POLITIEMAN IN HET NAUW
w
SENATOR
EUROPESE PARLEMENT:
OVERWIN EEG-CRISIS
excellent!
aanstekelijk lekker!
Wilson kan met
iedereen praten
'jÊL
ACHT
SCHIETPARTIJEN
VIER DODEN
Jaar 1964
zwarte
bladzijde
Kijken is gratismaar
luisteren kost geld
7ü een dojUe Kif
kunstgebit
Men moet meer
insecten eten
m
11
VRIJDAG 22 OKTOBER 1965
Pistoolloze proef Rotterdam mislukte
tongen gedood door
kogel van agent
«flSis.tr
Balans van
twee jaar
1 JUNI 1964 Agent schiet in Soest vluchtende jongen dood. Er is
geen vervolging ingesteld.
17 OKTOBER 1964 Rechter veroordeelt inbreker die agent neer
schoot, tot acht jaar.
Twee gevallen tegenover elkaar gesteld. Deze vergelijking is slechts
één keer mogelijk, want in de twee jaar waarover dit artikel han
delt, zijn geen andere gevallen bekend van het neerschieten van
agenten. Wel echter ettelijke pogingen tot arrestatie waarbij door
agenten van vuurwapens gebruik gemaakt werd. Vier kogels bleken
dodelijk te zijn. De ongelukkige affaire in Wassenaar heeft ons tot
het schrijven van dit artikel aangezet.
18 JANUARI 1964: Amsterdam. Agent schiet tipgever, die getuige van
inbraak was, in been. Politie verdacht hem ten onrechte mede
plichtig te zyn. Amsterdamse politie betreurt misverstand.
19 JUNI 1964: Valkenswaard. Schot van douanebeambte op auto die
door rood stopsein rijdt. Bestuurder, die behalve het negeren van
stopsein, niets verweten kan worden, dodelijk getroffen. Geen ver
volging.
24 JUNI 1964: Zeister hoofdagent vuurt twee maal op man, die later
ontkept diefstal te hebben willen plegen. Man in heup gewond.
Eerst waarschuwingsschot. Rijksrecherche vindt geen aanleiding
agent te vervolgen.
12 JULI: Rotterdamse brigadier schiet in benen van man die hem de
keel dichtsnoert. Aanleiding: aanrijding onder invloed. Geen maat
regelen tegen brigadier.
25 OKTOBER 1964: Arnhemse hoofdagent lost schot op twintigjarige
schildersknecht. Deze wordt licht gewond. Het blijkt dat agent
ruziemakers sommeerde uiteen te gaan. Een van hen nam agent
zijn gummistok af, waarop schot volgde. Agent blijkt volgens voor
schriften gehandeld te hebben.
15 DECEMBER 1964: Hoofdagent uit Boxtel schiet fruitkweker Olisla-
gers, die 's nachts met vergunning op konijnen jaagt, van tractor.
De agent sprong vanuit hinderlaag met pistool in de vuist naar
voren, gleed uit en schoot. Olislagers dodelijk getroffen. Straf drie
maanden voorwaardelijk met proeftijd van twee jaar.
15 OKTOBER 1965: En dan is nu Wassenaar in het nieuws. Een jongen
die een meisjesslaapzaal wil binnendringen volgens de directrice
van het internaat komen dergelijke dingen elke drie maanden voor
wordt op de vlucht neergeschoten. Enkele dagen later lossen
Wassenaarse politiemannen verscheidene schoten op een autodief.
Schoten die een agent vanaf een bromfietsduo lost, brengen de man
tot staan.
(Van een onzer verslaggevers)
HET schieten van overheidsdienaren op burgers is opnieuw in de belangstelling door de tries
te affaire in Wassenaar. Een vluchtende jongen werd gedood, de politieman die dacht
in de lucht geschoten te hebben, kreeg een shock e n de regering heeft te maken met her
nieuwde kritiek op de vuurwapeninstructies. Deze zullen nu worden gewijzigd, zegt minister
Samkalden van justitie. De politieman zon der pistool zit er echter niet in.
