Nieuwe LeMse Courant
Spanning om hogere
huren tijdig gesust
KOFFIE
&THEE
PvdA weer contra KVP en ARP
Suggestie-Bogaers
bracht uitkomst
KLAVERBLAD
Soekarno:
mijn leven is
in gevaar
Parijs en Moskou zijn
het eens over Vietnam
Koffie duurder
Minister Biesheuvel:
Monarchie is zegen
in de samenleving
Prinses Beatrix bij
aanrijding betrokken
Commentaren
weerbericht
Woensdag 3 november 1963, 46ste jaargang
Directe*»! f. WEMER
Hoofdredacteur* Or. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
.Stantvastigk ia phebleveN
mijn hart in teghenipoetf
Abonnementsprijzen p.w.'f 0,83, p.m. 3,55, p.kw. 10,70
Klachtendienst bezorgincj" KkOO—l49.00
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De wrijving die sinds de publikatïe van „de brief van
Nederhorst" tussen de PvdA en de andere regeringspartijen is ontstaan,
dreigde gisteren in de Tweede Kamer extra accent te krijgen door me
ningsverschillen over het huurbeleid. Bij de voortgezette behandeling van
de voorstellen tot huurverhoging ontstond politieke spanning toen de
PvdA-fractie zwaar geschut in stelling bracht tegen een KVP-AR-amen-
dement van de heren Nelissen (kath. v.) en Aantjes (a.r.).
Dit voorstel opende de mogelijk
heid om ook de goede, vóór 1921
gebouwde huizen met een lagere
huurprijs dan f 75 tot f 60 per maand
in huur te verhogen (met tweemaal
IVz pet.) als een huuradviescommis
sie meent dat de kwaliteit van deze
huizen dit gedoogt. Een amende
ment van de heer Van der Peijl
(c.h.) had dezelfde strekking. De
regeringsvoorstellen willen boven
genoemde categorie huizen van
huurverhoging vrijstellen.
Hoewel de socialisten het niet zo
hardop zeiden, suggereerden ze toch
dat de amendementen in strijd waren
met het regeringsprogram, waarin al
leen huurverhogingen voor tussen
1920 en 1963 gebouwde huizen worden
Kasteel behoeft nu niet
verkocht te worden
Josephine Baker
krijgt geld van
koning Hassan
PARIJS Koning Hassan O van
Marokko heeft de Frans-Amerikaanse
Josephine Baker uit haar financiële
moeilijkheden gered. Met tranen in de
ogen vertelde Josephine gisteren na
aankomst met het vliegtuig uit Ma
rokko, dat koning Hassan haar dertig
duizend frank (f 22.500) had gegeven-
Dank zij deze spontane gift hoeft Jo
sephine Baker vrijdag niet haar
kasteel Les Milandes te verkopen om
haar schulden te betalen.
De Marok
kaanse vorst
heeft nog meer
steun beloofd.
Voor het onder
houd van haar
elf geadopteer
de kinderen zal
hij haar elk
bepaalde tijd
honderdduizend
franks (f75.000)
geven.
Josephine Ba
ker was bij ko
ning Hassan
ontvangen om
hem haar fi
nanciële zorgen
voor te leggen. Begaan met het lot, dat
er voor kasteel Les Milandes en zijn be
wonertjes dreigde, gaf de koning haar
een vorstelijke gift.
„Ik was er zo van in de war. dat ik bij
het afscheid vergat mijn reverence te
maken", zei de chansonnière.
Als beloning voor de hulp gaat Jose
phine Baker volgend jaar een toernee
door Marokko maken.
aangekondigd. Trouwens, ook de re
geringsvoorstellen achtten zij niet op
alle punten in overeenstemming met
de huurafspraken, bij de laatste kabi
netsformatie gemaakt.
De huurverhoging is voor de PvdA-
fractie toch al een heel moeilijk te ver
teren brok (enkele socialisten stem
men er so wie so tegen) en het was
daarom te verwachten dat ze zich te
gen elke uitbreiding ervan, hoe gering
ook, fel zou verzetten. Dat gebeurde
gisteren dan ook. Het werd duidelijk
dat als het amendement-Nelissen dan
wel het voorstel-Van der Peijl zou
worden aanvaard, de hele PvdA-frac
tie tegen het complex huurvoorstellen
zou hebben gestemd. En dan zou een
kabinetscrisis in het verschiet hebben
gelegen. Want volgens het regerings
program mogen wei enkele leden,
maar geen hele regeringsfractie „uit de
boot vallen". De PvdA zou zich ech
ter hebben gedekt met het argument,
dat als de andere regeringspartijen
zich niet aan de afspraken houden, de
socialisten dat evenmin hoeven te
Schorsing
De politieke soep werd evenwel niet
zo heet gegeten als ze leek te zijn op
gediend. PvdA-fractieleider Neder
horst vroeg tüdig schorsing van de be
raadslagingen aan en het binnenska
mers overleg dat toen volgde had tot
resultaat, dat de zaak gfesust werd. Na
de hervatting van het debat kwam
minister Bogaers (volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening) met een tussen
oplossing. Hij wees op de mogelijk
heid om door toepassing van het Be
sluit Bijzondere Huurprijzen ook huur.
