Winkelen in Moskou Vage verkoopcondities bron van ellende □3 HEBT U WEL EENS? Dip-shop hiedt uitkomst Pratende toverlantaarn Uw ervaringen als bruidje ZATERDAG 13 NOVEMBER 1965 Een kleine revolutie maak ten de inwoners van Moskou mee dit jaar. Het bericht was niet zo wereldschokkend want het ging om een nieuwe winkel die de Sowjetrege- ring opende in de straat waar de meeste buitenlanders wo nen. Het is een levensmidde lenzaak alleen voor bezitters van harde valuta. Voor bui tenlandse inwoners van Mos kou was het voordien een hachelijke zaak om het huis houden op gang te houden. De plaatselijke bevolking weet niet beter, maar voor buitenlanders was het geen grapje om een halfuur bij subtropische temperaturen Vis is in grote verscheidenheid voorradig in de Moskouse winkels. ook die heeft Moskou i in de rij te staan voor..,. kool. De vrouwen van buitenlandse j diplomaten, journalisten, zaken- i lui moesten hun voorraad lang tevoren berekenen en in massa bestellen. Niet makkelijk voor iemand, die niet met het systeem bekend was. Zo werd een mari- ne-attaché eens plotseling te- j ruggeroepen naar zijn land J zijn vrouw zat nog met een voor- n raad van vijftig pond gedroogde k vruchten en vele blikjes met 'fl lekkernijen. De meeste ambas- lt sades zorgen zelf voor een rij ar- tikelen die variëren van laarzen e tot biscuitjes sommige leve ren zelfs vers voedsel. Ook de postorderbedrijven zoals Stock- man in Helsinki of Peter Justes- 1 sen in Kopenhagen zorgen voor -j de aanvoer van voedingsmidde- Jlen. Die postorderbedrijven moesten nu een veer laten bij de opening van wat de „Dip-shop" wordt genoemd. ham, eieren, boter, kaviaar, kun nen ze nu kopen voor prijzen die voor de helft of één derde lager liggen dan in de gewone winkels, waar altijd lange rijen wachtenden staan. In de rij staan is gewoonweg een vloek in heel Rusland. Een bezoek aan de „Dipshop" is een hele gebeurte nis. Buitenlandse diplomaten vrezen nu, dat op hun hogere toelagen omdat Moskou geldt als een moeilijke post geknib beld zal worden. Leden van de Britse ambassade hebben name lijk een wisselkoers van vier roebels voor één pond sterling twee en een half is de offi ciële koers maar op de zwarte markt krijgen ze er acht voor. Dat willen vele Russen geven voor de mogelijkheid, goederen te kunnen kopen in de „Dip shop". Dan maar liever de onge makken die ze al zo lang ge dragen hebben, verduren, vin den ze. T/O y d' Het heeft het huishouden van buitenlanders in Moskou wel wat vereenvoudigd: melk, tarwe, 'OOR WIE met de han den in het (Sinterkla- zenjhaar zit en royaal met bankbiljetten kan en wil omgaan, is er een ge zellig nieuwtje: de projectie-gra- mofoon of pratende toverlan taarn. Het ding is een Ameri kaanse vinding en wordt dan ook onder de naam „Show and teil" op de markt gebracht. Het gevalletje lijkt sprekend op een televisietoestel. In plaats van tv-beelden vertoont het ech ter gekleurde beelden die in het apparaat zijn geplaatst. Aan de bovenzijde bevindt zich een pla tenspeler. Speciale langspeelpla ten produceren synchroon met het beeld een toelichtend woord of muziek. Zo'n toverlantaarn an no 1965 leent zich ook voor de vertoning van filmstroken. Ze worden in, kleuren weergegeven. Er zijn fiiqi^je^ die een-com pleet verhaal met bijbehorende tekst of muziek op de plaat bevatten. Tegelijk met het toe stel worden filmpjes met gram mofoonplaten verkrijgbaar ge steld. Wat wilt u voor uw lie verdjes? Sprookjes, kinderver halen of educatieve onderwer pen? U kunt er zelfs uw eigen 