Delfts historie omvat
dan 20 eeuwen
meer
Het ANDERE
gelaat van Rusland
Een bundel
verhalen
over de
Russische
vroomheid
;l 'l
<2)'
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 18 SEPTEMBER
„De bekrompenheid van Delft heeft
Rotterdam groot gemaakt", is een
beroemde uitspraak van Johan van
Oldenbarnevelt. Die bekrompenheid
had in hoofdzaak betrekking op
Delfshaven, de zeehaven die aan de
Maas ontstond, toen Albrecht van
Beyeren toestemming gaf om de
Schie door te trekken. Had Delft die
unieke verbinding met zee ten volle
uitgebuit, dan zou er nooit sprake
zijn geweest van de „wereldhaven
nummer één". Niettemin is de ont
wikkeling van Delft nu in volle gang.
In 1980 zal het stadje tussen Den
Haag en Rotterdam 125.000 inwo
ners tellen, het drievoudige van een
halve eeuw geleden.
De geschiedenis van Delft, te begin
nen in de Romeinse tijd, is in beeld ge
bracht op een tentoonstelling in het
Prinsenhofmuseum. De expositie is in
gericht ter gelegenheid van het dertig
jarig bestaan van het historisch genoot
schap Delfia Batavorum. De samen
stellers voorzitter C. D. Goudappel
en de staf van het museum hebben
zich echter niet alleen in de geschie
denis verdiept, want ook voor de ge
meentelijke stedebouwkundige dienst is
plaats ingeruimd. Daarmee is het mot
to van de tentoonstelling „Delft zoals
bet was en wordt" verklaard.
IN de Sofia-kathedraal te Kiew zitten, zo weten toeristen te
melden, iedere dag, zolang de kerk geopend is, langs de muren
en hier en daar verspreid bij de pilaren honderden oude mensen.
De mannen met lange grijze baarden en grauwe kielen, de vrou
wen met de onvermijdelijke hoofddoek om. Het zijn figuren, zoals men
niet zou denken, dat er in onze moderne tijd nog zijn. Zij zijn als Simeon
en Anna in de tempel. Zij zijn op hun manier de wachters van de kerk.
Nauwlettend slaan zij ieder gade: als iemand zich oneerbiedig zou ge-
dragen, of als een godloze anti-religieuze propaganda zou maken,
dringen zij bijeen en werken hem met zachte drang de kerk uit. Mocht
de overheid besluiten van de kerk een museum te maken, dan zouden
zij dit zolang zij konden verhinderen. Veel zullen zij niet vermogen,
maar in ieder geval zullen
;R I
3
De Bartholomeuskerfi, later genaamd St. Hippolytuskerk,
bekend als Oude Kerk of Oude
zij hun stem verheffen, op
dat de staat wete, dat hij
zijn lange lijst van onrecht
opnieuw heeft uitgebreid.
Zij zijn de staritzi van het
tegenwoordige Rusland, de oude
Godzoekers over wie Tolstoi en
Dostojewskij schreven.
Al bijna een halve eeuw lang
vormen zij in het Rusland van
na de Revolutie een stille bid
dende, duldende oppositie. Naast
het officiële van de communis
tische „vooruitgang" vertonen zij
nog steeds het andere gezicht
van Rusland, het vrome Rus
land, dat door de grote schrij
vers uit het verleden zo veel
vuldig en ontroerend beschreven
is.
DAS ANDERE GESICHT
RUSSLANDS, zo heet de grote
bundel novellen, die de ver
maarde kenner der Russische
literatuur, Johannes von Guen-
ther, verzameld en in het Duits
vertaald heeft. In een Nachwort
legt Von Guenther verantwoor
ding af van zijn uitgebreide keu-
Helena de martelares vertelt.
