Nog een paar dagen regen en wij zijn geruïneerd Drie gemeenschappen - Alleen februari was droger dan normaal Voorraad stro en hooi is uitgeput oorwegen m Sp Oostenrijk in moeilijkheden één gemeenschappelijke gedachte Alle nieuwe Westduitse huizen een schuilkelder Pas drie „zomerse" dagen dit jaar VRIJDAG 30 JULI 1965 Sallands boeren in angst voor dreigend veevoeder-tekort (Van een onzer verslaggevers) ZWOLLE De mensen zyn prikkelbaar. Er zyn al fikse buren- en familieruzies geweest. Het water stygt iedere dag. De koeien worden de wei uitgejaagd. En stro en hooi voor de voeding is er bijna niet meer. Nog méér regen en wij zijn geruïneerd. De toestand is triest, onhoudbaar j byna. Het voortbestaan van vele j boeren staat op het spel. In het Overijsselse Salland heerst ver ontrusting. De boeren klagen over het water, dat de afgelopen weken met bakken op hun land viel. We hebben het nog nooit zó erg mee gemaakt, zeggen zij. Nog een week regen en velen zullen hun bedryf moeten opgeven. Het water staat hen aan de lippen. Het anders zo frisse groen van het Overijsselse is veranderd in een triest merengebied, waar vrijwel zonder op houden de regen striemt. De wegen zijn modderpoelen geworden. Vooral in het gebied rond Raalte, rond de dorpjes Luttenberg en Linderten heer sen noodtoestanden. Vele hectaren staan er blank. De koeien zijn veelal naar stal gebracht. En het vee, dat nog buiten is, staat dikwijls diep in het water. In hun angst voor een nog hogere wa terstand hebben enkele tientellen „Koe koek-boeren" uit de buurt van Linderten een paar dagen geleden de dijken van een deel van het Overijssels kanaal doorge stoken. Het voor de scheespvaart gesloten kanaal was door het waterschap juist drooggemalen om het uit te diepen en het beter geschikt te maken voor de wa terstandsregeling in Salland. Dat was de omwonende boeren, wier land vrijwel he- stond, te erg lemaal onder te haar huis i Boer Gerrit Velderman: buren- en familieruzies zijn aan de orde van de dag. WENEN De Oostenrijkse spoor wegen zien zich genoopt vanaf 7 augustus 25 internationale treinen te laten ver vallen door het besluit van het Oosten rijkse ministerie van financiën volgens hetwelk de Oostenrijkse spoorwegen 400 miljoen schilling minder mogen uit geven dan aanvankelijk geraamd is. De getroffen verbindingen zijn WenenBoe dapest, Wenen—Belgrado en Wenen— Salzburg. Volgens het blad „Die Presse" zullen bovendien, vanaf 1 januari 1966, de ta rieven voor personen- en goederen vervoer met 25 procent verhoogd worden Valse „Spiegels"' in omloop HAMBURG In West-Duitsland circuleren op het ogenblik vervalste exemplaren van het weekblad Der Spiegel met communistische propa ganda. Naar de politie van Hamburg meedeelde zijn deze uit Oost-Du its- land over de post naar de bondsrepu bliek gestuurd. Voor de vervalsing werd het Spiegel-nummer van 2 juni met de kop: „Voorbereid op broeder oorlog? Ulbrichts volksleger" ge bruikt. En met z'n allen trokken met schoppen een gat in te slaan. Kolkend stroomde het water heet kanaal Het gevaar leek even geweken, maar al gauw kwam er de politie. Waterschaps mensen werden er bij gehaald. De gaten moesten weer dicht. In het droge kanaal werd gewerkt, dus kon men er water niet gebruiken. Toen men bij h water- schap zag. dat de toestand onhoudbaar woning bereiken werd. werd de weigering woensdag ech ter weer ingetrokken. Men sloeg er nu zélf gaten in. zodat het overtollige water een uitweg kreeg. Maar veel heeft die maatregel niet ge holpen. Salland, wel het ergst getroffen gebied van ons land, hield zijn water. Toen men zag, dat deze voorziening niet hielp, kwam Raalte's brandweer in actie. Het hele korps 21 man sterk trok met vijf BB-suiten het bedreigde gebied