Algemene bijstandswet voor
velen een teleurstelling
Te laat
Minimum van 14
gulden per week...
STRAKS WEERBERICHT
VOOR MEER DAGEN
Mr. Luns denkt niet aan
aftreden voor 1967
Weinig veranderingen in uitkeringen
Tijdschrift stopt uitgave:
redacteuren zitten vast
ANWB: niet
naar „links
voorrang'
7
DONDERDAG 22 JULI 1965
Nederlands gezin
eet per maand
bijna 50 eieren
UTRECHT Het Nederlands Insti
tuut Agrarische Marktonderzoek
(NIAM) in Den Haag heeft vastge
steld, dat elke Nederlandse huishou
ding per vier weken bijna 50 eieren
koopt. Het aantal eieren kopende huis
houdingen in ons land schommelt om
de 78 procent, hetgeen niet betekent
dat de rest nooit eieren eet.
De oorzaak hiervan ligt in het vrij
grote aantal zelfverzorgers (12 procent).
In de drie grote steden, waar vrijwel
geen zelfverzorgers voorkomen, blijkt het
koperspercentage 96 procent te bedra-
Het NIAM heeft in opdracht van het
produktschap voor pluimvee en eieren
een onderzoek ingesteld naar de aan
kopen van eieren voor huishoudelijk
gebruik in Nederland. De uitkomsten,
die uitsluitend betrekking hebben op
huishoudelijke aankopen, worden repre
sentatief geacht voor 96,6 procent van
de totale Nederlandse bevolking. Het
rapport van het NIAM is gistermiddag
besproken in de bestuursvergadering van
het produktschap voor pluimvee en
eieren in Utrecht.
Pasen leverde tijdens het onderzoek
een duidelijke piek op. De aankopen
stegen toen tot 22 procent boven het
normale niveau. Alleen in de zomer
maanden (vakantie-invloed) en in de
wintermaanden (hogere prijzen?) lagen
de aankopen beneden het gemiddelde
niveau van bijna vijftig eieren per huis
houding per vier weken.
Beatrix en Claus
bij grootmoeder
DIEPHNHEIM Prinses Beatrix en
haar verloofde Olaus von Amsberg heb
ben gisteravond een bezoek gebracht aan
de grootmoeder van de Prinses, prinses
Armgard, die in Diepenheim (Ov.) woont.
Provo s voorlopig
op vrije voeten
gistermiddag drie jeugdige aanhan
gers van de anarchistische beweging
Provo zijn voorgeleid, heeft deze voor
lopig op vrije voeten gesteld. Zij zullen
waarschijnlijk omstreeks september te
rechtstaan wegens het in voorraad heb
ben van opruiende geschriften, die tot
verstoring van de openbare orde opwek-
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT De Algemene Bijstandswet is thans ruim een half jaar
van kracht. Meer dan een half jaar hebben vele duizenden Nederlanders
ervaringen kunnen opdoen met de uitvoering van deze wet.. De conclusie
moet zyn, dat vergeleken bij de Armenwet de veranderingen in de prak
tijk maar gering zijn. Algemeen bestaat er teleurstelling over het effect
van de zo hoog opgehemelde Algemene Bijstandswet. Grif wordt erkend,
dat de uitkeringen nu een ander karakter hebben gekregen en van een
gunstbetoon een recht zijn geworden, maar meer verwachting nog had
van de verruiming van dc
Van waar deze verwachting en de
daarop gevolgde teleurstelling? In
derdaad laat de Algemene Bijstands
wet hogere uitkeringen toe dan on
der de Armenwet gebruikelijk was,
maar vrijwel iedereen heefit er aan
voorbijgezien, dat de gemeenten de
laatste jaren de uitkeringsnormen
onder de Armenwet ook reeds ver
ruimd hadden en aangepast aam, de
minimum-levensbehoeften.