Dan komt .een prachtig verhaal geestig doktersverhaal L
van Iwan Turgenjew: „De levende Iwan Schmeljow: „De hoi
reliquie". Een fijngevoelde schil- koek",
dering van hoe een jonge vrouw „i.
haar multiple sclerose vol overga- IntereSSQnt
geloof weet te dragen. tt.( ,-„ de
trat:
Uiterst interessant
Pawel Mei- ijng „Het kruis in het woud'
de in 1954 overleden Russis T
eke;
In „Pojarkow"
nikow wordt de figuur getekend
van een strannik, die na een
goddeloos leven tot bekering schrijver Michail Pnschwin.
kwam en en passant een boekje tegenstelling tot de schrijifersi
open doet over de minder godzali- Mereschkowskij Bunin
ge praktijken der oud-gelovigen. Schmeijow dIe geëmigreerd
Van Dostojewskij is een frag- ren, heeft Prischwin altijd ii
ment opgenomen uit de Gebroe- u d gewbbnd, waar hlj abi ett£r
ders Karamazow, t.w. de biografi- Fcrc
sche mededelingen over de staretz graaf ,n regeringsdienst wa
Sossima; terwijl Tolstoi present is naar Von Guenther vermoedt
met een vertelling over Mattheus ud van de Communistische Pai
Door zijn werk kwam hij
Paasverhaal
TSCHECHOW
Het bestvertelde verhaal in
de bundel is van Nikolai Less-
kow en heet „Pamphalon de
clown". Prachtig van opbouw en
afgelegen streken van Rusli
en zo ontdekt hij midden
ontoegankelijk bos een kruis,
daar door oud-gelovigen
richt en een bedevaartplaats cu
Ya^ardt^iZZZThaè "e omgeving. Ondanhs
de pilaarheilige Hermius in godlozenstrijd der regering tr
Damascus van een clown, de de landelijke bevolking zich r
en ongelukkige Pamphalon, moet van de oekazes uit Moskou
an leren wat het betekent de wet maar blijft haar oud geloof
de van Christus te vervullen. trouw. Met een geweldige lie erd
heeft de communist Prischwin f*
deze mensen
zich uitdromen: ,,..o,
worden, een pelgrim, 1
de ene bedevaartsplaats naar
Allereerst toont hij aan, dat de andere trekken, zich vestigen
opvatting als zouden alle grote een klooster, midden in het bos, op Van Fjodor Sollogub
Russische schrijvers „Realisten een zomeravond, op een kleine zinnige Paasvertelling opgenomen vroomheid
zijn, meer een wensdroom dan een bank voor de kloosterpoort aan het „De troostende droom" over het deze vertelling getekend. Uit atrin
werkelijkheid is..... mit dem be- meer te zittenTschechow doelt sterven „op de derde dag" van de hliikt dat hii dipn onder de^
liebten Schlagwort des Realismus met deze droom een „zwerver" te jeugdige Serjoscha midden in de J -1 p
stets der Meisterbnef des worden op de Russische Strannik, Paastijd. druk is gekomen
die de heilige
Guenther. plaatsen in en buiten Rusland (o.a. Van Dmitrij Mereschkowskij
deze schrijvers de berg Athos en Jeruzalem) be- er een fragment uit zijn Jezus-
tj_* te voet jancj door_ trilogie „De apokryfen van Jezus gel°of 1
- op deze bedevaart- de onbekende", indertijd door danks de anti-religieuze propag ,lp(
Wie zich in de
historie van Delft
verdiept heefteen
arbeidsveld van
meer dan twintig
eeuwen voor zich.
