Berlijnse muur
nu vier jaar
m Sunkist
Tsarapkin: VS niet van
goeden wille in Genève
Lancering ,Cenlaur' - rakel
met proefmodel maanschip
HOFNAR
KNSM: PRATEN MET
MINISTER EN KLM
ë5i
Een Monument van bruut geweld
Di
;ang naar
vrijheid nog
niet geweken
Categoralen reageren:
Vakcentrales zijn
niet democratisch
W aardering
voor rapport
van de KVP
Misdaadcijfers
Oost-Europa
Kwestie
van kleur
bekennen
Singapore wil
republiek zijn
Jjh een &an£e \ij>
US 1?|
DONDERDAG 12 AUGUSTUS 196S
(Van een onzer redacteuren!
Het is morgen vier jaar ge
leden, dat een begin werd ge.
maakt met het opwerpen van
een „muur van prikkeldraad
en beton" dwars door Berlyn.
Spannende dagen waren het,
die op die bewuste dertiende
augustus 1961 volgden. De
Oostduitsers en de Russen tra-
den met grimmige vastbesloten,
heid op. Van de reactie van de
westelijke geallieerden leek af
te hangen, of het Berlijnse con-
flict tot een ramp van wereld-
formaat zou leiden. Amerika,
Engeland en Frankrijk beperk,
ten hun tegenacties echter tot
het indienen van protesten. Als
gevolg daarvan verminderde de
spanning snel en raakten de
Berljjners er spoedig gewend
aan de „muur der schande", die
de Sowjetzone van Duitsland,
het oostelijke deel van Berlijn
inbegrepen, tot een grote ge
vangenis maakte. Later is er
felle kritiek uitgeoefend op de
houding van de drie westelijke
landen. En ook op dit ogenblik
is men het er nog altijd niet
over eens, of met name de Ame
rikanen vier jaar geleden er niet
beter aan gedaan zouden heb
ben, het opwerpen van de bnr-
rikaden met geweld te verhin
deren.
De Amerikanen staken echter geen
hand naar de versperringen uit. En zo
kreeg Walter Ulbricht, de Oostduitse
filiaalhouder van Moskou, gelegen
heid, zijn „anti-fascistische" muu:
dwars door de vroegere Duitse hoofd
stad op te trekken. Daarmee verwe
zenlijkte hij een plan, waarvan hij
het bestaan nog maar kort tevoren
even pertinent als cynisch had ont
kend. De muur werd spoedig als mo
nument van het brute geweld de treu
rigste bezienswaardigheid in de we
reld. En als men na vier jaar een tocht
langs de muur maakt, dan wijzen ge
denkstenen, kruisen en kransen de
plaatsen %an, waar niet minder dan 65
Duitsers om het leven kwamen, toen
zij probeerden, aan de arm van de
communistische politie te ontkomen
en het vrije West-Berlijn te bereiken.
Deze plaatsen vormen een steeds
dichter wordende keten langs het
monstrueuze bouwwerk, waarachter
Ulbricht de vrijheidsdrang van onge
veer zeventien miljoen Duitsers tracht
te vernietigen.
Vertivijfeld
Het besluit tot het bouwen van de
muur werd ingegeven door de volko
men vertwijfeling van de communis
ten als gevolg van het mislukken van
hun propaganda-campagne tegen
West-Duitsland. Dag en nacht lieten
duizenden mensen hun bezittingen io
de steek omdat zij vreesden, door de
Volkspolizei gearresteerd te zullen
worden, of eenvoudig, omdat zij niet
langer onder de druk van het com
munistische systeem konden leven. We
hebben bij bezoeken aan Berlijn,
voordat deze stad door de muur werd
gescheiden, zulke mensen ontmoet,
die met achterlating van alles wat zij
bezaten vaak lange en gevaarlijke
reizen hadden moeten maken om het
vrije Westen te kunnen bereiken. Aan
deze massale vlucht werd een eind
Dwars door Berlijn loopt de muur
der schandeaanvankelijk slechts
van prikkeldraad en betonblokken,
later nog „degelijker". Kuizen wer
den dichtgemetseld en toen dat de
vluchtpogingen nog niet verhinderde,
vielen zij onder de slopershamer.
gemaakt toen vier jaar geleden werd
begonnen met het opwerpen van de
barrières. De Oostduitse communisten
bereikten er hun doel mee: er kwam
een eind aan de vlucht van arbeiders
en geleerden, die de enonomie van de
Sowjetzone geheel dreigde te ont
wrichten.
