INTERNATIONALE TAAK Ouders vrij in bepalen kindertal Politiek Perspectief REGERING MOET ONS GOED VOORLICHTEN Geboortenregeling tè lang taboe Maatregelen van overheid noodzakelijk Opkomst van de menigte inziens ook op het teiTeta vaa de ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1965 v MMAVwqgg f wi»,v g|Mmp!yM»Pm1 „WIJ groeien vast in tal en last": een dichtregel die in het naoorlogse Nederland een slagzin werd. Overbevolking is in ons land nog steeds een vraagstuk, maar we weten dat thans ook geldt: de wereld groeit vast in tal en last. Vijf jongeren, leden van de jongerenorganisaties van de vijf grote politieke partijen geven vandaag in de nieuwe gastrubriek Politiek Perspectief hun visie op het bevolkingsvraagstuk. Het is het eerste onderwerp dat zij in discussie brengen. In het komend seizoen zullen nog vele pro blemen worden besproken, waarbij soms de meningen fel zullen botsen. voorbeeld, is zo laag dat het geboorte- schijnselen en bedenkelijke achterdocht cijfer een extra duw omhoog krijgt, kannen wegnemen en voorkomen. Wij zijn nu eenmaal een gezond volkje, en waarlijk niet alleen de katholieken. ONGEREN verwijten politici nogal eens saaiheid, te wei nig spankracht om zich bezig te houden met nieuwe ontwikkelin gen in de wereld, en onvoldoende begrip voor zaken die voor de jeugd van belang zijn. Politieke jongerenorganisaties worden in sterke mate met deze verwijten geconfronteerd. Mede hierdoor werd juist in deze kring het ini tiatief geboren in samenwerking Geen paniek xiaiiei geooren in samenwersing t-iindelijK vond het bevolkings- Het medische aspect van de geboorten- met een aantal kranten een gast- ill vraagstuk z'n weg naar de rege- omdafmen rubriek politiek, voor en door rmesverklaringj Het is wet typerend zich te veel onledighoudt met het op- jongeren, te beginnen. voor de Nederlandse verhoudingen dat Er zijn geleerden die betogen dat de ruimen van heilige huisjes. Men moet bij verandering van het rooms-katho- mensen zelf hun nazaat intomen uit bet één Qiet laten om het ander te doen. Vandaag verschijnt deze rubriek, lieke standpunt ook het regerings gebrek aan werkelijke woonruimte (er Ik vind da*. de arts een vertrouwens- met ajs titel p0ütiek Perspectief standpunt aan het veranderen is. worden, tenslotte alleen maar Piepkleine man moet injn dre m een tep^d geva betrokken dag- «ernit blokt dat het hele beleid in lelijkheid en, elk op acn._moet Moor_detenwat Ddeze kwestie altijd sterk door de ka- flats gebouwd!), als we de mogen; van (e)migratie even vergeten, ën uit sc'«izu ui uu^cwu.. persoonlijk en maatschappelijk verant- ongewenst, voorzover hij dat steeds kan Gelderlander en de bladen van woordelijksbesef. We hoeven dus niet blJ de huidige stand van de geneeskun- w - - i* benauwd te zijn. Wel zouden we meer de- Hij zal het doen naar de persoonlij- Het Kwartet. De redactie wordt ge- njet bepaald stonden te trappelen moeten doen aan degelijke ordening van ke omstandigheden, geestelijk en licha- vormd door het Comité Jeugd en Van ongeduld om dit probleem ter onze ruimte. melijk. Politiek. Het comité bestaat uit le- hand te x worden dat de andere politici nu ook Het klinkt goed, logisch, maar Is het niet te gemoedelijk sche aangelegenheid^ Lichamelijk"*vait te optimistisch? Nu moeten we de overbevolking ook niet te paniekerig en te emotioneel bekijken. Het gaat om een evenwichtige, concrete toekomstplan ning, die èn de bevolkingsgroei èn de daarvoor beschikbare of te schapen ruimte grondig in de gaten houdt. Daarom mogen we ons verheugen over de regeringsverklaring, waarmee het kabinet-Cals zich