n
lenk Mochel (NCRV) zet de
meningen naast elkaar
er!
Reportage „Begraven of cremeren?"
r-Toch is het zo!-
Jesje en Josje
Senmoet
WOENSDAG 18 AUGUSTUS 1965
Van onze radio- en tv-redactie)
'AAROM IK deze reportage
over begraven of cremeren
or de NCRV-televisie heb ge
lakt Ja, het onderwerp
eide me. Je kunt er in deze tijd
t meer aan voorbijgaan. Je
nt niet net doen alsof er geen
«natie bestaat: deze vorm van
denbezorging gaat een steeds
ier intrigerende rol spelen in
samenleving. En ik geloof dat
st een christelijke omroep er
beschouwing aan moet wij-
ienk Mochel praat in conver
ge niet zo gemakkelijk, hij
likt na over zijn woorden, kijkt
vragend aan, ook als hij heel
ed zijn mening weet te verdedi-
Q.
,Nee, ik heb met deze film die me
!l veel zorg heeft gekost, niet de
loeling een ohristelijk standpunt
te geven. Hoe zou ik dat kunnen
i? Ik wil de vergelijkingen, het
ór en het tegen, naast elkaar zetten,
ar dat weer wél een behoorlijke
^Voelde je geen schroom om deze
rkelijkheden vrij nuchter op het
ierm te brengen?"
,Neen. Of ja, wél uit sentiments-
erwegingen. Ik zou alle kijkers, die
het ogenblik emotioneel bij over-
Jen en teraardebestelling zijn be-
»kken, willen vragen liever niet te
ken op 25 augustus, als de docu-
entaire uitgaat op Ned. 1. Niet
dat er ongevoelige of rauwe beel-
in voorkomen, hoor, maar omdat
waard de kwestie zakelijk moet
orden gehanteerd en natuurlijk ook
onpersoonlijk. Het is dan niet
fttig, wanneer men door recente
vuingen ertoe komt, er persoonlij
gebeurtenissen aan te verbinden."
menselijke waarschu-
die wij graag doorgeven. Bij
diijken naar een documentaire als
la»moet men van al het persoonlij-
fiitand kunnen nemen.
Uitgangspunt
s er aan aanleiding, dat je dit
derwerp ging bestuderen?" vragen
„Ja, min of meer wél. Mijn uitgangs
int 'is eigenlijk het rapport van
derde commis3ie-Kan, je weet wel,
commissie die vorig jaar werd
gesteld door minister Toxopeus, org
i wet op de lijkbezorging te herzien,
bu en het rapport van die commissie
ncludeert dat nu begraven en cre-
eren op één lijn dienen te worden
fsteld, zodat er vrije keuze is. Dat
[t in christelijke kringen niet zo
nvoudig, zie de uitspraken van de
modes maar."
„Heeft de Gereformeerde Synode
et verklaard, dat er „op Bijbelse
■onden geen bezwaren tegen crema-
e zijn aan te voeren, maar dat uit
agpunt van de christelijke traditie
'graven voorkeur verdient?"
„Ja juist en dat voer ik dus ook aan
mijn reportage. Ik probeer de
iverse meningen en inzichten tegen-
ver elkaar te stellen. Zo zullen de
ijkers bijvoorbeeld de opvattingen
an de voorzitters van verenigingen
oor crematie horen, zowel als die
an de gereformeerde directeur van
e Utrechtse begraafplaats, de heer R.
an Bruggen, die de begraving uit
seeërlei gezichtspunt verdedigt,
'oor vlug wisselen van beelden zet ik
tgengestelde meningen tegenover el-
aar: men hoort en ziet een predikant
an de Gereformeerde Gemeente zeg
en, dat crematie „puur heidendom"
i en direct daarna prof. dr. G. J. D
ialders uit Badhoevedorp, dat „be-
raven óók uit het heidendom voort-
pruit". Dat vind ik interessant, want
o bestrijdt het ene argument het an-
„Je trekt daar dan geen conclusie
lit?"
doen. Ik toon alleen aan. Wie ook op
het scherm komt is de Haagse pastoor
Van der Bijl, die ijvert voor een
speciale lithurgie voor r.k. crematie.
