Nieuwe Leidse Commmnt
Hoofdkwartier communisten
Djakarta in brand gestoken
Zware last voor
de bevolking
MEN STOORT ZICH NIET AAN SOEKARNO
Miljoenen op de been
in Indonesië
DOORRIJDEN MAAR...
Sloeg Loena 7
te pletter op
de maan?
Twijfel aan Soekarno's
gezondheid duurt voort
Docle rat in
brood
Kreymborg
Operatie vanmiddag
Johnson wordt goed
bewaakt in hospitaal
Kritiek Kamerleden:
Versilting is nu ergmaar...
RIJNWATER WORDT BETER
Hevige brand
in Schiedamse
glasfabriek
(33
matras
Commentaren
weerbericht
Vrijdag 8 oldoltor
1963, 46«te jaargang
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
„Stantvastigh i» ghebles
Abonnementsprijzen p.w0,83, p.m. 3,55, p.kw. 10,70
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
Doorrijden na een aanrijding mogelijk zelfs een ongeluk
veroorzaakt te hebben. Het is zeer verwerpelijk, het is strafbaar,
maar het komt nog al te vaak voor zie pagina 13.
Zendelingen vermoord pa
gina 2.
Middenstand: „pijnlijk en dis
criminerend" pagina 2.
Nieuwe opschudding om Han
van Meegeren pagina 7.
Student verbannen
Zo gaat dat in Sowjetrusland
pagina 9.
Spaak wil EEG redden pa-
Aardappel contra honger
pagina 9.
Wintersportmode pag. 13.
Vrijwilliger kan plaats van
dienstplichtige innemen in het
Nederlandse VN-bataljon
pagina 13.
DJAKARTA Enkele duizenden jonge Moslims hebben vandaag het
hoofdkwartier van de communistische party (Partai Kommunis Indonesia)
in brand gestoken. Het leger zette de straten naar het communistische
hoofdkwartier af en legde de betogers niets in de weg.
MOSKOU De Sowjetunie bewaart
het zwijgen over de twee ton wegende
onbemande maancapsule Loena 7. Tot
een uur voor het vastgestelde tijdstip van
landing, gisteravond 23.08 uur, bewoog
het maanschip zich volgens plan naar het
vastgestelde doel op de maan, doch tot
vanmorgen werd nog niets van een
landing vernomen. De directeur van het
observatorium te Jodrell Bank in Enge
land verklaarde onmogelijk te kunnen
leggen of de Loena 7 op de
pletter
Een miljoen betogers in de hoofd
stad heeft Soekarno verzocht de
communistische partij en haar man
telorganisaties te verbieden. De bij
eenkomst was belegd door 44 poli-
Redevoeringen
zijn niet meer
teat ze waren
(Door Don Huth, Ass. Press)
KOE AL A LOEMPOER In Dja
karta wordt sterk betwijfeld of Soe-
geslagen, of datr alles normaal karno de huidige moeilijkheden zal
verloopt. te boven komen. De dagen van zijn
Het Engelse observatorium ving IPste*"(dictatoriaal bewind zijn geteld. Zijn
ivond om 20.40 uur de eerste
de Loena op. doch kort nadat de rem-
raketten in werking waren gesteld, hiel
den de seinen op. Een kwartier later
kwamen de signalen weer normaal door,
om op het tijdstip van de landing op
te houden.
Het feit dat de remraketten enige mi
nuten gewerkt hebben, betekent nog niet
dat hot maanschip een zachte landing
heeft gemaakt, zei men aan het obser
vatorium te Jodre" Bank. Ook een
woordvoerder van het astronomisch insti
tuut Sternberg in Moskou bracht weinig
opheldering: „Ik kan U helaas niets
vertellen. We weten zelf niets".
(Van een onzer verslaggevers)
ZWIJNDRECHT. In een brood, dat
bij de familie Buitendijk was bezorgd,
kwamen stukken van een dode rat te
voorschijn toen het werd aangesneden.
Het beest was in een broodfabriek bij de
machinale bewerking van het deeg te
recht gekomen en daarna in het brood
meegebakken.