correcties toe te passen op vóór 1921
gebouwde huizen, die, gezien hun
kwaliteit, een te lage huur hebben. Het
desbetreffende artikel in dat besluit
zou eventueel voor dit doel nog kun
nen worden verruimd.
Achter de schermen waren partijen a'
met deze suggestie akkoord gegaan, maar
publiekelijk hielden ze nog een slag
de arm. Men wilde zich nog over
denkbeeld beraden. „Dat dient in
rust te geschieden", vond KVP-fractie-
leider Schmelzer, die zelfs de meest
nimale kans op ongelukken wilde uit
sluiten. De beraadslagingen werden op
nieuw geschorst en zullen waarschijnlijk
pas over veertien dagen worden voortge
zet. Dan zal het amendement-Nelissen
worden ingetrokken en kan de huurver
hoging met steun van de overgrote meer
derheid der PvdA-fractie worden aan-
Ook Bogaers tegen
Behalve de socialisten wees ook mi
nister Bogaers het amendement-Ne
lissen-Aantjes van de hand. Hij wees
erop, dat van de 500.000 vóór 1921 ge
bouwde huizen die volgens het rege
ringsvoorstel niet voor huurverhoging
in aanmerking komen, ruim de helft
notoir slecht is, terwijl de andere helft
in kwaliteit duidelijk achterblijft bij
jongere woningen. Bovendien maakt
het voornemen om rond 1967 te be
ginnen met lossere vormen van huur-
prijsbeheersing, het niet gewenst om
nu die goedkope huizen van vóór 1921
eventueel in huur te verhogen,
verder stuit het op grote technische
moeilijkheden als men de (overbelas
te) huuradviescommissies wil laten
uitmaken of die hnizen in verband met
hun kwaliteit al dan niet onder de
huurverhoging moeten vallen. De wet
telijke criteria voor uitzonderingsge
vallen zijn heel moeilijk vast te stellen.
Grote bezwaren
Ook tegen de overige amendementen
had de minister grote bezwaren. Hij liet
de heer Brandsma (soc.) weten, dat
wel het vrijstellen van alle vóór 1945
gebouwde goedkope huizen van huur
verhoging als het laten varen van d«
automatische huurverhogingen van 4 pet
per jaar na 1968, de beoogde huurharmo-
nisatie volkomen in de war zouden bren
gen. Wat die automatische verhogingen
betreft: daarover zijn bij de kabinetsfor
matie wel degelijk afspraken gemaakt.
„Ik kan dat na overleg met en namens
de kabinetsformateur meedelen", aldus
de minister.
Huurniveau
De wensen van de Kamer zouden, vol
gens de bewindsman, het voorgenomen
beleid (dat een eenheid vormt) door
kruisen en er niet aan meewerken, dat ei
een doelmatiger bezetting van de wo
ningvoorraad komt. Er moet over d<
héle linie een evenwichtig huurniveau
tot stand komen, want dat is noodzakelijk
voor een krachtige doorstroming.
Tegen het eind van de maand ver
wacht mn een bezoek van minister-pre
sident Sjastri van India aan president
Johnson.
DJAKARTA Soekarno acht
zijn leven in gevaar, maar hij zou
blijven doen wat hij goed acht voor
het land. Dit zeggende heeft hij zich
tegelijk verstoord getoond over de
gebrekkige vorderingen naar het
herstel van de orde. Hij had er zich
ook aan geërgerd dat honderden
communistische jongeren met de
dood hadden moeten boeten voor de
moord op de zes generaals.
Tegelijk echter vindt de campagne var
het leger tegen de oommunisten voort
gang. Een deel van de troepen uit Bor
neo zullen op Middèo-Java worden, in
gezet. Te Djakarta zijn vier journalis
ten oneervol ontslagen als adviseurs
van de minister van voorlichting. Te
Medan zijn zelfs 29 journalisten wegens
hun steun aan de opstand uit hun vak
vereniging gestoten. Te Medan ook heb.
ben gisteren meer dan 100.000 mensen
voor het Chinese consulaat betoogd. Om
dat zij betrokken waren bij de opstand
zijn voorts 57 parlementsleden geschorst.
