Computerstrijd rondom Paulus
Tweede kerkdienst berust
slechts op traditie
Uitspraken Wereldraad
speelden geen rol
Beperkingen opgelegd aan
pater Schoenmaeckers
Uitgaven voor
onderwijs weer
fors gestegen
Nieuwe aanval
op Alfrink
rij - evangelischen
weer naar Ermelo
Gouden jubileum van
christelijke padvinderij
Rennies^É
Uw probleem^
is het I.'
onze....
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1963
Een jvoord voor vandaag
En toen Hij uit het schip ging, zag Hij een grote schare, en
Hij werd met ontferming over hen bewogen en genas hun
zieken" (Lucas 14:14).
Het is de geschiedenis van de eerste wonderbare spijziging.
Als Jezus hoort van de dood van Johannes de Doper, trekt
hij zich terug naar een eenzame plaats. Maar de schare volgt
Hem, en dan wordt de Here met ontferming bewogen.
Met ontferming bewogen drie woorden slechts, maar de
gehele verhouding van God tót de mens ligt er in besloten.
We kennen het woord ontfermen wel. Het betekent zijn zorg
over iemand uitstrekken, zich met hem bezig houden. We
weten ook, dat het niet alleen in gunstige zin is bedoeld. Vele
mensen, over wie een ander zich ontfermde, zijn er uiteinde
lijk niet zo best afgekomen. Ontfermen zich het lot aan
trekken van een ander, hem nabij zijn, helpen.
Als de Here de schare ziet wordt hij met ontferming bewogen.
Haar nood laat Hem niet meer los, Hij gaat er als het ware
zelf onder gebukt, Hij wil die nood met al Zijn krachten
lenigen.
Zo is de Here, dat is van Hem te verwachten. Dat kan een
ieder verwachten, die Hem uit het diepst van zijn hart, in
grote radeloosheid, aanroept. Hij wordt met ontferming be
wogen.
Wij lezen vanavond: Lucas 11 vers 1 tot 13.
Zwaartepunt valt op morgendienst
Bij vaststelling tekst schema
(Van onze kerkredactie)
ROME Bij de voorbereidin
gen voor de vaststelling van de
tekst van het concilieschema over
de godsdienstvrijheid hebben de
verklaringen van de Wereldraad
van Kerken over de godsdienst
vrijheid en de tolerantie geen rol
gespeeld.
Ook de resolutie, die het uitvoerend
comité van de Wereldraad in juli
aannam, is in Rome niet in beschou
wing genomen. Deze resolutie diende
speciaal, om met het oog op de laatste
zitting van het concilie nog eenmaal
te formuleren, hoe men in kringen
van de Wereldraad van Kerken óver,
godsdienstvrijheid denkt.
ring van de christelijke eenheid onder
kardinaal Bea, die deze mededeling
heeft gedaan op een persconferentie
voor Duitssprekende journalisten in
Rome.
Toen hem gevraagd werd om nade
re toelichting op deze mededeling
moest de kardinaal zelfs toegeven, dat
hij de betrokken verklaringen van de
Wereldraad niet eens gelzen had,
Men kan nu eenmaal niet alles le
zen", zo zei hij letterlijk.
Een andere Duitser, bisschop Kam-
pe, zei tot nadere verklaring, dat de
problematiek van de godsdienstvrij
heid in protestantse kringen anders
ligt, dan in rooms-katholieke. De uit
spraken van de Wereldraad kunnen
daarom niet zonder meer vergeleken
worden met de verklaring, zoals die
nu door het concilie wordt voorbe-
Bevreemding
Vooraanstaande figuren van Genè-
ve, die als waarnemer het concilie
meemaken, hebben over de medede
ling van kardinaal Jaeger hun be
vreemding uitgesproken. Dr. Lukas
Vischer, officieel waarnemer namenf
de Wereldraad, zei, dat het secreta
riaat van kardinaal Bea steeds op de
hoogte is gehouden van wat Genève
heeft uitgesproken over de gods
dienstvrijheid.