Dat is wel heel exclusief, want je
weet dat de r.k. kerk heel lang zeer
sterk tegen crematie gekant was en
dat standpunt nauwelijks een beetje
loslaat."
„Bekijk je ook nog andere kanten
dan de kerkelijk-principiële?"
„O ja, natuurlijk! Want daarmee
alleen is het onderwerp niet behan
deld. Het gaat bijvoorbeeld ook over
de hygiënische aspecten, je weet, dat
de voorstanders van crematie die veel
aanvoeren. Ook over het feit dat bij
de bebouwingsdichtheid op den duur
er geen plaats meer zou zijn voor
grote kerkhoven. Maar ook dat heeft
allemaal z'n voor en tegen, dat toont
de documentaire evengoed aan.
„Een dan is er nog een justitieel
bezwaar, dat wordt genoemd door de
anatoom-patholoog dr. J. Zeldenrust
uit Den Haag: bij vermoedens van
misdaad kan een dode na verloop van
tijd moeten worden opgegraven.... en
dat zou bij crematie niet mogelijk
„De camera's," vertelt Henk Mochel,
„hebben overal rondgekeken. Dat was
niet zo eenvoudig hoor, om toegang te
krijgen tot kerkhoven en crematoria.
Maar goede en onverbloemde beelden
horen er toch bij. Men krijgt dus de
gang van zaken in een crematorium
duidelijk te zien. Wie dat niet wil,
moet alsjeblieft niet kijken. Ik heb
ook gesprekken met een paar dood
gravers gehad en ja, die praten ook
op hun eigen manier over de dingen.
Niet helemaal in fijne woordkeus, zal
ik maar zeggen. Maar het is echt en
daar gaat het mij om."
„En dan nog iets heel bijzonders.
Om aan te tonen, dat prof. Aalders als
historicus weet wat hij zegt als hij
ook begravingsgewoonten met heiden
se traditie-overblijfselen in verband
brengt, hebben we een begrafenis in
Hallum in Friesland gefilmd. Daar
maakt men tevoren met de stoet nog
een rondgang om het kerkhof.... nie
mand realiseert zich meer, waaróm,
het is een gewoonte in de gemeente,
maar die gewoonte dateert uit oude
tijden, toen men door rondgangen
meende de geesten buiten de begraaf
plaats te kunnen houden."
Introductie
Henk Mochel heeft wekenlang ge
werkt aan deze documentaire, welke
25 minuten zal duren. Hij heeft er
alle mogelijke zorg aan besteed.
„En nu hoop ik maar, dat de kijkers
de film kunnen waarderen. Ik heb
een nogal bijzondere introductie ge
maakt: mensen staan te wachten op
een optocht cn dan komt er een
begrafenisstoet voorbij. In de ruit van
de lijkkoets weerspiegelt zich het
leven.... Ook het slot van het pro
gramma is niet zoals anders: het lost
zich op in een dagsluiting door ds.
,Neen, dat moeten de kijkers zelf I Van den Bosch.
Ook op de Utrechtse begraafplaats
telt Henk Mochel voor de camera a
zijn bevindingen.
„De documentaire is dus later op de
avond gesteld? Jazeker, hij begint pas
om vijf over tien, het is echt een
volwassenenprogramma. Ik vul er die
avond de hele rubriek Attentie mee.
Nu Dick Houwaert met vakantie is,
heb ik de leiding van Attentie, nou,
dat is een heel ding!"
Als journalist deed Henk Mochel
.aim drie jaar geleden zijn intrede in
de NCRV-televisie. Hij werd direct
lid van de Attentie-redactie en is dat
nog. Vroeger deed hij er ook nog
regie bij, maar nu kan hij er zelfstan
dig op uit trekken om reportages en
documentaires te maken.
Een en ander heeft hem niet over t
paard getild, hij heeft een beschei
denheid bewaard die hem ook nog
eens tegen moeilijke dingen doet op
zien en zo'n eigenschap is een waar
devol bezit bij degenen die anderen
mogen voorlichten.
