omvat ruim 250 kanaries, parkieten
e.d. Een aantal fraaie vluchten en nieu
we vitrines geven het geheel een kleu
rig en levendig aanzien. Als extra
attractie Is er een door de Leid se Aqua,
numvrienden ingericht aquarium.
Daar aan de expositie een kweek wed
strijd is verbonden, kende de jury (keur.
master. M van Woezik, C. H. Brok-
meijer. J. Broekhuizen en A. Doramer-
holt) de volgende prijzen toe.
Klasse I (zangkanaries Hazer 7.K. "SS
v. 4 vogel»)! A de Beer. J ercprijien
or kl. 3 (idem 1 vogel»): A de Beer. l<
kl. (Idem over). E.K.): A de Beer le
zepegmenteerd E.K. 'SS): J de Y^e»
Sm ie pr. en ereprijs (zllv. bonbonnlère-
i c> mevr. Van Cent. 3de pr..; kl- 11
Mderti overp. 7.KJ: E Rademaker, le
W. U (Idem open klasse): G NJevaai
en ïe pr.; W Zitman. Jde pr.: kl. IJ (Idem
nngeplgmenteerd E.K. O): J Broekmal
prA Teske. le pr.; A Laterveei
Berg. le pr.. kl. 15 (Idem open klasse):
d Kwartel, ere- en eerste pr.; J M
er. 2e pr.; G Nlevaart, le pr.; E A Teski
d Berg, extra ereprijs; kl. 22
- 1: G F
r.; kl. 24
a*se): mevr. J van der Horst,
(kuit- en vormkanaries): G F
en eerste pr.; J Broekman,
(paren trop. vogels E.K. '65)
ere- en eerste pr.; J Broek
man, le pr.; kl. 29 (idem overj. E.K.): A
Laterveer, le pr.^f
P N Marcells. 1«
kl. 31 (enkele trop. vogels); J Lefebre.
prijs (medaille NLC); le pr.: J Broekmj
erepr. en le pr.; mevr. J v d Horst, 3e pi
A Laterveer. 4e pr.. hl. 32 (idem overj
E.K): A Laterveer. le pr.; kl. 53 (Idem
open klasse): A Laterveer, le en 2e pr.;
kl. 17 (parkieten E.K. mevr. Jvd Horst,
«■reprlj* (legpenning B. en W. Lelden),
le pr.; kl. 39 (Idem open klasse): mevr. J
v d Horst, le pr.; J R de Jong. 2de pr.;
kl. 43 (agapornlden open klasse): A Later
veer, le pr.; kl. 43 (grote parkieten E.K.
#5): mevr. J van der Horst, ereprijs dee
pening L.D.) en le pr.; kl. 45 (lden open
klasse); A Laterveer; le pr.; ld. 4« (stam
men van 4 vogel»): J Broekman, erepr. en
le pr.; kl. 50 (twee kleurkanarles E.K. "85):
J Broekman, le pr.; afdeling vluchten en
vitrines: le pr. A Laterveer: 2e pr. P V
Marcells; 3e pr. C Teske. Waar niet vermeld
bestonden de prijzen uit diverse bekers,
standaards cn plaquettes.
Vandaag ls de expositie geopend^ van 1#
vette kalveren, hoewel iets meer dan
vorige week, was niet groot. Nog
wel met de feestdagen in het voor
uitzicht was de handel iets minder.
Alleen de allerbeste bleven op het
oude prijsniveau. Notering per kg
levend gewicht: f 3,50. 4. 4,25
Slachtvee. Nogal een ruime aan-
»er. De slachtstieren deden het re
delijk goed. De koeien brachten nau
welijks de oude prijs op. Toch was
wel vraag, maar de omzetten in
de slagerijen blijken tegen te val
len Notering: vette koeien f 3,25,
4,10, 4,50 per kg gesl. gewicht.
Wolvee. Een grote aanvoer. De
handel had aanvankelijk een stug
verloop. Het prijspeil bleef iets
onder dat van de vorige notering:
vette schapen 90. 110. 120;
vette lammeren f 100, 135, 155.