in. Maar iedereen wist: het zou niet véél helpen. Brandweerman Dick Gorter: we doen wat we kunnen. Gisteren hebben we een boer bevrijd, wiens boerderij helemaal door het water omgeven was. Hij kon bijna geen stap buiten de deur zetten. We hebben de pompen in wer king gesteld en na een dag was het water zo gezakt, dat de geïsoleerde tenminste weer enige bewegingsvrij- heid kreeg. Elders wierpen wij nood- - dijken op. Het helpt, natuurlijk, maar lang niet genoeg. Een dag regen en al ons werk is weer teniet gedaan. Maar we gaan door. Voorraad nitgepnt Zegt boer Gerrit Velderman (45) uit Linderten: we weten niet meer wat we moeten doen. In deze streek is dertig procent van het vee binnengehaald. Dat betekent, dat ze op stal moeten worden gevoerd. En dat is haast onmogelijk. Want voedsel is er bijna niet meer. Het ro is overal op. De moeren waren net door de voorraden heen. Pas als de nieu we korenoogst er is, zullen die kunnen worden aangevuld. Maar of die oogsten er zullen komen? We moeten afwachten, zegt Gerrit Velderman. Het water heeft veel schade aangericht. Hoe groot die schade is, kunnen we pas goed zien als er gemaaid wordt. Ook de hooivoorraden zijn gering. De meeste boeren hebben nog wel wat in de schuur, maar dat is bestemd voor de ko mende winter. En het is erg gevaarlijk daar nu al aan te beginnen, weet iedere boer. Trouwens, de voorraden waren toch al matig. Door het natte voorjaar is er aanzienlijk minder hooi binnengehaald dan normaal. En de regen van de afge lopen weken heeft ook het laatste hooi, dat nog op het land lag waardeloos ge maakt. Troosteloos drijven de hopen op het water van de ondergelopen landerijen. De hoop nog een voorraad te kunnen aanleggen als het water eenmaal gezakt is. hebben de boeren al opgegeven. Ten minste tot eind dit jaar zal het gras on bruikbaar zijn. Het is zwart en ver zuurd. Voedsel van het vee zal het niet meer kunnen worden Voedsolnood Wat dit betekent? Een dreigend voedseltekort. De bureaus van de boe renbonden in Salland en de molenaars worden overstroomd met verzoeken om stro en hooi. Maar ook zij hebben niets meer. Bij honderden balen te gelijk is het de deur uitgegaan, en nu is alles op. Althans, dat wordt gezegd. Gerrit Velderman: de molenaars zul len nog wel voorraden hebben, maar die houden ze vast in de hoop dat straks de prijzen zullen stijgen. Dan kunnen ze er een goede boterham aan verdienen. Elkaar helpen kunnen de boeren niet. Ze verkeren allemaal in dezelfde positie. De stemming onder hen is gedrukt. Al verscheidene malen zijn er ernstige buren- en familieruzies geweest. Bevreesd, dat het water nog verder zou stijgen, gooiden velen de duikers dicht. Daarmee voorkwamen zij wèl, dat het water op eigenland niet sneller om hoog ging, maar ook, dat de buurman het water niet kwijt kon en nog dieper onder water kwam te staan. De toestand is onhoudbaar, zeggen ze allemaal in het Overijsselse. De sloten en vaarten zijn buiten hun oevers ge treden. Bij sommigen staat het water ver :n de tuin. Bij de alleenwonende Anna Tering (50) in Linderten is het zelfs tot aan de deur gekomen. Haar hele huisje is omgeven door het water. Slechts door tot haar knieën door het water te waden, dat boven het bruggetje over de sloot gerezen, kan zij haar Maatregelen De Overijsselse CBTB heeft, nu de toestand steeds ernstiger wordt, haar hoofdbestuur verzocht steppen bij de overheid te ondernemen om een drei gende hongersnood voor het vee te ke ren. Het vraagt een nieuw prijsbeleid, waarbij rekening wordt gehouden met calamiteiten, een financieringsregeling om de geleden schade te boven te komen en voorts een soepeler houding by het vaststellen van belastingen en aflossings verplichtingen tegenover het borgstel lingsfonds