enkele maanden gele den presenteerde, al is in de jongste GEVOLGEN t T-órroiori maöz- nnir geen zitting namens deze organi- Door verbetering van de medische en geesfeHjk? Deze vraag heèft^fiets vaS naties. Het zijn de heren Paul Beu- sociale zorg doen met katholiek of niet-katholiek, ze gels (KVP), N. Booij (PvdA), Jac Yjf., bedoelt alleen te duiden op het gevaar Huysen (CHU), J. H. J. Rose (ARP) Polking dat dat „het probleem hier en daar uit zijn vutv" K natuurlijke verband wordt getrokken. en drs. H. J. Schouten (VVD). ER ZAL in Nederland wel geen „00„cde d, etkennlnf zinnig mens meen zijn, die nmhi»m»n" tarno- vinder Openhartig „deze problemen" terug te vinden. We twijfelt aan de dringende nood- kunnen echter aannemen, dat onder deze zaak van geboortenbeperking, gelukkige regeringscombinatie, met een zelfs al is hij katholiek. Daar- voortvarende katholiek als Cals voorop, tegenover staat echter een baai- »dez® problemen" wezenlijk en prak- erd van meningen en standpun- t,sch worden aan?epakt' ten over de consequentie ervan, de geboortenregeling, die niet met de eerste de beste pil kan H<?e? 111 elk geval niet door dwingend worden overwonnen. Het is goed «fSS™ icïcr^Nedfrlandlr hel te willen beperken, het komt aan trouwens roerend over eens: het kinder- op het regelen maar niet alle ^nw"rr" nor Vw,nnW middelen heiligen dit doel. En ene i juis>t hier liggen de diepste ge- voor1 iluu,cu SL. voeligheden, die natuurlijk heel ving. De'regêring 6dientc"dus makkelijk zijn weg te motiveren als oerreligieuze sentimenten en wat niet al, maar in deze sfeer, binnen de intimiteit van een hu welijk van twee mensen die toe vallig ook nog een zielsleven hebben, ligt de beslissing van ja of nee, van hoe wel en hoe niet. Lichtvaardig Ik geloof dat bepaalde gcboortenregf- Iaars hierover te lichtvaardig oordelen in de studeerkamer, zo goed als sommi ge katholieken nog te zwaarmoedig (ver) oordelen ln de biechtstoel. Ik ver moed zelfs, dat er nog heel wat katho- het evenwicht tussen sterfte doorbroken en ziet geweldige uitdijing van de w dat men spreekt van een bevolkingsexplosie. De gevolgen hiervan blijken in ons overbevolkte land maar In de plaats van de heer Booij al te zeer uit het gebrek aan woningen, schrijft vandaag de heer L. Ge- aan recreatie-mogelijkheden, aan per- rardts. De gemengde samenstelling soonlijke vrijheid en uit het teveel aan van de redactie voorkomt eenzjjdig- lawaai- het drukke verkeer enz' heid. De leden van het Comité Jeugd en Politiek hopen op veel re acties van het wel zeer gemengde Het is duidelijk dat beperking van het d - E - k talriike Cre- publiek. Lezers die willen reageren geboortenaantal een dringende kwestie meïïes creëren talrijke ere kunnen schrijven naar het Comité is: Te lang is dit terrein taboe geweest. Jeugd en Politiek, Vrijheidslaan 95, Veel bekrompenheden werden als belli- BEPERKT Amsterdam. Het feit van plaatsing betekent niet dat onze krant instemt verkeven Ik ix.cc.. met de meningen van de schrij vers. de) dat de onchristelijke "tendens 'in'de J^j£snj j*van de wrange DRINGEND en beslotenheid moeten geven. Het i gennet en de rekreatiegebieden vragen een enorme uitbreiding. Terwijl ook problemen zoals geluidshinder en water en luchtverontreiniging studie en maat regelen vragen. Het is zaak dat er planning op lange termijn zal plaatsvin- den. Hierbij denk ik een bijzondere taak toe aan de confessionele partij en, die in ons land door hun cen trumpositie een unieke stabileseren- de faktor in de politiek vormen. Indien zij de planning inzake de bevolkingspolitiek zouden kunnen coördineren, zou de