Het begin ligt
misschien drie
honderd jaar voor
Christus en op
gravingen heb
ben aangetoond
dat de nederzet
ting bij het begin
van de jaartelling
in ieder geval be
woond was. In de
daarop volgende
jaren ontwikkelt
Delft zich tot
agrarisch streek-
centrum. Indus
trie, handel en
visvangst (ha
ring) maken de
stad in de zestien
de en zeventien
de eeuw tot derde
in Holland, na
Dordrecht en
Haarlem. In de
achttiende eeuw
vertonen zich tekenen van ver- voorbeeld in Den Haag het Bin- danks de niet geringe bevolkings-
val en in 1812 zijn er van de nenhof. Nog voor dat Delft aanwas. Toch heeft de stad binnen
24.000 inwoners in 1660 nog stadsrechten heeft (die verleent dat beperkte territoir tijden van
maar 13.000 over. De stichting graaf Willem II in 1246) wordt S^ote Woei doorgemaakt. Veesta-
van de Koninklijke Academie in begonnen met de bouw van de Eot'enhandel en lakennijverheid
1842 betekent de kentering voor monumentale Oude Kerk. Floris waren de belangrijkste bronnen
de stad. V geeft in 1268 ook het tweede Voor de welvaart. Al voor 1246
gedeelte van Delft stadsrechten, werd een jaarmarkt gehouden. De
Schakel export van bier naar l'eeland,
Atheismus verbunden.
Johannes vo
Atheïsten
echter allerminst. Het realisme zochten
was het credo van het burgerlijke kruisten
tijdperk, maar de Russen hebben plaatsen te bidden,
hun gevoel voor het transcendente
nimmer verloren. „Die Bürger
mogen ihren Sinclair Lewis ruhig VjcVUei
weiter lieben, bis auch der ihnen _T
nines Tages niohts mehr sast: er Van Tschechow heeft Von Guen-
wird Walt Whitman nie entthrö- ther dan ook een prachtige novelle
nen, genausowenig, wie Gorkij je djt boek opgenomen, die zich p
ïmstande sein wird, Puschkin bei- i,
seite zu schieben". afs»ee11 ln de kringen van de z.g.
oud-gelovigen, de Russische ortho-
Niet VGT doxen, die niet met de kerkher
vormingen van Tsaar Peter de
Zelfs Anton Tschechow, die Grote en patriarch Nikon konden
ui en toch altijd als de realist bij meegaan, en thuis hun godsdienst- i
vutstek beschouwt, vertoont m oeIeningen hielden. Met Kn bui.
zijn werk trekken die erop wij-
zen, dat ook hij niet ver was tengewoon gevoel voor hun merk-
van de weg, die tot het leven waardigheden heeft Tschechow in
van de Staretz, de oude, de hier opgenomen novelle „De
wijze Rllssische Godzoeker moord" hun godsdienstige gebrui-
•wert. Enerzijds heeft hij fel ken en inzichten getekend.
betoogd, dat iedere onsterfe
lijkheid, in welke vorm ook, Johannes von Guenther begint
zuivere onzin" was, maar an- zijn bundel met een verhaal van
derzijds heeft hij precies het Nikolai Gogol: „Landheren uit de
tegenovergestelde beweerd: 0ude tijd", waarin deze schrijver
hun onwi 11e
baar geloof. Uit dit verhaal bli un'
onomstotelijk, dat het Christel r
i het huidige Rusland
Verblijdend
I gedeelte (Voorhof H u
Delftse uitbreidingsplan!
„Wij kunnen onder geen enkele
omstandigheid na de dood ver
dwijnen, de onsterfelijkheid i;
een feit'.
In iedere dichterziel zijn er var.
die tegenstrijdigheden en in zijn hsche Geschichte, die
verrukkelijk Philemon
Baucis-verhaal laat afspelen in een
afgelegen Russische streek. Von
Guenther noemt het: „eine buko-
gut und
li/
laatste levensjaren kon Tschechow gern als eine Schilderung hauslich
NIKOLAI GOGOL
Von Guenther kan dan
als volgt zijn prachtige bun
vol Russische vroomheid bes!
ten: „Wij weten niet, hoe het
tegenwoordig in Rusland
staat, maar de dag zal kom
waarop ook wij ervaren wat
verzwegen wordt. Mensen
anderen nooit, alleen de he
schappij verandert. Hoe
echter een regering het géli
bestrijdt, hoe meer men claan
de gevolgtrekking kan ma^_
dat het er ook vandaag
levend is. Dit is HET ANDE$ï*
GEZICHT VAN RUSLAND".
