Nieuwe Leidlse Courant
Loena-8 sloeg toch nog
net te pletter op maan
Toeristische
NS-reizen
niet duurder
Grote teleurstelling voor Russen
\stronauten, wordt
toch wakker!'
Er moet landelijk centraal
antennesysteem komen
De Gaulle is gereed
voor tweede ronde
Mislukking enige tijd
5in duisternis5 gehuld
lenimi vlucht: voorspoedig
Concessie voor
aanleg en
exploitatie
weerbericht
Automobilist
reed acht km
op linkerbaan
Starlichter
verongelukt
McNamara
sluit 149
bases
Commentaren
Dinsdag 7 december 1965, 46ste jaargang
^•ctauri F. 01
Udr.d.cteur:
Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
IQQj
Abonnementsprijzen p.w. 0,83, p.m. 3,55, p.kw. 10,70
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
Onthullingen
JÊÊ&i
Penkowsky-documenten
bevatten veel onthullingen.
Over een boeiend verslag
over de Russische inlichtin
gendiensten wordt op pa
gina 5 uitvoerig geschreven.
Wilson negeert OAE
pagina 5
Hoe gaat het de tcin-
keiiers pagina 7
Koersval in Wall-
street
Zie beurspagina
,1 minister-president
',enbewijs leveren
Gvestie Panorama
in Eerste Kamer
EN HAAG Verwacht wordt, nu
'SP-er, A. G. van der Spek de zaak
het Panorama-artikel over de
e jeugd van de heer Claus von
sberg in de Eerste Kamer aan de
zal stellen, dat de minister-presi-
het bewijs zal leveren, dat dc
ers van de heer von Amsberg niet
stisch gezind waren,
regering zou over nog tal van ge-
is beschikken die nimmer in de
ibaarheid zijn gekomen,
verigens wordt het terugnemen van
orama wel een beetje overbodig als
weet. dat in tal van plaatsen met
in het westen het bewuste num-
al is gedistribueerd. Er wordt links
rechts druk uit geciteerd, zodat de
door het ingrijpen van de uitgever
geruchtmakender lijkt te zijn ge-
den.
teneur van het bewuste artikel is:
e Duitsers in Tanganjika zouden lid
de nazipartij zijn geweest, dus ook
mders van de heer von Amsberg". De
ijver, ex-redacteur van De Waarheid,
Klinkenberg, had het gewraakte ar-
1 eerder vergeefs aangeboden aan
ooi. Algemeen Handelsblad en Groene
terdammer.
MOSKOU/LONDEN Het Russische ruimteschip Loena-8 is er gister
avond in de laatste stadia van de vlucht naar de maan niet in geslaagd, een
zachte landing op deze planeet te maken. Enkele uren tevoren had Sir
Bernard Lovell van het observatorium in Jodrell Bank (Engeland) gecon
stateerd, dat de Loena om 22.51 uur (Ned. tijd) de maan had bereikt. Op
dat moment hielden de signalen op. Pas na twee en een half uur maakte
het Russische persbureau Tass melding van de mislukking.
Tass meldde, dat het ruimteschip
op de landing na vlekkeloos heeft
gewerkt. Het tijdstip, waarop de Loena
te pletter sloeg werd opgegeven als
00 uur, 51 minuten en 30 seconden
,Moskouse tijd. Het observatorium in
Jodrell Bank hoorde twee seconden
later, dat de signalen ophielden. Sir
Bernhard Lovell zei, de indruk te heb
ben, dat de Russen dit keer dicht bij
een succes moeten zijn geweest.
Het Russische persbureau beschreef de
laatste ogenblikken van de vlucht van de
Loena als volgt: „Toen het station de
maan naderde, werd de werking van de
apparatuur voor de zachte landing ge
controleerd en deze controle toonde aan,
dat de apparatuur in alle stadia van de
landing normaal werkte, uitgezonderd de
uiteindelijke aanraking met het maan
oppervlak".