Hulde
Graag zou ik hulde willen brengen
aan het initiatief van prinses Margriet
die zich wil bekwamen in het ver
pleegstersvak. Dit is mijns inziens het
mooiste beroep dat door een vrouw
kan worden uitgeoefend. Wij kunnen
trots zijn op zo'n Prinses en ik denk
dat dit voor de heer Van Vollenho
ven, haar verloofde, niet minder zal
gelden.
Voor een Prinses is er meer moed
voor nodig om die weg te kiezen dan
een ander, omdat zij nu eenmaal in
het middelpunt van de belangstelling
staat en er dus op al haar doen en
laten wordt gelet. Zij stelde een
voorbeeld ter navolging.
Den Haag
S. Karban jr
Spaarbrieven
Voor de belastingbetaler heeft de
spaarbrief van minister Vondeling
weinig aantrekkelijks. Zou iemand
zijn honderd gulden op een spaar
bank crengen, dan zou di; bedrag
tegen de thans geldende rentevoet van
3'/2 procent na vijf jaar tot ƒ118,76
gegroeid zijn. Echter de minister
geeft méér, namelijk ƒ130 of ƒ11,24
voordelig verschil. Op het eerste oog
althans.
Hier staat tegenover dat men vijf
jaar lang geen beschikkingsmacht
over dit geld heeft en dat de belas
tingbetaler gedwongen wordt een
geldbelegging te doen bij voortduren
de daling van de koopkracht! Met
andere woorden: het geld wordt
steeds minder waard. Wat zal zo'n
honderd gulden over vijf jaar waard
zijn? Ik heb het eens voor dif
honderd gulden uit trachten te reke
nen bij 1, 2 en 3 procent waardever
mindering. In elk geval blijft er var
het meerdere van minister Vondeling
respectievelijk zeer weinig, niets of
minder dan niets over.
Alle goede bedoelingen van de be
windsman ten spijt vind ik het
een weinig ambitieus idee van hem,
in feite een verschuiving van de
moeilijkheden. Dat de Kamer de
STRAATSBURG Het Europese
parlement heeft gisteren een beroep
gedaan op de andere instellingen van
de EEG, de regeringen en de openba
re moning in de zes landen, de EEG-
crisis spoedig te overwinnen.
De stemming was unaniem. De Gaullis
ten waren kort tevoren boos de zaal
uitgelopen, toen bij de stemmotiveringer»
de spanning tussen hen en de andere
afgevaardigden zeer hoog was opgelopen.
Enkele Franse politici hebben zich
nadrukkelijk gedistantieerd van de hui
dige Franse politiek. De liberale oud-
premier Pleven deed een klemmend be
roep om de regering van De Gaulle niet
te vereenzelvigen met Frankrijk. Hij
hoopte, dat het standpunt van de Franse
regering de andere partners niet
brengen tot een Europese politiek, die
Frankrijk voorgoed buiten sluit.
De Gaullistische woordvoerder De
Lipkowski heeft zich later laten ontval
len, dat het EEG-verdrag op januari
automatisch doorwerkt. Een van zijl
collega's ontkende dat echter.
Het comité van vaste vertegenwoordi
gers van de EEG-landen in Brussel heeft
de laatste hand gelegd aan de voorberei
dingen voor het debat, dat volgende
week in de EEG-ministerraad wordt
gehouden over de financiering
het gemeenschappelijk landbouwbeleid.
Frankrijk zal niet aanwezig zijn op de
bijeenkomst van ministers.
oorlog een pistoolloze periode
gekend. Deze proef is door ver
schillende omstandigheden mis
lukt. Een enquête, verleden jaar
gehouden onder 145 politiechefs in
ons land, toonde aan dat een grote
meerderheid tegen het gedeelte
lijk-ongewapend dienstdoen was.
Slechts 29 chefs waren er voor en
een jong politiechef pleitte voor
het Britse systeem.
Deze, de 35-jarige rijkspolitie-offi-
cier Van Oijen uit Terneuzen, wil een
proef door het gehele land, omdat dan
pas te bepalen is of het wel of niet
kan. Volgens hem is de risicofactor
voor een proef in één gemeente te
groot. Gebeurt er wat, dan roept
iedereen: dat komt ervan.
Ook oud-commissaris Posthuma van
Amsterdam leverde verleden jaar
(een zwart jaar overigens voor de po
litie) zijn bijdrage tot de discussie.