Dr. Vischer meende zelfs te kunnen
stellen, dat zonder, initiatief van de
Wereldraad het thema „godsdienst
vrijheid" zelfs geen apart conciliedo
cument waardig zou zijn gekeurd. Bét
is ons gelukt, vooraanstaande rooms-
katholieken duidelijk te maken, dat
de godsdienstvrijheid de voornaamste
voorwaarde is voor de oecumene, zo
zei hij.
Volgens het Katholiek Nationaal
Persbureau heeft de concilieleiding
besloten, dat niet gestemd zal worden
over de algemene beginselen van de
verklaring over de godsdienstvrijheid.
Dat betekent, dat het secretariaat van
kardinaal Bea de verklaring aan de
hand van de gevoerde discussie moet
bijwerken, zonder zekerheid over de
stemverhoudingen. Volgens waarne
mers kan dit de kans op uiteindelijke
verwerping van de verklaring vergro
ten.
(Van onze kerkredactie)
LEEUWARDEN De kerke
raden moeten ervoor oppassen, dat
de tweede kerkdienst zondags niet
moet voortsudderen, totdat hij een
natuurlijke dood sterft, maar zij
behoren alles in het werk te stel
len, opdat ieder de morgendienst
kan bijwonen. Dit betekent, dat er
tegelijkertijd crèche, kinderkerk
(zondagsschool) en jeugdkerk
moet zijn. Het hele gezin kan dan
naar de kerk gaan. De avonddien
sten kunnen dan in sterke mate
worden beperkt. Zo luidt de con
clusie van dr. L. G. Wagenaai uit
Leeuwarden in een artikel in het
blad Woord en Dienst voor het
hervormde kerkewerk.
Dr. Wagenaar, die hierin het pro
bleem van lege kerken tijdens de
tweede dienst eens uit een geheel
ander gezichtspunt bekijkt, voegt er
aan toe, dat de avonddiensten in
sterke mate beperkt kunnen worden,
Wel is centraal een avonddienst wen
selijk voor hen, die 's morgens niet
kannen komen of die vanwege moda-
liteltsbezwaren niet willen.
Verloren
Wat betreft de tweede diensten
meent de schrijver, dat de kerk bezig
is hier op een verloren front te
vechten en dat zij zichzelf in deze
situatie heeft gewerkt. In de steden,
maar ook in tal van dorpen zijn soms
maar enkele tientallen gemeenteleden
aanwezig. Ook al is het beeld elders
niet zo verontrustend, een kerk, die
voor minder dan een derde is bezet, is
meer regel dan uitzondering. Daarom
is het nodig, als het niet reeds te laat
om de bakens te verzetten.
Dr. Wagenaar spreekt hier van een
traditie, die overwegend Nederlands
is te noemen, daar deze in grote delen
van Engeland, Duitsland en Zwitser
land niet wordt gevonden. Deze tra
ditie is niet af te lezen uit de Bijbel.
In de tijd volgend op de reformatie
werd de middagdienst "ingesteld, zo
wel om de gemeenteleden te sterken,
als om ze te onderwijzen in de refor
matorische leer. Daarbij werd vooral
gebruik gemaakt van de Heidelbergse
Catechismus. De jongelui moesten in
de kerkdienst de vragen beantwoor
den en de predikant preekte naar
aanleiding daarvan.
Een dergelijk vraag-
past niet meer In onzi
Wagenaar terloops in zijn artikel. Niet
alleen omdat de vragen anders zijn
komen te liggen, maar ook de rationalis
tische inslag moet dnbieus worden ge
acht, alsóf hét mógelijk zóu zijn "allerlei
bewijsjes voor Gods heilshandelen te
leveren.