continuïteit van zo'n progressief beleid in belangrijke mate gegarandeerd zijn, want coali ties zonder de christen-demokrati- sche partijen of een deel van de in Nederland zo goed als onmogelijk. Jac. Huysen We verlenen op deze pagina gast- moderne literatuur vrijheid. Als de overheid zich dient in te zetten trouwens (dit terzij- Voor het algemeen welzijn, dan heeft ze geboortenregeling een taak. Vanuit de ste twintig jaar steeds meer aandacht heeft gekregen is het reakties op de vroegere Victoriaanse christelijk-hlstorische gedachte kan dit probleem van de toename van de dubbelzinnig, nationaal en mondiaal. Zij zal het zeker niet mogen doen sigarettenvreter Meinsma met het kweken van een angstcomplex, trou wens daar acht ik onze huidige regeer ders te verstandig voor. Hoe dan? Ik vind dat het alleen mag gebeuren via De regering dient de uitvoering van haar voorlichting in handen te leggen van de bestaande organisaties en instel lingen die zich al lang intens, of niet Intens, bezig houden met sexuele voor lichting, geestélijke en lichamelijke hy giëne Verkoop Zij zal er geld lieken ziin die dc biechtstoel ten onrech- moeten aandragen, i te aanzien voor de spreekkamer van del ~'~l dokter en hun huwelijksheil aldus te veel zoeken bij de zctlcmeester in plaats i bij de heelmeester. Ze zullen wel genezen. Maar het Is niet eeuwig houd baar dat de katholieken het „gaat en vermenigvuldigt u" het Ietterlljkst op vatten, liever: hebben opgevat. mijn ook richting geven aan onderwijs en wetenschappen, aan de onderwijzer en de dokter. Van de andere kant moeten strafmaatregelen tegen de ver koop van anti-conceptionalia op zijn minst worden verzacht. Want het heeft geen enkele zin de verkoop te verbie den, zoals in Maastricht nog pas is gebeurd terwijl ze aan de Duitse zijde Jawel, de droge cijfers wijzen het van de grens als sigaretten in de vruchtbaarst naar de katholieken, en in automaten zitten, het Rijke Roomsche Leven (zie Michel van der Plas) ligt de vruchtbodem. Dat laatste hoeft ook weer niet, want maar is daarmee alles gezegd? Zijn het tenslotte zijn het geen dropjes. Maar aUeen maar ang-gaisdtenstige oorzaken mln me„ Eerej,id« verkoop, mei die ons geboortecijfer hebben opgejaagd en opjagen? zo n°dig medische begeleiding, is zeker Natuurlijk niet. Ons sterftecijfer, bij- gewenst. Dat zou veel onfrisse bijver- allen tijde' teTusfle"'vïranCoo^êlijk- wereldbevolking. Dit probleem heid om het kindertal te bepalen bij de heeft velerlei kanten. In dit arti- ouders. Indirekt kan de regering zich l-pI wil ik mii vnnrnnmpliik hp- echter met de voorlichting bezig houden Kel, wu 1K voornamelijk De- door het subsidiëren van die verenigin- perken tot de Vraag: Heeft de NVSHmdePSVc"8 h'08™ Z°alS d° °verheid hier een taak? Zij kan de wettelijke bepalingen her- zien die het verkrijgen van anti-concep- De overheid zal in bepaalde om- tionele middelen te zeer bemoeilijken, standigheden de plicht hebben zowel Misschien zou men onder bepaalde direct als indirect in te grijpen. Moqht namelijk blijken dat de be- voorwaarden de apotheek kunnen schakelen. De progressie faktor in de kinderbijslag acht ik moeilijk te verde digen. Ook internationaal zal de rege ring haar houding moeten herzien. Het zal niet meer voor mogen komen dat een verzoek uit de ontwikkelings landen om hulp bij de inperking van de bevolkingsaanwas, geweigerd wordt. Misschien is overleg hieromtrent tussen de Christenpolitici en de mensen van zending (en missie?) mogelijk. PLANNING De benadering van het bevolkings vraagstuk is ten eenzijdig als we ons uitsluitend beperken tot de geboorte