Wasmachine,
Wasserette,
Wasserij
Wecken of diepvriezen:
voor- en nadelen
Welke van
de drie?
TA
Pittige pit
Uw ervaringen als
u 65 wordt
ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1965
Pe was, we schreven het
al eerder, heeft de laatste
jaren een enorme ont
wikkeling doorgemaakt.
Wie dacht erg vooruit
strevend te zijn met een
wasmachine plus een cen
trifuge ziet nu afgunstig
naar nóg efficiënter me
thoden: de wasautomaat
en naar de wasserettes
die als paddestoelen uit
de grond verrijzen. Dan
is er nog altijd de goede
oude trouwe wasserij die
wekelijks of iedere veer
tien dagen de was komt
afhalen en de hele boel
schoon en gemangeld na
een aantal dagen weer
keurig aflevert. Wasketel
en teil zijn naar rommel
zolder of kelder verdwe
nen. Wat overbleef De
grote drie: wasmachine,
wasserette, wasserij. Wel
ke methode is de gemak
kelijkste én de voordelig
ste
De gezinssterkte en de
daarmee verband houdende
hoeveelheid wasgoed
denk aan de luierkinderen
bepalen in belangrijke
mate de methode van was
sen. Dat is dan ook één van
de punten waarvan de Ne
derlandse Consumentenbond
uitging bij een recent onder
zoek naar de centrifugeren
de wasautomaat.
Vaste kosten
Wast de huisvrouw zelf in
zo'n automaat, dan komt er nog
een post bij die zij vaak over
het hoofd ziet, namelijk de post
vaste kosten. Daaronder vallen
afschrijving, onderhouds- en re
paratiekosten. Bij een aanschaf
fingsprijs van twaalfhonderd
gulden, komen die vaste kosten
op ongeveer vier gulden per
week, maar er zijn wasautoma
ten die zo'n slordige tweedui
zend gulden aanschaf vergen!
Bij de wasserij en de wasserette
de grote drie.punt van ernstig beraad.
wie de wekelijkse was beneden
de acht kilo blijft, kunnen ple
zier hebben van de wasserij.
Er zijn maar liefst zeven
hoofdtypen van automatische
wasmachines. Daarnaast is er
nog een aantal overgangsvor
men. Wie een wasautomaat wil
kopen wete, dat de „half-auto-
maat" weekt, wast en spoelt in
één trommel, die voor elke
afzonderlijke bewerking moet
worden ingesteld. Meestal is er
een tijdschakelaar, die na ver
loop van de aangegeven tijd de
machine vanzelf uitschakelt. Bij
dit wasproces kun je niet weg
lopen. Voor het centrifugeren is
een afzonderlijke centrifuge no
dig.
Overgepakt
probleem bij de tegenti'oordige behuizing. Wie
i ouderwetse droogzolder? Het goed helemaal droog,
De wasserij levert het goed kastklaar af.
kunt u nog een bedrag voor
warm water en elektriciteit af
trekken, bij de wasserij datzelf
de plus zeepkosten. De wasserij
biedt met een landelijk gemid
delde prijs van 0,85 per kg het
voordeel dat het goed kastklaar
wordt afgeleverd. Dat is bij
wasserette en wasautomaat be
slist niet het geval. In de
zelfwasserij krijgt men de was
voor zo'n 40 h 45 cent per kg
druipdroog. Tegen een extra
betaling kan het goed in een
droogtrommel wel kurk- of
16 a 20 kg.
De Consumentenbond bere
kende, dat je wel een wekelijk
se was van zestien tot twintig
kilo moet hebben (vier a vijf
slopen vol) wil je de kosten van
een wasautomaat er uit halen.
Met een kleinere wekelijkse
was is het voordeliger naar een
wasserette te gaan. Kleine ge
zinnen en alleenstaanden van
H6/tOAC'
Clara. A voorpand 1 x knippen dubbele
stof; B rug 1 x knippen aan de stofvouw;
Te gebruiken delen A. 6, 7. 9, 29, 60, 61,
62, 63, 64, 65, 66. 67, 87. 52, 58; B. 11, 13,
14, 16, 15, 68. 69, 70, 50.
met rok Annabelle. A bovendee
1 x knippen dubbele stot; B voor
knippen dubbele jrtof; C rug 1 3
-r»- stofvouw t
knippen schuin "dubbele stof naad
Na het aan elkander stikken van A.