voor de landbouw en de waarborginstellingen voor de tuinbouw. Want dat vele boeren financieel in moeilijkheden zullen komen, ligt voor de hand. De Gelderse maatschappij voor de landbouw heeft de boeren in de droog gebleven gebieden al opgeroepen hun ge dupeerde collega's te helpen. Maar of dat effect zal hebben? Ook al komt er stro en hooi, dan nóg zal men een strop hebben, want hoeveel zal men er niet voor moeten betelen? Nu al is merkbaar, dat vele boeren hun vee van de hand willen doen. De pinken en het vetvee zullen het eerst gaan. De melkkoeien wil men nog zo lang mogelijk houden. Voor hoe lang Afwachten De boeren wachten op beter weer en het zakken van het water. Maar, zegt de secretaris van het waterschap Salland, mr. Vaillant: ook al zou het nu ophou den met regenen, dan nóg zou het zeker een maand duren voordat het water weg is. Van de 50.000 ha staan er nu 12.000 volledig blank. De zaak is vrijwel hope loos. Het waterschap kan er weinig aan doen. Al enkele jaren is het bezig aan een groot project, waarmee de water stand in dit door riviertjes en kanalen omgeven gebied beter zal worden gere geld. Maar het zal ook nog wel jaren duren voordat dit gereed is. Op dit ogenblik hebben de boeren er weinig aan. Zij kunnen niet meer doen dan af wachten. En hopen, dat het weer snel zal omdraaien. (Van onze speciale verslaggever) BRUSSEL Onder de noemer Europese Gemeen schap vallen in feite drie Gemeenschappen. Ze hebben Diep zinkt het nog buiten staan de vee weg in het water, dat Sallands landerijen overspoelt. De toestand is onhoudbaar ge worden, zeggen de boeren. Sf panje zou A-bom kunnen maken MADRID Een woordvoerder van de Spaanse raad voor kernenergie heeft verklaard, dat Spanje geen atoombom zal maken, hoewel het wel over de technische kennis daarvoor beschikt. De woordvoerder verklaarde dit naar aanleiding van een recente uitla ting van de voorzitter van de Ameri kaanse commissie voor atoomenergie, Glenn S Seaborg, dat Spanje en elf andere landen in staat zijn atoom bommen te vervaardigen. De kennis, die Spanje heeft ver gaard bij het onderzoek over het vreedzaam gebruik van atoomenergie, is voldoende voor de ontwikkeling binnen een kort tijdsbestek van een atoombom, aldus de woordvoerder, daaraan toevoegend dat hij niet meende dat deze mogelijkheid is overwogen of in de onmiddellijke toekomst zal worden overwogen. (Van onze weerkundige medewerker) f)E BILT „De regen die nu valt krijgen we in de komende zomer niet." Deze cliché-uitdrukking, die men bij elk buitje dat er in het voorjaar valt, kan horen, was ook in de maanden april en mei van dit jaar niet van de lucht. Toch was de regenval in deze maanden, evenals trouwens in juni, niet abnormaal hoog. Overigens liep de hoeveelheid neerslag in juni in de verschillende streken van het land nogal uiteen. Zo viel in een groot deel van Noord-Holland, op Texel en op Vlieland dertig tot veertig milli meter (dat is minder dan normaal voor juni) met als uitschieter Dedemsvaart, waar 152 millimeter werd afgetapt. Noord- en Zuid-Holland al boven de 100 millimeter tegen 70 milli meter normaal in de gehele maand. Maar in Hengelo en Zutphen is nu Te weinig zon Al deze depressies met veel be wolking en regenbuien geven de zon geen kans tot ons te komen. In april werd in De Bilt al een „te kort" van 38 uren zon gemeten, in mei 31 uur, in juni zelfs 40 uur en ook voor juli moet op een tekort van 40 uur worden gerekend. Dat betekent, dat we in vier maanden tijds 150 uur zon te weinig hebben gehad, dat is gemiddeld meer dan eén nur per dag. Het betrekkelijk geringe aantal uren zon impliceert dat we ook weinig „zomerse" dagen hebben gehad met temperaturen van 25 AUGUSTUS: uitzondering op de regel? Omstreeks