De keuringsdienst van waren in Dor
drecht heeft een onderzoek ingesteld.
Broodfabriek en bezorger zijn bekeurd.
Mevrouw Buitendijk liep meteen naar
de politie, toen zij de in ontbinding ver
kerende en verschrikkelijk stinkende
resten van de rat ontdekte. De politie
stelde vervolgens de keuringsdienst op
de hoogte.
Een „koude bakker", die zijn brood van
de fabriek betrekt, had het brood be
zorgd. In feite heeft hij met deze zaak
dus niets te maken.
gezondheid gaat achteruit en hij
OVERHEMDEN
2 STUKS -i r\75
Bel- O-Fast
ln pasteltinten.
Tricotnylon in
wit en streep-
dossins. Divers»
•uwlengten.
J13t80
19.70
Zie ook pagina 12
Soekarno lachte, toen hij tijdens
de Kabinetszitting in Bogor de
pers ontmoette, maar of het van
harte was
heeft moeite de tegenover elkaar
staande partijen binnen zijn rege
ring van geleide democratie in het
gareel te houden. Zijn land met 105
miljoen inwoners verkeert in een
verschrikkelijke economische crisis.
„De man heeft zijn tijd gehad", zei
:n waarnemer, die kort voor de
staatsgreep door Soekarno ontvangen
werd. Soekarno is ontstemd, wanneer
van zijn gezondheidstoestand rept;
toch moet hij in zijn radioredevoerin
gen herhaaldelijk terloops over zijn
dood gesproken hebben.
Het is bekend dat één van zijn nie-
n niet werkt en het werk van de an
dere bemoeilijkt wordt door een grote
steen. Men vertelt dikwijls dat hij geen
operatie wenst omdat een waarzeg
ger hem voorspeld zou hebben dat hij
„onder het mes" zou sterven. Verschei
dene malen hebben Europese dokters
hem behandeld en Chinese dokters
hebben naalden in zijn zenuwcentra
gestoken. Het is mogelijk dat hij aan
nog meer dingen lijdt in verband met
zijn leeftijd (64 jaar) en het zware
leven dat hij achter de rug heeft
De laatste tijd is het vuur uit zij«n
redevoeringen verdwenen. Deze zijn
korter geworden en bijna eentonig, zo
dat het gehoor onrustig begint te wor.
den. Hij schijnt moeite te hebben bij
zijn onderwerp te blijven
Hij houdt van opgewekt gezelschap
en slaapt moeilijk, 's Avonds laat ont
biedt hij goede vrienden naar het pa
leis om te praten. Voor de staatsgreep
verscheen hij herhaaldelijk aan intie
me eterijen in de woning van zijn jon
ge Japanse vrouw. Hij moet leven om
zich heen hebben, aardige meisjes,
vrienden die goede moppen vertellen,
zijn kinderen van wie hij veel houdt.
Als hem dit ontnomen wordt, zal hij er
erg onder lijden, vertelt men.
Thans is de dreiging van een burger
oorlog er bij gekomen, nadat hij men
sen en groepen tegen elkaar had uit
gespeeld om zich staande te houden-
Een compromis is zijn geliefkoosd wa
pen, maar ditmaal zal het moeilijk
te bereiken zijn. Het leger is verbit
terd over de moorden en de commu
nisten zetten de strijd voort. Het zal
alle gaven van Soekarno vereisen om
deze vijanden tot elkaar te brengen.
Woord wet
Soekarno was er aan gewend dat
zijn woord wet was. Het is echter on
waarschijnlijk dat de niet-communisten
in het kabinet onder wie Nasoetion
ook maar een duimbreed zullen wij.
ken. vooral nu Nasoetions dochtertje
(men spreekt soms van twee dochters)
om het leven gekomen is. Soekarno
staat voor een moeilijkheid: hij wil nog
steeds niet de communisten veroor
delen, en verwijt het leger, dit wel te
doen. Zou hij in herstel van de orde
slagen, dan wacht hem nog de behan
deling van de economische crisis. De
Indonesiërs zijn ondervoed, maar ster
ven niet van de honger. Toch bevindt
het land zich in een draaikolk.