VANAVOND TE ZIEN
Nederland 1 AVRO
7.30 uur (NTS) film over het Nationaal Jeugdorkest
8.35 uur herhaling van een gedeelte van het Hartewensconcert 1964.
9.35 uur „De verdedigers" proberen een onschuldig(?) veroordeelde
man uit de gevangenis te halen.
Nederland 2 KRO
8.01 uur een programma over de kunstenaar André Volten: ritme in
staal en ijzer
8.45 uur een spionagefilm „De man die nooit bestond niet helemaal
historisch, toch boeiend en goedgekeurd voor kijkers boven
14 jaar.
VANAVOND TE HOREN
Hilversum I NCRV
8.00 uur stereofonische uitzending van een concert van het Holland
Festival: U hoort de solisten van Zagreb in werken van
Vivaldi en Rossini.
9.35 uur lichte muziek op de plaat: orkesten-gala-
11.15 uur een programma over de expositie van Karolingische kunst
in Aken.
Hilversum II VARA
8.05 uur muziek door het Grand Gala Orkest (stereofonisch)
8.50 uur amusement van de plaat,
10.00 uur weer 'n boeketje romantiek met landelijke volksliedjes.
10 40 uur zingt de mezzo-sopraan Grace Bumbry Zigeunermelodieer
van Dvorak (Holland Festival, stereofonisch) en
11.10 uur begint het Jazz-magazine.
De zondebok
Zou het wel iemand recht duide
lijk zijn geworden, waarom de NCRV
gisteravond trachtte de zeer lange
Duitse misdaadfilm in een bijzonder
licht te plaatsen door haar enkele
bijbelteksten mee te geven? Wij ron
den het een pijnlijke kwestie, want de
verwachtingen hierdoor gewekt, wer
den in het geheel niet gehonoreerd.
„De zondebok" was niet meer dan
een van die dik-romantische verhalen
uit de 18e eeuw. niet zo bijzonder ge
slaagd in het heden overgezet, vol
nodige gebeurtenissen en aperte on-
ivaarschijnlijkheden om maar een be
klemmende sfeer op te roepen.
Vreemde gedragingen welke later
veelal nergens op leken te slaan, ge
heimzinnigheid in de meest onlogische
samenhang van en rondom een op
zettelijk gedramatiseerd merkwaardig
gezin, waarbij geen der euvelen van
de samenleving werd gespaard, of hst
nu ergens mee te maken had of niet.
Men zat er 2Vz uur aan. om de kop
m de draak te zien vallen en het
zou allemaal moeilijk te pruimen zijn
geweest wanneer er niet zo opvallend
fraai werd gespeeld door al deze met
ellende beladen porsonen. De Beierse
omroep had zich veel moeite getroost
de allerbeste acteurs en actrices aan
te voeren en dat bracht teweeg, dat
er een aantal frappante typen naast
ekaar werden gezet. Vooral de ver
persoonlijkingen van de huishoudster
en het klein meisje dwongen alle be
wondering af.
Radio vanavond
m I, 402 ra. NCRV: 19.00 Nieu-
•aatje: 19.10 Radiokrant: 19.30 Mu-
het Leger des Hells (gr 19.50
Wereldpanorama: 20.00 Stereo: Holland Fes
tival 1965: Orkest Les Solistes de Zagreb,
et solist: klassieke muziek. In
m. 20 45-21.00 De dagen on:
ankbeeld: 21.35 Lichte grammofc
30 Nieuws en herhaling SOS-berichten:
40 De dagen jaren, klankbeeld; 22.55 Oude
gewijde muziek (gr.); 23.15 Restanten van
:ldrijk, programma over de expost-
•Caronlingische kunst te Aken: 23.30
Lichte grammof oonmuziek; 23.55-24.00
Nie-
MeisjeskoorLichte muziek; 19.20 Voor
de jeugd; 19.30 Artistieke Staalkaart: 20.00
Nieuws: 20.05 Stereo: Licht orkest; 20.35
Socialistisch commentaar: 20.50 Disco Festi
val; 22 00 Volksliedjes: 22 25 Sport halv<
ge; 22.30 Nieuws; 22.40 Stereo: Hc
Festival 1965: Mezzo-sopraan en piano:
klassieke liederen: 23.00 Beiaardspel: 23.10
Jazzmagazine; 23.55-24.00 Nieuws.