Machteloos
De vluchtpogingen, die nu nog bijna
dagelijks worden ondernomen en die
vergezeld gaan met schietpartijen, zijn
er om te bewijzen, dat de bevolking
van de zone zich nog niet „bij de vol
dongen feiten" heeft neergelegd. Dat
bleek vier jaar geleden al, toen de
Oostberlijners machteloos moesten
toezien, hoe men de deuren van hun
huis dichtmetselde, omdat de voorge
vel als ..staatsgrens" moest worden
beschouwd. De stoep voor hun huis
kwam op Westberlijns gebied uit en
daar mochten zij niet meer komen.
Bij tientallen gelijk sprongen zij uit
de ramen van de huizen langs de
grens naar de vrijheid of zoals de
80-jarige Olga Segler in de Bernauer
Strasse in de dood. Ook de ven
sters werden dichtgemetseld en toen
ook dat niet hielp, omdat men via de
daken probeerde te vluchten, werden
de huizen bij duizenden met de grond
gelijk gemaakt. Om jacht op mensen
te kunnen maken had men een vrij
schootsveld nodig.
Bevel
Deze drijfjacht op eigen landge
noten werd ontketend door het
schietbevel, dat tegen „provocateurs,
uitwijkelingen en grensschenders" ge
richt was. Hiervan werden sedert 13
augustus 1961 in Berlijn en aan de
demarcatielijn met de Bondsrepubliek
volgens officiële onderzoekingen met
zekerheid minstens 127 Duitsers het
slachtoffer. Het werkelijke aantal is
waarschijnlijk echter veel hoger, om
dat talrijke gevallen niet van West-
Duitsland uit waargenomen konden
worden. Duisternis, muur en versper
ringen weren de blikken van deze zij
de en alleen maar het schreeuwen
van de ongelukkige slachtoffers is tel
kens weer te horen. Des te vreselijker
zijn echter de gebeurtenissen, die zich
onophoudelijk voor de ogen van de
onmachtige bevolking van West-Ber
lijn afspelen. We herinneren aan de
achttienjarige bouwvakker uit Oost-
Berlijn, Peter Feohter. De grenssolda
ten schoten hem in de buurt van de
grensovergang Checkpoint Charlie
neer en lieten- hem doodbloeden,
waarbij zij zelfs de door westelijke
ambulances aangeboden hulp van de
hand wezen. Urenlang liet men de
zwaargewonde bloeden en schreeuwen
totdat hij uiteindelijk op de „grens
van twee werelden" stierf. Daarna
werd zijn stoffelijk overschot als eev
stuk bagage weggesleept.
STOCKHOLM De Zweedse pro
fessor Knut Seri heeft op het VN-
congres inzake voorkoming van mis
daad, dat in Stockholm wordt gehou
den, de afgevaardigden uit Oosteuro-
pese landen gevraagd of de cijfers die
zij over de omvang van de misdaad in
hun landen verstrekken wel aan de
waarheid beantwoorden. Zij lijken
mij wat aan de optimistische kant, zei
hij.
Meer dan duizend afgevaardigden
uit vijfenzeventig landen wonen het
van 9 tot 18 augustus durende congres
bij.
Volgens een afgevaardigde uit Bul
garije komt in zijn land praktisch
geen misdaad voor. De sociale orde in
Bulgarije is strijdig met misdaad en
schept er daardoor geen gunstig kli
maat voor, zei hij. Leden van de vrij
willige burgerwacht zijn bij de mis
daadbestrijding ingeschakeld.