Prinses Beatrix en haar verloof
de, de heer Claus von Amsberg,
hebben gisteren de openingszit
ting bijgewoond van de Rotary
International conferentie,
gehouden wordt in het Congres
centrum van de RAI te Amster
dam. Op de foto de hoge bezoe
kers temidden van de congres
sisten.
tieke, godsdienstige en vakorganisa
ties. Zij zeggen de president steun
toe bij zijn strijd om de orde te her
stellen, keuren het verbod van com
munistische bladen goed en eren de
nagedachtenis van de vermoorde
generaals.
In Noord-Sumatra hebben hon
derdduizenden Mohammedanen en
nationalisten betoogd en de ontbin
ding van de communistische partij
geëist.
Het leger gaat voort met het optre
den tegen de communisten ondanks het
feit dat Soekarno dit afkeurt. Het le
ger heeft in werkelijkheid de macht
in handen te Djakarta en in de omstre
ken en is niet van plan zich in de ka
zernes terug te trekken. Het blijft le
den aanhouden van de communistische
jeugdorganisatie Pemoeda Rakjat. Drie
van de gearresteerden zouden hebben
bekend te hebben meegewerkt aan de
ontvoering van en de moord op de
generaals. Hun namen worden opgege
ven als Soetomo Talrini en Thartono.
Voorts wordt de arrestatie gemeld
van vijf leden van Pemoeda Rakjat bij
wie volledige bewijzen zijn gevonden
voor de plannen tot de staatsgreep.
Veel in China vervaardigde handgra
naten, geweren en ammunitie zijn bij
de gearresteerden aangetroffen, ook bij
meisjes.
De hoop van Soekarno en Soeban-
drio, dat de dagbladen niet het voor
beeld van de legerbladen zouden vol
gen, en geen gruwelijke bijzonderhe
den zouden geven over de moordpar
tijen. is niet vervuld. Zij hebben op
hun voorpagina's foto's gedrukt van de
zwaar verminkte lijken, die in de put
in Lobang Boeaja gevonden waren.
De bevelhebber van Sumatra, gene
raal Mokoginta heeft bepaald dat gou
verneurs van provincies, politici en
voorzitters van grote organisaties Su
matra niet mogen verlaten zonder dat,
de militaire autoriteiten op de hoogte
zijn gesteld.
WASHINGTON Vannacht stapte
president Johson vol goede moed het
marinehospitaal in Bethesda (Mary
land) binnen om vanmiddag tussen
twaalf en een uur te worden geope
reerd aan zijn galblaas. Johnson had
een zware werkdag van veertien uur
achter de rug, waarin hij de lopende
zaken aan vice-president Humphrey
moest overdoen.
Johnsons verblijf in het ziekenhuis zal
tien tot veertien dagen duren. Volgen6
risen zal hij in zes weken volledig
hersteld zijn. Als alles goed zou j
mocht de president misschien vanmiddag
een eindje lopen, maar zeker morgen.
Het marinehospitaal is een tijdelijk
Witte Huis geworden. De geheime dienst
heeft er zijn intrek genomen. Er is
gezorgd voor een perskamer met meer
DEN HAAG/AMSTERDAM Veel
leden van de vaste commissie voor
volkshuisvesting uit de Tweede Ka
mer hebben kritiek op de plannen
ARNHEM De verzilting
van het Rijnwater is zo ern
stig, dat het bijna ongeschikt
is voor drinkwater. De oor
zaak van deze verzilting is
de lozing van zouthoudend
afvalwater in Duitsland en
Frankrijk.
De Provinciale waterstaat
van Gelderland, die op deze
feiten wijst, spreekt van een
toestand, die bepaald ver
ontrustend is.
Al in 1950 heeft de Neder
landse regering het initiatief
genomen tot oprichting van
een internationale commis
sie voor de bescherming van
de Rijn tegen verontreini
ging. Verder heeft Neder
land een aantal voorwaar
den gesteld voor de kwali
teit van het Rijnwater bij
Lobith.
