maand half miljoen WÊÈSM
aan tienerhladen
Hoofdredacteur Brandpunt
werd niet overbluft
Het geheime dorp
Goudmijntjes
bij gratie
van jeugd
Brick Bradford
Drievoudige
moordenaar
voor rechter
Uit de Haagse hof geplukt.
Senmoet
9
DINSDAG 7 DECEMBER 1965
ITHERGOLVEN-ETHERGOLVEN-ETHERGOIVEN-ETHERGOIVEN-
Radio morgen
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De Neder
landse tieners (dertien tot twintig
jaar) geven elke maand een half
imiljoen gulden aan tienerbladen
uit. Verreweg het grootste gedeel
te hiervan komt in de kas van de
vier muziekbladen Muziek Ex-
ipres, Tuney Tunes, Muziek Pa
rade en Teenbeat, die in ons land
worden uitgegeven.
Daarnaast komen er nog enkele
Belgische tienerbladen over de
(grens, maar hun aantal kan niet
in de schaduw staan van de rond
{zeshonderdduizend exemplaren,
idie elke maand opnieuw voor
een prijs variërend van 45 tot 90
cent tieners precies op de hoog
te houden van hun favorieten.
De uitgave van tienerbladen is een
mplete industrie geworden, die flo
bert bij de gratie van de Nederlandse
jeugd. Als de tieners er op een gege-
:n ogenblik schoon genoeg van zou-
■n krijgen, bestonden de muziekbla-
tn geen maand meer. Daar ziet het
lerigens niet naar uit. De oplagecij-
rs gaan nog steeds snel omhoog. On-
lanks de felle concurrentie, die een
likke stok achter de deur is om nóg
otere bladen, in een nog duurdere
it voering en met nog meer kleur en-
Joto's van de persen te laten komen.
„Onze bladen zijn de mooiste en beste
ter wereld", vertelt trots één van de
Nederlandse uitgevers. „Daarvoor zijn
Igrott investeringen nodig, die alleen
door grote oplagen honderdduizend en
meer rendabel kunnen worden ze-
Blaakt".
LOSSE VERKOOP
Merkwaardig is, dat ongeveer negen
tig procent van de oplagen het van de
I losse verkoop in winkels en kiosken
j moet hebben. Het aantal tieners met
een abonnement op een muziekblad is
zeer gering. De uitgevers maken zich
daar echter weinig zorgen om. De erva
ring leert, dat tieners met de „trouw
van abonnees" elke maand hun lieve
lingsblad kopen. Dit verschijnsel wijst
er wèl op, dat tieners liever per keer
een halve gulden of nog meer op de
toonbank leggen dan dat zij voor een
jaarabonnement wat geld opzij leg
gen.
MATIGE TEKST
Over het algemeen maken de Neder
landse tienerbladen een aardige indruk.
De vierkleuren-uitvoering ziet er ver
zorgd uit, de foto's zijn goed en de
opmaak is aantrekkelijk. Alleen de tekst
is doorgaans matig tot slecht. De redac
ties schijnen zich daar weinig om te
bekommeren, wellicht door de weten
schap, dat zij meer een „kijkblad" dan
een „leesblad" maken.
TUNEY TUNES
'ten. 13.00 Nieuws. 13 10 Actualitei
lender. 13.25 Lichte grammofoonm
Gesproken portret. 14.00 tereo:
1730 VARA's Popshoi
>n solisten.
II. 298 m. NCRV: 7.00 J
ning. 7.20 Oude
ichten. 7.10 Dagope-
1965 werd opgekocht door de Haagse
impressario Paul Acket (42), die het blad
een gezonde injectie gaf. De oplage be
reikte weldra de 44.000, veertienduizend
meer dan in de bloeiperiode van Tuney
Tunes.
0 MUZIEK EXPRES
Muziek Expres eveneens een uitga-
van Paul Acket steekt met kop en
schouders boven de andere tienerbladen
it. De oplage van het tien jaar bestaan-
ie blad, dat er als enige een correspon-
dent-in-vaste-dienst te Hollywood op na
kan houden, is 235.000!
0 MUZIEK PARADE
Guus Jansen Jr. is de grote man van
Muziek Parade, het grootste muziekblad
in Europa. Het wordt in dertig lan
den verspreid in een oplage van 750.000.