De schrijver noemt tweeërlei manier,
waarop men tot nu toe de avonddiensten
in stand tracht te houden de tweede
dienst is een bekorte doublure van de
eerste of de tweede dienst draagt een
ander karakter dan de eerste door er een
zangdienst of oecumenische dienst van te lOpen Deur of discussiediensten mogen
I maken, terwijl de sacramenten ook welhet in een aantal gemeenten nog wel
juist in de *weede dienst worden bediend goed doen. maar zij vormen een achter-
de mensen te trekken. j hoede gevecht
Schrijver noemt het onzakelijk, wan
neer kerkeraden uit traditieoverwegingen
of omdat '>et (dure) kerkgebouw anders
maar zo weinig wordt gebruikt, de
tweede diensten niet willen beperken tot
één of twee centrale diensten in de grote
steden, of lot eens per maand in de
meeste dorpen dié uitgezonderd, waar
de gemeente inderdaad nog blijk geeft de
catechismusprediking te waarderen. Het
is ook onzakelijk, wanneer men meent,
dat beperking van de avonddiensten een
teken zou zijn van verval en dat de
morgendiensten daar dan eveneens onder
te lijden zouden krijgen. In elk geval
dient de Kerk duidelijk aan haar leden te
zeggen, waarom er eventueel een tweede
dienst wordt gehouden, wat zij ermee
bedoeld en of de deelname discutabel is,
aldus dr. V/agenaar.
Bij dr. Wagenaar stuit dit op bezwaren,
en verzwakte doublure van de eerste
dienst betekent devaluatie, een zang-
dienst zou eens in de maand kunnen
worden gehouden, een oecumenische
dienst mag niet als bijzaak worden
beschouwd, maar moet in de morgen
dienst worden gehouden, terwijl ten
slotte juist nu de sacramenten weer meer
dan vroeger worden beleefd als hoogte
punten van het kerkelijk- en geloofsle
ven, dit niet opnieuw moet verzwakken
door de omraming van een half opgeko
men gemeente.
ten, zondagavondgebeden, bijbellezingen,
Wegens alarmerende publikaties
Schoenmaeckers is een
ig van toespassing verklaard volgens
-Lke alle jezuïeten hun publikaties
vooraf aan een censor dienen voor te
leggen. Dit geschiedt op last van de
provinciaal der jezuïeten in Nederland,
i meldt de Volkskrant heden.
Pater Schoenmaekers werd vorige
week genoemd als een bron voor buiten
landse bladen die alarmerende berichten
brengen jver de situatie van de rk kerk
in Nederland. Enkele Italiaanse bladen
noemden net name een artikel van pater
Schoenmaecker in The Month, terwijl
pater Schoenmaeckers aldus de Volks
krant dezelfde pessimistische visie op
de rk kerk in ons land eerder in het
Duits het licht had doen zien. Eerder
heeft dezelfde maatregel pater J. van
Verontruste brief
van Doopsgezinde
Vredesgroep
GRONINGEN Namens de Doops
gezinde Vredesgroep heeft ds. L. D.
G. Knipscheer een verontruste brief
gezonden aan het bestuur van de Al
gemene Doopsgezinde Sociëteit en de
antwoordspel lkeEkeraden van de doopsgezinde ge-
tljd, meent dr. meenten.
DS Knipscheer doet in zijn schrijven
het verzoek aan de Algemene Doops
gezinde Sociëteit zich openlijk te stel-
lenuachter.jde .uitspraken van de. We
reldraad van Kerken inzake Viëtnam.
Bij. de redering mpet worden aange
drongen stappen te ondernemen om
te bevorderen, dat China lid wordt
van de Verenigde Naties. Deze moet
zich eveneens richten tot de Verenigde
Staten, opdat direct de oorlog met
Viëtnam wordt beëindigd.
(Van onze kerkredactie)
WINCHESTER (MASSACHU
SETTS) Kan een computer be
wijzen, dat de Nieuwtestamen
tische geschriften, die bekend
staan als de „brieven van Paulus",
geschreven zijn door minstens zes
verschillende mensen?
In de computerstrijd, die twee jaar
geleden geopend werd door de Schot
se dominee A. Q. Morton, heeft zijn
Amerikaanse collega John Ellison on
langs de tweede ronde ingeluid De
theorieën van Morton betekenen een
misbruik van de wetenschap en
de computer, zo heeft Ellison gezegd
op een computer-conferentie in de
Yale-university Ellison kan met gezag
spreken, want hij heeft zelf in 1957
met behulp van een computer eer
concordantie op de Bijbel samenge
steld.