Varkens. Hier heerst over de
mond- en klauwzeersituatie grote
onzekerheid. Ondanks dat de uitvoer
daardoor deze week is verminderd,
bleef de prijs gehandhaafd. Slacht-
zeugen waren iets hoger in prijs.
Biggen en lichte varkens deden
het redelijk goed. De beste Holland
se biggen liggen vast in de markt.
Notering: zeugen f 300, f 375. 425:
lichte varkens 85, 95. 105; big
gen 54. 58. 62.
Kaas. Geringe aanvoer nl. 3 par
tyen Goudse kaas.
dat de Zuidafrikanen van nu het niet
zouden kunnen geloven. Misschien
ook niet. Wij leven thans en wij pro
beren er het beste van te maken. Wie
niet met een rassenprobleem zit,
heeft gemakkelijk praten".
LEIDEN
Herv. Gemeente Pieterskerk: 10.30 ds
Lamping jeugddienst Hooglandse kerk
geen dienst. Marekerk 10.30 dT Van
Haarlem van Waddinxveen. Oosterkerk
10 dr Schoonheim. 5 ds Kievit Bethle-
hemkerk 10 ds De Tombe (Leiden). Ma-
ranathakerk 9 ds Kloek, Koningskerk 10
ds Bouter. Bevrijdingskerk ds Kievit. 7
kerstfeestviering van de kinderdiensten.
Vredeskerk 10 ds Eekhof. Ver vrijz Herv:
Volkshuis 10.30 ds Wagenvoorde. Waalse
kerk Breestraat 10.30 ds Jospin van Am
sterdam. 3cad ziekenhuis 10 ds Maaskant,
Diaconessenhuis 10.30 ds Bijleveld van
Rijnsburg.
Geref Kerk: Zuiderkerk 10 ds De
Boer 5 ds Haverkamp. Petrakerk 10 ds
Pijlman Wassenaar. 5 dr Dronkert, Oude
Vest 10 ds V. d. Klaauw van 'sGraven-
zande. 7 ds Post. intrede als jeugdhaven-
pred'ikaivt. Mar kerk 10.30 dr Dronkert
5 ds Bovenberg. Bevr kerk 9 ds Boven
berg. 5 ds De Boer. Groenhoven 10 ds
Haverkamp. Zuiderkerk 3 dienst voor
doven.
Geref Kerk Vrijgemaakt: 10 en 5 ds
V d Haar.
Chr Geref Kerk: 10 leesdien6t. 5 dr
Velema onderwerp ..Het Evangelie in
een geslachtsregister".
Geref Gemeente: 10 en 5 ds De Gier
Den Haag.
Geref Gemeerote In Ned: 1130 en 530
leesd-.enst.
Evang Luth Gemeerote: 10.15 ds Gun
ning te Opgstgeest. volledige hoofddienst.
Remonstr Gemeerote: 10.30 ds Van
Goudoever van Hilversum.
Doopsgezinde Gemeente: 10.30 ds Van
Bilderbeek. 5 kerstfeest van de zondags-
Baptisten Gemeerote: 10 en 5 ds Reilirog
van Hengelo, dinsdag 7.30 bidstond.
Leger des Heils: heden 6.30 straatzang,
morgen 10 heil. samenkomst, 12 zondags
school. 6 45 openl. sam Gangetje. 7.30
verlossingssamenkomst o.I.y. brig en
mevr Drentje.
Oud-Ka-thoiieke Kerk: 9.45 hoogmis
LEIDEN De tentoonstelling die tot 24 januari een plaats heeft in de
Lakenhal is gewijd aan het oeuvre van de Duits-Nederlandse schilder Her-
bert Fiedler. Deze werd in 1891 te Leipzig als zoon van een uitgever ge
boren, verwierf in 1957 het Nederlanderschap en stierf op 27 februari 1962
te Amsterdam plotseling. Hij heeft een lange reeks werken nagelaten;
Meer dan honderd zijn door een Haagse verzamelaar bijeengebracht. On
geveer de helft hangt nu in de Lakenhal.