Er is zelfs een geval bekend, dat een
uitkering krachtens de Armenwet onder
de Algemene Bijstandswet is ingetrok
ken. De Bijstandswet kent namelijk de
bepaling, dat alleen bescheiden vermo
gen buiten beschouwing wordt gelaten.
Wanneer twee personen over een ver
mogen van meer dan f 6000 beschikken,
moet eerst het meerdere opgemaakt
worden, alvorens uitkering krachtens de
Bijstandswet kan plaats hebben. In het
onderhavige geval was het vermogen
inderdaad groter dan f 6000.
Opmaken
Hiermee- is dus een situatie terugge
keerd. die we ook gekend hebben bij
de noodwet Ouderdomsvoorziening, de
voorloper van de AOW. Toen moesten
ook eerst de bezittingen opgemaakt wor
den, wilde men voor ouderdomsuitke-
ringen in aanmerking komen.
Als norm voor de uitkeringen kent de
oude Armenwet: de noodzakelijke kos
ten van levensonderhoud en de Bij
standswet thans: de noodzakelijke kosten
van bestaan. Deze wijziging duidt op een
verruiming, maar in beide gevallen gaat
het slechts om de noodzakelijke kosten.
Over wat er noodzakelijk is_ kunnen de
meningen uiteen lopen en 'dat gebeurt
in de praktijk dan ook. Elke gemeente
neemt een zelfstandige beleidsbeslissing.
Toch zijn er ook wel algemene normen,
die echter aan de bijzonder lage kant
(Van een onzer redacteuren)
AMSTERDAM Het tweemaande
lijkse literaire tijdschrift Tegenstroom
is niet meer. Reden hiervan is, dat
twee medewerkers, T. Kars en K.
Brants, 24 april van dit jaar zijn ge
arresteerd. Zij worden verdacht van
fraude bij de Rijkspostspaarbank in
november 1964. Het nieuws over de
verschijning van het laatste nummer
wordt door redacteur B. van Houten
bekendgemaakt in het juli/augustus
nummer onder de kop „Het einde van
Tegenstroom".
Het tijdschrift kan niet langer ver-
schijnen, aldus Van Houten, omdat de
gearresteerde redacteur T. Kars, „zowel
geestelijk als materieel", de motor van
het .tijdsohrift was.
DEN HAAG De voorrang regelen
per kruispunt zal de methode van de
toekomst zijn. Deze methode is zeer
flexibel, ze kan van geval tot geval, al
naar gelang de behoefte, worden toege
past en ze staat als zodanig tegenover
starre regels als ,,rechts gaat voor" of
..links gaat voor". Dit is het officiële
ANWB-standpunt zoals dat zal worden
gepubliceerd in de Auto-Kampioen van
volgende week in antwoord op een in
gezonden brief van pater Ed. Krekelberg
SJ. (zoals bekend een fervent voorstan
der van ..links voorrang") in hetzelfde
blad.
Vaak verzuchten verkeersdeskundigen
van de ANWB dat het jammer is dat de
Curagaose voorrangsregel: voorrang van
het verkeer op de doorgaande weg van
de T-kruisinig, niet in Nederlnad geldt.
De bond zegt dat een starre regel de
mensen brengt tot ongedifferentieerd
voorrang nemen en daardoor afstompend
werkt op verstandig weggebruik.
Zou men van „rechts voorrang" over
schakelen op „links voorrang", dan be
tekent zulks dat alleen in West-Europa
ruw geschat 80 miljoen automobilisten en
70 miljoen wielrijders moeten omschake.
len van een tientallen jaren oude regel
op een nieuwe. Dat is bijzonder ingrij
pend, omdat voorvelen het aan rechts
voorrang geven in vele situaties een als
het ware instinctieve handeling is ge
worden. Wijziging van de regel brengt
dus aanzienlijke risico's met zich mee.
Het laatste nummer nr. 4 van de
tweede jaargang werd dan ook niet
wat Van Houten ervan verwacht had.
Er staat een groot artikel van zijn hand
in over Multatuli, dat aanvankelijk in
afleveringen had moeten verschijnen.
