Nederland ontnuchtering
voor veel Surinamers
Trieste ervaringen te voorkomen
Spontaan initiatief gaat
gestalte krijgen
Regering voelt niet voor
vrijwillig pensioen
Vorstenpaar kreeg warm
welkom op St.-Maarten
BRINK
7
DINSDAG 5 OKTOBER 1965
(Van een onzer redacteuren)
Kobus Wolf is een Surinaamse jongen. Iets meer dan 23 jaar geleden werd hij in Para
maribo geboren. Hij woonde in een van de (nog altijd vele) houten huisjes, dat zijn
vader had gehuurd. Met zijn ouders en vier broertjes en zusjes woonden ze in dat een
voudige onderkomen, bestaande uit een kamer van vier bij vijf, een keuken (de z.g.
bordelarie) en een zolder. Hij liad een gelukkige jeugd. Wat speelde liij graag met
zijn broertjes en vriendjes op het erf, waar nog meer van die huisjes stonden.
i Toen hij leerplichtig was ging hij naar
de lagere school. Daarna werd hij loop
jongen bij een baas. want; z'n vader was
•maar een eenvoudige man. Hij wilde al-
tijd graag timmerman worden en zo
leerde hij op de avondopleiding van de
[technische 'vroeger ambacht-)school tim-
I i Een van de zijn vrienden heet Isi-
I door Rado. Hij kwam het eerst met het
idee naar Nederland te gaan. Daar was
[immers werk genoeg aan de winkel, ter-
i Suriname moeilijk aan een baan
te komen is in verband met de daar
j .heersende werkloosheid Isidoor werd
•hoe langer hoe enthouisiaster en vertrok
ten slotte, nadat hij erin geslaagd was
i 'voor een reis naar Amsterdam aan te
I ^monsteren, zodat hij de overtocht nog
i ,„met geld toe" kon maken,
i Isidoor had bij zijn voorbereidingen
■wel de nodige voorlichting over Neder-
'land gekregen, ook via enkele brochures.
[Het kwam er op neer, vond hy, dat ze
i je wilden ontmoedigen: het leven zou
er veel duurder zyn (en wat dan nog,
■je verdiende toch óók meer en de
'mensen waren er zo heel anders (allicht).
[De betrekkelijke eenzaamheid zou er
[niet meevallen (kom, kom) enzovoorts,
enzovoorts. Het leek wel of iedereen in
•Suriname er op uit was hem van z'n
•stap af te houden Nou, hy had er
'maling aan.
Geestdriftig
En daar ging hij toen. Al gauw ont-
ving Kobus geestdriftige brieven van
hem uit Nederland, geïllustreerd met
fotootjes: Isidoor. chique met een
teddy-winterjas plus opstaande kraag,
staande op een Amsterdamse grachten-
brug: Isidoor vriendschappelijk gearmd
met twee allerliefste Nederlandse meis
jes: Isidoor op het balkon van zijn
hUUCkamer
Volgens de brieven had Isidoor het ge
wéldig in Nederland! Hij had een leuke
baan, verdiende goed, vond al dat nieuwe,
ook het op eigen benen staan, een heer
lijke voldoening.
Maar hij vertelde er niet bij dat hij
zich wel eens erg alleen voelde en ver
schrikkelijk naar huis kon verlangen.
Dat de winterse kou rijn aan warmte
gewend zijnde lichaam en de Hollandse
nuchterheid zijn naar gezelligheid hun
kerend hart wel eens erg tekort deden,
om verdrietig van te worden- Maar zoiets
j schrijf je toch niet naar huis?
Hoe het zij. Kobus kwam onder de
indruk van al die paradijselijke bericht-
I geving en zou er een lief ding voor over
hebben, als hij zijn vriend naar Neder
land kon volgen. Maar dat lukte in het
begin ook niet zo erg, omdat zijn ouder'
alsook vooral een oom en tante die
Nederland uit ervaring kenden, het voor
hem niet zo rooskleurig inzagen
de dag aan dat hy op weg ging naar
Nederland.
Zyn eerste indrukken waren onver
deeld gunstig. Hy meldde zich als werk
zoekende, vond spoedig een baan, ver
diende redelijk, had al gauw een paar
kennissen en genoot van al het nieuwe
dat een grote stad biedt. Daar was Para
maribo niets bij.