regeling. Het gaat ook om aanpassing van het onderwijs. De opleiding voor het beroep is maar één face. Het gaat er ook om het kind te leren zijn vrije tijd te genieten, en zich in de ingewikkelde maatschappij op zijn plaats te voelen. Staatsburgerlijke vorming is een vereiste. De woningbouw zal de bevolkings- volkingstoename in een bepaald ge bied van dien aard is dat zij het bestaan van een volk in gevaar brengt dan dient de overheid, voor zover dit binnen haar mogelijkheden is, actief te bevorderen dat het aan tal geboorten in dit gebied vermin dert. Wij denken hier aan een land als India. Zulk een optreden in Ne derland zou niet mogelijk en denk baar zijn. Voorlichting In de eerste helft van de twin tigste eeuw werd de wereld met de neus op een nieuw feit ge drukt: de opkomst van de me nigte. van geboortenregeling, ln alle levensbe- velen (Christenen en Islamieten) moreel vraagstuk dient te zijn den- Sof zi*™* ken in mondiale verhoudingen. n h üi en Psy.chol°glsche bezwaren TT. .- zijn het eens* bemand zal directe ren zijn tegen deze methoden. De veel Het bevolkingsprobleem IS op de ingrepen in de vrijheid der echtparen besproken „pil" en periodieke onthou- eerste plaats een internationaal Willen verdedigen. De bepaling van de ding zi:in te gecompliceerd in hun probleem. Volgens de verwachtin- Individuele gezinsgrootte zal nooit een nut>ate1Iztjnmvoorbde 'miUoSlen.^eetS gen zal omstreeks het jaar 2000 aangelegenheid mogen zijn waar de analfabeten: bovendien eisen zij een de wereldbevolking, thans onge- ««'held kan Ingrijpen; terwijl het wes- gcjjt bedelvende zaak om bii veer drie miljard, meer dan ver* "I hulpvaardigheid nimmer de huidige stand der wetenschap vast te dubbpld 7iin methoden mag aanbevelen, die niet in stellen: een eenvoudig, goedkoop en J overeenstemming zijn met de gods- voor ieder moreel toelaatbare methode Het zullen echter de ontwik- dienstige en levensbeschouwelijke in- geboortencontrole bestaat niet. Dit kelingslanden Zijn die de klap zichten der hulpo,„vangende ianden. SS.dreznSCïï d0ezeC!nê.etaTeCteï moeten opvangen. Volgens de Wat nog ontbreekt is de bereidheid de te bevorderen. Tegelijkertijd moeten zelfde verwachtingen zal nl de zaak onder ogen te zien zoals zij is: een ruime mogelijkheden geschapen worden bevolking van de ontwikkelde d" v°rm'" v°n uit te'breidS6''nUuSÏÏo1S toteïïSiS wereld (inclusief de Sowietunie n,kkelmgshuIP K de hu,p m het °pzetten naai liggen hier immense taken, On- 0_ Tenen! „in,.J, van een geboortencontroleprogram. Aan- danks alle nadelen die een aanpak via en Japan) stijgen van 1 tot 1,5 vaarde principes moeten in realiteit de -VN meebrengt, zal Nederland elke poging om het bevolkingsprobleem via de gespecialiseerde organen van de VN, zoals de WHO, aan te vatten, moeten steunen. Voor Nederland geldt gelukkig nog steeds dat dc persoonlijke beslissing over de grootte van het gezin ten volle moet worden geëerbiedigd. Wel kan van overheidswege meer aandacht worden geschonken aan het nemen van indirecte i maatregelen. Ik denk aan: le. Het verplicht stellen van sexuele voorlichting op alle scholen. 