16 mm filmpje op vertonen! De makers zijn er nog niet in geslaagd, de trilling van de groef in beeld om te zetten. Het beeld wordt geprojecteerd met verstelbare lenzen door middel van spiegels. Het cadeau ligt in de prijs van een pick up met versterker, waarvan het wel eens een ge duchte concurrent kon worden: .165. Niet zo maar bij iedereen te koop, alleen bij de club van vijftig, dat zijn vijftig platenhan- delaren die te zamen en in ver eniging 80 pet. van de omzet in ons land halen. U zult dus naar zo'n clublid in uw buurt op zoek moeten gaan. AGEUJKS komen er j klachten binnen bij het bureau van de Neder landse Huishoudraad in Den Haag. Lichtvaardige klagers worden terecht gewezen. Deson danks blijven er vele klachten over. Aarzelend ging de NHR aan het verzamelen van gegevens. Zij willen niet de indruk wekken slechts oog te hebben voor de be langen van de consument en die van het bedrijfsleven te onder schatten. Toen kwam er een aap uit de mouw. „Dit soort klachten komt terecht bij een veel groter aantal instanties waaronder ons bureau dan wij tot dusver hadden vermoed. Via con tacten met verscheidene van die in stanties drong het met schrik tot ons door hoe ontzettend veel verlies aan tijd, geld, arbeidskracht, „goodwill", genoegen over een nieuwe aankoop, aan humeur e.d. er dag in dag uit wordt veroorzaakt door het doen ont staan, indienen en behandelen van zulke klachten waarvan het aantal moet worden geschat op vele tien duizenden per jaar!" aldus de Maan delijkse Mededelingen van de NHR. De teleurstelling was daarom zo groot omdat bleek dat Vrouwe Justitia haar blinddoek niet afneemt wanneer bij haar griffies verkoop-, leve- rings- en betalingsvoorwaarden worden gedeponeerd. Onder delen daarvan moeten niet zel den als betwistbaar worden bestempeld. De doorsnee-koper kan zich nu eenmaal voor iedere belangrijke aankoop niet maar even tot een advocaat wenden om het contract of de voorwaar den te laten beoordelen op vei- ligheid voor de koper. Daarom Dikwuls worden voorwaarden vormen dit soort kwalijke prak- °P een griffie van de arrondis- tijken minstens zo grote proble- sementsrechtbank gedeponeerd, men als „prijsbewust worden" Daarin is te lezen: elke en „verticale prijsbinding" voor aovïr de roes,.meet HaaSee. te overeenkomst geschiedt onder de algemene conditie: betaling netto binnen dertig dagen na toezending factuur. Afwijkende betalingscondities gelden uit- Dat een en ander geen loos sIuUend indien schriftelijk over- gepraat is, bewijst de NHR door ee„gekomen». Laatstgenoemde een stel voorbeelden op tafel te voorwaarde „iedt de koper de leggen die er niet om liegen, moEelijkheid een afwijkende af- Men vond ze in advertenties spraak over de betaling te ma- in kranten, weekbladen, brie- ken. Maar hoe krijgt de koper kennis van deze mogelijkheid? Ja, zoals iedere Nederlander Uit een advertentie: als wordt geacht de wet te kennen, ik uw zending behoud ga ik kan iedere koper geacht worden akkoord met uw verkoop- bekend te zijn met schriftelijke voorwaarden." Wat die voor- overeenkomst en voorwaarden waarden inhouden, werd met die daaraan zijn verbonden. In ièht; de praktijk komt dit er op neer, best dat de inhoud van allerlei koop-, leverings- en betalingsvoor waarden de koper onbekend In een catalogus: wij zijn. De NHR vraagt zich af, of iets anders" dit is een schoolvoorbeeld van wat men een elastische voorwaarde zou kunnen noemen waar bij de koper te allen tijde aan het kortste eind trekt. Afwijking Voorbeelden venbusaanbiedingen, folders