LucJitdrukgebrek
Een zachte landing op de maan is bij
zonder moeilijk vanwege het gebrek aan
luchtdruk. Dé Russen hebber» «eprobeerd.J
dit probleem te overwinnen mét rem-
raketten. Kennelijk is er met deze raket
ten iets misgegaan, waardoor de Loena-8
met een te harde klap is neergekomen en
de radio-apparatuur werd vernietigd;
Zou de landing zijn gelukt, dan zou de
Sowjetunie een beslissende stap vooruit
hebben gedaan in de wedloop om de
ruimte. En wel op een ogenblik, waarop
de aandacht van de wereld vooral ge
richt is op de Amerikaanse Geminivluch.
ten. Zondagavond waren tijd van landing
en doelgebied bekendgemaakt. De Russi
sche pers besteedde vee] aandacht
de proef. En het moet dan ook voor het
Russische publiek een enorme teleurstel'
ling zijn geweest, toen het verwachte
succes uitbleef.
De Russen zijn-op 4 januari 1959 ge
start met de Loena-l. die de maan miste.
De Loena-2 was inde herfst van 1959
het eerste door de mens gemaakte voor
werp dat op de maan neerstortte. Num
mer 3 nam kort daarop tamelijk wazige
foto's van de achterzijde van de maan en
seinde ze naar de aarde. Pas na 4 jaar
kwam nummer 4, die een mislukking
werd. Vervolgens duurde het nog twee
jaar. voordat de Russen begonnen met
de laatste serie maanschoten. Na het te
pletter vallen van de Loena-7 op 8 okto
ber j.l. werd pas na dertien uur mede
gedeeld. dat „sommige operaties voor
een zachte landing niet waren uitge
voerd".
President Soekarno iti gesprek met Herlina. een nationale Indonesische
heldin. Herlina werd beroemd tijdens het gewapend conflict op Nieuw
GuineaZij was toen de eerste Indonesische vrouw die zich vrijwillig
meldde om met een parachute in Nieuw Guinea ie landen.
Piraten roven
Grieks schip
SINGAPORE Ruim honderd
piraten hebben zich gisteren meester
gemaakt van een Grieks vrachtschip
dat, in de Zuidchinese zee aan de
grond zit.
- zeerovers kwamen in zes boten,
die de Filippijnse vlag voerden, naai
de gestrande Griek en joegen de wacht,
die uit drie man bestond, weg. De drie
vluchtten toen in een bergingsvaartuig
dat naast de Griek lag. Het vracht
schip is de 7.300 ton metende Aeakos
die een lading kopra aan boord heef!
ter waarde van ruim drieëneenhalf mil
joen gulden
AAP KENNEDY Van het
idstation in Australië moesten
eren ettelijke signalen worden
[ezonden naar de Gemini-7, voor
de astronauten Frank Borman en
les Lovell uit hun diepe slaap
waakten. Zij hebben negen a tien
geslapen. „Dat is langer dan de
ste weken is voorgekomen", zei
man. Als onderdeel van het pro-
trok Lovell 's middags zijn
tgewicht ruimtepak uit en ver-
!de de tocht in zijn speciale
mte-ondergoed".
Amerikaanse bureau voor
U. en ruimtevaart (NASA) is
tevreden over de ruimtevlucht
de Gemini-7. Aües functioneert
!ens schema, zeiden de ruimte-
rt-deskundigen.
ïtussen maakt men op Kaap Ken-
y goede vorderingen met de voor-
eidingen voor de lancering van de
nini-6 die straks een rendez-vous
it hebben met de Gemini-7. Men is
tien uur op het tijdschema vooruit,
verband hiermee overweegt men
mogelijkheid de Gemini-6 al op 12
december te lanceren inplaats van op
13 december zoals was afgesproken.
Om technische reden hebben Lovell
en Borman voorlopig van twee be
langrijke experimenten af moeten
zien. Een lichtmeter waarmee ze zich
met behulp van de sterren zouden
kunnen oriënteren is onklaar geraakt
en ze zijn er nog niet in geslaagd het
apparaat te repareren. Verder zijn de
grondinstallaties die een zeer krach
tige ..Laser"-straai. door de Gemini-7
bemanning uitgezonden, zouden moe
ten opvangen, nog volledig gereed
voor de proefneming.
Aan het einde van de dertigste om
wenteling maakte Lovell foto's van
de lancering van een Polaris A-3ra-
ket vanuit een onderzeeër ten oosten
van Kaap Kennedy.
