VPRO voelt zich bedreigd
met financiële ondergang
Het geheime dorp
Geen verstoppertje spelen
Spel werd
afgelast
DUET
Terugkeer Gemini's via
Early Bird op de buis
13
VRIJDAG 10 DECEMBER 1965
ÉTHERGOlVENETHEROOtVEN-ITHERGOLVEN-ETHERGOLVEN
ITHERGOIVEN-ETHERGOIVEN-ETHERGOLVEN-ETHERGOIVEN-
an de Communistische Partij van Ned«
land. 18.30 Jazz-rondo. 18.50 Naar onze tr
ning: critisch commentaar. 19.00 Voor de
jeugd. 19.30 Lezen en schrijven, letterkundig
programma. 20 00 Nieuws. 20 05 De laatste
brieven uit Stalingrad, hoorspel. VARA
21.CO Stereo: Don Giovanni, opera (le acte)
22.30 Nieuws. 22.40 Actualiteiten. 22.50 Lichte
grammofoonmuziek 23.45 Socialistisch
in Esperanto .23 55 24.00 Nieuws.
HILVERSUM In zeer krasse
bewoordingen wordt in het hoofd
artikel van Vrije Geluiden, zojuist
verschenen, een noodkreet geuit:
„Moet de VPRO vallen luidt
de titel van dit stuk. En o.m. wordt
gezegd: „Er dreigt gevaar! Het gaat
om het bestaan van de VPRO, niet
wat zendtijd betreft, maar finan
cieel en dat komt uiteindelijk op
hetzelfde neer."
De VPRO met ruim 100.000
leden-abonnees, kan niet meer
rondkomen. Daarom worden twee
maatregelen aangekondigd: ver
hoging van het abonnementsgeld
op 1 januari met 2,60 (waardoor
het dan 17,60 per jaar wordt) en
een drastische ledenwerfactie.
„Veel van onze goede vrienden",
verklaart het hoofdartikel, „denken
dat we wel rustig kunnen gaan
slapen, omdat wij aan de minimum
eis voor het ledental „omroep
organisatie-C" voldoen. In de Kon.
Besluiten welke de grondslag voor
het zgn. „overgangsbestel" vormen
Hoofdartikel in
Vrije Geluiden
(Van onze radio- en tv-redactie)
Commentaar
De programmaleiding van de
V AR A-televisie heeft gisteren, vrij
vet op het laatste momentde uit
zending van het op de beeldband
vastgelegde spel „Als er geen zwar
ten bestonden, moesten ze worden
uitgevonden" van Johhny Speight af
gelast. Overweging: het spel heeft
experimentele expressie en is nog
nooit voor televisie uitgezonden. Het
is mogelijk dat bij het zien van de
opvoering zoals die nu op de band
staat, verkeerde interpretaties door
het publiek niet uitblijven. Sommige
episoden uit het spel zouden kunnen
worden misverstaan en dit risico wil
de de programmaleiding terecht niet
nemen.
Daarom, zo deelde omroepster Elles
Berger mee, wil men de opname eerst
nog eens zorgvuldig bestuderen. De
jonge regisseur John van de Rest was
het hiermee in het geheel niet eens.
Hij vreest dot van uitstel afstel zal
komen en heeft gedreigd ontslag te
nemen indien niet alsnog spoedig een
datum voor uitzending wordt vastge
steld.
Dankzij de techniek die het moge
lijk maakt de opnamen klaar te heb
ben voor vertoning, kon de VARA
meteen naar een ander spel grijpen
en zo kregen we de boeiende opvoe
ring van het stuk ..Eindsprint", ge
schreven door Peter Ustinov, dat en
kele seizoenen geleden met groot suc
ces op het Nederlandse schouwburg
repertoire stond, te zien.
Een merkwaardig geconstrueerd
stuk. waarin de hoofdpersoon, de bij
na 80-jarige invalide Samuel, zich
rekenschap geeft van een grotendeels
door ijdelheid en huwelijksontrouw
verknoeid bestaan en daarbij zichzelf
ontmoet in beslissende perioden van
dit leven. Uitermate knap en geestig,
googelend met dialogen, de wisselen
de scènes met veel talent als een
moeilijke puzzel in elkaar passend
tot het levenspatroon van de bohê-
mien-achtige burgerfiguur, die in
een misrekend huwelijk zijn draai
niet kan vinden en er dan maar opj
los banjert, legt de schrijver zonder
te mora'i*eren onverbiddelijk de fin-j
ger op de zwarte plekken in deze
bijna voleindigde existentie.