In ons land worden per maand 130.000
exemplaren verkocht.
0 TEENBEAT
Teenbeat is de jongste producent van
tiener-voer. Het werd acht maanden gele
den opgericht en «naar men beweert
heeft de oplage nu al de 130.000 bereikt
Twintigduizend exemplaren hiervan
gaan naar België. Man achter de Teen-
beatschermen is Joost de Draayer. de
vlot pratende discjockey van Radio Vero
nica, maar met de eigenlijke samenstel
ling heeft hij niet zoveel te maken. Dat
is het werk van de bij Muziek Expres
weggelopen Raymond Dobbe.
BEATBOX
sen de tien en twintigduizend". Behalve
die op de voorpagina zijn alle foto'*
zwart-wit.
Het Belgische Music Fan vermeldt zijn
oplagecijfers niet. Dat betekent zoveel
als dat de verspreiding niet indrukwek
kend is. Hetzelfde geldt voor het
eens Belgische Twist.
Drie maanden Amerikaanse tv
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM „Toen ik naar
Amerika ging voor die drie maanden,
om daar op uitnodiging van het States
Department de filosofie en de werk
wijze van de Amerikaanse televisie te
bestuderen, dacht ik: natuurlijk word
ik helemaal overbluft van alles wat
daar gebeurt en daar mogelijk is.
Maar dat is me tegengevallen. Als ik
nu de echte winst van deze maanden
moet noemen is dat de overtuiging,
dat de tv in Nederland nog zo slecht
niet is!"
Wat Richard Schoonhoven, hoofd
redacteur van Brandpunt KRO-
televisie) nu hij terug is in Hilver
sum „na ontzettend veel te hebben
gezien en gehoord" gisteren tegen
ons zei, is geen nieuwe kreet: wij
hebben die al eerder gehoord van
VS-bezoekers. Hoe dat komt?
„Wel," zegt Richard Schoonhoven, „ten
eerste omdat de Amerikaanse televisie
eigenlijk een industrieel produkt is. Het
draait allemaal om de commercie. Op de
550 zenders zijn er 5 educatieve, die dan
ook niets dan onderwijsprogramma's
uitzenden en ja. daarvoor is de belang
stelling nog altijd groeiende. Maar het
„normale" televisieprogramma wordt
voor zeker 70 procent in Hollywood ge
maakt. Dat draait maar door, het een na
ander: cowboygeschiedenissen en
thrillers, familiefeuilletons, strips, shows,
spelletjes. Er wordt niet meer dan 15
procent van de gehele zendtijd (en dat is
tot 24 uur per etmaal!) besteed aan
der zal erover peinzen, die in de lange
avondprogramma's te plaatsen. Dan lo
pen ze kans, dat er geen mens kijkt.... en
dat dus de advertenties niet genoeg ople
veren. Neen, een stukje cultuur kan je
daar niet kwijt.
„Een maand lang heb ik dus als lid
van een internationale groep gestudeerd
aan de Syracuse Universiteit: de filosofie
van de televisie. Nou, er waren ongeveer
tien professoren, allemaal mannen uit de
praktijk van de televisie of de reclame.
En de „filosofie" liep van: „Bah, wég
met al dat goedkope amusement" tot
„We moeten spelen op wat de grote mas
sa wil, en dat is: 's avonds na de dag
taak, als er niet meer kan worden ge
bokst of gebaseball-d, en zoals vroeger
lekker kan worden geschoten, zich fijn
ontspannen bij boksen en baseball en
schieten op de televisie". En ja. dat laat
ste stuk filosofie geeft nog altijd de
NIEUWS
„Als je wat opinie wilt van de televi
sie, moet je niet bij de grote networks
zijn. Die mogen niet eens opiniëren. dat
is overeenkomst. En verder.... nu, een
derde van de locale zenders doet het.
Maar heel anders dan bij ons. Wel hard,
maar altijd zeer Amerikaans. Er worden
geen conclusies getrokken, men zet bijv.
vóór- en tegenstanders van het rassen
vraagstuk of betreffende de oorlog
Vietnam, samen in beeld. Uit het gesprek
voelt men dan wel, aan welke kant de
programmamakers staan."