De abonnees die tc veel geld betaald
hébben, zullen dit terugkrijgen. Dit zal
gebeuren zodra inzicht kan worden ver
kregen in de administratie, die inmid
dels in beslag is genomen.
Kritiek
is na het bekend worden vai
fraude veel over het tijdschrift geschre
ven. Zo werd geïnsinueerd, dat me
die gearresteerd worden natuurlijk geen
oordeel kunnen vellen over de heden
daagse Nederlandse literatuur. Van Hou
ten gaat hier tegen in: „Het een heeft
niets te maken met het ander, maar men
moet er wel een verband in brengen als
men zich wil troosten, en ziCh wil wijs
maken, dat de uitbrander, die Tegen
stroom de tweede-rangs auteurs gaf, nu
toch nog met een sisser blijkt te zijn af
gelopen. De hoofdstroom die door der
gelijke banaliteiten gevormd wordt
zal nu weer ongehinderd kunnen vloei-
De rijksrecherche zoekt thans uit wde
Keiler de derde redacteur van
genstroom precies is.
Man verongelukt
O
in papiermachine
EERBEEK In de papierfabriek De
Hoop te Eerbeek is gisteren de zestigja
rige heer A. de Winkel uit Tonden do
delijk verongelukt.
Bij een door de arbeidsinspectie inge
steld onderzoek is gebleken dat de heer
De Winkel vermoedelijk van het bordes
van de grote papiermachine is gevallen
en tussen de geleidewalsen van de filters
is terepht gekomen. De heer De Winkel
was op slag dood.
0 Gisteren is in Karlsruhe, in West-
Duitsland een tank met anderhalf mil
joen liter benzine tengevolge van blik
seminslag dn de lucht gevlogen. Er ont
stond een geweldige steekvlam, waann;
de vlammen honderden meters hoog op
laaiden. Er is voor tenminste een miljoen
mark schade aangericht.
Gistermiddag is te Heesbeen de 65-
jarige G. Bax bij het naar huis rijden
van een lading hooi, vanaf deze lading
op het wegdek gevallen. De voerman
miste de man pas bij thuiskomst Men
van de heer Bax dood langs de weg
en de verhoging van de uitke-
blijken te zijn. Zo mogen de
de Bijstandswet niet uitkomen bo-
wat het Rijk aan loon betaalt op de
„sociale werkplaatsen".
Bij algemene Maatregel van Bestuur
in 21 december 1964 is bepaald, dait
de uitkering voor noodzakelijke voeding,
kleding en schoeisel minimaal f 14.25
per week moet bedragen. Iedereen zal
moeten toegeven, dat dit wel een uiter
ste minimum is.
Wat betreft de normen, die de ge
meenten toepassen wordt belangrijk co-
ordinerend werk verricht door de Ver
eniging van Directeuren van Overheids
organen voor Sociale Arbeid (Divosa).
Maxima
Voor de gemeente Utrecht is de maxi
male uitkering in gevallen, waar elk in
komen ontbreekt: voor man en vrouw
f 58.80 vermeerderd met bedragen voor
woninghuur en de premie voor het zie
kenfonds. Voor alleenstaanden is het
basis-bedrag f 38.80.
Opmerkelijk is echter, dat verschil
lende kleinere gemeenten van een hoger
maximum-bedrag uitgaan dan een grote
gemeente als Utrecht. Zo zijn voor Dok-
kum deze bedragen resp. f 63 en f 43.50
per week, terwijl Dokkum niet is inge
deeld in de eerste gemeenteklasse.
Over het algemeen is echter weinig
bekend over de exacte bedragen waar
mee de gemeenten werken, omdat men
hiermee bijzonder geheimzinnig doet.