Bijna wil hij de toeschouwer de be
tekenis van de vader-zoon-verhouding
voor de lerensontplooiing oodringen. j
Niet door deze ideaal te stellen, maarj
door (zelfs iv. dubbele verschijning)
het gemis van het positieve in het J
negatieve aan te tonen.
In de bezinning van de oude man
ten opzichte van de grove fouten in
zijn leren aemaakt. komt duidelijk de
afwijzing daarvan tot zijn recht, zon
der dat de schrijver toelichtende I
woorden nodig heeft.
Op deze wijze bezien een gedurfd,
waardevol stuk. dat uitstekend werd
gespeeld. De meeste eer daarvoor
viel toe aan Bob de Lange en Gijsbert
Tersteeg als Samuel en zijn reeds
lang overleden vader, die in ware ge
daante weer „terugkomt".
HAMBURG Voor het eerst is
men er in geslaagd anti-protonen op
te wekken met behulp van licht. Een
groep Duitse en Amerikaanse geleer
den heeft hiermee geëxperimenteerd.
Dit resultaat wordt beschouwd als een
belangrijke stap vooruit in het verga
ren van kennis van de eigenschappen
van het atoom, en daarmee van het
wezen van de natuur. Tot dusver kon
den anti-protonen slechts worden
opgewekt door botsingen van protonen
onderling.
wordt immers gezegd dat een om
roeporganisatie-C tenminste 100.000
maar minder dan 250.000 houders
van een radio- of televisiekaart als
lid moet hebben ingeschreven, en
dat deze tenminste vijf gulden per
jaar moeten bijdragen als contribu
tie en geabonneerd zijn op het pro
grammablad van de desbetreffende
omroeporganisatie".
Met ruim 100.000 leden-abonnees is de
rechtspositie van de VPRO (aldus het
artikel) weliswaar voor de eerstkomende
twee jaren verzekerd, maar dat is slechts
de helft van het verhaal.
De andere helft is, dat de VPRO met
de gelden waarover zij beschikt, het deel
uit de luisterpot plus de bijdragen van
de leden-abonnees, voor een dreigend te
kort zit. Verhoging van de abonnements
gelden zoals nu is voorgesteld, zal nog
geen drie ton per jaar opleveren en dat
zet onvoldoende zoden aan de dijk. Daar
om moet er geduchte versterking van de
gelederen komen en zal er een groot
scheepse ledenwerfactie worden opgezet,
hóé precies kan men bij de VPRO ons
nog niet vertellen.
De kosten voor Vrije Geluiden (geste
gen papierprijzen en drukkersloon alsme
de gestegen PTT-tarieven) zijn niet de
enige, die de bodem van de geldkist
zichtbaar maken: de sector salarissen, ho
noraria en sociale lasten helpt daaraan
in belangrijke mate mee.
Tekorten
iVt jaar 1965 zal voor de VPRO eer
aanzienlijk tekort opleveren, maar di
kan nog uit de bescheiden reserves wor
den gedekt. Het verhoogde Icostprijspeil
zal zich in 1966 (ook vanwege de
juist-overeengekomen salaris- en onkos-
tenverhogingen) nog veel sterker doen
voelen. „Zonder het treffen van maatre
gelen", zegt het hoofdartikel hierover,
„zal er daarom voor de VPRO geen toe
komst meer zijn".
spelen is onze stijl niet!"
Dr. De Koning (vdorzittëf
VPRO) heeft eens gezegd: „Onze leden
zijn net kikkers, die in een kruiwagen
worden vervoerd, ze springen er in en er
uit". Af en toe mag hij nog wel eens aan
die uitspraak refereren. In montere tij
den is dat zo erg niet. nu echter kan
deze gemakkelijkheid de kleinste omroep
de kop kosten.