Een hoogstverblijdend bo
dat het verdient met de groot
aandacht gelezen te worden.
EV. GROLt^
Das andere Gesicht Ri v
lands-Erzahlungen. Heraus
geben von Johannes von Go
ther im Verlag Jakob Hegi
Keulen. (434 blz„ 19,80 DM.).
Jan Walravens:
omga
Nu. in 1965. heeft
bewijzen voorhanden: in het
zuid-oosten van de stad strekt
zich de TH-wijk uit, compleet
met kernreactor en wolken
krabbers. De industrie heeft
zich aan dat bloeiende bestaan
opgetrokken. Het stadje ont
wikkelt zich nu dynamisch en als
de grote woningbouwprojecten
in Buitenhof, Voorhof en Tant-
hof gereed zijn telt Delft 125.000
inwoners. De derde plaats in
Holland is voorgoed verspeeld,
maar de goed geconserveerde
oude stadskern met een schat
van historische en kunstzinnige
gebouwen en voorwerpen, inge
sloten tussen moderne betonnen
buitenwijken, maakt de stad tot
een waardevolle schakel in de
randstad Holland.
Onuitputtelijk
wei"blijkt in 1299, als~Wolfert van 140 brouwerijen
Borselen, de voogd van graaf Jan Spaanse overheersing kwam daar
I, in de Choorstraat door Delfte- de klad in, omdat de aanvoerwe-
naren gelyncht wordt als uitkomt gen geblokkeerd raakten. Zo kon
dat hij een aandeel heeft gehad in het gebeuren, dat er in 1795 nog
twee brouwerijen i
IE gestorvene is Jan
Walravens, Vlaams
romanschrijver en
kunstcriticus die
iAmbiorix, vorst der Ebu-
onlangs op nog niet ten A
Expositie
in het
Prinsenhof
museum
Graanmarkt
volle 45-jarige leeftijd is
overleden. Met de stem be
doel ik het eerste deeltje
van een eerste reeks zoge-
ronen en voornaamste lei
der van de opstand van
Noord-Gallië in 54 v. Chr.
Deze benaming is afkomstig bende. Onbetwistbaar.
van Walravens' vriend en
kunsten
Daarvan is de jonge literatuur
ons zich volledig bewust" (blz.
„Maar achter de grappen zit
angst. Altijd" (blz. 88). „Ik gek
in niets of niemand meer.
besta ik" (blz. 136). „Sedert
twintigste jaar kan sterven
niet meer schelen. Het levi
niet goed. ondanks alles wat
er van krijgt" (blz. 145).
zich met vurige partijdigheid
realiteit van DEZE dag te werp»
(blz. 156); „het steeds weer o
snappen aan de tralies van
normaliteit, van het conformis
en van de sleur. Ook de av
garde is een humanisme" i
162). Walravens tenslotte voelt
siddering van deze naoorli
jaren, de halsstarrigheid
begrijpelijk generatie om de metafvs
Utrecht niet alleen Deift. maar ook naamde Galge-boekjes, op "Y"""""" c" tod'"heeft"Wn'r^ühiTtol'r Vlaams), Jean Cocteau. JehK-Pab. SSÏÏTto^E Ï2S2&1
I concurrent Rotterdam. vergunning H„ mart, „i,® v, a' bewonderaar Louis Paul ™>e' Sartre, Bert Schierbeek. Jan Sche- voorDlan te brlneen G
kreeg
iaariiikse craan de markt gebracht door Po- p uuTfiaai
,e&£Ëkhe£££ lalr en Van P.ennen TTitne- B°0n' dle Van hem Ze«t:
J hd»ar versmaatschappij NV
