mimiii'i Grootse perspectieven Toradja-kerk.... MAAR GEBREK AAN MENSEN Beter twee jaar goed dan zes jaar meelopen Zending door luidsprekers Zelfwerkzaamheid van bejaarden ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1965 (Van onze kerkredactie) DE grote massieve stenen kerkgebouwen. Die zijn ds. J. Linting en de heer J. Pongrekun het meest opgevallen bij het bezoek, dat zij namens de Toradjakerk van Rante Pao hebben gebracht aan Nederland. Volgende week hopen zij na een ver blijf van twee maanden in ons land weer naar Indo nesië terug te keren. Op de valreep hadden wij nog met hen een gesprek in de pastorie van ds. D. J. van Dijk in Eemnes-binnen, bij wie we een gastvrij onthaal vonden. Ds. Van Dijk heeft zelf bijna 25 jaar als zendeling op Celebes gewerkt. Tijdens hnn bezoek aan ons land (de eerste officiële af vaardigingvan de Toradjakerk) heb ben zij het hele land doorkruist en op vele bijeenkomsten gesproken ter ver sterking van de band, die er nu 52 jaar bestaat tussen de Gereformeerde Zendingsbond en de Toradja's. Die grote stenen kerken symboliseren voor ds. Linting en de heer Pongrekun het geregelde ker kelijke leven. Dat zagen zij ook duidelijk in de vaste uren, waarop bij ons de kerkdiensten beginnen en niet te vergeten ook in de vaste lengte van de dienst. Op Celebes zijn dergelij ke dingen ondenkbaar. Tekort Volgens de laatste gegevens telt de Toradjakerk (in 1947 De twee Toradja's, die ons land hebben bezocht. Links ds. J. Linting, 50 jaar, predikant te Makale en voorzitter van de synode. Rechts de heer J. Pongrekun, 42 jaar, administrateur van het ziekenhuis te Rante Pao, tot voor kort secretaris en thans penningmeester van de synode. Schoonheids koningin hebben de borst-, taille- en heupmaten gepubliceerd van Amerika's schoonste vrouw. Duizenden vrouwen zijn weer aan een dieet begonnen om opnieuw een poging te wagen die maten te benaderen. Hon derden hebben al jurken ge kocht in de hoop dat ze straks zullen passen, jurken die waarschijnlijk nimmer door de koopsters gedragen zullen worden, omdat het moeilijker is dan het lijkt, je lichaam te persen in de ma ten van een ander. is miss Amerika ook op een heel ander gebied een voor beeld geworden. Toen dit meisje gekozen was en enkele dankwoorden mocht spreken, bracht ze geen dank aan de organisatoren, noch aan de jury, maar aan God. Heel eenvoudig, heel indrukwek kend vertelde ze wat Christus voor haar was gaan beteke- In een brief die voor me ligt schrijft een jonge Nederlan der. die toevallig die uitzen ding heeft gezien: „Miss Amerika gaf een indrukwek kend getuigenis van haar christelijk geloof voor heel de natie en de 25.000 mensen in de zaal, dat ik echt een bijzonder goede zaterdag avond-voorbereiding voor de zondag heb gehad." zelfstandig geworden, nadat de GZB in 1913 met haar werk op Celebes begonnen was) nu 183 000 leden, die elke zondag in 458 plaatsen samenkomen. Hier voor zijn beschikbaar34 pre dikanten en 14 evangelisten. Dat betekent, dat een predikant ge middeld voor een hele classis staat. Het tekort aan predikan ten is dan ook de grootste zorg voor deze kerk. Onze dominees stellen een reisprogram op voor drie maan den, vertelt de heer Pongrekun. Zij reizen dan hun gehele ge bied rond en blijven overal een paar dagen. Logisch is, dat ouderlingen ook mogen preken. De nieuwe theologische school in Rante Pao zal mogelijk in de behoefte enigszins voorzien. Problemen De Toradja's zitten met meer problemen. Het eigenlijke zen- dingsgebied van de GZB lag in Midden-Celebes tussen de Golf