Vriend Isidoor werkte in Groningen en
omdat dit Kobus' boezemvriend was réis-
Tl
(tok Kobus
Maar tenslotte kréég Kobus Wolf toch
zÖn zin Och, de jongen was meerderja
rig en werk had hij al een heel lange
tyd niet meer. Het ging toch niet aan
zijn ondernemingslust en gezond verlan-
Onder veel Suririamers is het ge
woonte een verjaardag met luister
te vieren: wie het betalen kan laat
deze uitgroeien tot een compleet
buurtfeest, inclusief kopermuziek.
Tpiseh staaltje van et op elkaar
betrokken zijn van de menden,
"iets wat een Surinamer in Neder
land schrijnend mist.
Dit gevoegd bij al zijn chagrijn over die
heel andere Nederlandse samenleving,
over z'n alleen' zijn. hetgeen alles by
elkaar allemaal onvermoede minderwaar
digheidsgevoelens bij hem wakker riep.
maakten hem opstandig. Ook ró zijn werk
Men begon hem een vervelende kwast tc
Het einde? Een volkomen gedesillusio
neerde Surinaamse jongen. Was dat die
prettige, open. vrolijke knaap van wel
eer? En als hij nou maar eens iemand
wist waar hij zijn hart zou uit kunnen
storten. Oh, hij voelde zich zo verlaten,
zo alleen, zo moedeloos en zonder uit-
Het bovenstaande met Kobus is één
mogeiykheld. Het had ook anders kunnen
gaan. Bijvoorbeeld zo: De jongen had
beter opgevangen kunnen worden door
vriend met meer ervaring uit dezelf
de stad als hij en daardoor zo goed als
helemaal geen moeiiykheden kunnen
hebben ontmoet. Hy had evenwel ook
dat is het andere uiterste in handen
een verkéêrde vriend kunnen vallen,
die hem een lekker lui leventje aan dc
zelfkant der samenleving had aangepraat.
D*n zou het echec volkómen zijn!
Uit deze voorbeelden moge blijken dat
de Surinaamse jontge werknemer die in
Nederland zijn geluk komt beproeven
échte begripsvolle begeleiding nodig
heeft. Op zyn minst een adres waarvan
hu weet dat men hem er altijd verder
zal helpen. Want aanpassingsmoeilijkhe
den krijgt iedere Surinamer in Neder
land te venverken, daar ontkomt zelfs de
best voorbereide rijksgenoot niet aan.
In zijn land ls het allemaal immers, «zo
heel anders dan hier Daar een zeer op
elkaar betrokken zyn. een sociale bege
leiding die hartverwarmend is. Hier de
veel - nuchterder koele westerse 'maat
schappij. die de mens veelal alleen laat
«taan. .ondanks een .-ftvarmaat.^n sociaJeL
en andere instellingen. Daar een eenvou
dige maaltijd voor een paar dubbeltjes.
Hier het eenvoudige eten voor minstens
een rijksdaalder. Daar een gelykmatig,
warm klimaat. Hier bittere Hollandse
kou, die dikke kleren en een brandende
kachel vereist. Allemaal drógen
zijn er nog maar een paar van de vele
die een jonge, geestdriftige Surinamer,
op weg naar Nederland, zich niet
Laten we verder mogen volstaan met
j te zeggen dat er al heel wat schade er
schande Ls voorgekomen onder in om
land verbiyvende Surinamers en dat eer
aantal reeds veel langer in ons land ver
blyvende landgenoten daar nu met de
daad wat aan willen gaan doen.
richtten de Stichting Sociale Belangen
Surinamers op. welke iedere Surinamer
die dat wenst wil helpen.
De Stichting heeft rich verzekerd
een aantal uiterst deskundige 'belangelo
ze) adviseurs en wordt ge rugges teund
door een Raad van Aanbeveling
tal van prominenten zitting hebben geno-
Legio zijn de taken die op de stichting
wachten. Een greep: er kimmen moeilijk
heden bij het verkrijgen van kinderbij
slag zijm omdat sommige Surinaamse
echtparen (erfenis uit de slaventijd) niet
de wet rijn getrouwd. Een Suri-
ïse jongeman komt bij een verkeers
ongeval om het leven en nu moet er van
alles geregeld' worden, dat anders óm- of
slecht geregeld zou blijven. Een totaal
vereenzaamde en verpauperde jongeman
moet verder geholpen worden, omdat hij
anders ten ondier dreigt te gaan.