De opvatting van de Schotse predi-i Paulinische brieven door minstens
kant is gebaseerd op het beginsel, dat pij/ anderen geschreven moeten zijn.
zoals geen twee mensen dezelfde
vingerafdrukken hebben, er ook geen Dr. Ellison deelde mede, dat hij de
twee mensen zijn met precies dezelf- Morton-theorie heeft toegepast op
de stijl. De computer is een uitste- enkele geschriften van de Schotse1
kend middel om „litteraire vingeraf-1 predikant zelf. De computer wees uit,
drukken" op te sporen. dat zij beslist niet door één auteur
Daartoe moet men bij voorbeeld1 geschreven konden zijn.
letten op de lengte van de zinnen, het
gebruik van woordjes als
„maar", „echter" de gewoonte om
sommige zinnen met een bepaald
woord te beginnen enzovoort.
Reeds lang is er verschil van me
ning onder Nieuwtestamentici over
het auteurschap van bepaalde boeken
van het Nieuwe Testament. Morton
beweerde echter nu voor het eerst in
staat te zijn met wetenschappelijk
onomstootbare bewijzen te komen.
De computer wees uit, dat alleen de
brieven aan de Romeinen, aan de
Korinthiërs, aan de Galaten en aan
Philemon door dezelfde man (Paulus)
zijn geschreven en dat de andere
De Amerikaanse predikant oefende
scherpe kritiek uit op zijn Schotse
collega, die hij er van beschuldigde,
dat hij zijn zware aanvallen op recht
zinnige exegeten, die de bijbelkritiek
verwerpen, baseert op een onderzoek
van enkele Griekse woorden in Pau
lus' brieven.
„Het is buitengewoon goed, om een
computer te gebruiken voor het tellen
van woorden", zo merkte hij niet
zonder ironie op, „maar wie op basis
van een statistiekje betreffende het
gebruik van een enkel woord in een
kwart van het Nieuwe Testament zo'n
brede aanval doet, gaat de perken
van zijn computerstudie toch wel
enigszins te buiten."
Uitknippen en op briefkaart plakken a.u,b.
IK WERK MEE aan de verdere groei van de krant.
Uw nieuwe abonnee heet
Woonplaats i
betaling per. WEEK/MAAND/KWARTAAL
Deze nieuwe abonnee werd opgegeven door uw abonnee s
Adres
Woonplaats
Ik ontvang als geschenk
HYACINTHENBOl MET HOU-# „DE DOKTER ZEGT" II
DER „DE DOKTER ZEGT" I
TIP-PARADE-TWEE (elk deel is een (ander) geheel)|
streep door wat u niet wenst.
Eerste Nederlandse
orthodoxe bisschop
DEN HAAG/BRUSSEL Sinds
zondag heeft de Nederlandse Ortho
doxe Kerk voor het eerst een eigen
bisschop. In Brussel werd archi
mandriet Jacob Akkersdijk namelijk
tot bisschop gewijd. Naast de Rooms-
Katholieke Kerk en de Oud-Katho
lieke Kerk is ons land nu een derde
kerk met eigen bisschoppen rijk.
De Nederlandse Orthodoxe Kerk is een
onderdeel van de Russische Orthodoxe
Kerk in het Buitenland. Deze kerk
verschilt in de leer niets van de Russi
sche Orthodoxe Kerk, maar staat om
politieke redenen los van de patriarch
van Moskou. Het werk in Nederland
werd aanvankelijk geheel verricht onder
Russische ballingen, maar thans richt
men zich in toenemende mate op Neder-
De bisschopswijding werd voltrokken
door metropoliet Filaret van New York,
het hoofd van de synode, en door aarts
bisschop Antoni van Genève. Bisschop
Jacob zal ook vicaris zijn voor aarts
bisschop Antonii voor West-Europa.
DEN HAAG De uitgaven voor
een van de voornaamste punten van
overheidszorg, het onderwijs, hebben
over het jaar 1962 wederom een forse
stijging te zien gegeven, namelijk met
ƒ0,3 miljard, waardoor het totaal van
deze uitgaven kwam op een bedrag
van ƒ2,6 miljard. Dit betekent ten op
zichte van 1961 en toeneming van 14
procent, en sinds 1958 een groei van
bijna 65 procent. Uitgedrukt in pro
centen van het nationaal inkomen na
men de onderwijsuitgaven der over
heid toe van 5 procent in 1958 tot 6,1
procent in 1962.
