Nieuwe LeMse Courant
'66: LASTENVERZWARING
Regering neemt zeer krasse maatregelen
Begrotingstekort van ruim
één miljard gulden
Spaarbrief na vijf
jaar ƒ130,-
Tien punten
uit cle
Troonrede
Nog vijf jaar
wonin
gnood
Volgend jaa~ redelijke
loonstijging mogelijk
Verscherpt
toezicht
rijkspolitie
Commentaren
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvastigh ia gheblavan
mijn hart in teghenapoetl"
Dinsdag 21 septcmW 1963,46ste jaargang
Tamelijk zoiniig
Dc Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog en tamelijk zonnig weer, met van
nacht en morgenochtend vroeg hier en
daar mist. Zwakke tot matige, langs de
Waddenkust tijdelijk vry krachtige zuid
westelijke wind. Opnieuw iets hogere
temperaturen.
(Opgemaakt om 11.15 uurj.
58936 Abonnementsprijzen p.w0,83, p.m. 3,55, p.kw. f 10,70
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
Auto's duurder
Benzine duurder
Roken duurder
Drank duurder
Radio en t.v. en
textiel duurder
(Van onze parlementsredactie)
I DEN HAAG De regering wil met ingang van 1 januari a.s. de volgende artikelen en produkten
duurder maken: sigaretten, pijp- en shagtabak, benzine, petroleum, gas- en stookolie en andere
minerale oliën, personenauto's, bromfietsen, gedistilleerde dranken, bier, radio- en televisie-
toestellen, platenspelers, bandrecorders, textielprodukten, schoeisel en schoenreparaties, kampeer
wagens, pleziervaartuigen en sportvliegtuigen.
j De belasting op dit alles gaat omhoog (resp. de vrijstelling van belasting vervalta met alle conse
quenties van dien voor de prijzen.
Verder wil de regering per 1 januari een tijdelijke verhoging van de vermogensbelasting invoeren,
terwijl zij voorts een verhoging van de vennootschapsbelasting in het vooruitzicht stelt.
hoging van de vennootschapsbelasting
en vermogensbelasting.
Deze lastenverzwaring levert de schat
kist per jaar f 906 min op, maar in 1966
blijft de opbrengst nog tot f 636 min be
perkt. omdat de aangekondigde verho
gingen lang niet alle reeds per 1 januari
baten gaan afwerpen. De regering ver
trouwt, dat in de komende periode een
zodanig budgetair beleid zal kunnen
worden gevoerd, dat een gedeelte van
de nu geheven belastingen over een aan
tal jaren niet meer nodig zal zijn.
(Vervolg zie pagina 7)
i Tegenover deze fiscale verzwaringen, die nodig zijn om een extra stij-
I ging van de rijksuitgaven mogelijk te maken, staat een verdere verlaging
yan de loon- en inkomstenbelasting. Daartoe heeft de regering besloten
om te voorkomen, dat straks door de verhoging van een aantal verbruiks-
belastingen de totale belastingdruk aanzienlijk zou oplopen.
Deze verdere verlaging van loon- en inkomstenbelasting zal op een nogal
unieke manier worden gerealiseerd. De bedragen die ermee zijn gemoeid,
komen namelijk yoor verreweg het grootste deel niet in direct besteedbaar
geld aan de belastingplichtigen ten goede, maar in de vorm van niet over
draagbare en niet béleenbare rentegevende belastingspaarbrieven, die na
5 jaar kunnen worden verzilverd.
Deze belastingverlaging-op-termijn staat uitdrukkelijk los van de in
voering van de twee tranche van de grote verlaging van de loon- en in
komstenbelasting, waarvan de eerste fase al per 1 juli van dit jaar is ge
realiseerd, terwijl de tweede fase uiterlijk 1 januari 1967 z'n beslag zal
j krijgen.
Andere fiscale verlichtingen die de
regering aankondigt zijn o.m.: verla
ging van de loon- en inkomstenbelas
ting voor ongehuwden per 1 januari
1967, afschaffing van het bekende kwi
tantiezegel, vrijstelling van omzetbe
lasting voor papier en voor magere
melkpoeder.