Burgerlijke stand
van Leiden
LEIDEN GEBOREN: Juan Ma
nuel. z v P F A Martinez Martinez
en M J Schrijver; Leonard us Fran-
ciscus, z v A H L G Timmerman en
J W van Trichit; Aart Pieter, z v H
C Hemker en C Boer; Richard, z v
W F den Os en J Teljeur; Manfred
Luwdig, z v M L Schermer en M J
M Wagenaar: Swan Houw, z v H T
Liem cn D I N Tan; Theresina Wil-
helmina Theodora Johanna, d v H J
A Hilders en A I H Leune; Ronald
Johannes Maria, z v J J C Butter
en C T M Walraven: Ruud. z v A
H Verschuur en P G C van der
Sluijs: Brigitte, d v J Distelvelt en J
C Leuering; Johannes Hendrik, z v
J Spijker en S M de Geuus.
ONDERTROUWD: P G Huisman
en M J C A van Leeuwen; GAT
Bruinsma en M J T Amting; J F A
G Koning en J M L F Coppes; J C
Plu en J M Lagerman: C J Bleij-
enberg en C M Laterveer: E W Wal-
aardt Sacré van Lummel en J C S
Kooreman; G H H Bosker en M van
Harten: J G Metten en M A van
der Vaart; C H M Mentink en P J
M Bavelaar: C Cornet en J Hoppen
brouwer; J Bennirog en F J Plu; J
H Kampert en M G Jansan: J IJzer
man en E Bakker; N van Biemen
G Borgerding: H P Devilee en H A
Heetveld; A Busscher en M S Bek-
ker; J J Seelbach en U K Badorf.
CEHUWD: A J Dijkstra en E L
Tucker: A Buyzer en L M S van
OVERLEDEN: J Robbers. 93 jaar.
mar>: N E Peet. 8 jaar. dochter; N
Imthorn. 57 jaar. vrouw; W Zwaan.
77 jaar vrouw; N A van der Kee-
mel, 74 jaar. wed van C J de Neef:
M Dubbeldeman. 56 jaar. echtgenote
van J A Pont; J van Diest. 78 jaar.
Veel Mohammedanen
in Noordwijk
NOORDWIJK Het aantal Mo
hammedanen in Noordwijk is nog
nooit zo groot geweest. Wie de lijsten
van ingekomen personen van de laat
ste tijd bekijkt, komt tal van buiten
landse namen tegen, zoals Sahli Mo-
hamed ben Abdelmeis. Houmand
Ahmed, Mohamed ben Keddouz Mo-
hamed, Infadel. Bekkali enz., enz.
De meesten van hen zyn regelrecht
afkomtig uit Marokko, anderen komen
uit Duitsland, Frankrijéc. Italië en Bel
gië waar zij eerder hun geluk als bui
tenlandse arbeidskrachten hebben be
proefd. Praktisch allemaal zijn het
fabrieksarbeiders, die in de nabij ge
legen steden werken. Zij zijn voor het
merendeel in pensions ondergebracht.
werkt zacht en zeker bij verstoppingsproblemen
weinig. Zijn kleuren zijn over het al
gemeen donker maar gloedvol, met
kennelijke voorliefde voor blauwe en
paarse tinten.
Streng-reailistisch en figuratief in
zijn beginperiode, komt hij later tot
veel eenvoudiger vormgeving. De
vorm vervaagt en hij neemt dan zijn
toevlucht tot deformaties, zonder daar
bij echter tot het uiterste te vervallen.
Bovendien past hij het ritme van be
wegende voorwerpen dikwijls aan de
gehele compositie aan, waardoor het
ritme van het werk soms wezenlijk
wordt versterkt, al is hij daar niet al
tijd even gehlckig in geslaagd. Een
goed voorbeeld is het doek „Frederiks-
pleim", waarin hij de spuitende fon
tein ritmisch in evenwicht brengt met
de gebogen armen van de lantaarnpa
len.
In zijn vele portretten geeft hij blijk
van een realistische maar ook wel
mildie kijk op zijn personen. De zelf
portretten tonen hem echter als een
mens met vele uitdrukkingen, wel
licht met complexen, die hij dan ook
eeirtijk toont.
Het in de Lakenhal getoonde werk
is niet altijd even sterk van karakter.
Soms lijken het niet meer d'an vluch
tige schetsen. Andere schilderijen
echter tonen een gedegenheid van af
werking, die indringend werkt.