Deze gegevens zijn ontleend aan
zojuist verschenen publikatie van
Centraal bureau voor de statistiek. Uit
deze publikatie blijkt voorts, dat een
groot deel van de aanzienlijke groei toe
te schrijven is aan de toeneming der uit
gaven voor het wetenschappelijk onder
wijs en wel met 128 procent in vijf iaar
tijds, tot ƒ0,46 miljard, hetgeen 17 pet
der totale overheidsuitgaven voor on
derwijs uitmaakt 'in 1958 was dit 13 pro
cent). Het aandeel van het gewoon lager
onderwijs daarentegen daalde vai
procent in 1958 tot 27 procent in 1962.
Uitgedrukt in een bedrag per hoofd
van de bevolking liepen de overheidsuit
gaven voor onderwijs op van ƒ144 tot
224 in 1962, d.wz met 56 procent in vijf
Ook de uitgaven ten behoeve van de
wetenschap en de cultuur gaven een aan
zienlijke expansie te zien. De uitgaven
voor wetenschap stegen sinds 1961 met 21
procent tot een totaalbedrag van 121
miljoen. n 1958 werd voor dit doel f60
miljoen door de overheid uitgegeven.
De netto-overheidsuitgaven voor cul
tuur stegen sinds 1958 met ruim 40 pro
cent tot oen totaalbedrag van ƒ258 mil
joen in i962 Hiervan bedroeg het aan
deel der gemeenten 60 procent, tegen 34
procent van het rijk en 6 procent van de
provincies.
De totale bruto overheidsuitgaven voor
onderwijs, wetenschap en cultuur te za-
men overschreden in 1962 voor het eerst
de ƒ3 miljard met een totaal van ƒ3.116,5
miljoen.
Kilsdonk, de studentenmoderator in Am
sterdam, getroffen.
In een ommentaar zegt de Volkskrant
met de genoemde beperkende bepalingen
in dit geval even weinig gelukkig te zijn
als met die welke destijds pater Van
Kilsdonk troffen. Van meer moed getuigt
het inzicht van kardinaal Alfrink, die
openbaarheid, zelfs al vertoont ze man
kementen, hoger schat dan het indam
men ervan met alle geivaar voor onder
grondse broeihaarden.
ROME Het Italiaanse dagblad II
Tempo, dat de spreekbuis van de
conservatieve richting binnen het
concilie zou zijn, heeft een nieuwe
aanval gelanceerd tegen kardinaal Al
frink, in een nabeschouwing over de
rede die de kardinaal woensdag ter
verdediging van rooms-katholiek Ne
derland heeft gehouden.
II Tempo verwijt de kardinaal, dat „hij
:n ongehoord voorbeeld heeft gegeven
rn polemische heftigheid". Het blad
citeert hiervoor het commentaar
Franse journalist Henri Fesquet
Monde, die de kardinaal hulde betuigt
als nieuw type bisschop", die niet bang is
te spreken en de machtigen in de kerk
niet naar de mond praat".
Het blad spreekt herhaaldelijk over de
domheden van de Nederlandse rooms-
katholiekeru „Met die domheden zoeken
de Nederlandse katholieken toenadering
tot de protestanten", meent II Tempo.
Prof. Eysvoogel
nam afscheid
WAGENINGEN In de aula van d
landbouwhogeschool te Wageningen heeft
de minister van landbouw en visserij,
mr. B. W. Biesheuvel aan prof. ir. W. F.
Eysvoogel, zijn benoeming medegedeeld
tot commandeur in de orde van Oranje
Nassau bij bevordering. Dit gebeurde
tijdens een plechtigheid waarin prof.
Eysvoogel afscheid nam als rector-magni-
ficus en wegens bereiken van de leef
tijdsgrens, als hoogleraar. Prof. Eysvoo
gel doceerde cultuurtechniek.
