MUZIEKPALEIS „DE DOELEN"
zonder drempelvrees
in majestueuze sfeer
ZONDAGSBLAD
Imposante aansluiting
op een grote traditie
ZATERDAG 10 JÜLI 1965
bijna 90 m. breed). De kappen
van grote en kleine zaal van
koper, dat door jarenlange ver
wering tenslotte groen moet
worden rijzen er boven uit.
Tevens is er een open binnenhof.
De voorzijde is recht tegen
over de Schouwburg gelegen
aan een plein, dat nu nog kaal
aandoet, vanwege de werkzaam
heden aan de ondergrondse par
keergarage, die 840 auto's zal
kunnen bergen. Mettertijd zal dit
plein worden opgefleurd met wa
terpartijen en bloemperken. Di
recteur Verbist hoopt vurig, dat
de parkeergelegenheid op tijd
klaar zal zijn!
De zy gevels van het gebouw
waarin tevens neveningangen
zijn aangebracht zijn gelegen
aan de Karei Doormanstraat en
aan het Kruisplein. Het complex
is dus wel zeer centraal en ge
makkelijk bereikbaar gelegen.
De voorgevel is zodanig gecon
strueerd, dat deze op de begane
grond enkele meters inspringt.
Hierboven bevindt zich een mar
meren vakwerk, dat een sterke
ruimtelijke werking heeft van
„drempelvrees"! Naast de hoofd
entree aan de voorzijde zijn er
nog vijf andere ingangen: een
dienstingang aan de nog vrij
staande achterzijde in de toe
komst zal er aan het Weena nog
een gebouw verrijzen aan de
Karei Doormanstraat een toegang
tot de grote zaal en een ingang
die leidt naar een aantal verga
derzalen; aan het Kruisplein een
ingang voor het kleine café, dat
tevens een terras zal hebben aan
het Schouwburgplein, voor de
feestzaal en de tentoonstellings
ruimte van de Rotterdamse
Kunststichting en verder een
entree voor de beide kleine zalen.
Majestueus
dus!); de kleur van de stoelen
is marineblauw, het podium zal
van donker hout zijn en de
wanden worden verdeeld in een
lichtkleurige marmersoort en
panelen van notehowt mocht
de nagalmtijd toch nog minder
gunstig uitvallen, dan kan men
gemakkelijk correcties aanbren
gen, door in de wig-vormig aan
gebrachte panelen gaten te bo
ren). De sfeer van de grote zaal,
die een werkelijk grootse aan
blik biedt, zal rustig zijn. Later
(na een jaar of twee), zal het
grote, door de firma Flentrop
te Zaandam te bouwen, concert
orgel in de zaal worden inge
bouwd. Boven het podium han
gen een aantal ,jclankkaatsers"
die mede het geluid zullen ver
spreiden.
(Van onze kunstredactie)
EINDELIJK is dan het langverwachte
moment in aantocht, waarop het
Rotterdams Philharmonisch Orkest
zijn eigen „tehuis" zal hebben. Tijdens
het bombardement van 14 mei 1940
ging ook de alom bekende bijna 100
jaar oude Doelezaal verloren. Daarbij
gingen vele instrumenten en een uiterst
waardevolle muziekbibliotheek eveneens
in vlammen op.
Tijdens de zwarte oorlogsjaren heeft
het orkest concerten moeten geven in
de Koninginnekerk en erna al dateren
de plannen voor een nieuwe concertzaal
al van 1946 heeft het orkest zich
moeten behelpen met de Rotterdamse
Schouwburg en met de Rivièra-hal van
Diergaarde Blijdorp. Het komende sei
zoen zal voor het laatst in deze beide
ruimtes worden geconcerteerd, want 18
mei van het volgend jaar betekenis
volle datum: opbouwdag zal de grote
zaal officieel worden geopend.
Het is een zinvol besluit van de ge
meenteraad geweest, om, na enige dis
cussies weliswaar, het nieuwe complex
„De Doelen" te noemen, daarbij aan
sluitend op een grote traditie, terwijl
„Het Concertgebouw"
alleen in onze hoofdstad
zal blijven.