prijscouranten. geen enkel woord toegelicht; de advertentie bood ruimte voor. nemen generlei aansprake- de medewerking welke de grif lij kheid op ons voor de ge- fies verlenen wel verantwoord volgen ener vergissing of is zolang zij zich om de inhoud Wilt U van de shorts een 3/4, /t of la> broek maken, dan verlengt de (A) en tussenbeenlengte (B) De p.jpwidte kunt U zelf bepalen. U moet er echter op letten dat de achterpiip wijder moet zijn dan de voorpijp. (Zie tekening) Bij onze kantoren zijn verkrijgbaar: Een patronensct vijfbladig in de maten 36 t/m 48 2.50 Dit behoeft u slechte éénmaal aan te schaffen! 9 Een mapje met visuele voorlich ting, rokken, pantalons en avond kleding. Handig als u het schuiven met patroondelen niet snapt 2.25 MORNY nachthemd of duster Het kan allebei. A voorpand 1 x knippen dubbele stof. B rug 1 x knippen aan de stofvouw. C zak ken 1 x knippen dubbele stof. D manchet 2 x knippen dubbele stof en 1 x kpippen tussenvoering. E kraag 1 x knippen aan de stof vouw en 1 x knippen schuin dubbele stof naad M A. en 1 x knippen dubbele tussenvoering. Een supplement met elk 35 mo dellen, prettig als u veel naait en behoefte hebt aan méér modellen dan wjj iedere veertien dagen als service brengen. De nummers 2, 3 en 4 kosten per stuk 1.45 Vergeet niet uw maat. op te geven Ontvangst na storting of betaling van het benodigde bedrag Wj het bureau vsn dit blad. Ambtenaar van de Burger lijke stand kan een enerve rend beroep zijn! Dat blijkt uit de brief van mevr. H. S te L.: „Toen wij de trouwzaal binnenkwamen, nam de amb tenaar ons eerst goed op en glimlachte mij vriendelijk toe. Na de plechtigheid wierp hij nog een blik op het trouwboekje, fronste zijn wenkbrauwen, wenkte de bode die na een kort gesprek af ging met het boekje. Toen begon de ambtenaar aan zijn toespraak, en rekte die tot de bode weer binnenkwam. Op nieuw ondertekende hij het trouwboekje, daarna zei hij: ,Jk ben u een verklaring schuldig. Toen ik het trouw boekje ondertekende kon ik mijn ogen niet van het bruidje afhoudenzó was ik onder de indruk van u, dat ik i.p.v. mijn handtekening, het woord „Bruidje" in uw trouwboekje schreef. Ik was dus genoodzaakt de bode te verzoeken een nieuw boekje voor U te halen." Commen taar van de bruidegom: „Heb altijd wel geweten dat ik een bijzondere vrouw ging trou wen." i de „Toen wij na onze trouwdag in het dorp kwamen waar mijn man zijn intrede zou doen, waren wij blij verrast, verwel komd te worden door de kerk voogd. De ontgoocheling kwam spoedig. Hij zei: ,,Ik ben maar even naar het station gekomen om te zeggen dat de boel ge- Duwen De bus waarin bruidspaar en familie van Mevr A. E. ie C. zaten, weigerde plotseling dienst, zodat alle feestgangers aan het. duwen gingen. Het gevolg? Een uur te laat in de kerk. Vrijwel alle mensen die de dienst mee hadden willen maken waren maar weer naar huis gegaan. „Toen de ambtenaar van de B S de akte had voorgelezen, bleek dat hij de akte van hét volgende paar gebruikt had. Uiteraard gaf het bruidspaar geen „jawoord". Een vriend van de bruidegom, die nogal stotterde, zei plotseling vrij luid in de stilte die gevallen was: „Filo, la-la-laat je ge-ge- geen Le-Le-Lea voor Rachel in je-je-je han-han-handen stoppen hoor!" aldus J. L. te M. Broers „Mijn oudste broer was pre dikant en zou ons huwelijk kerkelijk bevestigen", schrijft Mevr. T. T. te U. „Hij was tevens ceremoniemeester die dag; mijn tweede broer was organist in de kerk en mijn vader ouderling. De dag voor ont trouwen speelde mijn broer