Minister Biesheuvel schetste de
diensten van prof. Eysvoogel als water
staatsingenieur in het toenmalige Neder-
landsch Oost-Indië. Op Celebes heeft hij
grote irrigatiewerken tot stand gebracht,
waarbij hij toen reeds gebruik maakte
van luchtfotografie. Als jong waterstaat
kundig ingenieur heeft hij het grote
belang van de integratie van techniek en
landbouw ingezien en het was dan ook
niet vreemd dat hij na 1946 zo'n grote rol
heeft kunnen spelen in het landbouwon
derwijs.
Werelddiaconaat gaat
helpen in Pakistan
UTRECHT. Vlak voor het uitbre-
ken van de strijd tussen India en
Pakistan werd in principe besloten
om het ontwikkelingsproject van het
gereformeerde werelddiaconaat in de
omgeving van Narowal bij de grens
van India uit te breiden. Het gaat
hier om landbouwhulp. Een dijk
wordt onder andere aangelegd. Het
werelddiaconaat zal nu ook helpen in
de thans ontstane nood door de oor
log.
Drs. Chr. Steenwinkel, die namens de
geref. zending in Sheilhupura werkzaam
is en mej. A. K. van Kamp, die verbon-
Oude traditie herleeft
(Van onze kerkredactie)
ERMELO Een oud ver
langen in de Bond van Vrije
Evangelische gemeenten is
zaterdag in vervulling ge
gaan. In Ermelo op de Velu-
we is weer een conferentie
gehouden. De belangstelling
was zo groot dat de commis
sie voor binnenlandse zen
ding besloot ook volgend jaar
weer een conferentiedag te
beleggen. Een oude traditie
is daarmede hersteld.
De vrij-evangelische confe
renties die ds. Witteveen voor
de jongste wereldoorlog in Er
melo belegde stonden bekend
om hun geestelijke sfeer. In hun
hoogtepunt duurden zij vier da
gen en men kwam van wijd en
zijd om het feest mee te ma
ken.
Reeds herhaaldelijk waren in
vrij-evangelsche kringen stem
men opgegaan, die de beroemde
Ermelo-conferenties nieuw le
ven wilden inblazen. Een poging
ondernomen om in Hilversum
een dergelijke conferentie te
organiseren faalde een tiental
jaren geleden door gebrek aan
belangstelling.
TOEKOMST
Op deze eerste na-oorlogse
Ermelo-conferentie spraken in
het oude Zendingskerkje van
ds. Witteveen, ds. D. W. Veld
kamp uit Hilversum, de evan
gelisatie-predikanten van de
Bond van Vrije Evangelische
Gemeenten, ds. H. C. Leep en
ds. W. E. van Petegem en de
Rotterdamse pastor, ds. H.
Postma. De conferentie stond in
Beroepi ngswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Vinkeveen: J. Zwynen-
burg te Oudewater; te Gameren: W. Chr.
Hovius te Nw.-I^kkerland; te Gemert:
kand. A. J. Bijl te Amsterdam.
Aangenomen naar Brummen: J. Adolf-
sen te Neede.
Bedankt voor Barneveld: J. C. Schuur
man te Schoonhoven.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Drachten (6e pred. pl.):
Th. W. A. Rijper te Rijsoord; te Buiten
post: G. Gommer te Oostkapelle.
Aangenomen naar Warns (Fr.): kand.
R. H. Boiten te Zuidlaren, die bedankte
voor Dinteloord en voor Kruiningen;
naar Delfzijl: M-'. Berg te Giessen-
Rijswijk (N.-B.). die bedankte voor
Barneveld (2e pred.pl.).
GEREF. KERKEN (vnjgem.)
Aangenomen naar Waardhuizen: kand.
T. O. G. M. Bosma te Goes, die bedankte
voor Nijega-Opeinde; Valthermond-
Tweede Exloërmond; Wetsinge-Sauwerd;
Onnen; Musselkanaal, c.a.; Siegerwoude-
Friese Palen; Lemele-Lemelerveld.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Mussel: R. Slofstra
te Harlingen, die bedankte voor Klundert.