W. Prins
Postdienst op 24 en
31 december
LEIDEN Op vrijdag 24 en 31 de
cember zal de postdienst i.v.m. de
feestdagen in enigszins gewijzigde
vorm worden uitgevoerd. De geld-
loketten zullen om 15 uur worden ge
sloten. De op vrijdag gebruikelijke
verlenging tot 19 uur komt te verval
len.
De laatste lichting van de stadsbrie-
venbussen heeft plaats om 18 uur. De
laatste lichting aan het hoofkantoor
Breestraat wordt uitgevoerd om 20
Advies liuurkwesties
LEIDEN Binnenkort wordt een
algemene huurverhoging van kracht,
die een vrij gecompliceerd karakter
draagt. In dit verband verzoekt de
secretaris van de huuradviescommis
sies in de ressorten Leiden en Alphen
aan den Rijn ons mee te delen, dat
men zich met betrekking tot huur-
kwesties kan wenden tot zijn secreta
riaat gevestigd aan de Hooigracht 14-
16 te Leiden, telefoonnummer 30620.
Inlichtingen kunnen schriftelijk dan
wel mondeling worden verkregen.
Voor mondelinge inlichtingen is het
secretariaat elke werkdag (behalve
zaterdags* geopend van 8.30 tot 10 uur
Levenslang voor
Belgische
kindermoordenaar
BRUSSEL De 27-jarige F E. is na
door de jury schuldig te zijn bevonden
aan moord met voorbedachte rade op een
kind van anderhalf jaar door de recht
bank in Gent tot de doodstraf veroor
deeld. Aangezien deze straf in België
niet meer wordt voltrokken, komt dit
vonnis neer op levenslange gevangenis
straf.
De dader heeft op 25 april een jongetje
ontvoerd en in de Schelde geworpen om
dat zijn moeder haar vriendschap niet
met hem wilde voortzetten.
kinderdienst, 5 vespers.
Adventkerk Leiden: zat 25 dcc 's mor
gens geen dienst. 3 tot 4 speciale kerst
dienst. voorg ds Van Ocrssanen
Evang Christengemeenschap: 10 en 5
de heer Dikkes.
Volle-Evangeliezending: 10 de heer
Zijlstra, dinsdag 8 de heer Van Veelen,
aula school Du Rieustraat-
Gemeente voor oorspr. Christendom:
7.30 prediking, Breestraat 64
ALPHEN AAN DEN RIJN
Herv Gemeente: Adventskerk 10 ds
Verwey. 6.30 ds Te Winkel van Bode
graven. Kruiskerk 7 ds Lefeber. Opstan-
dingskerk 10 ds Moen. 6.30 ds Verwey.
kapel Martha-stichting 10.30 de heer Van
Til. kerk Oudehoornseweg 10 ds Cadee.
7 ds Bogers en ds Cadee. jeugddienst,
medewerking koor N.P.B Sionskerk 9 30
ds Koudsfaal. 6.30 ds Korevaar van Rot
terdam. gebouw Onderweg wijk III. 10.
ds Vossers te Leiden.
Geref Kerk: Mar kerk 10 ds Wester-
veld. 5 ds Wijma. Salv kerk 10 ds Wijma.
6.30 ds Westerveld, donderdag 23 dec 7.30
in Herv Adventkerk irvterk dienst voor
doven, tevens kerstviering, voorg de heer
Madern. Noord 10 en 8 30 ds Minnema
van Leiderdorp
Geref Kerk Vrijgemaakt; 8 30 ds V d
Haar Leiden. 3.30 dienst.
Chr Geref Kerk: 9 30 dienst. 5 ds Kok.
Oud-Geref Gemeente: 9 30 en 4 lees-
dierosrt.
Leeer des Heils: 10 heiWgingssamen-
komst, comm Palstra. 7.30 samenkomst
o.l.v. kap V d Heu
Remonstr Gemeente: geen opgave.
Baotisten Gemeente: geen opgave.
TER AAR
Herv Gemeente 9.30 ds Stehouwer
Alohen. 6 30 ds Lindenburg.
Geref Kerk: 9.30 prof dr Schipper va
Amsterdam. 6.30 ds Heiner.
