Nieuwe Iodise Gourant
Weer onrust in Alabama -
blanke geestelijke vermoord
Alles klaar
voor start
Gemini-5
Derde radionet
start 11 oktober
Vliegreis naar New York
straks veel goedkoper
Gevecht in
jeugdkamp
Ook KLM zal
voorstellen
doen
europa
In Athene 157
gewonden
Winst bedrijfsleven
in '64 veel minder
Commentaren
Griekse koning stuurde
Liesbeth Smit telegram
Zaterdag 21 augustus 1965, 46ste jaargang
Direct *«r: F. DIE/A ER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTH.IJK-NATIONAAL DAGBLAD
intvastigh il gheblaven
n hart in teghantpoett"
Toenemende wind
De Bilt verwacht tot hedenavond: Toe
nemende bewolking en van het Westen
uit regen. Tot matig of krachtig en langs
de kust mogeiyk tot hard toenemende
Zuidwestelijke wind. Dezelfde of iet*
lagere temperaturen.
Kantoren, Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441
58936 Abonnementsprijzen p.w. 0,83, p.m. 3,55, p.kw. 10,70 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
HAYNEVILLE (Alabama) De
haatgevoelens onder de blanken in
de buurt van Selma in de Ver. Staten
rijn gisteren weer hoog opgelopen.
Een (blanke) onder-sheriff schoot
tonder dat daartoe enige aanleiding
was, 2 (blanke) geestelijken, die in
'n winkel stonden, neer, die juist wa- J
ren vrijgelaten uit de gevangenis.
Daar waren zij opgesloten geweest
na betogingen voor gelijke burger
rechten.
Een van hen de episcopaalse gees
telijke Jonathan Daniëls (25) kwam
om het leven. De 26-jarige kapelaan
Richard Morriscoe uit Chicago werd
ernstig gewond. De twee geestelijken
waren in gezelschap van twee ne
gers.
•Hayneville is de plaats waar enkele
maanden geleden Ku Klux Klan-aan-
hanger Collie Wilkins terecht stond we
gens moord op de (blanke) voorvecht
ster voor gelijke rechten, mevrouw Vila
Luizzo. Deze vrouw werd tijdens een
betogingsmars tussen Helima en Mont
gomery doodgeschoten. De jury te Hay
neville kon toen niet tot een uitspraak
komen en Wilkins zal nogmaals voor de
rechter moeten verschijnen. De behan
deling zal echter vertraging moeten on
dervinden, doordat gisteren zijn advo
caat bij een verkeersongeval om het
leven kwam.
Intussen is het gisteren in een jeugd
kamp te Morganfield in Kentucky (VS)
tot een handgemeen gekomen tussen
Manke en zwarte jongelui. Aan de kof-
afel hadden een blanke en een ne-
itudent ongenoegen gekregen. Het
rde niet lang of 150 jongens gingen
de vuist, waarbij enkelen er niet Voor
teugdeinsden een mes te trekken. Er
Welen twaalf gewonden Twee dagen
levoren had men ook ruzie gehad. Toen
vloeide er echter geen bloed.
Bouwer schrikdraad
Fruitkweker wordt
vervolgd wegens
dood door schuld
ARNHEM Fruitkweker H. L. uit
Deest, door wiens toedoen vorige week
vrijdag de zesjarige Willy Sengers ge-
electrocuteerd werd, zal worden vervolgd
wegens dood door schuld.
Willy Sengers werd gedood, toen hij
de boomgaard van de fruitkweker bin
nenkroop en daarbij een onder stroom
staande draad raakte. L. had de ..schrik
draad" rond zijn boomgaard gelegd om
te voorkomen, dat jongetjes appels kwa
men stelen.