Hij vertelde zijn hele leven met het
pistool op zak gelopen te hebben, hij
was met het wapen vertrouwd. Deze
populaire politieman wil dan ook dat
er veel meer gedaan wordt aan de
geoefendheid van de individuele poli
tieman, zodat geen ongelukken i
voorkomen door slecht richten, en
geen waarschuwingsschot dodelijk
meer kan zijn. Hij pleit voor een ge
bod om de politieman te allen tijde,
in burger en in uniform, met een pis
tool uit te rusten. Maar dan ook een
vuurwapeninstructie voor het gehele
land, juridisch acceptabel, en een in
tensieve opleiding.
DE vuurwapeninstructies zijn ook
woensdae in het debat tussen de
De grote moeilijkheid is dat het niet
mogelijk is deze instructie volledig
waterdicht te doen zijn. En dan bestaat
bovendien nog de vreemde situatie dat
de gemeentelijke instructies per ge
meente worden vastgesteld. De minis
ter stelt wel die voor de rijkspolitie er
de douane vast. In deze laatste instruc
ties zal dan nu een wijziging komen en
het ligt in de bedoeling deze als model
te laten dienen voor de gemeentelijke
instructies. (Zo kon het in Geleen
gebeuren dat de agenten overdag geen
pistool bij zich droegen, omdat de
burgemeester van deze gemeente eer
tegenstander hiervan was).
Enkele leden van de vaste Kamer
commissie vonden de instructie t<
ruim. Merkwaardig is dat de politie
wet wel de taak van de politie (hand
haven van orde en rust) omschrijft,
maar zwijgt over de bevoegdheden
voor een behoorlijke vervulling van
die taak.
Met betrekking tot „geweld in het
algemeen" wordt in de wet gesteld, dat
geweld alleen dan mag worden aange
wend als het doel niet op andere wijze
kan worden bereikt. Met deze restrictie,
dat dit geweld de perken van redelijk
heid en gematigdheid niet te buiten mag
gaan en evenredig moet zijn aan het
nadeel, dat bij niet aanwenden van
geweld redelijkerwijze te verwachten
Over de ernst van het misdrijf
wordt niet gesproken en daartegen
richt zich ook de kritiek: „Waarom
een jongen voor een tamelijk on
schuldig vergrijp (Wassenaar, Soest
en het misverstand in Boxtel) op deze
wijze tot stoppen te dwingen?" Aan
de andere kant is het voor de politie
man moeilijk om te weten, zeker in
het vuur van de achtervolging, dat
het hier om een geval gaat waarbij
schieten niet juist zou zijn. Vandaar,
dat allerwegen op verbetering van de
mentale en psychologische opleiding
van de politieman aangedrongen
wordt. Hierop dient zich het onder
zoek toe te spitsen. Dan kan de
schietinstructie, hoe ruim gesteld mis
schien, op juiste wijze geïnterpreteerd
worden.
'N de instructie zijn overigens nog
verscheidene beperkingen opgeno-
nen, waarvan de voornaamste is, daf
behalve in uiterste noodzaak, geen ge
bruik van wapens mag worden gemaakt
tegenover vrouwen, minderjarigen bene
den de 16 jaar en geestelijk of lichame
lijk onvolwaardlgen. Daarenboven moet
betrokkene vooraf, eventueel door
waarschuwingsschot, worden gev
schuwd.
De eis van evenredigheid is al even
aangestipt. Men hoort vaak dat het
gebruik van wapens pas geoorloofd is
als de aanvaller het leven van eer
ander zou bedreigen. Dit zou de poli
tie in een onmogelijke situatie bren
gen, omdat degenen die wederrechte
lijk de openbare orde verstoren, „uit
genodigd" zouden worden zich aan
gevangenneming te onttrekken.
De situatie zoals die in Engeland is.
blijkt ook niet alleszins bevredigend.
Geweld tegenover de politie neemt daar
hand over hand toe. In Engeland zijn dan
bovendien nog de historisch anders ge
groeide situatie en het meer ontwikkeld
gevoel voor discipline van de Britten.