AARLANDERVEEN
Herv Gemeente: 10 ds Boogert. 7 ds
Van Duijne van Den Haag jeugddienst
Geref Kerk: 9.30 ds Deilhmers
Woubrugge. 6 30 ds V Hoek
Chr Geref Kerk: 9.30 dienst. 7 ds Den
Boer van Sassenheim.
BENTHUIZEN
Herv Gemeente: 9.30 en 6 dienst
Geref Gemeerote: 9.30 en 6 ds Harinck.
HOOGMADE
Herv Gemeente: 10 ds Broeyer.
HAZERSWOUDE
Herv Gemeerote: 9.30 ds Roetman
Gouda, 6.15 zang. 6 30 ds Koudstaal
Oudshoonn, jeugddienst.
Geref Kerk: 9.30 ds Brink, 6.30 ds
Wijma van Alphen.
HILLEGOM
Herv Gemeente: 10 ds Rom van De
Kaag. 5 ds Brorosgeest, kantine Leeuwen
stein 10 jeugddienst.
Geref Kerk: 10 ds Boeijimga van Haar
lem, 5 ds Peddemors van Nieuw-Veronep
Chr Geref Kerk: 9 en 3 ds Van Dijk.
in gebouw achter Herv kerk.
Volle Evangeliezending: 3 evarog Zijl
stra van Gouda, donderdag 8 evamg Ver
steeg van Haarlem, Haven 50.
KATWIJÜ AAN DÉN'RIJN
Herv Gemeerote: dorpskerk 10 ds Ha
gen van Katwijk aan Zee. 5.45 ds V d
Berg Leiden, jeugddienst, Kapel N
Duinweg 10 en 6.30 d« Daa3, school Nar
cisstraat 10.30 de heer Vink van Katwijk
Geref Kerk; 9.30 ds De Vries van Kat
wijk aan Zee, 5 ds Van Beek.
KATWIJK AAN ZEE
Herv Gemeente: Nieuwe Kerk 10 ds
Bouman, 6 ds Makkenze van. Katwijk-
Rijn, Oude Kerk 10 ds Van Roaro, 6 ds
Boer, Ichituskerk 10 ds Pelleboer van
Rijswijk, 5 ds Lagerweij van Den Haag.
hulpkerk Hoornespolder 10 ds Vroeg in
de wey. 6 ds Hagen. Gr v Pr school 10
ds De Vos.
Geref Kerk: Voorstraat 10 ds Bakker.
5 ds De Vries, Piet Heinlaan 10 ds V
Beek. 5 ds Bakker. Zeehosp 6.45 ds V
Beek
Geref Kerk Vrijgemaakt: 10.30 en 5
ds Breen, 8.30 en 7 kand Veenhof van
Kampen.
Ohr Geref Kerk: 10 en 5 ds V d Ent.
Geref Gemeente: 10 en 5 leesdienst.
Geref Gemeente in Ned: 10 en 5 lees-
diensL
DE KAAG
Herv Gemeerote: 10 ds Bronsgeest van
Hillegom, 7 ds Wapenaar, Leimuiden.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Herv Gemeente: 10 ds Quak. 7 ds Heij-
mans van Aalsmeer jeugddienst.
Geref Kerk: 10 ds Toornvliet va
Bloemend aaL 7 ds Bovenberg. Leiden.
LEIDERDORP
Herv Gemeerote. dorpskerk 10 ds Hon-
nef, 3 en 7 kerstfeestvierirog jeugd, kerk
zaal Zijlkw 10.30 ds hr V d Hoek, ge
bouw Eikenlaan 10.30 jeugdkerk.
Geref Kerk: dorp 10 ds Smidt te Naald
wijk. 6.30 ds Van Drie kerkzaal Zijlkw
9 ds Van Rrie. 5 ds Smidt
LISSE
Herv Gemeente: grote kerk 10 ds
tinga. 7 ds Keuroing van Noordwijk
Zee. jeugddienst, Helv kapel 10 dr Steen
beek van Amerfoort.
Geref Kerk: 10 en 5 ds Van tHof
Haarlem
Geref Kerk Vrijgemaakt: 10 en 4.30 ds
Douma van Rijnsburg.