Rok Annabelle. Zie verder gezette tekst.
Te gebruiken delen A 51, 52, 57. 58; B.
50, 53, 55, 56.
BU onze kantoren zijn verkrijgbaar:
Een patronenset vyfbladig In de
maten 36 t/m 48 2.50
Dit behoeft u slechts éénmaal aan
t« schaffen!
Een mapje met visuele voorlich
ting, rokken, pantalons en avond
kleding. Handig als n het schuiven
met patroondelen niet snapt 2.25
Een supplement met elk 35 mo
dellen. prettig als u veel naait en
behoefte hebt aan méér modellen
dan wij iedere veertien dagen als
service brengen. De nummers 2,
3 en 4 kosten per stuk 1.45
Vergeet niet uw maat op te geven
Ontvangst na storting of betaling van het
benodigde bedrag btf het bureau van
dit blad.
Prijsverschil
kijken, is het centrifugeren.
Gebeurt dit in één trommel, dan
is een dure constructie nodig en
daarvan mogen we een matig
droogresultaat verwachten.
Voorkeur verdienen de appara
ten die alleen automatisch was
sen en waarbij het drogen in
een afzonderlijke, al dan niet
ingebouwde, centrifuge plaats
vindt. En zo'n uitvoering is
aanzienlijk goedkoper!
De „combinatie - halfauto-
maat" (wat een woord!) is een
halfautomaat in combinatie met
een aangebouwde centrifuge.
Het wasgoed moet worden
overgepakt, de centrifuge dient
in werking te worden gesteld:
ook hierbij kun je niet weglo-
P De „centrifugerende - half
automaat" is een halfautomaat
waarbij het natte wasgoed niet
behoeft te worden overgepakt,
want het centrifugeren gebeurt
in dezelfde trommel. Het goed
blijft bij deze methode vochti
ger dan in een afzonderlijke
centrifuge, en het moet aan de
gang worden gebracht met een
afzonderlijke knop.
De „automaat" werkt de hele
mik-mak van weken, wassen,
spoelen in één trommel af. Bij
het centrifugeren moet de huis
vrouw ingrijpen. Dan is er nog
de „combinatie-automaat" die
het hele wasproces zelfstandig
afwerkt maar alle spullen moe
ten worden overgepakt in een
centrifuge die afzonderlijk in
werking moet worden gesteld.
De „centrifugerende automaat"
zegt dag tegen de huisvrouw:
hij kan alles zelf af. Het centri
fugeren vindt weer in dezelfde
trommel plaats automatisch
maar niet zó droog. Dan is er
duizelt het u nog niet? de
„was- en droogautomaat' een
centrifugerende automaat die
het gecentrifugeerde wasgoed
nóg verder droogt met een
warme luchtstroom.
Omstreeks deze tijd van
het jaar kwamen hij ons
thuis de twee oude nichten
een dagje logeren. Ze wer
den in de tuin geïnstalleerd
met grote emmers vol bonen.
Moeder had een kei van een
kei, een uitgekookt stuk
linnengoed en handenvol
zout, en dan maar afhalen.
Wij, kinderen, mochten de
boontjes breken en wee als
er één draadje aanbleef. In
de plaats van de ouderwetse
boontjes in het zout, waar
nauwelijks nog vitamine in
zat. kwam de weckpot. Ook
daar ben je uren zoet mee.
De conserven- en diepvries
industrie heeft deze taak
grotendeels overgenomen.
Voor velen is het geen vraag
meer of ze zullen inmaken.
Maar je zult een tuin of
boomgaard vol heerlijks heb
ben, dat niet ineens op kan.
Of je wilt iets klaar maken
dat niet te koop is: zoetzuur
van vruchten, vruchten zon
der suiker of groente zonder
zout voor dieetpatiëfiten. Dan
is inmaken het parool.
Wecken of diepvriezen, het
heeft allebei voor- en nadelen.