Lelijk eendje
Nog altijd ook mag men gaarne spot
ten met eigen houding in deze: „Vreem
de mensen zijn wij eigenlijk", zegt het
hoofdartikel in Vrije Geluiden, ..als wij
u zouden oproepen om van de VPRO een
zgn. A-omroep te maken, even groot als
de andere vier, zoudt u waarschijnlijk
niet warm lopen daarvoor. Terecht, wij
hebben een ander ideaal (hier wordt ge
doeld op het ideaal van de VPRO voor
een nationale omroep), maar wij zijn
klaar wakker als er aan onze bestaans
grond wordt geknaagd, dan nemen wij
de handschoen op".
Na al deze noodkreten toont de VPRO,
de hoop op het eigen achterland toch
niet te hebben verloren, want, zo besluit
het artikel: „Nu worden wij uitgedaagd
te tonen, wat wij „als het lelijke eendje
in de Hilversumse omroepvijver" waard
zijn en met die uitdaging voor ogen gaan
wij de toekomst vol vertrouwen tege-
spaar plezierigmet
AYLO.NS
met gratis
waardezegels
van. 15 en 25 ct.
vraag vooral om de
DUET-spaarkaart
V ana vond kij ken:
„Grote broer"
(Van onze radio- en tv-Tedactie)
HILVERSUM Een kleine begelei
ding mag het programma „Grote broer is
bijna dood", dat de KRO-televisie vana
vond op Ned. 1 uitzendt, wel hebben. Uit
de aankondiging kunt u niet veel n
opmaken dan dat er enkele bekende
men worden genoemd.
„Zeg er maar niet teveel over", is de
vraag en het advies van de schaakmees
ter Jan Hein Donner, die (om eens iets
heel anders te doen) de Ideeën ervooi
heeft geleverd.
Niet te-veel is meer dan niets, hebben
wij gedacht en daarom toch een kleine
toelichting bij een uitzending, die mei
moeilijk kan onderbrengen in een be
paald soort. Een documentaire is he
niet, een stuk drama al evenmin.
Kent u de schrijver George Orwell, dii.
in .1950, pas 47 jaar oud, overleed? HÜ
was een Engelsman die zeer intens leef
de: hij was in dienst van de Birmaan.se
politie, vocht in de Spaanse burgeroorlog
en was in de tweede wereldoorlog bij de
Home Guard, Hij was een man, die zich
met wereldpolitiek, maar vooral met
mensen inliet. Hij schreef enkele opmer
kelijke boeken, vol beeldspraak, vol
waarschuwingen aan de mensen om toch
de geestelijke vrijheid als hoogste goed
te bewaren. Maar waar vónd hij ware
geestelijke vrijheid? Zijn werk heeft
altijd een zekere satirische inslag.
Dit is ook het geval bij de toekomstro
man, waarmee hij in 1948 Engeland in
opschudding bracht: de fantasie „1984"
Orwell keerde alleen het jaarcijfer or
en Het zijn lezers zien, hoe het ..dan" zal
zijn, als alles en iedereen onderworpen
Is aan „Grote broer", de uiteindelijke en
enige machthebber, die via het televi
sie-oog alles ziet en te weten komt, elk
individueel initiatief doodt desnoods op
gruwelijke wijze en van de mensheid
een mechanisch, gevoels-loos instrument
wil maken.
Naar dit werk heeft Jan Hein Donner
„Ideeën" gekregen en die aan Leo Akker
mans en Piet Franse ter hand gesteld om
er een televisieprogramma van te maken
Zij willen er alle drie niets over vertel
len, omdat zij de kijkers er a bout por-
tant mee willen confronteren. Zij vragen
u slechts „bewust te kijken"... en u kunt
dat doen als u wilt, tussen 8.50 en
uur. met „Bonanza" er vlak achte-
Juweel van Gulden
Vlies gestolen
LONDEN Twee dieven hebben
gisteren uit het Wellington museum in
het hartje van Londen het juweel van
het Gulden Vlies (waarde 10.000
pond) en een met briljanten ingezette
staf van een veldmaarschalk van het
Tsaristische leger gestolen.
Zij gingen er met de sieraden vandoor
na eerst de suppoost met een knuppel
te hebben afgeranseld.
De dieven sloegen hun slag voor slui-
tingstijd en gingen onmiddellijk naar
de zaal waar de meest waardevolle
voorwerpen liggen. Zij sloten de deur
en sloegen er wiggen onder. Daarna
werden de vitrines vernield waarna de
kostbare voorwerpen eruit werden ge
nomen. Via een raam ontsnapten zij
toen uit het gebouw. Scotland Yard
stelt een onderzoek in.