Bedankt voor Werkendam en voor Urk:
H. C. v. d. Ent te Middelharnis.
den is aan een christelijke kraamkliniek
Karachi, zijn beiden gemachtigd zo
nodig gelden te gebruiken voor de hulp
verlening.
Voor de landbouwhulp in Narowal
werden de heer en mevr. Van der
Linden „uitgeleend". Nu zij met verlof
zijn melden zij de behoefte aan mensen,
die daar kunnen worden ingezet.
In onze vorige berichtgeving zijn ver
schillende regels uitgevallen, waardoor
hier en daar de zin van het betoog
verloren is gegaan. Zo bijvoorbeeld ten
aanzien van de kerkdienst. Na een inlei
dend spel Alzo lief heeft God de wereld
dat sterke indruk maakte, zette ds. J. W.
Swigchum in een korte prediking
mogen kennen. Als zijn getuigen worden
wij geroepen zijn licht uit te dragen.
„Achter elk van u, leidster en leiders",
aldus ds. Van Swigchum, „zie ik al die
jongens die zich aan uw leiding hebben
toevertrouwd het zijn er duizenden en
voor elk van hen moge u een licht zijn
dat leidt Wees als een vuurtoren
stralend waarschuwend tegen de
zandbanken en klippen en reddend om
het open water te houden helpend om
de veilige koers te bepalen".
Later op de dag sloot ds. Van Swig
chum bij de preek aan met de opmer
king: denk eraan dat wij grote kansen
hebben. In dit spel, in onze oefeningen,
bij onze dagsluiting, bij ons kampvuur
(waar men in de stilte tot ontvankelijk
heid gebradht wordt), mogen wij de
vaststaande in storm en nacht helder
boodschap van het Evangelie niet alleen
doorgeven, maar de jongens leren de
opdracht van God in daden on
Aan het slot van het artikel moet dit
gedeelte luiden: door het spel van ver
kennen (zoals Baden Powell ons dit gaf)
wordt de jongen gescherpt om met open
ogen en open oren te zien waar hij de
naaste dienen kan en wordt hij geoefend
in vaardigheden waardoor hij deze
dienstbereidheid in een daad kan omzet
ten. Niet om daar zichzelf op te beroe
men. maar om te trachten de opdracht
van God. die Hij geeft, te vervullen.
Op deze jubileum hoempalan zagen wij
tevens bij de receptie de vertegenwoor
digers van zusterorganisaties met de
hoofdaalmoezeniers H. J. M. Bary en H.
Vaessen, alsmede ds. Vuijst als vertegen
woordiger van de synode van de Neder
landse Hervormde Kerk, districtsbestuur-1
ders en vele oud-padvinders. I
het teken van de toekomst-ver
wachting.
De blijde dag, waarop veel en
enthousiast werd gezongen werd.
geopend door ds. Veldkamp. Hij
was dankbaar dat hij een volle
kerk kon begroeten. Later op de
dag werd het kerkje zelfs over
vol. Het is, zo zei hij, voor ons
een heilige plaats. Ds. Witte
veen was een man van geloof
en gebed, die hier boor honder
den ten zegen is geweest. In de
jaren twintig kwamen de men
sen hier wel vier dagen achter
een en velen kwamen tot geloof.
HOOP
Ds. Veldkamp sprak over de
komst van de Bruidegom
Christusvoor de gelovigen.
Alles is in beweging, zo zei hij,
maar in de wanhoop van dit
bestaan mogen leven bij het
licht van de hoop.
's Middags sprak ds. H. C.
Leep over de komst van Chris
tus als overwinnaar en ds. H.
Postma over de komst van de
Koning. Wij hebben Christus
leren kennen als de Profeet en
de Priester, maar bij zijn we
derkomst zal openbaar worden
dat Hij ook Koning is. Dan
zullen we zien dat Hem alle
dingen onderworpen zijn.
Na de theepauze volgde een
slotsamenkomst om vijf uur.
Daar sprak de secretaris van de
commissie voor de binnenlandse
zending over de laatste uitnodi
ging uit de bijbel, waar Geest
en Bruid roepen tot de dorsti-
gen: Komt. De Heilige Geest, zo
zei ds. Mietes, schept deze dorst,
het is de taak van de gemeente
om in de kracht van Gods Geest
de dorstigen de fontein van het
eeuwige leven te tonen.