De voordelen van wecken: de
lage prijs, onder gunstige om
standigheden jarenlange houd
baarheid. Daartegenover staan
de bewerkelijkheid en tijdro
vendheid. Een grote kans op
bederf ook, vooral van niet-zure
groenten. U dient regelmatig te
controleren, de smaak gaat ach
teruit door de lange tijd van
verhitten en van de voedings
waarde gaat mitsdien veel ver
loren. Diepvriezen geeft vrijwel
geen kans tot bederf, de smaak
van de produkten verschilt
nauwelijks van het verse pro-
dukt. Bij een goede „planning"
is de minder lange houdbaar
heid (bloemkool b.v.) geen be
zwaar. Uw diepvriezer zult u in
10 jaar moeten afschrijven,
daarnaast zijn er kosten voor
onderhoud en stroomverbruik.
i (en willen als u het prettig voorstelt) prima helpen bQ,
wecken en inmaken.
Afgeraden
Niet alleen een kind, zelfs et
kan met de moderne appara
Produkten zijn houdbaar
wanneer bacteriën, die overal
en altijd aanwezig zijn, onwerk
zaam zijn gemaakt door koude,
of gedood door hitte. Bij verhit
ting gaat het erom, dat dit
voldoende lang gebeurt. Vruch
ten hoeven slechts kort verhit,
want het zuur verhaast de dood
der bacteriën. Groente en vlees
moeten lang verhit worden. Al
leen koken of gaarstoven is
onvoldoende. Ook luchtdicht af
sluiten is geen garantie tegen
bederf, overlevende bacteriën
doen hun kwalijke werk. Het
inmaken met een pompje van
niet-zure groente en vlees moet
daarom afgeraden worden.
Gegarandeerd houdbaar is
niet-zure weck alleen na onge
veer zes uur verhitten op
100 gr. C, hetgeen in de praktijk
ondoenlijk is, óf na verhitten
bij temperaturen boven 100 gr.
C (in de hoge-druk-pan), aldus
het voorlichtingsbureau voor de
voeding
Bewaarplaats
Ook de bewaarplaats is van
invloed. Is deze te warm, dan
wordt bederf in de hand ge
werkt. Wie groente en vlees
weckt bij 100 gr. C dient te
beseffen dat deze inmaak kan
bederven. Blijft hij goed, dan
hebt u geluk gehad! Maar dat
geluk kunt u door een hygië
nische en zorgvuldige werk
wijze wel een handje helpen....
Diepvriezen geeft niet veel
kans op bederf. Smaakafwijkin-
gen als rans worden kunt u
verwachten, maar als de regels
verpakken, voorkoken, bewaren
in acht worden genomen kan er
niet veel mis gaan. De vereis4<e
temperatuur van 20 gr. C
moet vlug worden bereikt.
Daarom: stipt de gebruiksaan
wijzing volgen en niet maar
raak stouwen. Geen vriesvak of
diepvriesbak van een koelkast
gebruiken wanneer daarin geen
20 gr. C of lager kan worden
berêikt. Vriesvakken met een
temp. van 10 gr. C zijn wel
geschikt voor het bewaren ge
durende korte tijd van diep-
vriesprodukten.
Smaak
Wat smaak en voedingswaar
de betreft mag u de volgende
volgorde nemen: vers bereide
produkten staan bovenaan, dan
volgen diepvriesprodukten en
de rij sluit met weck. Sterkte
met de jam, de bramen, de
boontjes, de peentjes, de slacht.
Drink tussendoor de koffie in
het zonnetje en menig be
jaarde of groot gezin zal a
dankbaar zijn voor de overge
schoten sla of een maaltje biet
jes.
Wie tussen de bomen het bos
nog kan zien, moge weten
dat automatische wasmachines
enorm in prijs verschillen! De
duurste van de onderzochte
exemplaren was bijna driemaal
zo duur als de goedkoopste. Het
verschil zit 'm in afwerking en
uitvoering. Het centrifugeren
blijkt 'in de goedkope machines
minder dan in de meeste duur
dere, en meestal hebben de
voordelige machines weinig mo
gelijkheden.
Punt waarnaar u dient te
iDiunuiiiuiiuiiuiiiiiiiiiiiniu
Niet zo bekend als de pinda's,
zoutjes, amandelen en okker
noten, maar daarom zeker niet
minder aantrekkelijk als hapje
bij de borrel, is de cashew-noot.