Borman vertelde de artsen in het
controlecentrum, dat hij tijdens de
avond een van de draden had ver
loren die zijn vastgemaakt op een
kaalgeschoren stuk van zijn hoofd.
Daarmee hadden elektrische brein-
golven moeten worden gemeten om
de diepte van de slaap vast te stellen.
„Ik kon het er gelukkig weer op krij
gen". zei Borman verontschuldigend
tot Charles Berry, chef-arts van het
Gemini-project.
Minister Suurhoff in wetsontwerp
DEN HAAG Het
is de bedoeling
staatsmonopolie voor
de aanleg en ex
ploitatie van draad
omroepinrichtingen
te doorbreken. Mi
nister Suurhoff
(verkeer en water
staat) heeft eei
wetsontwerp in ge-
voor de aanleg en ex-
concessie wordt geëist.
Voor de aanleg van een landelijk
centraal antenne-systeem streeft
men naar een vorm van samenwer
king tussen de staat en anderen.
Verder wordt voorgesteld een uit
breiding van de verplichting tot het
toestaan van telecommunicatiegelei-
dingen en -apparatuur. Dit geldt zo
wel voor de aansluiting op het tele
foon- als op het draadomroepnet.
Deze voorstellen van minister Suur
hoff kunnen belangrijke gevolgen heb
ben. De wetswijziging maakt namelijk
mogelijk, dat in de toekomst in het
gehele land het centrale antennesys
teem kan worden aangelegd.
Zeven programma's
Deze vinding van de PTT maakt het
mogelijk, dat thuis zeven televisiepro
gramma's en bovendien 12 fm-radio-
programma's storingsvrij kunnen wor
den ontvangen.
Bekend in dit verband is de proef in
het Haagse Bezuidenhout. De bestaande
telegraaf, en telefoonwet remde echter
de ontwikkeling van dit systeem.
De samenwerking tussen staat e" an
deren bij de aanleg en exploitatie van
centraal antennesysteem kan verwe
zenlijkt worden in een soort nozema (de
instelling, die de radio, en televisiezen
ders in handen heeft).
Niet dat men er met deze wetswijziging
u al is. Het overnemen van de buiten-
Woningbouw: nu al
13.000
meer
DEN HAAG In oktober zijn 10.577
woningen gereedgekomen: 432 meer dan
in oktober 1904. Het totaal aantal nieuwe
woningen van dit jaar is opgelopen tot
89.614. ruim 13.000 meer dan in de eerste
tien maanden van het vorig jaar. Den
Haag kreeg 207 nieuwe woningen in ook-
tober.
DJAKARTA De plaatselijke com
mandant heeft de communistische partij
voor Djakarta en omgeving verboden
evenals alle organisaties, die met haar
betrekkingen onderhouden. Deze waren
alle betrokken geweest bij de staatsgreep
Onbestendig
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk opklaringen en enkele
verspreid voorkomende buien. Morgen
overdag geleidelijk toenemende bewol
king. later gevolgd door enige regen. In
de nacht enkele mistbanken. Zwakke tot
matige noordwestelijke wind. morgen
krompend naar zuidwest en toenemend
tot matig of krachtig. Ongeveer dezelfde
temperaturen.
SLIEDRECHT De 47-jarige verte
genwoordiger A. Arends is gisteravond
om het leven gekomen, toen hij op de
linkerweghelft van de rijksweg E 15
met zijn personenwagen frontaal tegen
een vrachtwagen botste
De heer Arends was (komend uit de
richting Gorkum) ongeveer acht a nagen
km. voor de plaats van het ongeluk
op de verkeerde weghelft terecht ge
komen. Door werkzaamheden aan de
rijksweg wordt het verkeer hier en daar
op een andere weghelft overgebracht.
Piloot raakte
bewusteloos
NARVIK Een Westduitse straalja
gerpiloot, die waarschijnlijk duizenden
kilometers bewusteloos in zijn cockpit
heeft afgelegd, verongelukte gister
avond even ten noordwesten van Nar
vik (Noord-Noorwegen) met zijn Star-
fighter
Het toestel was om half zeven bij
Frederikstad het Noorse luchtruim
binnengevlogen. De piloten van twee
Noorse straaljagers, opgestegen om een
onderzoek in te stellen, zagen dat de
Westduitse vlieger bewusteloos was.