Brandend maagzuur?
helpen direkt!
"30
Brieven die niet *Un voorsten b
van naam en adres kannen
in behandeling worden genoiUw.
Geheimhouding is verzekerd. Vra- f
gen die niet onderling met elkaar p
in verband staan moeten ln af-
Vraag: Men vertelde mij dat d«^
plant, waarvan ik u hierbij een blaf01
toezend, een geneesmiddel tegen gaFn
is. Hoe heet deze plant? Is hefar
verhaal juist? koi
Antwoord: Daar u ons maar eearch
klein deel van de plant toezond en dll r
in de enveloppe geplet en gedroogd,^
was, was de determinering zeer moefl0
lijk. De plant behoort tot de kruisJ"1
bloemigen en is waarschijnlijk een i
soort raket, een onkruidplant vanbw
zandige bodem Waarschijnlijk is dez«,„
raket het Sophiekruid, een éénjarig?
Ïlant. Over de geneeskrachtige wer- I
ing tegen de gal is ons niets Dekendtei
Evenmin is daarover in de literatuur
iets te inden, v
iets te vinden. 1
Vraag: Is er ook een lichaam datCe
zich bezig houdt met het ontwerpenKc
van eenvoudige handwerken voori
lichamelijk belemmerde mensen?
Antwoord: U kan zich wenden tot
het Nederlandsche Roode Kruis. OokcT
is er een boek „Ziek en toch bezig"«rl
van mevrouw Helsdingen Boelman-
Ter Spil. De prijs is 12,50. kn
Vraag: Een kennis heeft verkerW
met een familielid. In hoeverre is hei
gevaarlijk met het oog op het nage-rit
slacht om binnen de familie te hu-P
inen
erfelijke gebreken in vërstlrkfe
in het nageslacht voorkomen. Aan deri„
andere kant ziet men in begaafder
geslachten telkens weer de terugkeer'0
van begaafde figuren.
Vraag: Enige tijd geleden werd en.'
gepubliceerd dat veelvuldig gebruücCl
van yoghurt schadelijk zou zijn voor
de ingewanden. Als dit waar is, kan.f
dit dan misschien worden voorkomenr
door enige paplepels room door een*6
kopje yoghurt te mengen? p
Antwoord: Van een dergelijke pu-'a
blicatie en van enige schadelijke wer-P
king van yoghurt hebben wij nooit:
gehoord. Integendeel wordt yoghurt ju
als gezond aangeprezen. Wij twijfelen L
dus sterk op dit punt. Room kan zeer
lekker zijn, maar kan wel voor som
mige mensen schadelijk wezen. k
Vraag: De verhuurder heeft bomen o
laten rooien en bij de huurder in de
tuin gegooid. Moet hij die rommel kj
opruimen of moet de huurder dit,
doen? I1
Antwoord: De verhuurder moet'
voor de opruiming zorg dragen daark
hij anders de huurder in het genot
van het gehuurde belemmert. Weigert
hij, dan kan men de zaak in handen
geven van een advocaat of deurwaar-p
der. Denk er echter aan, dat het I
tegenwoordig niet gemakkelijk is een 5
werkje spoedig te laten opknappen.
daaraan deel te nemen?
Antwoord: Men wende zich voor
deelneming tot de Kammer für Aus-
senhandel der deutschen demokrati- e
schen Republik in den Niederlanden,
Honthorststraat 38. Amsterdam, tel. J
020-736064, voor een bezoek heeft u v
voldoende aan een Messe-Ausweis, te t
verkrijgen bij een reisbureau.
Hoe lang duurt het ongeveer?
pokkeninentingsbewijs en een visum Ij
voor Brazilië. Het visum kan u aan
vragen bij het consulaat-generaal van
Brazilië, Herengracht 510, Amsterdam-
C. Bij de aanvraag moet u drie I
pasfoto's insluiten. Het duurt vier of
vijf dagen eer u de papieren terugge-