'eeroverzicht. KRO
20.20 Brandpunt. 20.50 ..Grote Broer" is bijn.
dood. een programma over de toekomst-fan
tasie ..1984" van George Orwell. 21.35 Bonan
za. TV-film lafl. 23). 22 25 Cone ««Journaal.
NTS: 22.40 - 22.45 Joui
Nedeland II. NTS: 20.00 Nieuws in het
kort. AVRO: 20.01 De Danny Kaye Show.
.50 Kijk. gevarieerd programma. NTS:
2120 Dr Ben Casey. TV-film. 22.10 - 22.1
iziek (vervolg). 9.10 Het Na
jaarsmuziekfeest van de Algemene Neder
landse Unie van Muziekverenigingen. 9.35
Waterstanden. VPRO: 9 40 Engels-«preken
(II). overdenking. 9.55 Kunst en kitsch (II),
lezing. VARA- 10.00 Z.O. 135, gevarieerd pro
gramma. (11.00 Nieuws). 12.15 Loon naar
werken, lezing. 12.27 Mededelingen t.b.v.
land- en tuinbouw 12.30 Actueel sporl
nieuws 13.00 Nieuws. 13.10 VARA-Vari;
13 15 Stereo: Spelenderwijs met de lichte
13 w Voor -
1.15 Radio Jazzclub. 14.55 V«
lezing. 15.10 Stereo Don Giovan
ni. opera (2e acte). 16.45 Vragenvi
bekende Nederlander beantwoordt
van jonge mensen. 17.00 Metropolc
zangsoliste (stereo). 17.30 Actualiteite
Hilversum II, 298 m. KRO: 7.00 Nieuws.
7.10 Het levende Woord. 7.15 Klavecimbelreci
tal (gr.): klassieke muziek. 7 30 Nieuws. 7 32
Geestelijke liederen. 7.55 Overweging. 8.0(
Nieuws. 8.10 Djinn: gevarieerd programma
(830 - 8.32 Nieuws; 8.32 Wegeninformatie
dienst). 12.00 Angelus. 12.03 Lichte grammo
foonmuziek 12.24 Marktberichten. 12.27 Mede
delingen t.b.v. landr en tuinbouw. 12.30
Nieuws. 12.40 Dansorke6t., 12.45 Overheids
voorlichting. Geven en riemen. 12.55 Koperor
kest (gr.). 13.15 Voor de tieners. 14.10 Musice
rende dilettanten. 14.30 Voor de kleuters.
14.40 Platen-festival in stereo. 15.30 Franse
en Nederlandse chansons (opn.). 16.00 Geva
rieerd muziekprogramma (18.20 - 18 30 Sport-
periscoop). 18.50 Lichtbaken, lezing.
N RU/AVRO:
Leger des Hells 12.00 Nieuws, eventueel
iktualiteiten. 12.02 Licht muziekprogi
i: platenshow
films 15 00 Nieu'
lofoonmuziek.
•xtiel,
hulsvrouwen (herhaling van les 11). 11.30
12.00 TeleacVan maatlat tot meetklok (les
10). VPRO: 16 00 Sportprogramma. 16.30
ES -ptembei
VANAVOND TE ZIEN
Nederland 1 KRO
7.05 uur Gerard Heystee presenteert Tv-dansant in de RAI.
7.35 uur natuurfilm over olifanten.
8.50 uur „Grote broer" is bijna dood, een programma over Orwell s
toekomstfantasie „1984".
9.35 uur Bonanza: Pao en zonen beschermen het water op Ponderosa.
Nederland 2 AVRO
8.01 uur Danny Kaye-show met o.a. Nancy Wilson, vocaal natuur
talent.
8.50 uur van allerlei (o.a. smartlappen) in de rubriek „Kijk
9.20 uur aflevering van „Dr. Ben Casey": zorg om een blind kind.
VANAVOND TE HOREN
Hilversum I VPRO en VARA
7.00 uur rubriek Ronduit.
7.30 uur literaire rubriek.
8.05 uur „Laatste brieven uit Stalingrad" van Duitse militairen.
9.00 uur stereofonische uitzending van Mozarts opera „Don Giovan
ni", Nederlandse uitvoering (eerste deel) met Italiaanse
solisten.