hMr* intrek "genomen!'* Delft zocht Amsterdam namens de Uit- vinnig
1 voor deze tegenslagen compensatie «everii De Galee te Brueee
I in de laken nijverheid. Wat kwali- öt; e IJ ie D Uëë
telt betrof kon men wedijveren j)e serie in kwestie bestaat bewegende handen en een nog
1 Sr4£r™"U-S?d°eSante uit zes deeltjes, waarvan de «"'JrZÏZ. 'JZ':
refugiés kon men de concurrentie overige vijf nader zullen
verantwoordelijk voor gesteld. pens, Florent Welles. Hugo en Elly
Met die flikkerende ogen, met Claus, Ludo Laagland, Herman
Jan Walraven, een klein STLSf
duivel uit
kastje, met flikkerende ogen,
met een grote snor, met druk
niet volhouden. In 1621 kwal
een kleine opleving toen de Engel-
grondstoffenleveranciers
in aandacht wordt dus ge-
noexse- en ivaoeijauwse twisten Delft hun toevlucht zochten toen
i?U?e ?t?dskern 1S .?iet.»a 'aat de DeMtse bevolking zich ook het in Middelburg niet meer veilig vraaë" VOOr het eerste
voor historici een onuitputtelijke niet onbetuigd. Zij kiest partij was. De vreugde was van korte boekje, getiteld Janbiorix
i^*. ^at daar aan vroeger voor de Kabeljauwen wat de stad duur, want in 1635 vertrokken'de mpt PPn zinsnplina
herinnert. is voor iedereen in 1359 op beleg van veerticn 6nïeWen naar Rotterdam waar lij met een ^USpeling
boeiend, niet in het minst voor de weken door Albrecht van Beyeren gemakkelijker aan retourwaren
buitenlandse toerist. De Nieuwe komt te staan. Dezelfde Albrecht konden komen. Toen had Deift
Kerk trekt elk jaar duizenden geeft in 1381 toestemming voor de zijn verbinding met zee qioeten
bezoekers: vanwege de graftomben bouw van de Nieuwe Kerk. Pas in uitbuiten, maar zoals Van Ol-
van Willem van Oranje en migo 1496 komt dit imposante bouwwerk denbarnevelt al opmerkte daar
de Groot de 108 meter hoge toren gerMd. Aan het eind van de was men ,e ,ibekrompcn. v00r.
J"et. de Hemony-beiaard, de niet te veertiende eeuw begint de her- Door het korthouden van de be-
bezichtigen grafkelder^ van^ de bouw van de stadswallen en poor- volking van Delfshaven groef men
ten die in 1359 gesloopt waren, zijn eigen graf, want ook
Van de stadswallen
worden besproken. Onze En hij was de meest woedende 216 bladzijden en kost ƒ4.90. Het
- r - - - - - aantal woorden haalt zeker de
San, Geert van Bruaene, Raveel,
Saverijs, Teirlinck, Corneille, Si-
menon. Vinkenoog, Jan Cox,
Matthieu, Gerard Wal
schap, Charles Morgan enz., want
ik ben onvolledig met deze opsom
ming.
Ten tweede is dit boekje voor
teksÏÏn pe^bStieXheYteS -U M
ruige snor: Ambiorix.
ontschuldig mij, maar ik heb
het soms met vertederde spot
gezegd: Janbiorix."
001
o: 1
P li
het voorplan te brengen. G«
klassieke vormproblemen,
psychologische analyses,
schone woorden meer of r
weinig van dit alles. Maar in
eerste plaats:
de vraag naar het wezen i
het waarom van de dingen".