„Of ik speciale dingen heb meege
bracht? Neen. Voor Brandpunt direct ze
ker niet: ze hebben daar immers zo'n
programma niet. Maar wel indrukken,
die op andere manier misschien de
KRO-televisie ten goede kunnen komen."
Richard Schoonhoven gaat zich zo gauw
„Dat nieuws is Amerikaans of vei want mogelijk weer aanpassen bij het eigen
Amerika. Er waren toen ik daar was werk en neemt dan weer de hoofdredac-
Brandpunt ter hand.
erland I: NTS: 19 00 Nieuws in
kort. 19.01 Klaas Vaak. 19.05 Journaal
Whoorgestoorden. 19.21 Engelse les
kort. VARA: 20.01 Tim Frazer, thriller-feuil
leton (deel III). 20.30 Achter het nieuws.
2055 Tieners van toen NTS: 21.45 Toerisi
22.10
rnaal. RKK:
bij hoge uitzondering eens twee minuten
gewijd aan Nederland: je zag Iets
een plakkaat met „republiek" erop,
daarna freule Wttewaal, die in de Twee
de Kamer over de kwaliteiten van Claus
von Amsberg sprak. Daarmee uit. Nooit
commentaar, nooit gedachtenvormende
toelichting. Men kent daar bijv. geen
rubrieken met achtergrondnleuws, zoals
Brandpunt is: men geeft óf gewoon jour
naal, óf men maak* een documentaire.'
„Ik had gedacht dat de man, die in
Amerika documentaires maakt, geweldi
ge faciliteiten zou hebben, maar neen.
hoor. Hier bij ons drukt de maker van
een documentaire als het ware zijn stem
pel op het produkt, daèr gaat de man
onder in de techniek. Heb je hier een
idee, dan wordt daar rustig over gespro
ken en bestudeert men in overleg de
mogelijkheden. Komt dèar iemand met
een voorstel voor een documentaire dan
wordt er gevraagd:
„Móét dat? O, nou goed dan. Maak
maar. hij gaat op het net zondag over
vier weken om half één 's nachts.
Voor documentaires bestaat geringe be
langstelling. Geen network of locale zen-
7 45 Radiokrant. 8.00
ek. 830 Nieuws,
iziek. 9 00 Voor de ziek
luziek. 11.30
Mededelin-
30 Nws. 12.40
ofoonmuziek
•nveen, hoorspel. 14.20 Moderne
ek (gr.) 15 05 Semi-klassieke i
muziek 15 50 Bijbelvertelling
jeugd. 16.00 Voor de j—--*
Minister installeerde
„reel ame-stichting"
DEN HAAG Minister Vrolijk heeft
gisteren het bestuur geïnstalleerd van d<
Stichting tot uitzending van reclame. Zo
als gemeld zal als voorzitter optreden
oud-minister prof. dr. J. E. Andriessen.
In een korte toespraak zei de bewinds
man dat het noodzakelijk was de recla
me-stichting snel in het leven te roepen,
omdat er nog veel gedaan zal moeten
worden, voor de eerste reclamebood
schappen de lucht in gaan. Het bestuur
zal een voor Nederland geheel nieuwe
taak op zich nemen: het distribueren,
tegen door de stichting vast te stellen
tarieven, van zendtijd voor reclamebood
schappen.
Hierbij 'zullen de moeilijkheden vol
gens mr. Vrolijk nog vergroot worden
door de omstandigheid dat Nederland
hiervoor een vorm heeft gekozen, die
enig in zijn soort is. Met vele uiteenlo
pende belaneen van luisteraars ei
kijkers, adverteerders, advertentiebu
reaus en consulenten, omroepinstellingen
en pers zal rekening moeten worden
gehouden.
VANAVOND TE ZIEN
Nederland 1 NCRV
7.05 uur journaal voor gehoorgestoorden.
7.35 uur Engelse les voor gevorderden.
8.20 uur musical „Zout is de zeewind", geschreven en geregisseerd
door Willy van Hemert.
Nederland 2 VARA
8.01 uur derde aflevering van de Durbridge-thriller „Tim Frazer".
8.55 uur „Tieners van toen" amusement voor bejaarden, uit Dor
drecht.
9.45 uur tips voor wintersport.
