Nieuwe Leidse Courant
Vlucht Gemini-5 toch
PARIJS geen
vraag meer
Je
Astronauten veilig in zee geland
Angstige minuten in
controlecentrum
Lijk in koffer, moet
van Japanner zijn
Moordaanslag
op Castro
mislukt
Gemini-5
brak vele
records
Fokker stoot neus
in Amerika
Zwolsman ziet kansen
in Indonesië
Gevechten in
Santo Domingo
Commentaren
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur. Or. E. DIEMER
CHRISTE1IJK-NATI0NAAI DAGBLAD
„Stantvattigh ie gheblrren
mijn hert in teghenipoett"
Maandag 30 auguitus 1963.46ste jaargang
Zuidwestelijke wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Nu en dan bewolkt en op de meeste
plaatsen droog weer. Matige, aan de kust
vrU krachtige xuidwestelUke wind. Wei
nig verandering in temperatuur.
Vanuit de ruimte
naar de zeebodem
Uniek gesprek
tussen Cooper
en Carpenter
HOUSTON Gordon Cooper
heeft gisteren, toen hij en Char
les Conrad in hun Gemini-cap-
sule aan de 118e wenteling om
de aarde bezig waren, per radio
contact gehad met „aquanaut"
Scott Carpenter, die in de dui-
kersklok Seelab-2 op 62 meter
diepte voor de Californische kust
verblijft. Cooper en Carpenter
spraken ongeveer vier minuten
met elkaar.
Carpenter zei: ..Jullie doen
prachtig werk. Wij zijn net van
middag naar beneden gegaan en
we hebben nog niet de gelegen
heid gehad jullie te vertellen wat
voor prachtig werk jullie doen. We
hopen dat jullie een plezierige te
rugkeer hebben".
Uit de ruimte antwoordde Coo
per: „Leuk van je te horen van
daar beneden. Hoe maak je het".
„Prachtig, alles verloopt uitste
kend", was het antwoord van Car
penter. Het grootste gedeelte van
de conversatie was helaas onver
staanbaar.
Dit gesprek is uniek. Nooit eer
der is er menselijk contact geweest
tussen de ruimte en de oceaan
bodem. Zoals gemeld staat Carpen
ter aan het hoofd van een ploeg
duikers, die naar een zeelabora
torium is afgedaald op een diepte
van ongeveer 60 meter op de bo
dem van de Stille Oceaan voor de
kust van Californië.
HOUSTON De astronauten Gordon Cooper en Charles Conrad zyn
gisteren in hun capsule veilig in de Atlantische Oceaan geland, na een
historische vlucht die hen 120 maal rond de aarde bracht in zeven dagen,
22 uur en 36 minuten. In vermand met de tropische storm Betsy werd de
sensationele vlucht can de Gemini-5 met één ronde om de aarde bekort,
waardoor de 8 dagen niet werden volgemaakt. Kort na de landing, toen de
„ruimtetweelingen" in de capsule met een duizelingwekkende snelheid
naar beneden suisde, viel het radio-contact met het grondstation uh door
geïoniseerd gas rond het ruimtevaartuig.
Deze „black-out" duurde vier mi
nuten. Vier angstige minuten in Ge
mini-control en in de capsule deed
Conrad wanhogige pogingen het
contact weer te herstellen. Eindelijk
hoorden de mannen in de controle
toren de stem van commandant
Cooper, die rustig zei: „Hier Gemini-
5 wij zijn op het water geland. Alles
in orde. Wij wachten tot wij opge
pikt worden.