2c Het verlenen van subsidie aan particuliere organisaties die zich met deze materie bezighouden. Ook op financieel, sociaal en econo misch terrein kunnen diverse maatrege len worden genomen. Het is te hopen dat de regering spoedig met wetsvoorstellen komt om de huidige wetgeving aan te passen aan de j mogelijkheden en opvattingen t.a.v. ver antwoorde gezinsvorming. Vooral heb ik hier op het oog de in het Wetboek van Strafrecht voorkomende artikelen die betrekking hebben op de verkoop van 1 voorbehoedsmiddelen. Het is verheugend dat in de regerings- verklaring van het Kabinet-Cals hier- medische aan reeds ruime aandacht is ge- miljard, terwijl de bevolkings- omgezet worden, aanwas van de ontwikkelingslan- d?agenn 2 t0t 4,5 miIjard be' Te ™eilijk HET FEIT dat de eerste afleve- bevolking staat daarbij centraal. Reeds Wetboek van Strafrecht, dienen te l Vondel dichtte: „WU groeien vast in UI verdwijnen. De regering-Cals heeft ring van deze rubriek gewijd en last". Gelukkig zijn er in Nederland djj jn haar regeringsverklaring aan- is aan het bevolkingsvraagstuk, pok factoren, die er op wijzen dat de gckondigd Bij het verkrijgen van ia voor ons jonge liberalen erg e° ïf^rf00,'de S,th«„ Schrijnend Ook in de ontwikkelingslanden zelf ligt de geweldige opgave de massa's tot positieve medewerking te bewegen. Opposant lijk: veel inspanning tot verheffing van zorgde oude dag Azië. Afrik, en Luttju, Amrrlk. 1, >1 Nog moeiliitheden bezorgt De Nederlandse katholieken zullen zich de opgave moeten blijven stel- kin- len de laatste resten van verzet in hun kring tegen geboortenregeling te doen verdwijnen, want en hier ci- j—o aeriai en ae geoonooiae mtiuoueu ,u-„ntrprcrban dient mede c" "«"J»» SBfflH is ai No- mee_ moeiliikheden bezoret ons .w—g-cu, en mer ci- schonken. Maar de realisering hiervan I aantrekkelijk, aangezien Wij het ,w,nrrr„t,.p te voork m ^an zwanjers pbij voorbaat tot mlslukkinc urdoomd. de te volgen methodiek; medische abor- teer ik dr- Trimbos: „De katholieke f3} helaas nog wel enige tijd op zich afftplnnen iaar dit Drobleem en menV.vera de _opvaAndBn<rd«.' Een deskundige als Eugene Black, de tus en vrijwillige sterilisatie zijn voor kerk staat in dit nnzirht thanc Trrü. }at*n wachten. Bijzonder dankbaar moe- afgelopen jaar dit probleem en „"oj"jr"'^ tene'indr'de"siuikhandtl in'OTdrugdr"' F:'" d"kundl,r al. Eor.uo Black, do tus vooral het nationale aspect ervan behoefte naar betere voorlichting op dit lijke middelen zoveel mogelijk te vroegere president der Wereldbank, liet hebben bestudeerd. Het wereld- terrein. beperken. onlanr» dan ook de volgende ARTSEN schuwing horen: „Ik voel me verplicht Het onderzoek naar. en het eventueel onomwonden te zeggen, dat ln Ui van De overheid heeft hierbij ook een ïf^^Stioïele^miSteSin "me". d' »"olkint5groel al onze Vooral de laatste jaren zijn de taak, want zij kan en mag de ogen thoden moet worden bevorderd. pogingen tot verhoging van het levens- Vooral de laatste jaren zijn ae sluiten voor de gevoigen van bevolkingsprobleem zal ons dit jaar gaan bezig houden. discussies rond dit nijpende vraag- overbevolkine Zi\ heeft hierbij me- Keeds vele 3aren zijn «tuk steeds talrijker geworden, te- S^waXoordel khffd te dragen 20315 de NVSH- bezig de meer nu de hiermede in verband te d5:!fr^°°"1®^1KJlS trent.l.un verantwoordelij Reeds vele jaren zijn verenigingen, peil ongedaan dreigt te maken". meer nü de hierbiede ït verband te Nedwtand ^nt hun verautwoordeliikheid en de Jc^.frï /i'fïinï v^he't'gtóSogï brengen zedelijke en ethische nor- ^^—1 d.t i "eeïïtfdte? de vooruitgang Tnon"in voli» krinppn oDnieuw worden 130-000 mensen bij, dit is een stad ter djge Wjj2e te beperken, voor te lichten. de'ellende tewij'teiTs ^1 /Jift xunVfn JÏS t.PT,' ïanH als grootte van Tilburg. Een actieve po- Deze instellingen zullen dit werk op nog van d medische wetenscnaD die een onderzocht. Willen wi een land aU k d overheid b gewenSt, grotere schaal moeten kunnen doen. Smiemi,"e daltagTan he? sterft«i,7eï Nederland voor ons allen zo .innch- daarom moe, deze ovcrheid via het „,aar hiervoor is