In Amsterdam is gisteren weer
tot groot vermaak van honderden toe
schouwers geprotesteerd tegen on
ze maatschappij. Initiatiefnemer en
enige „protestant" was de beeldhou
wer Jacques Jutte (26), die zijn naam
eer aandeed door een jutezak over het
hoofd te trekken. Aldus getooid ver
toonde hij zich op het dak van een
slooppand op de hoek van de Prinse
gracht en de Vijzelstraat, er was wel
niemand, die iets van het protest be
greep, maar toch veroorzaakte de jon-
geman-in-zak een comvlete volksop
loop. Om een uur of tien gisteravond
versperde het publiek zelfs de rijba
nen en dat was voor de politie aanlei
ding om (met zachte hand) in te grij
pen. Jutte werd een paar weken gele
den gedupeerd, toen straatjongens drie
van zijn gipsen beelden vernielden.
Eén beeld bleef heel. Het stond giste
ren naast hem op het dak: eveneens
in zak. Het protest was zo bleek
op een spandoek een sympathie be
tuiging jegens de beeldhouwer Miletic.
die destijds geen toestemming kreeg
zijn ..Houtwerker" in Zaandam te
SCHIPHOL Tal van luchtvaart
maatschappijen, waaronder met na
me de Amerikaanse, zijn tot de con
clusie gekomen dat de tarieven voor
vluchten over de Atlantische Oceaan
moeten worden verlaagd. De eerste
besprekingen over een verlaging van
de tarieven zullen op 20 september
worden gehouden als de IATA, de
internationale organisatie van de
burgerluchtvaart, op de Bermoeda-
KAAP KENNEDY Naar rond
het middaguur kon worden ver
wacht zouden de twee Amerikaanse
astronauten Gordon Cooper en Char
les Conrad om drie uur worden ge
lanceerd. Alle omstandigheden voor
een succesrijke start leken gunstig.
Zoals bekend zullen Cooper en Con
rad acht dagen om de aarde cirkelen.
De lancering van de Gemini-5 cabine
moest donderdagmiddag worden uitge
steld wegens technische onvolkomenhe
den. Technici hebben een schakelaar in
het elektronische verbindingssysteem,
die niet goed functioneerde, vervangen.
Voorts is een kabel tussen KaaD Ken
nedy en het ruimtevaartcentrum in Hous
ton vervangen.
De twee astronauten hebben gisteren
vrijwel de gehele dag de handelingen die
zij in de komende dagen moeten verrich
ten, gerepeteerd. Ook vanmorgen
den zij weer tijdig gewekt, zodat op tUd
met het aftellen kon worden begonnen.
Twee jonge Amerikanen hebben don
derdag kans gezien tot vlak bU de lan-
ceerinrichting te komen. Zij waren al
zwemmende ter hoogte van de lanceer-
inrichting aan land gegaan. Hun aan
wezigheid werd ontdekt door de televisie
camera's op het terrein. Gisteren zijn de
jongens veroordeeld tot een boete
honderd dollar. Zij zullen voorts zes
maanden onder toezicht worden gesteld.
Een van de knapen zei dat hij van zijn
ervaring gebruik zou maken om een ar
tikel te schrijven over de tekortkomin
gen van de veiligheidsdienst op Kaap
Kennedy
Voorlopig 9 uur per dag
eilanden bijeenkomt. Ook de KLM
heeft haar steun aan de eventuele
verlaging van de tarieven gegeven.
Pan American Airways en Trans World
Airlines zullen voorstellen 1 april 1966
als proef een basistarief van 250 dollar
(f 900) in te stellen voor een retourbiljet
per lijnvliegtuig tussen New York en
Londen, uitsluitend bestemd voor reizi
gers (ook individuele), die daarbij te-
een reservering voor hotels en an
dere arrangementen bestellen. De gele-
Nieuwe regeling
voor 1966
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM „Wij hebben sterk
de indruk, dat het kabinet bij de
formatie wel snel heeft besloten dat
er een derde radionet moest komen,
maar dat men zich daarna pas heeft
geïnformeerd over de kosten welke
zulk een exploitatie zou meebrengen.