Aan de andere kant worden pogingen
gemeld tot verbetering van de betrek
kingen met Peking.
Couve de Murville terug uit Rusland
PARIJS Minister Couve de
Murville, gisteren uit Moskou terug
gekeerd, brengt vandaag aan gene
raal De Gaulle verslag uit. Bij zijn
vertrek uit Rusland waren in een
communiqué ontmoetingen tussen
beide regeringen nuttig genoemd.
Uit het communiqué blijkt overeen
stemming over Vietnam (terugkeer
naar de Geneefse accoordenj en over
de Europese veiligheid (geen Navo-
kernmacht en geen kernwapens voor
Duitsland). Wat betreft de Duitse her
eniging: Rusland wil besprekingen
tussen de beide Duitsdaraden, Frank
rijk wil hierbij de grote vier ingescha
keld zien. Ook is samenwerking in de
ruimte besproken. De gewezen Rus
sische ambassadeur te Parijs Vino-
markt heeft aanpassing
tenprijzen onvermijdelijk gemaakt. Met
ingang van vandaag worden de koffie
prijzen in het algemeen met 4 tot 10
cent per pakje van 250 gram verhoogd.
LEEUWARDEN Minister Bies
heuvel heeft in de Friese hoofdstad
gisteravond voor ruim duizend anti
revolutionairen scherpe kritiek geuit
op de aanvallen die ons vorstenhuis
in deze weken te verduren krijgt.
Koningin en vorstenhuis, zei 1
moeten buiten elke discussie worden
gehouden. Wie kritiek heeft moet zich
tot de regering wenden, die de heer
Von Amsberg ten volle aanvaardbaar
acht.
De bewindsman maakte zich ernstig
bezorgd over wat «Lij noemde het ge
brek aan normbesef" bü bepaalde kran
ten. Kritiek mag zich niet richten op
wie zich niet kunnen verdedigen.
Juist m onze samenleving kan de
constitutionele monarchie een zegenrij
ke functie vervullen. De minister
ervan overtuigd dat een overgrote
meerderheid van ons volk achter het
vorstenhuis staat en bereid is voor de
constitutionele monarchie te waken.
Bij de honderd vragen die de be
windsman werden voorgelegd wag ook
die, of de heer Nederhorst dient af te
treden als fractievoorzitter. Mijn
deel, aldus de heer Biesheuvel, doet
niets ter zake: de verantwoordelijkheid
ligt bij de PvdA. Hij had wel een,
Botste tegen remmende auto
LAGE VUURSCHE Op weg
van Utrecht naar haar woning, Dra-
kesteyn, heeft prinses Beatrix gis
teravond omstreeks zes uur een aan
rijding gehad. De Prinses die de wa
gen, een Volvo met kenteken AA-99,
zelf bestuurde reed tegen een voor
haar rijdende Mercedes aan, toen
deze plotseling voor een tegenligger
moest afremmen.
Die tegenligger, volgens hen die het
gezien hebben een Citroen DS. die is
doorgereden omdat de bestuurder niets
van het ongeluk moet hebben bemerkt,
reed met ongedimde lichten, waardoor
de berijder van de Mercedes, welke voor
wagen van de Prinses reed, bruusk
moest afremmen.
Prinses Beatrix, waarschijnlijk ook
verblind door de Citroën, merkte, dat
te laat op en kon een lichte botsing niet
meer voorkomen. Haar bumper schoof
onder die van de Mercedes en er was
enige plaatschade. Geen der betrokkenen
werd gewond.
Onmiddellijk liep de Prinses op de
Merced es-bestuurder, een vertegenwoor
diger uit Lunteren, toe om te informeren
of hij, dan wel een van zijn mede-inzit-
tenöen letsel hadden opgelopen. Een ne-
geleider van de Prinses nam het num
mer van de aangereden wagen op.
Nadat alle nodige formaliteiten waren
vervuld, kon men weer verder rijden.
Later verklaarde de vertegenwoordiger,
dat de Prinses hem bijzonder sympathiek
was tegemoet getreden. Politie behoefde
er niet aan te pas te komen omdat de
zaak onderling i6 geregeld.
De Horst en De Hors- ;j*
tink samen in een
„werkgroep 2000"
pagina Kernmerk.
„Reuzen op de aar
de". C. Rijnsdorp in
zijn serie vandaag over
de grote figuren op le
vensbeschouwelijk ge
bied pagina 9.