Dit zijn heel in het kort enkele van
de belangrijkste punten uit de Miljar
dennota bij de rijksbegroting 1966, die de
minister van financiën dr. A. Vondeling
vanmiddag bij de Tweede Kamer heeft
ingediend, tezamen met een aantal wets
ontwerpen en een brief over het te voe
ren fiscale beleid.
De ontwerpbegroting 1966 vertoont een
tekort van f 1085 min. De uitgaven van
het Rijk worden geraamd op f 18.150
min., de ontvangsten op f 17.065 min.
Vergelijkt men het uitgaventotaal voor
1966 met dat van de ontwerp-begroting
voor 1965, dan is er sprake van een ver
hoging met niet minder dan f 3100 min.
Deze enorme stijging is vooral toe te
schrijven aan de uitgavenverhogingen
voor onderwijs (f 800 min meer), wo
ningwetvoorschotten (f 600 min), ver
keer en waterstaat (f 400 min), ontwik
kelingshulp (f 150 min) en aan salaris
maatregelen (na 1 jan. jl) ten behoeve
van het overheidspersoneel (f 600 min).
Vergelijkt men het uitgaventotaal voor
1966 met wat naar schatting wér
kelijk in 1965 zal worden uitgegeven
(f 16.439 min, d.i. f 1400 min hoger dan
de oorspronkelijke raming van minister
Witteveen), dan bedraagt de stijging
„slechts" i 1700 min of ruim 10 pet.
Toestemmingswetten huwe
lijken prinsessen Beatrix en
Margriet resp. nu en straks,
ft In 1966 125.000 woningen
opgezet.
•ft Versnelde wegenbouw bui
ten de steden, bevordering
openbaar vervoer erbinnen,
ft Vernieuwing L.O.-wet 1920;
overgangswet voortgezet on
derwijs; bestudering studie
verkorting,
ft Culturele zelfwerkzaamheid;
meer ontwikkeling en ont
spanning voor jeugdigen en
volwassenen,
ft Aankoop natuurterreinen;
bestrijding van lucht-, wa
ter- en bodemverontreini
ging.
ft Versterkte plaats van ar
beider in onderneming,
ft Nota over economisch struc
tuurbeleid tot 1970.
ft Ontwikkeling en sanering
midden- en kleinbedrijf,
ft Verzekeringen tegen ar
beidsongeschiktheid en zwa
re geneeskundige risico's.
Volledige tekst pagina 5.
Met deze uitgavenstijging wijkt de re
gering tijdelijk af van de richtlijn van
vorige kabinetten, dat het stijgingsper
centage van de rijksuitgaven niet mag
uitgaan boven de structurele groei van
het nationale inkomen.
Minister Vondeling motiveert deze af
wijking uitvoerig en herinnert aan de
regeringsverklaring van het kabinet-
Cals, waarin werd gesteld, dat in de
eerstvolgende jaren een snellere verho
ging van de overheidsuitgaven dan was
voorzien en dan krachtens de structurele
stijgingsnorm toelaatbaar kan worden
geacht, onvermijdellijk zal zijn.
In de economische situatie van van
daag acht de bewindsman deze extra
stijging echter niet alleen aanvaardbaar,
als ze gedekt wordt door een inkomsten
vermeerdering voor het Rijk. Vandaar
dat hij met een dekkingsplan komt, dat
aantal verhogingen van verbruiks
belastingen omvat en een geringe ver-
Prinses Christina
grootkruis
Necl. Leeuw
DEN HAAG Prinses Christina i>
benoemd tot grootkruis tn de orde van
de Nederlandse Leeuw.
Chef gen. staf naar
Zwitserland
DEN HAAG Lt.-gen. F. vnn der
Veen, chef van de generale staf, zal mor
en overmorgen op uitnodiging van
zijn Zwitserse collega een informeel be
zoek aan dat land brengen.