half juli was de situa tie zó. dat het noorden en oosten van het land uitzonderlijk veel een^tewiif^^d^'k^steeken11-- volgens deskundigen in ue Bilt in nu staai augustus voor oe aeur. van Vlieland tot de Zeeuwse eilan- ??en honderd jaar voorgekomen. Zonder pessimistisch te zijn kun- al boven de 160 millimeter neer- graden of meer. De Bilt telde tlag gemeten. Over het gehele land gerekend is illeen de maand februari tot nu .oe droger dan normaal gebleven. De overige maanden hebben zoveel slechts drie zomerse dagen opgele- regen gebracht, dat de totale hoe- verd (maar dan over het gehele veelheid sinds 1 januari al de 600 jaar gerekend), millimeter is gepasseerd en dat is volgens deskundigen in De Bilt in Nu staat augustus voor de deur. van Vlieland tot de Zeeuwse den weinig meer dan de norma le hoeveelheid neerslag was geval len. Na half juli werden de depres sies ook boven het westen van ons land actief: Den Helder kreeg ten liefst 33 millimeter.... De regencijfers voor deze juli- Men zal zich nog herinneren dat er ook in voorgaande jaren geen ge brek aan regen hete zomer el vaststellen, dat deze maand in de afgelopen tien jaar geweest: na de niet als een typische zomermaand vielen 1960 en bekendheid heeft gekregen. 1961 „in het water". Bovendien sommige jaren was augustus zelfs 1962 weer veel te koud. thans in meteorologisch opzicht. Het afgelopen jaar was in geen en- maand liggen voor grote delen van kei opzicht abnormaal... van de natste maanden. Maar op de (bekende) regel kan augus tus 1965 een uitzondering gaan vormen. BONN Het Westduitse par lement heeft gisteren de behande ling van twee wetsvoorstellen in het raam van de wetgeving be treffende de noodtoestand vol tooid. Genoemde wetgeving zal een einde maken aan bepaalde rechten van de geallieerden inge-- val West-Duitsland in een oorlog wordt gewikkeld of er zich in dat land een binnenlandse noodtoe stand voordoet. Volgens de thans afgehandelde wetsvoorstellen zijn de Westduitsers verplicht voor noodgevallen verband- materiaal. een voorraad levensmidde len en blusmiddelen aan te schaffen en mee te werken bij het ruimen van puin. Voorts moet van 1 juli 1966 af in alle nieuw te bouwen huizen en gebouwen voor een schuilkelder wor den gezorgd. Al eerder zijn wetsvoorstellen be treffende de watervoorziening, de le vensmiddelenvoorziening, een geor dend economisch bestel en het ver keer in lijden van de noodtoestand goedgekeurd. Ook is al besloten een organisatie voor de bescherming van de burgerbevolking in het leven te roepen, ter sterkte van 200.000 bur gers. Het kernstuk van de wetgeving in zake de noodtoestand bepalingen betreffende bijv. de vraag wanneer en door wie de noodtoestand moet worden afgekondigd en welke be voegdheden de oveitieid dan krijgt is nog niet aanvaard. Hiervoor is een grondwetswijziging nodig, die door de oppositie van de sociaal-democraten niet te verwezenlijken is. Twee jonge Hongaren hebben gister nacht 6 km door het Neusiedelmeer ge zwommen om naar Oostenrijk te kun nen ontsnappen. Het tweetal had bijna vijf uur in het koude water doorge bracht voordat het door een barkas van de Oostenrijkse douane opgepikt werd. De vluchtelingen, die resp. 17 en 20 jaar oud zijn, zeiden, dat zy donderdagavond de verboden grenszone waren binnenge drongen en dat zij door de modder en de dichte rietbegroeiing beveiligd onder de prikkeldraadversperring waren door gekropen op slechts enige meters afstand van een wachttoren. elk een uitvoerend orgaan, doch het ligt in de bedoeling hier in de toekomst één lichaam van te maken. Wat ze nu reeds gemeenschappe lijk hebben, is het Europese Parlement. Dit college is een voortzetting van de Gemeen schappelijke Vergadering