organist diverse bruidsmarsen en daar mocht ik uit kiezen. Broer-dominee nam voor de goede gang van zaken het hu welijksformulier nog even met ons door. en zo kwam de dag. Broer zorgde dat iedereen in goede volgorde de deur uitkwam. Na de plechtigheid op het raadhuis, ging broer-orga nist vlug vooruit om op tijd te kunnen spelen Toen hij op hield met spelen begon mijn andere broer te spreken. Alles ging goed tot mijn borer van de preekstoel kwam om ons de vragen te stellen. Of het nu kwam omdat mijn eigen broer voor me stond, ik weet het niet maar ik stond even te dromen en luisterde daardoor niet goed. Ineens zag ik zijn wenkbrau wen fronsen en héél streng naar me kijken. Hij knikte even en ik zei al knikkend maar gauw ja. Wat hebben ze mij daar later mee geplaagd- Die strenge blik van mijn broer vergeet ik nooit meer!" Wekker Na de trouwdag op weg naar het eigen huis, bedacht het bruidspaar plotseling dat ze geen wekker hadden. En „hij" moest al weer vroeg op zijn werk zijn, het is ook al meer dan veertig jaar gele den gebeurd. Dus stapte het paar een zaak binnen, en kocht daar een wekker! Dit lazen wij in de brief van Mevr. G. B. te S. Mevr. v. V. te dH. schrijft: „Mijn bruidegom moest van Amsterdam naar Tholen reizen, terwijl het erbarmelijk slecht weer was. De tram kon niet verder door de ijzel, zo kwa men zij vijf minuten te laat op het station, de trein stond er nog...De zuster van de bruide gom, eerder gearriveerd met stijf bevroren ópen parapluie, was naar de conducteur gegaan en zei, op van de zenuwen: „Meneer ik moet vandaag in Zeeland trouwen en mijn brui degom is er nog niet..." De meelevende conducteur hield de trein vijf minuten op en vertrok met een gelukkige bruidegom en familie naar Tho len." Droeviq Mevr. P. v. P. te B. heeft droevige herinneringen aan haar bruidsdagen; in die tijd stierf haar moeder en een neefje van de bruidegom. Wij zijn enkele weken later getrouwd. Kunt u zich inden ken dat wij ons eigenlijk nooit echt getrouwd hebben gevoeld? Er was niets om daar herinnering aan te ge ven, de trouwjapon bleef in de kast, geen bloemen, geen foto, geen feest, niets. Zelfs kwamen er geen cadeautjes meer..." „Onze trouwdag". Hij heeft al les, tot in de kleinste details, op rijm opgeschreven, en geïl lustreerd met foto's die die dag genomen zijn. Wellicht een idee voor a.s. bruidjes? Mevr. J. S. te H. trouwde op Dolle Dinsdag, vijf sept. 1944. „Toen wij bij het stadhuis aan kwamen, stond al het personeel buiten te kijken naar het te rugtrekken van de troepen. Iemand van hen vroeg: „Wat komen jullie doen?" „Trouwen natuurlijk" zeiden wij: „Of kan dat niet meer?" ..Jazeker," zei de ambtenaar, „Kom binnen, wij werken tot de laatste snik." De trouwdag van mevr. T. W. te Z. was behalve met geluk ook met verdriet gevuld. Schoonmoeder was ernstig ziek, en kon de trouwdag niet mee maken. „Zij is toch weer opge knapt, ze mocht nog een jaar leven. Drie weken voor haar sterven hield ze onze eerste zoon in de armen. Dat moment vergeet ik nooit." 