i TUSSEN SCHOOLPOORT EN HUISDEUR Dagboek van een tiener Indonesische kerken bedroefd en boos Ontwapening is thans bereikbaar geworden Rooms-katholieken ernstig verontrust over besluit paus onduj Kerk in Noord-Mozambique in grote moeilijkheden Puzzel hoek GRIEP? NEEM DIREKT EEN AKKERTJE' DINSDAG 30 NOVEMBER 1065 Een woord voor vandaag We noemen ze „kleine profetenmaar dat heeft geen be trekking op de inhoud van hun boodschap. Het slaat hoogstens op de lengte. Daar spraken mannen die geleden hebben om de zonden van hun volk. die door God gebruikt worden om te waarschuwen. Misschien juist daarom behoren zij tot de weinig gelezen boeken van de bijbel. Maar altijd straalt in die donkere profetieën toch weer de hoop. Reeds in het eerste hoofdstuk van Hosea wordt over de verlossing van Juda gesproken. Er wordt niet gezegd hoe God zal verlossen, maar wel hoe Hij het niet zal doen: „Maar Ik zal hen niet verlossen door boog of zwaard, of oorlogstuig, door paarden of door ruiters Gods verlossing komt niet met vertoon van macht. ^Lie de menszal er in de hjdenstijd van Christus geroepen worden. Waar is Zijn welsprekendheid? Hij zwijgt. Waar is Zijn gezag? Hij laat zich overmeesteren. Waar is Zijn kroon? Doornen drukken op zijn voorhoofd. Christus echter ging zijn Via Dolorosa om ons te verlossen. En dat is nog zo. God komt niet met vertoon van macht. Juist daarom vraagt Hij van ons geloof, vertrouwen dat Zijn weg, die naar het graf lijkt te voeren, de weg is naar de overwinning. We lezen vandaag: 2 Thess. 2 13-17 en 31-5. Verklaring over staatsgreep (Van onze kerkredactie) DJAKARTA Het moderainen van de Raad van Kerken van Indonesië heeft een officiële verklaring uitgegeven waarin gerea geerd wordt op de mislukte staatsgreep. Er wordt gesproken over „droefheid'gepaard met toorn, omdat wij en ons volk op deze wijze zonen moesten verliezen, die gedurende 20 jaren trouw en onver moeibaar de revolottie van Indonesië dienden." In het bijzonder worden de kerken opgeroepen te bidden „dat het geloof en vertrou wen van hen, die door generaalmajoor D. J. Pandjaitan en kapitein Pierre Tendean en andere christen-slachtoffers zijn achtergelaten, door onze Here versterkt moge worden." Rapport Pax-Christibeweging DEN HAAG In het middel- I Pax Christi kan en mag niet staan punt van alle politiek zal in deze ifP |?et ^pumt rsn hen, die menen f.r inde huidige internationale situatie tijd het streven moeten staan, om totstandkoming van een oorlogloze het uitbreken van een nieuwe we-1 wereld het beste naderbij te brengen re Hoor log te voorkomen. Daarbij" h??* Kn yan volstrekte, een- zal vooral aandacht moeten wor- den besteed aan drie vraagstuk ken: de alzijdige en gecontroleer de ontwapening, de vreedzame coëxistentie en de uitbouw en ver sterking van de V.N. Aldus een van de conclusies van het gisteren verschenen rapport van dedactie werd verzorgd door de heer G. rooms-katholieke vredesbeweging Pax J. N. M. Ruygers in samenwerking met Christi „Met Pacem in terris j mej. dr. M. A. M. Klompé. onderweg". Pacem in terris is de i encycliek, waarin paus Johannes XXIII gedachten uitte over het vraagstuk j oorlog en vrede. Het rapport, dat |)e PUy overleden >ver nu verschenen is, moet wor- J In de verklaring, die is ondertekend door de voorzitter, dr. J. L. Ch. Abineno en de secretaris ds. S. Ma- rantika, wordt gezegd: „Deze ramp heeft schrik verspreid en woede ver mengd met gevoelens van droefheid opgeroepen, want wij konden inder daad nauwelijks geloven dat er per sonen in onze pantjasilastaat zouden Izijn, die acties konden ondernemen en j gewelddaden konden plegen, die alle j grenzen van