Binnen een kwartier werden opspo
ringsvaartuigen en vliegtuigen naar
de landingsplek, 600 km ten westen
van de Bermuda-eilanden, en 128 km
ten westen van de Lake Champlain,
gedirigeerd. De torpedojager Dupont,
die zich op enkele mijlen afstand van
het gelande ruimteschip bevond,
stoomde met topsnelheid daar naar
toe. Nadat drie kikvorsmannen rond
de cabine een grote luchtband had
den gelegd om de Gemini drijvende
te houden, kwamen Cooper en Con
rad naar buiten, zwaaiden naar de
hefschroef vliegtuigen en klommen
in een reddingsbootje, waaruit ze door
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De recherche van
het bureau Leidseplein is cr nu zo
goed als zeker van, dat het verleden
week in een koffer gevonden lijk van
een Japanner is. Alle resultaten van
het onderzoek wijzen daarop, deelde
hoofdinspecteur J. Vrijburg gister
avond mee. Bloedonderzoek wijst uit
dat er twintig maal meer kans is, dat
het slachtoffer een Japanner is dan een
Europeaan.
Er zijn nog enkele aanwijzingen die
sterk in de richting van een Japanner
wijzen. De in de koffer gevonden kle
ding, die gisteravond voor de televisie
werd getoond, is in Japan gekocht. Op
het truitje en op het sportbroekje staan
Japanse lettertekens. Volgens de voor
schriften mogen op voor de export be
stemd textiel geen lettertekens staan.
Omdat op het broekje een rugbyspeler
staat afgebeeld (een populaire sport in
Japan) is het mogelijk, dat het van een
sportvereniging of van een fabriek is, die
sportkleding aan het personeel verstrekt.
De originele merktekens op de kleding
alsmede alle gegevens over het lijk zijn
per vliegtuig naar de politie van Tokio
gestuurd. Ook zijn op het lijk gevonden
haren naar Japan gezonden, omdat men
in Japan zover is, dat wetenschappelijk
kan worden vastgesteld of de haren van
een Japanner zijn. aldus hoofdinspecteur
Vrijburg,
Naar alle waarschijnlijkheid zijn de in
de koffer aangetroffen katoenen lappen
eveneens van Japanse origine.
Van een tipgever heeft de recherche
vernomen, dat de wijze waarop het lijk
van de jongeman is verminkt, vrij ge
bruikelijk is in Japan, als men iemand
heeft gedood.
Hotels
Het ondgrzoek is thans op een Japan
ner geconcentreerd. Zo is nagegaan
welke Japanse schepen in het tijdvak
15-25 augustus in Amsterdam zijn ge
weest. Dat was er één; het schip is met
bij aankomst opgegeven bemanning ver
trokken.
De vreemdelingenpolitie verstrekt een
opgave van alle Japanners, die in Am
sterdam wonen en de hotelcontroledienst
zorgt voor de namen van Japanners, die
in Amsterdam hebben gelogeerd. Met
het opgeven van vreemdelingen in hotels
wordt om fiscale redenen wel eens de
hand gelicht. Mochten er hotels of pen
sions zijn die dit nalieten en bij wie een
Japanse gast bagage heeft achtergelaten,
dan kunnen zij zich, zonder daar last mee
te krijgen, tot de politie wenden. Dit
heeft hoofdinspecteur Vrijburg verzekerd.
Volgens dr. J. Zeldenrust, die drie keer
sectie op het lijk heeft verricht, moet de
jongeman op 19 of 20 augustus zijn over
leden.
Inmiddels hebben nog een ouder echt
paar en een jong meisje met haar moe
der de politie meegedeeld, het in plastic
verpakte mannenhoofd te hebben gezien,
het echtpaar op 17 augustus in een gracht
in Amsterdam-West, het meisje en haar
moeder in een der 'grachten in het
Griek
De nasporingen naar de 28-jarige
Griekse fabrieksarbeider Alkiviadis Kais.
sidis uit Puttershoek hebben nog geen
resultaat opgeleverd. Het is gebleken, dat
de Griek over een behoorlijke bankreke
ning in Engeland beschikte. De vrij druk
ke correspondentie die hij voerde, hield
prompt op na zijn verdwijning op vrijdag
20 augustus. Mogelijk waren degenen met
wie hij in briefwisseling stond, er al van
op de hoogte, dat hij na die datum niet
meer in Nederland zou zijn.