De cashew-noot is eigenlijk de
pit van een sappige vrucht van
de anacardiumboom, die groeit
in Mozambique bij Zuid-Afrika.
Er wordt per jaar ca. honderd
vierenveertig duizend ton geëx
porteerd naar alle delen van de
wereld. Maar het merkwaardige
van deze noten is dat ze van Mo
zambique eerst naar India gaan en
pas daarna hun weg door de wereld
vinden. Bij het ontbolsteren nl.
van de sappige vrucht, komt on
aangenaam vocht vrij dat heel
sterk op de huid inwerkt. Kenne
lijk schrikken alleen de inwoners
van India er niet voor terug dit
onprettige karwei te verrichten.
Voor deze mensen is het mo
derne streven, om voor alle hand
werk machines uit te vinden, maar
gelukkig!
De Portugezen en ook de Italia
nen (FIAT) zijn druk doende
machines te ontwikkelen, die dat
ontbolsteren voor hun rekening
nemen. Drie fabrieken zijn reeds
in werking: één in Portugal en
twee in Mozambique. Welk procé
dé gevolgd zal worden, hangt van
de resultaten af.
Wij zijn benieuwd of de resul
taten de prijs van de noten zal
verlagen; want lékker zijn ze maar
ook duur!
Wijze goedheid gaat uit
van een schat aan brie
ven, waarvan we jammer
genoeg door de overstel
pende hoeveelheid maar
iets kunnen plaatsen.
Kun je je op de ouderdom
mentaal voorbereiden?
vroegen we.
„Het is wel zo. dat bij ons
vrouwen het meer geleidelijk
gaat dan bij mannen De kinde
ren gaan de deur uit, waardoor
het langzaam rustiger wordt,
totdat onze man thuiskomt. We
moeten wennen niet langer
„baas-alleen" in huis te zijn.
Na een ervaring van 40 jaar
krijgen we soms goede raad
van hém, terwijl onze metho
den écht beter zijn. Bedenk,
wat hij heeft moeten los laten,
ziin kameraden waar hij heel
lang mee gewerkt heeft. Dat er
zoveel mannen thuis niet kun
nen aarden, kan wel aan ons.
vrouwen liggen" schrijft mevr.
L. N. te W. die leeft naar de
grote toekomst waar het onvol-
komene te niet gedaan zal zijn,
en, nuchter, heeft zij. nog goed
gezond, zich tóch in laten
schrijven voor een bejaarden
tehuis, want: ..De kinderen
hebben hun eigen gezinnen
waar ze hun handen vol aan
hebben."
lijk vanuit de eindfase dezer
snel veranderende wereld.
Wees zuinig op uw vrouw, als
u die nog hebt. Zij is niet
gepensioneerd haar arbeid
gaat door. Zo de oudere ge
huwden elkaar verstaan is er
geen vuiltje aan de lucht, maar
het altijd bij elkaar zijn kan
een oorzaak worden van krib
bigheid en vitterij en bittere
woorden. Kleinigheden kunnen
oorzaak zijn dat het duiveltje
van uit elkaar groeien de dage
lijkse kostganger is. De man
die niet leerde vóór ziin pen
sioen, zijn vrouw voorkomend
te behandelen, zal daarvan zijn
leven lang de wrange vruchten
plukken".
„Ik wil er niet aan denken
dat ik naar een bejaardentehuis
zou moeten" schrijft de 65-
jarige mej. M. M. te V. Als ik
mezelf niet meer kan redden,
dan graag. „Ik ben erg dank
baar voor mijn AOW-uitkering
en kan me nu meer veroorlo
ven dan vroeger, dat is met het
oog op de gevorderde leeftijd
nog steeds. Het ergste is als je
geen taak meer ziet (ik ben al
heel lang weduwe). Ik heb
altijd graag willen handwerken,
daar is nu tijd voor. Ik had
graag willen reizen, mijn wan
kele gezondheid laat dat nie:
toe. Toen vroeg ik onze predi
kant om werk, en nu kan ik
administratief in het kerkewerk
bijspringen. Ik wil maar zeg
gen: poog je ergens nuttig te
maken.