menselijkheid zouden overschrijden. Waren wij het er niet over eens en hadden wij niet beloofd alle staatkundige kwesties op te lossen in onderlinge samenwerking en tolerantie en hadden wij niet de weg het onderling overleg onder lei ding van Boeng Karno, die wij allen beminnen en vertrouwen, aanvaard?" vernietiging van de pantjasila-staat. dit woord betekent letterlijk „vijf zuilen" het spreekt van de grondbe- stuursraad. Dit standpunt sluit echter het gesprek noch de samenwerking op concrete punten nit, met hen, die wei eenzijdige ontwapening voorstaan. Het rapport is opgesteld door commissie van deskundigen onder voorzitterschap van ir. J. B. H. M. ridder de van der Schueren. De den beschouwd als een grondslag voor de activiteiten van Pax Christi in de komende jaren. De vice-voorzitter van Pax Christi, dr. W. J. Schuyt lichtte het rapport gistermiddag op een persconferentie r vereist de geleidelijke en concrete omvor ming van de wildernis van de inter nationale samenleving tot een geor dende internationale gemeenschap. Ontwapening, dat aan het einde van dit proces ligt, is in het atoomtijdperk een bereikbaar doel geworden, voor het eerst in de geschiedenis. Maatre gelen tot wapenbeheersing, wapenbe- vriezing en wapenbeperking liggen op de weg van dit proces naar alzijdige en totale ontwapening", aldus dr. Schuyt. ARNHEM Op bijna 93-jarige leeftijd overleden ds. H. F. de Puy. wiens begrafenis fnmfddels In stilte heeft plaatsgehad. Hij werd in 1873 geboren te Sexbi de hervormde gemeenti Beroem n vsiverk NED. HERV. KERK Beroepen te Wattwill (Zwitserland Schweitzer Ref. Kirche): P. Landweer te Nigtevecht. Bedankt voor Den Haag-Loosdumen (7e pred.pl.) -- voor Breda Brinkman te Schoondijke; grippen waarop de Indonesische staat is gevestigd, het geloof in de hoogste God, menselijkheid, nationalisme, de mocratie en sociale gerechtigheid. In het tweede punt van de verkla ring wordt God ook dank gebracht dat hij dappere officieren, onderoffi- manschappen en het volk in actie heeft gebracht om de pantjasila staat te verdedigen tegen de dreigin gen en gewelddaden. Dankbaar zijn de christenen ook dat de president gespaard gebleven is en ook de twee- :-president dr. J. Leimena er generaal A. H. Nasoetion. Het moderamen van de raad var Indonesische kerken wenst dat 1 voldoende krachtige waarborgen worden verkregen voor bet voort bestaan van de pantjasila-staat met zijn revolutionaire idealen. vliet: R. W. Steur t ■■HL - lecturer in het depart, voor Indonesische en Maleise studie aan de universiteit van Sidney: dr. Ph. v. Akkeren, zendingspred. van de classis Amsterdam. Hij zal niet naar Java terugkeren. GEBEF. KERKEN Aangenomen naar Hengelo (Ov.): (vac. W. Baas) J. H. de Boer te Leiden. Bedankt voor Westbroek (U.>: dr. M. J. Arntzen te 's-Gravendeel; voor Soes- terberg: H. Peper te Slootdorp. d. Born): dr. C. Trimp te Voor- Oecumenisch centrum door Duitsers in Groningen gebouwd )RIEBORG (Gr.). In 1966 zal ieborg bij Beerta in oostelijk Grot i, dank zij financiële en alle mogelijke lere hulp nit Oost-Friesland, et •umenisch centrum worden gebouw De Inzameling, die onder de Duitsers I Oost-Friesland wordt gehouden geschiedt in het kader drs. J. P. Ver- /"Tl 1*1 steeg te Wormerveer. Lhinees predikant op %2£$S kansel in Bolsward :erk in Friesland beklommen, zoals on langs in Staveren gebeurde, mi Chinees predikant. Ds. H. Tan Hao An. voorzitter Synode der Chinese Doopsgezinde Ge meenten op Java preekte ~^0êêKê meente van B' Nederland gekoi Bolsward. Inbreuk In het „ten geleide" van de be stuursraad van Pax Christi bij dit rapport wordt gezegd, dat een nieu we situatie