van Bone en het Quarles Ge bergte ongeveer 250 kilometer ten noorden van Makassar. (Aan de andere kant van dit gebergte, aan Celebes' westkust, lag het terrein van de christe- lijk-gereformeerden.) Vooral gedwongen door de economische omstandigheden maar ook door de vreselijke vervolgingen door de Daroel Islam, die nu geluk- kig verleden tijd zijn, zijn de Toradja's de laatste jaren naar het Zuiden getrokken. Alleen al in Makassar wonen nu 30.000 Toradja's, die men pastoraal wil bearbeiden. Het werd ons tijdens het ge sprek met de beide heren duide lijk, dat de Toradjakerk grote mogelijkheden heeft, maar wordt geremd door een gebrek aan mensen en middelen. Hun eigenlijke woongebied is door de Indonesische regering tot christengebied verklaard (even als de Minahassa, Ambon, Ti- mor, Flores en Batak). Dat be tekent bijvoorbeeld, dat het godsdienstonderwijs op de predikant van de GZB in In donesië de jonge ds. A. Schip per, die in opdracht van de Toradjakerk als studentenpre dikant werkt aan de universiteit in Makassar. Liefde Maar ook, als men financieel geheel op eigen benen zou kun nen staan, willen de Toradja's de band met de GZB (laten we nu maar even zeggen de gere- formeerde-bonders in de Neder landse Hervormde Kerk) niet missen. Hen had getroffen de Sote overeenkomst in predi- ng en liturgie. En hun voornaamste in druk, in Nederland opge daan, formuleerde de heer Pongrekun voor ons aldus: ,,De zending in Nederland heeft de Toradjakerk zeer lief." (Van onze kerkredactie) CNIGE hervormde predi- kanten in de Hoeksche Waard hebben de handen ineen geslagen en zijn ge komen tot een gezamen lijke nieuwe aanpak van de catechisatie voor jon gelui tussen zestien en twintig jaar. De plannen zijn nu zover gevorderd, dat met de uitvoering ge start kan worden. Wat het meest de aandacht trekt in deze nieuwe opzet, is wel, dat die bestaat in vier halfjaarlijkse cursussen. Wie zo'n cursus met goed gevolg heeft doorlopen, krijgt een loffelijk getuig schrift. Wie alle getuig schriften heeft, kan naar de beiijdeniscatechisatie. De catechisatie behoort te zijn een toerusting van jonge christenen in de moderne sa menleving. Terwijl dit werk dus juist in onze tijd steeds belang rijker zou moeten worden, kla gen vele predikanten over een toenemend functieverlies. Men is bezig zich te bezinnen over maatregelenom de catechisatie haar „gezicht" terug te geven. Het meest algemene bezwaar, dat naar voren komt, is de'struc tuurloosheid van de catechisatie. Vaak ontbreekt een duidelijk om lijnd program in een vast tijdsche ma. Het komt voor, dat jongelui wel zes jaar de catechisatie voor de groteren bezoeken. De predi kant kan nu eenmaal niet zes jaar steeds nieuwe onderwerpen be handelen. Ieder is daar aan ge wend geraakt. Maar als we even nadenken, en een vergelijking trekken met een school of cusus, dan is deze toestand eigenlijk hoogst abnormaal. heeft, moet de betrokken cursus overdoen (die pas weer na twee jaar gegeven wordt). Bewuster Het grote voordeel van deze methode is, dat de jongelui veel bewuster de catechisatie kunnen gaan volgen. Wie bijvoorbeeld een jaar klem zit, doordat hij eindexamen moet doen, of door een avondcursus xich onmoge lijk vrij kan maken, haalt de cursus later weer in. terecht? Voor hen denkt men aan een vervolgcursus, bij voor beeld over de kerkgeschiede- Deze nieuwe opzet is voorbereid door de hervormde predikanten van Numansdorp, Puttershoek, Strijen, Westmaas en Zuid-Beyer- land, maar men verwacht, dat nog meer gemeenten zullen gaan mee- Er zit nog een