„Vliegvuur" - NCRV
zendt opera van Jan
Felderhof uit. Een opera
die een waarschuwing
wil zijn zie Ether-
golven.
Logboek van een drijvende stad - speciale verslaggever aan boord van de Rot
terdam; zie pagina 5
Commando s in de Biesbosch leven van brandnetels - pagina 7
Surinamers opvangen in
eigen flatgebouw;
zie pagina 9
Freule Wttewaal
van Stoetwegen
komt op
voor Oranje
gradov kreeg een hoge Franse onder
scheiding.
Te Bonn acht men intussen het
FransDuitse vriendschapsverdrag danig
op de proef gesteld. Men neemt aan,
dat minister Couve volgende week zijn
Duitse collega Schröder te Parijs vol
ledig op de hoogte zal brengen.
Hamsteren sigaretten
wordt tegengegaan
DEN HAAG De sigarettenfabrikan-
ten gaan de winkeliers mondjesmaat be
voorraden. Zij willen hiermee voorko
men, dat de detaillisten gaan hamsteren
om na 1 januari volgend jaar hun klan
ten sigaretten „tegen de oude prijs" te
kunnen aanbieden.
Muizestaartje in
speculaasje
DELFZIJL Een huisvrouw in d«
Groningse kustplaats ontdekte in eei
speculaasje een muizestaartje. Misschien
van de veldmuis die tevoren al in een
brood was gevonden? De speculaas
kwam van een Groninger fabriek. De
keuringsdienst stelt een onderzoek in.
Geen verkeer in
centrum Utrecht
UTRECHT. De Domstad weert
voorlopig bij wijze van proef een half
jaar op zaterdagmiddag alle verkeer
uit een gedeelte van haar centrum.
Wandelaars zullen er dus ongehinderd
kunnen winkelen. Ook de politie gaat
te voet surveilleren.
Als eerste grote stad in ons land
heeft Utrecht dit besluit genomen.
Chauffeur rampbus
in arrest
WARSCHAU Volgens Poolse bladen
zou de nog steeds in Polen verkerende
Nederlandse chauffeur van de ongeluks
bus, waarmee veertien mensen zyn om
gekomen. de heer Th. de Vreugd, han
gende het verdere onderzoek naar de
toedracht van het ongeval, in arrest zijn.
Uit niets blijkt, dat een aanklacht te
gen de Nederlander is ingediend.
UW
matras
(JUTA)
HILVERSUM Laten we via pers,
radio of tv geen personen aanvallen,
die zich niet kunnen verdedigen, heeft
gisteravond Kamerlid freule Wttewaall
Stoetwegen in een radiopraatje
vanwege de CHU bepleit.
Een droeve zaak in ons staatsbestel
achtte zij het, dat onder mom van
vrije meningsuiting leden van het Ko
ningshuis naar beneden worden ge
haald. Zij vroeg maatregelen tegen wat
zjj noemde smakeloze vuilspuiterij in
radio en tv tegen leden van het Ko
ninklijke Huis.
De aanval van de socialist Nederhorst
op het constitutionele koningschap
noemde zij onvoorstelbaar en erger nog
beschouwde zij zijn persoonlijke aanval
op Koningin en Kroonprinses.
Drie fractieleiders
hoofdstedelijke raad:
Huwelijk Beatrix
moet in A'clam
gesloten worden
AMSTERDAM Het huwelijk van
een kroonprinses behoort in de hoofd
stad te worden gesloten, aldus de heer
Vermeulen, de protestantse fractielei
der in de Amsterdamse raad.
De heer Rossen van de KVP was de
zelfde mening toegedaan. Hij voorzag
minder moeilijkheden dan wel aange
nomen wordt; veel bezwaren zullen
wegebben, vermoedde hij.
Ook de heer Le Cavelier (WD) was
verheugd. Veel binnen- en buitenlands
publiek achtte hij bovendien gunstig
jor de middenstand.
De heer Van Thijn (PvdA), die eerst
de memorie van antwoord gelezen wil
de hebben, onthield zich van commen
taar. De heer Verheij (CPN) was on
bereikbaar. Alleen mevrouw Snel (PSP)
afwijzend.
EINDELIJK
Is het goed, dan heeft het kabinet
met enig ongeduld uitgezien naar de
mogelijkheid, zieh nader uit te spre
ken over het voorgenomen huwelijk
van onze Kroonprinses.