Van Rotterdam is bekend, dat aan al
leenstaande gepensioneerden, die geen
andere inkomsten hebben dan de AOW-
uitkering per maand niet meer dan f 55
wordt uitbetaald. De betrokkenen vin
den deze uitkering over het algemeen
maar bijzonder gering, vooral wanneer
daardoor andere particuliere uitkeringen,
die veelal hoger waren, komen te ver-
De gemeente Kampen blijkt allerlei
bijzondere maatregelen te hebben ge
troffen, die duidelijk maken, dat de wet
per gemeente veel variatie toelaat.
Zo kent Kampen een vacantietoelage
in maximaal 52 maal f 3.30, wanneer
iemand een jarenlage uitkering heeft ge
had. Voorts een Kerstgave tot f 12.50 en
een speciale regeling voor de weduwen.
Een weduwe wordt gedurende het eerste
jaar van haar weduweschap 50 pet van
het loon van haar man gegarandeerd
plus 10 pet voor elk kind met een maxi
mum van 80 pet. Dit is een aflopende
uitkering tot de normale norm van de
Bijstandswet.
Yoor studerende kinderen tot 15 jaar
wordt in Kampen f 3 toeslag per week
gegeven en boven 15 jaar f 5 per week.
Misverstand
Ook blykt het misverstand te bestaan,
dat de uitkeringen krachtens de Bij
standswet het mogelijk moeten maken
een levensniveau te handhaven, dat
iemand altijd gewend geweest is. De wet
strekt er echter niet toe om aan personen
alle bestaansmiddelen te verzekeren, wel
ke hij in zjjn situatie nodig acht. Het
criterium van de wet is namelijk niet
„zün" bestaan, maar „het" bestaan. Wel
kan de gemeente als overbrugging tijde
lijk iemand op eigen levensniveau bij
stand verlenen (bijv. weduwenuitkering
ln Kampen), maar een blijvende behan
deling op dat niveau is niet de bedoe
ling van de wet.
Dit neemt niet weg, dat er nogal wat
uitkeringsverschillen tussen de ene en de
andere gemeente blijken te bestaan, met
als gevolg, dat er bij diverse colleges
van B. en W. nogal wat beroepszaken
aanhangig gemaakt worden. In vele ge
vallen is een dergelijk beroep al met
succes bekroond en tevens moet gezegd
worden, dat de gemeenten beroepszaken
snel (veeal binnen een maand) afhan
delen. Van de beroepsmogelijkheid bii
Gedep. Staten is nog maar zeer weinig
gebruik gemaakt en van hoger beroep
op de Kroon zyn nog geen gevallen be-
Iedereen
In beginsel heeft volgens de wet
iedere Nederlander, die niet over mid
delen van bestaan beschikt recht op
bijstand. Ook Nederlandera in het bui
tenland kunnen in principe voor bij
stand in aanmerking komen- Vreem
delingen in ons land kunnen op na
genoeg dezelfde voet als Nederlanders j
geholpen worden. Binnen dit ruime
kader van deze raamwet kunnen dus
heel veel gevallen worden gebracht.
In de praktijk doen zich dan ook vele
wonderlijke aanmeldingen om bijstand
Zo deden een aantal woonwagenbe
woners in Geldermalsen kort na het
van kracht worden van de wet een
beroep op bijstand. Kennelijk had deze
gemeente dit verzoek voorzien en
van tevoren reeds contact gezocht met
het Arbeidsbureau. De betrokkenen
werden bij aanmelding onmiddellijk
doorgestuurd naar het Arbeidsbureau
en zij hebben nadien nooit meer
geklopt om Uitkeringen krachtens de
Bijstandswet. Tegenover de plicht
de overheid, financiële hulp te
lenen, staat in de wet namelijk boven
dien de plicht van de burger alle mo
gelijkheden je benutten om voor zich
zelf te zorgen. De bijstand heeft tot
doel de betreffende persoon zoveel mo
gelijk in staat te stellen weer zelf
standig in zijn bestaan te voorzien.