Radio morgen
HILVERSUM
Weer 'n mysterie
van Durbridge:
„De sleutel"
(Van onze radio- en tv redactie)
HILVERSUM „Beste Eric, ver
geef me, er was geen andere uitweg",
zo luidt de tekst van een briefje, dat
gevonden wordt bij de dode Philip
Martin, jongere broer van Eric Mar
tin. een Londense modefotograaf.
Dit is het centrale punt waarom df
eerste aflevering van een nieuwe mys
terie-serie van Francis Durbridge, ge
titeld „De Sleutel", draait.
De AVRO gaat dit detective-ver
haal in vervolgen op donderdag 26
augustus, vrijdag 3 en zaterdag 11
september a.s. uitzenden. Ditmaal
geen korte stukjes tegelijk, maar fik
se afleveringen, waarvan die op don
derdagavond (het wekelijkse televi
siespel vervangende) 80 minuten
duurt.
Dat eerste deel heet: „Een pakji
.oor Philip Martin". Gegeven voor de
inleiding: Philip Martin heeft voorlo
pig afscheid genomen van zijn broer
Eric, omdat hij van Londen naar
Dublin wilde reizen tereinde de we
duwe van een overleden vriend te
bezoeken.
Niettemin wordt hij twee dagen
later in eeh klein Londens hotel op
kamer 17 dood aangetroffen. Hij ligt
op het bed met een hoofdwond en het
ziet er naar uit dat het pistool waar
mee de wond werd veroorzaakt, aan
zijn verstijvende hand ontrold is. En
dan is er het briefje.
Eric komt en ervaart, dat inspecteur
Hyde van Scotland Yard inderdaad aan
zelfmoord gelooft. Hij is dit echter
niet met de inspecteur eens: er zijn
te veel tegenstrijdigheden. Waarom
zou Philip zelfmoord plegen? Waarom
ook dit vreemde briefje en de aanwe
zigheid *van een gedichtenbundel i
de kamer, bij Philip, die nooit in zijn
leven gedichten las? En vóór alles'
wat deed hij in dit hotelletje?
Eric's twijfels brengen inspecteur
Hyde ertoe, de zaak anders te bezien
en dan volgt een onderzoek, dat een
warnet van misdadige intriges aan het
licht brengt. Om te beginnen: toen
Philip het hotel binnenkwam, bleek
het dat er al een plat, vierkant pakje
voor hem was bezorgd. Kennelijk het
boek. Maar wie zond het af, en
waarom....?
Op al deze vragen geeft het
volgverhaal een antwoord, is het niet
de eerste, dan toch zeker de tweede
of de derde avond van de vertoning.
De serie gaat via Ned. 1 de ether
10 30 Weeroverzicht): 11.00 Voor de zieken.
VPRO: 11.45 Klassiek pianokws
land. gesprek: 12.27
Mededelingen t.b.v. land-
Nieuws; 12.40 In
-dighed»
12.30
e zomer uit:
luziek; 13.15 Lichte
■lek: 13.45 Voor de vrouw
NCRV: 14.15 Ierse liedjes (gr 14.25 Klassie
imofoonmuzlek: 15.30 Moderne ka
mermuziek: 16.00 Bijbeloverdenking; 16.30
Lichte grammofoonmuziek; 16.55 Klas:
:k (opn.): 17.15 Lichte grammofooi
1895) Reeds vroeg hebben moderne
scheikundigen we spreken hier dus
over het begin van de vorige eeuw
groepen van nauw verwante elemen
ten onderkend. Met deze ondervindin
gen wordt de leerling van de middel
bare school al bij de eerste scheikun
delessen vertrouwd gemaakt, want
zijn kennis vangt aan bij de haloge
nen, of zoutvormers, waaronder men
chloor, broom, jodium en fluor ver
staat. Nauwelijks van zijn eerste ver
wondering bekomen over de sterke
gelijkenis in eigenschappen van deze
vier elementen of de adsplrant schei
kundige wordt onder ogen gebracht
dat de metalen natrium en kalium
bijkans gelijke eigenschappen bezit
ten. Om kort te zijn: In de lange
reeks van elementen waarmee we ln
de scheikunde kennis maken, ontmoe
ten we voortdurend groepen van ele
menten die nauw aan elkaar verwant
zijn. Het is dan ook welhaast vanzelf
sprekend, dat we in de natuur derge
lijke elementen veelvuldig ln eikaars
gezelschap aantreffen. Platina, een
van de weinige stoffen die ln de
natuur alleen in gedegen toestand
voorkomen, bevindt zich altijd in de
nabijheid van iridium, rhodium, pal
ladium, ruthenium en osmium, de zg.