„Ik vind het leuk dat u ook
de bejaarde aan het woord laat
komen", lezen we in de brief
van mej. J. K. te dH. die
tevens de spreekbuis is van
haar eveneens hoog-bejaarde
zuster met wie zij samen
woont. „Wij hebben veel ken
nissen en vervelen ons niet, we
hebben het financieel nog nooit
zo goed gehad. Het oud worden
is geen probleem, we hebben
zelfs pas een Rijnreisje ge
maakt. Ik vind het zo heerlijk
dit te mogen schrijven".
Eigen rijkdom
„Elke tijd heeft zijn eigen
zorgen en zijn eigen rijk
dom" is de levenservaring
van mevr. wed. J. S.-B. te M.
„Toen we samen overbleven
alles samen. Dat was, voor
ieder van ons, eerst wel aan
passen. We zijn op een leeftijd
dat je alles wat rustig aan moet
doen, we zijn nog gezond, doen
zelf het werk, hebben tijd voor
een zieke en blijven graag
zelfstandig, maar we hebben in
het leven al zoveel los moeten
laten: Gods trouw blijft!" be
moedigt deze lezeres zichzelf en
anderen.
„Wij voelen ons helemaal
niet aan de kant geschoven,
maar staan midden in het volle
leven" aldus mevr. F. B. te S.
Haar man is nog veel ouder.
Zij hebben samen een zesdaag
se werkweek en géén tijd voor
TV door het bezoeken van
zieken, eenzamen, het beschik
baar stellen van de auto naar
ziekenhuis en kerk, de wedu
wen in de familie worden naar
hun vakantieverblijf gebracht
„Soms wacht mijn man uren
(voor ziekenbezoek) maar het
is heerlijk om iets voor een
ander te zijn, dat maakt ons le
ven gelukkig."
Milder
Dubbel
Opluchting
Voor dhr. A. te S. is de lasi
van een drukke werkkring
weggevallen, er is opluchting
dat hij de handen vrij heeft,
voor vrouw, kinderen en kerk.
Hij prefereert een vrije flat
bóven een bejaardencentrum,
waar vaak velen samen moeten
leven. Is het inderdaad zo. dat
het vaderhuis nadert, dan is
deze periode van het leven te
dragen ondanks de vaak groterr
zorgen, is zijn levenservaring.
Hoe je je voelt als je 65
wordt? ..Een heerlijke tijd!'
zegt dhr. J. v. V. te S. „Een
zekere nervositeit door het
plotselinge vrijzijn is een ziek
tebeeld waartegen de huisarts
geen recept heeft Bereid u
daarom mentaal voor. Vele
nieuwbakken vrijheidsgenieten
vallen in de stilte van „daar-zit
je-dan!" Zij begrijpen niet. da'
het afscheid-voor-goed van het
actieve leven zoiets als een
bekroning is. een behaalde
..bul" na de harde arbeid op de
universiteit-van-alledag. Zorg
voor vele raakvlakken in het
leven, zegt deze lezer: kerke
lijk. sociaal, cultureel. Dan
staat je zielevenster open in de
kracht van je leven en gaat nóg
wijder open bij het oudei
worden. Door een diepe inner
lijke blijdschap gedreven ver
klapt hij het geheim aan jonge
ren voor een blije pensioen
tijd: Leef lichamelijk en geestc
„De jaren boven de zestig
zijn dubbele jaren" schrijft een
64-jarige ongehuwde werkende
Mej. C. C. W. Voor ons, onge
huwde vrouwen moeten ze er
echt 60 van maken, desnoods
naar keuze aanblijven. Denk
eens in: geen haast je rep je
boodschappen doen, tijd hebben
voor een uitgesteld bezoek, zie
ken helpen, nu ben ik meestal
te moe 's avonds.