is ontstaan, waarin het karakter van de oorlog fundamenteel gewijzigd is. Vroeger gehanteerd als instrument van politiek handelen, is de oorlog thans een inbreuk op de menselijke samenleving in haar ge heel. De inhoud van het begrip „nationa le soevereiniteit" is aan verandering onderhevig. Ook aan de traditionele leer van de kerk over de rechtvaar digheid van de oorlog worden aldus j nieuwe klemmende vragen gesteld. De gegevens van het vraagstuk van oor log en vrede verschillen wezenlijk met die van vroeger. De structuur van de internationale samenleving is nog niet aangepast aan deze nieuwe situa tie. Nationale categorieën overheersen het denken over vraagstukken van wereldwijde omvang. Mentaliteit Door de bestuursraad van Pax liteit van de mens veronderstelt. Het is de specifieke taak van de vredes beweging deze mentaliteitsverande ring te bevorderen. W. Kamp te Utrecht. BOND v. VRIJE EVANG. GEM. Aangenomen naar Beverwijk (vac. ven): P. J. Hooidonk te Zwolle. UNIE v. BAPT. GEM. Bedankt voor Emmen: G. Brongers te CNV doet suggestie Vakantiespreiding door „dubbele lessen V raagstuk eist radicale oplossing de officiële vakanties, de lessen twee weken in de twee weken de daaropvolgende twee we ken te herhalen. UTRECHT Het Chr. Natio- eft een ni< voorstel gedaan om tot betere va kantiespreiding te komen. In het heden verschenen nummer van De Gids wordt voorgesteld enkele we ken in de zomer voorafgaande aan Uitknippen en op briefkaart plakken a.u.b. IK WERK MEE aan de verdere groei van de krant. Uw nieuwe abonnee heet i Naam Adres Woonplaats betaling per. WEEK/MAAND/KWART AAI Deze nieuwe abonnee werd opgegeven door uw abonnee i Naam Adres Woonplaats» Ik ontvang als geschenk i 0 HYACINTHENBOI MET HOU „DE DOKTER ZEGT* II OER „DE DOKTER ZEGT* I 0 TIP-PARADE-TWEE (elk deel is een (ander) geheel)} streep door wal u niet wenst. De schoolvakantie van bijv. 1 juli tot 15 augustus zou moeten worden gesplitst in een algemeen verplicht ge deelte van 15 juli tot 15 augustus een facultatief gedeelte van 1 juli tot 15 juli. In deze twee weken van 1 juli tot 15 juli wordt op de scholen een herhaling gegeven van de lessen, die in de twee voorafgaande weken (van 15 juni juli) al werden gegeven. De leerli behoeven deze lessen slechts eenmaal volgen. De ouders zijn dan vrij kiezen in welke van deze twee perio- ;n van twee weken zij hun kinde- n de lessen willen laten volgen. Een deel van de kinderen kan dit doen van 15 juni tot 1 juli en dui 1 juli tot 15 augustus met vakantie gaan. Het andere deel echter kan met vakantie gaan van 15 juni tot 1 juli, dan terugkomen om nog twee weken de herhalingslessen te volgen en volgens de vakantie van 15 juli tot 15 augustus voortzetten. Op deze wijze "en de kinderen hun zes weken ntie, maar wordt de ouders de keuze uit acht vakantieweken moge lijk. Veel ouders kunnen dan op 15 juni al met vakantie gaan zonder moei lijkheden met schoolgaande kinde- Het CNV vraagt aandacht voor deze suggestie, die het verbond een verdere bestudering waard lijkt. Bovengenoemde periode is willekeu rig gekozen en zou ook opgeschoven kunnen worden. Als een nadeel wordt genoemd de verkorting van de vakan tie voor leraren en onderwijzers met enkele weken. Het CNV matigt zich geen oordeel aan over de ernst van dit offer. Wel wil het echter de vraag opwerpen of een oplossing in deze geest niet ernstig dient te worden over wogen. Een ingewikkeld vraagstuk als vakautiespreiding zou alleen door een radicale ingreep opgelost kunnen wor den. de diepste oorzaken van de recen te ramp voor altijd worden opge ruimd, opdat die zich aan de oproep van de regering worde voldaan, dat