10.10 uur (RKK) 9e uitzending in de reeks „Bijbel voor alleman".
VANAVOND TE HOREN
Hilversum I AVRO
8.05 uur Gamelan.
9.05 uur gevarieerd programma uit Hilversum, met huisvrouwenquiz.
9.15 uur een uitzending over Jehova-getuigen.
9.50 uur Fins programma, liederen van Sibelius.
11.00 uur venster op de hedendaagse muziek.
Hilversum II KRO
7.30 uur tweede en derde deel van de opera Gli Orazi ed I Curiazi
van Cimarosa.
8.55 uur klankbeeld over de moord op de 31 missionarissen in Kongo.
9.40 uur orgelconcert door Edward Power-Biggs.
10.45 uur Disco-rendez-vous.
den KRO: 18.00 De sluit:
Vaticaans Concilie. NCRV: 1830
Nieuws uit de prot christelijke organisaties
18.50 Lichte grammofoonmuziek.
Ill (F.M.-kanalen). NRU/KRO:
9 00 Nieuws 9.02 Lichte grammofoonmuziek
10.00 Nieuws 10.02 Aktuallteiten 10 05 Licht
platenprogramma. 11.00 Nieuws. 11.02 Aktua-
liteiten. 11.05 Licht platenprogramma en
12.02 Aktualiteiten.
praatje. 12.00
Lichte grammofooiiinuticr..
1302 Aktuallteiten. 13.05 Licht pla-
ramma. 14 00 Nieuws. 14.02 Aktualltei
ten'. 14.05 Gevarieerde grammofoonmuziek
NRU/AVRO: 15.00 Nieuws. 15.02 Lichte gram-
ziek. 16.00 Nieuws. 18.02 Volkslied-
Engelssprekende landen 1630
and blues (gr). 17.00 Nieuws.
17.02-18.00 Gevarieerd platenprogramma voor
automobilisten.
HYDE Gisteren is het proces be
gonnen tegen de 27-jarige kantoorbe
diende Ian Brady, die beschuldigd
wordt van moord op de 17-jarige
Edward Evans, de 10-jarige Lesley
Ann Dowpey en de 12-jarige John Kil
bride.
Met hem staat de 23-jarige typiste
Esther Myra Hindley terecht, die Bra
dy zou hebben geholpen bij de twee
eerste moorden. Zij was ook op de
hoogte dat Brady Kilbride had ge
dood. De lijken van dé jongste twee
slachtoffers zijn later in een moerasge
bied gevonden bij Manchester.
De twee beklaagden stonden roer
loos toen de tenlastelegging werd voor
gelezen. Op verzoek van de verdedi
ging werd de zaal ontruimd, voordat
men aan de bijzonderheden van de
moorden toekwam. De verdediging
had betoogd, dat een uitvoerige publi
citeit over het proces in Hyde een
eerlijke berechting in de weg zou kun
nen staan, gezien het feit, dat de zaak
aanleiding heeft gegeven tot grote
emoties bij het Britse publiek.
POTTER'S CATARRH
PASTILLES
Het stationnetje wa.
pendeldienst je ging
en naar het zuiden
langs het bijna vergeten dorpje.
De wachtkamer
veloos en er hing een enorme grote
1 Koningin
heel klein. Een „Schuil liever onder dit afdak"
ar het noorden dacht ik nog, „Wie gaat
en kwam dan de wind staan
Maar de mannetjes gingen helemaal
niet staan. De kwieke was al bij de
onthoud op de rails beantwoorden,
in dat was duidelijk. Maar de kwieke
had de zaak in handen, dreef de dove
en de stramme met brede gebaren
de overkant, zoals een moeder
bomen, lichtte behoedzaam de rood- haar kroost over de zebra loodst.
geretoucheerde gezichten,
slechts aan statiegewaad en uniform
te herkennen
Prins, met zulke witte paal op en wenkte naar de dove
de stramme.
De dove was er het eerst:
dat?", vroeg hij met wat holle stern!