Zuidafrikaanse
leraar wil nog
naar Nederland
KAAPSTAD Het Zuidafrikaanse
ministerie van binnenlandse zaken
heeft vandaag bevestigd, dat aan de
niet-blanke James Ravell, leraar aan
de middelbare school in de plaats El
sie River, een voorstad van Kaapstad,
een paspoort is geweigerd voor het
volgen van een universitaire cursus in
Utrecht. De woordvoerder van het
ministerie weigerde redenen voor de
ze beslissing op te geven.
Mr. Ravell heeft vandaag de bemidde
ling ingeroepen van prof. F. A. van Jaars
veld van de universiteit van Zuid-Afrika,
bij wie hij heeft gestudeerd. De leraar
vertelde dat deze hoogleraar zijn studie
beurs in Utrecht heeft ondersteund. De
heer Ravell heeft verder verklaard dat
hij sinds 1950 niet heeft deelgenomen aan
politieke activiteiten. Voordien heeft hij
protestbijeenkomsten en betogingen bij
gewoond. De jonge leraar '29) gelooft
dat het paspoort is geweigerd, omdat hy
vertrouwen stelt in het humanisme.
Blinde Nederlandse
alpinist beklom
berg
CHAMONIX Wegens vermoeid
heid en de mist die rondom de berg
hing, heeft de blinde Nederlandse al
pinist Henri vain den Bergh de be
klimming van de Grepon op veertig
meter van de top moeten opgeven.
Hjj is met zijn twee vrienden naar
Montenvers teruggekeerd, waar hij
dinsdagavond laat aankwam, 19 uur
nadat hij het bivak vlakbij Monten
vers had verlaten voor de beklim-
Grijnzend
Brandt start
met zijn zoon Matthias gefotogra-
yfff* f API*I1PP feerd) is lijsttrekker van de socialis-
J J.sche part.j (SpD) voQr de komende
verkiezingen in West-Duitsland. Zaterdag begint hij aan zijn propagan-
datournee door het land. En nu maar afwachten hoeveel stemmen hij
weet te verdienen. De verkiezingen worden zondag 19 sept. gehouden.
De ontwapeningsbesprekingen
GENÈVE Semjon Tsarapkin,
Ruslands onderhandelaar op de
ontwapeningsconferentie, heeft
gisteren op een perslunch de V.S.
Vanaf Kaap Kennedy
|van de vakcentrales voelen kennelijk
meer voor de bescherming van het
eigen belang dan voor de afwijkende
mening van de meerderheid van de
werknemers, die niet bij de vakcen
trales is aangesloten.
De F.E.W.O. kondigt tenslotte aan
dat ze het lidmaatschap van de S.E.R
zal aanvragen. Dit zal het beste ant
woord zijn op de uitlatingen van de
woordvoerders van de vakcentrales
Men wil de democratie binnen de vak
UTRECHT De K.V.P. heeft in beweging tot ontwikkeling brengen
haar rapport „democratische opbouw" door middel van een loyale oppositie
gepleit voor het opnemen van de rate- om zo de afstand tussen leiding en
gorale vakorganisaties in de publick- leden te overbruggen,
rechtelijke organen. De vakcentrales
hebben zeer negatief gereageerd op
deze stelling. De voorzitter van het
CNV zei zelfs, dat het opnemen van
een vertegenwoordiging van de cate
gorale organisaties in de S.E.R. dit
instituut zou degraderen tot een Poolse
Landdag.
De Federatie van werknemers
organisaties verklaart nu verheugd te
zijn dat een politieke partij duide
lijk heeft aangetoond, dat de huidi
ge structuur van de P.B.O., zowel in
de S.E.R. als in de bedrijfstakken,
I uit democratisch oogpunt een onding
i is De gevestigde posities van de
drie erkende vakcentrales worden
l immers overmatig erkend en de
stem van de niet bij deze centrales
aangesloten vakorganisaties in de
kiem gesmoord.