wij allen als volk van Indonesië helpen de vrede en het evenwicht in het dagelijks leven te herstellen, waarmee de mogelijkheid wordt gegeven tot een zo rechtvaardig mogelijke oplossing. •wij allen ons bewust worden van de macht van de waarheid en de rechtvaardigheid van de Heer, die OPROEP De kerk moet iedereen oproepen n twee dingen te beseffen. In de :rste plaats dat de mens als zondig schepsel Gods bekering en voortdu rende levensvernieuwing nodig heeft. En in de tweede plaats dat alleen als de gehele maatschappij zich volledig verantwoordelijk weet tegenover God en de medemens de grondslagen de staat en de nobele idealen va revolutie kunnen worden bewaard. De kerken sporen daarom de i sen aan zichzelf voor God, „die de eerste Leider van ons volksleven is tt onderzoeken. Hij schonk ons de vrij heid en aan Hem zijn wij in de eerste plaats verantwoording schuldig." de Aktion Sühnezei de stichting ds. mevrouw Ader-Ap- gemeente ds. Ader voortgezet. In de :rd ds. Ader gefusilleerd. Zijn echter doorgegaan DEN HAAG Opnieuw kun- ;n de rooms-katholieken spreken van een donkere concilieweek. Weer heeft de paus ingegrepen wijzigingen laten aanbrengen uitspraken die aan het concilie worden voorgelegd. Hij heeft zich vereenzelvigd met uitspraken van Pius XII over het huwelijk en daarmee de deur voor meer open heid dichtgeslagen. Nederlandse rooms-katholieken zijn ernstig on gerust en zelfs verontwaardigd. Vier vooraanstaande rooms-katho lieken hebben een openlijk protest laten horen. Zij vragen met aandrang allen, die hierin zeggenschap hebben verhinderen dat op deze wijze in conciliebesluiten elementen worden gebracht die in strijd zijn met de geest van het concilie. Him oproep betekent in wezen dat zij de bis schoppen van het concilie vragen EUROMARKT VAN BISSCHOPPEN ROME Kardinaal John Heenan, aartsbisschop van Westminster, heeft zondag meegedeeld, dat er een Euro pese conferentie van rooms-katholieke bisschoppen is gevormd. Hiertoe besloten op een bijeenkomst Europese kardinalen de vorige week. Heenan noemde de conferentie een soort geestelijke gemeenschappelijke markt, maar zonder politieke grenzen. Zij zou een zuivere overleginstantie zijn, die een of twee maal per jaar zou bijeenkomen om gemeenschappe lijke problemen te bespreken. Bis schoppen uit alle Europese landen zouden er zitting in hebben. Nadere bijzonderheden zullen nog worden uitgewerkt Ook de studenten van het theologi- ïm van de bisdommen Haarlem er Rotterdam hebben hun ongenoegen gepubliceerd. Zij stuurden een tele gram aan de Nederlandse bisschoppen met het verzoek „alles te ondernemen te voorkomen, dat de aan de christenen toegekende eigen verant-i woordelijkheid en vrijheid door di rect regelende uitspraken zou worden beperkt dat het hun onmogelijk wordt naar eigen geweten te beslis- Het protest van de vier vooraan staande rooms-katholieken is onder tekend door mr. L. Baas, voorzitter de Katholieke Actie, dr. H. A. M. Fiolet studiesecretaris van de St. Wil-j Iibrord Vereniging, drs. D. de Lange, heeft een feestelijke verrassing voor U. De prachtige INDUS kalender met twaalf schitterende kleuren foto's van Zwitserse j landschappen, ont vangt u gratis, na aankoop van een INDUS horlo ge in de periode i 20 nov. tot 31 dec. 1965. Tegen inzending an het daar bestemde, bij de ju welier aanwezige, for- mulieraan INDUS-hor- loges, Rotterdam, wordt U de fraaie INDUS kalender franco thuis gezonden. Uw horloger- juwelier zal U gaarne een der fraaie kleuren- foto's vrijblij vend laten zien. Duizenden vluchten voor guerrilla (Van onze kerkredactie) LONDEN De Anglicaanse Kerk in het noorden van Mozam