AMSTERDAM De recherche van de
rijkspolitie te water heeft gistermorgen
de 33-jarige ijker-controleur M. V. en
63-jarige collega C. J. aangehouden
verband met de onlangs in de Am
sterdamse haven aan het licht gekomen
rwendel met ingevoerde boomstammen.
Geblokkeerde belastingverlaging
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De regering zal
binnenkort bij de Tweede Kamer een
wetsvoorstel indienen, dat voorziet
in een verdere verlaging van de
loon- en inkomstenbelasting. Deze
zal echter voor de jaren 1966 tot en
met 1969 worden gegeven in de
vorm van toekenning van zgn. be
lastingspaarbrieven. Het gaat hier
een soort „geblokkeerde" belas
tingverlaging.
In het kort komt de regeling erop
neer, dat aan iedere belastingplichtige
die over één jaar f 100 of meer be
lasting schuldig is. na afloop van dat
jaar een belastingspaarbrief van f 100
wordt uitgereikt, die na een periode
van 5 jaar inclusief rente zal worden
uitbetaald. Op vertoon van zo'n brief
krijgt de belastingbetaler na die vijf
jaar aan hoofdsom en rente een bedrag
van f 130,- in handen. De belasting
spaarbrieven zullen jaarlijks worden
toegekend.
Wie nu per jaar minder dan f 100 be
lasting verschuldigd is, zal voortaan he
lemaal geen belasting meer hoeven te
betalen. Dat betekent dus een optrekking
van de zg. belastingvrije voet. waarvan
ongeveer 400.000 laagbezoldigden zullen
profiteren.
Dekkingsmiddel
De hele belastingverlaging kost het rijk
f 450 min. per jaar. Maar daarvan komt
f 425 min. door de uitgifte van de be
lastingspaarbrieven weer voor het rijk
beschikbaar als bijzonder dekkingsmid
del, waarmee de extra stijging van de
overheidsuitgaven kan worden gefinan
cierd. De resterende f 25 min. zal al met
een worden uitgegeven, en wel aan de
optrekking van de belastingvrije voet.
Niet verkopen
De belastingspaarbrieven zullen v
vreemdbaar noch beleenbaar zijn. Het is
m a.w. niet mogelijk ze over te dragen
of te verkopen aan een ander. De tarie
ven van de loon- en inkomstenbelasting
zullen aan de verlaging worden aange
past. Dat betekent, dat als de belasting-
brievenregeling te zijner tijd zal zijn
uitgewerkt, de belastingplichtigen die per
jaar f 100 of meer aan de fiscus verschul
digd zijn dan automatisch f 100 per jaar
minder belasting gaan betalen, welk be
drag dan niet meer zal worden geblok-
Gerechtvaardigd
De regering acht deze belastingverla
ging gerechtvaax-digd, omdat de stijging
van de rijksuitgaven in wat verdere toe
komst een rustiger beeld zal gaan ver
tonen, terwijl de middelen (aardgas) wat
rijker zullen gaan vloeien. Een tweede
overweging is, dat zonder zo'n belasting
verlaging de totale belastingdruk in 1966
tot niet minder dan 27,4 pet. zou gaan
stijgen, o.m. als gevolg van de verhoging
van een aantal verbruiksbelastingen. De
aangekondigde verlaging van de loon- en
inkomstenbelasting brengt deze druk te
rug tot 26,8 pet.
Prinsjesdag in Den Haag was van
daag weer een feest van klank en
kleur. Het stralende nazomerweer
trok tienduizenden naar de bin
nenstad om de stoet van de Gouden
Koets te znen. In de ochtenduren
marcheerden reeds de deelnemende
troepen van Plein 1813 naar het
Lange Voorhout.
Inderdaad:
Volgend jaar 125.000
nieuwe huizen
DEN HAAG. De minister var
volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning is er thans sterker dan ooit var
overtuigd dat het kwantitiatieve wo-
ning-tekort-in-het-algemeen inderdaad
in 1970 zal zijn verdwenen. Er is nu
al een belangrijke voorsprong
haald op het vorig jaar veronder
stelde verloop van het kwantitatieve
tekort, zo deelt hij mee in de me
morie van toelichting op de „bouw-
begroting voor 1966.