Daar is moed voor nodig, aldus deze
federatie, om zo iets uit te spreken.
Want vele leden van de K.V.P. zijn
lid van het Nederlands Katholiek Vak
verbond.
De geboorte van de federatie (de
F.E.W.O.) is aan de vakcentrales niet
onopgemerkt voorbij gegaan. Ondanks
de verzekering, dat de erkende vak
beweging geen besloten club is, wordt
de deur al dichtgesmeten voor iemand
heeft aangeklopt. De woordvoerders
Op originele foto's zijn de grijnzend»
gezichten te zien van die mannen, die
de slachtoffers, welke zij kort tevoren
op hun vlucht door een grensrivier
neerschoten en koelbloedig lieten ver
drinken, bergen. Met een duivelse
blik in de ogen zien zij erbij toe hoe
trouwe aanhangers van het regime
hun ongewapende slachtoffers van de
muur, van daken of van rijdende goe
derentreinen afschieten om de „vrede
en de vrijheid" te beschermen en
hierbij maken zij zelfs geen uitzonde
ring voor hun eigen kameraden. Dit
geldt echter niet voor allen. Talrijke
grenssoldaten schieten ook doelbe
wust mis al kost dit hen wegens
„slecht schieten" hun verlof of een
straf, terwijl de „goede" schutter „be
loond" wordt met premies, promotie
en extra verlof.
Unicum
In 1961 zei Ulbricht dat men in Ber
lijn de staatsgrens op dezelfde wijze
had beschermd als dat „in elke souve-
reine staat" gebruikelijk is. Zou hij
werkelijk niet beseffen dat zijn muur
in zijn onmenselijkheid op de hele
wereld een unicum is? Dat is de
„grens" midden door een land, een
stad, zelfs door een volk; de grens
waarvan de gedenktekens voor dege
nen, die door hun eigen landgenoten
neergeschoten werden, de kenmerken
zijn geworden.
KAAP KENNEDY De V.S.
hebben gisteren van Kaap Ken
nedy een Atlas-Centaur-raket
gelanceerd voorzien van een
proefmodel van het „Surveyer"-
maanschip om te controleren of
de bijzonder krachtige, doch in
het verleden zorg barende,
BERLIJN Eerste luitenant
Jakubetz van het Oostduitse
leger heeft zich in een ingezon
den stuk in het militaire week
blad Volksarmee beklaagd over
het feit dat hij steeds de ver
keerde kleur draad krijgt.
■De draden zijn volgens hem
onmisbaar. Ze geven een waar
schuwingssignaal als vluchtelin
gen proberen naar het Westen te
ontkomen. Maar toen er van de
winter sneeuw lag kreeg hij
groene draden en nu, midden in
de zomer, witte, wat maakt dat
ze gemakkelijk waargenomen
kunnen worden. De luitenant
schrijft dat al zijn klachten geen
verbetering konden bewerkstel
ligen.
tweetrapsdraagraket aan de
verwachtingen voldoet.
De proef wordt een succes genoemd.
De cabine volgt nauwkeurig haar
koers. De „Surveyor"-cabine weegt
52 kilogram. De eerste trap is een
raket van het type Atlas. De Centaur
bezit twee motoren, die vloeibaar
gemaakt waterstofgas verbruiken.
Het is de bedoeling dat de cabine in
een baan om de aarde wordt ge
bracht.
De lancering van de werkelijke „Sur
veyor" waarmee men het maanop
pervlak wil onderzoeken, zal vol
gend jaar plaatshebben. De cabine
zal televisiecamera's aan boord
hebben en, afgeremd door remrak-
ketten, langzaam het maanopper
vlak naderen.
De cabjne moet na 63 uur op een
punt arriveren, dat 386.250 km van
de aarde is verwijderd. Zij bevindt
zich dan in de baan van de maan
om de aarde. De maan is op dat
moment echter ver uit de buurt. Na
een elliptische baan beschreven te
hebben gaat de proefcabine or
aarde draaien.