Pogingen om hem via de radio te wek
ken mislukten.
Dit ongeluk doet denken aan dat
met een Nederlandse straaljager van
het type F-100 eerder dit jaar. Ook
toen was de piloot bewusteloos geraakt
waarna het vliegtuig na een lan^e
„spookvlucht" voor de Noorse kust in
zee stortte.
Besparing f 1,5 miljard
WASHINGTON Minister McNa
mara heeft opdracht gegeven om
nog 149 militaire bases te sluiten.
Op een persconferentie zei hij gis
teren, dat hiermee een besparing
van 410 miljoen dollar (1.5 miljard
gulden) kan worden bewerkstel
ligd zonder dat de militaire pa
raatheid hieronder tc lyden heeft.
Sedert maart 1961 zyn reeds eerder
703 bases gesloten of ingekrompen.
De 149 bases liggen in 39 Amerikaanse
staten, in de stad Washington en in
tien andere landen. De volledige lijst
zal pas morgen worden verstrekt.
McNamara zei dat er geen politieke
overwegingen schuil gaan achter het
besluit een aantal buitenlandse bases
te sluiten. Ook zal het geen verande
ring brengen in de sterkte van Ame
rikaanse troepen die in betrokken
landen gelegerd zijn. Het sluiten van
de bases zal 153.000 burgers en militai
ren vrijmaken voor andere taken, aldus
de minister.
PARIJS Het is vrywel zeker dat
president de Gaulle deb ittere teleur
stelling, die de Franse kiezers hem
zondag bereidden, zal „nemen" ei
19 december voor de tweede stem
ronde zal aantreden. Hij zal zoals
bekend slechts met één tegenstander
te maken hebben: de linkse kandi
daat Mitterrand, die hem in de eer
ste ronde gevaarlijk dicht naderde.
(44 tegen 32 procent van het aantal
stemmen).
De reacties over de gehele wereld
op de verrassende verkiezingsuitslag
waren voor de Gaulle nogal pijnlijk.
Zowel de kranten in Europa als die
in de VS zagen in het feit dat de pre
sident er niet in was geslaagd de ab
solute meerderheid te behalen en op
44 procent was blijven staan, een mas
sale afwijzing van zijn vastberaden,
onafhankelijke politiek ten aanzien
van de NAVO. de EEG en het Ameri
kaanse leiderschap in de westelijke
wereld.
W ie schuldig?
In het gaullistische kamp is
woordenstrijd over de vraag, wie
deschuldig is aan de nederlaag. Een
aantal partijleiders, onder wie enkele
ministers, eist het hoofd van de
nister van binnenlandse zaken, Roger
Frey. die in hoofdzaak verantwoorde
lijk wordt geacht voor de wijze waarop
de gaullistische campagne werd ge-,
voerd. Ook de minister van voorlich
ting, Roger Peyrefitte, heeft het zwaar
j te verduren gehad.
j De gaullistische afgevaardigden in
de Nationale Vergadering willen weten
waarom de oppositie het op radio en
tv bijna twee weken lang vrijwel al-
leen voor het zeggen heeft gehad. De
Gaulle-afkerig van veelvuldig gebruik
I t-an de publiciteitsmedia liet. zich
1 wee keer en dan nog bij niet zo erg
aunstige gelegenheden horen.
Onrust
l Of de Gaulle het over twee weken
i haalt of niet, de gaullisten zullen
moeite hebben hun meerderheid in de
Nationale Vergadering bij de alge
mene verkiezingen over 16 maanden
I te behouden, zo is de algemene ver
wachting. Nu de positie van de Gaulle
is aangetast, staat Frankrijk waar
schijnlijk ook voor een nieuwe periode
van politieke onrust. Of zoals de po
litieke commentator van le Monde
I schreef: „De komende 14 dagen zal de
regering op binnenlands, en nog meer
op buitenlands, terrein in haar acti
viteit verlamd zijn. De komende 16
maanden zal er twijfel blijven bestaan
over de vraag of het gaullistische be
wind in staat zal zijn om de komende
algemene verkiezingen met succes te
doorstaan. Dit getekent dat zyn eigen
toekomst en die van zijn buitenlandse
politiek twijfelachtig zullen zijn".