MIAMI (Florida) De Cubaanse lei
der Fidel Castro is naar eerst nu be
kend geworden is de dood ontsnapt,
toen hij op 27 juli van een bijeenkomst
in Santa Clara naar Havanna terugkeer
de- Er werd een moordaanslag op hem
gepleegd, die bijna slaagde. Emilio Ara-
gones, lid van het nationale directoraat,
raakte levensgevaarlijk gewond. Na de
moordaanslag hield de staatspolitie raz
zia's onder de tegenstanders van Castro.
Niet minder dan 10.000 personen zijn
gearresteerd. Ze worden nog steeds vast
gehouden in afwachting van het onder
zoek. De moordaanslag was voor Castro
een aanleiding om veel tegenstanders te
executeren.
Botsing met koe
eist dode
LEERSUM Een zevental losge
broken koeien hebben in de nacht van
zaterdag op zondag een ernstig ver
keersongeluk met een dode ver
oorzaakt op de rijksweg Doorn-Ame-
roneen.
Een auto, bestuurd door de heer E.
uit Rhenen botste in volle vaart op een
van de koeien. De heer E. en zijn vrouw
liepen hierbij ernstige verwondingen op
en moesten in het ziekenhuis in Rhenen
worden opgenomen. Hun dochtertje van
een jaar werd bij het ongeluk gedood.
De koe moest worden afgemaakt.
HULST In de nacht van zaterdag
op zondag is de 21-jarige A. J. C. Bo-
gaert uit Graauw (Zeeuws Vlaanderen)
om het leven gekomen toen zijn auto
tengevolge van het slechte weer in
bocht begon te slippen. De wagen sloeg
over de kop en ramde met de zijkant
een rechts van de weg staande woning.
OOSTBURG Op de rijksweg Eede
(Belgische grens)-Aardenburg is ii
nacht van zaterdag op zondag edh auto
in een slip geraakt. Van de drie inzit
tenden werd er een gedood. Het slacht
offer is de 23-jarige ongehuwde C. A.
Schouten uit Zuidzande.
De twee andere inzittenden, de chauf
feur, de 23-jarige rijwielhersteller A.
Jansen uit Oostburg en de 22-jarige
scheep9beschieter S. J. M. de L. liepen
een shock en kleine verwondingen op.
een der wentelwieken werden opge
haald- De ruimtevaarders werden
daarna naar de Lake Champlain
overgebracht. Het ruimteschip werd
door de torpedoboot jager Dupont ge
borgen.
In de helikopter moesten de ruim
tevaarders zich aan de eerste medi
sche proeven onderwerpen. Conrad en
Cooper moesten onder meer diepe
kniebuigingen maken. Elf dagen lang
zuilen zij worden onderzocht op mo
gelijke gevolgen van hun ruimtereis.
(Voor vervolg zie pag. 9)
f!
ONSCHULDIG, rechttoe-
rechtaan, zo stapt deze
jongedame, een mannequin van
Jacques Griffe, in bruin flu
weel met Lynx, niet als kraag
maar aan de zoom, de winterse
wereld van Parijs in. Met vra
gende oogen en zelfs een vra
gende krul in het haar. Maar
de Parijse mode is niet langer
een vraagteken. Vandaag mo
gen de foto's van de haute-
couture-huizen worden ge
toond. U kunt ze vinden op pa
gina 5.
Kinderen bedolven
onder zakken
cement: 1 dode
TRICHT (Gld.) De negenjarige H
Hcijkoop uit Tricht is zaterdag om het
'even gekomen toen hij werd bedolven
omler zakken cement- Een vriendje werd
ernstig en twee van zijn broertjes wer
den licht gewond.