'In afwachting van eventueel te verle
en subsidies zyn de oprichters aan het
werk getogen, omdat .ergens toch eens
begin moet worden gemaakt". Neder
landse en Surinaamse overheden staan
ten volle achter dit initiatief omdat ze
terdege de noodzaak ervan inzien.
het nieuwe onbekende te bly- de hij' er wel tweemaal per week heen.
dwarsbomen? Zo brak ook voor hem Ze hadden elkaar van alles te vertellen,
tracteerden elkaar en ook andere -vriend-
Nes-
Op deze marnier raakte Kobus echter
wél snel door zijn uït Suriname meege
nomen spaarcentjes en zijn hier verdien
de salaris heen. Ja., hij moest minder naar
Isidoor gaan. maar bij hem voelde hij
zich zo thuis en in de stad waar hij
werkte was hij zo eenzaam.
Hij had wel eens de indruk dat de
mensen hem er uitlachten. Laatst wilde
hij in een groentewinkel, zoals hy dat in
Suriname gewend was. één appel kopen.
De juffrouw zei giechelend dat appels
alleen per pond en kilo worden verkocht.
En op zijn werk leek het hem ook niet
zo leuk meer. Vooral sinds hij naar een
andere afdeling was overgeplaatst, waar
geen timmerwerk meer kon worden ge
daan Wat dachten ze wel; 'hy is toch
geen ongeschoolde arbeider?
Overmoedig besloot hy op te zeggen en
elders werk te zoeken. Opnieuw meldde
hij zich als werkzoekende Maar er was
weinig bij dat hem zinde Jóh. zei hem
op een keer een landgenoot, als je geer.
werk vindt kun je ondersteuningsuitke
ring krijgen zoals iedere Nederlander
Daar en daar moet je heen.
Durfde niet
Kobus vond het bewuste bureau en
kreeg een ingewikkeld formulier in te
vullen waar hij geen raad mee wist. De
ambtenaar, die het erg druk had. durf-
de hij niet om hulp bij het invullen te
de oversteek zo veilig mogelijk maken. vragen Verbeeldde hy het zich nu of
Herhaaldelijk gebeurt het op dit onover- niet dat de man hem een beetje meewa-
zichtelyke kruispunt, dat automobilisten rig aankeek? Tenslotte kreeg hij het met
pas op het laatste ogenblik de overste- behulp van een ander toch voor elkaar
kénde kinderen zien. wat grote gevaren
met zich brengt.
Met dichte mist gaat de rijkspolitie nu
portofoons inschakelen. Als een uitkijk
weinig verkeer signaleert geeft hij dat
door aan zijn collega by de kinderen, die
ze dan vlug laat oversteken Het schiint
dat er zelfs nog geen plannen bestaan om
in de toekomst dit gevaarlijke punt te
doen verdwijnen.
(Advertentie)
uniek in Europa:
noviteitencentrum
DAMESBEURS
Weer bailybrug
gevraagd voor
schoolkinderen
MAARHEEZE Evena' reeds onlangs
in Mariaheide is gèbeurd wensen ouders
van driehonderd schoolkinderen die elke
dag het gevaarlyke verkeersknooppunt
in de rijksweg EindhovenRoermond
moeten oversteken de medewerking van
de minister van defensie om een bailey
brug over de weg te kunnen bouwen
Een desbetreffend verzoek néimens de
bezorgde vaders en moeders is in Den
Haag ontvangen.
Het oudercomité wil hiermee, in af- u Cl ai
wachting van definitieve voorzieningen. I de"hy "n1et
PERSONALIA
Benoemd tot ridder in de orde van
Oranjc-Nassau O. C. van Mourik. burge
meester en tevens secretaris der gemeen
te Beusichem.
Hij begon zich overigfips
te voelen Verleden week was hy jarig.
Het „feest" bracht hy in eenzaamheid
alleen op zyn kamer door Zijn geld was
byna op en de werkloosheidsuitkering
zou ook stoppen als hij niet gauw ander
werk vond. was hem gezegd Wat een
verschil met zijn verjaardagsviering
thuis. Diar was de geboortedag altyd
een compleet buurtfeest, elk jaar op
nieuw een evenement om nooit te verge
ten. Daar hielp gewoon Iedereen ieder
een. Je zou hier in de grote stad eens
iemand om byvoorbeeld een kwartje
voor de tram moeten vragen. Ze zouden
je voor gék verklaren.
Kobus nam t enslotte maar weer een
baan aan om onder de pannen te zijn.
M3ar dat werk beviel hem bar slecht
Aan ons Nederlanders de vraag:
vie wil de stichting helpen haar
anloopkosten weg te werken? (gi
ronummer Hollandse Bank Unie, no.