belangrijk aspect aan deze zaak, doordat een aantal gemeenten dit samen gaan doen. Ds. J. C. H. Stevense uit West- De eerste twee cursussen waar mee dit jaar wordt gestart gaan over de geloofsbelijdenis. De vol- In de Hoeksche Waard nieuwecatechisatie gende twee den en het Onze Vader als uit gangspunt. De opzet sluit dus nauw aan bij de catechismus. samenwerkende gemeenten op ex cursie, om kennis te maken met een bepaald stuk kerkelijk of •maatschappelijk werk buiten de streek. Ook de predikanten wor den gedwongen zo meer in team verband te denken en te werken. Het wordt bij deze opzet trouwens heel gemakkelijk om in te vallen in een andere gemeente bij ziekte of vacature. Zal het aanslaan? Zo, dat men ook kan overgaan tot een reorgani satie van belijdeniscatechisatie en van het catechetisch onderwijs voor de beneden-zestienjarigen? Enthousiast Als de leiding maar en thousiast is, kan het niet anders, of hun enthousias me slaat over op de jonge ren, zegt ds. Stevense. Hij is ervan overtuigd, dat er in de vernieuwing van de Twee iaar De betrokken dominees in de Hoeksche Waard zijn nu uitge gaan van de kerkordelijke be paling, dat men twee jaar ge wone catechisatie moet hebben gehad, voordat men toegang heeft tot de belijdeniscatechisa tie. We kunnen ze beter twee jaar intensief voorbereiden, dan dat ze jaren „meedraaien", zo redeneerde men. Het gaat nu zó worden, dat de predikanten - vier curspsseQ geven in een tijdvak van twee jaar, die elk tien lessen omvatten. De eerste cursus 'start iO oktober en loopt door tot half december. Na een flinke Kerst-vacantie volgt dan de tweede, die tot in april Wie de cursus heeft doorlopen krijgt een getuigschrift. Met ge tuigschriften voor alle vier de cursussen krijgt men toegang tot de belijdeniscatechisatie. Wie ech ter (onverschillig om welke reden) meer dan twee keer verzuimd de Tien Gebo- we niet in het dorpsdenken blijven catechese wat moet gebeu- Vader als i.tt- hangen. Er moet een streek-denken yoor in de plaats komen." Daarom is er bij de uitvoering In elk bedrijf komt men De Beukenhof v'" dlt "perlm™' tot nieuwe verantwoorde samenwerking met De Beukenhof. Iets dergelijks wordt al in prak- Men denkt aan enkele gemeen- vormen. Hoeveel te meer is gesprek'met 'd° Ec^iT'cur8>>8a™f d"> fj J?e dit noodzakelijk in zo'n ver- uit die stad hebben de Hoeksche- Beukenhof voor de hele streek. En waarl0QoHe stuk als de vor- waardse predikanten hun werk- aan het eind van elk catechisatie- waariooSQe siuk ais ae vor stukken geschreven. Hierbij ver- jaar gaan alle catechisanten uit de ming van het jonge kerklid? leende het hervormd streekcen- trum De Beukenhof met jeugd werkadviseur C. Schot alle me- dewerking, terwijl de audio visuele dienst van de Nederlandse Hervormde Kerk adviseerde in de keuze van klankbeeldstroken, die in het geheel zijn ingepast. Een probleem waarover de pre dikanten ook hebben nagedacht, is dat van het „huiswerk". Van de voorbereiding voor de catechisatie komt bij de jongelui vaak niet veel terecht. In de nieuwe opzet krijgen de catechisanten elke keer een gestencilde les. Daarbij wor den ook zeven bijbelgedeelten ge noemd. die op de les betrekking „Of de patiënten willen of ze ziek en ellendig zijn. Of het niet, ze zullen het Evangelie hun genezing ten goede komt Het ..huiswerk' is nu, dat men horen". Dit zijn de woorden van kl*1 t™™™8 9® vraag", SMiSS' adventist, bestuurslid van vervolgt ds. Mackaaij. zen stimuleren. En misschien galt een ^akenhnis. dat door deze Een christen uit Oosi-J.va dlen- .cue,, deze