Bij de tweede boom weer uitvoerig
oponthoud. De krachten van de
,Mag kwieke waren nu toch wel getaand
Een drom scholieren kwam binnen De kwieke lachte, wenkte
en wierp zich op cola en spritsen. Ik
voelde me zo'n vreemde eend in de
bijt, dat ik maar wegdrentelde. Van
het tweede perron zou mijn trein
gaan. Geen onder- of bovengrondse
trap, maar een gewone overgang
scheidde eerste en tweede perron. De
pendeldienst voor het eerste was blijk
baar in aantocht want de bomen wer
den gesloten. Nou ja, die trein van het
tweede zou pas over tien minuten
Dus leunde ik wat tegen een muur, ncgc ut. uv^igaus, ..„uu». vp ut &auo,
net waar een lokkende plaat vertelde bleef hij staan, blijkbaar verbaasd dat schudde de
dat de N.S. je twee dagen
dam laat verblijven voor
dertig gulden.
Toen kwamen
aan. Eén nog vief en zeer welverzorgd
met een blauwe dikke overjas, uit vroeg krakend: „M
een ïljzak stakëfc-^'gewiehtig enige kwieke lachte, trok
kranten, later stor
De tweede hield het hoofd scheef De dove
en zijn gehoorapparaat was duide-
Op een klein
stationnetje
De stramme bukte moeizaam en
dat wel?" De
duwde ei> even
later stonden ze gedrieën op de rails.
heel moeizaam schoof hij de boom
maar een paar centimeter omhoog. De
dove protesteerde, maar kroop er ten
slotte toch onderdoor, de stramme zag
er geen kans toe. Met veel gebaar be
val de kwieke de dove te helpen. Met
zijn tweeën duwden ze de paal nog
iets omhoog en kreunend schoof de
stramme er onder door.
Ik haalde verlicht adem en op het
zelfde ogenblik doemde de trein op èn
een hollende figuur op het perron van
een spoorwegman.
De drie stonden uit te hijgen bij de
boom op het tweede perron. Woest
- i-met-de-pet zijn vuist:
voorbij of de kwieke riep
spoorwegman: „Mag dat niet?
dactyt ik nou ook a'
De derde hijgde wat ach- want allebei praatten ze druk tegen
aar leunend op een wan- hem a - - -
delstok, die de wankele benen wat links i
extra steun gaf.
In ganzenpas ging het i
sloten overweg.
trein opdagen en wat moest ik
- de ge- doen? Ieder waarschuwing zouden ze
met een discussie en dus met een op-
l&KéilC/'
AVRO: 18 00 Nieuws.
18.15 Actualiteiten. 18.25 Licht orkest. 18.55
Voor de kleuters. 19.00 Gesproken brief uit
Parijs. 19.05 Indonesisch programma. 19.35
itar: een radiotijdschrift voor gitaristen.
20.00 Nieuws. 20.05 Ontvangst in Gooiland:
gevarieerd programma. 21.15 Ontmoeting der
levensovertuigingen (III). 21.50 Sopraan en
piano: semi-klassieke liederen. 22.10 Licht
instrumentaal ensemble. 22.25 Ik geloof,
dat...: praatje. 22.30 Nieuws. 22.40 Actualitei
ten. 23.00 Venster op de hedendaagse mu
ziek: muzikale lezing. 23 40 Licht instrumen
taal trio. 2335-24.00 Nieuws.
Hilversum II. 298 m. KRO: 19.00 Nieuws.
\ansluitend: Concilie,.-.
i (dl.
klankbeeld. 21.40
ziek: semi-klassieke en moderne m
21.55 De zingende kerk 22.15 Zie. ik
allee nieuw, godsdienstig programma
Nieuws. 22.40 Epiloog. 22.45 Lichte gra
foonmuziek. 2335-24.00 Nieuws.
60
„Maar kun je ze ooit vertrouwen? Die film is en
blijft in hun bezit."
„Dat is zo, maar wat hebben ze er nog aan?"
vindt oom Chris.
„De verhoren zijn al lang afgelopen: geloof maar
gerust, dat ze er alles uitgeperst hebben wat ze
konden!"
„En geloof je, dat ze zo naief zijn om te denken,
it ze met het grijpen van Marinus en zijn aan
hang alle verzet de kop ingedrukt hebben?"
„Nee, dat natuurlijk niet, maar Joep valt Gert
in de rede. Hij is dichter naar de tafel toe gescho-
ven en leunt er met zijn ellebogen op. Het lam
plicht in zijn brilleglazen geeft telkens flikkeren
de reflexen als hij zijn hoofd beweegt. Hij kijkt
tante Christina aan, die er wat bedrukt bij zit.