8179 t.n.v. Stichting Sociale Belan
gen Surinamers, R'dam). Of (nog
beter): wie zou eventueel een Suri
naamse jongen of een Surinaams
meisje in huis willen hebben, dan
wel met één of meerderen van hen
contact willen komen? Nadere
inlichtingen Stichting Sociale Belan
gen Surinamers. Van Oldenbarne-
veldstraat 146, Rotterdam, tel. 010-
13.77.61.
En bel nóg eens als u niet onmid
dellijk gehoor krijgt. In deze
pionierstijd is het kantoor wel eens
i onbezet.
Personalia
Kort gezegd wil zij Surinamers in ons1 Benoemd tot ridder in de orde van
land helpen hun weg te vinden in deze Oranje Nassau: ds. N. Willemse (Arn-
westerse) maatschappij onder meer,hem) en pater j. G. Pfeil (Leeuwarden),
doorbehulpzaam te zyn by het zoeken Benoemd tot rechter: mr. L. C. van
der Plas (Amsterdam) te Breda. mr.
A. E. Jansen (Assen) te Roermond,
kamers, door het onderlinge
tact te bevorderen, door administratief
hulp te verlenen, door hulp bij studie „TAC.
te geven (vaak is er een lacune tussen Spey (Almelo) te Zwolle,
het Surinaamse basisonderwijs en een
in Nederland te volgen cursus) en door
contacten tussen Surinamers en Neder
landers te leggen waar düt maar moge
lijk is.
Bezoek aan Bovenwindse eilanden
antwoord inzake dc Algemene burger
lijke pensioenwet blijkt dat de regering
een aantal veranderingen heeft aange
bracht in het ontwerp.
De drempeltijd voor de onderwijs
sector (diensttijd van een half jaar,
die de onderwijzer nodig heeft om
als ambtenaar in de zin der wet te
worden beschouwd) vervalt.
De invaliditeitsgraad, vereist om
recht op weduwnaarspensioen te
verkrijgen wordt van 65 op 58 ge
bracht (zoals ook in vergelijkbare
gevallen in de sociale verzekerings-
en belastingwetgeving).
In het oorspronkelijke wetsontwerp rverzorgsterpen
i« henaalH dat df» hiidrapp van de ken ministers
is bepaald dat de bijdrage van de
ambtenaar aan het pensioenfonds
7.9 procent van zijn inkomen zal
bedragen. Hieraan is toegevoegd
dat dit percentage by a.m.vb. kan
worden gewijzigd.
De z.g.n. „lopende" wachtgelders
zullen hun wachtgeldtijd, voor zo
ver gelegen vóór het tijdstip dat
deze wet in werking treedt, voor
pensioen kunnen inkopen.
Bezwaren
Uit de memorie van antwoord blijkt
dat de ministers van financiën, defen
sie en onderwijs en wetenschappen
die het wetsontwerp hebben inge-
het voorlopig verslag voor gepleit.
Een vrijwillig ouderdomspensioen zou
het mogelijk maken dat een ambtenaar,
na overeenstemming niet zyn dienst
leiding. reeds op 60-jarige leeftijd werd
gepensioneerd.
De bewindslieden achten deze pen-
sioenvorm niet passen in het stelsel
van de nieuwp wet. die. uitgaat van
pensionering op 65-jarige leeftijd. Bo
vendien verwachten zij dat de kosten
van de vrijwillige ouderdomspensio-
nering onvoorzienbaar zijn.
Opneming van een mogelijkheid tot
het uitkeren van een z.g.n. zuster- of
•verzorgsterpensioen achten de betrok -
niet te verwezenlijken-
Enerzijds is de groep diè hierv
aanmerking komt. zeer moeilijk te om
lijnen. anderzijds is een pensioentoe
kenning van geval tot geval in strijd
met het streven een meer eenvoudige
pensioenwet tot stand te brengen.
De bewindslieden delen de bezwaren
van de Kamer tegen de berekening
van de pensioenen. Volgens de nieuwe
wet zou dit gebeuren op basis van de
laatste drie kalenderjaren. Thans wor.
den de laatste drie dienstjaren als uit
gangspunt genomen. In een riieuwe
nota vanwijzigingen zal worden voor
gesteld de zgn. middelsoip oyer de
laatste twee kalenderjaren te bereke-
PHILIPSBURG Koningin Ju
liana en prins Bernhard zijn giste
ren hartelijk ontvangen door de be
volking van het grootste Boven
windse eiland, St. Maarten. Ook vele
bewoners van het Franse gedeelte
van het eiland waren naar het vlieg
veld gekomen.