Verscheidene proeven met de „Cen
taur"- mislukten in de afgelopen
jaren. Het programma heeft daar
door een vertraging van drie jaar
opgelopen. De grootste moeilijkheid
was de koeling van het vloeibare
waterstof, dat op een temperatuur
van 423 graden Fahrenheit onder
nul moet worden gehouden om gas-
vorming te voorkomen.
In Chili vonden vijf personen de
dood toen een lawine op een berghut
stortte waarin een skipatrouille van
acht man sliep.
er van beschuldigd, dat zij hun
vertegenwoordigers naar Genève
hebben gezonden om de al zolang
bekende meningen van Washing
ton te herhalen.
Uit niets was tot nu toe gebleken,
dat de opvattingen van de VS over de
ontwapeningskwesties enige verande
ring hetdden ondergaan en dit was
dan ook de reden waarom hij en de
leider van de Amerikaanse delegatie,
William Foster, minder met elkaar
hadden overlegd dan op voorgaande
zittingen.
De grootste en mogelijk enige hin
derpaal om tot een overeenkomst tus
sen Oost en West tegen verspreiding
van kernwapens te komen noemde de
Rus „het dubbele spel dat het Westen
speelt met de bedoeling West-Duits
land langs indirecte weg kernwapens
te verschaffen."
Tsarapkin sprak ook over de „sme
rige en misdadige oorlog" in Vietnam.
Stopzetting van deze oorlog zou een
gunstiger sfeer scheppen voor het
sluiten van een ontwapeningsovereen
komst. „De Sowjetunie, aldus de Rus,
neemt echter niet zo'n star standpunt
in dat zij deze twee kwesties
kaar koppelt en onderling van elkaar
afhankelijk maakt. Als wij dit zouden
proberen te doen, zouden wij er hier
in Genève nooit meer uitkomen en
zou er niets geregeld kunnen wor
den", zo zei hij.
De Amerikaanse senaat heeft woens
dag de benoeming goedgekeurd van
Thurgood Marshall, een neger, tot advo
caat-generaal. Marshall is advocaat ge
weest voor de Nationale vereniging voor
de vooruitgang van kleurlingen en
daarna rechter in de stad New York.
In Zuid-Frankrijk
Watergebrek om
bosbranden te
bestrijden
TOULON Tekort aan water heeft
gisteren in het zuiden van Frankrijk
de brandweerlieden gehinderd bij het
blussen van een nieuwe serie bosbran
den. Bovendien worden de verbindin
gen bemoeilijkt doordat tientallen
telegraafpalen en elektriciteitsmasten
zijn vernield.
Omdat de wind geluwd is heeft men
hoop de geïsoleerde branden in be
dwang te houden. Woningen worden
niet onmiddellijk bedreigd.
Honderden extra brandweerlieden
en soldaten werken hard om een her
haling van de rampzalige brand van
vorige week te voorkomen. Op min
stens zeven plaatsen in de departemen
ten Var, Alpes, Marinimes, Bouches du
Rhone en Gard staan stukken bos in
brand. Het water wordt nu met tank
wagens aangevoerd uit Marseille en
andere steden.
Scherpe kritiek op
Zweedse pers
STOCKHOLM Zweedse christen
socialisten hebben scherpe kritiek uit
geoefend op de „permanente propa
ganda voor het atheïsme" in het dag
blad. dat als de spreekbuis van de
(socialistische) regering geldt „Stock-
holms Tidningen" en in een ander so
cialistisch dagblad „Aftonbladet".
Op het jaarlijkse congres van de
broederschapsbeweging. de werk
gemeenschap van christenen in de
socialistische partij, wist voorzitter
ds. Ake Zetterberg met grote moeite
een resolutie te verhinderen, waarin
opgeroepen werd tot een boycot van
beide kranten.
De antigodsdienstige houding van
deze bladen is in strijd met het begin
selprogram. dat Hjalmar Branting in
1890 formuleerde, waarin de partij
zich distancieerde van de vrijdenkers.