BUIGEN
Het oordeel over de nederlaag die
De Gaulle heeft geleden is overal
gelijkluidend. Hij heeft niet eens de
meerderheid gehaald, laat staan de
duidelijke meerderheid die hij had
gehoopt Zoals wij gisteren zeiden:
de ban is gebroken.
Dat De Gaulle in zijn volk. waar
van hij zozeer opgaf, is teleurge
steld, laat zich begrijpen. Dat goede
volk was zo goed niet. of het heeft
hem in meerderheid in dc steek ge
laten. Daarmee leverde het opnieuw
bewijs, hoezeer hij op zand had ge
bouwd. Ook verkiezing alsnog straks
kan de nederlaag van nu niet onge
daan maken.
De uitslag is van wereldwijde bete
kenis, omdat thans Europa. Atlan
tische gemeenschap en alles wat
daarmee samenhangt, plotseling aan
hernieuwde actualiteit hebben ge
wonnen.
De Gaulle heeft niet langer als tot
dusver dc vrije hand. Zal hij tot in
schikkelijkheid. tot buigen, bereid en
in staat zijn?
WROETEN
Sommige mensen hebben behoefte in
het verleden te blijven wroeten. In
een bepaald geval kan dat leiden tot
het artikel dat nu 't uit de circulatie
nemen van de gehele oplaag van
Panorama heeft veroorzaakt
Wat men heeft opgewroet is. alleen
al om zijn leeftijd toen niet ter zake
doende voor de man om wie het in
feite heet tc gaan. Ook daarom was
het resultaat van het gewroet weinig
indrukwekkend.
Het rumoer is pas ontstaan bij wat
daarna is gebeurd: het gekrakeel en
geharrewar binnen de uitgeverij
een blad dat telegrafisch wordt vast
gehouden. een president-commissaris
van naam die zich met de affaire be
moeit, een directie die de hoofd
redactie heet te hebben geschorst.
Ja. dan kan de publiciteit niet uit
blijven. En die maakt zich dan op
haar beurt van het geval meester
op een wijze als anders stel
lig niet zou zijn gebeurd. Het artikel
zelf verdiende deze publiciteit nau
welijks.
DEN HAAG De begin volgend
jaar ingaande verhoging van de reizi
gerstarieven van de Nederlandse
Spoorwegen zal geen invloed hebben
op de tarieven van de achtdaagse abon
nementen, de dagtochten en andere
aanbiedingen uit het toeristische assor
timent van dc N.S.
De prijzen van deze toeristische reizen
zullen slechts worden aangepast aan het
peil van dit jaar. Dit betekent, dat daar»
in de zes procent tariefsverhoging van
dit jaar wordt verwerkt.
Ook in het verleden heeft de directie
an de N.S. tariefsverhogingen voor toe
ristische aanbiedingen pas in het jaar
daarop meeberekend. „We kunnen niet
anders, want de offertes moeten nu reed»
worden gemaakt, terwijl van de aan
staande tariefsverhoging nog niets defi
nitief bekend is", aldus mr. Rameyer
van de N.S., die zich met deze sector van
het treinvervoer bezighoudt.
HET JUISTE OGENBLIK
LO.VDENSK WARENHUIZEN, dit dch al heel druk maken om de
verkoop van kerstgeschenken te stimuleren, hopen een geduchte
slag te slaan met het nieuwe spelletje, dat dc naam Sticky Finger"
kreeg. De bal moet door de 45 centimeter lange vinger gegrepen worden
als hij in de lucht zweeft. Dat kan alleen met grote behendigheid Op hei
juiste ogenblik moet het zuignapje aan het eind van dc vinger in werking
worden gesteld en pas dan kleeft de bal eraan vast.
Wat is nu het juiste ogenblik om voor onze krant een nieuwe abonnee
te maken? Dat kunt u beter overzien dan wij. Misschien is vanavond
voor u wel het meest geschikt. De bolbon is daarom ook vandaar weer
present op pagina 2.