Er zullen dit jaar naar schatting
112.000 a 113.000 woningen gereed ko
men en dat is 7000 a 8000 meer dar
geraamd was.
Het volgend jaar zullen 125.000 wo
ningen in aanbouw worden genomen
(exclusief ca. 3000 zgn. vrijetijdswonin-
gen), waarvan 60.000 woningwetwonin-
16.250 gesubsidieerde particuliere
huurwoningen, 23.750 eigen woningen
met bezitvormingsbijdragen en 25.000
ongesubsidieerde woningen.
In het bouwprogramma wordt er van
uitgegaan, dat de totale produktie
f8100 miljoen zal kunnen bedragen.
van f3160 miljoen voor woning
bouw, f2840 miljoen voor de gebouwen
sector en f2100 miljoen voor weg- en
waterbouwkundige werken. Van de ge
raamde totale produktie is 52.7 procent
gereserveerd voor de woningbouw (vo
rig jaar 53 procent). De minister heeft
voorts de uitvoering aangekondigd van
aantal plannen, die hij in grote
lijnen reeds eerder ter tafel bracht.
(Zie verder pagina 6)
Vierjarige onder
vrachtauto
POELDIJK Het vierjarige zoon
tje van de familie Rijgersberg is giste
ren verongelukt. Het jongetje fietste
od het trottoir voor ziin huis. Hij viel
bij het keren, waarbij hij met het hoofd
je onder een der wielen van een nas-
serende tankauto terecht kwam. Hij was
op slag dood.
1965: grote economische meevaller
Maar prijzen en
belastingen
slokken veel op
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG Het iaar 1966
wordt economisch en daardoor ook
sociaal een gunstig jaar. Hoewel de
minister van sociale zaken begin
1965 meende dat er op loongebied
nauwelijks iets mogelijk was, blijkt
de totale loonsom in de bedriiven-
sector met in totaal 11 pet te stijgen,
zonder dat dit ook maar de geringste
nadelen heeft voor 1966.
Volgens de nieuwe macro-econo
mische verkenning van het Centraal
Planbureau gaat in 1966 de totale
loonsom per werknemer weer met
9,5 pet omhoog. Hierin is dan begre
pen de compensatie voor de huurver
hoging per 1 januari, de stijging van
de sociale verzekeringspremies en in
cidentele loonsverbeteringen zoals
bijvoorbeeld bij promotie. Een ge
middelde stijging van de contract
lonen wordt verwacht van 6 a 7 pet.
De 11 pet, die voor 1965 werd be
reikt, twos als volgt verdeeld:
2 pet overloop van 1964:
2 pet compensatie voor AOW- en
AWW-premie:
tweemaal 1 pet uitkering extra:
2 pet incidentele loonstijging;
3 a 3,5 pet voor individuele
tractsherzieningen (gemiddeld 4 pet
met overloop naar 1966).
belastingstijging volgend jaar bepaalde
Inkopen znl tegengaan.
Ook de uitvoer zal zich volgend jaar
gunstig ontwikkelen. Dede zal met 12
pet toenemen tegen met 10 pet in 1965.
Oorzaak hiervan ls de geringere binnen
landse consumptie en een uitvoerprijs-
peil dat concurrerend blijft. De Invoer
gaat met 11.5 pet toenemen (over 1965
4.5 pet), terwijl de importprijzen gemid
deld 1 pet zullen dalen.
(Zie voorts pagina 7).
De prijzen
De verwachte prijsstijging van 4.5 pet
aor 1965 is uitgelopen tot 5 pet. Voor
1966 wordt opnieuw 4.5 pet prijsstijging
verwacht, ondanks eep zo strak mogelijk
prijsbeleid van de overheid. Deze prijs
stijging zal mede een gevolg zijn va
indirecte belastingen (1.5 pet) en
huurverhoging (0.5 pet). Omdat het ech
ter bij de verhoging van de indirecte
belastingen vooral gaat om minder nood
zakelijke goederen zal het prijspeil
de kosten van levensonderhoud slechts
met 4 pet omhoog gaan.