De jongens reden mee op een twee
wielige aanhangwagen van een tractor,
ge iaden m^ zakken cement. In een
scherpe bocht verloor de zeventienjari
ge tractorbestuurder de macht over zijn
voertuig en botste tegen een hek. De
aanhangwagen sloeg om en de kinderen
werden bedolven onder de zakken ce-
Gevecht op Borneo
SINGAPORE Britse Goerka's heb
ben in een gevecht van enige uren op 48
km van Koetsjing in Borneo achttien
Indonesische guerrilleros gedood of ge
wond. Twee Goerka's sneuvelden. De In
donesiërs trokken zich met medeneming
van doden en gewonden over de grenzen
Hobby: brommers in
brand steken
UTRECHT ..Ik vind dat leuk: ik
re graag vuur en de brandweer". Dat
liet een 22-jarige metselaar zaterdag de
politie weten toen hij bekende, vorige
week drie bromfietsen en een motor in
brand te hebben gestoken. Een van die
brandjes meldde hij zelf bij de politie
Een agent herkende hem als getuige
i een andere bromfietsbrand.
Charles Conrad (links) en Gordon
Cooper in vrolijke stemming op
het vliegdekschip Lake Champlain
na hun succesrijke ruimtevlucht
van acht dagen. Hier controleren
zij eikaars gebit. „Heb jij je tan
den wel gepoetst.
HOUSTON De ruimtevaarders
Cooper en Conrad hebben met hun
ruimtereis in de Gemini-5-cabine
verscheidene records gebroken. Zij
maakten de langste bemande ruimte-
vlucht, namelijk 190 uur en 55 mi
nuten. Het oude record stond op
naam van de Russische kolonel Va-
lery Bikofski met 119 uur en 6
nuten.
De Verenigde Staten hebben nu ook
het totaal aantal in de ruimte door
gebrachte uren op hun naam staan
639 uur en 48 minuten tegen de Rus
sen 507 uur en 16 minuten.
Het aantal omwentelingen met een
bemande cabine om de aarde, dat met
81 op naam van Bikofski stond is nu
door Cooper en Conrad op 120 gebracht.
De Amerikanen hebben nu voorts
negen bemande ruimtevluchten gemaakt
tegen de Sowjetunie acht.
Met de „Gemini-5 is ook een aantal
persoonlijke wereldrecords geslagen. Coo
per is de eerste mens die twee ruimte-
vluchten (met volledige omwentelingen)
heeft gemaakt.
Op zijn eerste reis aan boord van de
Mercury-cabine maakte hij op 15 en 16
mei 1963 22 omwentelingen in 34 uur en
20 minuten. Zijn tweede vlucht van 21
tot 29 augustus duurde 190 uur en 55
minuten. Hij maaket nu 120 omwentelin
gen.
In totaal bracht Cooper dus 225 uur
en 15 minuten door in de ruimte tegen
de Russische kolonel Bikofski 119 uur
en 6 minuten.
Op de Gemini-5 vlucht werd ook
het Amerikaanse hoogterecord, dat 283
kilometer op naam stond van Walter
Schlrra met een Mercurycabine, gebro
ken en op 347 kilometer gebracht. Schir-
ra maakte zijn reis op 3 oktober 1962.
Volgens Brits blad
LONDEN Volgens het Londense
weekblad Sunday Telegraph zou de
Amerikaanse regering van plan zijn
een uitvoervergunning te weigeren
voor de turbine-schroefmotoren, die
Fokker voor zijn voor Indonesië be
stemde Friendships zou hebben be
steld. Zoals bekend, moest de Neder
landse vliegtuigfabriek hals over kop
naar een vervanger van de Rolls-
Royce krachtbron zoeken, toen Enge
land niet wilde toestaan dat deze
Indonesië werd geleverd. Als motief
werd opgegeven, dat de Friendships,
die Fokker aan Djakarta wil leveren,
gemakkelijk kunnen worden ingezet
Woonwijk van
zeshonderd
hectaren
SCHIPHOL „Nederland heeft
op alle landen, die in de rij staan om
in Indonesië aan de slag te gaan, één
belangrijk punt voor. Het is op
merkelijk, hoeveel Indonesiërs nog
taal beheersen. Wij voelen
elkaar aan". Dat zei gistermiddag bij
zijn terugkeer op Schiphol de heer
Reinder Zwolsman. Omdat hij giste
ren jarig was, was hij één dag eerder
teruggekomen.