platina-achtige elementen. Deze zeld
zame metalen komen in zeer geringe
hoeveelheden voor zoals blijkt uit het
platina-erts dat in de Oeral wordt
gedolven en dat slechts voor 0,7 pet.
iridium, 0,3 pet. rhodium, 0,5 pet.
palladium, 0,4 pet. ruthenium en 0,9
pet. osmium bevat, waartegen een
hoeveelheid van 87.3 pet. platina staat.
Maar hoe klein die percentages ook
Verwante
elementen
mogen zijn, deze platlna-achtlge stof
fen komen in het typische platina-erts
altijd voor. Wie iridium of osmium
wil zoeken, weet dus zeker dit ln de
platlna-ertsen te kunnen vinden. Het
omgekeerde Is echter niet altijd het
geval. De platlna-achtlge elementen
kunnen nl. ook in bijzondere minera
len optreden, zonder in gezelschap
van platina te zijn. Er bestaat echter
weinig kans dergelijke metalen te
vinden, zodat we aan deze uitzonde
ringsgevallen niet te veel aandacht
behoeven te besteden.
Een typisch voorbeeld van elemen
ten die vaak ln eikaars gezelschap
voorkomen, ls de groep van zeldzame
aarden. Deze elementen, die in het zg.
periodieke systeem van 58 tot 71 zijn
genummerd, sluiten zich in hun
eigenschappen geheel aan bij hun
voorganger, nummer 57, dat lantha-
nium (verborgen) heet. Daarom
wordt die groep van 14 elementen de
lanthanlden dus de „verborgenen" ge
noemd. maar in de wandeling is het
gemakkelijker te spreken van zeldza
me aarden, een afgesloten groep van
elementen die met uitzondering van
cerium uiterst moeilijk zijn te Isole
ren. En juist het feit dat zij zo
moeilijk te schelden zijn, verklaart
hoe het komt dat deze elementen ln
de natuur steeds in eikaars gezelschap
zijn. Ook de natuur ls nl. niet bij
machte gebleken hun op grond van
chemische gedragingen of natuurkun
dige eigenschappen te isoleren, want
de eigenschappen van deze elementen
wijken te weinig van elkaar af.
Overigens zijn de zeldzame aarden
in tegenstelling tot de naam die zij
dragen, volstrekt niet alle zeldzaam.
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden.
*J. „Nu, dat hoeft dan niet meer." lacln
Blekkie. „Ik kwam vragen of je zin had
even met mij naar het dorp te gaan,
achterop de fiets. Ik moet een paar
boodschappen doen voor mijn moeder."
„Ja graag, gezellig!'; riep Josje uit. „Ik
zal het even tegen mijn moeder zeggen."
Hij liep de achterdeur in en schreeuw
de: Moeder, ik ga even met Blekkie
naar het dorp!
„Het is wel makkelijk dat je je fiets
bij je hebt, zei hij, toen ze naar de
voorkant liepen. „Als je naar het dorp
moet lopen is het neg een heel eindje.
Blekkie stapte op de fiets en Josje
sprong bij hem achterop.
„Gaat het?" informeerde hij een tikje
bezorgd. „Is het niet te zwaar?"
„Te zwaar?" lachte Blekkie. „Ik heb
ik met Spekkie aohterop
s een heel ander gewicht?"