Tengevolge van deze prijsstijging zal
de consumptie in waarde weliswaar met
9 pet toenemen, maar in omvang
slechts met 4 pet. Zelfs kan dit percen
tage zakken tot 3, wanneer de indirecte
DEN HAAG Het korps rijkspolitie
zal in het komende jaar een verscherpt
toezicht uitoefenen ter ondersteuning
van de door de verkeersbonden opge
stelde kernthema-acties.
Dit wordt meegedeeld in de memorie
van toelichting op de begroting 1966 van
het departement van justitie. Met het
oog op het intensiveren van het ver
keerstoezicht op de autosnelwegen 2al
het aantal kleine personenauto's van dt
groep surveillance autosnelwegen op
nieuw worden uitgebreid.
In de memorie van toelichting wordt
j voorts meegedeeld, dat de motorisering
van het korps rijkspolitie zal worden
voortgezet door uitbreiding van het aan
tal surveillance-auto's. In 1966 zal hier
mede voor wat betreft de landgroepen
van de rijkspolitie de gewenste sterkte
aan motormaterieel zijn bereikt
De gewijzigde opzet van het mobilo
foonnet van het korps rijkspolitie zal
verder worden uitgevoerd. De uitbrei
ding van de vloot van de rijkspoli
water zal worden voortgezp'
Het tekort van de rijkspolitie aar
soneel wordt, ondanks de gunstige ont
wikkeling van de wervingsresultaten, ge
schat op een aantal van ruim 700 per-
Volgend jaar nieuwe
vreemdelingenwet
DEN IIAAG In de loop van het
volgend jaar zal de nieuwe vreemde
lingenwet en de daarop betrekking
hebbende uitvoeringsbesluiten in wer
king kunnen (reden. Minister Samkal
den (justitie) deelt dit mee in dc me
morie van toelichting op de begroting
1966 van zijn departement.
Het aantal vreemdelingen dat zich in
Nederland vestigt, neemt voortdurend
toe (afgerond tot duizendtallen bedroeg
het aantal geregistreerde vreemdelingen
op 1 januari 1960: 126.000. 1 september
1963: 144.000. 1 juli 1964: 160.000). Sinds
dien kwamen nog vele duizenden vreem
delingen naar ons land met het oog op
de krapte op de arbeidsmarkt. Ook het
aantal grensoverschrijdingen wordt
sprongsgewijze groter. In 1963 pl.m. 85
biljoen. Thans pl.m. 88.000.000.
Sedert 1 mei 1964 vroegen 46 vreem
delingen om asiel. Aan 28 hunner werd
verblijf toegestaan. Vijf mensen zijn op
hun verzoek geholpen naar het land hun-
STAATSSTUK
Elk jaar weer kan en elk jaar
met recht de opmerking worden
gemaakt, dat een Troonrede een
staatsstuk van eigen karakter is- Het
is niet louter een politieke situatie
tekening. Het is evenmin louter een
ontvouwing van regeringsbeleid- Het
is een algemene redevoering bij het
begin van het parlementaire werk.
Typerend is ook. dat het parle
ment er zelf nauwelijks over praat.
Het neemt het stuk. naar de voorle
zing waarvan het overigens opmerk
zaam luistert, voor kennisgeving aan.
Het discussieert straks over heel
wat concreter zaken, als miljoenen
nota en begrotingsontwerpen.
Wie de Troonrede beoordeelt, is
de pers. En zij toetst het stuk elk
jaar aan wat een ideale Troonrede
zou kunnen zijn, wat intussen nie
mand weet.
Die kritiek is overigens niet nut
teloos- Ten overvloede betekent zij
voor de regering een aansporing, dc
Troonrede zoveel mogelijk te maken
tot een stuk. bij de nationale hoog
tijdag passend.
FEITELIJKHEID
Wat in de Troonrede van vanda ig
treft, is de feitelijkheid. We hebben
een kabinet van sterke mannen en
voor de hand ligt, dat zij van hun
concrete plannen iets willen inbren
gen.