De bijstand draagt een aanvullend ka-
In Aalsmeer deed zich het geval voor.
dat een woonwagenbewoner bij de
gemeente geld kwam vragen vool
voldoen van de premie voor de W.A.-
verzekering. Hij was namelijk door de
gemeente gesommeerd zijn wagen te
verwijderen. Het rijden zonder W.A.
verzekering is verboden en het geld
hiervoor had de man niet.
De gemeente Enschede kreeg te
ken met een meerderjarig student
zonder studiebeurs, wiens vader r
schoots over contanten beschikte. De
student betoogde te studeren en
geen middelen voor levensonderhoud
te beschikken. De gemeente weigerde,
waarna een procedure volgde.
Ergens in het land bleken een boeren
zoon en -dochter de gemeente te slim
af. Het bedrijf, waarop zij woonden
lieten zij taxeren op f 16.000, waarna
de zoon f 8000 aan zijn zuster betaalde
en het hele bedrijf, dat hij daarna
voor f 120.000 verkocht, overnam
zuster, die ziek was en verpleegd moest
worden, maakte haar f 8000 op er
ontvangt nu dagelijks van de betrok
ken gemeente f 30 verpleeggeld.
Kosten
Over 1964 kostte de oude Armenwet
in totaal f 360 miljoen. Ten gevolge
van de invoering van de Algemene Bij
standswet werd in 1965 een stijging var
de uitgaven verwacht van f 55 miljoen
tot f 415 miljoen.
Deze verwachte stijging met t 55 mil
joen is echter nog een gemiddelde, be
rekend over een aantal jaren, zodat de
stijging over 1965 ook nog minder kan
zijn. Bovendien zal ten gevolge van de
verhoging van de AOW-uitkerlngen de
uitbetaling via de Algemene Bijstands
wet naar schatting f 70 miljoen minder
bedragen, zodat wanneer de AOW buiten
beschouwing wordt gelaten de Algemene
Bijstandswet nog f 15 miljoen minder
kost over 1965 dan de oude Armenwet
over 1964.
(Van; een onzer medacteuremi)
De weg tussen Dan Haag en
Gouda. Plotseling een auto. die
vaart vermindert. Een scooter-
berijdster kan niet voldoende
bij-remmen. Ze smakt met haa-r
voertuig op de weg. maakt een
aantal gemene buitelingen en
blijft roerloos liggen.
Er is onder meer een sterke
(slagaderlijke) bloeding aan de
bovenarm. Niemand van de in-
allerijl toegeschoten „helpers"
weet ook maar iets af var.
handgrepen tot het aMuitan
van een slagader. Gevolg: dit
verkeersongeval wordt dodelijk.
Wist u dat jaarlijks in ons land
zo'-n tweehonderd verkeers
slachtoffers overlijden wegens
het niet tijdig verlenen van
eerste hulp? Het percentage
ernstige verkeersgewonden dat
menselijkerwijs gesproken in
leven had kunnen blijven
schommelt namelijk tussen de
tien en twintig procent van het
totaal. V-aaik gaat het om enkele
eenvoudige, het leven reddende
-handelingen-
Een EHBO-oursus brengt deze u
bij. Zo'n cursus, meestal in de
wintermaanden elke week gege
ven in vele plaatsen van ons
land, bestaat uit 26 lessen van
twee uur: één uur theorie en
één uur praktijk. Daarna kan
men opgaan voor het examen
eenheidsdiploma E.H.B.O. Wie
dit bezit heeft genoeg kennis en
vaardigheid om bij ongelukken
te kunnen helpen.
Inlichtingen en opgave voor een
cursus bij de Koninklijke Neder
landse Vereniging „Eerste Hulp
Bij Ongelukken", Vondelstraaf
142. Amsterdam (tel. 020-87328).
En bij die Katholieke Nationale
Bond voor EHBO, Mgr. v. d.
Weteringstraat 130, Utrecht (tel.
030—14731).
Veranderlijk
DE BILT. Een omvangrijk gebied
van lage luchtdruk strekt zich uit van
het noordelijk deel van de oceaan tot
ver in Duitsland. Het is gevuld met
onstabiele lucht, zodat op verscheide
ne plaatsen buien tot ontwikkeling
komen en het weer dus een onvast ka
rakter heeft.