10.50 uur vrolijke platen.
Hilversum II NCRV
7.30 uur zingt het NCRV-vocaal ensemble.
8.10 uur presenteert Dorien Mijksenaar het programma „Prisma"
met van alles wat.
8.50 uur zang onder leiding van Kees Deenik.
9.20 uur film- en musical-muziek.
10.40 uur veel over Perziën en Afrika in „Wijd als de wereld".
11.00 uur gevarieerd programma „Studio 2300".
Brick Bradford
Uit de Haagse hof geplukt.
De kerstbomen staan in Den Haag.
En wat belangrijker is ook de kerst-
potten van het Leger des Heils. De
kromstaven en mijters zijn uit de eta
lages verdwenen en zilveren ballen
en namaakkaarsen of een kil winter-
gezicht zijn er voor in de plaats geko-
Voor de rest doen we het met de
sinterklaaslichtjes, alleen de rode
sliert die het gebouw van dc Tweede
Kamer omrankte langs de Hofweg is
oranje geworden.
Pikant detail was overigens dat de
kamer van de fractievoorzitter van de
P.v.d.A. juist op die rode dansende
lichtjes, die dan plotseling oranje zijn
geworden, uitkijkt.
Overigens is het bijna aandoenlijk
hoe Den Haag streeft naar versiering
van de stad. Waar zal men in het
hartje van de winter grote bakken
vol bloeiende erica vinden? Paarse
weelde in de grauwheid van storm en
Het vreemde is echter, dat al die
zorg wordt besteed aan het hart van
de stad, d.w.z. rohd het Binnenhof,
dat zelf een volkomen ontluisterde
chaotische plek is geworden, één en
al hek en ketting. Men is de rechterto-
ren van de Ridderzaal aan het restau
reren en duizenden pijpstukken lig
gen opgetast om een macanosteiger
te bouwen, die de leek wel groot ge
noeg lijkt om de Domtoren onder
schuil te doen gaan.
Volkomen vergeten is echter de
entree van de stad. Zowel het Sta
tionsplein bij station HS. als de Rijn
straat bij station S.S., zijn de kaalste
oorden van de stad.
Ik heb altijd medelijden met de
vreemdeling, die hier verdwaald
raakt.
Een inlichting omtrent bussen en
trams, die in menigte van beide plaat-
Hoe komt
men erin?
sen vertrekken, is nergens te krijgen.
Een politieagent ziet men er zelden,
een H.T.M.er ter informatie nog
minder. De vreemdeling blijft niets
anders over dan alle haltebordjes af
te lopen. Daar zijn nu lijstjes onder
geplakt met summiere routebeschrij
ving en vertrektijden. Alleen hangen
die lijstjes zo hoog dat men ze slechts
wippend op de tenen kan bestuderen,
tenzij men argusogen ot een goliathge-
stalte heeft.
Daar bovendien de Haagse straatna
men nogal wonderlijk gekozen zijn
en de Zorgvlietstraat mijlen van het
park Zorgvliet afligt; er een Park
straat en een Parklaan zijn, die In
volkomen andere wijken liggen; er
een Schoolstraat en een Nieuwe
Schoolstraat zijn, die elkaar in de
verste verte niet raken, kan een zoe
kende menig uurtje met verkenning
doorbrengen alvorens hij op het juis
te adres belandt. Het is veel veiliger
hoewel wel duur (eerste aanslag
een taxi te nemen.
is.
Zo is Den Haag net een zoekplaatje,
alleen dan in omgekeerde richting.
Niet hoe kom ik uit het doolhof, maar
hoe kom ik er in?
Den Haag groeit langzaam naar de
HHhrSffeer' ae uiterlÜke dan, met
lichtjes en dennegroen, met gouden
sterren op witte in de wind flapperen
de lakens, geplakt. Hier en daar de
zwarte pot op pootjes met een zwij-
rden^uld,ge Heilsoldaat, hopend
op een milde gave.
Maar zou er nu niet eens een ge-
SS geest op het idee kunnen
komen de weg naar dat hart van Den
maken0'0 beetje gemakkeliJker te
Senmoet
(Va!