Over de publikaties in deze kranten,
die ook door christelijke arbeiders ge
financierd worden, sprak het congres
als „een dagelijkse klap in het ge-
Vonnissen Portugal
LISSABON Zes van de eenender
tig studenten die in Lissabon terecht
stonden op beschuldiging van onder
mijnende activiteit zijn veroordeeld
tot gevangenisstraffen van vijftien
maanden tot twee jaar. Twaalf stu
denten kregen voorwaardelijke straf
fen en de overige dertien werden
vrijgesproken. Het merendeel van de
beklaagden was lidmaatschap van de
verboden communistische partij ten
laste gelegd. Twee studenten werden
beschuldigd van terroristische activi
teit. Ongeveer vijftig politiemannen,
enkele gewapend met machinepisto
len, bevonden zich in de rechtzaal
toen de vonnissen werden uitgespro
ken. Er deden zich geen incidenten
voor.
SINGAPORE Premier Lee Joean
Jew van Singapore heeft gisteren te
kennen gegeven dat hij van Singapo
re een republiek wil maken. Minister
Soebandrio had eerder op de dag ge
zegd dat Indonesische erkenning zal
afhangen van de gestalte die de on
afhankelijkheid van de nieuwe staat
gaat krijgen. De Indonesische hou
ding met betrekking tot Maleisië blijft
onveranderd.
Amerika en Nationalistisch China
hebben gisteren de nieuwe staat er
kend. Uit Maleisië zelf kwam het be
richt dat de secretaris van Rachmanns
partij. Albar, aftreedt, omdat hij de
uittreding van Singapore op de wij
ze zoals die is geschied, ten zeerste
betreurt. Volgens hem was dit niet
nodig geweest en had er een compro
mis gevonden kunnen worden. Zonder
Singapore, aldus Albar, is de fede
ratie nutteloos. Bovendien vreest Al
bar dat Singapore een centrum van
ondermijnende activiteit tegen de fe
deratie zal worden.
Eet nil Sunkist grapefruit - ze zijn ér weer!
I J wettig gedeponee-c
--AjJ Aet uwuUéJUiif&e, purit uU
I De 40-jarige Britse
huisvrouw Pamela Blake
zal het voortaan wat rui
mer kunnen doen mei
het huishoudgeld. De in
Londen wonende huis
vrouw heeft onlangs
ruim driekwart miljoen
gulden in de Australische
voetbalpool gewonnen.
Ze moest van de wed
strijden in de Australi
sche competitie de gelij
ke spelen raden. Ze
raadde er zeven van
goed en dat was meer
dan voldoende. Zijzelf
had een penny (vier cent)
ingezet.
De Westduitsers eten
steeds meer vlees en
fruit en steeds minder
brood en aardappels. Dit
blijkt uit een gisteren
door het Westduitse in
stituut voor industrie
uitgegeven rapport. In
het belastingjaar '63/'64
aten de Duitsers gemid
deld 64 kg vlees tegen
50,4 kg in '55/'56. In die
zelfde periode steeg de
consumptie van fruit per
persoon van 45,2 kg tot
72,3 kg. Het broodver-
bruik daalde van 90,9 kg
per jaar tot 70,9 kg en
het aardappelverbruik
van 157 kg tot 123 kg.
I In het park voor het
gebouw van het interna
tionale comité van het
Rode Kruis in Genève is
een zonnewijzer ge
plaatst die door jonge
Nederlandse kunstenaars
en ambachtslieden is
vervaardigd en door het
„Nederlands comité voor
internationale wedstrij
den van ambachtbeoefe
naars" aan het Rode
Kruis is aangeboden.
I In de Sonnblick-streek
gaat men de hoogste
stuwdam van het land en
tevens één der hoogste
van Europa bouwen na
melijk een 180 meter ho
ge boogvormige dam in
het Maltadal met een
stuwmeer van 160 mil
joen kubieke meter, dat
ongeveer vier km lang
en tot bijna 800 meter
breed wordt.