(cursivering van mij, blz. 171 lit
Ik i
dat 1
onder ons, en de meest dappe
De kleinste van gestalte was hij
maar hij bezat het grootste hart. I
Hij was onze chef, onze aan- jaar geledén,"in oktober *1955, op
op voerder, onze kapitein van de de Conferentie der Nederlandse
verschaft in het denk- en gevoels
leven van iemand die door de
65000 niet. maar 'mijn lijst' met oorlog van alle vaste maatstaven is
citaten komt op 35 en het hadden ?ISj _e niets nieuws,
i de
>vel vijftig kunnen zijn. Tien
Kritiek te 's-Gravenhage, heb ik Profeet
Walravens horen opponeren tegen
Annie Romein-Ver- ..Het existentialisme
ongecompliceerde Walravi
uit deze weinige citaten vollei
kan proeven. Hij zegt existentii r
hij zegt 1 e
met de klank van z ij n overt te<
ging. Zijn stijl is stroef, het
soms meer vertaald Frans
Nederlands; dikwijls moet men
paar maal overlezen wat hij toTj'
Oranjes. En de Oude Kerk (Oude
Jan) die in 1240 werd gebouwd en
de graftomben bevat van mannen
als Piet Hein. Maarten Harperts-
zoon Tromp en Anthonie van Leeu
wenhoek. En niet te vergeten het
Prinsehof-complex, waar in 1584
Willem vin Oranje onder moorde
nauwelijks iets over: de padvin
derij gebruikt de Jobstoren en in
de Oostpoort hebben vorig jaar
twee kunstenaars hun intrek ge-
bakkerijen nog maar tien over,
enkele jaren later nog maar één.
Deze ene zou later onder de naam
„Porceleyne Flesch" de traditie
u ti |w „a,„ voortzetten. Oorzaak van het plot-
nog haringvangst!"dle"ki" iie"zestlende selinge verval van _de plateelin
Ruime blik
jongere generatie altijd moet be- bet zoeken i
ginnen met tegen de schenen 1
>uder geslacht te schoppen, zijn geweten" (blz. 24)
n de tijdgeest, kan hij doen. En hoe komt het,
r- het is vooral: het rooms-katholicisme in Bel| '6
i nieuwe ethi- voor deze mensen niets meer b
sterft met tekent? Walravens, met zijn reel re
Ik begrijp lijnigheid als die van een calvinifte
De vestiging van de Konink-
de markt lijke Academie en de Artille-
ïet broze rieschool en niet in dc laatste
plaats de aanleg van de spoor-
naarehand ^.'ïay^udri. 0ntwjkke|jnq
gebouwei
belangrijk was. d"strie waren de Engelsen,
kwam een eind. J>ard« aardewerk o
brachten waartegen
Delftse niet kon
Plotteel Aan het eind van de achttiende weg gaven de ontwikkeling
eeuw cu ln het besin van dc Delft een st00t
negentiende eeuw is de malaise w richtlne Die „„twikkellng
zoekers schromen zelfs niet om dc vandaag de dag nog steeds in
Waarover het precies ging herin- Lucebert wel. Soms is de hypocri- heeft het achter zich gelaten.
vertelt i
daarna in een persoonlijk gesprek noemt, niet meer te dragen"
werd bijgevallen door Bordewijk 36). „De minister kent de nood van
en geeft dan door wat hij verder zijn medemensen alleen door sta-
met de Haagse advocaat heeft tistieken" (blz. 51). „In deze tijd
Eén ding heeft me getroffen,
dat lijkt me het zwakke punt
zijn van Walravens en anderfie
existentialisme. Deze lieden
uitermate kritisch ten aanzien v
„de meest doodse
In de oprichting van de Oost
en Westindische Compagnie had Delft volkomen. Buitenlandse^ üe-
De verdere ontwikkeling van de Delft een belangrijk aandeel. u"~ I
stad. ernstig gestagneerd door de Van de welvaart die deze han-
Codfried-met-de-bult fin^van*het'kiuithuteIn °16M,°is deI met fich alleszins veel rijke Heren in De.ft, het startsein voor een gigantisch
duidelijk af te lezen uit de hon- tee_rdei\ alleen de patricirs, ge- dje (even van de rente van nej woningbouwproject. De daarin
nemen, leken,„gen., gravures, en <u.9e de ,r„n,e her^hnizen die ve™.,™^ da, h™ yo.™d.r.„ foegepasl arbeidsbesparende
Stadsrechten
Hertog
van Lotharingen wordt aange-
merkt als de stichter van de foto'i di^nTomen't'êèl bi"het Prin- langs de grachten verrezen. Het voornamelijk uit Indië meebrach-
stad Delft. Omstreeks het jaar senhof (tot half november) te be- was in deze tiid, dat de tapijt- te°- Maar zij houden zich malss 11
1010 zal dat gebeurd zijn. Op de zichtigen zijn. roenerijeri en de plvteelbakke- ll"'
rt^tSm^tato»n"l honderd^^aar Mtozten. ro ln„rr,„„t als de jjjCT tot prnte bloei kwamen
t e' ar s stadsuitbreiding 1, de economische Kaar Chinees 1 oorbeeld Ji.»