6 radio- en tv-redactie)
BUSSUM Dc NTS stelt zich voor,;
reportages van de terugkeer van de bei-1
dc Gemini's via de satelliet Early Bird
op het Neder andse scherm te brengen.;
Gemini 7 wordt op zaterdag 18 december
verwacht. Gemini 6 op de middag van 15
december. Laatstgenoemde uitzending is
geprojecteerd voor Ned. 1. maar indien1
de terugkeer van de Gemini 6 tegelijk
valt met de opening van de OostcrscJiel-
debrug. zal de Amerikaanse reportage
Kerstnachtdienst
uit Zwijndrecht 1
HILVERSUM CVK en IKOR zijn
voornemens vrijdagavond 24 december I
(11 11.55 uuri via de televisie op Ned.!
1 de Kerstnaehtdienst die dan wordt ge
houden in de gereformeerde Ichtus-kerk
te Zwijndrecht. uit te zenden
Het wordt een interkerkelijke samen-,
komst, waarin zang en muziek de boven
toon voeren. Voorganger zal ds G. P.|
Klijn. redacteur van de radiorubriek en;
het blad ..De open deur" zijn.
Samenzang wordt geleid door Maarten,
Kooy bij begeleiding van een houtbla-1
zerskwartet en orgelspel door Nico van
den Hooven.
RECHTSTREEKSE
REPORTAGE NTS
ROTTERDAM De NTS zal woens
dag een rechtstreekse reportage van
de opening van de Oosterscheldebrug
uitzenden. In het programma zal ge
bruik worden gemaakt van een vlie
gende cameraman in een helikopter
om de brug in onderdelen te laten
zien De reportage wordt uitgezonden
van half drie tot half vier.
wijken naar Ned. 2. om na het landsge-
beuren op Ned. 1 te worden herhaald.
Op 18 december verschijnt de reportage
alleen op Ned. 2.
Zoals bekend, zal. wanneer alle plan
nen kunnen worden volvoerd, de thans
rondcirkelende ruimtecapsule (7) met de
astronauten Frank Borman en James Lo-
vell aan boord, ook op een uur dat bij
ons in de middag valt, op aarde terugko
men. De Gemini 6, die (volgens de plan
nen) maandag wordt gelanceerd met Wal
ter Shirra en Thomas Stafford als beman
ning, om met de 7 in formatie te gaan
vliegen, zou na twee dagen alweer moe
ten landen.
Beide capsules en alle ruimtevaarders
moeten door het vliegtuig-moederschip
Wasp aan boord worden genomen. Hier
bij zullen Amerikaanse camera's gaan
werken en het is de bedoeling, dat deze
de opnamen via speciale straalzenders
naar het grondstation zenden, dat beeld
en geluid doorkaatst naar Early Bird. Via
het Eurovisienet komen ze dan ook naar
ons land door en dat alles bij wijze van
spreken op hetzelfde ogenblik.
De juiste tijdstippen van de reportages
zullen waarschijnlijk pas heel laat be
kend worden. De NTS hoopt, ze nog een
dag van tevoren te kunnen publiceren cn
anders zal de radio wel willen helpen
met de aankondiging.
Draadomroep vanavond
GRAMMOFOONPLATENPROGRAMMA
VAN 18 20 UUR
63
Hij hield de rechter
hand in zijn broekzak, maar het zou hem slechts
een seconde kosten om naar zijn borst te grijpen,
waar de revolver op zijn blote vel rustte. Er was
niet veel kans, dat hij deze nodig zou hebben als
hij aangehouden werd. Zijn papieren waren in
orde. maar fouilleren was een andere kwestie.
Het was tamelijk druk op de weg; een lange
colonne Duitse militaire wagens benam hem het
uitzicht en zo werd hij nog bij verrassing aange
houden door de post, die zich vlak voor het wegen
kruispunt, aan weerskanten van de weg, in het
hoge gras had genesteld. Hij stapte niet eens af.
maar slierde met zijn voeten over de grond tot
zijn vaart nagenoeg strandde tegen de Duitser, die
zich in zijn weg gesteld had. „Ausweis", altijd
hetzelfde woord op dezelfde manier toege
snauwd.
Heintje tastte zonder veel haast in zijn borst
zak; de revolver drukte daarbij even pijnlijk
maar vertrouwd in zijn vel. Zijn portefeuille, een
voddig ding, puilde van de papieren, waartussen
zijn niet al te vlugge vingers het gevraagde zoch
ten.