Het blijkt nu, dat er eigenlijk geen
geld uit de luisterbijdrage voor be
schikbaar is. Wij zullen voor het
laatste kwartaal 1965 ongeveer een
half miljoen ontvangen voor de pro
grammering en dat is natuurlijk
veel te weinig".
Dit zei mr. H. W van Doorn, vlce-
voorzitter van de Ned. Radio Unie (voor
zitter mr. A. B. Roosjei is met vakantie)
gistermiddag in een persoonlijk on
derhoud direct na de bestuursvergade
ring, waarin het besluit was getallen om
met ingang van maandag 11 okt. met een
door NRU en daarin vertegenwoordigde
omroepen verzorgd derde programma te
Dit programma, aldus luid* eeD door
de NRU afgegeven communique, zal da
gelijks van 's morgens 9 tof 's middags 6
uur lopen via de FM-zendcr. De NRU
vertrouwt echter, dat de PTT op 11 ok
tober voorzieningen zal hebben getroffen
zodat de uitzendingen ook over een mid-
dengolf (188 meter) kunnen worden op
gevangen.
Dit alles is het resultaat van de be
sprekingen. welke i- de afgelopen weken
tussen minister Vrolijk en het NRU-be-
stuur zijn gevoerd, en waarbij ook de
heer M. van Veen. regeringscommissaris
voor het Radiowezen was netrokken.
Ontspanning
-Dat wil zeggen een platenprogramma
met naar wjj hopen enige korte nieuws
uitzendingen van de Radio Nieuws
dienst". vertelde ons de heer Van Doorn,
„wij zouden wel anders willen, maar er
is eenvoudig geen geld voor meer"
„WH dat dus zeggen, dat de omroep
organisaties geen van hun lopende ru
brieken zullen uitbreiden voor het derde
„Voorlopig, en dat betekent tot en met
31 december van dit jaar. zeker niet."
In verband met de beperkte ter be
schikking staande geldmiddelen welke
voor 1965 nog uit de luisterpot worden
genomen door de minister, heeft de NRU
met het oog op ae consequenties van per
soneelsvoorziening en financiering beslo.
ten. alleen voor het nog resterend deel
van dit jaar de verantwoordelijkheid
voor de uitzendingen op het derde n<
zich te nemen.
Voor het jaar 1966 zal nader overleg
met de minister worden gevoerd Over
de verdere ontwikkeling en de program
masamenstelling op de drie netten te
zamen zal eerst na de totstandkoming
van de. in de omroepnota genoemde nieu
we organen Kunnen worden beslist. Het
derde net zal. ook na 31 december,
vooruitlopen op de toekomstige ontwik
keling van de omroep en het uiteinde
lijke karakter van de radio-programma';
zoals die doo de toekomstige nieuwe or
ganen zullen worden bepaald.
Haast
„Gelooft u dat 't kabinet wat gehaast
heeft besloten tot exploitatie van een der.
de radionet met het oog op ev. te treffen
maatregelen tegen Radio Veronica" vroe
gen wij mr. Van Doom.
„Dat heeft zeker wel meegespeeld'
stemde de heer Van Doorn toe, „ik zou
willen zeggen: de regering heeft gezocht
naar de mogelijkheid om een legaal pro.
gramma te stellen tegenover dat var
Veronica."
,,En mede daarom wordt aangedrongen
op een licht en ontspannend karakter van
het derde net"
„Dat mag u wel aannemen."
„Vindt u het niet wat verbazingwek
kend. dat minister Vrolijk zo stond op
het openen van een derde net, terwijl hij
Exiropazegels 1965
DEN HAAG Van 27 september tot
en met 23 oktober 1965 zullen op alle
postinrichtingen in Nederland de Euro
pazegels 1965 verkrijgbaar zijn. Zij wor
den door de PTT uitgegeven in de waar
den van 18 en 20 cent zonder toeslag.