blibellezin- Amerikaanse sekte op Java is de op de conferentie de Amerl- gen wel volgen en .komen er gesticht. Hij vertelde, dat in zijn het gezin gen wel gesprekken uit voort. Maar dat is ziekenhuis met 150 patiënten r nog toekomstmuziek. drie. predikanten werken. Alle Tn* SbS"«5* patiënten hebben koptelefoons, eerbiedigen". Belangrijker dan Muziek Tijdens het bezoek klinken de luidsprekers, die van Christus liederen der adventisten uit de moeten getuigen, noemde hij het Over muziek gesproken, bij l"idsprekers. iedere les-Wordt ook een psalm o£ door hun dagelijks opiredeTTan Christus getuigt. gezang - met muziek gevoegd (uit medische zending?" oefening in der Nederlandse Hervormde kerk de zending, maar ook in het kerklied. zich af na lezing van een brief, die de overheid. Een ziekenhuis is niet hij van een vrouwelijke zendings- christelijk omdat het bestuur Wat wil men nu doen met arts ontving. Zij had in Soekaboe- christelijk is. Het gaat erom of de hen die hun vier getuigschrif- ml een conferentie bijgewoond, die artsen en het personeel getuigen was belegd door de commissie zijn van Christus in hun dagelijks ten hebben, nog met belijdenis Voor gezondheidszorg van de Raad werk. Wij hopen en verwachten willen doen, maar toch nog ca- van Kerken in Indonesië. dat dit zo zal zijn in een zendings- fpchicQt;Q ,,rinp„ inrvPn? vnmpn »Het heeft met zending weinig ziekenhuis, maar waarom zou dat techisatie willen lopen? Komen to maken wanneer men* mensen ook niet kunnen in een ziekenhuis die toch weer bij oude stof met het Evangelie te lijf gaat als van de overheid? We spreken met eerbied over de winnaars van de Nobel prijs. We glimlachen een beetje neerbuigend om de verkiezing van schoonheids koninginnen. Maar is er in wezen verschil tussen de schoonste vrouw en de knap ste man van de wereld? Mogen beiden zich laten voorstaan op wat zij bezitten? Zij hebben er waarschijnlijk beiden hard voor gewerkt, de ene voor de kaptafel, de an der achter zijn bureau. Maar zij hebben beiden moeten ontwikkelen wat ze in aanleg hadden ontvangen, gaven hun meegegeven bij hun geboorte. Ik erken dat er geestelijk voet angels en klemmen liggen op het pad van een schoonheids koningin. Maar zij liggen ook verstrooid op de paden van de moderne geleerden. En de moderne atoom-geleerde kan de wereld meer kwaad berokkenen dan een schoon heidskoningin. De weg naar de top ligt bezaaid met gees telijke gevaren, voor de schoonheidskoningin evenzeer als voor de chemicus, voor de Journalist evenzeer als voor de predikant. Het is zo ge makkelijk, te denken dat wij iets bereikt hebben. Het is zo gemakkelijk, neer te kijken op de goegemeente om ons Ik heb respect voor dit meisje. De bewonderende ogen van heel de Verenigde Staten wa ren op haar gericht. Dan is het gemakkelijk wat verlegen te lachen en de hulde in cv. Eerite steenlegging door drs. Th. Kobong ontvangst te nemen. Dan is het moeilijk om op de micro foon af te stappen en te vertellen dat God je lief heeft en je van Hem houdt; dat je niet 4 als kerkbank belangrijker vond dan de kruk voor de kaptafel, dat schoonheid relatief en vergankelijk is, maar Christus een innerlijke schoonheid schenkt die eeuwigheidswaar de heeft Op Hoevelen zouden niet hun geweten gesust hebben met de gedachte: Dit is niet de juiste plaats. Voor haar was het wel de juiste plaats, want miljoe nen luisterden en die kans greep ze. openbare scholen door de chris telijke kerk wordt verzorgd, hoewel nog niet de helft van de bevolking christelijk is. Lectuur De grote vraag naar lectuur maakt