Na een kwartiertje waren ze bij de
kom van het dorp. Blekkie moest in een
kruidenierswinkel zijn en daarna nog
even voor zijn vader een doos sigaren
halen. Met de fiets aan de hand slenter
den ze door de gezellige straat.
„Wacht!" zei Josje. „Nu ik toch hier
ben kan ik ook wel een paar prentbrief
kaarten kopen, schrijven en meteen op
'de post doen."
Ze stapten het kleine boekwinkeltje
binnen. Josje zoch een paar mooie kaar-
„Op het postkantoor kan ik ze wel
schrijven, denk ik. Dan gooi ik ze
meteen op de bus."
Het was niet druk in het postkantoor
tje. Josje schreef zijn kaarten en liet ze
in de gleuf glijden. Hij draaide zich om.
verschoot eensklaps van kleur en stootte
Blekkie aan.
„Wat is er?" vroeg die verbaasd.
„De postbode!" fluisterde Josje. „Hij
steekt zijn pijp aan met een paarse
lucifer!"
.ersum II. 298 ra. AVRO: 7.00 Nieuws;
7.10 Ochtendgymnastiek; 7.20 Lichte gram
mofoonmuziek; VPRO: Dagopening. AVRO
8.00 Nieuws; 8.10 Lichte grammofoonmuziel
8.25 De Groenteman, praatje): 8.4!
enwijding: 8 55 Klassieke grammofoon
muziek; 9 00 Klassieke grammofoonmuziek;
35 Voor de vrouw; 10.00 Voor de kleuters:
10 Lichte grammofoonmuziek (11.0C
euws): 12.00 Licht ensemble en zangsoliste;
12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw:
"".30 Dansorkest en zangsolisten; 13.00
leuws: 13.10 Actualiteiten en grammofoon-
uziek: 13.25 Beursberichten; 13.30 Stereo:
strumentaal ensemble: Oude muziek; 14.10
uishoudelijke zaken, praatje: 14 25 Zang en
ano: Lichte muziek; 14.45 Licht instrumen-
al ensemble: 15.00 De Gezusters Kunst;
.30 Lichte grammofoonmuziek; (16.00
Nieuws); 16 30 Cello en piano: moderne
muziek; 17.00 Voor de jeugd.
Televisie morgen
Nederland I: VARA: 15.00-15.35 Voor de
89
Regelrecht vragen doen ze niet, ze zinspelen er
op. Behalve Jeep Karsten, die zijn plezier om het
heengaan van de landschut openlijk toont, 't Is dat
zijn schoonzoon bevriend is met Bernt Vasse dat het
wordt voorgesteld of hij zelf weg wil. De waar
heid is natuurlijk dat hij ontslag gekregen heeft
en niet zelf genomen. Er zijn maar enkele Hor
sten die dat geloven. Jeeps mond is veel te groot.
De tegenslag komt als hij bericht krijgt van de
burgemeester van Hinberghe, waar het Horst on
der behoort, dat hij tegen de eerste maart de wo
ning, gemerkt nummer zoveel, op de hoek van de
zandweg naar 't Grobbenuus kan betrekken. Te
gen diezelfde datum zal een zoon van Hinberghe's
boer op het hofje komen. In zijn teleurstelling en
woede slaat Jeep de ruiten van de keuken in.
Zijn oudste jongen spijkert er een plank voor en
deelt dan mee dat hij van plan is om er tussenuit
te trekken. De jonge Lankheet verdient goed geld
bij veel vrije tijd. Bovendien wil hij ook wat
meer zien dan de aardkluiten van het dal. Jeep
geraakt helemaal buiten zichzelf van spijt en
boosheid. De schuld van al zijn ellende is Dries
Borne, die hem heeft meegelokt. Hij gaat hier
niet weg. 't Is zijn hoefje, waar hij heeft gewerkt
en gezwoegd. Als de wildeman hem niet had
meegelokt, zou er geen onkruidje gestaan hebben.
Het ongelukkige is dat Jeep werkelijk van zijn
land houdt en zich niet kan voorstellen hoe hij
zonder zijn akkers en weitjes zal kunnen leven.
Als zijn woede omslaat in verdriet en hij met zijn
handen voor zijn gezicht zit te huilen, loopt zijn
vrouw naar 't Grobbenuus. Zweder Thase gaat
met haar mee als 'hij hoort wat er gaande is.