'Jan Taptemelk „Na de eerste wereldoorlog werd er bij ons taptemelk verkocht, de melkboer noem den wij dan ook „Jan Tap temelk" schrijft mevr K. te H. „Toen op de trouwdag de burgemeester een speech hield, klonk er ergens in het gebouw een belletje. Mijn driejarig nichtje riep toen hard door de zaal: „Mama, daar is Jan Taptemelk!" U begrijpt dat niemand ernstig kon blijven, zelfs de burge meester niet..." Dat lijkt ons een gezellig slot van bruiden lief en leed. Vol gende week een heel ander onderwerp: de alleenstaande, die misschien met de feestda gen in zicht nog scherper zich bewust is van alles wat dat al leen-zijn met zich brengt. Wij zijn er gloeiend vóór, dat de oudere ongehuwde vrouw als leeftijd met haar voornaam worden aangesproken en al gauw getutoyeerd: of als mejuf frouw als een soort oude vrij ster door het leven gaan? Dik wijls moet zij harder sappelen dan haar getrouwde vriendin nen en een troostbiedende schouder is haar vreemd. Dat is maar één klein facet van het alleen zijn. Tot half december staan dexe kolommen open voor al uw grieven, wensen, leuke voorvallen, of zo maar een babbel hoe je je leven hebt ingericht. Tot schrijfs! Hoera! weer een groot stuk in het huishouden. Net als zij zullen velen komende toeken weer gi uitgaven doen maar hoe het met de verkoopen leverings voorwaarden? De koper heeft rechten, waaraan de NHR kracht teil bijzetten. van de gedeponeerde voorwaar den niet bekommeren. Hjj vraagt dan ook toezicht daarop, mogelijk door het mi nisterie van economische zaken. Graag brengen ook wij onder het oog van onze lezers het feit, dat de koper als gelijkberech tigde partij ook van zijn kant voorwaarden mag stellen. Bij voorbeeld, door op een bestel formulier waarop zijn of haar handtekening komt, te noteren, dat de levering vóór een be paalde datum moet plaats vin den en dat een beroep op over macht niet wordt aanvaard. Hier is zelfs al jurisprudentie over. EEN ontmoeting heeft altijd iets toevalligs. Je weet nooit van te voren wat je in een week in de bus krijgt, en zo kan het gebeuren dat er van de een zo maar een cadeautje komt, van de ander een telegram met spontane woorden, en van weer een ander bericht dat zij een kindje heeft verloren. Dat is de toevalligheid van de ontmoeting in de krant Er zijn weken dat dit van-alle-kan- ten-komen te dragen is, binnen een „thema" is te beantwoorden, maar er zijn ook tijden dat de veelheid van belevenissen een harmonisch antwoord uitsluit Dan kies ik maar. Of beter nog: ik word geko zen, ik word gevonden. T AAT ik eens beginnen te tik- -L) ken, denk ik dan, en zelf ondervinden wat mij heeft getrof fen, en daar ga ik. Met woorden uit een brief van lang geleden, met een andere wonderlijk mooie brief vóór in mijn gedachten. Die brief, dat weet ik nu aL wil ik uitgangspunt maken, wat er ver der gebeurt zien we straks weL De brief in kwestie is een antwoord op mijn stukje aan twee vriendin nen over: wanneer kom je zelf aan de beurt. Ik was toch bedoeld? zegt de brief. Je schreef wel aan twee, maar die zin en dit en dat waren toch voor mij? Jó, zo erg is het niet. Ik ben er toch bij, bij al die moeilijkheden? Ik leef toch? Leven is toch niet: iets bereiken? Is het niet veel meer: naar iets toe leven? Kijk, vroeger toen ik nog niet getrouwd was, wilde ik zo dolgraag een man, en kinderen Ik heb ze gekregen. Er waren nog andere dingen die ik graag wilde vloer, speelgoed op een stoei. Het is wel eens even irritant, en ook aan dat „even" merk ik dat ik leef, dat ik het niet zomaar neem maar vecht om rust en schoonheid. En dan plotseling ondervind ik rust: zachte nevel over de tuin, of schoonheid: het stille tikken van de klok. De kleur van de stenen van onze oude kerk, de frisse wan gen van een thuiskomend kind. Het allerliefst gebaar van een ken nisje dat verstelwerk van me mee naar huis neemt. Duizend dingen die juist doordat ik niet alles hèb, opvallen en gaan mee-leven en me zeggen wat jij, Chris, zei in de vorige Open Brief: dat wij alles krijgen. Onderzoek Het komt de NHR gewenst