Ook op geestelijk gebied
krijg je dan meer rust en tijd.
nu draaf je soms maar voort. Ik
hoop dat ze maar gauw op
schieten met die regeling van
pensioen op 60-jarige leeftijd
dan heb ik er ook nog wat aan.
en ik weet zeker, met mij
velen!" „Ik heb uitgezien naar
de dag dat ik 65 werd" schrijft
dhr. M. te H. te R. ..want ik
moest op mijn twaalfde jaar
gaan werken en heb 53 iaar de
maatschappij gediend. Verve
ling is er niet bij: ik help mijn
vrouw met het huishouden, er
zijn karweitjes te doen aan hot
huis. de bejaardenclub. Mijn
ouders hebben dat zó niet mee
gemaakt! Nu hoef je je hand
niet op te houden of iemand
naar de ogen te kijken om
„Weinigen noemen je nog bij
Je voornaam, je familiekring
wordt klein en voor nieuwe
vriendschappen voel je niet
veel meer", zó voel je je
schrijft een alleenstaande oude
re werkende, mej. J. v.d. K. te
L. „Ook je oordeel wordt mil
der. Het eerste AOW-bedrag
stop ik in de brievenbus van de
predikant. Het zou prachtig zijn
als de werkende vrouw wat
eerder AOW kon krijgen. Een
bejaardenwoning gelijkvloers
voorzien van verwarming,
douche, warm water en bij
ziekte verstrekking van warme
maaltijden, dat lijkt deze leze
res ideaal, mits.... het ook te
betalen is voor alleenstaan-
Onrust
„Groeien"
..Graag had ik al eerder met
willen doen in de ontmoetingen
op BladZij. maar kon er de tijd
niet voor vinden. Sinds maai'
j-L ben ik „bejaard" lezen wc
van Mevr. A. D.-G. te V. er
heb dus nog niet veel „erva
ring". Wèl weet ik. dat je e:
naar toe moet groeien. Uitge
schakeld zijn is niet zo maai
aanvaarden. Daar ik nogal eens
ziek ben had ik dat al geleerd
maar dan wacht het werk ie
na een druk gezins- en za
kenleven, wat heb ik dat
toch altijd een heerlijke tijd
gevonden: samen gelezen, ge
schreven, gepraat. We kwa
men van hetzelfde dorp en
hebben in dezelfde klas geze
ten. Ik kon in alles zo op mijn
man steunen. Nu blijft de
taak die we beiden hadden:
het gebed voor de kinderen
en kleinkinderen, dat mag
niet verslappen. Ik zou graag
zo lang het kan in eigen huis
blijven wonen, daar heb ik
mijn herinneringen en kun
nen vrienden, kinderen en
kennissen vrijelijk over de
vloer komen.
Ik zeg tegen alle gehuwde
bejaarden: geniet toch van de
tijd dat je (nog) samen bent!"
..Iedere leeftijd heeft zijn pret
tige en minder goede ogenblik
ken" ervaart ook mevr. T. R.,
dH. Zij was zeemansvrouw en
moest altijd zelfstandig hande
len in het huwelijk. „Nu mijn
man niet meer werkt, doen wc
„Ik voel mij min of meer aan
de kant geschoven" schrijft
mevr. L. N. te D. Ik kan
makkelijk alleen zijn, er is nu
eenmaal niets aan te doen. Ik
troost mij veel met de plaat
„De heilige stad" en „De
vreemdeling van Galilea" de
melodie zingt dan dagen door
en ik ben rustig en vol ver
trouwen. Het is prachtig, dat
men tegenwoordig zoveel vrij
heid in tehuizen geniet, maar
ik zou er niet aarden, het lijkt
dat je te weinig te doen
hebt. Maar soms heb ik meelij
met mezelf omdat ik zo'n vrij
groot huis te onderhouden heb.
Ik verlang naar een kleine
woonruimte en velen met mij.
Dan kunnen jonge gezinnen in
onze huizen" zo snijdt zij het
woonruimteprobleem nog eens
aan Mevr. K. te E. tenslotte
maakte van dichtbij mee hoe
een 83-jarige per se weigerde in
een bejaardentehuis te gaan,
hoewel er een prachtig tehuis
stond in haar dorp. Haar éne
kind woonde 50 km verder, en
de oude dame is een jaar lang
erg ziek geweest De buren, de
wijkverpleegster, de dokter
verschenen dagelijks, maar
s nachts was zij alleen. Begrij
pen oude mensen wel hoeveel
zorg en onrust ze in de gezin
nen van hun kinderen brengen
door halstarrig te weigeren zich
te laten inschrijven voor een
bejaardentehuis?