de achterstand, die er al is, steeds groter. De kleine drukkerij kan de opdrachten onmogelijk bijbenen. En de uit geverij in Djakarta kan hele maal niet bijspringen. Daar ligt nog kopij te wachten, die twee jaar geleden werd ingezonden, aldus de heer Pongrekun. De Toradjakerk heeft dan ook gro te verwachtingen van de actie Brood voor het Hart Men zou verder nog graag meer Nederlanders hebben als specialisten, met name bij de predikantsopleiding. Op het ogenblik is de enige zendings- ex/na aakdammt1: Onlangs bezocht de 67-jarlge Britse miss Elra M. Davles ons land om te zien hoe in Nederland het bejaardenwerk wordt aangepakt. Zeif is zij oprichtster van de bejaarden- sociëteit „The Good Neighbours Club" (de club van de goede huurlieden) te Londen, die zich in een rfjke belangstelling mag verheugen. Het is een club die primair de zelfwerkzaamheid van haar leden wil bevorderen en die alom bekendheid heeft gekregen. Het nog maar betrekke lijk kort verschijnende blad „Op leeftijd" van de Neder landse federatie van bejaardenzorg had een gesprek met deze ploniere, waarvan verslag wordt gedaan In het jongste nummer onder het motto „Gesprekken met buitenlanders". Gegevens uit dit gesprek alsmede uit andere artikelen die in „Op Leeftijd" zijn verschenen hebben we tot bijgaand artikeltje verwerkt, hetgeen mede bedoeld is om meer bekendheid te geven aan „Op leeftijd" dat thans aan zijn tweede jaargang bezig is. Voor belangstellenden: het blad is „gedomicilieerd" bij genoemde federatie, Stadhouders laan 146, Den Haag. Oude mens wordt veel te passief gehouden (Van een onzer redac teuren) Een buitenstaander ziet soms bepaalde gebreken heel scherp. Dat is nor maal, want hij of zij staat tegenover de zaak veel onbevangener. Ziehier de uitspraak van zo'n buiten staander over de bejaar denzorg in ons land: „OUDEN VAN DAGEN DOEN TE WEINIG ZEEF. ZIJ ZOUDEN VEEL MEER ANDEREN DIE HULP NODIG HEBBEN VAN DIENST KUNNEN ZIJN". schenken. Immers, dingen te doen voor andere mensen schenkt oneindig meer voldoe ning dan uitsluitend (tijdelijk) plezier zoeken voor zichzelf. Het beste bewijs dat die zelf werkzaamheid onvoldoende aan zijn trekken komt moge blijken uit de wijze waarop in Neder land de z.g. dienstencentra functioneren. Men weet wat een diensten centrum is: een gebouw, waar mee zelfstandig in een wijk of blok wonende bejaarden telefo nisch of middels een belsysteem voortdurend zijn verbonden waar men desgewenst kan eten. recreatie kan vinden, waar me dische en verpleeghulp aanwe zig is, kortom een centrum voor alle mogelijke dienst- en zorg verlening. (Discussie is in vak kringen nog gaande of dergelij ke dienstencentra, waarvan ons land er inmiddels enkele kent alleen voor bejaarden of ten dienste van èlle bewoners uit een wijk moeten zijn). Welke gevolgtrekking moet de onbevooroordeelde buiten staander, die met de Neder landse dienstencentra wordt ge confronteerd, maken? Hier wordt teveel voor de bejaarden gedaan zonder dat zij zélf wor den ingeschakeld. Een wille keurige vraag. Zouden de ouden van dagen die een dien stencentrum bezoeken bijvoor beeld niet veel kunnen doen voor hen die wegens invalidi teit niet in staat zijn te komen? Heel gamma Er is een heel gamma van mogelijkheden die bejaarden in een sociëteit en/of dienstencen trum zouden kunnen verrichten ten bate van anderen. Laten we eens een greep gaan doen. Er kunnen postzegels worden verzameld, zowel voor persoon lijk plezier als voor allerlei goede doeleii vaardigheid in dienst stellen van het maken van degelijk en aantrekkelijk