voor, een gedetailleerd onder zoek naar klachten over ver koop-, leverings- en betalings voorwaarden te doen instellen. Hij stelt het op prijs, op dit denkbeeld reacties te mogen ontvangen. Hier komt het adres: Anna Paulownaplein 7 in Den Haag. rpOT zover de vriendin. Het !s 1 een wonder wat zij zegt. Een wonder van eenvoud. Goed, toege geven, zegt zij. ik hèb het zwaar af en toe, de strijd houdt nooit op, maar is het niet de moeite waard? Ben ik door mijn omstandigheden niet gevoeliger geworden voor allerlei situaties' Heb ik niet meer begrip verworven voor anderen dan ik ooit in een vlak leventje had kunnen bijeenhalen? Ja, als dat zó waar wordt in je leven, dan besef je ineens wear wat het bete* kent: dat wij onze tranen tot onze spijs hebben, dag en nacht Wij voeden ons met onze moeiten. Zon der hen geen diepgang, ook geen vreugde over lichtere dagen. Het is soms niet te onderscheiden waar nood ophoudt en heil begint Staat niet ergens in Colin Wil son (het is al weer jaren geleden dat ik „De buitenstaander" las) de legende van een ramp in ik meen China? En hoe de keizer beval aan enkele fluitspelers naar de plaats van de ramp te gaan het was een aardbeving en wat zij za gen te vereeuwigen in een lied? Er wordt verteld dat zij gingen en na lange tocht aankwamen bij de getroffen stad. Niets was meer over dan ruïnes en de fluitspelers weenden toen zij zagen dat alle leven was vernietigd. Toen namen zij hun fluit, ieder voor zich, staat er, en maakten een lied. En hel lied werd hun tot vreugde. TS het zo? Is werk van onze 1 handen werkelijk troost in ons bestaan? Betekent creativiteit: met het geschonkene leven? Niets meer? (maar ook niets minder, zul jij zeggen) Heus, is dat waar, ook al duurt dat een heel leven? Ook al gaat ons, ik bedoel: mijn, parti culiere leventje er mee heen? Tei^ wijl er nog zoveel meer kon gebeu ren, terwijl de gewekte strijdlust vraagt om opdracht? Als ik de brief van mijn brief- vriendin lees, zeg ik ja. Haar le venslied dat ons vertelt van zorg en conflict, van streven naar hel derheid, naar binnen en naar bui ten, werd haar tot haar verwonde ring tot vreugde. Sommige mensen noemen dat levenslust, andere vol wassenheid. Je krijgt het, na moei te, als het ware cadeau. Je kunt je leven aan. Maar als ik de brief een beetje vergeten ben, en een andere brief me door het hoofd spookt: vindt u ook niet dat men sen altijd bij diegene om raad en daad komen die zelf problemen heeft? en lk de achtergrond van dié brief proef, dan kriebelt het weer in me. Dan denk ik: laat alstublieft die eerste vrouw over heen tijd krijgen, op haar tijd. op Uw tijd, voor méér. Want ze heeft een natuurtalent voor overgave en ze loopt in de vindingrijkheid als in een regenbui: het stroomt van alle kanten ideetjes. En la%t die tweede vrouw steun ontvangen om niet naast eigen zor gen ziek te worden van onoplosba re kwesties in familie- en kennis senkring. Laten we richtinggevoel krijgen voor elkaar. Dat betekent: laten we elkaar niet alleen herken nen en bereiken (zoals de presiden te van de jubilerende CJVF het deze week juist samenvatte) maar vol aandacht vergezellen. Nee dat Is geen bedrijf van dames die wat tija over hebben. Samenleven, sa menlevingsbanden beproeven is iets waar haast bij is. Niet als een soort straf die een snel veranderen de maatschappij ons stelt. Ook niet als een pretje, want het leven IS geen pretje. Maar als te maken lied. Als een door onze Schepper geschonken opdracht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 15