Veel verbreid misverstand is verder dat
geen politieman in Engeland met een
wapen rondloopt. Er zijn de zgn. „vlie
gende brigades" van Scotland Yard die
wel degelijk bewapend zijn.
Opvallend hierbij is dat er een duide
lijk stijgende tendens in het aantal
dodelijke schietpartijen herkenbaar
is. In 1963 geen dode, in 1962 even
eens geen. In 1961 in Tienderveen een
amok makende arbeider doodgescho
ten. In 1960 koopman, verdacht van
diefstal van oud metaal gedood door
wachtmeester der rijkspolitie. Geen
vervolging ingesteld. En dan 1964:
drie doden. Dit jaar tot nu toe één.
Dan hebben we nog niet eens gespro
ken van de sabelhouwen die zo nu en
dan vallen, waarbij recentelijk ook
weer een dode te betreuren viel.
De verruwing van het optreden
der politie is nog een vraagsuk apart.
De politie zou er verstandig aan doen
het gehele probleem van de verhou
ding publiekpolitie, mede in ver
band met de in dit artikel aan de
orde gestelde dodelijke schietpartijen,
grondig onderzoek te onder
werpen.
Acht Afrikaanse
landen boycotten
OAS-conferentie
samenscholingen en het in
bedwang houden van volksmenigten,
het arresteren van personen die van
misdrijf worden verdacht en zich door
vlucht aan arrestatie proberen te ont
trekken.
yOVEEL is echter zeker dat er ii
Nederland „iets" gedaan moet
worden. De cijfers voor 1964 en 1965
zijn niet rooskleurig. Vooral 1964 was,
wat het aantal dodelijke gevallen en
verwondingen betreft, een zwart jaar.
en dat voor
Ct.
ACCRA Een achttal Afrikaanse
landen heeft besloten de topconferen
tie van de Organisatie voor Afrikaan
se landen die gisteren is begonnen, te
boycotten omdat Ghana ondermijnende
elementen uit deze landen herbergde.
De landen zijn Togo, Dahomey, Boven-
Volta, Ivoorkust, Niger, Tsjaad, Gabon
en Madagascar.
Koninklijke Mignot de Block n.v.
Nog deze week naar Rhodesia
Drie moorden in
Brusselse bar
BRUSSEL In een bar in de Brus
selse binnenstad is gisternacht een
drievoudige moord gepleegd. De eige
naar, zijn 25-jarige vriendin en een
kelner werden in koelen bloede neer
geschoten na een twistgesprek. De da
der, de 27-jarige „Georges den wor
stelaar" zoals zijn bijnaam in de
Brusselse onderwereld luidt, is waar
schijnlijk naar het buitenland ge
vlucht. Twee caféhouders, die in zijn
gezelschap waren, zijn gearresteed
nadat him autonummer aan de politie
was doorgegeven.
LONDEN Wilson vertrekt
vandaag of morgen naar Rhodesia.
Hjj gaat met de regering van pre
mier Ian Smith praten over het
vraagstuk der onafhankelijkheid.
De Britse premier wordt vergezeld
door Bottomley, minister van Ge
menebestzaken.
Wilson heeft Smith laten weten er
op te rekenen, met iedereen te kunnen
spreken, op wiens mening hij prijs
stelt. Voorts verklaarde hij het voor
stel van Smith betreffende een garan
tie, dat niet zal worden teruggekomen
op de rechten van de niet-blanke
meerderheid, een bespreking waard
is.
Smith liet weten, Wilson zo spoedig
mogelijk in Rhodesia te verwachten.
Hij zei het gehele weekeinde voor be
sprekingen te zullen vrijhouden. Op
een vraag van verslaggevers, of Wilson
ook gevangen genomen niet-blanke en
andere leiders kan ontmoeten zei
Smith, dat zijn land niets te verbergen
heeft. Voor de radio verklaarde de
premier, dat de „eenzijdige onafhanke
lijkheidsverklaring" nog steeds zijn
troefkaart is.