Chr Geref Kerk: 10 en 4.30 ds Biesm
Geref Gemeente: 10 en 4 ds Suyker.
[ich
Nieuwe methode
om zuigelingen
te redden
DEN HAAG Doktoren verbonden
aan de Nuffield Unit of Medical Gene-
ties van de Universiteit van Liverpool
(Noord-Engeland) hebben een nieuwe
methode ontwikkeld om rhesus-posi
tieve babies die geboren zijn ui.
rhesus-negatieve moeders te redden
van de bloedvernietigende ziekte
eryhroblastosis foetais.
Jaarlijks sterven honderden pas-geboren
zuigelingen hieraan. De nieuwe manier
is, dat men een moeder, die vatbaar is
voor deze ziekte, na de geboorte van een
rhesus-positieve baby een intra-musci-
laire injectie van antistofffen tegen rhe
sus-positieve cellen geeft Hierdoor wor
den de strijdige cellen uit haar bloed
stroom verwijderd en wordt voorkomen,
dat zij eigen antistoffen er tegen ontwik
kelt. Zo wordt zij veilig gemaakt voor
een tweede zwangerschap, waarna de be
handeling zo nodig kan worden herhaald. I
Oud-Geref Gemeente; 9.30 en 3 ]q
dienst, donderdag 7.30 leesdlenst.
Ned Prot Bond: geen dienst.
LEIMUIDEN
Herv Gemeente: 9.30 s Wapenaar.
Geref Kerk: 9.30 ds Schuring Alps
7 ds V Botten burg Noordwijk.
NOORDWIJK-BINNEN
Herv Gemeente: 10 da MeulendykJ
Castricum, 7 ds Lamping van LeiiJ
jeugddienst
Geref Kerk 9.30 ds Hofland Den ïty
5 ds V Bottenburg.
Ned Prot Bond: geen opgave.
NOORDWIJK AAN ZEE
Herv Gemeente: kerk 10 ds Keui^
dankstond voor gewas en visserij, i
Lapré, Sole Mio 10 ds Lapré.
Geref Kerk: 10 ds v Bottenburg, S,
Dekker.
Herv Evangelisatie: 10 en 3.30 ds
zer van Eethen.
NOORDWIJKERHOUT
Herv Gemeente: 10 ds Smits. 5 kej
feest zondagsschool en kimderkerk.
NOORDEN
Herv Gemeente: 9.30 en 7 ds v d Ka
Geref Kerk: 10 en 7 ds Wagenaar 1
Zwammerdam.
NIEUW VEEN
Herv Gemeerote: 9.30 ds Klusener, j
ds Boogert. Aarlanderveen.
Geref Kerk: 930 en 6.30 ds v Ho^
van Aalsmeer.
NIEUWKOOP
Herv Gemeente: 10 ds Jonkers j
zerswoude. 6.30 ds Oliemans.
Geref Kerk: 930 ds Hiensch, 6.30
Marais.
Chr Geref Kerk: 9.30 en 2 ds Kok
Alphen, H Avondmaal
OUDE EN NIEUWE WETERlN
Herv Gemeente: 9.30 ds De Jonge j
Zevenhoven. 3 ds Lalleman, jeugddiej
medew van koor.
Geref Kerk: 9.30 en 6.30 ds Verhooj
OEGSTGEEST
Herv Gemeente: Willibrodkerk
ds Verdank, medewerking van 1
koor, Pauluskerk 10 <Js Irlk, 7 ds Pi
van Leiden, H Avondmaal. Rijn!
10.30 de heer Wepther. zendingskape
wika De Vlieger jeugdkapel. Ver V
Herv, zie hieronder.
Geref Kerk: 10 en 7 ds Vegter.
Geref Kerk Vrijgemaakt: 8.30 e«
prof Doek es.
Ver Vrijz Hervormden: 10.30 d® B|
(OegStgeest).
RIJNSBURG
Herv Gemeente: grote kerk 10 ds 1
Gosliga. 5 ds Lekkerkerker Valkenbi
Bethelkerk 10 ds Groenewoud,
Gosliga.