Daarbij wisten zij zich in ruimte
beperkt. Ook een Troonrede mag
niet te lang worden; deze reeds
korter dan de laatste jaren telt
nog altijd een zeventienhonderd
woorden.
De- overzichtelijkheid is bevorderd
door het aangeven van enkele bij
zondere probleemgebieden; woning
voorziening. verkeer, onderwijs, re
creatie, volksgezondheid. Dat zijn
onderwerpen, liggend in de eigen
Nederlandse sfeer.
Vandaar dat defensie en buiten
lands beleid ditmaal wel zeer naar
het slot werden verschoven tot
vlak voor de peroratie zelfs (waar
over hieronder nog iets naders).
PROBLEMEN
Onder de problemen waarbij de
Troonrede bijzonder de aandacht be
paalt staat de woningbouw nog voor
op; maar dan om te laten spreken
van een beslissende fase in de strijd;
hopen wij, dat het terecht geschiedt.
Bij de problemen voor een dicht
bevolkt land staat het verkeer als
nummer twee, begrijpelijk. De para
graaf daarover in de Troonrede is
weinig minder klemmend.
Als derde in deze reeks van be
windslieden zit dc minister van on
derwijs al evenmin stil, verbaast niet.
Zoals wij gisteren stelden: ook daar
Ls democratisering gaande.
Het komt erop aan, dat ook in
een dichtbevolkt land de mens zelf
niet juist ook als mens in het
gedrang komt; recreatie en volks
gezondheid moeten daarop worden
afgesteld.
Dat zich bij de problemen voor
een dichtbevolkt land niet honger en
werkloosheid voegen de werke
lijke problemen zijn integendeel die
van de welvaartstaat behoort ons
dankbaar te stemmen-
BELASTING
Het is cci) Troonrede waarin van
de regering activiteit op het gebied
van economie en financiën wordt
aangekondigd. Daarover intussen el
ders in onze krant meer. Hier nog
wel dit.
Inderdaad zal vermeerdering van
de staatsuitgaven onvermijdelijk zijn-
Wil in een land als het onze het
leven leefbaar blijven en waarom
zou dat niet mogelijk zijn? dan
zijn voorzieningen overheidswege
niet te ontgaan.
Waarom trouwens, wanneer men
hetgeen men afstaat in andere vorm
terugkrijgt?
De aanvankelijke indruk is, dat
de regering bij dc keuze van de
produkten die volgens haar voor be
lastingverhoging in aanmerking ko
rnet overleg te werk is gegaan.
waarop zij straks ten overstaan van
de volksvertegenwoordiging verant
woording zal moeten afleggen.
PERORATIE
Ten slotte de peroratie: het onge
woon uitgewerkte slot van deze
Troonrede. Een sterke afsluiting van
een in het algemeen van een
kabinet van sterke mannen ware niet
anders te venvachten toch wel
sterk stuk.
In dat slot overweegt allereerst de
dankbaarheid, die niet in de laatste
plaats moet uitkomen in liet helpen
van wie achterbleven; zij zijn of
fers en opofferingen het valt ove
rigens nogal mee waard.
En dan dat levend houden van de
democratie, waarvan hetzelfde slot
van de Troonrede spreekt. Ook in
dit opzicht zijn we voor wat be
treft het kabinet-Cals niet zonder
verwachting.
Gestrande reizigers
vandaag thuis
SCHIPHOL De gestrande Ité-rei-
zigers die zondag noodgedwongen in
Barcelona moesten blijven toen hun toe
stel van de Spaanse chartermaatschappij
Tassa op Schiphol aan de ketting werd
gelegd, zijn gisteravond met een DC-7
van deze Spaanse maatschappij aan de
thuisreis begonnen.
De reis ging echter niet rechtstreeks
naar Schiphol. Om een tweede aan'i«»u-
ding te voorkomen werd naar Düsaei-
dorf gevlogen, vanwaar de reis met een
bus werd voortgezet. Deze zou vanmor
gen op Schiphol aankomen.