Engels is de voertaal op de Boven
windse eilanden, maar sinds enkele ja
ren wordt op de scholen Nederlands on-
derwezen. Maureen sprak de vorstin dan
ook in hel Nederlands toe en koningin
Juliana luisterde verrast naar de wel
komstwoorden van het meisje. I
In een open auto reden de hoge be
zoekers door het prachtige heuvelland-1
schap van St. Maarten. Naast de chauf- I
feur zat gezaghebber J. J. Beaujon, die
de gasten het een en ander vertelde over
„zijn" eilanden. Een half uur later kwam
de stoet in het hart van Philipsburg. het
De Ruyterplein, waar de mensen elkaa»" j
MODENIEUWS
Warm welkom
Na de receptie begaven de bezoekers
zich paar het bejaardentehuis. Onbarm
hartig scheen dc zon en men was het
er over eens dat het voor de tijd van hel
jaar bijzonder warm was. De plaatsen I
voor Koningin en Prins in de open auto j
werden dan ook gedurende hun afwezig
heid met een doek bedekt.
Het vorstenpaar kreeg een warm wel
kom van dc bejaarden. Hier en daar
hoorde men ..God bless you" en „Nice
to see you back" (Fijn U weer terug te
zien) met een duidelyke nadruk op het
woord „back".
Na dit bezoek gingen de hoge gasten
naar het aangrenzende ziekenhuis. Daar
overhandigde een blinde vrouw de vor-
stin een voorstelling van Sint Maarten
in applicatiewerk Zichtbaar geroerd
Ligne Astronaut. Engels velours met
origineel garnituur. In zwartbruin)
bordeaux/cognac/bottel en marine.
21,95
Nog veel Surinamers wonen in primitieve houten huizen als deze,
die bovendien vaak eenvoudig sanitair ontberen. Ook Kobus Wolf, die
naar Nederland kwam oen er emplooi te vinden, heeft daar zijn ge
boortegrond.
Gelukkig verrijzen er meer en meer behoorlijke volkswoningen
waarvan de onderste plaat een voorbeeld geeft. Het zijn een aantal
moderne behuizingen in Zorg en Hoop. een voorstadje" van Paramaribo.
Wat Kobus Wolf betreft, een onzer redacteuren volgde deze Suri
naamse jongen (zijn naam is overigens gefingeerd) om iets duidelij'k
te maken van de moeilijkheden waarmee deze jongeman en duizenden
andere landgenoten, die dezelfde stap deden, in ons land kunnen wor
den geconfronteerd.
Ook uit dit verhaal in de serie „Geloven met onze handen" moge
blijken dat er door ons persoonlijk genoeg te doen valt voor onze
naasten (zie slot van het artikel).
Brandt officieel niet
in Bondsdag
'■•BBRtïJN s Burgemeestér Will#
Brandt van West-Berlijn heeft officieel
laten weten dat hij dc zetel in-de bonds»
dag. waarvoor hy was aangewezen, niet
zal innemen. Brandt was met 21 andere
Westberlijners naar de bondsdag afge
vaardigd. Overeenkomstig het viermo-
gendhedenstatuut worden deze afgevaar
digden aangewezen en niet gekozen. De
Westberlijners hebben in de bondsdag
ook geen stemrecht. De plaats van
Brandt, die nog voorzitter is van de
sociaal-democraten, zal worden ingeno
men door Re in hard Bühling.
Mooi najaarsweer
DE BILT. Het Europese vasteland
wordt nog steeds bedekt door een uit
gestrekt hogedmikgebied. Boven zuid-,
Scandinavië is hierin een nieuw cen
trum ontstaan.
Voor de westkust van Portugal ligt
het restant van een oceaandepressie.
Het bijbehorende front bracht plaat?
selijk in Spanje en Portugal veel re
gen. Een andere storing trekt langs
Schotland in de richting van noord
Noorwegen. Het hogedrukgebied wordt
door deze storingen nauioelijks aangek
tast, zodat op_ aanhouden van hef
mooie najaarsweer mag worden ge
rekend, De kans op mistvorming in de
nacht blijft bestaan. Vanmorgen vroeg
kwam in enkele streken van ons land
dichte mist voor. Deze trekt in de loop
van de ochtend echter weer op. In de
temperaturen komt niet veel verande.
ring. In de namiddag stijgt het kwik
op vele plaatsen tot boven de 20 graden.
Woensdag 6 oktober: zon op 6.49, onder
18.07; maan op 17,21, onder 1.35.
Zondag 10 oktober: volle maan.
Hoogwater Srheveningen
6 oktober: 0.17 v.m.; 12.51 n m.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur.