welwUlende belang- Etwe'S^ïm™8 lentecfer <*P..d". h"r Mn. ..'"fbaar khm,,t. onderwijs sexuele v00rlichting be- blijft bestaan dan s^len daarbt, vorf en moete„ aan de universi. steun tevens vraagstukken als ruimtelijke de toekon,stige artsen opgeleid ordening, recreatie, wegenbouw, het bewerkstelligde. Het wordt de wereldgemeenschap steeds duidelijker, dat de natuur wat dat betreft niet meer zichzelf in even- wegenoouw, nei worH-n in de nroblematiek van* de A1, de h.i.erboYe" aanbevolen maat- wicht houdt. De geweldige last van een «cheppen van nieuwe arbeidsplaatsen d® regelen zijn niet zo revolutionnair uitzonderüjke vruchtbaarheid gecombi- P de omdat zij degenen zijn ab zij misschien lijken, doch zij neerd met een hoge medisch! kennis die in de praktijk met deze proble- kunnen er toe bijdragen het pro- schreeuwt, om der mensen wil, om men geconfronteerd worden. bleem tot een oplossing te brengen, maatregelen of zoals Aldous Huxley De taak van de overheid bij dit alles »t<?ld': clvili»tion which practises CENTRAAL VEROUDERD is en blijft beperkt, want centraal ^^^•contr°l must practise birth-con- v. z dient te blijven staan, dat de ouders Verouderde bepalingen, die met Hp vrHhpid\n Hp vprantwoordeliik- WillSt de vrijheid en de verantwoordelijk- ieDhock" kijken "^n Vuist Jonge mensen J1®* aanbieden van °anti heid behouden om zeIf bun kindertal «Ie «leb voir het toekomstig Nederland »Jk kofP aanbieden van anti- Opalen. h. Interesseren moeten blijven meedenken, conceptionele middelen belemmeren, y winst van de ontwikkeling der Het probleem van de steeds groeiende zoals het bekende artikel 451 van het H. D. Schouten laatste jaren is, dat althans het principe kerk staat in dit opzicht thans vrij wel alleen in de kring der wereld machten en is de voornaamste oppo sant tegen een grootscheepse aanpak ciaal ten wij zijn dat de medische weten schap zulke belangrijke vorderingen heeft gemaakt op het terrein van de voorbehoedsmiddelen. Ik denk hier spe- de „orale anti-conceptie" of Bepalend blijft echter de bereidheid van deze generatie zich verantwoorde lijk te voelen voor het welzijn van de gehele mensheid, de bereidheid om daar persoonlijk en nu offers voor te bren gen. Als dan bovendien de wil door breekt geboortenregeling werkelijk aan te vatten, dan is er een basis om te komen tot verheffing van het levenspeil in de derde wereld. wel „De Pil'VBirth Control pill. Niet in strijd Het is verheugend dat zowel de Synode van de Nederlandse Hervorm de Kerk (1952) als de Synode der Gereformeerde kerken (1963-'64) zich uitvoerig met deze problematiek hebben beziggehouden. In beide rap porten komt duidelijk naar voren dat verantwoorde gezinsvorming niet in strijd is met de Bijbel. Met belangstelling zie ik de naaste Wat betreft de specifiek Nederlandse {°ek°mst tegemoet aangaande het situatie hoeft het geen betoog dat een standpunt van alle politieke partijen herziening van het wetboek van straf- °Yer de bestrijding van de overbevol- recht en enkele gemeenteverordeningen £'"g- Vooral hoop ik dat wat de christe- betreffende de verkoop van anti-concep- lljke Politieke partijen te zeggen heb- tionalia, de subsidie van het voorlich- „en' de )°ngcrcn niet zal teleurstellen, tingswerk van alle instituten, die zich Want helaas wordt het onderwerp van bewegen op het terrein der sexuele verantwoorde gezinsvorming nog vaak voorlichting en betere sexuologische op- omgeven met geheimzinnigheid. Een ge leiding der medici door ons toegejuicht cnrob' fjj| onkies. l. Gerardts j. h. j. Rose Herziening zal worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 18