Intussen is in Accra de Afrikaanse
topconferentie begonnen. Acht landen
lieten verstek gaan, omdat zij bezwa
ren hebben tegen de ondermijnende
politiek van Nkroemah, de president
van Ghana. Deze president waar
schuwde tijdens de openingszitting
In Panam-vliegtuigen:
SCHIPHOL Voor hei geluid bij de films, die op het tv-sclierm it
Panam-vliegtuigen worden vertoond, moeten passagiers in de economy-klasse
voortaan een dollar betalen.
De maatregel vloeit voort uit de I AT A-bepaling, dat aan passagiers in de
economy-klasse niets extra's mag worden aangeboden zonder daarvoor bij
betaling te vragen. Alleen voor reizigers in de eerste klasse blijft het amuse
ment kosteloos.
Alle Boeings en DC-8 toestellen van de Panam krijgen tv-, film- en radio
apparatuur.
De Amerikaanse cardioloog Michael
Debekey, de voorzitter van de Ameri
kaanse speciale commissie voor de bestu
dering van hartkwalen, heeft donderdag
ip een medisch congres in Atlantic City
•erklaard, dat de kernenergie wellicht
zal bijdragen tot de constructie van een
bruikbaar kunsthart. Dr. Debakey dacht
een soort atoomzuil, werkend door
middel van een radio-actieve isotoop, die
de nodige energie zou verschaffen voor
kunsthart, dat in de borst van de
patiënt zou kunnen worden geplaatst.
Wanneer de vorm van het mondweefsel
dplegen.
I Onder een groep Cu
baanse vluchtelingen die
gisteren in Florida arri
veerde, bevond zich een
tanige oude visser, die
naar zijn zeggen Ernest
Hemingway inspireerde
tot het schrijven van het
beroemd geworden ver
haal The old man and the
sea. De 92-jarige visser,
Anselmo Hernandez, ver
telde dat hij Hemingway
dertig jaar gekend heeft.
Steeds wanneer de schrij
ver in Cuba was kwam
hij hem opzoeken.
school in Milaan kregen
gisteren onverwachts vrij.
De politie gelastte name
lijk de ontruiming van
de school na een anoniem
telefoontje, dat een bom
in het gebouw was ver
stopt. Een onderzoek le
verde echter niets op.
De Italiaanse televisie
vertoont op het ogenblik
een spannende detective
serie waarvan het laatste
deel zondag op het beeld
scherm verschijnt. De dui
zenden Italianen die de
spanning niet meer kun
nen dragen hoeven niet
tot zondag te wachten,
want een uitgeverij heeft
en deelt dit mee in ad
vertenties met de tekst:
Als u niet langer kan
wachten koop dan nu het
boek. Een krant in Ro
me heeft daarop aan de
abonnees meegedeeld, dat
ze geen geld hoeven uil
te geven om het boek te
kopen. Als ze opbellen
naar de krant zal hun
worden verteld wie de
moordenaar is.
I De 39-jarige Charles
Jenkins uit Winamac
(V.S.) werd in zijn huis
door een indringer ver-
TUSSCNRUIMTBN, varooffoott door
schrompelen von hef tandvlees
rast die twee schoten on 1 tondorts Is In staat h-f gebit weer
ht™ „..„«LnïSuHii! ,e moken- T,otM di' ni#' doe"
hem afvuurde. Dodelijk sloffen, die zich op het gebit vastzetten, de vorm
gewond slaagde de man j Wijzigen en de tere mondweefsels kunnen aan-
hereiken" nC indien U zich niet onmiddellijk tot de tandorts kunt
bereiken en een buur- wenden, ft het raadzaam voorlopig OENTOFIX
1 te vertel- te gebruiken, een aangenaam alkalisch poeder, dat
n plaofj houdt> dent5fix
van de conferentie, dat „de vrede in
Afrika rechtstreeks betrokken is by
de huidige crisis in Rhodesia. Hij zei,
dat de Afrikaanse landen zullen in
grijpen, als Engeland haar plicht niet
doet.
Zeg het
met
bloemen
Wilsons reis
T\E reis van premier Wilson naar
Rhodesia moet gezien worden
als een laatste poging, een mense
lijk drama in dat deel van Afrika te
voorkomen.
Zij is in de gegeven omstandigheden
het enig juiste antwoord op de stap
pen, die premier Ian Smith heeft
genomen-
De Rhodesische premier trachtte de
verantwoordelijkheid voor hetgeen
in zijn land zou gaan gebeuren in de
schoenen van Wilson te schuiven.