Dat de opening bijzon
der feestelijk zal zijn,
In afwijking van hetgeen elders
in het verleden gebeurde, werd
niet eerst gebouwd en daarna de
hulp van akoestisch-onderlegden
ingeroepen, maar heeft men van
het begin af aan ten nauwste sa-
spreekt wel vanzelf. Het mengewerkt met experts van de
Technische Physisohe Dienst
orkest zal dan door twee T.N.O.-T.H. te Delft, onder lei
ding van prof. dr. ir. C. W.
Kosten en ir. P. A. de Lange.
In de hal komen geen kassa's.
Hiervoor in de plaats komt een
balie, zoals b.v. bij een reisbu
reau. Men wordt direct by het
betreden van de hal, die aan de
linkerzijde plaats biedt aan kan
toren, getroffen door de enorme
ruimte onder de grote zaal, waar
in de garderobe zal worden on
dergebracht.
Vier majestueuze trappen
voeren naar de werkelijk im
ponerende foyerruimte, die via
trappen weer toegang geeft tot
de grote zaal. Als men bedenkt,
dat de grote zaal een inhoud
heeft van 29.000 m3, terwijl de
totale beschikbare ruimte meer
dan 160.000 ma bedraagt, kan
men zich ongeveer een voor
stelling vormen van de enorme
ruimte rondom de zalen: meer
dan 350 m lang in totaal en
zeven meter hoog!
Aan de achterzijde van het
gebouw zijn verschillende
dienstruimten, evenals een grote
cantine voor musici en perso
neel. Langs de Karei Doorman
straat zijn vier vergaderzaaltjes
en een winkelruimte.
Aan de noord-westkant is een
achttal kantoorruimtes naast de
kleinste van de drie zalen. Deze
met 190 zitplaatsen is
bestemd voor lezingen, concer
ten (waarbij o.m. gedacht wordt
aan moderne-experimentele uit
voeringen) enz. Ook hier weer
een grote garderobe. Naast
kleedkamers treft men hier een
grote ruimte aan, die b.v. als
bergingsruimte voor instrumen
ten van een klein orkest kan
worden benut.
Aan de open binnenhof, die
te allen tijde toegankelijk zal
blijven, zijn de kantoren van de
directeur en zijn personeel ge
vestigd. Ook zal hier een spe-
r j ciale entree voor hoge gasten
Ee" l.an d\ maTZ ,.-PgZgZ "in. die per lift naar een by-
n.?a.r de,fTOte za^' irnnn zóndere loge kunnen worden
lijk licht van flonkerende kroon
luchters.
De kleine zaal zal een iets
kleuriger aanzien krijgen: lichte
wanden en rode stoelen.
Het is opvallend, dat in het
inwendige van het complex de
fraaie architectonische vormen
goed tot uiting komen: niets is
er „weggemoffeld": de struc
tuur is overal duidelijk te zien,
waardoor imponerend effect is
verkregen.
De grote foyerruimte kan
naar believen door glazen wan
den in afzonderlijk te gebruiken
secties worden verdeeld. Er
komen veertien koffiebuffetten,
elk zes meter lang, waardoor
een vlotte afwerking van de
consumptieverzorging wordt ge
waarborgd.
Het zuidwestelijke deel van
de foyer kan apart worden ge
bruikt als feestzaal.
Outillage
Materialen
Via ondergrondse
dirigenten worden geleid:
zowel door Eduard Flipse,
die, hoewel hij officieel
afscheid heeft genomen, De twMlf meter hoge onder.
toch altijd is blijven ijve- bouw van het complex is recht-
ren voor een het orkest hoeki* (ruim 115 m- ,an* en
waardige concertruimte,
als door de huidige diri
gent, Franz-Paul Decker.
Het dan uit te voeren pro
gramma zal geheel in het
teken van de feestelijk
heden staan:
Nadat er gedurende vele jaren
een groot aantal plannen ter tafel
is gebracht heeft dirigent Eduard
Fiipse tenslotte in juli 1962 de
eerste van 806 heipalen voor „De
Doelen" de grond in kunnen
■laan.