Een van New-Föundland gekomen
storing, die met vrij grote snelheid de
oceaan oversteekt, neemt in diepte
toe en zal zich morgenochtend over
de Britse eilanden uitbreiden. Samen
hangend hiermee gaat in onze om
geving de wind krimpen naar zuid
west tot zuid. Er wordt dan iets war
mere lucht aangevoerdmaar tevens
bestaat de mogelijkheid dat onweers
storingen, die in Frankrijk ontstaan,
naar Nederland zullen doordringen.
Het weer blijft dus veranderlijk.
Strandverwachting
Al is het weertype onbetrouwbaar,
toch koenen er ook zonnige perioden
voor. Kleine storingen die ons via Enge
land bereiken, houden de kans op 'n bui
vrij groot Matige meest zuidwestelijke
wind. In de middag ongeveer 18 graden,
zeewater 17 graden. Vooruitzichten;
wisselvallig met buikans. afgewisseld
door perioden van vrij goed strandweer.
Hoogwater Scheveningen
23 juli: 9.34 vu.; 22.04 nm.
ZON EN MAAN:
Vrijdag 23 juli: zon op 4.48, onder
20.44: maan op 00.17, onder 15-34.
Woensdag 28 juli: nieuwe maan.
HET WEER DC EUROPA?
Eindhoven 1. bew.
2d.-Limb. onbew.
Helsinki 0nbew.
Stookh onbew.
Kopenhagen regen
regen
Athene
Madrid™
Mallorca
zzw 5 21 12
20 12 05
windstil 30 17
windstil 32 23
veran. 3 31 Jfl
windstil 3i 10
DEN HAAG Minister Luns zal
niet voortijdig aftreden. Hij heeft
dat gistermiddag in de Eerste Ka
mer duidelijk gemaakt nadat ver
schillende senatoren hem om ophel
dering hadden gevraagd over zijn
mysterieuze opmerking van gister
morgen: „Ik zal eens van het poli
tieke toneel verdwijnen en wellicht
sneller dan u (PvdA-woordvoerder
mr. De Niet) vermoedt, hoopt of
verwacht". Het effect van deze uit
spraak deed de minister bij de re
plieken grotendeeds teniet door te
verklaren, dat hij déze kabinets
periode hoopt uit te zitten. „Mijn
duistere uitlating impliceert niet,
dat ik vóór 1967 zal heengaan".
Daarmee was het incident de wereld
TNE BILT Over vijftien tot
J-' twintig jaar zal het mogelijk
zijn een weerbericht samen te stel
len voor twee of drie dagen. Dit
weerbericht op langere termijn zal
in 90 procent van de gevallen ge
heel juist rijn.
Dit zal mogelijk worden door
een hechte, wereldomvattende sa
menwerking van metereologen en
de toepassing van hyper-moderne
waarncmings- cn communicatie
jr geen nationale grenzen en geen en-
I V/ I At O'rnt pup kei weerkundig instituut zou ook maar
TT J x y L 1' LG1 Vy één weerbericht kunnen' opstellen zon-
der te beschikken over de uitkom-
sten van de waarnemingen in de rest
r-m y-v 1 r- I~» /-»- j-\ van de wereld. Deze onderlinge sa-
ZuKCl I1C1Q menwerkmg is reeds tachtig jaar ge
verband Dat is op geen enked ander Up de weerkaarten zegt ir. Warners,
errein zo het geval- Door de atmo- lopen de lynen dwars door Chinese
sfeer rond de aarde lopen nu eenmaal muren en ijzeren gordijnen heen.
middelen en prognose-methodieken.
Ir C. J. Werners, hoofddirecteur
van het KNMI te De Bilt, die 1 sep
tember met pensioen gaait. heeft zich
aan deze voorspelling gewaagd.