Geref Kerk: Petrakerk 9.30 ds BiL,
veld, 5 ds v d Linde, RapenburgM
9.30 ds v d Linde, 5 ds Van Drie 1
derdorp, Mar kerk 9.30 ds Haspels
Amsterdam, 5 ds Bijleveld
Chr Geref Kerk: 10 en 6' ds De v£
H Avondmaal.
RIJNSATERWOCDE >a"sE
Herv Gemeente: 9.30 ds Lindenbutf?'iS£
Ter Aar, 7 ds De Leeuw van Boskfcl°o
Chr Geref Kerk: 9 30 dienst, 2.15 ds[.e£
Vries van Rynsburg.
SASSENHEIM leV"
Herv Gemeerote: 9 en 10.30 ds w®!1
vaart, 5 ds Van Achterberg van LeiaL
Geref Kerk: 10 d's Te Winkel. Swf,,
v d Berg, Voorhout, 7 ds Te Winke£nc
Chr Geref Kerk: 10 en 5 ds Den
Ned Prot Bond: geen opgave. L j
VOORHOUT rtap'
Herv Gemeerote: 10 ds Kooistra
Lisse, 7 geref dienst, ds Te Winkel.
VOORSCHOTEN |BO
Herv Gemeente: dorpskerk 10 ds
ering, 7 opvoering van kerstspel De i ~kr
van Bethlehem dbor Imperium te Savo
den. kapel Rijnd>-k 10 drs Van der C
kerk Hulp en Heil 10 ds Zijlstra.
Geref Kerk: 9, 10.30 en 5 ds
Geref Kerk Vrijgemaakt; 10 en
Veldman.
Remonstr Kring: géén opgave,
VALKENBURG
Herv Gemeente: 10 ds Lekkerke;
6.30 ds Groenewoud v Rijnsburg.
Geref Kerk: 10 en 5 ds Feenstra
Haag.
Geref Kerk Vrijgemaakt: 10.15
protf Doek^s.
WARMOND
Herv Gemeente: geen opgave.
WOUBRUGGE
Hervormde Gemeente: 9.30
Kempenaar.
Geref Kerk: 9.30 ds Hoek
derveen. 6.30 ds Dethmers.
WASSENAAR
Hervormde Gemeente: Dorpskerk 1.
Frederikse en vicaris Steenstra, viei
T Avondmaal, 7 dr Frederikse.
HA. Kievietkerk 9 jeugdkerk,
Wiersma, viering HA, Deylerkapel 9
Van Zanten. 11 ds Van Zanten, vic
H Avondmaal, Dorpscentrum 4.30 je
kerk.
Geref Kerk 10 en 5 ds v d Me
Zuid 10 en 5 ds Vos van Baarn.
Geref Kerk Vrijgemaakt: 9 ds Bi
3 ds v d Haar.
Herv Evangelistatie: 10 en 5 de
Kesting van Dirksland, in het Dorpsl
ZOETERMEER
Herv Gemeente: 9 ds Van Winge:
11 ds Heijmans van Boskoop, 4 ds V
irodewey Delft, 645 ds Emous van
Haag.
Geref Kerk: 10 ds v d Veen
645 ds Prins v Den Haag. n
Geref Kerk Vrijgemaakt: 9 en 4*
s Duits te Emmen.
Geref Gemeente: 10 en 6.30 leesdieé",
Ver Vrijz Hervormden: 10.30 ds H
Ouwerkerk van Den Briel
aai
ZOETERWOUDE U-
Herv Gemeente: 10 ds Hengstn4_
ZWAMMERDAM
Herv Gemeente: 10 en 6.30
Broeck.
Geref Kerk: 10 en 6.30 ds Spoela
an Boskoop.
ZEVENHOVEN na
Herv Gemeerote: 9.30 ds Lalleman ee
Oude Wetering. 7 ds De Jonge d nsd ru
8 gemeenschappelijke kerstwyding ir.ze
Geref kerk, medew van zangkoor jn
Geref Kerk; 8.30 en 7 ds Me'indfj te
RADIO BLOEMENDAAL co
9.30 ds Vroon van Amsterdam. 11 5.'.
ds Toornvliet, 3 kinderdienst, 3.45 j
Ran« van Haarlem. j
Ni