Deze stappen hebben re
sultaat gehad. In Duitsland
is sedert 1963 een tweede sa
neringsplan van de Rijn en
zijrivieren in uitvoering. Dit
plan voorziet binnen een
tijdsbestek van vijf jaar in
de bouw van zuiveringsin
stallaties en in de aanleg
van grote rioleringswerken
en transportriolen. Deze
werken kosten resp. 214 en 3
miljard Duitse Mark. Men
verwacht, dat na uitvoering
van deze werken het Rijn
water zal verbeteren.
Maar de Duitse sanerings
plannen zullen geen uitwer
king hebben wanneer in Ne_
derland geen gelijkwaardige
maatregelen worden getrof
fen. De grote steden, aldus
de Gelderse provinciale wa
terstaat, lozen nu nog het ri
oolwater ongezuiverd op de
grote rivieren. Daarom is
het dringende noodzaak, dat
de zuiveringstechnische
maatregelen ter voorkoming
van verdere verontreiniging
met kracht worden uitge-
van de regering. Het samenvallen
van de voorgenomen verhoging van
de indirecte belastingen met de
huurverhoging zal een zware last
leggen op de financiële draagkracht
van de bevolking, zo schrijven deze
Kamerleden in het voorlopig verslag
betreffende de wijziging van
huurwet. Overigens kan men wel ak
koord gaan mët de huurverhoging.
Verder is van de zijde van de vak-
centralen kritiek gekomen op de
hoging van de indirecte belastingen. In
een communiqué van het overlegorgaan
van het N.V.V., N.K.V. en C.N.V..
wordt opgemerkt, dat de verhoging van
de indirecte belastingen op een aantal
produkten zwaar zal gaan wegen op de
gezinsuitgaven Bovendien moet reke
ning worden gehouden met de gevol
gen van de voorgestelde huurverhoging
cn de stijging van de sociale verzeke
ringspremies.
Waarschuwing
De vakcentralen waarschuwen, dat de
gevolgen voor de loonvorming niet zul
len uitblijven, gezien ook de spanning
op de arbeidsmarkt Het overlegorgaan
dringt daarom aan op een matiging
de voorgestelde maatregeln.
Gevraagd wordt de verhoging vai
omzetbelasting voor textiel, schoeisel,
schoenreperaties en bromfietsen achter
wege te laten. Verder wensen het C.N.V.
N.K.V. en N.V.V. de huurverhoging te
temperiseren. Wanneer het Rijk dan on
voldoende middelen krijgt, moet volgens
de vakcentralen een extra beroep op de
kapitaalmarkt mogelijk zijn.
Voor kritiek van de Christelijke
Middenstandsbond zie men pagina 2.
HEERLEN De 44-jarige wielrijder
L. Daeme uit Brunssum is gistermiddag
Schinveld verongelukt. Hij reed zon
der voorrang te verlenen een kruising
werd geschept door een personen
auto. Hij was op slag dood.
dan honderd extra telefoons. Voor de
fotografen zijn in het ziekenhuis donkere
kamers ingericht. Ook de televisie geeft
acte de presence niet een aantal came-
SCHIEDAM In de emballage
afdeling van de Verenigde Glasfabrie
ken in Schiedam is vanmorgen kort
na vijf uur een hevige brand uitge
broken. Met 24 stralen en zes spuiten
gingen 52 man van de Schiedamse i
brandweer het vuur. dat gretig voedsel
vond in kartonnen dozen, te lijf. Tegen
acht uur was het vuur bedwongen.
De brand is vermoedelijk ontstaan
doordat er onvoorzichtig met vuur is
omgesprongen. De schade wordt ge
schat op enkele tonnen.
UW
EEN MENS
Ook de Amerikaanse president is,
zijn schier onvoorstelbare hoge po
sitie en de al even onvoorstelbare
verantwoordelijkheid die hij draagt
ten spijt, een mens als wij allen.
Zelden worden wij ons dit zozeer
bewust als wanneer hem overkomt
wat ons allen overkomen kan en wij
bepaald worden bij de broosheid
van ook zijn bestaan. Dit is het geval
nu hij is opgenomen om een operatie
te ondergaan.