Als leider van de delegatie van West-
Ha-ghe was de heer Zwolsman eigenlijk
naar Indonesië gegaan om te praten over
de verkoop van Indonesische produkten
op de wereldmarkt door West-Haghe
tendeinde de bouw van een Fokkerfa
briek te financieren- Hierover werd
eenstemming verkregen, maar daarbij is
het niet gebleven. Zwolsman gaat zich
verdiepen in vier nieuwe, grote projec-
Het stedebouwkundige en planolo
gische Antjolplan voor ontginning er
opbouw van 600 hectare tussen Dja
karta en Tandjong Priok. Hier moe
ten kantoren, winkels, hotels en wo
ningen worden gebouwd en Zwolsman
hoopt daarin een rol te gaan spelen.
Een investeringsplan voor sterke ver
hoging van de zeer grote toeristische
mogelijkheden van Ball.
Het Prapat-plan. dat de bouw behelst
van ccn hotel aan het Toba-i
boven Medan in Noord-Sumatra.
De aanleg van een meer dan 2000
kilometer lange autoweg dwars door
Sumatra. Hiermee is een bedrag van
twee tot vijf miljard gulden ge
moeid. Men wil er spoedig mee be-
ginnen. Hier hoopt Zwolsman de rol
van bemiddelaar en animator te kun-
nen spelen. Hij ziet het als een grote
kans voor de Nederlandse wegenbou-
In oktober gaat de heer Zwolsman met
Bewondering
Zijn bewondering voor de Indonesische
president stak de heer Zwolsman bU zijn
terugkeer niet onder stoelen of banken.
„Soekarno fascineert me. Ik heb grote
bewondering voor deze man. die dit ont
zaglijke land roet zijn eindeloze prohle-
nien al die jaren bijeen lieeft weten te
houden. IVel heb ik de president wel
eens in een minder prettige bui meege
maakt, maar daarvan heb ik zelf ook
wel eens last als ik het druk heb".
tegen de belangen van Maleisië (en
Groot-Brittannië) in Z.O.-Azië.
Hoewel het geenszins zeker is dat het
Londense blad gelijk krijgt Washington
heeft nog geen officieel commentaar ge
geven zouden er verschillende redenen
voor de vermeende weigering zijn. Vol
gens de Sunday Telegraph zijn dit:
De Verenigde Staten zouden solidair
met Engeland willen zijn in verband met
het feit, dat Londen de Amerikaanse
Vietnam-politiek steunt.
Washington zou met lege ogen
zien, dat Djakarta steeds verder in de
richting van Peking drijft.
Minstens vier doden
O
SANTO DOMINGO In het centrum
van Santo Domingo zijn langs de front
lijn gisteravond weer gevechten uitge
broken. In de gedemilitariseerde zone
openden de rebellen de aanval in de buurt
van het paleis van de president Het
mortiervuur van de rebellen werd be
antwoord door de soldaten van de inter-
Amerikaanse strijdmacht, Er zijn zeker
vier doden gevallen.
De politie-commissie van de Organi
satie van Amerikaanse Staten (OAS) is
naar bet hoofdkwartier van de OAS ge
ijld om een onderzoek in te stellen
TJAD Jules Verne. zelfs op papier,
nog tachtig dagen nodig voor
zijn reis om de wereld, nu worden in
acht dagen al honderdtwintig omwen
telingen om de aarde gemaakt. Het is
de afstand naar de maan en terug,
zo'n vijf miljoen kilometer.