speelgoed voor kinderen. Be jaarden kunnen vele anderen tot nut zijn als ze zich laten inschakelen bij het vervaardi gen van hulpmiddelen voor ge handicapten. En hoe fijn zou een blinde man of vrouw het vinden in dien iemand die met goede ogen gezegend is en mag rusten van zijn werk, iemand die zeeën van tijd heeft eens op gezette tijden kwam voorlezen uit een mooi boek. Of een brief kwam schrijven die de blinde zo graag naar zijn familielid wilde sturen. Karweitjes Zou het verder niet mogelijk zijn dat bejaarde bewoners bij toerbeurt allerlei karweitjes verrichten die nu eenmaal moe ten worden gedaan? Gedacht wordt aan afwassen, thee en koffie zetten, planten verzor gen, lichte onderhoudswerk zaamheden, ook voor de man nen die toch vaak nog allerlei karweitjes in „huis" zouden kunnen opknappen. Dan is er de hulp die gebo- den kan worden bij het ver schaffen van meer lichaamsbe weging aan hen, die door inva liditeit te weinig lichaamsbe weging krijgen. Spelen kunnen voorts worden gedaan met hen die aan huis gebonden zijn. Dit alles dan wat hulpverle ning van bejaarden aan bejaar den betreft. Anderzijds zijn er ook allerlei nimmer aangeboor de bronnen bij bejaarden, die beter laat dan ooit alsnog „in exploitatie" zouden kunnen komen. Daarmee wordt het volgende bedoeld. Verborgen Vele bejaarden hebben ver borgen talenten die zij verbor gen tijdens hun drukke leven nimmer konden ontplooien, ja zelfs misschien niet eens kon den ontdekken. Wat dat in ar tistiek opzicht betekent? Dat kan worden geschilderd, ge boetseerd, hout gesneden. vakman die leiding geeft geestdriftig opmerkte: „Ik sta versteld over wat gewone huis- tuin-en-keukenmensen aan crea tieve expressie kunnen opbren gen". En aan de bejaarden-zèlf die verrassende resultaten van hun kunnen demonstreren als ze hun „drempelvrees" maar eenmaal hebben overwonnen. Vooral het „gelukmakende" element dat velen ervaren is fascinerend. Vele ouderen blij ken in het schilderen, boetse ren, hout snijden, e.d. helemaal op te gaan en er een diepe vreugde in te beleven. Op het terrein van i: li chaamsbeweging is naast wan delen vooral amatenr toneel een ideale vorm van zinvolle en voldoening gevende tijdsbeste ding. Een kenmerkende uit spraak van een oudere moge voor zichzelf spreken: „Sinds ik toneel speel durf ik mij vrijer onder de mensen te bewegen. Ik was nogal teruggetrokken vroeger, maar heb daar nu Wetenschap In het domein der weten schap kan men zich bezig gaan houden met de bestudering der (plaatselijke) geschiedenis, de archeologie, de natuurlijke his torie om nu maar enkele voor beelden te noemen. Wat dat betreft kan voor ons land ge meld worden ^iat de volksuni versiteiten van plan zijn veel meer rekening te gaan houden met het bejaarde deel onzer bevolking (dat tenslotte een- tiende deel van onze bevolking uitmaakt!) Letterlijk zei hierover on langs een woordvoerder van de zijde van de Volksuniversitei ten, de heer mr. H. P. J. Goedmakers: „Financieel moge de emancipatie van de beiaar den zich grotendeels hebben voltrokken, in cultureel opzicht ligt de zaak nog moeilijk. Prak tisch alle bejaarden van thans zijn geboren in een tijd waarin de kans om meer onderwijs dan de volksuniversiteiten de gelegenheid die zich aanbiedt om hier wat aan te gaan doen aan te grijpen". Kansen dus genoeg, dunkt ons, om als bejaar den ook metterdaad te be wijzen dat men niet uitge rangeerd is uit de samen leving maar er nog terdege een integrerend, werkzaam deel van uitmaakt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 14