AMSTERDAM De jongste
tariefsverlaging van de KLM op
de dienst naar Suriname en de
grote Nederlandse Antillen is een
zeer ingrijpende en lichtelijk over
haast genomen maatregel, die het
passagiersvervoer niet alleen
naar de rijksdelen overzee maar
naar het gehele Caraïbische ge
bied raakt, zo meent de directie
van de KNSM die ook passagiers
diensten naar de West onder
houdt. De prijsmaatregel zal,
naar de directie verwacht, niet
slechts voor de KNSM, maar ook
voor de KLM zelf schadelijk uit
werken.
De drastische tariefsverlaging van
de KLM. die de retourprijs v»or een
reis naar de west per vliegtuig aan
zienlijk onder de het bij de KNSM
geldende retourtarief per schip brengt,
vormt echter geen bedreiging van het
voortbestaan van de scheepvaartmaat
schappij, die het vrachtvervoer tot
haar belangrijkste bron van inkomsten
rekent. Toch werd de stap van
KLM-directie gisteren op een door de
KNSM belegde persconferentie een
ernstige zaak genoemd.
Gezien de binding, die er tussen de
KLM en de rijksoverheid bestaat, is de
KNSM van plan haar bezwaren tegen de
tariefmaatregel by de regering kenbaar
te maken. De directie zal zeer waar
schijnlijk een onderhoud aanvragen met
minister J. G. Suurhoff van verkeer en
waterstaat, die nog onlangs te kennen
heeft gegeven dat het voortbestaan van
de Nederlandse passagiersvaart hem ter
harte gaat. De directie acht bovendien
een gesprek met de KLM wenselijk en
zU is ervan overtuigd dat zo'n gesprek
ook tot stand zal komen.
De onmiddellijke gevolgen van de
tariefsverlaging voor de passagiers-
diensten van de KNSM zijn op dit ogen
blik nog niet goed te overzien. Op den
duur wordt een vry sterke afvloeiing
van het vervoer over zee naar dat door
de lucht verwacht. De lijnen op de West
zullen vast en zeker passagiers verliezen
en als dit ernstige vormen aanneemt, dan
is het passagiersvervoer van de KNSM
ten dode opgeschreven, evenals de (vele)
miljoenen gulden^, die erin zijn gestoken.
De KNSM zal niet tot een verlaging van
haar eigen tarieven overgaan.
De KNSM zal er niet op korte termijn
toe overgaan haar pas^agiersvloot op te
doeken of in te krimpen, zo heeft de
directie verder bekendgemaakt. De maat
schappij beschikt thans over vier passa
giersschepen met vrachtaccommodatie,
die de diensten op de West onderhouden.
Dit zijn de „Prins der Nederlanden" en
de ..Oranje Nassau" (beide sinds 1957
in de vaart) en een ouder tweetal: de
„Oranjestad" en de „Willemstad". De
kleinere oude schepen hebben hun ge
hele levensduur op de vaart naar de
West uitgediend. Zy zullen in het voor
jaar van 1966 worden afgestoten en waar
schijnlijk voor de sloop worden bestemd.
De schepen worden niet vervangen, zo
dat de passagiersdienst het volgend jaar
al met slechts twee schepen zal worden
onderhouden.
De directie van de KNSM zegt het
vooral te betreuren dat er over de
voorgenomen stap van de KLM geen
werkelijk overleg is geweest. De KLM
heeft de maatschappij ongeveer een
maaod geleden laten weten dat zij „in
principe waarschijnlijk genoodzaakt
zou zijn de tariefmaatregel te nemen".
In maart van dit jaar was nog tussen
beide ondernemingen overeengekomen
dat over tariefswijzigingen onderling
overleg zou wordep gepleegd.
Toch acht dc KNSM het mogelijk een
periode van scherpe concurrentie alsnog
te vermijden. Zij baseert haar mening
op de ervaring dat ook bij de KLM de
noodz.aak van enige samenwerking wordt
ingezien. De KNSM van haar kant zal
trachten het tot enige vorm van overleg
te brengen.