De Duitser keek naar het stempel en de datum.
„Das genügt nicht."
Weer delfden Heintjes korte vingers een vodje
op. Het was zijn gewoonte om niet dadelijk met
zijn troeven op tafel te komen. Een tikje onnozel
doen had hem al vaker gered. Ook nu weer liet de
Duitser hem zonder meer gaan.
Heintje balanceerde even voor zijn voeten de
pedalen teruggevonden hadden. Er was een volko
men onverschilligheid in de manier waarop hij
wegfietste: voorovergebogen om het krakende
fietskarkas in beweging te krijgen, terwijl zijn
I DOOR S
H. H. VAN NIJNATTEN—
DOFFEGNIES
tamelijk dik achterste in de glimmend versleten
broek onder het zadel zweefde. In zijn manier
van omkijken en in zijn grijns lag iets van diepe
minachting en hoon. maar het raakte de Duitser
niet, die als een machine zijn armen uitstrekte om
een nieuw slachtoffer op te vangen. Heintje sloeg
even verder een zijweg rechts in. Hij was er
opeens niet zo zeker meer van, dat de tocht met
de Jodin niets om het lijf zou hebben.
Op de afgesproken plaats, bij de brug over het
beekje, trof hij de commandant van de ploeg, een
lange broodmagere jongeman met een smal ge
zicht en scherpe ogen achter vergrotende brillegla-
zen. Dat de commandant er zelf was, wees ook al
op de ernst van de zaak. Ze gingen naast elkaar
op de brug zitten en lieten hun benen bengelen
vlak boven het vluchtende water. Hij heette Das,
meer wist Heintje ook niet van hem. Hij leek voor
zijn jaren "een verschrikkelijk bedaard en beza
digd man. Nadat hij een sigaret aangeboden en
opgestoken had, zei hij met een hoofdknik naar
een bouwvallig schuurtje een eindje verder:
„Daar zit ze in. De jongens hebben haar van
nacht door de wachten heen gesmokkeld, maar nu
kunnen we haar niet verder krijgen. Alles is afge
zet, hermetisch afgesloten. Hebben ze je aangehou
den?"
Heintje knikte en blies een enorme rookwolk
uit, die hij ingezogen en een poosje in zijn longen
bewaard had.
„Dacht ik wel." Hij zweeg en grinnikte dan.
„Als je d'r ziet, zul je je krom lachen: als ze net
zo dun was als ze klein is, zou ik haar in mijn
broekzak kunnen stoppen, en voor zo een staat de
hele boel ap zijn kop!"
„Is ze dan zo belangrijk?"
„Zij niet. maar ze behoort bij een groep van zes;
de vijf anderen zitten verderop. De zaak is verra
den. Als ze er cok rnaar een van in handen krij
gen, tippelen er ik weet niet hoeveel mensen
in!"
„Maar we kunnen hier toch niet blijven zit
ten?"
„Nee, we kunnen er zelfs ieder ogenblik bij zijn
hier. Het zou me niets verwonderen als er in dat
dennebosje daar een stuk of wat rondscharrelden.
Er is geen sprake van dat een van ons erdoor
komt en daarom hebben we jullie hulp ingeroe
pen. Als jij gegrepen wordt, kun je je er beter
uitdraaien dan wij." Hij mikte het eindje sigaret
in de beek, waar het met een zacht sissen doofde
en daarna meegevoerd werd.
„Maar hoe?" vroeg Heintje bedenkelijk.
„Een van mijn mannetjes is een auto halen, bij
de wasserij van zijn vader. Hij wil proberen het
wijfje in een wasmand te douwen en zo tussen de
andere was te vervoeren."
(Wordt vervolgd)
(Graaf Ory);
Michel Roux. bas (Raimbaud. vriend van
Graaf Ory): Dermot Troy, tenor (Een jong
edelman); Jan Wallace, bas (De gouver
neur van Graaf Ory): Cona Camne-Meljer
mezzo-sopraan (Isoller. page van Graaf
Ory); Sari Barabas sopraan (Gravin Adèle);
Monica Sinclair, alt (Ragonde. gezelschapsda
me van Gravin Adèle); Jeannettc Sinclair,
sopraan (Alice, een jong boerenmeisje); The
Glyndebourne Festival Orchestra and Cho
rus: Dirigent: Vittorlo Gui.