De laatste weken immers ts er nog
al wat gezegd geworden alsof in on
ze hoogste staatswet, de grondwet,
niet nadrukkelijk zijn vermeld de ko
ninklijke onschendbaarheid en de
ministeriële verantwoordelijkheid.
Deze beide belangrijke begrippen,
polen in ons staatsbestel, bleken op
een gegeven ogenblik zelfs de frac
tieleider van een onzer grootste po
litieke partijen niet helder voor de
geest te staan.
Ons kabinet, zich ziin eigen en volle
verantwoordelijkheid bewust, zal
zich bij deze en soortgelijke gelegen
heden gepasseerd hebben gevoeld.
De inmiddels verschenen memorie
van antwoord heeft het nu echter
de kans geboden, zich terdege ver
antwoordelijk te betuigen.
OPENHARTIG
Die memorie dan is van een tref
fende openhartigheid. Geen gestelde
vraag, of er wordt met jegens de
volksvertegenwoordiging passende
reverentie op ingegaan.
Er viel ook wel iets te constateren
aan hier en daar opgekomen misver
standen en misvattingen. Bijvoor
beeld dat het kabinet voor voldongen
feiten zou zijn geplaatst; dit kon nu
door middel van de memorie in ge-
moede worden ontkend. Wanneer het
kabinet verzekert zich niet voor vol
dongen feiten geplaatst te achten,
is daarmee reeds, vanwege de eigen
en volle verantwoordeliikheld die het
draagt, het laatste woord gezegd.
Nuttig is ook de nuchtere constate
ring dat voor verlening van toestem
ming geen bijzondere redenen aan
wezig behoeven te ziin: die moeten
er zijn voor een eventuele weigering.
Zo is metterdaad de situatie. Weshal
ve de bewüslast voor de onaanvaard
baarheid berust bij de bezwaarden.
Ook met respectering van onder hen
levende gevoelens zijn wij van me
ning, dat dit bewijs niet is geleverd.
Integendeel sloeg de weegschaal naar
de aanvaardbaarheid door.
HOOFDSTAD
De regering blijft nu dus ook officieel
bij Amsterdam als de stad waar het
huwelijk van onze Kroonprinses be
hoort te worden gesloten. Wij heb
ben reeds laten blijken, haar ook
daarin bij te vallen.
Zeker, Amsterdam heeft bitter van
de bezetter geleden. Overigens niet
als enige stad.
Maar Amsterdam is wij herhalen
het behalve Amsterdam-zonder
meer ook Amsterdam-de-hoofdstad.
En als zodanig is het de representant
van heel ons volk. En komt het in
aanmerking voor het huwelijk van
de Kroonprinses, van dus de vermoe
delijke troonopvolgster.
Wij vermoeden dat dit door brede
lagen van de Amsterdamse bevol
king zo ook wordt onderschreven.
J>ie bevolking bereidde destijds het
pril verloofde paar reeds een harte
lijke ontvangst.
De aanvaarding bovendien door onze
volksvertegenwoordiging van de toe-
stemmingswet ontneemt aan de be
zwaren nog veel van hun kracht;
daarmee immers moet het beslissen
de woord geacht worden te zijn ge
sproken.
De veiligheidsraad heeft zijn verga
dering over het geschil India-Pakistan
opnieuw uitgesteld. Er was geen overeen
stemming over een resolutie.
Zelfde weertype
De Bilt verwacht tot morgenavond:
In de kustprovinciën, zwakke tot ma
tige, aan de kust matige tot vrije krach
tige wind tussen noordwest en zuidwest.
Vannacht in het binnenland temperatuur
om het vriespunt, morgen overdag on
geveer dezelfde temperaturen als van
daag. (Ougemaakt om 11.15 uur)
Een nieuw
uniform?
der in datzelfde streep
jespak gezien. Het
maakt hem nog veel
langer dan hij is. Ik
vind het hem absoluut
niet staan," zei de se
cretaresse van onze re
dactie vanochtend bij
het zien van dit plaatje.
Of in de diplomatieke
dienst dat kostuum van
de minister zo'n furore
gemaakt heeft, dat heli
ook voor ambassadeurs
een verplichte dracht
geworden, iceten wei
niet. In Stockholm werd I
onze nieuwe ambassade
geopend en bij die ge
legenheid droeg ambas
sadeur mr. J. Visser
precies zo'n (deftig
streepjespak.
Wat nooit precies een
der is? Natuur en eei
dagblad. Iedere dag
kunnen wij andei
nieuws, andere verha
len brengen. Steeds is
er veel, dat boeit. Wat,
straks bloeit? Uw kleu
rige hyacint, als u een
bolbon voor ons invult.