Het aanbod, een internationaal ga
rantieverdrag te ondertekenen in
ruil voor onafhankelijkheid, was
daar een onderdeel van. Op dit ge
baar moést de Britse regering wel
ingaan. Zelfs al zou haar moeite
vergeefs kunnen zijn.
Engeland wenste tot dusver slechts
onafhankelijkheid te verlenen bij
zekerheid dat de niet-blanken na
verloop van tijd dezelfde rechten
zouden krijgen als de blanken.
De Rhodesische regering, die slechts
het merendeel van de blanke min
derheid vertegenwoordigt, weigert
de niet-blanke meerderheid gelijke
rechten in het uitzicht te stellen. Zij
wil nu blijkbaar in een verdrag ga
ranties geven tegen een terugkomen
op dat vraagstuk van de rechten van
de niet-blanke meerderheid.
Als dat betekent, dat niet getornd
zal worden aan de rechten die deze
meerderheid nu heeft, zal de reis
van Wilson op een mislukking uit-
Succes kan zij slechts hebben, wan
neer in bedoeld verdrag wordt
vastgesteld, langs welke weg de
niet-blanke meerderheid in het bezit
van haar volledige politieke rechten
wordt gesteld.
Vervolgens zakte hij in
een en overleed. De buur
vrouw belde meteen de
politie op. „Maar toen
herinnerde zij zich de
naam van de moorde
naar niet meer", zo ver
klaarde een agent die de
telefoon opnam. „Zij pie
kert zich suf", aldus de
agent.
•t gebit stevig op zijn p!
ordt geheel verwijderd
het schoonspoelen van Uw gebit
en geeft geen zuurvorming onder
de ploat. Het vormt een zacht,
beschermend loagje tuisen gebit
en gehemelte en doet hef gebit
goed vastzitten, zodat men even
gemakkelijk kan eten, praten
en ^lachen alt met natuurlijke
Dus geen angif meer voor
verschuiven, loszitten e. d., doch
wel een gevoel van zekerheid
donk rij OENTOFIX.
WINNIPEG De mensen
moesten meer kruipend en krieu
welend gedierte eten, vindt de
heer Ben Berck. scheikundige,
verbonden aan het landbouw
proefstation te Winnipeg in Cana
da.
In een rede voor leden van het
Canadese instituut voor voedings
techniek merkte hij op: „Entomo
logen schatten dat een acre (2/5
hectare) land meer insectenpro-
teine dan vleesproteine kan ople
veren. Als men aanneemt, dat
vele van de meer dan 600.000
soorten insecten voedsel of ge
neesmiddelen kunnen verschaffen,
rest slechts de vraag, hoe men
ieze proteine kan oogsten."
Berck betoogde, dat de welva-
ende Noord-Amerikanen te rade
moeten gaan bij de voorbeelden
<n Azië en Afrika, waar de men
sen poppen van zijdewormen,
rupsen, krekels, sprinkhanen, mie
ren en torren eten.
Naarmate de wereldbevolking
toeneemt", zei hij, „zullen de ge
bieden waar voedsel wordt ge-
oroduceerd, verminderen en zal
■ie behoefte aan nieuwe voedings
middelen meer aan de dag tre-
Berck vertelde, dat reeds een
bescheiden begin is gemaakt en
vervolgde: „Bij velen in onze
welvaartsmaatschappij wekt de
gedachte aan het eten van insec
ten walging op, maar insecten zijn
tenslotte arthropeden (geleedpoti-
gen), verwant aan de schaaldie
ren, zoals kreeften, garnalen en
krabben, die door velen als deli
catessen worden beschouwd.
„Ook mosselen, oesters, lampreien,
inktvissen, kikkerbilletjes, truffels
en paddestoelen, die tot. de schim
mels behoren, worden zeer ge
waardeerd."
Verkouden?
op
HilHJrT.Tll
Rillerig Onprettig?
%Pas dan op!
Neem bijtijds 'ASPRO'.
'ASPRO' bevat alles om Uw
verkoudheid snel en doel
treffend te bestrijden.
6/3
ASPRO'