Als voorstelling voor de Europazegels
1965 is het ontwerp van ae IJslandse
kunstenaar Hoerdur Karlsson gekozen.
er nu geen geld voor beschikbaar kan
stellen"
„Dat is een juiste opmerking. De ml-
nister Leeft in de Kamer gezegd, dat Mj
geld voor exploitatie van een derde net
had. Maar h(j heeft zich blijkbaar niet
gerealiseerd, dat men daarbij met een
half miljoen voor drie maanden ntet ver
komt, wanneer u bedenkt dat de luister-
bijdargc van in totaal 48 miljoen de om
roepen al jaren in armoede doet verkeren
en met tekorten werken."
Nieuwe basis
„Op deze basis zult u dus na 31 decem
ber niet verder kunnen gaan?"
„Neen. niet wanneer wij een goed echt
programma willen maken. Die onmoge
lijkheid moet iedereen inzien. Maar de
minister wil eerst afwachten, wat ev.
radio-reclame zal opbrengen."
„Wat denkt u daar zelf van?"
„Daar zou ik niet over durver oor
delen. Radioreclame naast televisiere
clame ik weet niet wat dat zal op
leveren, neen, ik doe geen voorspellin-
Mr. Van Doorn is er van overtuigd,
dat er van 1 januari a.s. af kans is op
een betere financiële basis voor het der
de programma. Het overleg blijft voor
lopig gaande.
genheid van zo'n excursieretour zou twen
of drie weken moeten zijn.
De KLM zal een soortgelijk voorstel
doen. Dit beperkt zich echter niet tot net
basistarief voor de vliicnt alleen. zy zal
adviseren dat voor een volledig verzorg
de zg. ITE-vliegvakantie van veertien
dagen van Amsterdam naar New York
prijzen zullen worden berekend vanaf
f 1300 per persoon, afhankelijk van hotel
verdere arrangementen. Het goed
koopste retourbiljet tussen Amsterdam
New York bedraagt thans (zonder
hotelkosten) f 1243. Air Canada neemt
dat een eerste klas retour tusser
New York en Londen van f 2563 to
f 2152 kan worden verlaagd.
(Naai men z*et 0euen de buiten
landse maatschappijen alle de route
New York-Londen als voorbeeld op
Maar deze dient tevens als maatstaf
voor soortgelijke reducties op andere
transatlantische routes, dus bijv. ook
Amsterdam. Red.).
De Amerikaanse PTT heeft deze dagen
brief bezorgd, die 103 jaar geleden,
op 1 augustus 1862. werd geposit door
iemand in Prince Frederick, een stad in
de Amerikaanse staat Maryland. De brief
was bestemd voor dr Bela Stevens in
Washington, De PTT kon niet verklaren
de brief gedurende deze 103 jaar
had gelegen.
Om een heel andere reden dan
Jutte trok gisteren op Schiphol
een oosterse prinses een sluier over
haar hoofd. Zij wilde juist niet
opvallen. Overigens was het resul
taat hetzelfde: door haar handel
wijze viel ze des te meer op. Het
was prinses Al Johara Bint Saduel
Kabeer, zuster van koning Feisal
van Saoedi-Arabië, die zo afkerig
was van mannelijke blikken.
ATHENE, Duizenden politieman
nen patrouilleren vandaag in de
Griekse hoofdstad. Zij worden ge
steund door gevechtswagens. Deze ac
tiviteit wordt nodig geacht na onge
regeldheden. die gisteravond hebben
gewoed en volgens de nieuwe premier
ïn revolutionaire actie vormen.