van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, waarvan het in grote mate geprofiteerd heeft doordat haar methoden van werken en de door haar ontwikkelde traditie konden worden overgenomen. Een van de belangrijkste elemen ten van dit laatste is het bestaan van Europese politieke fracties. Deze houden geen rekening met de verde ling van nationaliteit. Ze stimuleren het politieke leven in het parlement van de Zes (Frankrijk. West-Duits land. Italië, Nederland. België en Luxemburg) en leveren het merk waardige bewijs van de groeiende behoefte van vele Europeanen om psychologische en andere grenzen af te breken. Met de Uitvoerende Commissies, de zogenaamde Executieven, 1: spreekt het Parlement in grote lijn. leven wordt gevoerd. Het brengt tegelijkertijd advies uit over het merendeel der verordeningen, dat de nieuwe voorwaarden voor de econo mische kanten van de gemeenschap pelijke markt moetscheppen. CONTROLETAKEN Hoewel de communautaire wetge ving nog niet definitief door het Parlement wordt vastgelegd, vervult het Europese Parlement algemene controletaken met betrekking tot het beleid van de Gemeenschappen. Het doet aan budgettaire beraadslagin gen, het behandelt de algemene jaarverslagen van de drie Executie ven, het houdt debatten over de politieke en economische richting, die de Gemeenschappen uit moeten gaan etc. Het vraagstuk van de uitbreiding van de bevoegdheden van het Euro pese Parlement een van de achtergronden van de huidige crisis is reeds jarenlang het voorwerp van diepgaande studies. Deze aange legenheid zal onderzocht worden in het kader van maatregelen tot ratio nalisatie van de instelling der Ge meenschappen, die hoofdzakelijk moeten leiden tot een samensmelting, eerst van de Executieven en daarna van de gemeenschappen zelf. ANDERS De komende Jaren zal de Raad van Ministers «eer zeker nog de lakens uitdelen, het alles overkoepelende, wetgevende lichaam, dat geen ver antwoording schuldig Is aan het Europese Parlement. In wezen de regeringen van de Ild-staten dus. die nog altijd het recht van veto hebben. Als alles goed gaat. met andere woorden: als Frankrijk weer in het gareel loopt, wordt dit op 1 januari 1966 anders. Dsn wordt er In de Rsad met een gekwalificeerde meer- derhied beslist, wst zonder meer een afbrokkeling van de souverelnltiet betekent. Velen menen dat de wezenlijke versterking van de bevoegdheden van het Europese Parlement dient samen te gaan met een ontwikkeling met betrekking tot de wijze van zijn verkiezing. Niet alleen ziin hierover diepgaande studies gemaakt, er werd zelfs van de zijde van het Europese Parlement een ontwerp-verdrag aan de onderscheidene regeringen voor gelegd teneinde tot algemene, recht streekse verkiezingen te komen. EGKS De Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) werd op Frans initiatief al in 1951 opgericht. Zij was de wegbereider voor een verenigd Europa; voor kolen, staal, yzer en schroot kwam een gemeen schappelijke markt tot stand zonder de oude en vaak fatale handelsbe lemmeringen. De EGKS schafte de invoerrechten af, de kwantitatieve beperkingen, de dubbele prijzen, de valutabeperklngen en de discrimina tie in vervoerstarieven op grond van nationaliteit. Zij voerde regels voor eerlijke concurrentie in, zomede een geharmoniseerd invoerrecht voor staalprodukten. Wat de Commissie voor de EEG ls, is de Hoge Autoriteit voor de EGKS. Alleen zou men kunnen zeggen dat zij reeds supranationale bevoegdheden heeft, omdat haar be- Het Europese Parlement in Straatsburg vervult algemene controletaken mest betrekking tot het beleid van de Gemeen schappen. sluiten bindend zijn. De Hoge Auto riteit zorgt er o.m. voor dat de verdragsbepalingen ten aanzien van eerlijke concurrentie in acht geno men