bique is in grote moeilijkheden ge komen als gevolg van de guerilla- oorlog, die daar nu al geruime tijd woedt. Duizenden zijn gevlucht over de grenzen naar Tanzania en Malawi. Onder hen zijn veel gees telijken. Mozambique wordt door Portugal niet als een kolonie beschouwd, maar als de Oostafrikaanse provincie van het moederland. In toenemende mate wordt het land echter geïnfiltreerd door leden van de Frelimo, een pan-Afrikaanse nationalistische bewe ging, die buiten het land hun oplei ding hebben gekregen. Zowel de Portu gese veiligheidstroepen, als de nationa listen ontzien niets en niemand ei plaatselijke bevolking bevindt zich In het betrokken gebied werkt de Anglicaanse Kerk. De Anglicaanse bis schop in Mozambique, Stanley Pic- kard, heeft in een brief gemeld, dat hele sectoren van het werk in het aartsdekenaat Msoemba hebben opge houden te bestaan. Vele priesters en voorgangers en honderden christenen worden vermist. Bijna drieduizend mensen uit het ge teisterde gebied zijn het Malawi op gevlucht en hebben een toevlucht gevonden op het eiland Likoma, dat vlak vij het vaste land van Mozambi que ligt, maar tot Zambia behoort. De bevolking van dit eiland is daarmee verdubbeld. De regering van Zambia de Anglicaanse Kerk helpen de vlnchtelingen aan voedsel en onder- de middelen zijn beperkt. In het aartsdekenaat Msoemba werk- n voor de crisis veertig anglicaanse priesters (praktisch allen Afrikanen) vele voorgangers. Met het Portuge- bewind bestond een goede sami werking. Veel priesters zijn thans v dwenen en bisschop Pickard stelt samenwerking met bisschoppen omringende landen een onderzoek in, of zij misschien elders onder de vluch telingen hun pastorale taak hebben opgevat. Het werk wordt verder ir gehinderd, doordat de Europese zendelingen een sterk beperkte bewe gingsvrijheid hebben. Comité waarschuwt Crisis bedreigt ons werelddeel LONDEN Het comité voor christe lijke verantwoordelijkheid voor Euro pese samenwerking is bang voor eer Europese crisis als gevolg van een nei ging tot desintegratie en een algemene terugval tot een nationalisme-oude- stijl. In een brief aan alle kerken en i menische raden in Europa wore duidelijke bewoordingen gezegd, dat dit gevaar het werelddeel bedreigt, „juist nu de kracht van Europa op het spel staat." Daarom moeten alle krachten gebun deld worden, om aan deze Europese impasse het hoofd te bieden. Wat wij vandaag doen of laten, kan ontwikke lingen oproepen, die morgen onherstel baar kunnen zijn en in tien of vijftien jaar de ernstige gevolgen voor de mensheid met zich mee kunnen bren gen, aldus het comité. Het comité voor christelijke verant woordelijkheid voor Europese samen werking vergaderde in Londen onder leiding van onze landgenoot prof. dr. C. L. Patijn. Het comité werd in 1950 gevormd en bestaat uit een twintigtal leden van verschillende kerken in Westeuropese landen (België, Duits land, Frankrijk, Groot-Brutannië, Ita lië en Nederland). Geweten hoofd vereniging directeur va Vereniging afdeling van deze dr. C. J. B. J. Trimbos, i de Katholieke Nationale oor Geestelijke Volksge- Eenzijdig Zij schrijven: „Opnieuw zijn ..hogerhand" in een zeer laat stadium essentiële wijzigingen en toevoegin-, gen voorgesteld tegen de algemeen uitgesproken wens in om op deze^ punten geen beslissing te nemen en de resultaten van een nadere bestudering af te wachten. Deze procedure vervult ons met ernstige ongerustheid, vooral in verband met de komende post conciliaire uitwerking van principiële beslissingen." Na de bisschoppen opgeroepen te hebben zonder het met zoveel woorden te zeggen om het stuk te verwerpen, zeggen zij nog: „Terwijl het concilie op vele wijzen de deur geopend heeft voor de dialoog met de andere christelijke kerken en met de niet-christenen, blijkt er voor die tweezijdige communicatie juist ten aanzien van die punten, welke het dagelijks leven van de katholieke christenen betreffen, bijzonder weinig ruimte. pend eenjarig kruid, 6. plaats i -7 --TLo witte auiAC1< de oostkust land, 7. strijdperk, Oplossing vorige pnz7.pl genade, 2. antiek, 3. Leiden, ïen, 5. orkaan, 8. nestor, 9. remise. Wij hebben al sinds de zomer een paar buiten landers in huis. Twee Italianen, de ene ge trouwd, de andere een jofele vrije jongen van en nabij de 25. Ik moet zeggen, de toestand ir wel een pietsie door veranderd. Nu zitten twee vaak 's avonds in hun eigen taal, waar natuurlijk geen woord van snappen, met elkaar te redeneren, het is of ze verschrikkelijke I dingen bespreken en af en toe op het punt staan I elkaar aan te vallen. Mijn leraar geschiedenis heeft ons echter verteld dat die lui een heel ander temperament hebben dan wij, ze horen tol de Latijnse volken, die staan om de haver klap op hun kookpunt om dingen van niets. We hebben een leuke uitleg gehad van de I Italiaanse volksaard, dia's gezien van kunst in I de kerken en museums en we weten nu ook kostgangers in het begin haast ten, want ik zou dit twee zo graag een pleziertje willen doen, ze zijn zo hulpvaardig altijd en ze hebben zoveel lolligs gemaakt in ons soms wel huis „Ik kom wel 's aanlopen als je ouders het goedvinden", zei meneer meteen, en daar zat-ie dan op 'n avond bij ons tussen Antonio en Luigi en ik dacht Wat fijn als je je in 'n vreemde taal kunt redden. In een mum van tijd stond er een heel verhaal op papier. Ik moest het netjes over- \ve in staat waren met ze te bomen, hoe gebrek kig dan ook. De leraar bracht me op 'n idee: jij kunt best op jouw manier meewerken aan de verbroede ring onder de volken, zei hij, achter de scher men zal ik je helpen. En hij gaf me om de paar dagen een kladje met zo'n soort Berlitzlessen, de uitspraak erbij. Na 't eten begon het college, ze hadden er express hun handen nog 's voor ge wassen. Ik vond het machtig. De t.v. was niet spaghetti geblazen. Meneer heeft I veel in Italië gereisd, dus hij kan 't weten. Mijn moeder heeft toen op een dag in nogal malle gebarentaal gevraagd of Antonio en Luigi (ze stonden er van de aanvang af op, bij hun voornaam genoemd te worden), eens wilden dui delijk maken hoe ze die glibberige slierten op z'n Italiaans moest behandelen, maar ze kwam ;r niet uit Toen ben ik er met de leraar over gaan pra- schrijven. Het ging allemaal over tomatenpuree, kaas, boter (laten we maar zeggen margarine) en... alsje blieft, alsjeblieft.... kn., kn., kn., knof look! Toen dat laatste woord viel, zag ik pa diepe rimpels in z'n voorhoofd trekken: knoflook! Lie ve help, maar ook hij is gek met die twee, want hun vrolijkheid is aanstekelijk en al komen ze soms pas na elven met de nodige bombarie uit een danstent terug en al vergeten ze steeds de deur van het schuurtje behoorlijk dicht te doen, met dat geurtje heeft-ie zich zo waarlijk ver zoend en hij zou er beslist wat voor geven als de zwijgende getuigen. Luigi maakte snellere deringen dan z'n maat, daarom moest ik nogal eens repeteren, maar mijn cursus marcheerde toch prima, de leraar had er grote schik in. Na 'n week of wat konden ze al in. 't Hollands om brood of boter vragen en ik van mijn kant schepte op school af en toe op over m'n eigen vorderingen in het Italiaans. „De eenwording van Europa is bij ons van start gegaan" werd een privé mop van pa en

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 2