Bij de onlusten van gisteravond zijn
157 personen, onder wie 25 politieman
nen. gewond geraakt. Honderden ar
restaties zijn verricht Het was het
hevigste oproer sinds het begin van de
crisis. Naar schatting vierduizend men
sen namen eraan deel. Men wilde in
optocht naar het KoninkUjk palels en
het parlement, hetgeen de politie
moest verhinderen. De oproerkraaiers
schreeuwden beledigingen naar koning
Konstantijn. diens moeder en premier
Tsirimokos. De politie gooide met
traangasbommen. De demonstranten
stichten brandjes en gooiden etalage-
Ook in andere plaatsen zijn gisteren
betogingen gehouden: in Piraeus aoor
tweeduizend man en in Heraklion door
vijfduizend. Tsirimokos heeft verklaard
dat strenger tegen de betogers zal wor
den opgetreden. Zijn gisteren beëdigde
regering zal zich maandag in het parle
ment voorstellen.
Lonen 17 procent, dividend 9,2
AMSTERDAM De groei van dei j)e aandeelhouders krijgen geleide-
winsten van het Nederlandse bedrijfs- hjjk een g.roler deel van de winst uit
leven is in 1964 zowel relatief als gekeerd. De contante dividendbeta-
absoluut achtergebleven bij de toe-1 |,ngen waren jn 1903 nog 22.3 procent
neming in 1963. Dit valt af te leiden v an de totale winst. In
IVEDERLAND is het gezondste
■*- land in de Europese Economi
sche Gemeenschap. Wij kunnen el
kaar daarmee feliciteren. I het de
ze week gepubliceerde jaarverslag
over de sociale ontwikkeling in dc
EEG staan enkele simpele cijfers,
waaruit duidelijk blijkt ,dat wij voor
aan lopen. Zo is onze gemiddelde
levensduur 73 jaar, terwijl die voor
de EEG-landen tezamen op 70 kan
worden gesteld. Nederland heeft ook
de sterkste bevolkingsgroei, het
hoogste geboortecijfer en het laagste
sterftecijfer.
Men ziet het: „het Nederlandse „le
vensklimaat" is uitzonderlijk gunstig
en wat dat betreft kunnen wij alleen
maar dankbaar zijn. Vraagt men
naar de oorzaken van deze voor
sprong op de andere landen, dan
zal men die moeten zoeken in de
goed georganiseerde gezondheids
zorg, waartoe wij zeker ook de uit
gebreide sociale verzekeringswetge
ving zouden willen rekenen. Dat de
zorg om de gezondheid van de Ne
derlandse mens voor een niet onbe
langrijk deel een preventief karak
ter draagt, is zonder enige twijfel
van positieve invloed op de cijfers,
zoals zij door de EEG-Commissie
zijn berekend.
Het is heel gemakkelijk wat laat
dunkende opmerkingen te maken
over de zorg van de wieg tot het
graf, maar zou er iemand zijn, die
werkelijk terug zou willen? Meestal
worden die opmerkingen gemaakt
door mensen, die echt wel in staat
zijn zichzelf te bedruipen, als er
moeilijkheden komen. Maar dat is
toch altijd nog een betrekkelijk klei
ne minderheid.
\XZE goede gezondheidstoestand
moge dan een gelukwens aan
onszelf waard zijn, hij brengt ook
zijn specifieke problemen met zich
mee. Onze bevolkingsgroei is het
grootst, door een samenspel van fac
toren, en dat betekent eenvoudigweg,
dat we elk jaar met méér mensen
op een zich niet uitbreidend stuk
grond moeten leven, wonen, werken
en ons ontspannen. Wij staan daar
door voor een problematiek, die
de andere EEG-landen niet en ze
ker niet in deze mate kennen. In
elk levensverband zullen wy steeds
meer met andereen rekening heb
ben te houden. De belangen van de
één (of van de ene groep der be
volking) zullen in toenemende mate
met die van de ander (of van een
andere categorie) in botsing komen.