Na het bereiken van een waar
schijnlijkheid van 90 procent verwacht
ir, Warners, dat een optimum zal
zijn bereikt. „Aan het menselijk we
ten en kunnen is nu eenmaal een
grens, waar de voorspelbaarheid op
houdt," zegt hij.
Op het ogenblik ligt de score van
de weerberichten iets boven de tach
tig procent. Alle inspanningen im de
komende jaren zullen dus gericht zijn
op een verbetering van nog geen tien
procent. Maar toch zal het zeer de
moeite lonen om zich hiervoor in te
H de rest van de wereld aangewezen
als omgekeend het geval is.
1 De Chinese metereologen houden
zich dan ook aan de internationale
voorschriften, publiceren dagelijks hun
H waarnemingen en nemen de door de
Wereld-metereologische organisatie
vastgestelde normen in acht en ge-
bruiken in hun berichtgeving de me-
Jgtereologische code, dlie in de hele we-
reld wondt verstaan.
Beïnvloeding
De mogelijkheden om het klimaat te
beïnvloeden, worden nog steeds se-
hHi Jfo, jHB rieus bestudeerd- Zo is er wel eens
spannen, omdat een zo betrouwbaar
mogelijke weersverwachting voldoet
aan een toenemende maatschappelijke
behoefte.
Samenwerking
ten en met kernenergie te verwar-
U jgsi men Maar het smelten van Poolijs
zou dergeflijke verstrekkende gevol-
gen kunnen hebben, ook voor het
vendampmgspatnoon, dat het geluk-
1 Si ML^IH kig bij een „idee" is gebleven In
De metereologie kent een hechte
samenwerking en eenheid in wereld-
ir wirkpos leaer Sevai zijn op dit gebied geen
IK. WAKIVEKS opzienbarende activiteiten te verwach.
voorspelling ten
„Opgewekt aan
liet werk'*
(Van onze parlementsredactie)
uit, maar dat nam niet weg, dat iedereen
gistermorgen het gevoel kreeg, dat de
bewindsman politiek levensmoe was
wekte althans die indruk met zijn c
gevoelige reactie op het (niet bijzonder
kritische) betoog van mr. De Niet. „Nie
mand heeft hier gezegd, dat de minister
maar beter kan vertrekken", zei prof. Van
Hulst (c.h.) en dr. Berghuis (a.r.) vond.
dat de minister zich niet moet laten lei
den door de opvattingen van bepaalde
Kamerleden, in casu de heer De Niet c.s.,
maar door het oordeel van het hele par
lement over zijn beleid. Prof. Van Hulst
zei, dat Kamer en volk recht hebben op
een exact antwoord op de vraag of de
bewindsman inderdaad van plan is voor
tijdig af te treden. Dr. Berghuis hoopte,
dat mr. Luns „althans de resterende twee
jaar met opgewektheid mag uitdienen".
Deze wens wdrd door oud-premier De
Quay (kath.v.) gedeeld.
„Wellicht"
„Ik heb", aldus de minister in zijn
antwoord, „niet gezegd dat ik zal af
treden. Ik heb het woord „wellicht" ge
bruikt en me niet uitgelaten over de
termijn waarbinnen de heer De Niet
nog met me opgescheept zal zitten. Met
de heer De Quay hoop ik, dat ik niet
vóór 1967 zal aftreden. Het zijn trou
wens niet de woorden die de heer De
Niet gisteren meende te moeten
bezigen, die mij tot heen gaan zoudenl
kunnen dwingen".
De reactie van mr. De Niet was nogal
laconiek. H(j had kennelijk geen behoefte
het conflict met zijn ministeriële „coali
tiegenoot" op de spits te dryven en weet
daarom de uitval van de bewindsman
maar aan oververmoeidheid. Had
Lans zelf niet gesproken over de
zware belasting", die het samenstellen
van de nota waarover de Eerste Kamer
de afgelopen twee dagen sprak, voor hem
had betekend? „Sporen van die overbe
lasting hebben w(j in het betoog van de
minister ontwaard. Wü hebben kennis
genomen van de stemming waarin mr.