„En wat als we die Duitsers juist in de kaart
spelen? Als ze ons stiekum onze gang laten gaan
tot we hen vanzelf op een spoor brengen? Laten
ze misschien niet expres de teugels zo vieren om
ze straks met een ruk aan te halen?"
„Ach, onzin," zegt Bonsma ongeduldig, terwijl hij
het spel met het potlood een ogenblik staakt
„jullie maken het veel te ingewikkeld. Ze zijn te
stom om voor de duvel te dansen, er zit geen
verband in, geen samenhang in hun methodes; ze
slaan toe als beesten, martelen hun prooi, sluiten
7e op of maken ze dopd en daarmee basta. Als het
speurwerk een beetje ingewikkelder wordt, is er
altijd ergens een domme Duitser op wie de boel
strandt."
„Dat zijn veronderstellingen, waaraan we onze
mensen niet mogen wagen!" Oom Chris zegt het
H. H. VAN NUNATTEN—
DOFFEGNIES
ken heeft, in een stoel is gaan zitten. Ze loert bo
ven het krantje uit en trekt een grimas, waar hij
bijna om lachen moet. Dat kind zegt niet veel,
maar ze denkt des te meer. Misschien is zij even
roekeloos als Bonsma, maar die mist de snelle re
actie van de jeugd. Haar geest en haar lichaam
reageren bij gevaar feilloos en snel.
Bonsma, die zich door niets en niemand uit het
veld laat slaan, zegt met zijn tot liefelijkheid
verknepen poesekop:
„Net of ze nu geen gevaar lopen. Uit iedere
hooiberg, schuur of kippehok steken Jodenbenen.
Als de Duitsers een boerenerf oplopen, struikelen
ze bijna over hen!"
Er valt een stilte. Het is waar wat Bonsma
zegt.
Christina heeft al die tijd zitten worstelen met
haar tegenstrijdige gevoelens; ze is er warm van
geworden. Het grote verlangen naar haar eigen
bedaard maar móï" 7~"*^6' ««=1 huis trekt, maar haar geweten remt haar. Het hart
HHïriik) °"dert00n .vfn afkeuring. klopt voor de verdrukten en het verstand zoekt
hij kijkt Annet aan, die, of ze er niets mee te ma- een compromis. Ze zegt wat aarzelend, haar ogen
neergeslagen, de handen voor zich op de tafel, de
vingers krampachtig ineen gevouwen met vreemd
rimpelige en witte knokkels:
„Zouden we niet kunnen beginnen met het te
rugbrengen van dc mensen, die het gevaarlijkst
zitten, en afwachten wat er gebeurd?"
En dan spreken ze ineens allemaal door elkaar.
Bonsma is er helemaal enthousiast over. Hij wil
liefst de zeven mensen uit de tent deze nacht nog
overbrengen, maar Gert remt zijn opgewondenheid
door de nuchtere opmerking, dat het kamp zo leeg
is als na een pestepidemie. Ze zullen er eerst weer
het allernoodzakelijkste heen moeten slepen.
„Dat kan, dat kan, het is in een ogenblik ge
beurd!" Bonsma danst van pure verrukking heen
en weer op zijn stoel. Maar Joep neemt het pot
lood en trekt de blocnote naar zich toe om te
noteren wat er gedaan moet worden. Jackie, die
naast hem zit, bukt zich om de kluwen van haar
breiwerk op te rapen. Ze stikt bijna van het
lachen om Bonsma die zo gek zit te hippen en
Annet. die zijn grimassen imiteert. Op Gerts ge
zicht zweemt zelfs een lach. Hij mag die Jackie
liever dan de zelfbewuste en onverschillige Annet
met haar ruwe rondborstige manieren. Ze heeft
zo'n grappig kinderlijk rond gezichtje, die Jackie.
De ouderdom zal er niet gemakkelijk vat op krij
gen. Hij wordt kregel van zijn gedachte, hij heeft
geen tijd om achter vrouwenrokken aan te lopen!
Als Jackie weer opduikt met een rood hoofd, staat
zijn gezicht somberder, strakker dan ooit.
(Wordt vervolgd)