Deze situatie is ons al bekend, maar
het ziet er wel naar uit, dat het
er niet beter op zal worden. Er zal
wanneer
zorg om de mens het voornaamste
uitgangspunt blijft, een groeiende
overheidsbemoeiing noodzakelijk
maken. Dat betekent vanzelfspre
kend niet, dat wij alles van de
overheid moeten verwachten: ons
maatschappelijk bestel is gelukkig
zodanig ontwikkeld, dat het niet
slechts kan „meespelen", maar op
vele en velerlei punten initiatieven
kan nemen. Toch zullen er voortdu
rend knopen moeten worden doorge
hakt; men denke alleen maar aan
al hetgeen bij de vaststelling van
een streekplan aan de orde komt!
Dat daarbij van belang is de vraag
door wie die overheid wordt gere
presenteerd, behoeft geen betoog.
Men ziet waartoe een kleine filoso
fie over eenvoudige EEG-cyfers kan
leiden. Het is een filosofie over za
ken, die van levensbelang zijn voor
de toekomst, het toekomstig welzijn,
van een klein land. Het gaat uit
eindelijk om méér en om belangrij
ker zaken dan „het tweede huis"
of om een loonsverhoging van een
half procent!
Levenslang voor
Johann Lotz
KAIRO De Westduitse paardenfok
ker Johann Lotz is tot levenslang ver
oordeeld wegens spionage voor Israël en
het saboteren van het werk van in Egyp
te werkende Duitse raketdeskundigen.
Bovendien werd hem een grote boete op
gelegd.
Zijn vrouw werd wegens medeplichtig
heid veroordeeld tot drie jaar dwang-
uit de winststatistiek over 1964, die
„De financiële koerier", weer heeft
samengesteld uit de jaarverslagen van
361 ondernemingen.
Deze vennootschappen hebben in
1964 hun gezamelijke winst zien stij
gen met ruim f 367 min (6.4 procent)
tot 6.163,5 min. In 1963 werd een
stijging met bijna f 390 min of 7.2
procent geregistreerd. De winsttoene
ming is daarmee aanzienlijk achter
gebleven bij de loonexplosie van uit
eindelijk 17 procent, zo stelt het blad
Van de gezamelijke winst werd in
1964 f 2.929.2 min (1963: f 2.761.7
min) of 47.5 (47,6) procent gebruikt
afschrijvingen. Ingehouden werd
f 1-582.8 min (1-518.7) of 25,7 (26.2)
procent van het totaal en uitgekeerd
f 1.651,5 min (1515.8) of 26.8 (26,2)
procent.
Ongeveer 75 (76,5) procent van de
totale winst werd behaald door de
vijf grote internationale ondernemin-
gan: Kon. Olie, Unilever, Philips,
AKU en Hoogovens. De winst van de
lokale ondernemingen is echter meer
toegenomen dan die van de interna
tionals.
2,4 procent betaald en in 1964 22.9
procent, of f 1.411.0 min. In totaal
is de post dividend (inclusief dividend
in aandelen en in agio-aandelen) over
1964 ongeveer 9,2 procent hoger dan
in 1963. Opgemerkt wordt dat de aan
deelhouders met deze stijging ver
achter zijn gebleven bij de werkne
mers. die 17 procent meer loon ont
vingen.
IMHIilllllllllIHlIfl
DELFT. De 13-jarige Liesbeth Smit uit Den Hoorn bij Delft, heeft gisteren
een lang telegram ontvangen uit Athéne. Het was in opdracht van koning Kon.
stantijn en koningin Anne-Marie gezonden door hofmaarschalk generaal
Th. Papathenassiaks en was een bewijs van dankbaarheid voor de felicitatie-
kaart, die Liesbeth het Griekse koningspaar heeft gezonden bij de geboorte
van prinses Alexia.
Het schrijven naar hooggeplaatsten is een hob bp van de jonge Liesbeth.
Onze Prinsessen kunnen op haar verjaardag altijd op een gelukwens rekenen.
Zij heeft een hele verzameling aangelegd. Daarin bevindt zich ook een brief,
die zij eens van sir Winston Churchill ontving.