Luns heeft gereageerd op mjjn rede, die
zoals gewoonlijk namens mijn fractie
werd uitgesproken". „Dat laatste moge
waar zUn, maar desondanks zyn de uit
latingen van de heer De Niet politiek niet
belangrijk", repliceerde de VVD-er mr.
Van Riel. „Als de fractieleider van do
PvdA, ir. Vos, het nu had gezegd.
Ir. Vos: „Ik wens niet tegen mijn fractie
genoot te worden uitgespeeld".
Dallas News
Minister Luns zei een onderzoek te
hebben ingesteld naar de toezending aan
het Algemeen Handelsblad van een arti
kel in het Amerikaanse blad Dallas News,
waarin dc N. Guinea-politiek van mr.
Luns werd geprezen en de Kennedy-
administratie gelaakt omdat ze die poli
tiek destijds niet heeft gesteund. De voor
lichtingsdienst van buitenlandse zaken
blijkt dit artikel te hebben verspreid. „De
dienst dacht in mijn geest te handelen",
aldus de minister. Hij achtte zich wel
verantwoordelijk voor, maar niet mede
plichtig aan de verspreiding, die buiten
zijn medeweten en voorkennis heeft
plaatsgevonden. „Ik betreur het, dat mijn
apparaat dit heeft gedaan". Mr. De Niet
nam zoals te verwachten was, aanstoot
aan de opmerking van de minister, dat
de voorlichtingsdienst in zijn geest dacht
te handelen. „Een onthullende mede
deling, na een dertienjarig minister
schap", aldus de socialistische senator.
Natuurlijk werd bij de replieken ook
nog druk nagekaart over de gift aan het
Defence and Aid Fund. De woordvoerders
van KVP, ARP en CHU hielden vol, dat
dit gebaar de mogelijkheden van een
gesprek met Zuid-Afrika aanzienlijk kan
verkleinen. Zij geloofden nog in de mo
gelijkheid van een dialoog mot Zuid-
Afrika. Mr Luns zei óók voorstander van
zo'n dialoog te zijn. Hij wilde evenmin
de hoop opgeven en deelde mee onlangs
op hoog niveau met Zuid-Afrika te heb
ben gesproken. Mr. De Niet wees het
begrip „stamverwantschap", waarop de
heren De Quay, Berghuis en Van Hulst
zich hadden beroepen, af als argument
voor een gematigde politiek jegens Zuid-
Afrika.
Tweede staat^secretaris
Dr. De Quay wilde nog weten of de
nieuwe staatssecretaris van buitenlandse
zaken mr. Van der Stoel alleen wordt be
noemd omdat dat politiek zo uitkomt, of
omdat er inderdaad behoefte bestaat aan
een tweede onderminister ter assistentie
van mr. Luns. De minister volstond met
de mededeling, dat by de laatste kabi
netsformatie over de benoeming van
staatssecretarissen meer bindende afspra
ken zijn gemaakt dan vroeger het geval,
was. Uit gesprekken was hem gebleken,
dat er tussen hem en mr. v. d. Stoel „een.
heid van opvatting" bestaat. „Als er een
conflict komt met een staatssecretaris
(eventueel ook met staatssecretaris De
Block, met wie ik overigens meer dan
dragelijk kan opschieten), dan is er maar
één oplossing: dan gaat de minister niet
weg".
Na te hebben meegedeeld dat hem
vanuit de Dominicaanse republiek ver
zoeken tot erkenning van de regeringen-
Caamano en -Imbert hadden bereikt (de
regering is nog niet in staat daarover een
beslissing te nemen), besloot de minister
het debat met de opmerking, dat hij ln
de komende tijd zijn taak opgewekt hoopt
te kunnen vervullen. En inderdaad deed
hij gistermiddag nog enkele pogingen
te bewijzen, dat hij zijn spreekwoor
delijke gevoel voor humor niet had ver
loren