grafelijk kasteel Keshan geschiedenis van Delft. Het men zich toelegoen op het zo
nebben. Opgr&.ingen hebben vreemde feit doet zich namelijk beroemde Delfts Blauw.
aan het licht gebracht, dat het voor dat dc stad eeUwen lang
terrein vóór het kasteel om- alleen maar bestond uit wat
munrd geweest is, zoals bij- Delft-blnnen-do-veste heet,
de goede besoroken. Maar sindsdien heeft moeten enkelen opnieuw profeet a^es wat verkeerd is in de colli ij,
A"de figuur Walravens durvenzijn.Hetbetekentniet.dat „5X®,i eer- maar gelijktijdig zc u
als zij de k.-mende gebeurtenissen op volledige vrijheid
moeten voorspellen; het betekent |?an E 'fi
iemand schrijft of spreekt met
scheutje hartebloed erin, schijnt dat zij
het 'och die ondefinieerbare uit- gaan staan c
werking te hebben, dat het zich doen, hen „nmuau
door f de tijd heen handhaaft als gelaat werpen" (blz. 51).
•>ie,s deze iaren staan od d'"
„Zeker.
deze jaren staan op d^ politiek,
één ruk Maar de politiek, welke richting ze
op. De bekrompenheid lie Van de .nformatie die het verstrekt
in Delft, zuchtte dc Oldenbarnevelt signaleerde Walravens. in zijn kwaliteit van
Hollander, die mij. nadat wij uit heeft plaats gemaakt voor een journalist, heeft met veel
i)n Irplrcrhnit cpvfan# u-z»n nntr SPnraat: hii kent hpt PXÏ^I
de trekschuit gestapt
door enkele straten begeleidde; hij
droeg een versleten jas en zag er -
Aan het eind van de achttiende bijna geruïneerd maar gelukkig plaats te geven die net 11
i- eeuw zijn er echter van de dertig uit, toen hij dat zei", aldus de Randstad Holland toekomt.
gepraat; hij kent het existentialis-
«it de eerste hand en is er zei
representant van. Men vindt j:
de dit werkje ontmoetingen met Si-
ook uitgaat, verbetert niets'
58). „Cultuur is geen kwestie
smaakvolle theekopjes of stijlvolle
doodsbrieven. Het is een kwestie
van deelname
ze]f gebeuren op de uiteenlopende
toch met elkaar verbonden gebie-
etejrpnt "«««uivii de sfeer van
moeten Persoonlijke leven. Iedereen hef ls
het recht met de moraal te exp
rimenteren, als hij daarin maar
goeder trouw is. Het lijkt er soL-.
wel op dat het hun ontgaat, d er
collectieve misstanden de oof ai
vormen van het gedrag van
'end afzonderlijke individuen.
mone de Beauv;oir („ingebeeld, ik teuschap, economie, beeldende
Van Walravens wordt getuig h
universeel dat zijn vrienden altijd op he 'C
umverseei aan konden Het ötftmt verdrli o)
tig dat deze eerlijke strijder i
politiek, diplomatie, we- j°n6 moest sterven.
C. RIJNSDOH 1
i
dl0!