worden, bevordert investerin gen en wetenschappelijk onderzoek en helpt arbeiders, die door de sanering van dé kolen- en staalindus trie met werkloosheid worden be- Wat het laatste betreft: van 1953 tot 1964 heeft de Hoge Autoriteit zogenaamde wederaanpassingsprojek- ten goedgekeurd van 180.000 werk nemers, van wie 150.000 bij de kolennijverheid betrokken waren. Daarmee was een bedrag van 58 miljoen dollar gemoeid, terwijl de gelijke som SCHOK Het ging er om te zorgen dat de schok van structurele en technische veranderingen niet op de rug van de arbeider terecht kwam. Werknemer*, die als gevolg van conjuncturele of structurele veranderingen zonder werk raakten, kregen een gratis opleiding voor een nieuw beroep, of vergoeding van verhuis- en vesti gingskosten vanwege een andere werkkring, plus ovcrbruggingstoela- gen, die hun loon gednrende een bepaalde periode gelijk maakten aan het vroegere. Zeven programma's voor meer dan 100.000 woningen zijn voltooid, of in uitvoering. Ruim een derde deel van deze huizen is, of wordt het eigen dom van de bewoners, terwijl de rest wordt verhuurd. Van de totale kosten van 750 miljoen dollar draagt de Hoge utoriteit 210 miljoen dol lar bij imddels rechtstreekse giften, leningen en het bijeen brengen van andere fondsen. ONAFHANKELIJK De werkzaamheden van de EGKS worden gefinancierd door een hef fing op de waarde van de kolen- en staalproduktie. Dit maakt de Hoge Autoriteit financieel volledig onaf hankelijk. De belasting (0.2 procent) wordt geheven op de waarde van de bruto-produktie, die meer dan 10 miljard dollar bedraagt De bevoegdheid om eigen belastin gen te heffen, zomede een garantie fonds van 100 miljoen dollar, bepalen de financiële positie van de Hoge Autoriteit. De instellingen van de Europese Economische Gemeenschap werden in 1958 opgericht om de beginselen, die hun waarde in de EGKS hadden bewezen, ook toe te passen in de andere sectoren van het economisch bestel. De EEG in de beide vorige artikelen hebben we hierover uit voerig bericht heeft de teak de economieën van de Zes te verenigen rikHH douane- en is meer dan alleen Het Verdrag van Rome in 1957 gesloten en de basis van de EEG bepaalt o.m. dat gemeenschappelijke regels worden toegepast om eerlijke concurrentie te verzekeren, en dat een gemeenschappelijk beleid wordt uitgewerkt en toegepast voor de landbouw, het vervoer en de buiten landse handel. Voor het sociale be leid, de investeringshulp en de steun aan overzeese gebieden zijn bureaus en fondsen gesticht. EURATOM Euratom de derde Europese Gemeenschap, waarvan de grondslag eveneens in het Verdrag van Rome ligt heeft tot taak cr voor te zorgen dat dc kernenergie zo spoedig mogelijk kan concurreren met de andere energiebronnen. Experts ver wachten dat dit in dc meeste gebie den van de Zes In 1970 het geval zal zijn. In die tussentijd dient de industrie voldoende ervaring tc krij gen In de bouw en de bediening van kernreactors. Zowel het wetenschappelijk onder zoek als de opleiding vallen onder de vleugels van Euratom. Er zijn eigen onderzoekcentra In Ispra (Italië). Geel (België), Karlsruhe (Duitsland en Petten (Nederland). Voor het eerste vijfjarenplan (1958-1962) be schikte de desbetreffende Commissie over 215 miljoen dollar; voor het tweede vijfjarenplan, dat tot 1968 loopt, is dit bedrag bijna verdubbeld tot 425 miljoen dollar. De financiering van Euratom ge schiedt op 't ogenblik nog door bijdragen van de lid-staten, volgens dezelfde verdeelsleutel als die, welke in de EEG geldt. Naar het voorbeeld van de EGKS zal d« Commissie te zijner tijd voorstellen doen om tot een voor de hela Gemeenschap gelde* belastinghef fing te komen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1965 | | pagina 5