De architecten van het com
plex, dat nu zijn voltooiing be
gint te naderen met ingang
van september zal de repetitie
ruimte al in gebruik worden ge
nomen; de kleine zaal zal even
eens gereed komen en in de grote
zs-al zullern in de Winter proef-
concerten voor genodigden wor
den gegeven zijn: ir. E. H.
Kraaijvanger. civiel ingenieur en
architect B.N.A., lid van de Eer
ste Kamer, zijn broer en com
pagnon H. M. Kraaijvanger na
ongeveer acht meter hoog. De
eigenlijke gevel staat een halve
meter binnen de marmeren ver
siering en bestaat enerzyds uit
glas en anderzijds uit roestvrij
staal.
Uitnodigend
Er zijn geen drempels. Evenals
bij grote winkelmagazijnen wordt
men als het ware uitgenodigd om
de glazen deuren binnen te gaan:
er bestaat dus geen gevaar voor
De grote en de kleine zaal
beide op de eerste verdieping
als gebouwen in een gebouw
hebben dezelfde zeshoekige
grondvorm. De zalen lopen vrij
sterk op en in plaats van bal
kons treft men „galerijen" aan,
die achter de podia omlopen.
De zalen worden met hout be
timmerd.
De grote zaal met 2332
plaatsen krijgt een grijze
linoleumvloer (geen tapijten
M.T.S. Utrecht vier jaar Hoger
Bouwkunst Onderricht te Am
sterdam en R. H. Fledderus,
architect H.B.O-B.N.A., stede-
bouwkundige B.N.S.
De „braintrust" i
Aan de achterzijde bevinden
zich op de eerste verdieping
een tweetal dirigentenkamers
met „zitje" en badkamer en
een vijftal solistenkamers
met doucheruimte. Op dezelfde
verdieping treft men ook de
repetitieruimte aan, die, wan
neer er byv. congressen in de
grote zaal worden gehouden,
door het orkest zal worden ge
bruikt. Normaliter zal het or
kest evenwel in de grote zaal
repeteren.
Op de tweede verdieping
vindt men aan de achterzijde
nog een aantal vergaderzalen,
en tussen de overkappingen van
de beide zalen is mog een aparte
foyer ingericht voor hoge gasten.
Wonder
Een haast griezelige „science
fiction" sfeer hangt er in de nu
reeds klaar zijnde kelder met
verwarmings-, electrische- en
koelinstallaties. De concertzalen
zullen volledig air-conditioned
zijn. Er is een geweldig controle
systeem ontworpen. Ook zal er
een soort „huistelevisie" worden
aangebracht, waardoor de diri
gent bv. vóór zijn opkomen al
in de zaal kan kijken ge
woonlijk krijgt immers de or
kestleider wel zo'n beetje het
gevoel dat hy „voor de leeuwen
wordt geworpen". Verder wordt
er een telefooncentrale (i.v.m.
te houden internationale con
gressen) met de mogelijkheid
tot vertaling in vijf talen aan
gebracht.
Voorts zyn er vele liftinstal-
la ties in het gebouw, waaronder
drie personenliften voor bezoe
kers, een grote transportlift en
twee podiumliften voor het ver
plaatsen van de concertvleugels
die overigens in een speciaal
daarvoor ingerichte aan con
stante temperatuur en vochtig
heidsgraad gebonden ruimte
worden bewaard. Verder is er
nog een uitgebreid communica
tiesysteem, voor het oproepen
van personeel, voor het doen
van aankondigingen ten behoe
ve van het publiek en voor in
tern contact in het gebouw.
Wanneer er grote congressen
worden gehouden, zal er gele
genheid zyn om te lunchen enz.
in de foyer. De maaltijden kun
nen wonden bereid in de keuken
van „De Doelen".
Het complex zal artistiek
worden versierd met schilde
rijen, beeldhouwwerk e.d. Het
is te hopen, dat Rotterdam
zich straks deze in alle op
zichten grandioze schepping
waardig zal tonen.
Speelse lichticerking op dat deel van het Rotterdamse r
ap naar de grote, 350 m lange foyer. De marmeren treden uorde
trlichL Een fraai contrast geeft het rode, t rijhangende plafond.
Markant is het akoestisch werkende plafond in de repetitiezaal.