Zeker, de operatie lijkt niet ernstig.
Bovendien, wij weten hoezeer het
medische kunnen juist ook in Ame
rika is ontwikkeld. Toch is de ge
wekte bezorgdheid begrijpelijk.
Gelukkig heeft men sinds geruime
tijd uit de enorme verantwoordelijk
heid die de presidenten dragen de
consequentie getrokken, dat ook de
vice-president iemand moet zijn, op
alle gebeurlijkheden voorbereid.
Hetgeen niet zal afdoen aan de op
rechte wens van stellig ook honder
den miljoenen buiten de V.S., dat
straks een lichamelijk herstelde pre
sident Johnson zijn arbeid in het
Witte Huis mag hervatten.
VERWARRING
De verwarring in Indonesië duurt
voort en daarmee de onzekerheid
ook buiten Indonesië.
Even ware te verwachten geweest,
dat Soekarno zijn politiek van moei
zaam balanceren tussen leger cn
communisme had losgelaten, nadat
buiten hem om het evenwicht tussen
deze machten reeds was verstoord.
De laatste berichten echter wettigen
het vermoeden, dat hij tegen het
communisme blijft aanleunen. Alsof
er niets is gebeurd en alsof er niets
is veranderd.
Veranderd is er intussen wel degelijk
iets. Dit is er gebeurd, dat Soekarno
te zwak is gebleken ook lichame
lijk wellicht om zijn oude ver
trouwenwekkende positie te blijven
innemen.
Nu schijnt hij alsnog in zijn oude
positie hersteld. Maar de machten
onder hem hebben zich thans eens
te meer als tegenstellingen geopen-
Dagenlang moest geconstateerd
Soekarno zwijgt. Nu bericht men ons
weer.' Soekarno lacht. Maar de
situatie is intussen te ernstig dat zij
met een lach kan worden afgedaan.
HOOG BEZOEK
Voor de komende dagen staat ons
land letterlijk zowel als figuurlijk
genomen hoog bezoek te wachten.
In het kader van goodwillreizen die
op wens van hun regering Ameri
kaanse ruimtevaarders naar Europa
maken zal immers de vermaarde
astronaut Glenn de komende dagen,
samen met zijn echtgenote, een be
zoek aan ons land brengen.
Het kost ons geen moeite hen te ver
zekeren dat ze welkom zullen zijn.
De merkwaardige omstandigheid
doet zich voor, dat ruimtevaarder
Glenn dan wel op grote hoogte om
de aarde mag hebben gecirkeld, maar
op het meer platte vlak van de aar
de nooit buiten de Y.S. is geweest.
Ook in ons land hebben wij de ver
bijsterende prestaties gevolgd, die in
de ruimte werden verricht. En pers.
radio en t.v. hebben ons ook met de
ruimtevaarder zelf vertrouwd ge
maakt. We kennen ze als mannen
van onopgesmukt karakter, aan wie
men de wonderbaarlijke verrichtin
gen niet afziet.
Dat ook Nederland in liet reispro-
gram van een hunner is opgenomen,
beschouwen we als voor ons een eer
en een genoegen.
Droog weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met van het noordoosten
uit afnemende bewolking. Zwakke tot
matige wind. ongeveer dezelfde tempera
turen als vandaag. (Opgemaakt te 11.15
uur).
f^EMlN 1-8-ASTRONAUT David Scott zal. als hij deze maand in de
ruimte is. een speciaal voor hem vervaardigde klinkhamer moeten
gebruiken. Met dat apparaat kan hij de bekledingsplaat van de capsule
losmaken en opnieuw repareren. Omdat dit experiment tijdens de pe
riode van gewichtloosheid moet gebeuren, hebben de technici tal van
extra problemen moeten overwinnen. Het moeilijkste was wel om de
gewichtloze astronaut druk te laten uitoefenen, zonder dat deze zelf
weggedrukt werd. Ook dat heeft men nu onder de knie.
Aanzienlijk minder problemen zal het u geven, om voor ons blad een
nieuwe abonnee te winnen. De bon daarvoor vindt u (als steeds) op
pagina 2.