Een verbluffende prestatie opnieuw
en een voorbeeld bij uitstek van toe
gepaste wetenschap. Wat een kunnen
staat hier achter, ook in organisato
risch opzicht.
Het jongste Amerikaanse succes had
aanvankelijk Rusland welks pres
taties er overigens ook zijn mogen
wat kritisch en achterdochtig ge-
Er waren trouwens al aanwijzingen
van toenemende belangstelling van
het militaire apparaat binnen de VS
voor de mogelijkheden die de ruimte
vaart biedt.
Van zijn kant heeft de Amerikaanse
president nu zijn succes dat hem
ook om politieke redenen welkom
moet zijn benut voor een nieuwe
uitnodiging aan Rusland tot samen-
Wij hopen dat hij gehoor zal vinden
Minder gelukkig dan met deze uitno
diging zijn we met het feit dat voor
heel velen gisteren de zondagsrust
duchtig te lijden heeft gehad.
TN Griekenland duurt na de jongste
stemming in de volksvertegen
woordiging, waarbij opnieuw een
minister-president werd weggestemd
de kabinetscrisis voort.
Zes weken oud is zij nu reeds en er
is geen oplossing in zicht. Ja. zij
bergt het risico in zich van uit te
groeien tot een koningscrisis.
In ons eigen Nederlandse bestel zijn
we langs de weg van een gezonde
democratische ontwikkeling sinds
lang mogen komen tot een Juiste
uitbalancering van machten en in
stellingen. Dit alles ligt in de Grond
wet verankerd.
Griekenland is nog niet zover, ee-
tuige ook het veelvuldig gebruik i' t
van de straat wordt gemaakt vo r
het houden van demonstraties. Van
uit onze eigen volgroeide democratie
zouden wij zowel de Griekse koning
die inderdaad iets meer aan zijn
populariteit zou kunnen doen als
de Griekse politici die niet het
onderste uit de kan zouden kunnen
nastreven veel menselijke wijs
heid willen toewensen.
Levend in dezelfde tijd en in het
zelfde land, zullen ze het toch eens
met elkaar moeten vinden.
tTET sterven van burgemeester
Haspels van Bussum heeft ook
ons ontroerd. Hij was een man van
goede eigenschappen en grote ver
diensten. niet alleen jegens zijn ge
meente. die intussen wel heel veel
aan hem heeft te danken.
Ook buiten zijn gemeente echter
heeft hij zich actief betoond, in het
bijzonder op het terrein van de or
ganisaties in gemeentelijke sfeer.
Aan de Vereniging van antirevolu
tionaire gemeentebestuurders heeft
hij twintig jaar leiding gegeven. De
gemeentebelangen belangrijk,
maar vaak aangevochten vonden
in hem een knap en toegewijd ver
dediger.
Wij mogen dankbaar zijn. wanneer
er mannen worden gevonden die zich
ook metterdaad voor de betekenis
van de gemeente in ons politieke en
maatschappelijke bestel inzetten.
Zoals burgemeester Boot van Hil
versum vanmorgen terecht voor de
radio verzekerde: de heer Haspels,
deze calvinist in hart en nieren, was
een man van gezag onder zijn colle
ga's.
Ook de gedachtenis van deze magis
traat, deze rechtvaardige, zal tot
zegen zijn-
De 62-jarige Zu-cedse invalide
schilder Evert Johnsson kon let
terlijk navertellen wat hem was
overkomen, nadat hij met zijn
scootmobiel in Flen (Zuid-Zwe.
dendoor een railbus was aan
gereden. De man reed met zijn
wagentje een onoverzichtelijke
spoorwegovergang op. werd
door de railbus gegrepen en be
landde tien meter verder op het
andere spoor. Evert Johnsson
voelde alleen wat pijn in zijn