Tegenover Jeep zittend gebruikt hij geen zach
te woorden, want een akker vol onkruid be
schouwt hij als een zonde. Een boer is verant
woordelijk voor zijn land, het is een deel van de
schepping en wie daarvoor geen eerbied kan op
brengen door het goed te verzorgen, is op het
verkeerde pad. Zo te spreken heeft Zweder van
Marye geleerd. En ja. het ontbreekt Jeep ook aan
liefde. Hij heeft veel te veel aan zijn beurs ge
dacht om die vol te krijgen zonder al te veel
werk. En kwaad zijn tegen Bernt Vasse en
...Zweder schraapt zijn keeL Je moet meer
over je zelf huilen, Jeep, dan over het land dat je
wordt afgenomen. Je hebt de vete tussen Dries
Borne en de molenaar groot gemaakt, je hebt
gehitst, Jeep en om je woorden kracht bij te
zetten, sneed je de strikken door die Dries ge
spannen had. Je had plezier in diens ergernis.
Meer behoef ik je niet te zeggen, Jeep Karsten.
Verder moet je maar alleen uitmaken wat er tus
sen jou en God is af te rekenen. De landschut
heeft gezwegen, daarom zwijg ik ook tegen de
mensen, maar tegen jou moet ik het zeggen.
Wat moet ik in dat kotje, sputtert Jeep tegen.
Er is geen voet grond bij; wat moet ik met m'n
handen, die altijd in de aarde gewerkt hebben?
Je zegt het mooi, Jeep. Als je ze maar niet
had toegestaan om aan stammen te slepen en nog
veel meer dingen te doen. waarover we zullen
zwijgen.
Zweder heeft toch met de keuter te doen. Zon
der zijn grootspraak en brutaliteit is hij een zie
lig klein mens met een treurig gezicht. Je gaat
naar dat kotje, Jeep en dan kom je bij mij wer
ken. Volgende zomer begin ik een strook heide
om te halen. Ontginnen is zwaar werk, maar wat
je helemaal zelf moet opbouwen, is later des te
mooier. Versta je me?
Heel goed, zegt Marye als Zweder thuiskomt
en ze hoort wat hij gezegd heeft. Jeep is nog
sterk genoeg om nieuw nieuwe akkers te bebou
wen. We moeten altijd erbarmen met elkander
hebben, want we zijn samen op weg en om beur
ten struikelen we allemaal over de stenen zonden,
die verspreid liggen. Denk ook aan Libbe als je
nieuw land in gebruik gaat geven. Ik geloof dat
hij grote plannen heeft, we moeten hem een beet
je helpen.
't Is niet meer nodig dat Marye over de
jongen zucht: wat moet ervan komen? Na de
heftige ontmoeting met Dries Borne in het atelier
van Maler is er iets veranderd. Uit liefde voor
Jeichien en Lenter vloog hij de wildeman aan en
werd hem de baas. Ook zonder de komst van
Zwedp- had Dries het onderspit moeten delven.
(Wordt vervolgd)
vanavonc
Nederland I. NTS: 19.00 Nieuws ln het
ort; 19.01 Voor de kleuters; 19 06 Koningen
an Angkor. TV-film. 19.35 Nationaal Jeugd
orkest 1965. film: 20.00 Journaal en weer
overzicht. AVRO: 20.20 AVRO's Televizier;
20.35 Hartewensconcert; 21.35 De Verdedigers
De Kruisridder. TV-film. NTS: 22.25-22.30
Journaal.
Nederland II. NTS: 20.00 Nieuws ln het
kort. KRO: 20.01 Beeldende Kunst 65. 20.20
Onze man in Keulen; 20.45-plm. 22 25 De
man die nooit bestond, splonnagefilm. (Beide
keuringen: boven 14 Jaar).
-•1*1*: Nederlr-"'--| 'n
19.30 Jeugotelevisie; 19.55 De
rnobilisten; 20.50" Westerns van vroeger
u: Film. 22.20 Zoeklicht. 22.40 Nws.
